De Deo uno tractatus primus auctore Augustino Oregio, pontificijs eleemosynis generali praefecto, ...

31쪽

acone Later. sub Innocti . in e. fir nuram S.Cap. da namus, de summa Trin.de Fid. Catia Communi re Theologi ex s. Ansel. in monot. c. . Suar. liis 3. Primae par. tradi.f. dedistinctione perso

narum.

Valentia p.p disp.

λ q a. putati. i. de relanomia diuinis o s Hier. in ep. ad Damasium,quoniavetusto. . Aug. lib 7. Confess cap. II.r aris

Deo 'negantur ; ut insta suis locis . Cpncssiis antecedenti, negatur eius se ius lat. nam non valetiargumentari; aliquid est ςns ; Ergo est omne ens: est Animal si ergo est omne Animal. Noli enim ex Logicis valedargumentari a positione consequentis , quoa est magis uniueatae, ad positionem antece. dentis, quod est minus uniuersale.

Respondeo secundo, & dico, sequi quidem

ex dictis, cum Deus sit per essentiam existens,&. actus purus , cum continere in se omnem

persectionem. non selum increatam, & q simpliciter simplicem ; qualia stant omnia attributa , quae de Deo serinaliter dicuntur, ut bo

nitas, veritas, aeternitas &c sed etiam omnem terfectionem cre tam 1, non tamen sermaliter, sed eminenter, &causaliter quia res aliae eX-tra Deum in tantum sunt, aut possunt esse,

quatenu& ψ participant de diuino esse ,& sunt pendenter ab iplo ; qui extrinsece, &terminatiue includitur in conceptu eslantiali cuiuss

cunque rei creatae ..

Quod enim est primum in unoquoquet genere, est causa caeterorum, ex Aristotel. 2. metaphys. textu 4. Cum igitur Deus in ratione entis sit primus ; erit causa. omnium. Non sequitur tamen, Deum esse Creatu. xam , quia causa ex eo, quod contineat citactum

Diuili in b,

32쪽

ctum virnaaliter , mi dicitur esie ipse e&ctus : nam Sol non dicitur esse Animal, aut Planta dicet utriusque sit causa .

OBIICIES. III.

V o D est in Deo ita, Vt sit vita , Deus est Sed, ex Ioanne capite pri- mo, quod factum est, in 'ipso vita erat, s Augustino,

interprete a.

Ergo, quod fustum est, erat Deus .i Sed creaturae tantum factae sunt: ergo creaturae,isaltem antequam fierent, erant Deus. Quod si, antequam fierent, erant Deus ; etiam posta quam factae sunt, erunt Deus: Nam, quod semel est Deus, non potest desinere esse Deus; quod enim est Deus, est per essentiam, & sic potens desinere esse ; cum omnia. si praedicata essentialia sint aeternar veritatis, & nece usaria.

Respondeo, ex eodem Sancto Augustino. tractatu a. in Ioannem; x quod fictum est, in Deo suisse, &: esse vitam,non quantum ad esse proprium, & formale rei factie: sed quantum ad virtutem, potentiam , & vim productivam. cause , de quantum ad ideam, quae est in intellectua

e Mistotel. lib. I..

33쪽

ου salieri in c. 3. ad Ephes.

I. de nastura boni contra litanich. S litas. de Trinit.

us'. de naturam contra Ma-haeos: & tria. in Ioannem.

I Traist. I. Cap.I. Quaesit. I.

, vel in essentia diuina; secundum Damaut creaturae, antequam sint , habent, Ut pos sint esse ; aut dum producuntur, & pQ tquam. productae stat, habent existere, & esse simpliciter in genere filo. Vel etiam res fit hae dicuntur in Deo vita, quatenus infinita Dei bonitas , quae est vita; cuius gratia omnia fiunt, & quae est v simpliciter ,& absolute per essentiam bonitas, est causa finalis ultima omnium rerum, Q dependetater a qua omnia alia bona, quae per participationem sunt bona, talia dicuntur, & sunt bona per relationem ad illam duinam bonitatem,quae est absolute bonitas, secundum quam Deus dicitur esse δ solus bonus, scilicet per es.sentiam: nam caetera dicuntur bona , & b valde bona Genesis primo ; sed per participatio. pationem , & dependenter a Deo, per quem omnia facta sunt, Ioannis primo. Et hoc modo non est absurdum, imo necessarium, quod factum est, in Deo vitam esse, filisse, & futurum esse: Et haec propositio: Quod factum est, in ipse vita eratin hoc modo explicata, non est formalis, sed causialis: non enim creatura ipsae sunt vita formaliter ; sed essentia Dei, quae est causa creaturarum, est formaliter vita: a qua in genere cauis efficientis , finali'. & exemplaris pendent omnia creata , idque colligitur ex Sancto Augustino de natura boni

