장음표시 사용
401쪽
praecedenti nocte, aqua Iudaei diem incipiunt est sabbathumo cessatio pro Vobis, quo nullam facietis opus: Sabbathum item D t o si,quia hoc die cessavit a Creatione mundi. Eo ita' die non decet,ut ulla an:ma opus aliquod faciat. Itaque pergit Moses & porro dicit eis,
die) vobis res um erit, istud reponite in custodiam us 1 mane. Dum eos jubet de Manna reponere in custodiam de reservare in crastinum, eo simul ipsis praedixit, quod nec foetidum futurum, nec vermes producturum sit, ut caeteris diebus, sed,quia Dei iussu&voluntate jam illud reservent, sic in eo etiam Dei potentiam, providentiam, & benedictionem ipsos experturos. Quod v. 26. iterato dicit; Sex diebus colligetis illud, Septimo die en Sabbathum, non erit in eo; eo vult Abarben et indigitassu Israelitis,ita futurum continuh omnibus quadraginta annis,ut per sex dies Septimane Mana hac ratione colligant, sicut nunc. Atque hic volunt Hebraei primam contineri institutionem Sabbathi,& inde Mosen dicere v. 29. Videte,quod Deus dederit vobis Sabbatbum: idcirco dedit vobis die sexto Panem dupliuem. Ad quae verba in Schemoth rabba scribitur: ac π Vn H Mi ynnacim VU) zω mapri nnb VΝ D r. nn irer za DP I I mduam: n r.esta: ydnΝ , da, Dicendu uisset, Scitote; quare ergo dicit, Videter Nimirum dixit ipsis Deus , Sigentes mundi veniant, O vobis dicant, Quare Sasbatham facitis die septimos dicite ipses, Videte, quod Manna non desicendat eo die. Hoc ulterius amplificatum & illustratum vide in Ahedas Jirchah sol. IIa. I. De Secundo simpliciter dicit Moses ; a n A, Ea n d et Die septimo non erit: &, i πa ΠΝx λ, Pr Hodie non invenietis illud in agro. Rationem nullam addit aliam. Abarben et scribit, illum his verbis voluisse dicere; indI Νὰn a zπὶ c d π da um n, z ria: Ham Ia a campn Π Quemadmodum vo quiescetis in eo ab omni opera Mantu, sic etiam Deus cessat, o quisua demittendo eo in Sabbatho.
402쪽
Idem ex his hanc non ineptam clicit in iria, i ira lta
,-m: a ya n et radi ta D, V Xan: Nan a lya iis θ' aza His verbis dedit ipsis etiam utilem hanc Doctrinam , ut in hoc mundo pro aniniabus suis comparevi Praecepta ct Bona opera, tanquam Viaticum quo vescantur in Mundo vel saeculo futuro, qui totus eis Sabbathum o Quies. Nam qui laborat in respera Subbathi, is comedet in
ipse Sabbatbo. In hunc sensum scribit Origenes Homilia I. in Exod.
Sextus dies eli luc,in qua nune sumus rita. In sex enim diebus Dominus fecit hunc mundum. Hoc ergo die tantum reponere O recondere debemus, quantum susciat ct infuturo die. Si quid enim hyc boni operis acquiras i quid justitia, misericordia, ct pietatis recondas, b tibi infuturo saeculo erit cibus. Quid ergo agimus vos, quι amamus illud recondere, quod corrumpatur, non quod permaneat , ct perduret in crastinum i Siqua autem bona opera recondunt, ista permanent us1 in crastinum. Quod Moses in futuro tempore dicit ; hodiae non invenietis
illud: ex eo arguit, haec verba ab ipso ad Israelitas dicta esst; non mane, sed in vespera Sabbathi. Tertiὸ ε, Suare cum quidam die timo egressi essent ad cod gendum Manna, nusium autem invenissent, Deus eos hoc nomine reprehendens dicat in uumeroplu
rati ; Quare renuistis observare Praecepta mea, & Leges meas t
Nam hoc iaciendo non nisi unum speciale Praeceptum sunt transgressi. Abarbenet scribit, illum hac occasione ipsos etiam alias ob transgressione redarguisse, de voluisse dicere ;Ad mare Suph recalcitra iis contra me, ct non credidissu verbis meis: In Nara murmurastis contra me: Hic in Eum quo' e futuistum me verba vestra: Quin o posteaquam vobis Manna dedi, Macepta mea qua de eo vobis manuari, rcisti, ne de eo referretis in cra num, non observastis; nunc etiam prac t ni Sabbathi, a me datum, transgredimini, quou Brenuetu observare p cepta mea, O Leges meas 8 Praeterea, qItast ceptuin de Sub arbo sicci de creatione Mundi , ab ea tota Lex dependet,
403쪽
ideὸ etiam dicit de eo; Praecepta mea,Leges meas. Sic sere R. vi ben Gerson.
