Jus naturae methodo scientifica pertractum

발행: 1742년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류:

51쪽

gitatio animum avertit. In praesenti utique statu hoe a sonum foret in statu autem originario, in quo comm ni primaeva regnat s. II. , nullum locum habet sensus reis pugnantiae aequitati, neque enim adest confusa perceptio quae proprietatem miscet rei artificiali. Discant igitur, quam allax sit sensus moralis, quem sensus communis quandam speciem nonnulli habent, mad discernendum bonum a malo, aequum ab inlauo nobis datum sibi imaginantur, meuti odoratus externi sensus species ad discernendos odores natura hominibus ac animantibus brutis perfectis concessus. Quamdiu primaeva communio subsistit, nullus proprietatis sensus animos hominum obsedit quid sit meum, quid tuum immatur praeter rerum usum nil appetitur. Quam obis rem rerum amficialium perceptionibus nec cogitatio proprietatis mei ac tui admisceri potest, nec actu admucetur.

um necessarius usus promiscue pater omnibus s. io , nec quam ab eodem arceri potestis,oo, ibi re qua- actu uteris, non uteris xanquam tua, sed tanquam communi s. si ), consequenter usu, quem tu facis, non tollitur jus alterius. Quamobrem si usus, quem tu actu facis, alii adhuc participes fieri possunt, qui soli eumdem facere jure suo poterant, quod non impediri possint, quo minus volentes eundem participen si sed participatio potius volentibus omnibus promiscue permittenda siti op

pido manifestum est

Dedimus jam supra not. s. exempla, quibus praesens propositio illustratur. Nimirum fi ligna a te concremanis rur corporis calataciem gratia nemo i haberi potest

52쪽

De primae da rerum communione si

ne eodem fini accedens igni amet. Quae enim a te com cremantur ligna, eadem ab alio quocunque eodem jure concremari poterant, neque hoc actu ligna fiunt tua, sed manent communia. Quamobrem nullum jus tuum violatur, si ter corporis sui calefaciendi gratia ad ignem accedat eidemque adstet, quamdiu libuerit violaretur vero jus alisterius, si ferre nolles, ut eodem tecum calore trueretur. In communione primaeva calor ignis non minus comminius est, quam radiorum solarium. Etsi enim ille in numerum rerum industrialium referendus sit s. so . para. I. r. piar. , cum hic fit pure naturalis s. so . pari. I. r. nato in primaeva tamen communione res industri es imcorporamur pure naturalibus s. si), adeoque cum his eodem jure censentur s. 3od.

I communione primam omnibus laborandum comman ea labo.audietatis gratia, nemim otiandum Etenim hominibus laboran randum

dum esti .s i. n.Lyum nai., adeoque opera danda, ut res communianesve corporales, sive incorporales producantur, vel co M'-rentur, aut ut ad eas producenda lalcem concurratur, quae

ad vitam commode, jucunde ac decore agendam quomodocunque requiruntur si a. para. I. ur. nai., Quoniam res corporales industriales sunt, quae natura nonnisi inter veniente opera humana producitis so .part. I. umnat.), artificiales vero, quae arte humana parantur s. sos ara.L. M. - laborandum est, ne desit sufficiens rerum indu

strictium, artificialium copia, quam usius necessarius exustis tro. Enimvero in communione primaeva rerum .dustricum artificialium usus non magis patet iis, quorum industriae ac arti eae debentur, quam alii cuicunques, set. .proportionatur cujusvis indigentiae s. g. . Quoad res adeo corporales laborandurn est communis utialitatis

53쪽

a Pars II cap. I.

litatis gratia. Porro opera danda est unicuique, ut homines

etiam alii consequamur omnem habitum tacultatismjuslibet animae acquisitu sibi possibilemis si xi.part. Fur nata nec quisquam in propagandis virtutibus intelleemialibus moralibus industriam suam desiderari patiatur opus est s.

