장음표시 사용
111쪽
nem latebram Pelagianismi vocetCapellus. Tribuunt, inquit , nimiam tiberiati hominis. Quid Capelleo An Pelagianum etiam est, quod homo sua sponte malefacere,peccare,&Deo inobediens esse possit Quid An Patres etia in Pelagio hoc damnaruntὶ Quis credat haec Capellum vigilantem dicere, scribere, imo disputanda proponere Misera juventus, cui tales Magistri obtingunt. Antea tanquam Pelagianum damnavit Caelius, homini vel minimum quippiam triuere ad sui conversonem faciens : Nunc etiam tanquam Pelagianum damnat, tribuere ei vel minimum quippiam sui conversionem impediens. Ita Pelagianum jam est se firmare,inesse homini potentiam consentiendi divinis jussibus,aut potentiam disse tiendi. Quis hec non videt impietatis ipsius latebras esse, cum propter ista damnatur
Pelagius, ph occasionem dari cogitandi, An Pelagius jure damnatus si des, multam derogant Disurae potentiae,
112쪽
euius multos renatus magnoque nisus volunt ab hominese resuperara posse' reapse
quotidissuperam Inepta haec sunt. i. Quia potentiae divinae derogari nihil potest , ubi divina potentia non adhibetur. Supponit Capellus Deum in Conversione hominis ordinaria uti potentia, quae semper & vi sua effectum sortitur. Id negant ij,contra quos disputat, quidem hoc argumento et bipotentia adhibetur, quae emper vi sua producit cffectum , ibi locus non est praecepto, nec promissioni, nec comminationi, ac proinde nec obedientiari nec inobedientiae, nec praemio, nec paenae. Qui praecipit
aliquid, is id, quod praecipit, vult fieri ab illo,ca praecipiti. At qui id ipse facit, is non
vult id neri ab alio : Alioquin vellet id ab alio fieri, simul nollet. Vbi autem piaeceptioni locus non est, ibi nec est locus
obedientiar, nec inobedientia, per consequens, nec promissioni, nec comminationi, atque ira nec praemio, nec paenae Iam autem
cum dicit Aiminium, ab homine superari posse Dei conatus multos nisusque magnos, non vult, potentiae divinae opponi ab homine posse majorem potentiam quis enim id niti atheus dicat Sed tantum vult divinis amatibus , divinae praeceptioni, divitiis adhortationibus, divinis stippilaationibus, divinis
113쪽
rotestationibus, divitiis eastigationibus, inspirationibus4 quae certe conatus
multi, nisus magni sunt opponi posse ab
homine inobedientiam & contumaciam: Ita ut homo, cum Deus vult, jubet ut obediat,possit nolle obedire dc sic se reum paenete facere. Qua in re potentia nulla proprie dicha sita est ρος divinς potentiqvel tantillum derogat. nobedientia enim est nuda tantum volitio aut nolitio libera, qui homo metaphorice superare Deum dicitur, quia divine volitioni opponit contrariam volitionem, atque ita se substrahit Dei obsequio Metaphorice,inquam. I. quia nolle non est posse. i. quia ne velle quidem posset homo, nisi id ipli Deus liberum relinquorei 3 ut ut nolendo homo se eximat Dei obsequi, non tamen eximit se pensi , quam Deus propter inobedientiam
istam per potentiam aliquando ipsi infligere vult. Ita infans trium annorum potest multos Gnatus magnosque nisus patris sui superare nolendo illi more gerere, Py-ymaeus Gigantem potest debellare sola no-itione&1ubjectionis recusatione uti subditus ac vasallus quilibet Regem Principemque suum superare potest solo animo rebellandi , ita ut quicquid moliatur, coinnetur, nitatur Princeps , frustra omnino
114쪽
sit , animum ipsius quod attinet. An quis propterea Patris , Gigantis , Regis po- xentiet derogari aliquid diceta Nihil minus. Animus non subest potentiae, sed soli rationi. Mutet itaque tantum Capellus metaphoricam istam locutionem in propriam, videbit fallaciam. v GAR, uti ipse recte citat ex Aristotele, EST DI
ergo,inquiet sorte Capellus An Deum
alia potentia uti non vis in conversione
