장음표시 사용
251쪽
obijcies et euidentiam in atte- LX stante opponi cum Fides: nam Fides iuxta Apostolum ad Hebraeos II argumentum non apparentium,euidentia autem illa facit apparere veritatem mysteri j nam si mihi euidens est, Deum non posse fallere, aut falli in his,quae reuelat, aliunde mihi uidens est,Deum reuelasse Trinitatem, cui dens mihi erit Deum esse Trinum: ac proinde mysterium ipsum apparebit euidenter: ergo non potero de illo habere Fidem. 4 Huic obiectioni bifariam respondere posissemus primo iuxta sententiam asserentem euidentiam attestationis Dei reddere euidentem rem at . testatam .huic sententiae inhaerendo , dicere pollii mus. Fidem debere esse de non apparentibus per se,id est de his, quae per principia naturalia non si in nobis euidentcr nota: ac proinde,opponi cum
Fide quod quis credat propter testimonium Dei illud ipsum , quod aliunde independenter tali testimonio vel per sensum videt,vel per intellectu euidenter cognoscit non opponi autem cum Fide quod quis ob authoritatem Dei credat illud ipsum quod ex vi diu testimonisiibi euidenter no-
252쪽
ex vi alterius praemissae euidetcr quCque cΟ
vitae cognoscit per discursum,clle verum. Idque deduco ex principijs .Thomae,ut enim ille inquit hic quaest. I art. .corp.ask'ntitur intelisctus alicui duplicitcr uno modo quia ad hoc mouetur ab ipso obiecto,quod si per se ipsum cognitum , sicut patet inprimis principijs, quorum est intelle fuis; vel est per aliud cognitu, sicut patet de conclusionibus, quarum scietia alio modo intellectus allenti tui alicui,non quia sum caeter moueatur ab obiecto proprio; sed per quanda
electione voluiuarie declinans in unam parte magis quὶm in aliam, siquide exit cum dubitatione, mrmidine alterius partis, erit opinio; si autem sici ertitudine absque formidine, erit Fides. Illa autem videli dicuntur, qua per se ipsa mouent intellectum nostrum, ve sensum adiu cognitionem. Hinc deducit Sanctus Doctor quod nec Fides, nec opinio potest esse de ipsis visis aut se undusensum,aut secund in intellectum. Et art. F. pro bat, non polle quem credere per Fidem illud ipsum, quod cognoscit euidenter per stientiam, redit lationem, quod omnis scientia habeturicualiqua principia per se nota, per consequens visat, ideo oportet quocumque sim scita,aliquomodo esse visa non est autem impossibile quod idem ab eodem sit visi im,&creditum: unde etiam impossibile est quod idem ab eodem sit scitum, γ
253쪽
Ex quibus probatur, eum, qui assentitur mysterio Trinitatis,non quia ab ipso si ficienter
mouetur, neque quia mouetur ab aliquo principio per se noto,ex quo per euicientem consequentiam deducitur, Deum esse Trinum, sed unice ex electione voluntatis allentitur ob authoritatem Dei dicentis,assentiri per Fidem; quamvis aliunde euidenter cognoscat Deum loqui,& hanc euidentiam coniungendo cum alia de Dei veracitate, per discursum possit euidento deducere, Deum esse Trinum .Quod confirmatur: quia ut inquit S. Thomas hic quaest. 3.art. .corp. intellectus credentis allentitur rei creditae non quia ipsam videat vel secundum se vel per e lutionem ad prima principia per sevisse; atqui assentitur mysterio vniec ob testimonium Dei sibi euidenter notum, assentit rei creditae non quia ipsam videat secundum se, vel per resolutionem ad prima principia per se nota:ergo allientit per Fidem. 7 Secundo respondere possumus ex eodem S.Thoma,Caietano,VaZqueZ, alijs euidentiam illam Dei vi attestantis mysterium Trinitatis non inferre euidentiam ipsius Trinitatis attestatae; sed optime componi quod alicui sit euidens Deum esse veracem, reuelalle Trinitatem; quin haec sit illi euidens absblute in se sed solum sit euidens se-Cundum quid, nempe euidentia in attestante, absolute maneat obscurum ipsum mystertium .Qua-yia enim ex cuidemia praemisiarum legitime infe-
254쪽
Demonstratur Diuinitus bri'. 19et
ratur,conclusionem esse veram non infertur tamen ex terminis, in omni materia conclusionem
esse euidentem quia quamvis ex ver nunquam possit sequi falsum; tamen ex euidenti non tem per sequitur cui dens: unde quamvis alicui forent cuidentes istae oraemi G:Quidquid Deus reueti es verum sed Deus reuelut Triuitatem, non Oret tu dens ista conclusio euidentia consequentis :Triuitus es hera; sed solum euidentia consequenttiae: quia licet sit euidens,veritatem istius conclussionis inferri ex veritate praemittarum, non Iedditur illa veritas in se euidens,quia praemiitae illo non faciunt ut pateat mysterium Trinitatis, S detega. Iur convenientia praedicati cum subiecto , nempc Trinitatis cum Deitate; sed adhuc manet clausum, & obscurum ipsum mysterium, totaque euidentia sistit in praemissis. in bonitate illationis; dc non transit ad conclusionem illatam. 6 Et hanc existimo eue apertam sententiam is D. Thomae,qui 2.2.quaest.1 .art. 2.haec habe C. Si is aliquis Propheta praenuntiaret in sermone Dori mini aliquid futurum,& adbiberQt signum,moro, tuum suscitando, ex hoc signo convinceretur, hatellectus videntis, ut cognosceret mani se sic, M hoc dici a Deo,quia non mentitur,licet illud fu- is turum,quod praedicitur, in se uidens non ellet: is unde per hoc ratio Fidei tolletur. Ergo iuxta
