장음표시 사용
231쪽
rorum tres tenelli fere diem suum obierunt, Filiae vero tres tribus (a. etiam Pastoribus nupserant, de quibus sigillatim dicere instituti non est ; Filius autem unicus (b. o Pastor Rorbacensis , (ubi lucem primo aspexit, ubi & Pater, ut mox videbimus, Pa.ltoris ossicio functus erat j fuit creatus. Mense VIIbri A n. MDCLXXVI. Pastor Rodibacensis Ueurer misere necatus atque truncatus una cum Sorore & ancilla in aedibus pastoralibus inveniebatur , quis flagitii hujus immanis atque nefandi autor fuerit, in hunc usque diem, exactissime licet inquisitum sit, ignoratur. Hujus loco suffectus fuit Venerandus noster, qui etiam in hoc sivo munere
recte laudabiliterque tuendo, omnes, ut par est, ne vos aetatis, ingenii, industriaeque exseruit s studebat namque docta atque igne caritatis incensa oratione ex animis hominum vitiorum radices evellere, ae contrarias illis virtutes inserere ; privatis vero sermonibus non cessabat suis opem afferre, afflictos conis solari, errantes in viam reducere, peccata in odium adducere, pacem componere, ad distordiam causas, si quas inter aliquos intercedere noVerat, funditus tollere. Quae oratio apud suos gravior habe- Satur, quos cum ejus vita mirabiliter congruebar. Cumque per lustra duo, magna sanctitatis cum Iauca.) Vel quatuor, maxima nimirum natu Catharina, Primo Conjuge gavise est D. Antonio Rittio, Past. Medi Iacensi, secundo D. Rod. Rhanio, Past. Rikenbacensi; altera , Regula nomine insignita, nupsit D. Joh. Conrado Reuttingero, Past. Alis etiano & ven. Classis ad Lam . Camerario, Socero Colendiss. tertia vero raher, inae. Oerim Past. Delliconensi; Earum nonnisi prima a, superstes est.
232쪽
de, inter Rorbacenses suos vixisset, factum est, ut a Venerabili Canonicorum Collegio ad Diaconatum Ecclesiae Cathedralis An. MDCLXXXVII. Id. Februarii vocaretur. Denata fidissima thori Socia, secundas vere se. eundas iniit nuptias cum honestissima Matrona PO-
ROTHEA SPONDLINA, Domini CASPA-
3I SPONDLINI Plebis Tribuni Filia, ex octo primogenita, sex hisce binae binis Constulibus DD. JAC.
E SCHERO & JAC. HULDRIC o nupseram QCAS PARI CLINGLERI, Fratris ANTONII
CLINGLERI S. S. Theol. Doct. per eximii atque Ecelesiae Antistitis, relicta vidua. Tandem tandemque maximo mo merito Canonicus atque Archi- Diaconus I. ruit creatus Anno MDCCIV. XIV. Januarii. (e. Munus hoc suum singulari diligentia, dc fide ac dexteritate pari adminiuravit, nihil sedulitatis dc curae defugiens, ut E clesiaeChristi prodesset. Concursus civium ad eum audiendum haud leves erant, omnia quippe aderant inso, quae in oratore ga*to desiderantur 3 formae di-snitas, oris decor, orationis elegans copia, Verborum sane bonorum cursus, quae non magis suayiter in aures influerent, quam cum pondere in animos caderent f Vitae probitas & integritas, sine qua omispia , quae sunt in Praecone bona . vilescunt 3 quibus virtutibus assequebatur, ut voluntates Auditorum sibi mire conciliaret. At, quae humana inconstantia est, non diu opsio huic praefuit, corpus quippe habuit male consti-
233쪽
tutum , aegrum, infirmum & acerbissimo podagrae ct calculi dolori ( cui minime par fuisset perferendo , nisi Deus animi robur ipsi inspirasset, o fere semper obnoxium, quo factum est, ut celerius quam aetas illius, nondum morti matura, postularet, vitae munus impleret, Festo enim omnium sanctorum , pridie Synodi, An. M D C C V. inter devotas preces di suspiria, postquam integris sensibus nihilque prorsus turbata mente, crucis onus se patienter ferre ,
