장음표시 사용
41쪽
22 et eat tres de Deo Gno. Di putat. I. graemiasis
nat . inclinat per se, & non per accidens. Probatur antecedens, quia quod est pcr accidens est prater inclinationem principij, & subiecti: Sed implicat inclinare praeter inclinationcm 'E
x Respondebis denique, habitum Theol
giae ex se,& essentialiter, nec esse clarum, nec
Obs urum, scd abstrahere in sua ratione formali, di specifica a claritate,& obscuriate,& tum esse
determinate, & essentialiter cemam,clarum vero,
et obscurum iuxta dispositionem subjecti. Sed
contra, quia ut iupra vidimu . eius ratio M alis suis qua est revelatio vitetualis, quae esciatialiuter est obscura, & ex liac ratione Brinali Oecificativa liabet quod sit obsturiis: Ergo ex tua ratione is est spedifica non abstrahit a claro, Nobscoero. Contra secundo, quia implicat habitus intellectualis 1 peculativus , qui in sua disserentia specifica non sit clarus determinate , vel determinatu Obscurus: Ergo qui abstraliat ex sua differentia specifica a claro, vel obscum. Probo antecedens, Quia divisio habitus speculativi inclarum, & obscuruin, in evidentem , & inevidentcm est adaequat utpote per d ν rentias privative oppositas, sicut divisio animalis in rationale, & irrationale, & divisio substantiae in materialem , di materialem: Ergo repugnat habitus speculativus, qui nec sit cridens, nec laevidens,nec clarus, nec obscurus. Confirmamr, quia repugnat habitus speculativus, qui ex sua differentia specifica
abstrahat 1 certo, & incerto , 8c possit prorrum- vere indisserenter, iam in aeris scientificos,& cc tos, iam in actus incertos, & opinativos t fatentur contrari: Sed non minus opponitur claritas, de obscuritas in habitu speculativo,quis certitudo, & incertitudo:Ergo pariter repugnat habitus ex sua diiserentia specifica abstrahens a claro, &obseuro,& potens prorrumpere iam in afhis obsi ros, iam in actus claros. Confirmatur secundo:
Quia universalior est habitus principiorum, quam habitus disturtivus ex principijs,cum sub uno h vim primorum Istincipiorum dentur multi habi-xus scientifici, & discursivi in ordine naturalit Sed non datur unus, R idem habitus luminis princupiorum abstrahens a claro, & obscuro, sed omnis habitus primorum principiorum, vcl est determia nate clarusred in ordine naturali lumen pfincipi xum , & in ordine summaturali lumen gloriae;vel determinate obsturus, ut in ordine supernaturali
lumen fidei, quod se habet ut lumen principi rum,ex quibus Theologia discurrit: Ergo multo minus dabitur idem habitus scientificus,& discuriasivus, qui ex sua disserentia specifica abstrahat a
claro, & obstum, & se extendat magis univers liter, quam habitus principiorum, nempe adactus claros, & obsturos. Et quidem mirum est, quod omnes admittant in ordine se maturali duos habitus theologicos principiorum, ne Nunum in via, qui est ellantialiter obscurus, nemape fidem ; de astum in Patria essentialiter clarum, nempe lumen gloriae, & quod detrectent admi . tere in eodem ordine duas scientias, seu duas Theologias, nempe unam determinate obscuram in via & aliam determinate claram in Patri cum facilius, & rationabilius sit multiplicare scientias, quam lumina principiorum.1s Confirmantur dicta ex Apost. r. ad Gamm.cap. I I. ubi ait: Charitas nunquam excidit:
e prophetiae macuabuntur olae lingua re hiant ,- fientia destruetur, cum nempe ven rit,quod perseetiam est, nempe gloria, quia tunc evacuabitur, quod ex parte est et Sed non aliam
scientiam magis ad litteram intelligit Apostolus, quam Theologiam: Ergo Theologia nostra de
struetur,& alia distincta adveniet,nempe Theolo Patriae clara. Minor probatur, quia eandem
scientiam intelligit his Apostolus, quam anaea .e .ia. dicens: Alli datur sermo sapientiae . ald
sermo scientiae, alligera a sin arum. alis in rem pretati ermomun , alii Proseria, cte. Siquidem utrobique recenset gratias gratis datas: Sed hie perfrientiam cuius sermonem inquit dari ut stra tiam gratis datam , seu nomine scientiae intelligit Theologiam iuxta Augustinum supra laudatum,mtas. praeced. m.2. via inquit: Quam s nemis Theologiam in proprio appellare vocaluissetemtiae videtur Apostolus: Argo. Urgetur: Nam ut i inquit August.haec ιcientia nempe cologia, non alium habet finem,nisi ut, inpiis opituletur in tantra impios defendatur sides saluberrima, ut gignatur, de datur, nutriatur, edi roboretur: Sed hic finis deficit in Datria: Ergo & nostra Theologia, siquidem deficiente fine illius adae.
quaest. 67. artie.2. docet perseverare in beatis.1eu in anima separata ipsas scientias, quas acquusi.it in via: Sol una ex istis est Theologia: Ergo haec perseverat eadem in Patria. Urgetur, quis his in locis exponit illud Apostoli: Sme frientiades Nin , de destructione quoad modum, &statviri conversionis ad phantasmata, non vero
quoad substantiam: Sed per nos ibi ger nomen scientia intelligitur Theologiar Ergo Theologia iuxta Dahom. solum destruitur in Patria quoad
modum, non vero quoad substantiam. Rcspondet M. Ildephonsus Michael, argumentum illud esse futile, & ex illo non bene intelligi mentem D. om. in hoc punem particulari, & dctem, .
nato , quia mens Dahom.secundum Omnes bene sentientes deducenda est ex illis locis , in quia
42쪽
quasi . IV. heologia sit essentialiter obscura. Veru
et illis In quibus de alijs a tr ΑΕrant ergo i
quit, contrarij, vel unum solum locum D. Tho. in quo ex prosciso agat de hac disticultate, & dicat aliquid contra nos, & si taliς locas a leni
quit. statuarur pro certo, nostram resolutioianzm ese ment m D. Thom. siquidem relinquimus eam probatam, non locis extraneis, neque
doctrinis alieni sed proprijsμ huic initituto applicatis. Quid ergo.quod alibi ad alios fines io
quatur in communi sic, vel sic Siquidem verba communia debent explicari per verba particul fia , & non econtra. Verum est ergo , loquendo In communi, quod scientiae hic acquisitae manene
in Patria : Sed hoc intclligitur de scientiss pure naturalibas, ut sunt Metaphysica,Philosophia,&Logica. De Theologia autem est spectatis dii iucultas , & ratio; quam locis adductis D. Thom. neque resolvit, neque attingit: Aliae eoim scientiae, cum pendeant a principiis claris,& a lumine naturali principiorum, quod remanet in Patria, possunt remanere in Patria sine difficultate.&t omen Theologia, vel certissime pendet a lumine fidei, vel saltem hoc est sub opinione; quod lumen non perseverat in Patria: Ergo in illa doctriana generali neque somniavit D. Thom. loqui de Τheologia. Ex qua doctrina vere Thomistica distinguo , vel explico maiorem: Docet pe ever re in beato scientias , quas acquisivit in via, i quendo de scientiis naturalibus, quae accipiunt sua principia a lumine naturali, concedo : L
quendo de Theologia, quae accipit sua principia
a lumine fidei, nego maioremn consequentiam, propter disparem rationem.
