Iacobi Lodoici Strebaei Rhemensis De electione, & oratoria collocatione uerborum, libri duo, ad Ioan. Venatorem cardinalem

발행: 1541년

분량: 262페이지

출처: archive.org

분류: 연설

111쪽

ros DE ELECT ET ORAT. fert ominia patienterit e greit onus humeri Hoc qui fit Quieta minus est scinda. Tardiora sunt pol diliaba proinductaCr quantum accedit ad rempus ollabar ,tantum accrescit tarditati. Ηιs duplex innectitur mora una a prodiductione,altera a proceritate quaestiritum continuat inis fract-,de quo proponamus exempla:

cornua uelatarum obvertimus antemnarum

Immittebantur illi continuo Cγbiratici canes,qui inuesvgabant Cr perscrutabatur omnia. Quid inquies:interea

quae separata sun aliquid est medij temporis,quod in simplicibus non est ut quin dicimus,seruari debe uno promnunciato paululum interspiramus, antequam proferamus alterum. Illud igitur inunligabant, quam, seruari deberirent, paulo celerius est Cr uolubilius. Sic quidem res est in temporumorased quia in uno verbo accentu sest unus, in pluribus plures, nobiliora minusq; tranquilla uidentur esse plura,unica contra pigriora, utpote quae lange tra huntursine modulandi uarietate. Ad haec grandia sunt,et mole sua laborant: quiobrem in versibus haec, quum res graues ponderantur, aut languor exprimitur, lubenter remant poctae, chara deum soboles, magnum Iouis incrementum. constitit,atque oculis Phogia agmina circuns exit. versus est hic Horatianus,

Diuifit medium fri ima TFndaridarum. immuta paulum,ut fit, Diuisit medium stri ima Tγndaris aurum. sentis ne utrum illarum sit uastius de immobilius ' bane

certe reperies causam cur tantam uerborum proceritatem

fugiant poetae. Tertium genus est ex hiulca Cr aspera coagmentatione, non ea quae in duobus est uerbis ,sed quae

Σ. inter

112쪽

co OcAT. VERB. LIB. I. ro 3 inter Hilabas unius inuenitur, quum uocalium concurs Aest,aut certe consonantiam seritas Cr multitudo. Tum

enim spiritus interimit in conatu, ac uesuti quibusdam siebrta interclusus elamindo immoratur impetum, Cr at

te nonnullum tempus ab amit, quam de ollaba in Hild

hum stratur. propterea sequenter accidit ut vocales loco priores necessario producantur ut in his,Machaon, Adae lius, Amphiaraus, Menelaus,Laomedon, Meliboeus,diei: diphthongus, coitinua,direxti, armui abstrusius,ine tricabilis. Confer aris er ardtis,norus,et nostras, ueru et xestram,attulit CT abstulit, motum cr monstrum, bacta Ium Cr paxillam,elusit et exclusi confer inquam atque perpende, ut iudices alteram altero quanto uolubilius

cr expeditis o quod pronuncianti nullo sunt impeditanrento multae consonantes. Ergo starium Cr interuallunt temporis,m fallabarum moles, Cr earum aspera concursis, retard t pronunciationem. Contra correptae vocaαIes,Cr uerba temperatae dimensionis, Cr pressa coagmettiatio,i Iubile genus Cr quodammodo rotundum aciunt.

Aliud alijs locis est utile,ut ponea dicetur. Quae sunt unius aut alterius Hilabae, si continuantur,siubsiliunt, nee

satis uolubiliter more luminis alum prono decurrentis feruntur. I n illis igitur potius est liuitatis inconstititia, quam uolubilitas aequabilis. Non ignoro tardum Cr uota lubile eorum esse quae referuntur ad aliud. hoc modo Crcomparate dici,θllaba producta quum correpta tardiordhuerbum proceri corporis lentius est quam breuis: uox cui hiant iuncturae partium , pigrior est ea quae molliter Cr facile cohaeret. sed nihil uetat quo minus hic utamur apertiori genere dicendi, er rhetorum more de re dispuot vis. Desier

