장음표시 사용
231쪽
amat, diligendo inquirit, quid sentia. ac studio
comperit. Ut authoris sensus sensui amantis respondeat. inio spectat illa Augustini sententia: Agendum pri Lib. δεσι sit authores non oderis, sed ut ames, ut legas συκ adiees. Quod ille certe non diceret nisi quantaVis m,.8ac utrius in utramvis partem affectus esset, experientia didicisset. Jam vero authoris compertum sensum torquere Sessi magis alienum a fide quam ab amore videatur, non minus amori detrahit quam fidei. Etenim qui sensum torqvct, harente sui authoris adulterat, in amorem juxta peccat fidenari nisi forte adulter servat amorem , cum violat fidem. Adde quod mentiri sensum, fucum facit authori, cui persona imponitur, ut fictum in eo pro vero ametur,
quod non nisi magna fieri injuria potest, cum non illius vera forma, sed species sucata placeat. Detur igitur hoc amori in Augustin uni meo,ut mihi illud sumam nec ad eum intelligendum, facultatem defuisse: nec ad eundem exponendum fidem defuturam. Nova nuper in Gallia, ob studia partium extitit controversia, circa mentem Augustini de duplici ad- 'utorio, ne quo odi quora distentientibus ac digladiantibus hinc inde diversarum, scholarum S professionum theologis, dotas hominibus, de incnte Augustini, cum utrumque illud adjutorium induxit. Sensere utrique quanti momenti res csici, cum ex ea tota pene gratiae essicacia cineficacia, .cum ea arbitrii concordia, pendeat ut quo sensu sit Augustinu oculus, is quasi filu ad obscuras de praedestinatione aratia quaestiones expediendas praebeat. Utri l. Bis que
232쪽
Mens Augustini de duplici adjutorio,
que undamentum in eo ponunt opinionis sua , quod videant, cujusmodi illud fuerit,eius fore gratiae fabricam construendam Equidem uti studium laudo, ita miror in dubium vocari Augustini nientem, quam ego ita perspicuam esse existimo ut nemo qui latine intelligat ac legat, dubitare de illa possit Fateor ingenue me multo antequam hujusmodi concertationes existerent, in eum Augustini librum, ubi de illis adjutoriis ex professo agit, incidisse, nec ullam tum milii dissicultatem objectam quo minus eum percepissem accesseram quippe ad Augustinum animo vere humili ac syncero, ut ex eo discerem, deposita, qua antea imbutus eram, Opinione, eique meum ita accommodans judicium, ut nihil praejudicatum afferrem. Versabam tum animo illud Paulini &Therasiae, Augustini Epist. ni ossi fulam quae vivae,in venam sentis aeterni esse ut si ei mentem pariter, ior admoverem, quo puriusia uberius haurirem. Itaque jam tum judicium scripsi meum, inuod nutare an lecto Augustino in accepta ab iis, qui me erudierant, magistris de praedestinationei gratia doctrina caeperam, in spe o expenso accuratius eo loco, illi renuntiavi, D paulo post in melius, opinor, mutavi sententiam. Qtiemadmodum in mea Cortina Parisiis decennio feriale post typis mandata sum latius prosecutus, in qua quaestionem de his duobus adjutoriis excitavi satis prolixam, & cxactam, ut de mente Augustini constaret, nihilque esset quod ad perfectam ejus cognitionem desiderari posset. Quo magis mirari debeo, qui post illud opus meum editum in lucem, adjutoria illa vel negant
233쪽
vel confundunt, eos aut meum de iis iudicium non via disse, aut certe negligendo praeteriisse, aut dissimulare praetereundo voluisse. Tam enim, opinor, adductis, & collatis pene omnibus qui rem continerent,
operum Augustini locis, perspicue ostendi, quid ille
sentiret, tam accurate quae obiici contra possent, attuli dilui, tam valide sensum germanum loci munivi, ac firmavi, ut omnem dubitandi occasionem praecidisse arbritarer. Et quidem doleo doctissimos aliquot viros velle tergiversando clarissimam Augustini doctrinam obscurare, Sciam filii lucis sint, & Ecclesiae lumina, ansam praebere Filiis tumi quo nomine haereticio es sunt appellandi vel similes Patrum st Iocos tenebris involvendi, vel fidem nostram in aliis b.
