장음표시 사용
31쪽
Plura sunt revelata is aliter, quae sunt oblecta Theologiae, ut Cesillum habere duas voluntates, Deum esse trinum, iustum, M. Ergo respectu horum, non relevatio virtualis, sed se alis est ratio sub qua Theologiae. Respondeo distinguendo maiorem: Ratio M alis Dis qua obiecti sciti debet esse illi intrinseca in scientia arguente aratione,transeat: In scientia arguente ab auth vitate, nego maiorem, Sc concella m nori containumtiam, quia Theologia, iuxta D. om.est
scientia, cui maxime proprium est argum,prob re, Be demonstrare ab authoritate, quae non poscit esse intrinseca rei scitae. Ad confirmationein distinguo antecedens: Plura sunt revelata tam liter, quae sunt obiecta Theologiae ut revelata λα-liaer, nego: Ut revelata virtualiter, concedo antecedens ,& nego consequentim, quia nihil prohibet idem este revelatum virtuali er, seu in Principio connexo, & se aliter seu in se; nam Christum habere dum voluntates, revelatur quidem virtualiter, & in principio connexo, dum velatur Christum cile verum Deum, & verum hominem , revelatur etiam is aliter, dum expre- se dixit Christus: Non mea sed tua voluntas fiat; igitur non est obiectum Theologiae ut revelatum
hi se, & maliter, sed hoc pacto est obiectum
fidei, Theologiae autem ut revelatum primo in eo , nempe in revelatione duarum naturarum. exribus inseruntur duae voluntates: Et sic lina si ter,m revelatur Deus, in revelatione deitatis revelantur virtualiter eius attributa iustitiae miserico diae, At alia, Si etiam trinitas personarum, & ut sic sunt obiectum Theologiae, non autem vi r
velata is aliter. De quo vide Tractata de Fude , disput. I. uri .7.2-m. quaest. I . σου tot. ibi enim invenietur, quidquid hic defue
. I gant VarqueZ.8c Valenti alij. I sed assi ant Thomistae cum Div. Diom. in praesenti. Et alibi. Cum quibus. a Dico i rarohetia est proprias entia. Pr
batur primo ex D.Thon . qui inpraesent. artis. 2. refiniit in erep. direndum: Deram Dominam
esse frientiam. Ad eius probationem aducit
August. lib. I . de Trinitat. ωρ. I. circa medium,
ubi testatur,se scripsisse de ista lcientia: Hiae, in
cliis scientia tribuens illud tantummodo, quo*dessaluberris rimitur, nutritur, defenditare,
o roboratur, qua frientia non pollini Meles plurimi, qua vis poli ne ipsa rude plurimum:
Aliud es en scire tantummodo quid homo re dere debeat opter adi frendam vitam beatam quae non vis Hema es; a ud autemscire quem-
admodum Me ipsum di piis optusdem remtra impios defendatur, quam proprio appellare voeabulostientiam inritin Amsolus: sed huiuLmodi scientia non alia est, quam Sacra Theol gia : Ergo ex mente utriusque S. Doctoris Aut
siles, de Thomae Theologia est proprie scientia. 3 Secundo probatur ex definitione Philoso phi,qui I poster. 'a. sic scientiam definiti Minees com erre rem per eausam, eo noscendo esse illius e famae, quod aduerse habere non potem
Sed Theologia vere cognoscit rem per caesam,v.g. dum cognostit in Chrillo esse duae; operati nes , Et duaς voluntates, quia in illo sunt duae naiaturae, vir Christum fuisse risibilem, de admirari vum . quia fuit rationalis, de homo, di alia huius. modi, 3t quod aliter se id habere non potest cum omnimoda firmitate, Ec certitiHine: Ereo The log a est vore, di proprie scientia. D ces NMol giam cognoscere, quod id aliter se habere nos potest,obstare, & ex priuetipiis fide creditis. nodi evidenter; evidentiam autem requisitam esse ad rationem scientiae. Sed contra est, quia Aristota solum exigit, & merito , quod stientia cognoscat rem aliter se habere non posse, hoc est, quod i tellectus ita fimiiter visentatur Conclusioni re
suis causis, de principi', quod non inuet timiet, aut Himidat de opposito , sed firmiter siecertus, quod aliter se habere non potest: Sed line salvatur in Dico Iogia sine evidentiar Ergo est
proprie scientia, quamvis non evidens, fleevide tia non exigitur ad veram rationem stientiae. Mi
nor paret, quia per fidem divinam de principii
magis certificatur, de fi atur Mellectus rega principia. quam si inmine naturali, Si evidenti ea cognosceret, cum fides sit certior de n turali s. Ut omadimus Tractatis Fide, inpar. Σ. LI. anum. 13. sed si per evidentiam n turalem certificaretur de principijs, esset sufficium ter firma , di certa , quod altar se habem non posset, de obtineret rationem scientiae: Ergo mesto melius, si absque evidentia, certificarur per Gdem divinam.
Probatur secundo r Theologia in v nux
intellectualis, Et non vitium illius. quia non est error, aut opinio: Sed non alia ex virallibus i tellectualibus nisi scienti vel sapienti quae ctiam scientia est: Ergo est vere, dc proprie scientia. Minor probatur, quia virtutes intellectuales tum Aristodis. Helicori cap. q. N D. om. r. a.
a U. 37. praecise sunt quinque, nempe lumen. seu habitus primorum principiorum, qui intellectus; sapientiamae est cognitio remn dia vinarum per altissimas causas; stientia, quae est cognitio per causas inseriores acquisita per deis
monstrationem ς prudentia. qae est habitus cum vera ratione activus , seu recta ratio agibilium; de ars,quae est habitus cum rena natione factivus, Oti
recta ratio iactibilium: Sed Theologia non est
32쪽
J LII. An Theologia sit scientiis i 3
habitus principiorum, cim versetur clica conci siones illatas per discursum; nec est ars, aut ' dcntia, cum non sit propria intelliniis practici, nec recta ratio agibilium , aut factibilium, & p
tissim S. quia potest quis esse Theolosus, quin sit prudens in agibilibus, & prudens, quin sit The
logus : Ergo solum est 1cientia, aut sapientia,quae etiam stientia est.