a Ad confirmationem istinguo maiorem: Explicat illum textumintellectum de scienti s n turalibus, quo sensu accipiebatur in argumento, de destructione solum quoad modum, concedo: intellectum de scientia supematurali Theologiae. nego suppositum, & concessa minori, nego consequentiam; quia in argumento, quod sibi obij- ciebat ibi D. Thom. ex illo textu r Scientia δε- frutur, intelligebatur ille textus de scientijs maturalibus, de quibus ibi quaestio erat: Igitur Div. om. non respuit hanc intelligentiam, nec de hoe voluit littigare; sed illa admisia, explicat verbum d struerar, de destructione,quoad modum; quo pacto debet exponi, intellectum de scienti js naturalibus. Caeterum hoc non tolit quod magis
ad litteram, di ad mentem Augustini debeat intelligi de scientia Theologica.ut supta probabam ex ipso Augustino, 8e sic intellecto textu, illa voxia struetur debet intelligi de destructione proprie tali, & quoad speciem. Et quod haec sit vera, &propria intelligentia Apostoli, suadetur ex ipis textu , quia in eo sensu inquit Apost. quod sciemtia desinistur, in quo inquit quod obaritas numquam excidit, cum loquatur contrapositive com
iam privilegium pessiverantia in Patria duritati , quod negat scientiae: Sed ehastas etiam deis struitur in Patria, seu non perseveranquoad m dum impertinum viae: Ergo scientia non selum destruitur quoad modum impersectionis , sed etiam quoad speciem. Quod quidem expresse si struit o. om. in expositione illius textus, I. ad Corinth. Wy. a. ubi cum hoc sibi obieci set. resipondet: Disendam quod imperfesto dupliciter se habet ata Me, quod dieitur imperfectam,quau Gque enim es de ratione eius,quandoque vero non,
sed aeriit ei: Imperfectio ergo es de ratione fientiae prout bis de Deo habetur , in quantum
scilicet eo ofectiar ex sensibilibus, ct milum de ratione trophetiae n quantum est cognitio Amram , G instaturum tendens: Non est de rnjone charitatis, ad quam cognitum bonum diligere
pertinet. θ' ideo superueniente perfectione gloriae, cessat prophetia, ct scientia, nempe quae ostde Deo, seu Theologia, ebaritas vero non cessat, sed magis perscitur, quia quanto perfectius cognoscitur , tanto perseetius amatur. En via i quens de scientia, quae est de Deo in via, inquit, impersectionem esse de ratione illius, di non illi accidere; quod idem v let, ac esse illi essentialem;
ac proinde adveniente gloria,cestare talem scie tiam, sicut cessat prophetia, nempe quoad egenis tiam , ad distinctionem etiaritatis quae non cessi Anisi tantum,quoad impersectionem, quia impersectio est ei accidentalis. . 18 Obijeies secundo: Textum D. Thom/. supra expresssiim, quae 3. num. II. ubi admittit scientias subalternatas, per hoc praecise quod ii . tellectus , credat p incipia tradita in superior scientia subali ante, in cuius confimationem
asserit quod stetit m istis eredit primipia sbi
tradita ab Arithmetica, ita Doctrina Sacra re
dis principia reislatas bi a Deo , de nihilo minus
Musicam procedentem ex tali credibilitate appetilat stientiam. Quam doctrinam tradit etiam I. ad Ambald. U. i. quaes. r. artis. I En ereporoebi sie alti Ad rationem Icientiae duo requiruntu . Vnum exparte conclus onum, scilicet, quod ex aliquibus principiis necessario deducantur. Allud ex parte principiorum,scilicet, quod ni certa:
Sed Me dupliciter contingit in druersis sientiisti Quarundam enim scientiarim principia sunt
simplieiterpres nota in illa scientia , Aut es de primi cientiis. quae exprimis principiis immediate procedunt, sicut patet de Arithmusea, ct Geometria. Quarundam vero scientiarum
principiasum certa, quas in alia scientiasu riori eretis ta ,seut principia Perspectris in
Geometriat, inde Perspectivus rarius es de suis principis per inam eredulitatis eredens, ct supponens ea in Geometria. Hae duo in Theologia in niuntur: Ex quibus contrarij sic arguunta Iuxta Dahom. salvatur eadem scientia inserior, de subaltearata in absentia substemantis, per so
43쪽
24 Tractatus de Deo iso. D putatio I. Proemialis.
Iam fidem, & credulitatem principiorum: Ergo pariter salvari potest eadem scient Theologica, stu eadem Theologia in absentia latentiae hextae per istam fidem principiomin, quae polate eadem
persistere in contortio scientiae beatae per euklm-tiam illorum. Antecedens p batur, quia iuxta Div. Thom. m Musico, & Perspectivo ,1alvar vera ratio scientiae ex kla credulitate, & G de principiorum : Sed haec eadem scientia, quoad speciem perseverare potest, etiam si M licus, & Pe pectivus eomparet stientiam se altemantem de principijs, & transeat de credente
illa ad illa scientem; licet tunc illa scientia perficiatur quoad modum : Ergo. Confirmatur, quia inde probavimus,non posse esse eandem Theol giam in via, ac in Patria, quia facultas subalte nata non est eadem in absentia subest antis, ae
in consortio illius, & hoc ideo, quia in absentia subest antis non est scientia, sed opinio: Sed
D. laom. expresse auerit esse scientiam ex sola fide principiorum: Ergo contradicimus D. o. Hoc argumento contendunt plures Thomistae dari veras scientias substematas in absentia su
as Respondet tamen M. IHephonsus ML Chael in praetent. D. om. his ἰn locis non loqui de scientiis subaltematis in absentia subaltematriatium, sed in consortio illarum; nec obstat, quod
dican Sicut Musicus eredit principia i tradita
ab Arithmetire; nam mordicus defendit, quod lycressit, non est intelligendum de credere proprie Per fidem obscuram innixam testimonio, stu a thoritate extrinseca,sed de credere improprie pro assensu scientifico, & evident; principiorum ex viscientiae subaltemantis; quo sensu plerumque accipi ly credere, probat pluribus locis m Aristotelis , tum D.Thom. Ex Philosepho quidem lib. a. Poser. bei. s. ubi sic ait: Quare quidem se mus per principia, ct eredimus, ilia scimus, ct credimus magis, quoniam propter illa, ct ps
mora. Et ibidem Magis enim principio, aut omnibus , ais aliquitas eredere , quam conclusioni
necesse est ei, qui per demonstrationem scientiam es habiturus. Et rursus: Non solum oportet primet a magis cognoscere, Ο magis ibis eredere, quam ei quod demonstratur, sed nee aliis imo credibilius est. En ubi eredere sumitur pro assentire principijs, seu conclusionibus , seu pro eo
dem ac ea scire, & non rigoruse pro credere test, monio dicentis. Ex D. om. etiam, qui super
hune Textum Philosophi sic illud exponit: μορ- ter quod unumquodque tale, ct AZud magis: Sed conclusionein cimus, ct eis eredimus propter pri ei a r Ergo mira magissimus primipia, di seseressimus quam eon sioni. Vbi eredere si itur pro eodem, ac evidenter scire, vel cognoscere, seu assentire, non pro credere in rigore testim nio dicentis, nam conclusiones sic nemo credi sed scit Aducit etiam Dahom. quam 2 se verit. artis.9. ad I. dicentem: Etiam in scientis drimo atmis magis eraduntur principi 'mun comae sones. Et etiam se contingit in his,quae sum
.ctionem orsi. bi eredere sumitur squi voce, Iam pro assensu evidenti, sive principiorum, sive conclusionum, ut in scienti,demonstrativis, lain pro fide obscura innixa testimonio ontis, ut in
his quae simi fidei. Io Imo, di hoc nomon Mer eandem mut-
vocationem habere posse, ostendit ex D. Tliona 3. pari. quaest. T. artis. I. ad 3. Vbi ad proban
dam fidem In Christo, di beari sibi obi cit credo sitionem Glossae, super illud ad Rom. I. Iuli lami reuelatur ex Me in Mem, dicentis: De his verborum , spei, in fidem rerum, species, quaesides rerum speciei ab Mio fuit in Maiatis, γ in Christo. Cui argumento respondet D. Thom. distinguendo fidem proprie, & impropridacceptam ;/des propria, inquit, es qua cretan- ' tur, quae non videntur; sed es, quae est rerum
visarum i reprie dicitur Mes, o fecundum
quandam imum nem, quantum ad certisuin
nem 'mitaram ad simis. Item ex ipso Diaper Eps. admis. p. o. θ I. I. ubi sic ait: Fides dupliciter aeripitur. Vno modo propria, O se est non usorum, nonsitorum::::Alio modo eommuniter, ct δετ includit omnem certam eo nitionem. Et de hac secunda explicat August. inquas. 6ς. ing. dicentem, quod fides est de quibusdam, quae videntur. De prima vero Apostolum dicentem : Fides est argumentum non apparanti .Ru S ex ipso in .di 3 3.quas. I.