quin imo CHRISTUM JESUM crucifixum in corde habere , ultimis verbis testatus erat, ( d. divinam illam animam DEo Creatori & IESU CHRUSTO Redemtori lubens reddidit, atque sic ad
vola alarodie eo Firisv discessit, expletis in hac mortali vita annis sex supra quinquaginta. Quantum & quam triste Doctrinae, Probitatis, Eloquentiae, Prudentia, que desiderium suae bonis omnibus reliquerit, is facile cogitatione assequetur, qui sapientis illius dicti meminerit, tum denique nostra nos intelligere bona. cum, quae in potestate habuimus, ea amisimus. Plura ingenii & pietatis monumenta reliquit, quae tamen, singulari quadam animi magnitudine , a rerum omnium humanarum desipicientia ducta, ty
(d. Inter intensissimos atque effrenatos calculi dolores Gelam noster, paucis ante beatam ά άλυσιν momentis, ex noto illo Hymno Ecclesiastico. Zoit undaden i mi e groj und Fenm, re. misericordiam misericoris dis summi Sacerdotis hisce implorabat atque exposcebat
234쪽
pis mandare noluit , spectant huc Meditariones in GENESIN Tomis V. in EXODUM Tom. III. in PROVERB. decem priora capita Tom. II. in CANTI C. capita sex dc partem septimi Tom. I. in Matth. capp. XII. priora Tom. IlI. In Nov. Test. Fragmina, de quibus videatur Praefatio viri pl. Ue- , nerandi JOH. HE INRICI FRISII Pastoris ad D. Petri Vigilantissimi meritissimique Tom. I. Ope
uen deflamenae. pag p. seq. taceo alia minora. Ex hisce operibus, ut jamjam monssi, publici juris nihil fecit, nisi Dissertationem supra citatam & Concio
nem in funus Nobilissimi mei sen , Domini de tabibas , eeumn und grepensitin, ex Philipp. I: ai. dieio. VIIIb. Iogo. habitam. p x nar
235쪽
- v. D. M. ui ct S. S. Theologiae in Academia Genevensi Profestaris Publici,
De reqvifitis Doctoris Evangeliei.
Cui adjecta Vitae, Fatorum, Obitus & Operum
IN quacunque Disciplina vel discenda vel docem
da , praeter ingenii ac animi dotes necessarias, duo sunt, sine quibus aliquis successus vix possit exspectari, quaeque iuncta maximam vim a se invicem mutuantur, Reguia & Exempla. Ope Ret arum aperitur via, qua propositus finis certius, promtius, felicius attingitur , di obstacula, quae occurrunt. devitandi
236쪽
out superandi modus indicatur : Exempla vero Regularum usium viamque sequendam velut digito comis monstrant, & eam in animis ingenuis aemulationem . ingenerant, qua ad praestantium & clarorum virorum imitationem potentissime feruntur. Ab utroque illo scientiarum acquirendarum medio materiam dicendi in praesentiarum sumere, me, Professionem Theologicam ausipicantem, maxime decet. Verba PA ULI mox Iecta optimam coelestis hujusce Disciplinae tractandae normam piaebebunt, aqua declinare sit nefas, di Magni TURRET TINI, quem lugemus, commemoratio essicacissimum nobis erit incentivum, ut
eximii illius Doctoris Christiani vestigiis imo conatu nostro insistamus. His duobus constabit oratio: Et prius quidem sine mora aggredior, iis parum utilibus exordiis, quibus, qui publice dicunt, Auditorum benevolentiam captare solent, praetermissis, ne longius quam par est procedat oratio, & ut vestrae patientiae consulam.