3 Respondebis cum P. Varqueet , quod
eologia in viatore non est virtus intellectualis, sed opinio, quia non procedit necessario ex primcipijs fidei, ut fide divina creditis, sed ex illis ut creditis fide aequisita, & humana; quod ostend
re conatur ex eo, quod in haeretico non manet fides divina, de tamen manet vere Theologus,
quoad lubitum, Et quoad actum. Sed contra est, quia haec Theologia. uxta Augustinum est qua fides divina gignitur, desenditur, & robotatun Sed cognitio soli fidei humanae innixa, quae maneteriam in haeretico, nime est, nec esse potest,qua fides divina gignitur, roboratur, aut desenditur, ut per se patet: Ergo Theologia, de qua loquumur, non innititur principiis sola fide humanaereditis. Contra secundo quia intellaeius ex principiis , seu Articuli ut fide divina crediti potest Iegitime discurrere, & inserre conclusiones, innixus eis principijs ut lumine fidei firmiter eognitis: Sed notitia conclusionum ex hoc discursu genita non esset opinio: Ergo esset scientia: Non alia, iam Theologiar Ergo. Maior patet, nam si i telle ius iuxta Varquet potest diicurrere,& insertare conclusiones ex illis Articulis in fide humana creditis, me non similiter ex illis ut fide divina ditis Minor vero probatur, quia ille assensus non esset formidolosus. sed fimusitans, & certisa simust sed opinio est assensus Brmidolosus: Eram non esset opinio. Malae patet, quia assensus Iegitime illatus ex praemissis, seu principiis parti ripaet certitudinem, di firmitatem ex illis i Sed da illis in fide divina creditis non posset Brmidare, sed esset omnino certus, Et firmus: Emo assensus est illis vi fide divina creditis esset omnino firmus, di certus, de nullo modo is idolosus.s Propterea respondet, quod adhue dato,
quod esset omnino certus, non esset eviden mudentia autem est de ratione scientiae, & ideo adhue non esset scientia. Sed contra, quia ex ditianitione Philosophi supta laudata, solum exigitur, quod sit cognitio rei per causim, & quod aliter non potest se haberet Sed ad hoc lassicit omniam a certitudo: Ergo sitae positi habes sine
evidentia. ut potest in nostro case, & iam admittitur a P. Num, non est necessata evidentia. Confirmatur, quia eo ex Eur per e a Phil sopho evidentia ad assensum scientificum, quia sne evidentia, non excogitavit possibilem omnia motam certitudinem, cum fidem divinam insallibilem non agnoverit: Sed iam nobis constat dari certitudinem omnimodam, & metaphisicam
absque evidentiar Ergo evidentia non exigitur, imo nec exigeretur a Philosopho universaliter , si
agnovisset exactam non esse ad certitudinem me taphysiem. Confirmatur secundo: Quia assenissus conclusionis metaphysice certus, & firmus, lucet non evidens pertinet ad aliquam virtutem in tellectualem , cum non sit opinio, nec error, Setum infallibiliter, de determinate firmet inteli Num in vero, in quo consistit ratio virtutis intelis lectualis i Sed non ad aliam , nisi ad scientiam: Ergo, licet non sit evidens, est assensus scientiae, sta scientificus.
ubi sic aiti Quaecumqueserunt. propria, ae remtaseientia, Dossenturire resolutionem in priam principia , quae perse naso sunt intelisexus, o fle omnis scientia in Osone rei praesentis per Acitur , inde inpossibile es, quod de redem δειδε Escientia , des. Et et .a. quaesit. an. s. ait: omnis scientia babetur pre aliqua principia per se nota, ct per consequem visa, ct ideo o portet quaecumque sunt scita aliquo modo esse visa, non autem es msibiis idem ab eodem essemisum, ct creditum, cte. Ergo iuxta D. I hom. de inione scientiae est evidentia principiorum, quibus procedit: Sed hanc non habet Theologiae Ergo non est scienti Respondeo quod in illis locis disputat Daliom. an scientia, δέ fides compatibiles sint in eodem subiecto circa idem obi ctum; ερ ideo licet loquatur universaliter,dicens, quaecumque sunt sita, Be Ommis scientia, debet intelligi cum universalitate accommoda ad intemtum, id est, de omni scientia non orta ex fide nec fidei innixa, sed aliunde quam ex fide , & revela tione proveniente, nam procliis inutile, di peia fatuum Hret inquirere an fides, de icientia etiam quae ex fide, de auctorrite divina procedit, & ei inni tur, compatibiles sint, cum in ipsa intere ratione , & dubium involveretur Se decisio , nam quis non videat scientiam fide, Ac auctoritate divina innixam cum illa coherere Loquitur ergo D. om. de omni scientia aliunia, quam ex divina authoritate, M fido procedente. Quod quidem manifeste constat, nam loco citato, ex 2.2. in eodem ante. ad a. sic ait: Ex bis ainemprines
piis inempe fidei ua probarin aliquid apud μ
harum aliquia apud omnes. Vnde etiam Theo
gia scientia eminein in principio operis iam aes. Notetur ly etiam, quo aperte insinuat, se de hac scientia non loquutum suisse, cum dixerat omni rientia habetur per aliqua principia die
33쪽
1 4 Tractatus de Deo uno. Disputat o I. Proemialis.
sam esse, licut Inter illas non computatam, & tis, & virtutes intam, cum scienca. si quae si quae hanc latetur compati optime cum fide. Vnde in non possit reduci ad principia naturaliter nota, forma explico primu textum: inaecumque sciun- qualis est noth a Theologia, & rect scicntia itis, tur proprie, & certa scientia aliunde quam ex fi- sa; unde in eodem sensu negat, hanc elle sciem de, N auctoritate divina procedente , concedo; tiam eiusdem speciei aut uni voce cum alij in quo quia de hac debet intelligi dubium Articulis CG- id negat de virtutibus infusi comparatis cum ac ta scientia ex ipsa fide, & authoritate divina pro- quisitis: Sicut ergo minime sentit D.Thom.vi -
cedente, nego antecedens, quia de hac non p- tes infusas , licet non regulatas ratione naturali,
res intelligi dubium Articuli. Et similirer ad se- non esse propriae virtutes, sed istum esse virtutescundum textum. Et lim videtur genuina mens altioris ordinis, & alterius generis, & speciei in D. om. quidquid dicat Cayetanus, Ec alia Tho- acquisitis, ita non negat Theologiam esse promittit. prie scientiam; sed istum tenet esse scientiam alia 8 Nee audiendus est UaaqueZ, qui exponit coris ordinis, specie, imo & genere proximo dia D. Thom. ad a. quasi dicat Thologiam esse iunctam a scient as acquisitis. Unde dum inquiescientiam improprie, di quod ex principijs fidei noncsse univoce stientiam , intelligitur de viuum probamr aliquid apud fidcles, sicut in principias catione in specie, aut in genere proximo,non a naturaliter notis apud omnes,quantum ad dispo- tem in genere sit premo scientiae, quia in hoc prositionem syllogisticam, quae eadem est utrobique. prie coavenit cum aliis . cum pm e lit cogu t odion inquam est audiendus , quia D. Tliom. non rei per causam, & quod illius est causa, di quod loquitur improprie in praetenti, dum absolute es- aliter se habere non potest. serit, quod Sacra Doctiina est scientia, . que Io Obi; cies secundo ex eodem D. Thonti ullo addito dimin nre : Sed in eodem sensu ait I. contrag. eap. a s. sic aiente: Ex bis etiam p ad a. loco citat se stlantiamsi quidem se citat ad tu, quod Deus definiri non potest qnia omHis de