artis. r. in corpor. Vbi ait, quod secunda pnecep ta legla naniratis derivantur in primis, i conis
elusiones in specularitas,ex principio per se notis Em babent; ubi Mem nuncupat stim, cameridentiam .Et eandem acceptionem v sumat iust. Ap. quaest. I. arti I. pzasume..x. ad 3. Vinci . quae G. artis. I. In I. crX. sed contra, astanci in corporia Hic ubi appellat evidentiam comparatam ex Mat amicis demonstrationibus , qua nulla maior evidentia in rnzor,
bilemque fidem. Ex quibus laudatus Mag sic si concludit, quod in textibus obiectk, ly Dedis in
primo, & lyper viam eredulitatis eredens in se cundo accipi a D. Thom. de credere impropridprincipia tradita I stientia subalternante , accupiendo eredere pro assensu,ti stientia, seu cognitione evidenti illorum. 3 i Veruntamen licet haec doctrina notatu valde digna sit ad aequivocationes in lectione D. om. vitandas,& re ipsa probabilem faciat eius expositionem , nihilominus non credam D.Tho.m textibus obiectis acepisse rueredere improprie pro assensu Midenti principiorum, nec loquummiuisse
44쪽
VM'. IV. An Theologia sit essentialiter obscura I . et
Bisse de scientijs subalternatis in consortio su
alternantium, quo lenia habenti subalternatam sunt evidentia principia demonstrata in subaltc nante. Primo,quia laudatus Magiller ad summu probat D.Tliom. saepe usurpalle ly credererincipia,aut principi: Apro assensu etiam evidenti itulorum,s eu improprie: Ex hoc autem non insertur determinate: Ergo in his etiam locis oblinis illud sic accepit, nempe improprie. Vnde cum D. Thom .aliquando eredere sumat proprie,aliquando improprie, debuit probare ex contextu,& non ex aliis diversis locis , quod in textibus obiectis illud accipit improprie.Secundo, quia ex contextu
potius probatur,quod accipit ly credere proprie, rum quia in prauenti ait: Sicut Musietis eredit principia rabi tradita ab Arithmetico, ubi non loia quitur de Musico qui simul sit Arithmeticus,alias no dicereti Credit incipia sibi tradita ab Arithmetico , sed principia sibi tradita ab Arithmetica propria; sed aperte loquitur de Musico carenti Arithmetica qui proinde credat principia sibi tradita ab altero, qui sit Arithmeticus: Sed ille non improprie, sed proprien obseure credit testim nio dicentis: Ergo loquitur de credere proprie.Tu quia in secundo loco inquit: Perspectistis renus V de suis principisesper via ere Etatis credens a
Sed credere per viam credulitatis aperte est credere distinctum a credere per viam scientiaen evidentiae;& consequenter est credere proprie: Ergo.
Tum quia D. Tho.parificat Theologiam scientiis subaltematis ut Music & Perspectivae quoad hoc quod est accipere principia per fidem Se credendo alteri illa scieti,seu videnti,unde inquit:Sicut M. flos eredit principia Abi tradea ab Arisbmetim, ita Dora a Sacra eredit principia revelatasibia Dei, Sed Doctrina Sacra, seu qui illa instructus est, et improprie,sed proprie credit principia sibi a Deo tradita:Ergo proprie, de non improprie debet intelligi,quod Musicus credit principia sibi ab Arithmetico tradita. a Tum etiam.quia in secundo loco obiecto: postquam dixit: Perspe rivus emtus es de suis principi sper viam eredulitatis credens e sun
nem ea in Geometria. asserit hoc etiam in The Iogia reperiri dicens:IIaec utio in Triolora λυ nirentum.Sed non invenitur in Theologia credere aut certificari per viam credulitatis sumpto re uere,& eredulitate improprie pro evidenti assensiti Ergo non loquitur D.Tho.de hoc eradere, sed de credere proprie,quale est quodTheologo convenit erga principia.Denique, quia ad explicandu aliter Theologia quae solum supponit sua principi t revelata a Deo, & credita per fidem, sit scientia lucit D.Tho. exemplum Icientiae subalternatae,ut Musicae,& Pc pctavae I quae accipiunt sua principia sibi tradita ab Arithmetico & Ge metrico credendo illa: Sed ad hoc assumptum noconduceret,quod Musicus, Zc Perspinivgs .im.
pollentes Asthmetica , & Geometria evidenter scirent leti &monstrative cognoscercpt principia, quia hoc pacto Theologus sua principia non adinoscit; se lotum conduccre potcst,quod lusicus,αμ r pectivus ea credat proprie: Ergo de hoc credere debet intelligi Daho.nisi velimus illum i quutum insensu inipertinenti. rgetur,quia eo in 1ensu ait quod Muscus credit principia sibi tradita ab Arithmetico, in quo contradistinguit illum
ab Arithmetico, cui principia sunt simpliciter per
se nota,& non indiget ea crederesin hoc enim distinguit primas scientias subalternantes a sic cunissis subalternatis quod ille ex se habent principia simpliciter per se nota,& no credita. istae vero ea cre-ὰunt ut sibi tradita a superiori scietia: sed in credΝdere principia improprie non dii larrent , quia etiam scientia subalternas Arithmetica, v.g.credit improprie sua principia, sumpto credere pro si. sensu evidenti Si firmo: Ergo non ita si itur. sed proprie , ut sal retur disserentia assignata a Div. Thom.c milia igitur pisAta solutione. 3 3 Respondeo primo, adhuc gratis dato quod
D.Tlio. aciniittat scientias subalternatas, quae vere
sint scientiae in absentia subalternantis, negando quod sint eiusilem speciei in absentia ac in cosorutio subalternantis;quia cum in consortio subaltet nantis inserant conclusiones ex principijs scitis evidenter,& in absentia ex principius soli m credulis,non tendunt sub eadem ratione formali in c sertio ac in absentia de ideo non sunt eiusdm sp Hei infimae in uno casu ac in alio. Nec oppositum ullo pacto probari potest ex Daho. unde supposito eius textu,nego antecedens. Ad e uς probatio nem distinguo maiore: In Musco,N Perspcctivo salvatur vera ratio scientia: cx sola credulitate, α fide principioru,stientiae,inquam,cstentialiter clarae aut abstrahentis a clara,& obscura in specie sua infima nego:Scientiae essentialitor obscuri, de te
dentis sub ratione formali fidei seu testificationis.