638.part. L. Pr. nato, immo exemplo suo virtutes intellectuales tam ales docereo ad earum studium incitare debet alios s. o s.part.LAr.nat . Virtutes intellectuales remorales referendar in numerum rerum incorporalium s. set. ara Lym nai.). Cum adeo in iis acquirendis respiciendum sit quoque ad alios, dum aliorum animis eas instil-mus, aliorum utilitati velificamus evidens est, laborem, qui impenditur virtutibus intellereralibus ac monalibus acquirendisin propagandis communis utilitatis fieri. Quamobrem quia praeter res corporales de incorporales non das tur aliae(s aso. s T. est Lyur nat. labor vero, qui tam illis, quam hilae impenditur, communis utilitatis gratia fieri debet per demonstrata in communione primaeva omniabus laborandum communis utilitatis gratia. cerat Quoniam itaque utilitatis communis gratia in communione primaeva omnibus laborandum est per demonstrata

nemini otiandum. - erat alterum. In communione primaeva nemo quaerit quod suum est, sed unusquisque qua r quod est commune, adeoque in

omni labore communem utilitatem intendit. Dum vero

unusquisque quaerit quod aliorum est, singulis providetur abunde, ne desit quicquam, quo indiget. Unde si omnes pro virili laborant, cuiris, etsi nihil habeat nec labore suo Quicquamacquirat proprii, nihil tamen deest, sed abunde suppetunt omnia, quibus opus habet. Status adeo commuton,primaevae non est status indigenti modo hin

mines Disilire brum Cooste

54쪽

Deprimaeva remm commmone.

mines obligationi suae naturali satisfaciant in universum mmnes. Jer se commmoni primaevae non repugnat ut homines quoque commode ac jucunde vitam traminant mimo etiam decoete, neque opus est, ut eam degant vi mn, iram in gentibus incultis conspichrius, quemadmodum quibusdam videtur Cur vero dissicile sit, aliunde est. prouti sequentia docebunt Cum communio primaeva no bis explicanda sit, non lassici demonstrare, quid in ea j ris sit, verum etiam quaenam juri respondeat obligatio ossen.

In commmune ramma eo unu Pinque defungi debet se ridita ture, quo maxime, 'em recteperficere valet uis,

mines enim operam dare debent, ne desit sussiciens co-- psa rerum necessariarum, utilium, voluptuariarum, sive T, via talium, sive artificialium G si i. m. I. A . c.)m' quamobrem cum in communione primaeva omnibus labo randum sit communis utilitatis gratia(s.. i. raresneeo , ' 'riae autem voluptuariis mutilibus praeferendae s. soa para. . LX quilibet obligctur ad laborem suum recte pe

sciendum(s ras .part. f. Iurava n, in ea unusquisque eo defungi debet labore, quo maxime opus est. quem recuperficere valet. In communione primaeva nemini esse otiandum, paulo ante ostendimus s. i. . Quodsi omnes eundem laborem suum facerent, utilitati communi non consuleretur, cum rebus aliis abundarent, aliis carerent, quibus non minus ac illis indigerent, qui in communione vivunt in igitur utilitatis communis gratia laborent, duo perpendenda sunt, antequam laborent. Nimirum inquirendum, quarumnam rerum nondum suppetat sussiciens copia , quaenam ex iis necessariae, quaenam utiles, quaenam volaptuariae sint ut

jurulum fieri possit, quonam labore maxime opus sit. Deinde perpendendum, quemnam laborem recte perficeres bii ur. Nat. IL E aut

55쪽

ma diem iis rectiusPerficere quis possit. Et autem eo-munio primaeva hodie non amplius subsistat, propositio tamen praesens non inutilis censeri debet. Habet enim non: modo tuum incommunione Religiosorum, ut superior Iahorem unicuique convenientem assignet verum eum iri: civitate, ubi hoc principio opus habemus non ad unum demonstrandum. Datur erum etiam aliqua communi Inovitate, quae quidem non eadem est cum primaeva, ex prima, tamen originem suam trahit, ut adeo sine hocae ninu non intelligatur.

- . In statu autem oraginario qui et homo liber eliriis et Gaa. . H. I. M. . mi. , -oque m pemuriendum, .

te et hi in aereiminandis actionibus suis suum sequatur su- dicium quamdiu conua jus alterius nil laestri, is 6

Hre L Itim isto Quamobrem cum suo surratatur

dum rebus utitur, in quantum earum usus ipsi necessariust .a .); ipsius quoque judicio relinquendum, in qua tum ususa erum ipsi sit necessarius, seu quantum sic indirigentia sua.. ostendi etiam potest per indirectum hocmod P namus Titiumsi communione primaeva definiendi jus h here, quanta sit uniuscujusque, veluti mi Grachi, Sempronii indigentia, consequenter hos rebus uti non posse, nisi in quantum visum tuerit Titi Io earundem itaque usu a voluntate Titii erunt depentantes s. 8si.

56쪽

quoniam itaque communio primaeva in statu originario

obtinetis. 1.); in statu originario homines omnes non erunt liberi quod absurdum s. pan. I. um mi. .

