장음표시 사용
281쪽
ego , quae ad rei summam atque nervum pertinent, alibi sb. satis jam enarrassem. Argumento itaque nobilissimo lucem aliquam allaturus, de STOICOR U tantum subdolo Chrsianos imitandi studio quaedam dicam Ea enim secta ante exortos Eclecticos t quo nomine Alexandrini illi philosophastri & male sani doctr:-narum toto coelo inter se dissenti entium conciliatores & Syncretillae superbiebant f o in hoc studio diligens fuit, cum reliquae sectae, si unam P thagoreorum in vitam revocari tentatam, sed in ipsis nascendi initiis iterum exspirantem, (c. excipias, ( d. in hanc curam incubuisse non legantur, (e. quod Systematum suorum ratio lonsius ab ista accommodatione, ut ita dicam, & dolosis mendaciis abhorruerit: nee
eorum tanta fuit auctoritas, quam Stoicorum, quae secta post C. N. magnum splendorem nacta est. (f. S. III. Quemadmodum vero in Eclectiea Secta, Alexandrianam Philosophiam proscis gentiles ita imitati sunt
cc. vid, ib. p. Iso. seqq. c d. Fum enim in hac imitatione sedulum fuisse, nobile exemplum est Apollonius I Janeus, Uid. ib. p. so I. seqq. e. EPICUREI, ut severius Religionis studium omne
tanquam inania superstitionis somnia ridebant , ita nec Christianis magnum pretium statuebant, sed eos vel ut impostores vel ut stultos & insanos falli suetos traduce- . bant, Chi istumque Apollonio, Apulejo, Alexandro, P regrino, hisque similibus par putabant, quod vel LUCI A N l Peregrinum uel O Ri G E NI S libros contra Celsum legenti ad oculum. patebit; Peripateticorum vero
rationes, cum magnopere a R. C. placitis dIssentiant, ideolpssimilationem non patiebantur.
282쪽
Christianos, ut verba non tantum & formulas Chrisbianorum, quae ex re sua erant, exprimerent, sed tu dogmata quaedam imitarentur, suaque ad externum eorum habitum accommodarent, ct imprimis doctrinam moralem sanctiorem expilarent , transsumtis iis, quae cum silao systemate convenire putabant, (g. ita quoque cum STOICIS evenit. Et si enim hi incius modi Syncretismum non juraverunt, qualis Alexandrinis Philosophis placuit, non abhorruerunt tamen a recipiendis alienis formulis di dogmatibus,
ubi sibi cum iis convenire posse putabant. ih.) Ma-S xime cet. Demonstratum id est pluribus in Doctissima Dissertatione de studio gentillum Christianos imitandi, quam ductis a Celeberrimo MOS HEMIO vestigiis insistens exhibuit Cl. JO. H EN R. NEDDERNAM P, quamque vir ille incomparabilis inter. Dissert ad H. E. pertinentes, p. sto. seqq. extare voluit. Etsi enim argumenti nobilissimi primae magis lineae ductae sunt, quam ac curata & prolixa instituta tractatio, ubique tamen lumina Moshemiana argumentum mira luce perfundunt; Unde merito optamus, tantum temporis otii suppetereVmnerabili Abbati, ut auctiorem nobis suoque calamo Insti
tutam tractationem dare queat. Neminem enim accura
tius horum hominum arcana inspexisse, multis speciminibus prodidit. h. Hoc Stoicae Philosophiae historiam perlustranti obscurum este nequit. Praeivit exemplo suo ipse sectae conditor ZENO, quem Systema suum ex Academia, Cynosarge & a Dialecticis consuisse, notavi H . ni f. T. I. p. ssa. DF. sqq. Post Redemtoris vero in carne apparitionem varias sectas majore libertate expilavit Stoica , indeque arva sua alienis rivis inundavit. Testes do Stoicos celeberrimos, SENECAM & ANTONINUM, quorum ille de tata beata, e. s. ait: non alligo me ad unum
aliquem ex Stoicis proceribus , est di mihi cens udi jas ;
283쪽