transeat maior, ego minorem,& consequentia,
quia lcientia Musicae v.g.in absentia AEt melics, seu i i eo qui solum crederet Arithmetico esset es.sentialiter obscura,& innixa ut ratione formali testimonio,& traditioni Arithmetici,& hoc haburet ex lita specie infima & ideo adveniente, seu comparata Arithmetica ab eo,iam non maneret eadestientia in specie infima, sed prima evacuaretur,
utpote evacuata eius ratione formesi,de esicntia,&sucederet secunda essentialiter clara, cum alia r
tione formali; sicut fidei, aut opinioni solet sucedere scientia. Inde nego quod pi ima perficeretur per secundam proprie. quia non perseveraret prima sed loco primae privative, & etantialiter impersectae secederet secunda essentialiter persecta, sicut loco embrionis secedit Erma viventis. Ex quo ad confirmationem, concessa maiori, quoad primam partem istinguo quoad secutam:Et hocide quia in absentia subalternantis non est scien-
45쪽
et 6 Tractatus de Deo τυ. Disputat. I. Praemialis.
sa sed opinio tanquam ex ratione essicaci,&conia vincenti uncedo: Tanquam ex ratione unica, dc ct lla: uJlego maiorem:Et omissa minori, ncso
consequentiannratio enim illa esticax est, sed non unica,ωaecessaria,unde adhuc dato,quod facultas subaltemata in absentia subaltcmantis csset sciemesa imp xsecta, staret alia ratio chicax, ncmpe, quod esset scientia essentialiter obscura , & cum diltincta ratione Brinali sub qua specvicativa, ac in consortio subalternantis. ιδ Veruntamen ncgo , quod sit scientia, In absentia subaltemantis,proprie, & is aliter. Et
admisto textu,respondeo secundo,negando ante cedcns. Ad cuius probationem , nego maiorcm,
nempe,quod ex sola fide,& credulitate principiorum latuetur in Musico,& Perspectivo vera ratio scientiae;loluin enim in illo est fides vel opinio de coclusionibus,quia solum habet fidem humanam de principijs,ut iam supra ostendimus.Ex quo, ad Confirmationem,concessa maiori, & illius causali, nego minor .auia Dal .in illis textibus, s luna inerit quod Muticus, & Perspectivus credit principia sibi tradita ab Arithmetico,vel Ccom tricon quod est certus de illis per viam credulitatis quod vero 'r hoc praeciseMusicus aut Persia pectivus habeat proprie,& formaliter scientiam dnon asseruit,sed lubdubio reliquidin quo nos par-
rem negativam ample aemus,eo quia Musicus, &Perspectivus in illo casu solum fide humana credunt principia, ad differentiam Theologi, qui ea credit fide divina; unde in isto admittimus scientiam proprie talem secus in illis,quia fides divina de principi j eo quod certa est physice , & Met phylice, potest fundare scientiam, di non Opini
nem de conclusionibus; fides vero humana,vU
te saltibilis , re incerta physice , & metaphysice.
non potest fundare, nisi solam opinionem mor liter certam; unde cum ait Dahom. Quod M
sicus certus est de principijs sibi traditis ab Arithmetico,debet intelligi, quod certus est moraliter per viam credulitatis humanae, qust certitudo, &credulitas non lassicit ad scientiam proprie, αλ aliter talem a s Sed dices: D. om. assert paritatem de Musica, di Perspectiva in eo qui credit principia, ad explicandum quomodo sit scientia Sacra D O na, Sed si non existimaret Musicam, aut Pespcistivam esse proprie, & maliter scientiam incredente principia, paritas oppositum probaret, quia probarer, nec Theologiam in viatore esse scientiam, quia viator solum credit principia:&go sensit D. Thom. Musicam, & Perspectivam in eo,qui selum credit principia, esse scientiam. Secundo, quia Dahom. distinguit duplex genus scientiae, dicens, aliam esse, cuius principia sunt per se nota in illa sci tia, di aliam, cuius principia sunt nota & certa, seu quasi in alia scientiati aperiori certificata:Ergo hanc appellat scientiam sicut primam, di eam ese sciensam propse i lem exitumavit: Sed huius ponit exemplum in eo , qui credit principia, seu certificatur de illis
per viam credulitatis: Ergo in hoc habet veram rationem scientiae. Tertio, quia ad hoc adducit Dahom illam doctrinam,& paritatem,ut Olic dat, satis este ad scientiam inseriorem, quod tu ponat tua principia certan nota in superiori 1ci tia ut sic ollendat Thcologiam cile scizntiam eo. quod supponit tua principia certa,& nota in sci tia Dei,& beatorunuSed Musicus credens princi pia sibi ab Arithmetico tradit lupponit ea certa,& e vidcnter nota in superiori scientia: Ergo in eo Musica est vera icientia, licet substemata. Is Respondeo .concussa maiori, gando minorem, quia Dahom. solum voluit ediplicare modum, quo Theologia accipit sua principia ascientia superiori Dei de beatorum;quod bene c. plicatur per hoc,quodMuscanΙΤ'eripeduva in eo, qui carct icientia iupcriori, accipit sua principia per fidem,n credulitate m; nam illa rheologus in via accipit sua principia a scientia Dei, cui subautematur. Non autem voluit D. Thom. probare. quod Theologia est scientia in viatore,quia suntiliter sit scientia Musica. aut Pe spectiva in eo, qui careiacientia superio hoc enim non asseruit D. ThOm.Vnde tota paritas est in modo accipiendi principia per fidem, ut nota, & certa in superiori scientia alterius ea docentis,& tradentis,cu di paritate innegabili penes fidem divinam, & humanam,non ergo probatur Theologia non ine proprie scicntiam licui nec Musica, in credente principia, quia propterea Musica in hoc scientia non est,quia tenet principia pure per sdem humanam, Theologus autem ea tenet perfidem divinam. 3 7 Ad secundain,concciso antecedenti,disti guo consequens:Ergo hanc appillat scientia sicut primam,& eam existimat esse scientiam propria talem in eo, qui per scientiam superiorem cotis catur de principijs, concedo: In eo, qui istum ear credit fide humana, nego consequentiam; di cum arguis,quod huius ponit exemplum in eo,qui a dii tantum principia distinguo: Ponit exemplum ad probandum eam in illo esse scientiam , negor Ad probandumseu explicandu modum accipi mdi principia per fidem concedo minore subsum
tam,dc nego consequentiam:quia D. om. reet