Quodsi fingas, coetum quendam hominum inter se cor venire, ut inum rerum unus quidam definiat, cujus volum ratem sequi velint libertati naturali renunciant . hve-etium introducunt, quale natura nemini competit in ali rum. Immo rerum quandam quantitatem vi, propriam faciunt, communem scilicet huic coetui non vero amplius egro generi humano consequenter a communione pri- .mma recedunt. Non vero jam quaestio est, num melius

faciant; sed quid in communione Primaeva ruris fit.

s. d. Quoniam incommunione primam uniuscuiusque iudici, Latiae, relinquendum, in quantum usus rerum sit ipsi necessarius rem, s. so ea et re, uti potest, quibat utilis ueris. --

Quoad exercitium juris communione Mimam nemo do ' etur Pendet a voluntate alterius, sed quod lubet licet res ceterorum, scilicet ut nemini rationem redderet teneatur ' usus, quem facit Sequitur hoc ex libertate naturali s. - . Esa. Is s. para. I. ur nato. Etsi enim libertas non oblis obligationem naturalem , is s. part nato, adeoque nemo quoque uti debeat rebus nisi prout ira opinsuerit , a d uniuscujusque tamen conscientiae relinquemdum, num jure suo utatur, an vero eodem abutatur , is' Iur. I. um nat o. Quamdiu quis non excluditur ab usu rerum, nec usus eidem controvertitur nihil fit comajus reus , eto. , consequenter nec ipsi competit ius exigem di rationem uti quem facit alter s. 1 D. rLLPur nati.

communio e primaeva unicuique impetit jus resiste uti uire ea

57쪽

impedimere ei, pessum nec inium rei quo Mus factae, impedise a

nant in madocunque canatum Etenuia in communione pria communio maevae .unicuique competit usus rerum necessarius prone mimis . ut cuique opus est s. q. , ut adeo rebus uti pose

sit, quibus uti libuerit, prout libueritis Exadverso nemo alius eum ab hoc usu arcere potest( aod, ut adeo, si usus necessarii gratia rem quandat manus' prehenssit, vel quomodocunque in cum statum redigit, quo eam apprehendere potest eandem statim apprehensurus, nemini liceat eandem invito eripere, vel ab ca apprehendenda vi depellere f. 3so, nec alteri liceatim, tendere usum ejus rei, qua tu iustu uteris d. ss. , cons quenter quilibet obligatur ad nullo modo alterum impediendum, quominus rebus utatur, quibus uti libuerit prouti libuerit. Ponamus itaque homini in communi ne primaeva non competere jus ressistendi ei, qui usumi cessarium rei quominus faciat quomodocunque imp iure conatur. Nihil ipsum juvabit jus rebus utendi, nil ius. independenter ab asterius voluntate utendi natura ipsi concessum, nil proderit ipsi obligatio alterius non impedia tandi usum, quem facit independenter a voluntate alterius. Quoniam igitur natura homini non frustra consert jura, nec frustra obligat caeteros ad usum jurium seu exercitium eorundem non impediendum serendum non est, si quis usum rerum necessarium quomodocunque impedire conetur, ubi quis iisdem uti voluerit, consequenter ipsi, quominus alter hoc faciat, impedire, adeoque resistere licet Ieta et Oniu) Unicuique adeo in communione primaeva competit jus resistendi ei, qui usum necessarium rei quominus faciat impedire quomodo Mue conatur. Fluit Medus resistendi ex obligatione ad non arcendum alterum ab usu rerium necessario, ad non impediendum

actualem Disitired by Cooste

58쪽

actualem usum s. et 3 part LIM . naides quae obligatior

laondet ruri rebus utencsi communi, cujus exercitium in- dependens tacit a voluntate alterius jus libertatis. Unde

tigri sublato rure resistendi, de quo semo est in propositione praesente, pcrinde esse, sive tibi si aliquod jus, sive nullum, sive eidem aliqua respondeat obligatio, sive nulla Neque enim tibi sacere licet, nil quod voluerit alter, Walteri licebit ilia praescribere , quid facere debeas, ipse vero facere poterit, quod libuerit. Tua igituo

libertas nulla est, libertas vero alterius in licentiam veris detur Qui dependentiam jurium, obligarionum a sed vicem intime perspexit, non concipere potest jus homini concessum, mobligationem ad patientiam, quae exercitici juris pertitus adversa. Quodsi ad exempla maxime vulgaria animum attendas, quam absurda seret obligatio aditibusmodi patientiam statim perspicitur. Ionamus itaque in

communione primaeva te pomum decerpere, ut comedas..