S.Thomam stat quod aliquis euidenter cognoscat,Deum testificari musterium Trinitatis. ra-M 3 men
255쪽
men quod Fide obscura illud credar. Ratio est,
quia non habet scientiam de Trinitate per na-xum, qui non asIequitur rationem, ob quam naestentia possit identificari cum tribus per nis: hanc autem rationem non assequitur qui ex eo qu6deuidenter sciat,Deum testificari,se esse Trinum: unde identitatemDeitatis cum Trinitate non scit te credit,nec sibi persuadet,Deum esse Trinum,quia huius mysteri rationem capiat; sed quia cuidenter scit, hoc a Deo dici,&obligatorium iu dicat subjjcere intellectum Deo loquenti. sane qui existimant, euidentiam in at testante non componi cum Fide, coguntur asserere,neque Moysem,neque Apostolos,neque B.Virginem, Prophetas,qui viderunt manifesta miracula,quae Deus in ipsis, vel per ipsos,vel in alijs
coram ipsis operatus est,non habuisse uidentiam Dei testificantis: siquidem omnes illi Fide Diuina crediderunt, quae Deus testificabatur per illa signa; at falsum est,nullum ex his habuiste euidentia Dei vi testificantis: ergo falsum est, hanc uides etiam opponi cum Fide. Prosecto non videtur dubitari polle, Beatam Virginem euidenter cognouisse in ipsa completam est prophetiam Isaiae: Ecce Hirgo conci ret. parietfilium:cognomi ergo euidentcr, filium suum quem virgo concepit ic virgo peperit,est Messiam in lege promisium , esse
Doctorem veritatis,& Filium Dei naturalem Dergo Cognouit euident Deum loqui per os Christia
256쪽
Denio uinatur D uinitas Christi is a
sti; at Christus testificatus est,Deum esse Trinum, futurum esI diem iudici j, carnis resurrectionem, e talia huiusinodi ergo si euidentia in attestante Dpponitur cum Fide,B.Virgo non credidit per Fidem mysteria illa,quae Christus Ecclesia sua re
uelauit: quod constat esse Alsum, contra omnium mentem. Omitto argumentum petitum a cognitione Angelorum, qui invia habuerunt Fidem mysteriorum nostrae Fidei, ut docet communis sententia Theologorum cum D. Thoma 2.2.
q. F.art. I.&tamen euidenter Cognouerunt,Deum
sibi loqui,ut recte probat Coninck disp. I. num. 8 Quomodo autem euidentia in attestante Componatur cum Fide obscura mysteri , explicat optime idem Authocinam haec duo multum inter se distant e res, v. g. Quod Deus sit Trinus, evnus,es mihi infe euidens: Θ euidens ibi est , uri Deus dica se esse Tri min quod haec eius assertiosa
aura: nam in prima propositione significatur,naturam subiecti,& praedicati, aut saltem naturam, qualitatem connexionis, quae inter illa est, mihi elle clare cognitas. siue me clarc scire qua ratione praedicatum conveniat subiecto. In secunda vero solum significatur, me euidenter cognoscere, dari parte rei astertionem essentialiter veram , quod illud praedicatum conveniat subieet, stat autem e hoc euidenter stire,licet omnino ignorem quaxatione illi coauciat. Quod duplici exemplo il-
257쪽
Iustrati nam ex eo qu6d videam magnetem attra hentem ferrum,clare colligo,& stio a posteriori, eum habere in se vim attrahendi,&consequenter clare scio,hanc sie veram': Magnes habet vim dein trahendi ferrumsegnoro tamen qualis si haec vis, aut qnomodo haec attractio fiat: consequenter illa veritas est mihi in se ineuidens, solum euidens in effectu,
9 Quod adhuc clarius est quando videmur, rem aliquam ex alia aut semper,aut fere semper si qui, ignoramus an id fiat vi aliqua ipsi rei intrinseca, an ver virtute Diuina, aut etiam daemonis,Vt
contingit in occisib emittente sanguinem, praesem te occissere; quod nobis euidens est fieri; cum tamen sit obscurissim quomcdo id faciatque adeo euidens est praesentiam occillaris habere vim cauia fandi emistionem sanguinis; qualis tamen sita vis, unde eam habeat,obscurissimum. Ergo Optime componitur,Angelum,vel Prophetam euidc- te scire, Deum testificari ipsi se esse Trinum,quin propterea illi euidens sit mysterium Trinitatis in 1e, quia nimiium non assequitur vi testificationis
Diuinae rationem,ob questi Trinitas personarum cohaereat cum unitate essentiae.