quidem divisit scietiam in subali ante e su alternatam, quia substemata etiam stlantia est. si sit in consortio subalternantis; imo praescindendo ab hoc emoer appellatur scientia ex meriatis obiecti,& principiorum quibus nititur, abis hendo a modo,&ratione formali sub qua a subi cho cognoscunmr, qui, principia ex se certa sunt in superiori scientia re illatio coclusionum ex illis etiam certa est in inseriori, & sic ex meritis obi principiorum secundum se scientia appellatur, licet concretive ad habentem , ut fallibilitati su
46쪽
8 . IV. An Theologia sit esentialiter obsecura, F c. 17
biectum illa attingentem sub fide incerta, de humana, & sub natione formali humani testimonis scientia non sit formaliter, & proprie. 38 Ad tertiam, distinguo maiorem: ducit illam doetrinam ut ostedat satis esse ad rationem stientiae, quod supponat per fidem pure hum nam sita principia certa in sta periori scientia, nego inaiorem : Quod ea supponat per fidem infausdiiciti, & divinam , concedo. quia hoc sussicit. S r quiaeue ut Theologia sit scientia, & dili in-guo minorem: Mulicus supponit sua principia certa in superiori scientia per fidem pure humanam , concedo: Per fidem infallibilem , & di.icinam , nego minorem, & consequentiam; quia licet Div.Tliom. paritatem faciat ex Musica, ad I hcologiam, ec ex Musico non Arithmctico, ad Ti,eologum non beatiun , in modo accipiet
di , S sipponendi principia per fidem, ad explicandam qualitatem, εc modum stlcntiae subal ternatae in eo, qui caret scientia subalternante, quantum ad hoc quod uterque supponit per s. dem. bc credulitatem sua principia in superioricientiasterius nota, & certificata, non tamen
paritas dcbet intelligi quoad omnia, sed praecise
in limilitudine dicta, semper tamen cum diis mi seudine, Et disparitate in eo, quod Musicus credit Arithmetico fide humana , Theologus vero Deo fide divina, Musica non est in Musico ere dente formaliter scientia, sed solum nominatistem meritis obiem , secundum se . N abstractivoli impii. Theologia vero est proprie , de formali,
ter scientia etiam concretiva ad subiectuin, Ee obteinuit, ut artactum sub revelatione divina, quia Theologus tenet principia cum certitudine metaphysica, Musicus vero solum cum certituaciue humana, Ac morali, quae solum facit opinioanem. Quam disparitatem semper subintellexitDiv.T m. utpote satis per se notam. Cum quasi intelligatur, omnia sibi cohaerent, di non incia dimus in id quod aperte negat, locis supra a noα bis laudatis , nempe,quod detur scientia proprie, ει formaliter talis cum sola fi k humana princi piorum; quo nihil magis alienum a mente Div. IhQm. excogitari potest , utpote qui probe noverat,scientiana esse virtutem intellectualcm esse nistialiter determinatam ad verum, secus autem fide humanam, quae de se capax est credendi fallantiso obiicies tertio ex D. Hieron vi, in Epist.ώPatilis. senter Talem scientiam dis
mus in terris, qua no&scum perse eret in Coelis. Et ex D.Chris ossi in eap. I s. I. ad Corino. sic
aiente: Νω Molebitu cientias ae Et in Patria, sed desinet esse imperfecta: Ergo eadem scientia Theologiae permanebit in Patria quoad speciem.
ac substantiam, licet amissa imperiectione viae. Confirmatum Dona Spiritus Sancti, v. g. donum inrellectus, scientiae de sapientiae remanent quoad subitantiam in Patria ut d cv D. T m. I. a. fue/2.6s. artis. 6. Ergo pariter Theologi mabatur consequentia, quia propterea Theologia eadem non remaneret, quia in via dependet a fi-, M. de regulatur per fidem: Sed hoc non obstat. quia etiam praedicta dona in via pendent a fidera
regulantur per fidem: Ergo. Confirmatur secundo : Non minus demi cnt virtutes morales, bc
I neologicae fidei. de spei a diaritate, seu ab v titilo fine , quam Theologia a fide, seu a prunis principiis per fidem propolitis: Sed non obstante
prisa dupendentia postiant manere virtutes morales , de duae Theologicae sinu eliaritate, de sine ultimo fine, ut patet in peccatore, in quo non est. charitas, nee , trimus finis debitus, Si tamen ta bet liacm. de spem . di alias virtutes inoralem quoad substantiam, de speciem, licet non quoacbitatuin virtutis: Ergo pariter potest eadum The
logia viae quoad substantiaen permanere sine fide
principiorum. Confirmatur tertio:Quia Theologia nostra non perit adventu gloriae ex introd ietione flarinae contrariae, seu per se, quia lumen gloriae no est per se contrarium Theologiae alium de nec per accideres ex detecta subiecti Ergo nutillo mo lor Ergo perseverat saltem quoad is, stantiam. Denique . quia quod in imperiectum, per accidens , ita ut imperfectio non sit de essen tia , de ratione ipsi iv potest perseverare id mquoad speciem, Ze substantiam lublata imperis ictione i Sed imperfectio obscuritatis non est de ςssentia , de ratione nostrae Theologiae. sed ei ac cidit ratione status viae r Ergo potest perseverare ea tu in quoad subitantiam in Patria, sublata obstacuritate, dc imperfectione. λ
o Respondeo cnsium Hieronymi esse qua.
si dicat:Talimn seientiam discamus in terris, quo'. mina scientia nobiseum perseveret in lis, loquitur enim de scizntia quoad oblactam citum lnon vero de stientia formaliter ex partu actus. vel liabitus: id enini saeis erat ad comendatio- , netia eiu ; latemur autem lim pacto Theologiam viae perseverum in Patria nempe quoad Obieetuitristitum. siquideiu quaecimquc 1 timus in via peri
Theologiam, scimus etiam in Pλria licos per istam specie Theoloqiam ex parte habitus . de
actus, quae longe nobilior erit. & distincta specu fice utpote tendens sub distincta ratione formaliisu qua. Similiter sensus Chrilost. idem est, n inmpe, quod non abolcbitur Mentia sacra, quoad . obiectum stitum , nec quoad genus scientiae . sedi
desinet esse,quae imperfecta erat, de obscura essenia.
tialiter, & sucedet de ipsis obiretis scientia specifice .&essentialiter periectior: Sicut potest diei de diseipulo incipiente vi fide Magistri, nempe,
quod ducit scientiam, quam non amittet. cum profecerit, di pervenerit ad statum perfectum.
sed habebit illam perlectam, non quia sit eadem specifice in incipiente , & in perfecto , siquiadem in incipiente istum est fides, vel opinio,
47쪽
28 Tractatus de Deo mno. Disputatio I. Praemialis.
Et in persecto est scientia proprie talis ; sed quia loco fidei, vel opinionis succedit in eo persectior
eorumdem notitia, nempe scientifica.