harac presentem quaestionem iccns:Sicut in m itio es ex genere, ct disserentia. Patet etianncipio operis dictum est: Ergo. Secundo,quia dum quod non potes etiam domin ratio de ipsosieri, Inquit εἶ Etiam Truologia scientia es, loquitur nisper e semia, qtiis principiam demon asio. copulative cum alijs scientios, ut indicat per ly nis es desinitio eiusdem, de quo d monstratio: etiam . Ergo sensus est, quod non solum caete , Sed demonstrario de Deo per citcctus est Pili sed etiam ipsa scientia est: Non ergo improprie. sophica, & non Theologica: Ago de Deo lotum Deinde si solum quoad dispositionem syllogisti- potest fieri demonstratio philosophisinon the cam parificaret Theologiam ciun aths scientiis, logica : Ergo nec haberi scientia metam a. sidquae probant apud omnes ex principi)s naturat L Blum philosophica , quia scientia coris intur adrer notis, non inferret: Vnde etiam Neologia demonstratio m. Maior pate quia demonstra fetentia es; quia etiam opinio, imo & error solet rio per eficitas est poc effectus villos , di fit a Phia servare eandem sormam syllogisticam cum losophia naturali,vel a Metaphysica GD stram scientia, nec propaerea scicntia est: Ergo parificat te invisibilia Dei per ea quae facta coeupic uni ἀin firmitate propria scientiae ex suis principijs. Ac Respondeo, explieando D. om non potest sim demum, quia quoad sornum hi cogisticam n ri demonstratio de Deo, nisi percisectus natura, dum apud fideles, sed apud omnes probantur nego:Nisi percisectus natum vel gratis.c do,se concliniones Theologiae, siquidem forma syllo- IMnguo minorem:Demonstratio pereflectus sistica, & bonitas illationis non pendet a fidesta turae est philosophica, concedoe Per essectus πω
est evidi ns apud omnes: Ergo dum ait sc proba- tiae, nego minorem, di coaecquentiam; Vt etenim re apud fitiles, sicut caeterae apud omnesino' p inquit D.Thom. mpraesere. artis. 7. ad I. Litimst intelligi praecise quoad tormam, & dispositio. de Deo non possisnias scire. id ei utimur eius nem hilogi ilicam, lad etiam quoad vis, S efii. essem, vel naturae, vel patia , lora definitimo
faciam demonstrationis, & sciciariae. 3 ad ea, quae de Deo considerantu . Cum ergo 's Sed contra replicat ex eodem Dahom mureflectit solius nature , resultat tantum de In 3. diu. 3 r. quaest. l. artic. a. quae unc. q. ubi monstrario philosophica; cum autem essecων sic ait: Si esset aliquastientia, quae non posset re tiae, relaltat demonstrario vera theologica , quia iaci .iaprimi a naturaliter regnita . non esset essectus gratiae non potest certo a nobis cognosci,
eiusdem speciei cum aliis sciemiis, neque inu-- nisi per fidem divinam; & tunc demonstratio pro ais ensia inceret-: Sed talis est Theologiar EG cedens ex eflectu credito per fidem divinam vera sonos est univoce stic a sed ad summum aequia est theologica, di generat habitum Theologi vesvoce, di improprie. Respondeo, D. Thonti hoc ad illum virimo disponit; semel autem quod per in loco probare virtutes infidas specie diiserre a Sectus grariae venimus in eognitionem icienti virtutibus acquisitis, & ad Loc utitur exemplo cam de eo quod est Deus, possimas demota ra.
scientiarum, comparando virtutes acqui iras mira re de Deo a priori, di per causam eius persecti tr iitiis, quarinatiuntur principiis naturaiicer n- nes, ut tactis Theologia. v. .
34쪽
coash III. An Theologia sitscientiar ae
obiicies tertior Scientia proprie talis non est de singularibus: Sed Theologia retiatur circa lingularia, siquidem agit de Cliristo, de B. Virgine, de Adamo, di alijsi Ergo non est stimistia. Respondeo, distinguendo maiorem e Sciena tia non est de singularibus sub ratione singulati
variabili, ex contingenti, concedo i Sub ratione universali invariabili; & necellaria, nego malo. rem, di distincta minori codem modo,nego com
sequentiam, quia licet fides agat de singularibus in Scriptura revelatis, agit de illis sub ratione dia .
vinae revelationis virtualis, iub qua nullam habent contingentiam aliter essendi, sed omnino necessario sunt sicut revelantur, leu inferuntur ex
revelatis. De quo vide Tractas. de Fide, disp. I.
t a Denique obi jciest Scientia est habitus.
seu notitia certaM eviden er demonstrationem aequisita, sic enim definitur a Philosopho i Sed Theologia non est evidens, quamvis sit certa:Ergo proprie non est scientia. Confirmatur primo.
quia dum inquirimus, an Theologia sit proprie scientia debet accipi scientia secundum quod a Philolophis definitur, seu pro eo, quod Philos phi per hoc nomen sientia intellexerunti Sed Philosophi per hoc nomen scientia semper inreulexerunt notitiam evidentem , di non obscuranu
Ergo in sensu quaestionisTheologia non est late tia, siquidem non est evidens. Minor patet, quia Philosephi istum potuerunt intelligere per hoc
nomen scientia, scientias, quas ipsi cognoverunt: Sed ipsi solum cognoverunt scientias evidentes ex primis veris, di evidentibus procedentes, non autem fiantiam obscuram,& ex fide creditis procedentem i Ergo solum intellexerunt eo nomine scientiam, seu notitiam evidentem,& non obse ram. Confirmatur secando: De ratione fetentia iuxta D.Thcim I .2 Uuaest. 67. arti I.ὶ es quod beat mam Misaesonem eum vi ono intelis
Lima: Sed Theologia licet habeat firmam inhaeasionem, non habet visionem intellectivam adhue in princi ijs: Ergo non est proprie scientia.Cona firmatur terso: Facultas substemata in absentia substemantis non est scientia, sed solum opinio,
inde qui habet Medicinamxx sola fide prine i
rum Philosophia on autem ex ipisPhilosophia, quia illam nestiti non habet medicinam, ut sciemesam: sed solum ut opinionem, & similiter, qui habet Musicam, sine Arithmetica, & Petiptatavam. sine Ginmerrtit Sed Theologia subste natur silentiae Dei, & Beatorum,quam in via noni et Theolagus: Ergo in Theologo viatore Theologia non est stientia. II i Ad primum respondet Datam.m p
feni. artic. a. incorpor. sic dicensi Selendum est.