8 Idque alio exemplo explicaturinam si aliquis Mathematicus cor ni me faciat demonstrationem,ui cuius quas ad oculum videam veritate antea mihi ignotam,&poste oblitus modium demonstrationis;euidenter tamen inentinerim , Me
258쪽
olim vidisse demonstrationem de tali veritate euidens nunc mihi erit,rem illam ita se habere, sicut Matthematicus olim demonstrauis tamen incnon erit res illa mihi uidelis, quia nunc non habeo demonstrationem illam Mathematicam siquidem
nunc non recordor illius rationis,quam Mathematicus adhibuit pro medio suae demonstrationis. Si Ratio autem a prior est: quia testimonium Dei de Trinitate,quamvis estentialiter sit conne-Σum cum veritate affirmata; tamen quia nec illam supponit tanquam effectus perfectionem cauis, quam participat, explicat nec illam continetranquam causa effectum, aliunde est medium
prorsus extrinsecum, quamvis euidenter cognos- .catur, nequit detegere convenientiam praedicaticum subiecto; sed demper illa mane omnino Cinculta,&quasi sub velo, ac proinde obicctum illunmanet obseurum,Sc proportionatum Fidei. Quare testimonium Dei non solum est medium extrinsecum rei attestatae inessendo,sed etiam in cognos cendo ad differrentiam effectus essentialiter supponentis causam & explicantis eius perfectionem, qui licet sit medium extrinsecum causae in ellen do; est tamen intrinsecum in cognoscendo, ut explicat P. Amicus disput. a.
259쪽
g. IIII. Infertur eae dictis, non Elture contra n/stram sententiam, doctrinam ordinalis gestarmini, asserentis, notas Ecta ,seu argumenta redibilitatis,nou facere eridentium veritatis simpliciter. 8a Apientissimus Cardinalis Bellarminus, alita .de Ecclesita Militante,seu lib.de notis Ecclesiae , cap. 3. Christi merit,pronuntiat: Ecclesiam Catόolieam esse quasi solem quemdam G qui radios lucis clarissimos eae omni parte do fundit, Mfactnme per eos cognosci posit. Habet enim plurimas notas, siue testimonia,ac signa, quae eam dis cernant ab omni falsa Religione Paganorum Hae
Addit tamen haec testimonia seu signa,non efficere evidenter verum, quod ipsa sit vera Dei Ecclesia,atque Religio,led solum id efficere via denter credibile;& post quam explicuit, quomodo non sit idem evidenter verum,&evidenter credibile , prout nos ipsius verbis supra explicavi mus , libro I. subiungi : Dicimus ergo oriotas Ecclesia non facere videntiam veritatis simpliciter, quia alioqui non esset articulusFidei; hanc Ecclesiam ei ieram Ecclesiam, neque ulli invenirentur, qui id negarent sicut nemo invenitur,qui
260쪽
Demonstratur Diui ritu C sti. 9
neget sententias, quas Mathematici demonstrat. sed tamen efficiant evidentiam eredibilitatis,iuxta
illud Psalmi 9 1. Testimonia tua credibilia facta sunt
ni ni, Apud eos autem, qui admittunt Scripturas Divinas, ac Patrum veterum scripta,sac sunt etiam cuidentiam veritatis. Tametsi enim articulorum
Fidei veritas non potest nobis esse evidens absolute; tamen potest elle evidens ex hypothesi, id est, supposita veritate Scripturarum. Quod enim a Scripturae videnter deducitur, est evidenter verum, suppositis Scripturis .Haec ille. 8 Nos hanc secundam partem accipientes, quam verissimam esse existimamus,ut postea lib. 3. ostendemus ad prirna respondemus a oc argumentum dumtaxat probare,Religionem Christianam non esse evident rieram evidentia simpliciter tali, seu evidentia rei in se,& per principia intrinseca P am e identῖ Ieium dicitur,quod vel in ,
vel in suis principi, xidetur , ut inquit ibi idem
Cardinalis.Veritas autem mysteriorum nostra Fidei, nec in se,neque in suis caussis videtur quia non dantur vllae causὰ naturales,vel ulla principia naturalia, ex quibus veritas mysteriorum Fidei necessaria inferatur, velinitiae manifestent, praedicatum huius propositioni. v. g. Deus es riuus, convenire subiecto sed veritas illa est omnino Obscura,&clausa non probat autem illud argu mentum, non est Religionem Christianam vi