Sed dices: Discipulus qui incipit credendo in fide Magistri, etiam habet scientiam , licet parvam, & impersectam, quq proinde solum eget perfici, & augeri, adveniente scientia principi rum: Ergo pariter Theologus in via, dum proc dii in fide Dei docentis, habet scientiam parvam, Et perfictam, quae adveniente luminae gloriae
fiat magna, & periecta, eadem tamen. Probatur intecedens ex D.Thom. a. a. mes. q. artis. 8.ad 1. ubi sic ait: Caeteris paribus visio est certior aestu sed F ille, a quo auditur, multum en dat viseran videntis ,sse eertior est auditus, quam visus: Sisur adi uis par ferentiae magis certi eatur de eo quod au t ab aliquo scientissu quam de eo, quod Miseundum suam rationem ειδε- ις : Sed hic parvae scientiae est Discipulus incipiens in fide Magistri: Ergo hic habet scientiam,
licet parvam & imperfectam. Confirmatur, quia propterea non haseret scientiam , quia non haberet certitudinem sufficientem : Sed iuxta Div. Thom. magis certificatur, quam si haberet evidentiam , quam si haberet, erat sufficienter ceditus: Ergo. a Respondeo, D.Thom. hie nomine parvaseuntia, intellexisse idem ac opinionem , nec enim alienum est a D. Thom. appellare opinionem nomine scientiae, unde in I. pomis L
sic viti Seientia quidem es de Me, quod aliquis
avi animal ita tanter , quod non contingat id
non esse animal; sed opinis es de Me quod aliquis fiat animal ita quod eontingas, illud non se
animia, ubi opinionem nominat scientiam obiecti cum Brmidine, & contingentia quod aliter se habeat; & hanc appellat loco nobis obiecto,pa vam scientiam, unde non dixit magis certisseatur de eo quod videt, seu de eo quod schinedis re quod i Oidetur secundum propriam rationem , quod autem sibi videtur, proprie non scitur, sed opinative cognoscitur; nomine ergopama scientiae intellexit opinionem propriam, &ideo dixit, quod magis certificatur de eo, quod audit ab aliquo stientifico, supponendo nempe ipsum adhuc non esse scientificum,sed solum opinantem; nec aliter posset magis certificari de eo,
d audit a stientifico; quia de hoc solum p
certificari certitudine fidei humanae, certitudo autem fidei humanae non potest esse maior, quam certitudo scientiae sed solum,quam certitudo opunionis. Vnde in scimia nego antecedens de scientia proprie tali. Ad probationem,concesso tram,& minori, nego consequentiam de scientia proprie tali. N concedo de scientia improprie, prout eoinci lit cum opinione, seu cognitione se id los . Nec in contra est,quod D. Thom. conatur ostendere certiorem esse fidem, quam scientiam; κsiquidem solum conatur id suadere de fide divina, ad quod 1 uadendum arguit de minori ad maius proportionaliter ; nam si quis parvae scientiae, id est, cui libi videtur aliquod secundum propriam
rationem, magis certificatur de eo,quod audit astientisco, quam de eo quod sibi videtur quamvis scientificus sit homo , & solum illi credat fide humana; quid mirum , quod homo videns , Nsciens evitanter magis certificetur de eo, quod audit a Deo summe stientifico, & veraci,cui proinde credit fide infallibill, & divina Siquidem
magis excedit certitudo Dei stilantis, Sc dicentis. certitudinem scientiae, & evidentiae humanae quam certitudo hominis stientifici, de docentis certitudinem proprie opinionis in audiente. Ex quo ad
confirmationem concessa maiori, go minorern,
quia D.Thom.non dixit:Magis certificatur,quam de eo quod videt, sed nugis, quam de eo, quod sibi videtur. 3 Ad primam confirmationem argumenti,
conceo antecedenti, nego consequentiam I ad eius probationem , concedo maiorem, & nego
minorem, quia dona Sancti Spiritus invia pro. prie non dependent a fide, nec per illam regula tur, non enim sunt disturtiva ex principijs fidei, sicut Theologia, sed sunt persectiva fidei per m dum sinplicis intelligentiae, & penetrationis mysteriorum,& rerum creditarum per fidem, quae intelligentia, & penetratio raptim contingit, &est clara de se in linea penetrandi, & simpliciter intelligendi res creditae; & ideo nihil mirum,quod
eadem perseveret in l)atria cum vilione claraDei. secus autem contingit in nostra Theologia, quae
est esentialiter disturtiva ex principijs obstu creditis per fidem, S pendet essentialiter ab illis.
eisque innititur. Nec in contra est quod D.Tho. a. a. quast.8. ct s. ait, quod in praeIenti vita non potest dari cognitio evidens de Deo qilia hoc intelligi debet de cognitione evidenter afrtiva mysteriore fidei per modum cognitionis complexae, quae sela opponitur cum fide, non de cognitione evidenti, stu clara per modum simplicis penetrationis, de intelligentia musteriorum creditorum , quae minime opponitur fidei, sed illam perficit, & roborat. Ad secundam confirmationem , nego maiorem, quia sine ultimo fine per charitatem amaro potest homo elicere actus fidei, Ze spei, &actas moraliter bonos, M per illorum elicientiam acquirere habitus bene operandi moraliter, qui sani virtutes quoad substantiam; attamen sine principijs fidei nullum assensum scientificum, aut demonstrationem theologicam potest intellectus elicere;& ideo nec acquirere habitum Theologiα; sequitur ergo, quod habitus Theologia adhuc quoad substantiam multo magis pendeat a fide,
quam Virtutes morales a cliactate.Et quidem haec
confirmatio minus probat, quia probat dari posse
48쪽
ci . IV. Theologia sit essentialiter obscura,sc.
Theologiam adhue in via sine fide, ficut dantur
virtutes morales sine charitate, & consequenter
dari polle in haeretico veram Theologiam cum ista fide humana, aut opinione Articulorum, si
cui dantur in peccatore virtutes moraim; quod tamen omnes Thomistae negant contra Vraquea. Ad tertiani confirmationem, nem maiore quia
vitio beata, seu latentia beatorum est isma comtraria Theologiae viae, quam iam probavimus esse essentialiter δε non pure accidentaliter obscuram, unde sicut per illam excluditur fides, ita nintra Theologia, quae citentialiter pendet a fide , de ei
innititur. Ad ultimam, concella maiori,nego mi inorem, quia oppositum iam ollaesum manci.
Vnde impersectio Theologiae invia est imperis
cito, tuni ei estimes.ilis, tum privativa, quae ne Liario evacuatur per stientiae beatae perfectionem; non enim comparatur Theologia viae , cum
Tlleologia satriae sicut homo in pueriti ad Elcentia. qui solum difiri penes liarum,non pones 1 ciem; sed ditarunt sicut Q a embrionis, ει Hrma viventis, in quibus prinia disponens ad secundam in uri ad illam, & ita privative impe secta quod excluditur per secundam, & ab ea diLfert spccifice. Et ila comparatur notitia incipiemtis in fide Magdiri, cum ea quam proficiendo Discipulus acquirit, quando pervenit ad scie tiaminiscipi ima; prima enim est quasi embris
scientiae, noci vera stientia, secunda vero vere est stientia, Ad per hanc evacuatur illa, sicut embri Wr formam viventis.