PAULUS a Doctore Christiano tria desiderat,
I. Ut sapientem habeat delectum inter ea dogmata, illas disquisitiones, quae ad res Theologias vulgo referuntur. Rejice, inquit, si tas ct ineraditas disquisitionei, qua, ut scis, pugnas gignunt &e. a. Ut Doctor Christianus sit e. ad coelestem disciplinam aliis instillandAn idoneus. 3. Ut erga eos , qui contromversiam ipsi movent, & quidem erga contumaces, placidum , tolerantem ac lenem se praebeat. Haec tria leviter attingenda.I. In primis Doctori Christiano sapiens habendus
est delectus eorum, quae ad Theologiam vulgo referuntur. Theologia Christiana, qualis a Christo ipso ejus Apostolis fuit tradita, divina quadam nitebat simplicitate, paucisque constabat momentosis capitivus , quibus mens attenta, veritatis amans, de Dei
237쪽
voluntate observanda serio cogitans, de salute aeter na obtinenda vere sollicita, promte ac sincera cum fide acquiescebat, statim atque ipsi credenda proponerentur. Verum iam a temporibus Apostolicis naec coelestis Disciplina infuscari & deturpari coepit a quibusdam insanis hominibus, qui spuriis cum scholae Judaicae, tum Ethnicorum Sophistarum opinionibus ac placitis imbuti, ea in Religionem Chrmianam, ad quam accesserant, temere intulerunt, gravissimoque quo laborabant, quaestionum morbo Ecclesiam infecerunt. In hos falsos Doctores frequenter ac Vehementer insurgit PAULUS suis in omnibus Epistolis, & Haesertim in duabus ad Timotheum. lis exprobrat . quod (a. o diversam a vero Evangelio Doctrianam doceant, quod attendant animum fabulis . qua potius quaestiones praebent quam aedificationem Dei, qua es per Hem; quod a scopo aberrantes disertant ad vaniloquentiam, oeputantes, se esse Doctores egregia praeditos intelligentia. n sciant omnino nec quae loquuntuae nec de quibus a Wrant.
Hujus acerbissimi mali principiis Apostoli, quamdiu
vixerunt, totis viribus obstiterunt. At praevaluit ho minum audacia ac malitia, & quo numerosior evasit Ecclesia , quo magis a Saeculo Apostolico recessit, eo .
etiam spuriis placitis, stultis ac inutilibus quaestionibus magis laboravit, quibus purum Evangelium pene fuit obrutum. Hinc quot & quanta orta sint dicitidia, quibus Ecclesia discerpta fuit, quot horrenda bella, quot detestanda facinora , nemo vestrum ignorat , nec est animus referre.
Ergo hoc praecipuum esto doctoris Christiani
ossicium, ut uti Rahus D , foenum, clipulam, sorderati auro di argento sedulo distinguat atque secernat et Me--ώπα διυτue omne it 'mea tu, inquit Paulus s sturatas ct ineruditas, i. e. quae ad bonam institutionem ninqua quam inserviunt, quactioneae refice.ca. I. Tim. I:3- . vide etiam cap. or 3 -2D. i.
238쪽
Stultas appellat, quae ob earum absiurditatem, impietatem vel summam futilitatem, omnino & cum indignatione sunt praetermittendae. quales a Scholasticis Theologis non ita pridem agitabantur. Ad Quaestiones vero ineruditas, vel quae ad rectam Christianae Disciplinae institutionem non conducunt, eae pertinent, quae versentur circa res supra mentis
humanae limites positas , Eae, quibus satisfieri non pintest sine expressa Dei Revelatione, quam hominibus denegavit 3 tum illae, quae solos Veteris Testamenti Fideles respiciunt, di ad nos nostramque salutem
Omnes has & similis generis quaestiones, quarum exempla proferre non vacat, nec est necesse , Doctor Theologus prudens omittat, ut quae ad sanam Doctrinam non pertineant: vel si de iis omnino silere ipsum non deceat, eas leviter attingat & unicuique suum verum assignet pretium, aut potius de illa. rum inutilitate Auditores sedulo moneat. Uno Ue bo, veram Evangelicae Doctrinae naturam introspiciat, germanumque ejus scopum semper animo praesentem habeat. aenam autem est natura, quis scopus Evangelii scilicet, ut homines per fidem in Jesum Christum, per poenitentiam & sanctimoniam, ad Deum & salutem aeternam adducantur. Quicquid eo tendit, inter momentosia capita reponi debet, illud curgendum , illi insistendum ; cetera, ut curiose po-.tius quam utilia parvi facienda . Si istius simplicissimae ac aequissimae regulae aliquam ha issent rationem Doctores Christiani, longe melius cum Ecclesia fuisset actum, di etiamnum ageretur. II. Delectu sapienter facto eorum, quae ad διδα-