istud circa quod peccarunt, ess res, a qua Lex tota, ejus Statuta ct Leges
Abraham Seba; Quousque renuitis observare praecepta mea, nm, tusc. aqueaci Z in is nam raν nr et rim . rn rn Π, mnm ΠΩΝ ΩΝ κ Erra vix ae dram n y no Tu oblitus est is referre qua tibi dixi de Sabbathο ; illi exiverunt ad colligendum. Fortassis autem si tu monuisses ipsos latim a Leprimo, admonitioni paruissent, ct domi se continuissent. Sic scribunt in Schemoth rabba ; n x n, an rara n, pae Praeceptum de Sabbatho aqui valet omnibuό praceptis I idque postea
probant ex Lege, Prophetis, Sc Hagiographis. Origenes, Homilia T. super Exodum, concludit ex eo qubd Manna die septimo decidit, id figurasse, Sabbathum Judaicum aliquando esse abolendum; quod die Septimanae primo decidere incepit, eum Diem praeserendum esse diei
septimo , Si, inquit,sta diebus continuis collectum est,septima autem die, qua eu Sabbathi , cessιtum eIt,sne dubio initium ejus a die prima, qua ess dies Dominica, fuit. Quod si ex Divinis Scripturis hoc constat, quod die Dominica Deus manna pluit de caelo, ct in Sabbatho non pluit, intelligant Diat, jam tuncpralatam esse Dominicam nostrum Judaico Sabbatho, jam tunc indicatum, quod in Sabbatho ipsorum gratia Dei ad eos nulla de caelo descenderit,&c.
CApuT VIII. si uastiones nonnulla de eo, quod Seiujus sit reponi Homer Mannae, sin custodia perpetua asservari.
DE mensura Homer Mannae in custodia perpetua asservanda, duplex mandatu habetur Exodi I 6. Bbb
404쪽
Do mu, Imple Homer ex eo ad c odia rogenerationibus vestris, ut videant nem, quo cibavi vos in desertorium
vos educerem e terra Ae rapti. Duo continentur hoc praecepto, I. ut de Manna illo asservent, a. Quantitatem definit, mensuram Homer, unicuiqbsc. thm pro cibo diurno assignatam, ut sic posteri viderent MPanem ipsum, &Mensuram qu1 eum Patribus ipsorum indulsit in deserto: pso um m Et N, d mm n pn ryn n nraria Buri u a 'ν Nam assectus oculi maxime rem constrmat, ness,
Moses is Aharonem, Sume Urnam, se inde in eam plenum Homer Mannae, se repone eam coram DOMINO h. es Arca Domini ut supra visum in custodiam stro gener rionibus vestris, quemadmodum praecepit DOMI NuS: Et repositi eam Maron coram Te monio in cusoriam. Hic quaeritum,
I. Tuomodo Moses praecepisse Helpost Maroni, ur
Urnam Mannae reponat coram Arca ; ct Aharoneam istac reposeuictri cum eo tempore nec Arca, nec Tabernaculum exstructum fuerat 'Quidam eXistimant; hic per prolepsin & anticipationem referri & inseri, quod postea demum dictum & factum fuerit, propter continen iam causae dc histoliae. Hinc
405쪽
Hi ne scribit R. Salomon: 'no in nram n nova ima araa: Ν,κ Non dicta fuerunt verba hac a Mose ad Aharonem ) nisi post ex buctum Tabernaculum I hic vero bistoria
Manna persciendae causa sunt inserra ct adscripta. Aben Esea: Nom n π κ aram nnm κ' aera n nim irari, mn imo dari ni DP, mn d pra narcia φ' Debuissent hac scribi demum posteaquam exstructuni fuit Tabernaculum; sed in hoo locoscripta semir, ut bῖc miraculum istud de Manne conservatione di
Haec sententia placuit D. Augustino, Quaest. super Exod.