113쪽

De uerbis lenibus,

EX verbis alia sunt lenia,Cr quasi fuauia,alia dura reservii laec tristia sunt,illa uero iucuda. Ex illis uaritie dicendi genus,ex bis horridum ac seuerum conficitur. Vocales omnes suapte natura molles sunt Crsiuaues. Nomini borride sonant,nisi quum iunguntur seris consorinantibus,aut sciti concursione exasperatur. I d quoniant ad aurium iudicium rosetur,interroga tuus aures,sintne suauia quae proponemus,massi saepes,isis,homo, i ius. Si in his uniuersis uocalis est omnis,nec ulla non dulcissciale est credo iudicares quae est 'erae vocis,non e vocali, scd aliunde concidiri. Aliter hoc scire potes experiundo quid unaquaeque sola pura que sonet in his uerbis; moriemi idem nil urens. Horum primae Hillabae constitit Ibis teris siligulis nihil insuaue er iniucundum sonatibus: quae res ostendit quid de uoculiam sono pronunciare debe nias. Nec in omni concursione uocales fiunt asperae et hiis nicae,etiamsi alijs er alijs partibus oris expriseretur. Siagnum est, quod praeterieram docti, quam praeteriuerum

dicere maluerunt. Saepe molliter amice que concurrunt, ni meuS,mei,mm,mea. Durius er agrestius est meae, quo Vergilius utitur inversu Bucoiam, mille meae Siculla emant in montibus agnae

suus suo suae ua,prona sunt manui metui Iuctui, nonnihilosendunt aurem,ut supra demolnstrauim s.ltem pius 'iapio piae,non fiunt absonabat subrusticanum est, ni se fui quasi onaeresis propterea dij ct ij m-VMasos prostriaemus,et isdem Ennius pro is cui probauit. E,Cr I ,sibi ma

114쪽

aulai tris Illubre, Machaon,Oaxes, Amphiaraus, Pholoe, Cisseus,Laocoo;cora, Neaera,c similia rictu dissutat, inurbanum quiddam subolent. Dicet aliquis, i Graeci comtrubrentu, Cr εο, Cr is,quae mollia dicis esse. Quid tumi Omnis concursio uocaliu licit hiatumsed non eode modo. Parum dura habeo pro mollibus. Senserunt hanc ast rintem ueteres Latini,cr in multis cotractione sunt usi, cuiusmodi sunt haec, huic, i, dij,dijs,dein,proin, est, semianimis,prehendere, peculi. Ex quibus priora septentition γllaba, tetraollabum octauum , triis abum notam ,ac decimum. Ouod autem nec concisa omnia decerirent, nec hac ubiq; seruare religionem possent, admisere quaedam more Graecora,maxime poetari . quibus amicaddiculiis er sonora magnitudo. Et hic certe negligetia quaedam diligens no erit ingrata. Habet, inquit Cicero,ille tanqua hiatus e concursu uocalisi molle quiddam, qi indicet non ingratam negligentiam de re hominis magis quam de uerbis laboratis. Quod de compositione dictum quidem, sed Cr huc accomodari potest. Vasse sonare iant diximus dici peciei,materici, quae tot uocalium diuiso concursu laborant,ut cim,viso, meo, hinc redeo fictum, ne rem diceretur. 'siebam, doceo, doceam,videam, lita

uni t e uilia quaedam iam molliti sunt usu. Omnino in hac

115쪽

iα DE ELECT. ET ORAT. hac re Latini quam Graeci,etsi Graecis desit ore rotundonusa loqui,multo minus frequentes Cr intemperati. Duru

plicatio consonatum infinitimis Hillabis fere subaspera

est,atq; insuauis,ut barbara,bibebat,cucullus,Cacus,DOα dona,dediderat, ursuri silit,Gargara,gu ges, ieiuniu, ure,ululat, N anetes, Niniuit pupista,quinquaginta,

rara,turtur,intertexta Aerxes . M,Cr S ,ut minus durus excipereticet numa,memor, emoria,mimuS,Mamurius,

sesamum, usurro, si6pbus letania. S,literae sibilu odere Graeci,nec eam repetiuerunt in praeteritis, 'i i pro e suo dixerunt. Onae litera prima est in rapaci, omnes citra controuersiam asperitate Cr trii litia uincit,ut,Frugis fera er ferti arua Asias tenet. De quo uersiculo Cicero,

Proximus inquinatus insuauifima litera insinitus.In principio uerbi cr in fine sonat acerbius ii medio paula durucius,ut rapax,amo urit. Geminari uerocaninu stridet,ut horreo, mra,Pγrrhus: quod molliunt aspiratione Graecim ρ ,οπρίω. Iratis,σ ex stomacho ringetibus, ut benticum canetibus,mirum in modum cogma est. Et in uauigenere non disylicet modicu Cr teperate collocat ut,Ex eius ore mel le dulcior fluebat oratio. Inuersu ideo sepe- stituenda,qu)d modulationi carminis addit robur, ut, Facilis descensus Auerni, Sed reuocare gradum si perasque euadere ad oras, Hoc opus,hic labor est. I ungitur cum multis in eadem Hllaba, ut brachium, cir pinus,dromo rago gratus,Praxiteles, tragula. Praemitistitur ei de in diuersu, bor, cu ardoriperi stu argin, pinus,artus. Praeponitur Cr femivocalibus,ut perlustro,

crina,carnis,torret arcturus,ars,Ariobarzanes. In his citabus asterior est quam cinisolis uocasibus, Nam quit consonan