od duplex es scientiarum genvis r Quaedam enim sunt, quae procedunt ex principiis notis immine nasurali metiae Im, is ars a rarai
Geometria, ct huiusmodγ: Quaedam vero quae pro rediant ex principi, notificatis lumine superioris scientia sicut Perspecima procedit ex principiis notiscatis per Geometriam, ct Musica exprimcipiis per Arisbmetiram notist Et Me modo Samera Do trina es scientia, quia procedit expr-ripsis notis tramine superiorisscientiae, quae sciliceto scientia Dei, Beatorum. Ex quo in forma
ad argumentum, distinguo minoremi Scientia est notitia certa, di evidens, vel in se, vel lumine id, perioris scientiae, conccdol De necessitate eviis dens in se, nego maiorem; dc distinguo minorem Theologia non est evidens in se, concedo mino rem: Non est evidens lumine superioris scienti nempe scientiae Dei,& Beatorum,neFo minorem,& consequentiam; quia licet principia Theol giae , non lint Theologo evidentia, di consequem
ter. nec Theologia in ipso, aut tu te , tamen sunt evidentia in lumine scientiae Dei, cui per fidem1ubalternatur nostra Theologia, & hac evolentia iunia cum certitudine infallibili fidei satis est ad ratione 1cientiae.N am qui accipit principia ab eo, qui evidenter illa novi ita infuli bilitam ea doce te , & tradente, ut nec possit fallere, nec tali ea
quod idem est per fide omnino vilestibilem, per inde firmiter procedit ex illis principi)s, ac ii libi
rent evidentia, α per se nota,& Meo non amita fit rationem scientiae,sed vere, & proprie stit cor, Clusiones, quas evidenti discursu, di illatione ex
illis principus deducit, & talis distursus,vel assuta. sis est in illo proprie scientia. I Ad primam confirmationemr Explico maiorem: Debet intelligi scientia pro eo. quod
Philosophi per hoc nomen intellexerunt ex coninceptu quidditativo, concedo: Ex conceptu comnexionis, aut proprietatis, quam ex ignorantiammatum, nego maiorem; N distinguo mino remi Per hoc nomen scientia semper intellex runt notitiam evidentem , & non obstruram ex conceptu quidditativo lcientiae, nego minorem: Ex conceptu proprietatis, vel connexionis,quem conceptum ex ignorantia formarunt, concedo minoremi Ad cuius probationem, concessa m
tofi, distinguo minorem. Cognoverunt solum silentias evidentes,quia re ipsa nulla esset in se i
evidens, nego: Ex ignorantia concedo minorem.& distinguo consequens, ve supra. Itaque Phil
sophus. Ec cum eo caeteri, prinurioac ex concertu quidditativo solum intellexerunt, di signitic runt hoc nomine fetentia, cognitionem rei me causam, & quod illius est causa, di quod aliter se habere non potest, si enim aliud intellexisset Assoteles de conceptu quidditativo scientiae, non illud omississet in prima definitione scientia, quam ex ipis dedimus num. I. sepe autem ' Ω suerunt in dissinitione silenti evidentiam,& illam semper significarunt ut qualitatem, & pro et
35쪽
Tractutus de Deo s. Disputat. Dpraemialis.
quia existimarunt Intellectum non posse ullo pacto iudicare, quod res aliter se habere non pos. set, hoc est firmiter, & line is idine,aut conti gentia lalsitatis assentiendo conclusioni, nisi comvictus ex evidentia principiorum , & connexi nis. Caeterum haec illorum exiuimatio iuit ex ignorantia, quia nempe ignorarunt, esse possibilem fidem obscuram principiorum omnino infallibi lana, sine is idine, aut contingentia ulla falsita tis: Licet ergo in hac quaestione debeamus conia venire cum Philosophis in conceptu quidditativo scientiae ut sic, non tamen in proprietate , quam si ex ignorantia ex stimarunt necessario consequutam ad conceptum quidditativum, di illi necessario annexam: si enim ipsi agnovissent possubilem fidem principiorum omnino firmam, &metaphysice infallibilem , non exegissent necessario ad conceptum scientiae quidditativum , quod Procederet ex primis, veris, & evidentibus, nee
quod esset evidens, sed Qtum quod esset ex primis veris, de certis,ac omnino insallibilibus,quod potest salvari absque principiorum evidentia insciente sinas Ad secundam confirmationem, explic tur maior: De r tione scientiae evidentis, de qua ibi loquebatur D. om. concedo: De ratione scientiae abstrahentis ab evidenti, & obscura in se,
nego maiorem, & concessa minori, consequentiam; nam D. om. ibi disputat fides maneat in Patria cum visione clara Dei, seu cum scientia beata; inquitque fidem esse missium inter scie tiam, & opinionem, quia i et inevidentiam si- init opinio, sed differt ab ea, quia habet firmam inhaesionem, quam opinio non habet; rursus, i bet firmam inhaesionem sicut scientia Ad non hahet visionem intellectivam, & ideo non periingit ad rationem scientiae, quia de ratione scientiae est firma adhaesio cum visione intellectivauloso istitur , inter quam scientiam, & opinionem mediat fides Sane non inter scientiam communiter se habentem ad Theologiam, & alias; nam sane Gdes non respicit Theologiam, ut extremum in
diationis, cum quo sit incompatibilis; sed selum
inter scientiam evidentem procedentem ex principijs per se notis, de qua solum sermo est, cum di putatur incompatibilitas fidei cum visione, aut evidentia, ut supra dicebamus n. . & haec est sincera mens D. om. Non enim exponi potest, quasi dicati in ratione scientiae est firma actae. so cum visione intellectiva in scientia superio ri, quia hoc pacto etiam fides est firma inhaesio cum visione intellectiva, nempe in scientia Dei, . N Beatorum, & sic in hoc non discriminaret mdem a scientia, nec recte probaret esse cum scien-- ria incompatibilem.Nee item exponi potest,qua si dicat: Cum visione intellectiva secundum se ab illa exacta; lices cum obscuritate per accidens c iuncia; quia nec hoc pacto probare posset incompatibilitatem fidei cum scientia, quia cum sciemtia secundum se exigente visionem principiorum. compatitur fide dum talis scientia manet pera cidens obstura, aut inevidens ex indispositione subiecti, ut latentur , qui in hoc sensu exponum D. om. Mandum ergo est expositioni datae. . 16 Ad tertiam confirmationem, distingua maiorem: Facultas substemata in absentia labia alte iris, non est vere scientia, sed opinio, si solum per fidem, & traditionem humanam accupiat princia ex subaltemante, concedo maiorem: Si illa accipiat per fidem, di traditionem divinam omnino infallibilem, nego maiorem; Ze distiniamo minorem eodem modo, negDque consequerim; nam ideo Musica in eo,qui caret Arithmetica, & Medicina in eo,qui caret Physica & Peri pectiva in eo, qui caret. Geometria, non Lint scientiae, sed opinioni , quia licet iubaltementur stientijs superioribusn ab eis accipiant sua primcipia, quae lumine scientiae saperioris sint evide
ter nota, tamen ea principia accipiunt per tradiationem , di fidem humanam , vi cuius Medicus non Physicus credit Physico, & Musicus non Arithmeticus eredit Arithmetico, & Perspes non Geometricus credit Geometrico, quae fides non est firma omnino, & infallibilis, quia innitiatur traditioni humanae . seu hominis. qui potest fallere, & falli; & ideo sicut per talem fidem non potest firmari eria principia, nec de illis omnino
certificari, ite nec cisa conclusiones, unde de conclusionibus ad summum potest habere opinionem , non vero Ee auri: Econtra autem est
in nostra Theologia. quia licet Theologus non beatus, seu non habens scientiam Dei, & Beat rum, accipiat principia per fidem δε traditionem. non tamen per fidem, & traditionem humanam fallibilem, sed per fidem, & traditionem divinam omnino infallibilem , & ideo certificatur, & fi matur omnino infallibiliter de princip8n, δε eo sequenter de conclusionibus ; N Heo in illo