lib. 2. ita hac de re scribenti: Quaeri potest, ubι Aharonponeret ante Deum, quando nec ullum simulachrum fuit, nec arca testamenti jam fuerar insistula ' An forte ideo defuturo dixit, Repones, ut intestis retur, runc Ante Deum posse reponi, quandofutura reat Arca, an potius Ante Deum dictum est, quodsit ipsa devotione osserendi, in quocuns loco reponeretur st ibi enim est Deus. Sed istud quod adjungit, Et reposuit Aharon ante Testimonium ad reservandum, prιorem magis siensum asserit. Hoc enim modo Scriptura dixitper prolepsim,quod postea factum est, cum esse cepit tabernaculum Testimonii. Abarbenet tamen existimat, hac solutione non opus esset ybrin 'm nrt U mann m 'n v π V v naen 'I
in monte Sin acceptari sint Legem, Ofacturi arcam Testimonii. Quiditassi probibere potait, qgo mιnks nunc vicat Maroni id quodnsea de
mum facere debebar. . . ' 'Prior sententia videtur esse vero sim lior. Quod dicitur; Et repones eam mγri est pro generationibuιν ris, super id scribunt in lib. Mechilla sol.ao. col. I. a. Bhos
406쪽
u ct alemure Bremias itas produxit eis urnulam Mannae, O dixit eis; o generatio, videte Verbum Domini, Jer. 2. I. h. e. Videte id, quo Patres vestri, qui operam dederunt Legi, cibari fuerint: pariter vos quoth eodem pane cιbabit Deus, s Legi operam dederitis. Hinc ScR. Salomon ad ista Jeremiae verba scribit; Produxit ipses innam Manue dicens ; Uyro P nn m Videte quid verbum Domini prosit Eliciunt scilicet haec ex eo, quod Propheta non dicat ; audite, sed, Videte. Idem habetur in Tanchumali sol. 22. col. q.
II. Ex qua Materia fuerit Aga Urna, in qua Manna fuit asservatum'
Moses simpliciter eam vocat , de materia nihil addit. Communiter scribunt idem esse quod Scutella. Paropsis, quomodo & Paraphrastes Chaldaeus reddidit. Formae ratione est a radice lax , quae Restigerauri significationem habet, unde videtur nonnullis esse Uasculum, quod materiae suae ratione hanc naturam habeat. Hinc scribit R. Bechaj sol. 84.2. ' u κ Ira Fae zκ EM mri nm y r TX navale V X Xam a UUI: In laxnr lxx XV: 'r roxale n, n tyni mρ yr Sm 'n' rinyt lyn, mri 6 a zmur Izma rari κ)n: UX naen N I
ferro, aut plumbo. Itas ex ipso Nomine rem disco,quὸ cst Res quaeperia se H igida,ct restigerar ac conservatqvod in ea est ; Testa videlicet, juxta illud; Pone eos libros in vase fictili,ut permaneant diebus multis sincorrupti), Jer. 32. I . Sic Irinum non melii/s con- serratur,qua in in vase testaceo. Petita haec sunt ex Tanchumali ScMechilla in quibus autem paulo aliter legitur, in zη Ν, rnuat a κ Nac d n X rκ Uam Inici Nan N A quae nullum reddunt clarum sensum. Nam quid est ano Ex R. Bechaj proco legendum puto, laxo, pro ut 'pria laam Restigerans conjunctum cum eo, h. c. contentum suum , idem sit quod apud Bechaj a n*. Idem sequitur R. Bech . Aben Esra vero: r u M v ἡ 'ba Vas testaceum aut areum. D. Apostolua in Epistola ad Hebraeos cap. 2. V. q. Vocat Xρυσῆ Urημm guream, imitatus L XX. Graecos,qui m x
407쪽
ita reddunt in Exodo. Quia nimirum in Mose materia non est expressa, & Apostolus alibi LXX. Graece. Versionem saepe sequitur, hoc loco quoque istud Vasculum potius juxta eorum descriptionem nominare voluisse videtur, quam alias traditiones sequi,propter magnum eorum tunc etiam inter Judaeos authoritatem. Quo sensu jubeatur Reponi coram Domino, O ab Aharone dicatur reposita eise dicatur coram Testimonio , de eo supra dictum est in Arca foederis cap. s.
