장음표시 사용
31쪽
innuit praefatione , asserens 1sque ad sua tempora nullam integram librorum Apollonii extitisse inter Arabes vessionem ; sed fragmenta quaedam. Ex quo arguere est , aut cum minime antiquiorem Almamuni vidisse versionem, aut istain non fuisse in-χegram , sed Epitomem aliquam ex septem Apollonij deceruptam libris , de qua ille in praefatione . Vt ut sit nostra haec alia prorsus est ab ea , S ad ipsus auctoris calculos redacta, , atque adeo integra , & omnium persectissima , atque absoluti L
Caeterii admonitum volumus benignum lectorem , nos in hac versione adornanda fatis presse Arabicam secutos esse phrasim, nec omnino elegantiam , & venustatem linguae expressisse , ambitrantes id maxime pertinere ad fidelis interpretis partes , Nos scium. Ea autem quae occurrunt circa ipsam phrasim , & vocabaea nonnulla obseruanda , Arabicae Editioni reseruauimus , rati ea commodius , & magis ad rem ibi exponenda esse , & siis e primenda characteribus. Interim bene vale, de hoc qualicunque
32쪽
CIPA tandem, studiose Lector , insolemni hac pompa nuptiarum Sereni simi Principis Etruriae Regio splendore a Serenissimo Magno Duce parata taminu deploratos , expetitos libros postremos Conicorum Apollini' Pe Di , Ctatque sine mora mens tua epulis hisce latitissimis faturari possit , non te demorari diutine patiar in limine , recensendo scialicet nomen Apollon' , patriam , aetatem , s opera ab eo conscripta, ne que insuper doctrinae conicae ortum , dg progregum a primis incunabulis σὸ muri m 'e , y me tam aetatem , ad quam Apollonius eam evexit, propter quod facimus magnus Geometra cognominatus est ; haec enim trita iam sunt , ET mulgaria ἰ breuiter tantummodo percurram , quae ad notitiam horum librorum facere iidentur. Illius pretiosissimae bibliothecae orientalis, quam Serenissimo Ferdinan do Primo gratitudinis ergo reliquerat I alius Neama Patriarcha Antι ochensis libellum nitia i sime Arabice scriptum mihi ostenderat Serenis us Princeps Leopoldus Musarum decus , est gloria , nostrique saeculi lumen reuditum. Codici inseri erat Rai mundus,sive quis alius: Otto libri de Conici d'Apollonio dei Patri arca. Summa Livia libellum exosculatus , licet Arabici idiomatis sim prorsus ignarus , non potui me contι ine , quin saltem contrectarem, atque reuoluerem paginas illas; cumque inter figuras mihi satir notas quatuor priorum Apollon' librorum et idissem alias conicas figuras, in quibus ab mno puncto in eis collocato eis Liae erant plurimae rectae lineae ad confectionem, illico in mentem et enere illa Eutocij merba in expositione epistolae Apollon ad Eudemum: Quintus , inquit, liber de Minimis, & Maximis magna ex parte agit; quemadmodum enim in elementis didicimus, si ab aliquo puta cto in circulum lineae ducantur, earum quidem , quae ad concauam ipsius circumferentiam pertinent, maximam ese , quae per centrum transit, earum Vero, quae ad conuexam, minimam esse,
quae inter dictum punctum, diametrum interjjcitur, ita & Ge
33쪽
conitectionibus in quinto libro inquirit. Sexti, septimi, &octa ui libri propositum manifeste ab ipso Apollonio explicatur.tam;
postea a quodam Maronita Arabice casiaente accepssem tractatum, seu b-brum quintum Apollon' esse illum, in quo sturae praedictae delineatae erant, pariterque in subsequenti libro sexto conspexissem figuras alias exprimentes aequalitatem, ἐν similitudinem jectionum conicarum, mihi certum fuit, mere Apolloni' esse libros illos. Haud tamen negabo serupulum , ac d bitationem inres iam , ex eo quod textus ille Arabicus non praeferebat in fronte Apollonis, mel vibus alterius nomen, ho definitiones primi libri centuriam superdant, cum Apollonius non nisi nouenaecim suo primo libro apposui siet. Insuper in prioribus quatuor libris non totidem figuras conspiciebam, nec omnino similes, easdemque, nec eodem ordine dispositas, ac in textu Graeco Eutorij midere est ; quare censui librum praedictum epitomen esse Conicorum Apolloni' as aliquo alio conscriptam. Hanc quoq;
praeclarissimi ramicelli, sivisse sententiam postea didici ex eius Epipola ad
eruditissimum Michaelem Angelum Reccium missam. Persiti tamen de bere latine merti lucubrationem tam eximiam , eruditiser, optati imam,
nam nisi ipsissimum opus esset Apolloni', saltem ex iisdemmet libris vi tome illa desumpta, sist transcripta existimari debuerat.