Theologia, non opinio, sed scientia est propria
'Υ Upponendum est, dubium non prout cedere M obscuritate illationis, aut Consequentiae, quia certum est in demonstratio nibus Theologicis consequentiam , & illarionem esse evidentem non minus, quam in alijs scientijs naturalibus, quia in eis aeque, ac in istis observaiatur bonItas consequentiae, & dispositio syllogistia
-ca, que intellectum convincit, concesis praemissis.' ad assensum conclusionis. Nec item procedit de
36쪽
VM i. IV. An Theologia sit essentialiter obscuram. I
obscuritate ex parte principij, seii praemisset nat talis, si quae assiimitur in demonstratione theolo gica, quia pinnista naturalis debet apud omnes este evidenter cognita, ut postit generare villan- sum scientificum. Solum ergo procedit de obLCψritate consequentis, re ex parte principi j 1 pematurali cui potissimum demonstratio The
logia innititur. 1 Hoc supposito triplex in hoc dubio sententia est.Prima tenet Franciscus de Marchia, apud
Henricum in Summisn.36. I inae 3.3c ipseHen incus,qui asseruntTheologiam adhuc in viatore es, se evidentem.Primus fundatur in eo quod The
Iogus, supposita fide acit hanc demonstrationem: Omne realatum a Deo est infallibiliter verit Sed
hic Articulus,mg. quod verbum caro factum est, est revelatus .iDeo:Ergo ita eston qua inquit,praemisia utraque est evidens, nam maior est lumine 'naturali nota;minor veto etiam,quia ad eius evidentiam in Theologo generandam sufficiunt tot signa, & miracula, quae uti summaturalia a solo Deo potuerunt perpetrari: Ex quo infert, quod etiam coclusio et Theologo viatori evidens.Ηenricus autem,inquit,Theologum distingui a Rustico fideli in eo, quod Rusticus fidelis de Articulis
fidei habet solam fidem obscura;Theologus vero habet evIdentiam de illas,non evidentiam visionis qui solu est in Beatis, sed evidetiam intelligentiae, seu per lumen intellectius circa prima principia. a Sed tac sententia caeteris omnibus displicet, Muli caeteri timnes negant Theologo viatori evia dentiam de Articulis fidei tum quia incompatibuIem cum ipsa fide vel saltem cum eius merito;tum quia non est principium evidens,unde talis evid T a provenire possit.Nec fundamentum Francisuin Martia tenet quia si illud probaret, probaret in Theologis evidentiam in attestante de Artic Lis fidei haec autem satis superque a nobis impug mata fuit Tract.de Fide,disp. .quas. I. r tv.initatis ostendimus veritatem, & summaturalitatem miraculorum nemini esse evidentem lumine n
eurali sed veste credi a fidelibus per fidem;& ideo
non facere evidentiam divinae attestationis. Nec
sundamentum Henrici magis est firmum, quia Theologus non dissert άRustico fideli in eo quod habeat evidentiam Articulorum prae illo, sed in
eo, quod scit argumenta dissolvere, notiones terruminorum explicare, & ex his Articulis creditis, Qemonstrare alias veritates, quas haeretici negant
Quod solum praestare potest absque evidentia principiorum ex quibus discurrit. Hac ergo se
Secunda est Caietant m hoeant. ubi asserit,Theologiam nostram esse per accidens obse
Wam,aut non claratri nempe ex obscuritate subie-Ehi; per se autem Si secundum se esse evidentem, &aexigere evidentiam principiorum. Caietanum se quuntur plerique ex Thmissas, quorum M. net in praesenti, asserit, quod sicut est de ratione habitus quod sit difficile mobilis a subiecto,& t, me aliquando per accidens ex indispositione is, lecti est facile imobili, sicTheologia nostra secum dum se,& per se est clara,sed per accidens in vi toribus est obscura. Sentiunt consequenter isti Thomistae,quod Theologia nostra eadem specu fice manet in Patria, ibique solum habet statum
Penectum scientiae, hie autem tantum est scientia
in sim imperiacto,di secundum quid inquit Ca
iet usaertia vero sententia, est quam pro comelusione statuo.
s C, Ico i itur relogia viatoris es essenti liter obsevira, ct consequenter specie d sinera a raeologia Patriae.Ita M.tldephosus in
chaelis in praefq. I.art. I b. I . I .n.67 .ubi pro hac sententia resere Caietanum super Epis. i. iamrint . I7.exponentem illa Pauli verba : Sme scientia defraetin de Theologia,quam destruemdam esse tenet in Patria, relinquens sententiam, quam hic tradiderat Restri etiamCapreolu,Con radum,Zumel,Nararium, VPtoriam, Granados, Mesinam,Com O, Lorcam, di M.Alvelda, unde huiusmodi sententia non debet censeri aliena , mente Thomistarum, ut aliqui existimantis Probatur autem primo:Quia obieetum is male motivum,sive ratio se sisse, quia nostrae Theologiae est revelatio virtualis, seu auctoritas divina vi virtualiter revelans: Sed faculta cuius
ratio is alis sub qua est praedicta revelatio, seu
auctoritas,est essentialiter obscura: Ergo Theol gia nostra eta essentialiter obscura.Maior comm niter conceditur ab Auctoribus contrariae sentemtiae, Zc constat ex Dahom. & ratione,ut supra via dimus q. 2.n.σ. I 6.Maior vero probatur; quia revelatio seu milioritas divina vi virtualiter revelans est obseura subiecto cui revelat Sed faculta cuius ratio sormalis sub qua est sublecto obscura,
est essentialiter obscura: Ergo Si facultas,cuius ratio is aris sub qua est pradicta revelatio. Cofi
mamr: Non alia ratione fides,iuxta omnes Th mistas est essentialiter obscura, & non potest m
nere in Patria nisi,quia ratio ae alis sub qua i
sus,nempe divina revelatio formalis,di immedi ta est subiecto obscura:Sed non minus obscura est subiecto revelatio virtualis , di mediata , quae
respe=1Theologiae est ratio is alissus qua E. go eriam Theologia est estentialiter obscura,
nequit eadem manere in Patria.
Dices soriam,Theologiam nostram per se.& ex se deducere suas conclusiones ex Articulis fidei pressive ab eo, quod sint obscure revelati, vel visi imo ex se exigere principia clare visa potius,quam oblatre revelata;ratione autem status
37쪽
18 Tractatus de Dumno. Disputat. I. Proemialis. '
malem sub qua illius quantum ad statum impe
sectum esse revelationem Obscuram . irtutiem,ms. Paetu conclusio macu formalem principiorum, Ex quibus movetur,non autem illius secundum se,
quia illa secundu se solum movetur ex principij vel Articulis ut inserentibus conclusione u praecisione a lumine,quo Aesculi cognoscuntur. 8 Sed contra est,quia ratio formatissub qua ex parte obiecti utpote specificativa scientiae, non correspondet illi ratione status persecti vel impe fectu 1ed ipsi secundum speciem , seu differentiam specificam , unde apud omnes repugnat, quedstientia eadem specifice in uno statu habeat unam rationem formalem sub qua specificativam, S in alio aliam: Sed revelatio virtualis est ratio formati tib qua specilicativa I cologiae nostrae, ut 1 u-rra vidimus ex D. I laom. qui probat unitatem specificam ipsius,quia respicit omnia sub ratione revelabilium Ergo fal1um est,quod talis ratio so malis sub qua correspondeat illi solum rationestaciis imperfecti, di non ratione suae speciei,Si se cundum se. Confirmatur: Si ratio formalis sub
qua posset correspondere habitui ratione Ilatus,&non ratione sua sprciei,nullum esset inconveniens in eo,quod fides eadem specie per: eraret inPatria abique ratione fiscinalisub qua obscurae ro lationis quia variato statu posset variari ratio QNmilissiqua: Sed hoc nullus praesertim Thomisa excogitavit: Ergo nec id dici potest de rati
ne lormali sub qua Theologiae.