III. ctuare Moses non stsemet Urnam hanc insum locum reposeuerit ,sed munus hoc demandarit Minoni stQuaestionem hanc movet R. Bechaj. Ratio quaerendi, quia Aharon tunc temporis nondum electus suit ad munus Pontificale Sacerdotale, dc legimus, Mosen eo tempore quoq, alias panes Sacerdotales obivisse, ut sacrificandi&adolendi, usque dum Sacerdotium Maroni datum esset. . Ad hoc facile est respondere, si dicamus, haec per prolepsin hic inserta esse, quamvis postea demum contigerint, ut ante visum. Interea Moses. Homer illud Μannae penes se potuit asservare. Sed placet audire, quid Bechaj ipse respondeat: rarit m nn d aptari ta NazrDI I ri xo nnae nκavmn aura ya κ, ma a mund 'n' nran nκx, t nyo possumus dicere quod Moses hoc injungit aharoni o ipsum significare voluisse, Sacerdotes, Levita3 ct Doctores Iegis alimentasua acceptura facilὶ, non vero cum labore, ut comedentes Manna squibus in agros eXeun- dum, & illic ςoIligendum fuit , juxta id quo scriptum ess 3, Et praecepit populo, habitatoribus Jerusalem, ut darent ponio- , nem Sacerdotibus & Levitis, ut confortarentur in Lege Domini si . e. ut fine cura Omolestiadu sudio vacare,orse in ea exercere μθ confirmare possent , a. Chron. 22. q. Diat autem Moses reponere urnam Coram Domino ; U ,2 π d dan πMn mn 'ra, asi, raru in 're zς, 'imu κm ad docendum, quia alimentum
408쪽
Doctoribus 9 Ministris Dei per Omnes generariones pratium, tradatis Deo Vst, ct reponatur coram Domino.
IV. Suomodo, se quamdiu Urna haec Mannae inter I aelitasseerit asservata, ct quid tandem dera
De Urna hac Mannae scribunt Hebraei, illam toto tempore Templi primi, per scio. serme annos, in Sancto Sanctorum, ante Arcam fuisse sartam tectam asser atam; tempore autem vastationis Templi primi, una cum caeteris α. --.u a Jeremia vel Josia absconditam; & suo tempore iterum restituendam. Traditionem de ejus absconsione, Vide pag. I 87. I 88. I 'O. 'I. I92. De ejus Restitutione legitur in Tanchumali: .1 κ)t ri nn N: π mn mxax bis aeri 'nym di a Tra X n IIXa 'mila γ p 'IN SE 'fipn qΝ Ν nra rvmri mo i , 1 n Ν, r οὐ naryn 'as, Dra Iuc e I una ex tribus rebus, nuvi Elias Is elitis est restituturus; nempe ; Urna Mannae, Vasculum olei unctionis,ct Vasculum aqua mulieris separatae, de qua Numer.'. '. &c.) Quidam addunt etiam Virgam Abaronis, cum ejusam utatu Osoribus. Idem habetur in Mechilla. Ad miraculum refertur, quod hoc Manna jussu Dei per
tot annos conservatum fuerit, neque unquam vel foetuerit, vel vermes produxerit 3 quod in crastinum tantum contra Dei mandatum servarunt, corruptum suerit. Hinc scribit R. Leviben Gerson: v κ n ra , προ 'ma nan p mn m mn rum m n ny sa nnve by a nirn π by tX να re n ru II: zz Damna m x ri 'ΝΥm una πω που un*a πρnn, Hoc Manna fuit conservatum perplura saecula incorruptibile per mir culum; eὸ quod β. Deus ei rum jam hanc naturam per Mosen Propheiatum suum indidisset, ut esset incorruptibile , quantum risfacile ratione substantiasius corrμm potuerit,unde quod de Manna in agris reliquam mansit,a calor stu liquefactumfuit.