116쪽

COLLO C. UERB. LIB. I. consonantes augentur, tantam crescit asteritas:quod de caeteris quos di puta, ut carbasus iratam, Thrax, mors,sors,s irps,ustrix,dextrorsu indisi Dorsu. X quos durum,er auribus ingratum esse demonfirat haec ηuditi Deo pax, ax,rex,le mox axit, laxit uxus, anxius, coxedices,si axinlis,appedix.Reliquae per se in principio

er in medio non ollendunt audientem,ut uidens, coeI-, diesOma,gubernat, i upiter ima, minus, nolo, Paulus, quatuor,sanus,latus,vitire,etea. Suavifimae uni L, Μ, P,s, et, Cr v consonans. Indicant hae voces, vi lauo,mutuli, patiens,sino,Zdonibu uuli 3. Iam quae cu quibus alpere audiatur,ostendit ratio iungend Veteres enim dixere combum,committo,compono,imbuo: non conburo,co mitto, conpono , inbuo: propterea quod N,ante literasque labris exprimuntur,absona esset. Μ, cotra perquam suauis ut ambulo ,ambio,compositus, complicatus, coniis mercium,imberi colitigo pro conligo, colluceo pro con luceo,corrado pro conrado, cooperio pro conoperio diaxerunt,quod alioqui soni discordes esse uiderentur. Diaxerunt item aufer non ab iis, accedo non adcedo, alter non adfr , alluo non adluo, annuo non adnuo, appono non adpono,acquiro non adquiro,asigno non adsigno, scribo no adscribo,attulit no adtulit, Cr prope insinita generis eiusde. sunt mme Panes Arcadici, er Midae sub auriti,qui tam uarie literam unam mutare nolunt. adferodicut,Cr adpono,Cr adsigno,et adscribo ex temere duaritiam asstant,propterea quod tale quiddam reperiunt σμd ueterrimos. Inlino uisum est agreste, dictumq; illiano,Cr eodem modo illepidus,ignotus, ignauus, irriguus, irritus: amouit non abinouit, abegit non absegi abstulit

non ubtulit,erigit non exrigit,ubscesit non abcsit,eluob non

117쪽

DE ELEc T. ET ORAT. non exluo,tranat non tranfridi, traducit non transducit, transfert non trastri, dirampit non di rumpit. Item di fustro non dilro, fungo non dijungo, distono non dia

pono,diduco non disduco,diripio non distipio. contem plator hanc mutationum uarietatem, ut quae quibus conasentanea aut dissentanea sint, ex antiquorum iudicio ueare pronunciare pos S. N ,ante C, D, O , S, T,non inbuauiter auditur,ut ancillla concili ,tundo condo,anquiro,nunα

quis,mons insonssunt amit. In fine tinnit, ut nome, lita, delphin, olo. Et Latini multa per o, definiui quae Graeci per ωγ,ut Plato,leo,draco. Nec ino liter sibi adqcitur, cana,sanna. C, P,τ,qllia tenues sunt, er quodammodo si cae,interdum recipiunt epirationem,ut pulcher,siimul chri ,tri pha trophaeum,thus, cethegus: quod qui non intelligunt,tri pam dicunt, Cy tropsu. C ante L, cloicum sonat, ut clangor, claudo,clades. Nec magni halet dipnitate cu siccio litterri, ut N, Cr R,ideoq; Gnere pro cneo,amurgi pro amurca, Cr ad eam finalitudineui Gavi pro calo dicimus. Nam sicca no aliter aures quam dentes obstupefaciunt. Aurcs autem de lenibus er asteris iudicunt, nec asteritatibus corrad nec suaui ima molliritie delenitae quasi languere Cr dormire uolunt. Illis de sono uerborum iudicit relinquamus.

De uerbis integris, ec

corruptis. CAP. XX I II. Oderuntur aures Cr integris, Cr concisis. Integra

dico quibus nihil est neq; detractura, neq; additu,nes mutatum. Nam perinde loqui possimus de uerbis, atq; de corporibus humanis, quae si quid detrabas, ut una de quinque digitis: t addas,ut gibba dorso: aut mutes,

118쪽

COLLOC VER B. LIB. I. Π, ut pedem in truti uorsum integra manere non videntur. Integri semper utensi,nisi aliud Radent aures,er usus. Erit enim barbariseus,nisi sensim excuset, Cr doctorum conbuetudo. Barbarisei fieri quatuor modis vel granis

mutici docent,additione,detractione,immutatione,transa mutatione. Duas posteriores frinus mutandi nomine cori prehendo,quoniam aut est mutatio loci, aut certe literae vel Hilabae. In hoc genere liberius agunt poeta. Addunt, ut, I nduperato alitum. Detrabunt,lit,c- genere exae tinxem, Accestis scopulos,Repostam,direxti, culi. M utant,ut osti,upilio. Transinutant,ut quium Tars enu in dicunt pro Trasumeno. Tempus ad ciunt, ut, Mortem contemnunt laudato uulnere Getae. Tempus austrunt,ut, Totumque instructo Marte uideres FeracreLeucaten.