Igitur Serenissimus Ferdinandus Secundus Magnus Dux munificem tia mere regia, qua bonas artes promouere studet, annuente, summopere coadiuuante Serenissimo Principe Leopolia fratre Matheseos , sit ης
omnige SapientIAE perito cultore , atq; et gio minuice, Prae 'It, lumen Arabitum Romae latine redderetur as Abrahamo Ecchellense lingua-,am 9rientalium doctissimo, stest peritissimo professore. Is quidem summa
alacritate negotio suscepto primum bono me esse animo iussit; monuit enim nouum non esse apud indes libros nomine auctoris in fronte carere, semditque in praemio eiusdem codicis apertissime declarari esse libros Conis rum Apollon' paraphrastice expositos: deinde ex translatione priorum quatuor librorum patuit demonstrationes propositionum pene non disserre quoad doctrinam a textu Graeco Eutocij, licet merbum merti non responderet: nec mirari paucitatem figurarum, quandoquidem ina, eademq; stura quatuor, aut quinque propositionibus inseruiret. Incomparabili igiturgati
dioperfusus Apollonium pene e manibus sublatum iterum amplexibus primm , s exsculatus sum. Sed molestum summopere luit octauum librum deesse: collegi tamen Io Baptistam Dimundum opusculum arithmeticum
tuod in hoc radice Arabico subsequitur libro Septimo Apolloni') pro octauo
34쪽
eiusdem liseo accepisse, pariterq; Hirronymum Lunaliorum in libro de Romana Curia nobis imposivisse, cum octo Apolloni' libros ex Aratico tramstulisse latine Raimundum typis Ducauim, quὶ enim fieri potuit, mi octo libros dedisset is, qui an septem, aut octo bbri essent non animaduerterat 'Modo operae pretium erit ante oculos ponere formam, dispositionem huius paraphrasis ab interprete Abalphatia editae. Et primo sciendum est eum colletisse simul septem integras libros Conicorum Apolloni' exfragmen iis , quae hactenus apud Arabes sparsim circumferebantur, dispoisisseque propositiones eorumdem librorum alio ordine , ac diuerso ab Apolloniano, relictis tamen numeris antiquis , nam in primo Gro post primam , δν secundam propositiones subsequuntur indecima, tertia, quarta , septima, in sic mirerisu semper ordine perturbato procedendo. Hac nempe rationesmul collectis in eadem figura pluribus propositionibus, quas in locis dissi iis collocauerat Apollonius, putauit Abalphathus breuius se eas demonstraturum retenta semper Apollon' sevientia, scilicet isdem mediys, 'eodem progressu, quo rusus est Apollonius, demonstrat Paraphrastes easdem pro
positiones . An mero mariare noluerit reuerentia retentus, mel potius ne
quiuerit mirium defectu, quippe ingenio non admodum felici , et inue mendi sagaci a natura donatus non ausim a Frmare. Superaddit quoq; numerosam farraginem aliarum definitionum , quibus compendi .s, ιν clarius demonstrationes absolui postse profitetur, quod quidem non raro ipse
equitur; aliquando vero ob assectatam nimiam breuitatem obscurior eo citur accidit quoque, mi aliqua definitiones inutiles,motiose sint, mel
repetitio declarationis earumaem probxitatem creet maiorem.
Animaduersione dignum est , quod Manuscriptum licet non distimguatur capitibus, aut par raphis ,sed continuo , perpetuoquesermone procrdat more Arabum, in eo tamen numerorum tria genera passim occurrunt,
qui omnes fere interlineares, pauci quidem in margine positi, aliqui r bris charaseribus depicti, alij mero positi super alios numeros in eadem linea, meluti fractiones numerarum describi solent, hac ratione c. 1 o. vel 59. To. 7 I. , sist licet raro θncera, sist meridici sint, coni ci tamen supremos numeros indicare partes, seu sectiones, in quas AbaLphathus librum distribuit, atq; partitur: infimi mero numeri docent quot- nam propositiones in naquaque sutione contineantur: itaque hi num ri . ,. 69. 7o. TI. significant in lib. F. Sili. Is . contineri Apollonij Propositiones 68.69. To. 7 I. reliqui numeri interἴneares sic dipo ti et q. ex S., evel 37. ex ε. citationes sunt, indicantque Prop. 2 q. lib. I. C c. - et Apoll.