409쪽
Uuamdiu Israelita Manna comed rint 2 An in terra Canaan depluerat ZVel quando desierii P
QUando Israelitae inceperint Manna comedere in deserto, id petendum ex versu Io cap. I s. Exodi, in quo Mosesita scribit; ira οκ t p AN FA D mrisu an ni mcta exue orta tam rar in κProfecti sunt autem de Elim, O venit totus catus filiorum Israel in de sertum Sin, quod eis inter Elim ct Sinas quinta decima die mensis Seiscunt, h. e. Aprilis ; nam mense Martio sunt egressi ex quo
res uerunt e terra AegIpti. Hic cum murmurarent contra M sen & Aharonem, ob penuriam carnium & panis, dixit Domianus ad Μosen ; Ecce ego pluam vobis in dri, Panem de caelo, egredieturi popuIM, O colliget quantum satis erit eo die, ut tentem eum, utrum ambulaturin sit in Lege mea, nec J &c. Sic ergo inbtium descensus Mannae ad eum diem reserendum. Quamdiu illud comederint, & quando pluere desierit, id habetur primo. Exod. 1g. ,- uam i lNax xlr ora κωκtnnrimm ax κ S. Dra 'N nais Et filii Issaei comederunt Manna quadraginta annos, donec venissent in rerram habitatam; Manna inquam comederunt, donec venirent in
fines terra Canaan: secundo, Jos cap. s. V. IO. II. Ia. Et castrame
410쪽
ulna filiis saer Manna, sed comederunt de propenta terra Caη audie illa. Hic quaeritur circa primum locum ;
Quomodo Moses hacscribere potuerit, cum demum post ipsius mortem sera
litae venerint in terram Canaan P
Abarbenet de hoc ita scribit: Quod bIc dicitur ; Et comed runt Israelitae Manna 4o. annis; existimant quidam, idscriptum esse circa mortem Mosiu, cum venirent ad fines terra Caraam: Nam Emorraeus ex Cananeu fuit: alii dicunt, huncWrsumn Lege scriptum esse a Psua. 'l'M Sed res non ita habet: verum, quamvis has res tum adhuc futura esse tamen ΜUesscripsit hunc versum p riari linex ore Dei omnipotentis, G-m xlν qui praecepit ei sic scribere, sint, juxta sententiam veriorem, o ipsemet scripsit; Et ascendit Moses &c. Et mortuus est illic Moses &c. Deuteron. 34. I. prout illic explicaba. Scriptum etiam id est hoc loco, ad plene exponendam historiam Hanna. Circa Rem ipsam quaerunt hic;
Mn o. integros completos annos
comederint Manna 8 An po I Mortem Mosis quos adhuc deciderit Z vel An, una cum ipso mortesublato, desierit PRatio dubitandi circa quaestionem priorem est,qubdManna,uti visum, inceperint comedere die I s. mensis Aprilis, illud autem desierit decidere die is. vel is. Martii anni quadragesimi, quando Pascha comederunt, uti habetur in loco Jol. l. ia. unde de qo. annis mensis unus deficit. Hebraei in locis istis explicandis & conciliandis non con sentiunt. Ιx que placet praecipuorum authorum Sententias ex illis producere. In Me-