s Secundo probatur conciusio,& magis imPugnatur praecedens solutio:Theologia determ nata speciei non potest inferre conclusioneς ex
principiss praecisive a lumine, quo talia princi. ianota sint:Sed Theologia nostra est determinate speciei quia no estTheologia in genere: go non prascindit a lumine, quo noscantur principia, scd procedit per sen essentialiter ex principijs certo lumine cognitis,nempe fidei:Ergo est determinate,& essentialiter obscura, & non potest nere eadem in Patria, ubi non est lumen fidei. Probatur maior , quia si praescindcret a lumine, quo principia cognoscerentur , & solum inferret conclusiones ex principijs secundum se, eadem permaneret, cognitis principijs per solam fidem humanam , ac illis cognitis per fidem divinam, quia Articuli. seu principia eadem sunt secundum se, sive cognoscantur per fidem humanam, sive per fidem divinam i Sed hoc nullus admittit mo contrarini Ergo Theologia determinatae species non potest praescindere a lumine, quo principis
Cognoscuntur, nec insem conclusione ex Arssiculis secundum se. . 'Io Tertio probatur conclusio & amplius d in solutio reijcitur,quia facultas subordinata non
est eadem specie, quando i Ilitur principijs a subiectoevidenter cognitiis per scientiam subaliaramantem, ac quando innititur principiis solum ab eo creditis ex fide, vel authoclive alteriuri Sed Theologia nostra est iubalternata iuxta
contrarios icienti ae Dei, & Beatorum: Ergo non
potest cile eadem specifice, dum innititur principiis, & Articulis creditis per fidem ex authornate Dei r clant s,quae est in Patria quando innititur principi)s evidenter visis per scientiam beatam: Ergo I heologia, quae modo est in via, est spe cie distincta ab ea quae est in Patria,& Conseque ter haec est alligata essentialiter principijs cogntitis per fidem , di illa essentialiter principi, visis.& evidenter cognitis: Ergo Theologia viae est es.sentialiter obscura. Cetera patent,& conceduntura contrariss,maior V m probatur, quia medicina. v.g.non est eadein specifice um inni Itur princiaphs per fidem creditis,& traditis a Philosopho,ac dum innititur principijs evidenter notis ab ipso Medico, qui simul sit Philosophus; idemque de
Musica in eo, qui non pollet Arithmetica, & de Perspectivo, qui non pollet Geometria, & s Ium yer fidem credunt p incipia quibus nituntur; quia in his non est eadem specifice uusica, aut Perspectiva,ac Hret si pollerent ipsa scientia sub
altem te, perquam evidenter cognoscerent i
sa principia quibus facultas interior nitituri Ergo
facultas inserior, Echabaltemata non est eadem sp fice iii uno casu, ac in al o. Probo antec
dens , quia Musica, sicu medicina in eo, qui is tum credit principia, quia caret scientia 1ubaiat ante, non est scientia, sed opinio solom, in eo autem qui pollet scienda subaltemante.& per eam cognoscit evidenter principia, est scientia proprie talis: Sed scientia, & opinio non positat esse eiusdem speciei, sed essentiali ter disserunt in speciei Ergo facultas inferioridum solum credit principiss traditis a sirperiori. non potest esse eadem spe es, ac dum ea primcipia evidenter cognoscit per ipiam scientiam s
om. in Logica, & ex alijs facultatem subaltera natam etiam in absentia subaltem fis eu in eo. qui solum credit pes ipia, esse vere Menti Lm. quantum ad essentiam scientiae, licet non quoad
statum,quia ad hoc satis est, quod principia sine
evidenter nora peritis scientiae substemant s. de quod ex illorum auctoritate credantur ab ins fori habente facultatem subis aram.Sed comtra est,quia implicat quod ex principijs sola humana authoritate truitis, & fide crestis gener tur scientia quoad essentiam essentialiter talis: iago ruit solutio. Probatur antecedensi Principia sola humana authoritate tradita, di fide creti ita,
in eo qui illa credit,solum sunt opinabilia: Sed eae principi s solum opinabilibus implicat quod generetur scientia essentialiter talis, quia solum generant opinionem essentialiter talem s.Maior est D. oqui a sart. Fos. I a. anu. I et cor
38쪽
ύM'. M. An Theologia sit e sntialiter obscura Ne. I9
7 ex hoc quod aliquid dicatur a sapientibus, &pluribus, latum de illo ut probabili haberi optinionem dicit: Ergo principia, quae creduntur nde humana vi tradita etiam a peritis, de sapientibus,stium sunt opinabilia. seu probabilia. Confirmatur ex ipso in domat.quaesi. I . de Ueritu. an. . ubi sic ait: Quaelibet creatura habetsuum esse
potens deficere, ita 'odlibet eius dictum prout so est desedit bile, o fallium. Ergo ex dicto pe. torum stientiae substernantis, utpote desectibili,& fallibili, ad suminum potest generari cognitio principiorum testibilis, seu probabilis opinativa: Sed ex hac implicat generari scientiam esse tisiter talem: Ergo. ia Contra secundo quia si in absentia sciemriae subalternatis sinceret fides humana de principijs, ut salvaretur scientia subaltemata quoadesselatiam scientiae, & eadem specifice, nulla esset ratio cur nostra Theologia subsistere non pollet eadem 1 pecifice, de quantum ad essentiam scientiis, cum sola fide humana principiorum:Sed hoc diei non potest, tum quia est contra omnes I h mistas; tum quia alias Theologia nostra perseveraret eadem specie in haeretico,ac in Catholico,&in illo haberet essentiam scientiae, siquidem ille
credit aliquos articulos, licet non fide divina, tamen fide acquisita, & humana, & ex illis discuriarit;quod tamen omnes Thomith repugnant comtra Vamueta : Ergo nec primum potet, admitti. Sequela probatur, quia si Medicina, V.g. salvar tur cum essenda scientiat & eadem specifice, cumlata fide humana principiorum, absque illorum scienti cur similiter salvari non posset Theologiam stientia quantum ad essentiam scientiae, &consequenter eadem speessce, cum sola fide humana principiorum 13 Contra tertio, quia de essentia stientiae
est assentire conclusioni cum omnimoda ce
titudine, cognoscendo illam non posse aliter se habere, ut constat ex diiunitione eius supra dicta:
Sed qui solum Gedit pes ipia sibi tradita a perito stientiae substemantis, non potest. assentim
cum omnimoda certitudine conclusioni,cognoscendo illam non posse aliter se haberet Ergo nechahere scientiam de illa coclusione quoad cssentiam stientiae. Probatur maior, nam qui solum eredit principia ab alio sibi tradita. cognoscere non potest, quod primipia non possunt aliter se habere . imo si recte sapit, cognoscit, tradentem principia ut sibi evidenter nota, & a se sci posse tali cogitando se scire.quae non scit ut is se apud
homines contingat, vel sutem posse fallere asserendo se scire, quae non scit,3d consequenter primcipia ab eo sibi tradita posse aliter se habere: Sed qui coenotat principia sibi tradita, attenta traditione posse sim se habere, non potest, cum omnimoda certitudine cognoscere, conclusionem
ex illis illatam non posse aliter se habere, cum
certitudo coclusionis non possit esse malor,quam cetritudo principiorum ex quibus insertum Ergo, Confirmatur,quia non potest quis esse magis cem
tus de conclusione,quam de praemisiis vel principij imo certitudo principiorum debet esse malo quia propter quod Unumquodque fale, ct ill magis, de qui certifica ut de conclusione, ce
tificatur de illa propter principia, sive praemissas,
unde per prius, εἰ magis debet certificari de pta missis. Unde D. om. in Epis ad Roman. cap. II. les. I .expresse alta Non potes mavis certum
do haberi de conclusime, quam de principio ex quo elicitur, quia semper principia fumi notiora conclusionibus: Sed si quis haberet scientiam eckntialiter talem de conclusione cum sola fide
humana principiorum, esset magis certus de comclusione,quim de principijs,quia teri tudo sese tiae est longe maior, quam curtitudo fidei humanati Ergo repugnat stientia cum sola fide princupiorum. Urgetum Repugnat evidentia physica, aut metaphysica consutionis sine evidentia physica, aut metaphylica principiorum ex quibus i fertur: Ergo pariter repugnat certitudo physica. aut metaphyIica coclusionis sine eertitudine physica, nec metaphysica principiorum: Sed lixe haoberi nequit per fidem pure humanam de principijs , dc illa requiritur ad scientiam indispensa liter: Ergo cum fide pure humana principiorum repugnat scientia conclusionis.