35쪽
Apoll. , me Drop. 37 lib. 6. Sed mirum quam mendosi sint omnes ferem,mera hujus codicis 3 in solo enim quinto libro frequenter duae, mel tres
propositiones diuerse et , est eodem numero designantur , or e contro plures , best separati numera nulli propositioni tribuuntur ὁ spiam erum reperies propostliones I 6. IT. I 8. 2 q. sso. , quamplurimas alias. Citationes postea inter propositiones interpositae mendosissimae, obscuriores tenebras obducunt, quare non parum labori Vmolestae habui, o propstion bus horum si sequentium librorum numeros debitos, bdi legitimos assignarem ; nam prioribus quatuor in labris propositionum numeri l et perturba ta ordine di positarum jacile restitui, ijst corrigi potuerunt ex Graeco exemplari, at in libris F. 6. 6st .7. numeros erraneos serie propositionum ait rata nisi ariolando a equi quis poterit ' Cum ex Arabico codice mendas haste numericas corrigi posse Excelienti simus Arahamus Achellensis desperasset, repetitis bim , ut coniecturis negotium perficerem, tussi se siquidem propositioues Apollon' mna, mel altero tantum ordine iuspom p tuissent , forsan mentem audioris contacere arduum non fuisset , sed inter multas, δ' marias series, quibus conica don ina exponi posset, si eam, quam Abalphathus elegu, a ecutus fuero, fortunae tribuendum erit. Sed quia ego minutias numemorum confector , cum in textu ipso insiu
perasiles fere, est maioris momenti di cultates supersint f nulla propositio fuit, in qua sententiae , merba , aut numeri, aut litterae non Derint m ltifariam permutatae, mutilatae, aliae pro alijs repositae, atque in prop- sitionibus plerisque tituli ipsi, expositiones jummopere depravatae ,
prorsus ignoraretur quid nam demonstirandum proposuerit Apollonius. Itaque meria, litterae, numera, citationes, imo sententiae deficientes, aut permutatae ina cum assectata Paraphrastis Arabici breuitate, O multiplici, di noua nomenclatura cimmerias tenebras fiundebant. Hasce ι --
gustias redactas , quod potui, feci, mi germanum sensum Apollony, ci
correctissimum exhiberem textum.
Hanc tamen cautionem a thdus , mi in notis semper bona fide apponerem ipsissima meria textus, quae transtulerat ex codice Arabico me praesente Excestentissimus Ecchellensis , ibidemque rationes apposui mutationis, uost correctionis facia. Itaque persaepe bi sententia midebatur obsim ra , neque dissueti explanata, tunc quidem meis merbitaeclaraui. Et quia multoties ob nimiam paraphrastis brevitatem, mel librariorum mitio propomtiones nostide demonstrantur, mel nequeunt ex praecedentibus deduci, addidim meo penu lemmata nonnulla , quibus euidenter confirmantur , quae in
36쪽
textu ambiguitatem usquam praeseserebant. A posui quoque prolixe pira, positionum caseus omnes neglectos in textu , eorumque demonstrationes. Sed hisce omnabus in rebus religiosus aura sui , it omnia diuerso chara
ctere tu notis memoraueri , exceptis tamen 's , 'e minoris momenti
siunt, O litterae transpositae , ct deficimus , si merba aliqua)im ia , or non significantia , quae commemorare non censiui, ne molumen in immensium excresceret. Tandem potuissem quidem abundantioris doctrinae gratia non pauca meo marte hisce libris superaddere non omnino forsan contemnenda , sed parcus adeo fui , mi tantummodo quae ad mllustrationem , di ornatum operis facere. idebantur, adecerim suntq; nonnullae proposiviones adiutae, quamuae , in forsan ι legantes non erunt.