xime vero id sibi incumbere credidit haec secta. ut pietatis & purioris disciplinae laudem, quam ab ipsis Porticus initiis sibi acquisiverat, ci.) tueretur. Cum vero Christianae religionis puritas & doctrinae in ea moralis praestantia omnium oculos perstringeret, Stoicorum vero hypocriticam & impiam Philosophiam
rudentioribus diu suspectam cis manifestaret, sin
ponte siua eo ducebantur, ut & disciplinae Christianae formulas atque loquendi modos imitarentur, & dogmata quaedam 'ropius sequerentur, & rem suam moralem ad sanctissimae religionis nostrae praecepta emendarent. Unde error jocularis ortus est, quo credide runt nonnulli , trisam Stoicorum Philosophorum post C. N. celeberrimam, SENECAM, ANTO
NINUM Imperatorem & EPIC TE TU M, ad Chri
stiam itaque aliquem sequar, aliquem jubebo sententiam disiam re : Et reapse illud praestitit. cui non tantum Stoici noseri audiunt, ep. IIJ. sed & Epicurus noster, ep. Iop. unde SENECAM etiam inter Syncretistas locum obtinere , . iam monui in Hi R. Phil . T. III. p. IIos. ANTONINUS vero per omnes sectas magistros nactus, ab omnibus multum do hina & moribus se pro cisse fatetur , de se ipso, L. I. S. T. Aq. ci.) videnda quae prolixe dixi DF. Phil. T. I. p. Io I. sqq.& conferendus L I P SI U S Manud. ad Philos Stoic. I. I Diff. XIV. p. m. J .. Vide dicta Hist. Philos. l. c. di T. III. p. IOVI. sqq.
p. m. ara. seqq. & quae Hist. Phil. T. m. p. II S. ad h. l. dicta sunt. Ipse CLEMENS ALEXANDRINUS, magnus alias Porticus admirator Stoicos atheos facit, Stram. L. VII. p. pH. Cons. ORIGE N. contra talis L. III. p. m. IO. Ed. Hoesch. & imprimis E PIPII A N. ado. haer. L. I. har. V. T. I. p. Ia. ut reliquos Apologetas R. C. tacgam.
284쪽
s hianam religionem clanculum accessisse , sialtem ei ex parte addictos fuisse , (m. facile eum evitaturi , si ad hoc imitandi Christianos studium attendisssent, & subdolum in eo modum observatum recte annot sent. Et haec vera quoque causia est, cur in com intione Philosophiae Stoicae cum religionis Christianae praeceptis tot eruditi viri lapsi sint s Christianis esse consentanea putanteS' quae externam speciem egregie mentiuntur. Qua ratione STEUCHUM, MUTIUM PANSAM, magnosque viros LIPSIUM & HUETIUM, imo & recentissima aetate nostra quosdam viros doctos, lapsos esse, alibi cn. ostensium est. Facile enim incautis, & ad dolosum scopum Philosophorum non attentiS, externa species& habitus imponit: quem Christiano colore externe nitere, jam prolixius demonstrabo.S. IV. . Et primo quidem luculenter probant hanc Christianorum imitationem, quam STOICI Philosophi C. N. posteriores susceperunt, loquendi formula a Chrisianis transsumtae, Hospes sit oportet in Stoicorum
scriptis, SENECAE potissimum , EPICTETI &
ANTONINI quae nobis integra servata sunt a temporis iniuria, qui non observaverit, ejusmodi locutiones & dicendi formas occurrere , quae Vel ipso or-
(m. Dictum quoque hac de re, quantum satis, in Hiss. Philos . T. III. & quidem de EPICTETO p. I fers Iaao. de SENECA p. IIa . IIs . seqq. ubi etiam de fictis inter Apostolum Paulum & Senecam Epistolis actum; de ANTONINO vero p. Iass. I ac seq. cons inutim Vindel. p. o. p, cn.) In otio Vindel. Mel. I. ct IL(o. o Ex elus enim Dissertationibus sua compilavit AR
285쪽
tu suo Hellenisticam dicendi rationem sapiunt, vel a sacris Scriptoribus potissimum adhibitae, & in usum introductae sunt sacrum , gentilibus antea non adhibitum , a Stoicis vero, ut magis pie loquerentur , transsumum. Hoc exemplis, nisi fallor, lucule is adstruere licet. Frequens sacris scriptoribus, ad significanetam gratiarum actionem, cX. gr. I. r. x so. p. WV. C. Luc. m. sa. Verum non