s Replicabis: Prudentia infusa in via remia
latur per fidem, de ex fide deducit suas conclaei nis praeticas:Et nihilominus eadem perseverat in Partia. nam virtutes cardinales viae, seu in via imisae, quarum praecipua es prudentia, perseverant in Patria, ut asserit D.Τliom. q es. S. de viri lib. antis. . Ergo etiam Tlicologia. Remon-dco distinguendo maiorum:Regulatur per fidem, Et ex illa deducit suas conclusioncs contrahcndo ex illa obstaritatem privativam, nego maiorem:
Talem obscuritatem non cuntrahendo, omitto maiorem . Et minorem, Ec nego conicquentiain;
itaque ein maxima disparitas inter prudcntiam, &Theologiam , quia prudentia in habitus vilice practicus respiciens per se primo, de unice non
veritatem, sed bonum operabile cum recta rati
ne; huiusmodi autem habitas non dividitur im- mcdiate pencs clarum , fit obseurumued istae sunt ditisentiae extraneae habitui praetico . Be selum
intrant ae, de proprie histria meculativo, cuius est respicere verum propter ipsius veritatem, vel O cum, vel clare, vel ceriae, vel incerte ; unde clari-tm dc obscuritas, certitudo, ves incertat O d diint estentialiter habitus speculativos,non tamen
habitas practicos,quia sicut est cadem prudentia, quando procedit ex probabilibus,ac quando cedit excertis, quamvis non sit eadem scientia,
ves habitus speculativus ex probabilibus, ac ex certis , ita in eadem prudentia, quando procedit ex evidentibus,ac quando procedit ex in evidentibus, quin iude sequatur,poste in utroque casu esse eandem Theologiam cientiam,aut habitum speculativum; unde sicut ad prudentiam per accidens est quod procedat ex cenis, vel pure prub bilibus , non tamen id est per accidens ad scie tiam, ita per accidens est ad prudentiam procedat ex principi s evidentibus , vel Obscuris, quin hoc sit per accidens ad sciet am: Potest ex go eadem prudentia regulari modo per principia
obscura, modo per clara, non tamcn potest ea.dem scientia, seu Theologia regulari modo per principia obseura, Be postea per clara. s Denique obhcics: Stat optime,quod ii bitus Theologit de se sit clarus, de quod per acci. dens ratione status, & dii positionis subiecti sit
obscurus: Ergo absque inconvenienti id concedi potest. Probatur ante d)ns , quia stat omine habitum ex se esse perae difficile mobilem a QMiscis, & quod per accidens ratione contrariadi 1positionis in subiecto sit iacile mobilis: Ergo
pariter habitus e se clarus , mrest per accidens esse obscurus. Patet consequentia. quia non minus sunt disterentiae oppositae in qualitatibus esse facile mobilem , de dissicile mobilem a subiecto. quam in habitibus speculativis esse clarum, auxobscurum : Ergo si potest eialem qualitati convenire una per se , Ac alia per ecidens. potest etiam eidem habitui convenire claritas per is, ec obse
ritas per accidens. Respondeo, hoc argumentum
saepissime importunum, esse sophisticinia, quia e dem pinset probari animal per se rationale posse
per accidens esse irrationale . aut riuuin, vel la-mcatum ἔ α potantiam per se visivam posse per accidens esse audirivam, dc habitum per se opinativum posse per accidcns esse stientificum, de sic .de si)s. Unde ad haec. de alia χlverula diti menda est in quat late duplex mobilitas ἱ subi
cto; alia ex natura qualitatis , alia ex qualitate
subiecti; igitur ivilis, vel difficili; mobilitas me qualitate iubi 1 non sunt dii serentit . quae dividunt qualitatem in habitum 5e dispositiovem. sed latum facilis. vel dissicilis mobilitas ex natura
qualitatis; S ideo qualitas,cui convenit una, adis huc per accitans non potest convenire contraria.
quia non potest eadem qualitas esse iacile mobilis, mobilitate orta ex natura qualitatis, si est dis-ficile mobilis, difficultate orta a natura ipsius, quidquid sit de mobilitate, vel immobilitate ex conditione iubiecti, quae minime dividit qualit rem, sed per accidens est adillam. Attamen obccuritas, εc claritas in habitu speculativo desumtitur ex ratione formali sus qua obiectiva, & non praecise ex qualitate, aut conditione sabiecti, desunt diiserentra oppositae ex diame , 8c cui per se convcnit una, implicatquod adhuc per accu
49쪽
Tractatus de Deo Cno. Disputat. L praemialis. I
dens conveniat alia, sicut patet de certitudine, &in certitudine, fallibilitate, N intuli bilitate, quia
non delumuntur ex conditione materiali subie
eii, sed ex ratione formali obiecti, licet relate ad
, Ico se in dormina Theolog u I alte Mur primario, ct esseeuti Iure sesentiae Dei ,secundario vero scientia is eorum, non Amphelter,sedsecundum quid. Haec
conclusio inscrtur ex dictis, & sola cyt explicatione. Quoad primam partem explicatur, quia
illi scientiae subaltematur nostra Theologia, a qua accipit sta principia , & in qua supponit illa evudenter nota: Sed primario, & essentialiter accipit sua principia a scientia Dei, & in ea supponit illacvidento nota; istum autem secundario. & per accidens accipit ea ex 1cicntia beatorum ἰ ergo subestematur primario , N essentialiter icientiae Dei, & solum lecundario, & per accidens sicie tiae beatorum. Minor probatur , quia nolira Theologia accipit. & supponit solium per fidem sua principia, credendo nempe ea ut sibi tradita, di revelata ab eo, cui sunt evidenter scita, renota in sua scientia superiori: Sed fidus primario credit Deo, & essentialiter illi soli, & ab eo primvlo accipit Articulo & doctrinam fidei: Ergo Theologia primario ,& essentialiter accipit tua
principia ex scientia Dei, secundario vero ex scientia beatorum . di per accidens , siquidem licet Deus per Spiritum beatorum aliquando via tores docuerit principia fidci, & beati etiam n his saepe revelaverint fidei mysteria, fidos tamen dia eologia non innituntur Gentialiter doctrinae beatorum,ut beatorum, sed solum doctrinae Dei; per accidens aurem, & secundario doctrinae torum, & illorum scientiata Explicatur amplius, quia licet principia fidei non essent nota in scientia Matorum, nec esset ullus beatus, qui ea evidenter videret in Deo, adhuc Averetur tota cc titudo nostru Theologia, & acciperet tua princia pia ut nota, di scita in icientia Dei, si autem non essent nota, & scita in scientia Dei, nullam possent habere certitudinem, Zc firmitatem : Ergo citentialiter solum supponit sua principia ut nota, di scita in scientia Dei, & illi solum essentiatiter subordinatur, tolum autem accidentaliter . scientiae beatorum. 8 Secunda vero pars etiam explicatur,pr ponendo coditiones exactas ad stabaltemationem limpliciter talem. Primo cnim requiritur, quod
ultimae conclusiones, in quibus desinit scientia substemaus. sint principia ex quibus incipit diu currere scientia subalternata, urule dieitur: Ibi Deipit Mediem obi is it mr sicam Secundo questur, quod obiectum scientiae iubalteriuntis sit universalius, quam obiectam scIentisse,
alte matae, dc hoc sit contractius, quam illud, non ut cumque,sed per aliquam disterentiam accide talem , quae per accidens se habeat respectu ob ieeti 1ubest antis, di sit illi extranea; & huius ratio est, quia si disterentia obieeti subaltematae per te esset, di intranea obiecto scientia subalte nantis, scientia subest ans per se ageret etiam de obiecto lubaltematae sub illa disterentia , Ecfrustra esse scientia substemata, cum scientia subaltemans ageret de tuo obiecto sub eadem di tione , dia dirferentia; v. g. si Arithmetica per se ageret de numero non solum secundum se, sed etiam de illo ut lonoro , de sub hac dii furentia, frustra citet Mulica ad traditandum de numero sonoro; similiter, si Phylica per se ageret, non solum de corpore mobili, sed etiam de illo ut sanabili, frustra esset medicina ad agenduin de cor pore ut fanatilli; denique ii Geometria non si tum agetaz de proportionibus quantitatis ad quatitatem ut 1ic, sed etiam de proportionibus vis rum ad vi Iuni, Histra esset Per spectiva ad agem dum de his vilorum proportionibus; neccillim ergo eli, quod facultas substemans per se solum respiciat obiectum secundum aliquam abstracti nem , di quod in illo sistat, & contineatur, ut i cus detur facultati distinctae, & substemara, quae agere possi er se de illo obiecto ut contracto per aliquam disterentiam extraneam obiecto su
alternantis, alias enim non erunt duae facultates
distinctae, nec proprie substernatae, sed una, Neadem respiciet obiectum secundum se, & secui dum eam disterentiam. o I um lic sed istae conditiones non obser vantur inter scientiam Dei, seu Beatorum, & nostram Theoloὐiam : Ergo nostra Theologia proprie e simpliciter non lubalaematur stilantiae beatorum , scd solu:n secundum quid. Minor haec pro tur,quia in primis minime observatur,quod ultimae conclusiones scientia Dei, & beatorum
sint principia nolim Theologiae, aut quod nostra Theologia incipiat, ubi delinit scientia Dei; tum quia icientia Dei, utpote universalissima, & infinita, non desinit, nec terminatur, aut contin
tur in aliquibus conesulionibus ex quibus aliae de duci possint per nostramTheologiam; sed cum sit
omnino cornprehentiva transcendit omnes conclusiones scibiles,man solum quas nostra Theologia calet, aut calere potest, sed ultra usque ad ulti ina scibilia . unde non solum principia nostra Tlleologiae sunt evidenter nota, Zc scita in scie
tiae Dei, & beatorum,sed etiam omnes conclusi neq noi irae Theologiae sunt evidenter notae, &1eire in ea silentiai: Deinde principia nostre
1 n logis non sint praecise conclusiones vltimae
scienciae Dei, & bratorum ; sed sunt etiam ipsa pr- t principia scientiae Dai, dc beatorum, siqui- . dem . l. iam pHticipium scintia Dei beato.