quos contra eorum errores producimus,elevandi. Habent hoc studia partium, ut dum cotraria inter se sentiunt, Patrum sententias ex voluntate interpretando detorqueant, 'uos sequi debuerant, eos ad se vel invitos trahant,&chm suis imbuti opinionibus ad eos legendos accedant, naagistros doctores' habere nec velint, ii ecpossint nec enim judicia requirunt, sed sua iis praejudicia assingunt, ita non eoru magisterio,
sed patrocinio utuntur. Truncare sententias, locos incidere, sensus perXertere,verba intorquere,mentem
depravare, summa certe Patrum injuria mon modo quod nihil apud eos certum constans relinquitur, sed quod sibimet adversari &a seipsis dissentire coguntur. Qito fit ut sit verum illud a Divo Dorothco usurpatum : Regula obliqua etiam quae recta sunt, obliquat. Cum quae recte Patres docuerunt, ex perverso interpretantium
234쪽
s Mens Augustini de dupse adjutorio,
pretantium studio in alienos sensus detorqueantur. Et vero laec eo licentia processit, ut Patres nobis eri piant, larvas pro Patribus obJiciant, adeo ut ne ipsi quidem, si se in suorum interpretum libris inspiciant, vultus suos norint ac se ipsos personat praetereant. Unus hortina Augus inus est Patrum omnium Coryphaeus, in quo cum cardo vertatur Christianae post Sacra Scripturas doctrinae eaque ab ipso tam perspicue, timque exacte tradatur, factionum scholasticarum, quae his exortae sunt temporibus, dissidiis, contentionibus, factum est ut pro arbitrio opinantium diversa sentire videatur: non quod ipse ambigue loquatur, sed quod, dum quisque e)us ore vult loqui, suos ei sensus, judiciaque accommodet. Cumque ille multo plura quam alii Patres scripserit,is
omnes pene haereticos refutarit, si quid in tanta mole scriptorum rerum varietate dicat, quod aut minus sit perspicuum, aut magis in eum quem tediores tenent sensum propendeat, id avide arripiant Sc suum faciunt, nec quid aliis in locis, ubi ex professo rem desinit, tradat, magnopere curent imo dissimulent, subtrahάntque. Quemadmodum in hac praesenti controversia accidisse video : in qua tam clara est Augustini mens, ut magna violentia opus sit ad eam pervertendam : sunt tamen qui quod alienam eam a suis opinionibus existimant, industria obscurant, Sc
occultant, ne, si pateat, tenebras opinationum suarum
manifesta lux redarguat. Hui3usmodi assectatos, ut
2.2 cum Tertulliano loquar, duces pasetvorum discipulorum studio indagandae veritatis ipsi me Augustini verbis
235쪽
bis adducto textu confutare volo. Ac postea judicium de ejus loci sensu meum antequam istae inter nuperos lieologos controversia orirentur proponere, ut appareat, qui syncero ad Augustinum legendum animo accedat, illum non modo statim ejus sententiam percepturum, sed etiam non posse aliter quam perceperit intelligi, omnino comperturum. Id ego aptissim&c eodem Augustino ad novarum factionum theologos dixerim deponite qu effudiapartiuvi, ct memini mon timendi, sed in Demendi gratia quaerite. t quamquam locus prolixus it integrum oportet adduci. Nam prolixitas ipsa argumento est, voluisse Augustinum mentem suam exponere, ac satis desiderio suo exponendo fecisse. Ac quemadmodum tota de hac re doctrina in tria est capita accommodate conjecta divisa, ita non integre, sed incise, per illa capitum membra sectam, distinctamq pro
236쪽
Mens Augustini de duplici adjutorio, A P. HI
Textus Augustini capite decimo Libri de co reptione d Gratia, qui hujusce de duplici adjutorio doctrinae sun