Naturae tibi competit jus hoc faciendi, tum facis, jure tuo uteris. Nemii fidus sub quocunque praeteXt pomum: tib eripiendi, quod decerpsisti nec liciteimpedire quisquam potest, quo minus decerpas, immo quilibet obligatur, necesipiat, ne impediat, seu eripere aut impedire non debet

serendum tibi, quod alter agat contra obligationem sta amis contra jus tuum, dum tu tantummodo uteris jure tuo, nihil facis contra jus alterius sane sublato jure restandi in casu propositionis praesentis, alteri plus juris in te competit, quam tibi in alterum, aut minimum tibi feren itim, ut plus juris in te sibi arroget, quam tibi in ipsum competit quod cum naturali hominum aequalitate in statu

ignario, in quo viget rerum omnium prmaeva communio

s. Io, rninime consistit s. go. Z8. part ain. .Quodsi Acas patientiam ista re, qua jus resistendi nostrum vel tollitur, vel sinem inutile redditur aut m et se nullum conia venire omnibus et jurium, obligationum natura tum pugna multo magis conspicua evader. Iure naturae non da- a tur

59쪽

m rarae Z. cap. t

etur manu una, quod altera ausertur. Quando igitur iis quoddam natura concessum obligatione naturali tolleretur. aut saltem inutile redderetur hanc nullam esse aratissi,

gi liquet. et Soerin Quoniam in communione primaeva unicuique comis regis is, petit ju resistendici, qui usum necessarium quo minus faciat otiale sitis. impedire quomodocunque conaturi adeoque usius retum necessarius conjungitur cum jure cogendi alterum, ut obligationi suae naturali de non impediendo usu rei necessario, quem actu facis, nec te arcendo ab eodem satisfaciatis s6.eto. usus rerum necessarius in communiane 'Amam unicuique comperem, in quantum necessarias, seu Prout eisque apus es s. a T. sviperfectam estis a s s. an L. PhilprcI amodo similiter obligatis neminem arcendi ab usu rerum necessario , nec ac modo impediendi actaalem earum usam respectu eorum, quibus obligaris, permina estas asti an LP L

mia unitio. Scilicet persecte obligaris alteri in communione primaeva, ne ipsum ab usu rerum necessario arceas, nec ullom do actualem eorum usum quem facere vult, aut jam sexit, impedias. Et huic perfectae obligationi respondet vis licita, qua contra eandem agenti resistitur ad tuendum jus persectum rebus utendi Prout sus fuerit. I. a hae iis in res commune cuiliber competens in cammunione re,

amis idem mam jus perfectum ess irenim jus, quod unicuique comes, an petit in priuiaeva communione in res commune s. a d, consistat in usu earum necessario solo, adeoque leganaturae eidem tribuitur ad satisfaciendum obligationi suae maturaliis i .ia o. Enimvero jus omne, quod homissi

60쪽

m pristiaeva rerum communionem Ndat lex narura ad latisfaciendum obligatiovi suae naturali, persectum jus estis sos.'m f. I r. nai. D Ergonus in m communes cuilibet competens in communione prima sipeclectum est

Usum re re necessarium in communione primaeva essem perfectum hoc modo patet inderendenter a jure res fiata illum impedire conanti, ut adeo satisfaciat iis, qui in admittendo jure resistendi sunt scrupulosiores, antequam demonstraveris eue jus persectum. Non tamenpropterea saperstuum censeri debet, quod esse usum istum sus perfe-- etiam deduxerimus ex jure resistendi eundem impedire conanti s. 6o, quoniam hoc pacto magis contaicua fit iurium Lobligationum naruralium mutua dependentia se inviceminis in id quod plurimum conducit ad rus natum timius per*kiendum. Quodn veri, inde-- dependenter a jure resistendi demonstres usum rerum n

cecaume jus perlectum, inde jus resisteta colla in svi in emmanune primam alterum mpe reiam aemu impe modo conatur, ne rebus, 'mi opus erit, utatur eundem tharasmcam, usta enim trium necessarius, prout cuique opus m munione'-

et in communione primaevarius perfectuu est , si re

sementer qui alterum quocunque modo impedire si se conatur ne regus, prout opus fuerit, utatur contra SSed qui quid ista contra et alienus, cum ditus,s . - I. . i. . Qui edi et in communione primaeva alterum impedire quocun- te modo conatur e rebus promotrius fuerit, utatur,

eundem laedit. .

Quoniam in communione primaeva alterum laedit, Dendi impe-

SEARCH

MENU NAVIGATION