50쪽
cuag. V. An Theologiasit essentias er obscura, L. I
tum est divina essentia, in qua , & ex qua omniastium , hoc autem etiam est primum principium nostrae Theologiet, siquidem ex essἰntia divina vi primario credita, discurrit tanquam ex primo principio.Demum,non observatur distinctio ex vi ex parte obiecti, siquklem obiectum latentiae Dei, di beatorum idem est, ac obicinam nostrae Theologiae, nempe Deus stis conceptu deitatis; nostraque Theologia minime respicit Deum quoad difirentiam aliquam extraneam obiecto scientiae Dei, & beatorum,quam per se non attin gat stientia Dei, & beatorum; haec enim illimit lusinia est, di omnem Dei ditarentiam , aut inationem attingit per se: Ergo inter nostram Theologiam , & scientiam Dei, aut beatorum non lativantur conditiones stricta substemationis.. so Confirmatur: Scientia, quae proprie suis. altematur alteri potest, imo repetit esse in eodem intellecta simul cum scientia subali ante . 1π-vata distinctione spectrica utriusque, unde Meducina potest, & petit esse simul cum Physica iii e dem intellectu , servata disiunctione specifica utriusque , 8e similiter Musica cum Arithmetica: Sed nostra Theologia, nec potest, nec petit esse in eodem intellectu simul cum scientia Dei, debeatorum servata distinctione specifici utriusque: Ergo non subaltematur illi simpliciter. Probatur minor, primo,quia nostra Theologia, utpote eL sentialiter obscura, non potest simul esse cum scientia beata, ut iam constat. Secundo, quia in Deo no dat Theologia specie distincta ullo modo ab eius scientia;ita quod debeat in Deo disti mi adhue per rationem scientiami subaltemans,
di Theologia substemata ipsi scientiae Dei, sed ipsa scientia Dei est formatissima divina Theol gia , & ipsa divina Theologia est formatissima
latentia Dei, ut suo loco videbimus, absque ulla substematione, aut distinctione. Tertio, quia adhuc in beatis non datur scientia beata,&The Iogia cum specifica distinctione, & vera subalter natione, sed ipsa stientia beata, per quam omnia in Verbo cognoscunt.& sciunt ea illorum The
logia. & ipsa illorum Theologia est scientia beatae Ergo.s I Dices eum M.Gonet, In beatis das d plicem stientiam. Prima est persecte supereatu-turalis, nempe visio beatifica, qua cognoscunt prima principia de Deo, ut esse, immutabile esse infinitiun, aeternum,omnipotentem, & in his
alias veritates tanquam conclusiones, ut Creatu
raes esse potabiles, esse tales, vel tales, dae. quas
quidem cognostunt simplici intuitu, absque dis. cursu formali, solum per discursum virtualiter,
aut eminenter talem, & haec vocatur a Theologis
scientia beata. Secunda est nostra Theoloeta. &ista est formaliter discursva ex principijs smine gIoriae cognitis, & in Deo mantinatis, per diccursum, ta lumen naturale intellistus deducenta conclusiones, quas per proprias species In se ipsis
cognoscunt, & haec est naturalis entitative. Tertia cit, qua ex principijs lumine naturae cognitis cognostunt /eritates, de comusiones naturales.
ec uri sunt i m.iae naturales acquisitae, ut Phyluca, Metaphysica, re aliae quas habemus in via.Serucianda igitur, nempe Thcologia,Observat diiunctionem ipG icam a scientia beatan illi propriae subalternarur. Sed contra est,quia vel Theologia ilix usignata in bratis disturrit, & infert concluissiones ealdem,quas per discursum virtualem cognos it stientia beata, vel aliaq distinctas, quas scientia beata non cognostat in Deo clare visor Neutrum dici potest : Ergo nec praedicta solutio
1ubit ineri. Probatur minor primo, quia beatus per Icientiam beatam cognoscit omnes veritates
scibiles ex Deo, & in Deo clare v so, nulla igno rata ex hisclus per Theologiam stiri possit, aliis enim stientia beata limitatior esset, di impers chior, ita ut per rheologiam ab ea distinctam
plura cognosteret beatus, qua non novisset in Verbo per scientiam beatam, quod nullus Theologus dixit, nec dicere audebit: Non ergo me Theologiam , aut dic cursum is malem ex p ri L phs visis per beatam, cognoscit conclusio nes diis stinctas, quas beata non cognostata Deinde, nec easdem , tum quia stientia subaltemata non daiatur ad easdem conclusiones cognostendas , quas per se cognostit latentia substernans ,lud adeacad quas non pertingit : Tum, quia frustra esset cognoscere easdem conclusiones per discursum Q alem inferiorem, quas ex eisdem principisscognosteret per discursum virtualem superi rem: Ergo nec easdem conclusiones potest cognoscere, aut inferre per Theologiam specie diis stinctam. s a Confirm atur, quia tunc istum potest illa tellectas isti aliter di1 currere ex cognitione, relumine principiorum, quando cognitio, di lumen
principiorum lim itatur ad ipsa principia, & in ei
non cognostit clare conclusiones ex vi cognitio
nis principiorum; disturius enim formalis ex primci ijs praecognitis est motus intellechis ad incognitum cognostendum, & occultum detegendum; unde si ex vi cognitionis & luminis principiorum indivisibiliter, & sine discursu formali, cognoscuntur clare, & evidenter in ipsis, Si ex ipsis conclusiones, minime restat locus distur1ui . si ad illas cognostendas, siquidem non sirpponun tur incognitae, nec occultae in ipsis prindipijs sed apertae & ninnisestae: Tum sic, sed beati ex vi l minis gloriae,& cognitionis principiorum evidenis 'ter, & indivisibiliter agnoseunt in illis conclusio
nes: Ergo ex tali cognitione, de lumine non possunt diaurrere so aliter,nec moveri ad ea Pnostendas. Minor patet . quia in beatis non diastinguitur lumenn cognitio principiorum 1 cog nitione conclusionum, unde eadem indivisibilia