Considerandae modo sunt dissicultates a praestavissimo, et doctissimo Claudis Midorgio propositae contra Ma sciriptum Arabicum Apollivi', quod Clarissimus, et de sonis litteris optime meritus Gobus ex oriente detist , eaede si di Fultates eodem iure nostrum Manuscriptum, quod Gotianum, petunt. Veria Mersenni in praestione Conicorum A sionysuasInopsis M thematicae hae sunt. Suspicatur autem Claudius Midorgius hos tres
libros, scibret . 6. r 7. Conicarum Apollonii ) esse cuiusdam Arabis sub Apollonio latentis , quod in quinto sito libro primam propositionem sexti Apollonii superius allatam non solum in
cono recto , sed in quovis etiam scaleno , Se illorum portioni bus quibuscumque datis possibilia quaeque demonstrat. Haec qui dem ratio quanti ponderis sit qui rerum aestimatores iudicent, di si quidem omnes , qui in Geometricis mediocriter mersati sunt optime norunt successive aliquid miterius inueniri praeter ea , quae diuinι Praeceptores Euclides, Archimedes, Apollonius, er Ptolemaeus ediderunt, facile enim esse inuentis addere quis ignorat ' 'Nulli Duluam mensi in mentem librum
Spiralium non ab Archimede, sed ab aliquo alio scriptum fuisse,propterea quod iniuersatius quarumcumque spirabum passiones Neoterici demonstrarunt; Nec quia admirabilis Maurolicus in suo quinto Conicorum libro, er aby recentiores, sicuti praeclarus Phylosophus, er Mathematicus Vim centius Vimanus Patritius Florentinus in suo erudito libro de Maximis, s Minimis alia longe diuersa ab Apollon' speculationibus excogitarunt, hos libros adulterinos se ausi sunt as mare. Et sicuti ipsemet Midor-gius non reputavit librum primum Conicorum ab Eutocio editum , licetlse in suo libro tertio melius se demonstrasse propstiones F2. 33. sq.
37쪽
libri primi summopere glorietur, pari iure L libri adulterius censendi non erunt non aba de causa, visi quia propositiones horum librorum non cor respondent , nec assimilantur admirandis cogitationibus in eius sublimi mente repositis. Et sane non dubito , quod si Midorgius ipse has libros vidisset, ct contrectasia, omnino sitius magni Apolloni j es absis, mila haesitatione a Frmasset. Nam primi quatuor libra continent easdem propositiones , or saepe numero eadem merba , quae in textu Graeco Eutocij leguntur: reliqui labri subsequentes docent ea, quae in epistola ad Eudemum proposuerat se demonstraturum Apollonius , ἐν quae Panus, ἐν Eutocius distincte, 6st expresse ibidem trae τι ast mant. Rursus pro unda memtis perspicacia , methodus scribendi , idi genius Apolloni, adhuc ibidem icon picitur, nec fleri potuit, it a translatoribus, a Paraphraste, a temporιs druturnitate prorsus deleretur, atque mirandum ingenium Apollonja tanta barbarae omnino occultaretur. Rursus in confesso est opera Eucladus, Archimedis, Apollonij, Ptolomaei, sor aliorum maginorum evirorum Ara bice translata fuisse , si V expresse grauissimi scriptores Arabi , praecipue Gregyius Far-Hebraeus lib. s. Chronicorum ait, opera Apollonii Arabice translata primo fuisse anno a oo. AEgyrae ad me ita sub Almen obphaxi Ioanne Patricida, ἐν postea ab alijs recenti diribus. auare dubitandum non est hor esse meros , atque legitimos tres pos,emos Conicorum libros Apolloni, Pergaei Paraphra tice ab Abalphatho descriptos. Fruere modo, mi lector, praeclaro , di admirando beneficio Serenismmi Principis Etruriae, qui regati magni centia, et liber talepretiosi μm hune thesaurum tamius . largit r. Vale.
38쪽
Propositionum Lib. V. H. VII. Conic. iuxta seriem numerorum ab Apoll. seruatana,cum Lemmatibus,&Proposition. additis,m Ddicantur fictiones, o pagina , in quibus propositiones re risi aerbem.
39쪽
a lxxii Lib. VII. Antiquae Propositi isti. Propos
40쪽
Segmentum autem axis intEr illud, ee verticem sectionis ei proximiorem , MENSURAM.. IV.
Sed si fuerit mensura aequalis semissi erecti, Vocabo illam, , COMPARATAM.
Et perpendiculares cadentes ab extremitatibus ramorum super axim vocabo, POTENTES illorum ramorum. v I. Abscissa vero illarum potentium, ABSCISSA ramoriam. VII. Et inversa illarum potentium, INUERSA ramorum. v m. Atque rectangulum contentum sub inclinato, & aggregato inclinati, & erecti, vel differentia transuersi, & erecti vocabo, FIGURAM COMPARATAM.A IX. In