nis et imisi aer pendet a cognitione certa medi rum, de principiorum, ita vet illa deficiente, solum possit haberi opinio, aut fides conclusionis, non vero stientia: Ergo in eo qui caret stientia subaut ante, dc solum credit inedium ea pclacipium conclusionis, non manet stientia sed soliun fides,
aut opinio de conclusione. Antecedens probatur cX D.ThOm. I φ.pis Io8.art. 7.ad a. i sic ari
Manissum est autem od cognitio emelusionis dependet ex omnibus medijs praecedentibus, non solum quantum ad novam adquis ionem scientia ,sed etiam quantum ad scientiae eonsem
vationem, cuius signum est, quod si quis Glmisereretur aliquid praecedentium mediorum, Fan o nem cuIdem.υAsidem poset habere de conclusione ,sed non silentiam ordine e farum ignorator Ergo cognitio certa, seu scientifica conclusionis dependet essentialiter a cognitione certa omnium mediorum, εἱ principiorum praecedentium,
ita ut his ignoratis , sicut ignorantur ab eo, qui caret scientia subali ante, solum possit haberi fides, aut opinio , non vero scientia essentialiter resis. Is Propterea alij Thomita,negantes nobiscum facultatem labstematam esse scientiam in absentia substemantis, sive in eo, qui solum eredit principia, aliter respondent. Nempe verum
esse, quod cognitio conclusionis, in eo qui tum
39쪽
ro Tractatus de Deo τ . Disputat. I. praemialis.
eredit principia, est specie distincta a cognitione eiusdem conclasionis in eo, qui principia evidenter cognoscit per 1cientiam supinorem, ac proinde assensum theologi um in via esse specie diastinctum ab asscnsuahcologico Patriae, di conse
quenter essentialiter obscurum; tamen cum hoc
contendunt, quod habitus Thcologiae sit idem . specilice in via, & in Patria, quia idem habitus
potest in via elicere assensus essentialitcr obscuros, & in Patria claros, in via unius speciei, & in Patria alteri .
praecedentes. Primo quia habitus genitus ex acti-hus essentialiter obscuris, implicat quod ex se possit elicere actus claros, seu quod ad illos eliciendos inclineti Sed iuxta hanc solutionem habitus Theologiae in via generatur ex actibus Theolosiae essentialiter obscuris, siquidem iuxta illam astensus theologicus in via est cssentialiter obscurus: Ergo implicat quod hic idem habitus
misit ex se elicere assensus, , et actus claros, seu
quod inclinet ad illos eliciendos in Patria.Maior patet ex Philolopho 2.Rὶkori ubi ait: omnes habitus ex operationibus I milibus sunt , qua
propter tales quassam operationes reddere oportet. Item D.Thom. quaest.2o. de verit. artis. I. ad a. si icntc: Dicendum, quod unus actus po
test esse alteri milis dupliciteri Uno modo quam
tum adspecum actus Quam trahit a materia rimo quam es, se habitus assus tussemper rodit aestim milem illi actis , quo genitus est. Et
I. contra . cap. 7I .ait: Sicut probat imitosopbiu 2. o gula. ex ilibus asilus i miles habitus, edismiles etia ad ius rediant. Idem docet quaest. a. de Charit. artis. 6. ad Io. MUL IT. devoritat. artis q. in arisia contra, di alibi saepe
Sed assensus obscurus innixus principijs obscure revelatisin creditis non est similis in specie actui claro inntio principijs clare vilis, ut latetur 1oluistio; sed valde dissili4ilis: Ergo .implicat quod
idem habitus, qui generatur ex actibus essentia liter obscuris, possit reddere, aut elicere actus
claros, & quod in illos per se inclinet.
attematae elicitis in fide Magistri tradentis princi pia non potest generari habitum incunam ad actus
certos,& scientificos eliciendos ex principijs evi- dcnter crenitis per scientiam substernantamissi go pariter ex actibus theologicis essentialiter
obscuris eskitis ex sola fide principiorum . non pol st acquiri habitus inclinans ad actus claros eliciendos ex principijs clare visis. Antecedens patet, nam actus eliciti In sola fide Magistri re, dentis principia, seu in absentia sesentiae subaltem
nantis, non sunt vere scientifici,nec vera emon-
trationes. sed sunt solum opinativi, ut iam fatetur data solutio; habitus autem ex se inclinans ad actus certos, de scientiacos eliciendos ex princiapijs evidenter scitis per scientiam stibalternantemist habitus scientificus, seu vere, de propriae sciur tia habitualis: Sed ex actibus opinativis,qui non scientifici,nec demostrativi sunt,implicat generari habitum scicntificum, seu 1ckntiatara habitualcm, quia solum generare possunt habitum opinat uum: Ergo. Consequentia autem probatur, quia non minus dissimiles sunt actus obscuri, & incutiadentes actibus claris, de evidentibus, quam aetiis opinativi, & incerti actibus curtis, di schntifica si Ergo si ex opinativis, & incertis non potest generari habitus inclinans ad c nos, & scientificos, nec ex obscuris potest generari habitus inclinans ad actus clarosn ex idcntes.ta quo inseres,quod
sicut in eo, qui Medicinam adisteret sine Phil sophia ex sola fide principiorum, habitus Medi cinae ab eo acquisitus non esset habitus scientiae. sed opinatixus, nec eiusdem species cum habituMcdicinae, quem postea acquireret, si Philos phtain compararet, & per ipsam habcret scie tiam , & non fidem de principi)s , quia iam habutus Medicinae in eo esset scientia habitualis, seu habitus scientificus. & non opinativus ; ita simili ter, in eo, qui ex sola fide Articulorum elicit in sensus theologicos obscuros, habitus Theologiae necessario erit obscuras, & specie distine Rab co, quem, adveniente scientia beata, habebit ad assensus claros ex principijs visis.