Em ergo dica non esse corripiendum qui exorbi- tui de dilabusa, sed ei reditumo perseverantiam a domino tantiιm esse poscendam : nemo praι- dens e 1idelis hoc dicat. Si enim secundum propositum vocatus es se proculdubio ille etiam quod corripitur, Deus cooperatur in bonum virum autemsi sit vocatus quoniam qui corripit nescit, faciat ipse cum haritate quo eis esse suciendum : scit enim talem corri- piendum, facturo Deo aut ad misericordiam aut ad Iudicium Misericordiam quidem sta masse per- ditionis ille qui corripitur, gratiae largitate discretus es, o non es inter .a se irae quaeperfecta sunt in perdi- tionem Sed inter Dasa misericordiae quae praepara Nit Deus ingloriam.yitdicium vero, scin illis est damnatus, in his non es praedestinatus. Minc exoritur alia quaestio non sane contemnenda, sed in adjutorio domini in fusmumι sunt et nos sermones nostri, aggredienda atque follenda. Ouaeritit enim a nobis, quantiim attinet ad hoe donMm Dei, ito es in bono perseverare usque ins-
237쪽
nem, qui de ipso primo homine sentiamus, qui certe sine ullo mitio factus es rectus Nec dico, si per)everantiam non habuit, quomodo sine sitio it eui tam nece Farium donum Dei defuit. iii namque interrogationi facile respondetur, eum perseverantiam non habuisse, quia in eo bono ιι sine vitio fuit non perseveraverit sempit enim habere itium exesii cecidit, , caepit, antequam ewpisset utique sue diitio fuit . Aliud est enim non habere mitiιιm, , alii des in ea bonitate in qua nulliιm vitiiιm est, non manere. Eo itine ipso qu)d non dicitur nunquamsne vitio fui sse, sed dicitur' vitio non permansisse, procii tibi demonstratur sine vitio fuispe, in ιιo bono non permansisse culpatur. Sed illud magis quaerendum operosusque tractandum est, quomodo restondeamus eis, qui dicunt illa rectisudine in qua me vitio factus est, habiti perseverantiari , proci ldubio perse dieravit in ea. iis perseveravit, utique non pec camis, nec illam suam rectiιtudinem Defimque defer ι t. Eum aut peccasse, desertorem bom fuse, veritas clamat Non ergo habuit in illo bono persciveraretiarist, si non bubuit, non utique accepit. N omodo enim Mae cepisset perse erantiam, non perse erasset Porro si propterea non habuit quia non accepit, quid ipse nou perseverando peccavit, qui perseverantiaruis, accepit PMqite enim dici potes ideo non accepisse, ilia noves d/scretus amassa perditionis gratiae largitate monia v quippe erat Hya in genere buviano perditionis masse aeteptam peccasset, ex quo tracta es origo data. Osapropters . luberim constemur, qu)d rectis e re us, Deuwdowιnumque rerum o uum qui creavit omnia bona dia 'c def
238쪽
6 Mens Augustini de duplici adjutorio,
de e mala ex bonis exortura esse praescivit, scimit magis ad suam omnipotentissimam bonitatem pertinere, etiam de malis benefacere, quam mala esse non sinere: sic ordinasse Angelomim ct hominum vitam, ut in ea prius ostenderet quidpost et eorum liberum arbitrium, de inde quid poletsuae gratia beneficiumjustitiaeque judicium. Denique Angeli quida N, quorum princeps es qui dieitur diabolus per liberum arbitrium a Domino Deo refugae facti sunt fugientes tamen ejus bonitatem qua beati suerunt, non potuerunt ejus figere judicium, per quod miseratim seriti sunt . teri autem per ipsum
berum arbitrium in Peritate steterunt, eamque de suo actu numquam futuro certissimam scire meruerunt. Si enim
nos de scripturis sanctiis no sse potuimus sanctos Angelos jam nullos esse casuros, quanto magis hoc ipsi remel ita sibii
sublimius meritate nomerunt. Nobis quippe beata sine sine vita promissa est aequalitas Angelorum. Ex qua promissone certi sumus, cum ad illam mitam pos judicium menerimus, non inde nos esse lapsurosci quod si de seipsis Angeli nesciunt, non quales, sed beatiores erimus. Veritas autem nobis eoru u promisit aequalitatem.