eodem tantum sensu, sed & eodem dicendi modo reusu, & iisdem prorsus verbis Judaicam & Christianam formulam adhibuit EPICTETUS i ait enim:
tunc di ego peccabam, nunc vero non item, gratia sit Deo. Coelestis , apud Paulum , mansio beatorum vocatur
, superna Hierosolyma , cr.) Quam locutionem ab Ecbraeis desivmtam esse , dudum Viri docti, monuerunt. (s. Eandem vero dicendi rationem, sensu licet Stoico , adhibuit ANTONINUS , qui non
tantum , no/ - memorat, Dei civitatem c t. scd α
esse civitatis supernae, asserit, (u.) unde & sacra vox . quae homines cives Dei nominat, Stoicis tantopere adamata est , quod prolixius ostendi posset, nisi otia nobis fecisset GATAΚERUS , qui videndus. (a . Nihil sacris scriptoribus frequentius, quam hominem divi- p. o Vid. Ven. TOLFIVS Cur. Phil. ad T. Cor. X. I s. Doctissimi Interpp. Galli Berol. ad h. I. cq L. IV. e. o. Dispertationum ab ARRIANO excepis
286쪽
divina sapientia emendarum & gratiosium apud Deum, vocare filium Dei, quod is divinam mentem rationemque adeptus sit, & cognatione spirituali Deum attingat. Eadem vero vox EPICTETI quoque,
natura ita fert, ut rationalia disinae consuetadinis societatem ratione di mente sint adepta , cur te nolis dicere mundanum e cur non Dei filium e Sacram vocem quilibet agnoscit, mundum accipientem pro grege hominum malorum issed ea dcm placuit ANTONINO, (. qui non tantum mundum malos ferentem sua natura inducit, sed di illo ipso simili, eodemque illationis modo probar, quo usi sunt ipse Salvator (a.) & Apostolus J A.
qaeum , quod ficus ficum ferat , quam qAod mundus sit serax eorum, quae prosert. Dixerat vero in antecedentibus de hominibus examinandis, num mali vel boni sint; di monuerat, non mirandum, si consentanea decretis naturae fecerint , unde infert, nec mirandum esse, fit contraria in aliquo deprehendimus, cum & ea mundi naturae convenientia sint, ut febris & adversus Ventus, a medico vel gubernatore navis non mirandi. Unde patet, mundum ab Imperatore adhibitum eo sensu, quo malos significat, qui id sunt in humano genere, quod febris & adversus ventus in naturalibuS, sensiu prorsus Ebraeo & sacris tantum sci iptoribus familiari. Non vero solitariae tantum voces ex sacris adtoicis desumtae sunt, quarum plures . facile adduci poss
287쪽
possent, (c. nisi brevitati litandum esset, sed phra. ses quoque integrae ex sacris imitatione expressae. Nobilis sententia Divi PAULI est, (d.) monentis: templum DEI nos ese, di spiritum D EI habitare in nobis ; en vero subdolum imitatorem SENECAM:(e. ) Pro.
pe a te Deus est, tecum est, intus es it ita dico, Lucili, facerinter nos spiritus sedet, malorum bonorumque noesrorum Obserdator di caesos. Eundem in modum , quod sancti simus Salvator promisit , (I venturum se ad homines, in in hominum mentes, ille ipse nefanda, ita expressit: fg.) Miraris, homines ad Deos ire e Deus ad homines Denit, immo, quod propius es, in homines. Quibus paria habet EPICTETUS, qui inter alia : ch.
trinsecus praesente, di omnia tum intuente tum audiente, non verecundaris eadem cogitare di facere e Ubi & reliqua legenda sunt, ad hoc unum collineantia omnia. Quae vero Apostolus (i. de Trino Deo ait: E aeuetoc, - M-υτου, rati sic siυDp πάντα, ANTONINUS de Stoico Deo fidenter adhibuit, scribit enim: (xl
c e. Tales sunt : Deo se coAde Tre tota anima permittere, apud ANTONINUM L. m. . coli.L. III. F. . hominem ex veritate diligere, L. N. S. 3P. vita peregrinatio, apud SENECAM in emeerptis, & ANTONIN. L. II. III Ig. Mors *-At me fresi xcv Seor, dimissio ad Deum, apud E PICT ET. L.