34쪽

Tract. I. Cap.I. Quaesit L is

contra Manichaeos ; & tractatu secvn. in Ioan

nem. i

I essentia Dei esset esse , seu existere, per hoc non distingueretur Deus a cre turis, saltem in sententia eorum, qui dicunt, in creaturis non distingui realiter, seu esse : nam in ijs reexistentia, seu esse . Ergo non est verum, per hoc, quod Deus sit suum esse, eum distingui ab omni alia re. Respondetur. In sententia illorum , qui in rebus creatis distinguunt realiter essentiam ab existentia, nullum iam negotium facessit a gumentum: Et haec sententia est Sancti Tli mae p. p. q. . art. q. in sententia etiam illorum, qui dicunt,r tione tantum distingui in creaturis essentiam

ab existentia ; responderi posset, distingui sal

tem conceptu essentiam ab existentia in rebus creatis, & Ita, ut existentia non includatur in conceptu essentiae: sicut, qui dicunt,genus, &disserentiam non distingui ex natura rei in Vm, & eadem re ; dicunt, inconceptu essem

35쪽

At vero in conceptu essentiae Dei includi tur exilientia: Quare nec re, nec vatic'q separabilis essentia ab esse, liu iu existentia'in Deo: quod non contingit in rebus creatis; nam si in formali conceptu essentiae reru ria creatarum imcluderetur esse , seu exillanti. , de rationec a-turae non esset dependere ab io

ES,non distinguuntur labinuicem per id , qtrod com--unissimum este sed est seu existentia, & essentia , nullo penitus contradicente, sunt praedicata communiuriam conuenientia omni generi rerum , cuil, bet speciei , ac indiuiduo. Ergo non in hoc cbmmunissimo concepta erat ponenda disserentia notionis essentialis Dei ; sed in aliquo alio gradu , qui non . esset ita communis , Ut est intelligere, vel intelle istiuum esse , qui est gradus minus communis, conuelaiens tantum Deo , Angelis , & Homunibus , ex Sancto ' uegorio homilia Σs. in Evangelia. Respon-

36쪽

Respondetur: licet per alia etiam praedicata minus communia possit dici Deus disserinab omni alia re, quia est talis per essentiamia ;exempli causa, quia es: intellinivus per sui es sentiam, possit dici disterre ab omnibus rebus, tam intellectu praeditis, quam intelligen- expertibus: Veruntamen melius ponitur disserentia in illo b communissimo conceptu essentiae, & existentiae , quam in alijs minus communibus : tum quia ille est prior ratione nostri modi concipiendi, &ex illo sequuntur omnia, quae de Deo praedicantur, & Gilius itilo posito explicantur: Tum etiam quia in primo coliceptu, quem formamus desDeo, &creaturis, statim reperimus disserentiana; quia statim cognoscimus Deum esse per essentiam, independenter a quolibet alio ; & caetera omnia in qualibet sui conceptione, ac notione d pendere a Deo, & per attributionem , ac de pendentiam ab illo dici esse, quicquid sunt.

EX DICTIs COLLIGITUR. E se per se notam hanc propositionem se

cundum se, vel ex natura res, i

Deus est.