Certum est igitur hoc eos nosse per speciem, quod nos persidem, nullam scilicet am ruinam cujusquamsanctit geli futuram. Diabolus mer angeli ejus, etsi beati
erant antequam caderent se in miseriam casuros essen sciebant, erat tamen adhuc quod eorum adderetur beatitudini, si per liberum arbitrium in meritatestetissent, δε- nee isumsummae beatitudinis plenitudinem, tanquam praemium ipsius permansionis acciperent, id est, ut magna per Spiritum sanctum data abundantia charitatis Dei, cadere ulterihs
239쪽
vlteri .s omnino non possent,et hoc de se certiissime osent: hane plenitudinem beatitudinis non habebant: ea fianesciebant suavi futuram miseriam, minore quidem, sed tamen beatitudine sine ullo mitio fruebantur. Nam si suum casim futarum nossent aeternἡmque supplicium, beati utique e sse non possent, quos hujus tanti mali metus jam tunc miseros esse compelleret. Sico hominem fecit cum libero arbitrio,ctquam: suifuturi casus ignarum, tamen ideo beatum, quia e non mori. non miserum seri iusu potestate e sse sentiebat. In quo satu recto ae me mitio. per ipsum liberum arbitrium manere et oluisset, profect sne ullo mortii infelicitatis experimento, a ciperet illam merito hujusmodi permansonis, beatitudinis plenitudinἔ,qua 'sancti Angelisunt beati, ides, ut cadere nonpoisset ulterihs hoc certifimesciret. Nam
neque ipse posset etiam in paradiso beatur esse, im ib, non esset, ubi esse miserum non deceret, si eum sui casus
praescientia timore tanti mali miserum faeceret Ouia meryper liberum arbitrium Deum deseruit, usum judicium Dei expertus es ut cum tota sua stirpe qu. in illo adtac posta, tota clim illo peccaverat , damnaretur. Quotquot enim ex hac stirpe gratia Dei liberantur, adamnatione utique liberantur, qu/jam tenentur ob stri Elι:unde etiamsi nullus liberaretur, justum Dei judicium nemo jus reprehenderet. Qu)d ergo par i u comparatione pereuntium, tu suo mero numero liberantur multi, gratia
sit, gratis fit, gratiae sunt agendae quia sit, ne quis et elut
desuis meritis extollatur, sed omne os ol ruatur, e qui gloriatur, in Domino lorietur.
240쪽
i Mens Augustini de duplici adjutorio, A P. III.
Pro explicatione utrius .adjutorii sine quo quo doctrina decim capitis expenditur.
sitio capitis proponit Augustinus, quod perpetuo observat, duas illas hominum classes, praedestinatorum 4eproborum, docetque utrosque ad perseverantiam csie iocandos, hortandos a nobis : nam etsi jam a Deo sint alii praedestinati, alii derelicti, atque adeo certum sit praedestinatos salvandos derelici os damnandos, tamen cum nos id
ignoremus, non debemus aut non orare pro omnibus, aut non corripere omnes, aut non hortari om
nes. Quemadmodum enim nostra non interest scire qui misericordia Dei e massa in Adamo damnata destinati sint ad salutem, qui in ea ejusdem 'udicio ad damnationem relicti, ita maxime refert nullos ab orationibus nostris, exhortationiblisqueexchidere, sed omnibus opem Sc operam nostram impendere. Quibus vero prosiciat, aut non prosciat, penes Deum esse scire apud quem jam sunt discretii cogniti. Deinde quaerit: supposito, quod perseverantia sit Donum Dei, praedestinatos omnino ad salutem ducens an locum habuerit in Adamo ante lapsum, chin sine ullo naturae vitio conditus est, Min statu in- nocentiae,