χαλιαν τὴν υ ια. Net v, i. e. Doctrinam fanam vel salubrem
239쪽
hinc facessant vana illa & inania sermonis ornamemta, metvra orationis a Clarisssiimo quodam Theologoce.) lepide dicta, quae moer oe risu quidem movent ac oblectant. sed ad veritatis lumen mentibus inferenis dum nequaquam conducunt, quin potius ipsi quam maxime obsunt eo enim inflato, & ut ita dicam phalerato , dicendi genere , parum fideles, imo dcidentidem falsissimae rerum divinarum notiones excitantur , quibus mens incauta in errorem facile inducitur , Nec alia quaerenda est eausa plerumque falsorum dogmatum, quibus purum Evangelium fuit contaminatum , quaeque a magna Christianorum parte etiamnum pertinaciter retinentur. III. Doctori Theologo non lassicit, ut salutarem Doctrinam accurate & apte tradiderit ; ejus est praeterea, illam ab adversariorum petitionibus defendere. Quo autem modo quave mentis disipositione Theologus has partes agere debeat, PAULUS docet , Non oportet, inquit, servum Dei pugnare , sed esse
rios vel eontumaces. Jam dicta si probe observentur , plurimum conducent ad plerasque controversias praecidendas . verum, ut sunt homines, cum controVe sae omnino nequeant vitari, cum res Theologo plerumque sit habenda cum adversariis varii admodum
ingenii, & quidem quandoque malignis, pertinacibus, hoc tertium caput distinctius nobis est considerandum,
Quando igitur ips eontroversa movetur , in quo
sita sit, ante omnia perpendat Theologus, an in reis hus ipsis, num forte in vocum ambiguitate. Si in ocibus, postquam, quo sensiu eas sumat, declaravenit , eo ipso finem controversiae faciat , quid enim
240쪽
puerilius, quid stolidius, quid Doctori praesertim Christiano indignius, quam Aodioμαχ ο hanc in rem nequeo mihi temperare, quominus Clariss. MERE FELSIUM adducam praeciare differentem I cd. Dum frivolis his controversiis tempus terimus, in-,, quit ille, quot utiliora, quot necessiaria praetermi H timus E Monstrat nobis Theologia salutis viam IH proficiendum in cognitione Dei, in cognitioni no-M Mi 3 proficiendum non in eruditione modo ac sa- ,3 pientia, sed in fide , in spe, in charitate et Et nos' D cum tantum pensium habeamus, quasi nihil esset M quod ageremus, puerorum instar litteris & syllabis,, ludimus. Quin ingredimur denique verae sapien- tiae viam omnis hic mora periculosa est s satis litibus est datum, satis disputationi , incipiatur ali- quando actio 3 mors instat, quanto satius est ut ab
, , ea deprehendamur agentes, quam de verbis con- certantes h oh sepiens, oh vere Christianum monitum i Si vero de rebus ipsis controversia sit, earum momentum sedulo artendat Theologus ; scilicet num res, de quibus agitur, ad mentis humanae captum san forte supra sint positae. Si stipra, ita ut insuper bilibus difficultatibus utrobique scateant, sobrius Theologus & veri amans ab his judicium cohibere quam de his temere pronunciare , controversiam d elinare quam sustinere, longe satius ducit, ostensisque hinc inde scopulis, promte loco cedit, ignorantiam ingenue fassium Sunt controversiae de rebus , quae ad Dei gloriam , ad Evangelieae Doctrinae sinem, ad hominum talutem parum conferunt, nec nisi os lique ac e longinquo pertinent; adeo ut de istis, quoquo modo quis sentiat, neque Del Maiestas offendatur, neque Evangelium temeretur neque selytis periculum subeatur. In illos, qui de his controversiam nobis movent, cur excandesceremus quin potius T d. Dist. de Logomach. Cap. Iv. pag. 8y,