37쪽

tiali generis non includ i fiserentia .. u

At vero in conceptu esientiae Dei includi tur exilientia: Quare nec rei, n vati et separabilis essentia ab esse, siu a, existentia 'in Deo: quod non contingit in rebus creatis; nam si in formali conceptu essentiae uru m creatarum imcluderetur esse , seu exilientia, de rationec a turae non eget dependere ab illo

ES .noni distinguuntur ab ' inuicem per id, qtrod. m- numissimum este sed esse, seu existentia, & essentia , nullo penitus contradicent i sunt praedicata communtis mas convenaencia omni generi rerum , cuil, bet speciei, ac indiuiduo. Ergo non in hoc communissimo concepta erat Ponenda disserentia notionis essentialis Dei; sed in aliquo alio gradu , qui non esset ita communis, ut eth intelligere, vel intelis istiuum esse , qui est gradus minus communis, conueniens tantum Deo, Angelis,& Homunibus , ex Sancto Gregorio homilia Σs. in Evangelia. Respon-

38쪽

Respondetur: licet per alia alam praedicata minus communia possit dici Deus disserinab omni alia re, quia est talis per essentiatria ;exempli causa, quia est intelletiiuus per sui es sentiam, possit dici disterre ab omnibus rebus, tam intellectu praeditis, quam intelligentiae expertibus: Veruntamen melius ponitur disserentia in illo b communissimo concepta essentiae, de existentiae, quam in alijs minus communibus: tum quia ille est prior ratione nostri modi concipiendi, & ex illo sequuntur omnia, quae de Deo praedicantur, & Gilius ilialo posito explicantur: Tum etiam quia in primo conceptu, quem fesinamus de Deo, &creaturis, statim reperimus disserentiana; quia statim cognostimus Deum esse per essentiam, independenter a quolibet alio ; & caetera omnia in qualibet sui conceptione, ac notione de pendere a Deo, & per attributionem, ac de pendentiam ab illo dici esse, quicquid sunt.

b Aristo t. phys.

EX DICTIS COLLIGITVR.

Sse per se notam hanc propositionem secundum se, vel ex natura res, i

Deus est . i

vti docet Sanctiis Thomas I .par. q. 2. an. I. in

39쪽

- Quod.probatur ratione eiusdem , confirmante totum id, quod diximus supra: Nam illa propositio cst per se nota ex natura rei , in qua praedicatum includitur in ratione stibiecti. . Sed esse, vel existere includitur in essentia Dei ex Sancto Thoesa loco citato, & nos supra explicauimus ex Scripturis, & Patribus. Ergo haec propositio . t

Deus et t.

a s.Atha in tractis. de definitionidi

secundum se est per se nota

Ex eo etiam, quod Deus sit ens per essentiam existens, sequitur necessario ipsum esse omnium rerum primam causam efficientem, quia, cum sit ens per essentiam existens, & cPtera omnia per participationem ; necesse est omnia esse, & existere, quando ea istunt, dependenter a Deo producente, quod est, omnium rerum primam causam emcientem esse Deum ; Non enim potest, quod non existit,accipere existentiam, nisi ab existenti. Quare, si existunt res creatae, quae sunt entia

per participationem; debet existere earum prima causa efficiens, qui in Deus per esentiam

existens.

Qiu cum sit per essentiam ' bonus, & caetera omnia sint bona per participationem, quatenus sunt bona gratia illius,& δ propter ip-

40쪽

Tra A. Cap.I. Quaesit. I. Is

sum , inuitur, Deum habere rationem ultimi finis, & optimi. Si ergo sunt res creatae, quae simi per' participationem,& gratia alterius bonae e debet etiam existere Deus, qui est per es.sentiam bonus; ultimus, & ottimus finis .i io Qui cum sit etiam persectillimum agens , non potest temere, & casu qui Tuam agere :Hinc necessarid fit, ut non sesum agat pro

pter finem, qui sit ultimus , & optimus, idest propter se ipsum qui dicitur esse V principium,

Sed necesse est etiam, ipsum intelligendo

agere 2 nam, quae sine cognitione agunt, vesnon cognoscunt proportionem ,& relationem mediorum ad sinem , potius dicuntur in finem agi; quam agere propter finem an i Ex quo ulterius sequitur, in Deo esses idea, di cognitionem cuiuiquerellaciendae ex Mnoo Augustino multiau 2. in Ioannem mo 9. ut suo is o fusi pro tur: debet enim: esiesernia res faciendae in intellectia eius, qui cognoscendo)operatur, nec habet isse agens prius, a quo posait dirigi . . I l. c. 'iuii Ex quo etiam ulterius sequitur.; si existunt res creatae, debere existere Deum, cuius in m te haec ordinata praeextiterint . i illa iii i GPatet igitur ex dictis,DEVM ESSE; ex n, tura rei, esse propositione per se nota; quia est primum emper essentiam existens, ultimu i C a nis,