288쪽
omnia, in te omnia , ad te omnia . manifesta verborum
cum Apostoli sententia rure*- a. Immo nec ab ipsius Servatoris nostri verbis abhorrent Stoici , qui cum sanctissimo & divino hoc doctore (l. ad ferendos malos iisque benefaciendum, non tantum exemplo DEI excitant, (m. o sed & eadem verba adhibent. Audi SENECAM, praecipientem e Propositum es noribis, secundum rerum naturam Divere, di morum exemplum sequi ; cn. si Deos imitaris, da di ingratis beneficia, nam di sceleratis sol oritur, di piratis patent maria. Et quemadmodum ad e equendas pacis, concordiae & mutuorum officiorum partes S. Paulus inde argumentum sumit, quod unum corpus, unus spiritus simus, membraque unius corporisis in quo nec manus pedibus, nec pedes manibus nocent, sed inserviunt: ( o. Ita non munus Stoicis, phrasibus sanctissimis, etsi sensu Stoico,
membra sumus unius corporis 3- ιι α mi Wy RαT σκευασμ ε α ,sp. ad mutuam eandemque cooperatio
nem producta oe Octa; unde eleganter SENECA : (q.) quod si nocere velint manus pedibus e manibus oculi t ut omnia inter se membra consentiant, quia singula serviri, totius inter est: ita homines singulis parcent, quia ad coetum g niti sumus. Salvi autem societas esse, ni se amore di cus dia partium, non potest. Et ex eodem fonte illud ipsum simile de ramo avulso , quo ustis est D. PAULUS, ita in usus suos convertit ANTONINUS, (r. ut fere Paulina servet verba. Ait enim : ΚAαδ ac voc
289쪽
non poteri non a tota stirpe abscindi : Sic di homo ab alio homine abscissus, communitate tota excidit i - - licet ei denuo coalescere, cui prius adhaeserat, di ad universi compleamentum locum recuperare suum. Quae exempla luculenter nos convincunt, StoicoS, et ii tensu magnopere a
sacris doctrinis abeuntes, verbis ramen & dicendi modis Christianos scriptores quam maxime tu: ne
S. V. Largiore tamen haec omnia radiabunt luce, si quoque Ostenderim, non verba tantum, sed & ipsa doemata externo habitu accommodasse Christianorum doctrinis STOICOS, & ita systematis sui rationes cautissime incrustasse, ut propius a Christianis ab elia se videtentur. Non excitabo totum Systema Stoicum, externa facie ita splendens , ut ili Veterum a laue recentiorum Theologorum plurimis, ad latens venenum non sati S attentis, in Christianorum castris
militasse visi sint; id enim a praesentis scriptionis anaoustia longius recedit : ostendam tamen, putidissima& maxime impia dogmata, qualia Stoicorum fundamentales doctrinas esso in fine videbimus , ita exoris nata, ut Christianis quam maxime accederent veriatatibus. In his doctrina de D EO est, quae per gentilium Theogonias & Mythologias saniorum risu exaposita, & probris Christianorum objecta, a Stoicis maxime ad saniorem modum emendata, & allegoriae beneficio , sensu magi, Philosophico exornata est , vestigia Stoicorum postea legentibus Platonicis reiscentioribus, quia Stoica placita inter sua ex parte re ceperunt. Testes volo Philosophos non incelebres,
PHURNUTUM & SALLUSTIUM; quorum ille
290쪽
ille in libello de natura Deorum , hic in scripto de Diis di mundo, (s. omnes ingenii nervos adhibuerunt, ut Philosophicam & saniorem fabulis sacris significa
tionem esse ostenderent. Hinc unus tantum Deus pater omnium, creator uniUersi, (t.b causa rerum prima di unica,
ex qua O ad quam omnia , magnis vocibus depraedicatus es h. (u. Ille summe bpnus, x. o etiam in asperis di pinnis immissis so. mens incorporea, (.) praesens etiam intra elacas fores, ( a. cordium di cogitationum scrutator b. qui ntidas mentes inspicit, sc. summe benevolus, qui ct malis beneficia praenat, ( d. patiensque est, jussus etiam in omnibus actionibus se.) Non patitur limitum, quos mihi, constitui, angustia, magnifica Stoicorum verba hic lectori legenda propinare, Verum curiosum laboris non poenitebit, qui adjecta paginae loca evolvera miraturus , quam caste, quam magnifice, quam termperanter de DEO loqui videantur. Nihil vero magis istam accommodationem Stoicam prodit, quam
confidentissima assertio PROVIDENTI, DIVI