tetur asi sum theologicum invia esse essentialiter obscurum, & specie distinctum ab assensu thcologico Pan iae, quia generatur ex principijs fidei obscuris, seu obscure cognitis, & ex princi pijs obscure cognitis generari non potest assensus, nisi ob:curus es sciatialiter. & specie distilichis ab assensu claro: Sed non minas repugnat, quod exachi essentialiter obscuro generetur habitus Clariis, seu non obscuruq, nec specie distichius ab habitu claro: Ergo ex illis solum generatur habitus Theologiae ei lantialiter obscurus, & consequenter specie diversus a Theologia Patriae este tialiter clara. Minor patet, nam sicut alienses. conclusionis de t virtute contineri in assensit. praemissarum , ita habitus debet contineri in vir tute actuum, ex quibus generatur: Ergo si propter primum ex assen1ii obstum principiorim n potest generari asseusus clarus conclusionis, ira, propter secundum ex actu obscuro generari ne quit habitus clarus, seu inclinans ad acris claros.
tra non est habitum acquisitus, aut genitus ex actibus , sed infiisus. ω ideo actibus non commensurari. Contra enim est, primo , quia falsima criquod non generetur, & acquiratur actibus,ut infra probabo. Secundo. quia licet sit liabitus inlisesus,infunditur tamen deperdenter ab actibus tanquam ab ultima dispositione, unde debet actibus commensurari in quam. viciniae dispositioni ad
40쪽
cua'. IV. G Theologia sit essentialiter obscuram
apsum. Tertio, quia licci non generetur actibus, specificatur tamen ab illis, siquidem omnis habi-.tus specificatur ab rustibus, sive sit acquisitus, sive infusus i Sed ab actibus obscuris essentialiter non potest specificari habitus clarus: Ergo seinet admisso quod actus nostrae Theologiae lint essenti liter Oisuri, habitus, qui sane ab illis specificatur, non potest esse essentialiter clarus, ita erit essentialiter obscurus icut ipsi actus,a quibus speeificatur. 2O Quarto probatur conclusior Si habitus Theologiae ellet clarus essentialiter, & ex se, non posset compati naturaliter saltem , seu ex natura
rei cum habitu fidei, siquidem habitus Theol
siae versatur circa plures veritates revelariS, circa
quas versatur fides; & non potest intellectus smmul esse clarus, & obscurus circa eandem veritatem , adhuc habitualiter, ut ostendimus Tractιrt.
ide, disputat. . qtiae 48. 6. mun. IOI. siquidem non potest simul este habitualiter inclinatus M. actus obscuros, & ad actus claros respectu eiusdem , sicati nec ad actus certos, & incertos, Ut vidimus ibid. disput. a. p. 2.5. a num. 36. Sed falsum est . quod habitus nostrae Theologiae, &habitus fidei non possint compati ex natura rei circa idem , cum experientia oppositum doceat: Ergo habitus nostrae Theologiae non est essentialiter clarus, nee inclinat per se in actus cla
ar Dices: Theologiam nostram ex se cile essentialiter claram, verumtamen ex indispositi ne subiecti non denominare intellectum pro prae senti statu clarifieatum in ordine ad obiectum Theologiae, nec ipsum inclinare ad actus claros. Sed contra in , quia repugnat saltem ex natura rei Brinam existere in subiecto, quin illi praestet suam denominationem, & essectum Hrmalem essentialem , & primarium: Sed si semel habitus Theologiae ex se, & essentialiter est clarus, & inclinans in actus claros, eius esse ius is alis prumarius , & essentialis est constituere subiectum habitualiter clarum, di inclinatum ad iustus es ros , siquidem essectus se alis primarius. & es.sentialis sermae est denominare, seu communica re subiecto suam essentiam, secundum ultimam disserentiam specificam: Ergo repugnat saltem ex natura rei, quod nostra Theologia sit essentialiter clara, & inclinatio ad acius claros, & quod existens in intellecta, illum non denominet habitualiter elarificatum, & inclinatum in a s ct ros . unde si sub stum propter indispositionem satus sit incapax huius denominationis, & es Eris se alis,erit etiam incapax recipiendi h
bitum essentialiter clarum, sicut est incapax recupiendi lumen gloria: habitualiter communica tum, quia est habitus clarus.
re in labiecto, illum non denominando secum dum su)m essentiam, & vltimam iusserentiam,
sibi habitus Rientiae esse in intellectu simul Elim, habitu opinativo circa idem, non denominando inteliscium scientem, sed opinantem; posset item existere gratia habitualis in lubiecto simul cu pe cam, non denominando illum Deo gratum,& sic de ali)s: Sed hoc nullus admittit Thomista: Ergo nec primum. Confirmatur secundo ; quia implicat formam uniri subiecto, quin ei uniatur tecum dum suam ultimini duisentiam specificam, quia
unita, & inhaerente Hrma, non potest manere.
inunita, de per se subsistens, seu non inhaerens eius ditarentia specifica:Ergo si claritas esset dii serenistia essentialis Theologiae, non possct uniri intelle Gu Theologia, & ei inhaerere, quin simul ei untiretur, & inhaereret claritas habitualis ipsius: Sed implicat quod ei uniatur, & haereat, quin praestet ei essi in imalem. & denominationem clari habitualiter: Ergo. IVobatur minor: Quia implicat ei uniri, & inhaerere , quin ei praestet aliquem efficium se alem, & aliquam denomin tionem : Sed claritas habitualis unita, di inhaerens non potest intellectui praestare alium esse rum malem, seu denotia nationem, nisi clari habitualiter, vel assignent contrarij, quem aliam dein nominationem prastare possit claritas habitualis:
23 Contra secundo, quia si habitus Theo.
ae est remtialiter clarus, quomodo in via faciliatare poterit, & inclinare intellectam ad actua Theologiae obscuros Dices, habitum Theol giae esse essentialiter clarum,sed per accidens ob curum in via,& sic per accidens inclinare in actus obsturos. Sed contra est, quia exinde sequitur eandem specifice Theologiam respicere quidem Deum duplici modo, nempe per se modo claro,
di per accidens modo obstum: Ergo multo mea
lius poterit idem intellactus respicere ipsiim Desthabitualiter duplici modo accidentali, nempe modo obscuro per habitum fidei ,& modo cta. ro per habitum scientiae: Et poterit simul insor mari habitu scientiae, & liabitu fidei respinu eiusdem obiecti; quod Thomita omnes negatiCo tra secundo: dula eidem habitui non potest co venire per accidens oppositum eius,quod ei comvenit per se, di essentialiter: Sed claritas, & obsicutitas sunt oppositat Ergo habitus per se, de eL sentialiter clarus, non potest per accidens eo obscurus. Tertio, quia si istum per accidens est obscurus, & per accidens inclinat in actas obscuros:Ergo nullus est habitus qui per se eliciat actus obscuros Theologiae in via, nec per se inclinans ad illos Sed hoc dici nequit, quia alias, adhuc repetilli plurimis actibus Theologiae in via, nulla resaltaret inclinatio. nec habilitas ad ipsos, quod est contra experientiam: Ergo nec ptimum. VNgetur; quia implicat In terminis inclinare per