hominis , quam qui Pater aut Princeps in regimine subditorum utitura ea tota est moralis, Respondeo Equidem , postquam Deus homini potentiam novam dedit ad obediendum , alii , quoad speciem , ordinari non utitur , quam morali, id est, non alia, qu mcui homo consentire dc dissentire potest, qualiscunque tandem ea esse possit. Id quod inde clare evincitur;quia Deus ordinarie non regenerat hominem,nis per verbum,juxta id,quod dicitur a Paulo Rom. ro . ex ipsius Capelli interpretatione, fides ex auditu ea auditus autempe verbum Dei. Ubi autem instrumentum est verbum, ibi actio tota est moralis Verbum enim nil nisi rationes , suasiones. hortationes in similia argumenta , mora liter moventia, in se habet imo ibi alia
115쪽
nulla potentia potest habere locum, nisi
verbi naturam inutilem, ' plane ridiculam velis facere. Quid enim facit suasio, ubi id, quod suadetur, Per vim efficitur Didis certe caussa suasio fiat necesse est: esse verbum desinit instrumentum esse, ex quo audito fides gignitur, fementer quod regeneramuI Cum tamen istis titulis Verbum Dei omet ipse spirittis Dei. I. Pet. I.23. Eade vis est rationis, que subjungitur: ariun Deum multosti Desproponentem, ω ad res multis molitioniam adllirantem, quos tamen assequatur nunquam. Neque enim hoc injurium est divinae potentiae: Ex eo enim, quod
finis Dei primarius ac principalis sit, ut hominem ad obedientiam adducat, manifestuest, Deum potentia nulla proprie dicta velle uti ad finem istum obtinendum. Cum enim obedientia prorsus libera esse debeat, necessum est ut is, qui aliquem ad obedientiam adducere vult, ita agat ut possit non adsequi finem suum quod ita certum est, ut si aliter agat,id est, si potentia utatur, qua
voluntate hominis necessitat aut determinat ad unum, fine suum non adsequatur, nec adsequi unquam possit obedire enim proprie dici non potest,qui non potest no obedire, aut qui no potest non facere,quod facit,vel non potest non pati, quod patitur. Deinde
116쪽
divinae potentiae multum quidem detraheretur, si dicereturDeus fines aliquos absolvite sibi proponere, quos adsequi cupit,&nOpotest. Accii Deus fines aliquos sibi proponit, quos non intendit absolute adsequi, sed tantum sub conditione , si nimirum homo non opponat contumaciam, quam ipsius potestati liberam facit, nihil derogatur potentiae divinae, quando homo potestate illa concessa aut non uti, aut abuti vult, id est, quando Deo obedire recusat. Etsi enim Deus non adsequatur finem istum, quem intendit, id tamen propterea non fit, quod
non possit eum adsequi, si vellet sapientia omni sua possibili uti; sed quia uti non vult alia F, ea, qui homo reluctari diest, si
velit, quid m suo magno damno. Neque tamen non adsequitur finem intentioni sine convenientem, quia eum, qui obedire
ipsi non vult, vel invitum paena ista adficit, quam ipsi comminatus est, si non obediat. Et hac quidem ratione, ait Augustinus .f.- ei Deus voluntatem uam de eo, iquo volun
Atque ex his pauculis liquet, sententiam Armiiiij nec esse nec censeri posse Pelagianam, ne quidem docendi eaussa Qubdautem Capellus Thes. 24 suhicit, eos quaisti maxime Ioeu Armin, sententia, maxime nolis
117쪽
- Arminianam diei, eo quodante natum A inmanism mustisenserint idem aitque domerunt in Belso,in eo vehementer fallitur. Arminiana eam dici debere negant, tanquam si ea ab Arminio primum inventa, aut mota esset in Belgio , uti quidam imperitae plebi persuadere in dies conabantur Alioquin non sunt tam scrupulos Arminiani, ut de Titulis aut Epithetis laborent. Nomenclatura per se non ossicit veritati: sciunt unde ea proficisci soleat, apud quos pondus habeat optarent quidem, ut Christiani ab istis in totum abstinerent, ex praescripto Apostoli non quidem sua caussa, sed veritatis , cujus patronus Mauthor solus Deus dici meretur, de cui ista ratione pesIulum atque obiccmno exiguum obdi vident,quo minus in conscientias infirmorum hominum penetret. Norunt illas esse artes satanae,& mirari satis non possunt, istas ij probari, qui, cum Per omnia Calvini placita sequantur , ipsius paene verbis Sacramentum dixerint, Calvinianos tamen se appellari aegre ferunt. Sed quia vident, morem hunc jampridem inole visse, radicitus tollitio posse, quino eos, quos id minime omnium decet, eum sequi velle, cum id ita ex usu ipsorum esse videtur, non magnopere laborant. Solantur sese exemplo plurium, neque se proptereaDeo
118쪽
minus caros esse, sunt persuasissimi. Non ponderat ille nomina, sed res. Quare expleat animum suum,qui volet,& Arminia nos eo flaut Castalionaeos, aut Melancthonianos vocet, ex animi sui sententia; videat tantum, ne, dum id facit, non tam odio sententia id facere intelligatur, quam quod te ita se habere credat Capellu quod attinet, etsi nullam alia caussam habuit, cur sententiam nostram Arminianam appellet , quam
qua Thest seq. 21.utitur, quum ait Primus
eo aret Arminius, quis. manifestaminis. mustis haeresbus statentem eontendent esse Miagie Gallie , ConfessonisArticulum de Praed
siuatione Pudere ipsum merito debebat taingentis temeritatis, supina ignorantiae a Nimis enim notorie falsum est, Arminium unquam contendisse Articulum Confessionis Belgica de Predestinationes de Gallica enim nunquam fuit quaestio falsi manifestum , adeoque multis haeresibus scatentem esse. Qu9d si omnino id contendisset, nec primus nec solus fuisset Sed nec falsu, ne
dum falsi manifestum, necauereses continere , nedum haeresibus scateres, multo minus haeresibus multis scatere unquam adseruit, nedum contendit, adusque vitae suae finem, cujus indicium omni exceptione
majus est, quod ex ipsa Consessione Belgica
119쪽
gica Sententiam suam multis magnisqueargumentis adstruere semper conatus sit; dc paratum promtumque se professiis fuerit cedere ministerio, si uspiam, siste clam, sive palam quippiam Confessioni contrarium dixistet aut scripsisset. Sententiam , quam impugnabat , negabat semper Confessionis sententiam esse , articula: thim quorundam Doctorum eam esses e-bat , a qua dissidere ipsi fas liberumque eLset. Haec lippis c tonsoribus sunt nota. Quis Capellum affectus impulerit, ut tam fidenter contrarium asseveret, haud difficile est conjicere. Satius multo fecisset, si eadem ingenuitate de Actionibus Arminij ignorantiam suam professus fuisset, qua de Goudanis, aliorumque locorum Pastoribus in principio Theseos hujus professiis fuerat consuluisset honori suo , desinjuriam tam insignitam non fecisset mortuo Iesu Christi dum vixit, servo rac fortasse nunc eidem multo , quam credit , cariori, ad quem injuriam istam redundare certo sibi
persuadeat. Nihil enim est, quod ei 'el in speciem possit piaetexi. Sed quid ego de
hac una hic. prolixe conqueror i equitur major injuriarum moles descumulus. Iam Arminis desuis non tantum verita inquit indoeean νae integritas. Grave cri-
120쪽
men, Capelle, si verum , sed aeque gravis calumnia, si falsum. De candore atque integritate viri istius testari possunt, qui cum ips vixerunt, Sc modium , quod dicitur, salis cmasiimserunt. Integi ius pectus non tulit Gallia vestra Nisi candori S integritati studuisset , non subi)sset tot odiolum aleam, nec tam durae contradictionis pericultam. Si prudentia aliquando usus est, ut conscientiae sit ciciaci publice melius conasul eret, praeter boni vici de Christiani ho lminis ossicium nihil egit. Potuit id mere,d fecit sane absque ullo animo fallendi, imo eo animo , ut se Deo magis probaret, qui solus cor introspicit, desciit hypocritam magis exosum esse sciebat, quam aperte
impium. Cum enim malus bonus videri vult, tum est pessimus. Videamus quomodo id probet Capellus. Cum enim, inquit, oliretur, idque magno nisu, sed etineulario, persuadere quamplurimu, hareses multas, aut unam certe, multas obtegenistem extare in Belgica Consesnone falsum hoc esse jam ante evicimus palam tamen obtenis debat, se nihil sentire, quod non cum Belgicarum Eeelsarum Formnia optime eonvenires, npalam tantum,fedelam etiam: Atqui, inquit, id tantestatus est Anno Domini ι6o3. Menis