Admittunt θnaeresim,ut, Orpb7 Cassiopea,Lino frinosus Apollo.

seu lento fuerint alvearia ulmine texta. Iam eouarium recipiunt diaeresin, ut quum dixit Ilois ratius 6luae per tres Bllabas.Oratoribus usus istora munto parcior est, propterea quod numeris solutioribus uiuae tu π ad communem loquendi morem propius accedat. Non ubiq; tamen integra CT incorrupta probant. Dicut enim nosciudicasse,audisse ligurierat,et similia. Flosce, huiusce,suapte,Cr pluraliter deum, liberum,fibrum,proracum,numum, sestertium,isentum,quingentum,dua uiarum,tri uirum,s ripsere,dixere, nequeo, uincla, feci

soldu,caldii,sis pro si uas, Cr apagesis, pro apage si uis,cT id genus pauca. Hic praeceptum non habeo, autoritari te nitori cur enim potivi liberum dicunt quum filios fia

119쪽

ns DE ELEcT. ET ORAT. cOMI VERB. brem non librums cur talentum non uestimetum s caldam non ualdum s ualde non caldes uincla non tabernaclus

suiu non 'oldum secta non fida pro siculus Haec ad

credo, non ad rationem praecepturas restrantur. hirgo receptis utere,noua Cr inusitata ne temere usurpa: tibi licebit utruns,integrum er corruptura,robr ad aurium iudici , er aptius tum numero tum sono delige. Hactenus de uerborum simplicium uarietate, Transeaismus ad collocata. Sed est qui me reuoce Heus tu, nihil disgis de uerbis elegantibus Cr ineligantibiis, de uerructiser invenustis, de pulchras Cr foedus, de iucundis er triis stibus,de bonis Cr malis, de poeticis Cr oratorijs, de Ierictis er inelectis,de triuialibus er absurdis, de natiuis crsictis, de indiuiduis er iunctis, de dilucidis cr obscuris

Bene mones.Haec pene praeterieram. Eligantia,uenusti, pulchra,iucunda,bon lem, nomine magis quam re disefrunt.Ea sunt quae uel significatione, uel sono demutirent animum, uti grauiasublimi Adulcia, sonantia, comae mode assumpta, CT quae maxime proprie dicuntur. In barbaris,dut inusiritis,aut rusticanis triuialia Cr absumda numerantur. Natiu cictum,in ividuum,iunctum, dilucidum, obscurum, commune est omnium uerbor .

Nullum enim genus est in quo non sint alia natu pene eum rebus ipsis,alia postea βει alia simplicia alia comis posita:alia dilucida,alia obscura.Poetica eadem sunt quicer oratori iis quod Actis, er translatis, ex tropis Iiaberius utuntur poetae. Assumunt CT ea quae patronγmisca uocantur, oratoribuη inimica, Cr vagis epithetis carrimen explent, quae nisi quis libere uagatur orator ut in epidictico genere non admittit.. LIBER

120쪽

s T E A quam verborum quibws Oamnis extruitur oratio, naturas ais diffrentias explicauimrus, superest ut qua oratione collocari debeant, Crgeneriurus sint aptiori exediscatione autem plus est artis er exercitationis,quum in apparatu quasi materiae, atq partium delectv:quemadmodu maioris est ingenij de longioris usus apte construere domum,quam rudia saxa, er arborum molem indigemm comportare in unum: Crminus operosum particulas auri er qu usi ramenta costagere,quam aurum lectum solidare, Cr expolire solidai sed ut ante diximws,difficultati non erit impar gloria,no apud istos linguae Latinae carnifices, qui tumetsi nec res nes uerba tene non de verbis tame, sed de rebvi la borare se gloriantur, saltem apud aequos bonosq: rerum aestimatores,qui malunt utrunq; studium Cr intelligendier eloqued quum vel alteri ,vel neutrum. Setire praericlare,laudabile est:eloqui composite, pulchrum: utrunq; coniungere, longe pulcherrimum. Sed ut ante diximus ab hae gloriae praestititia si mouemur aut ingeni ster, litate,dut inerti desidi aut inopia magistrorum,aut opianionum prauitate. Nemo nisi Delici natura praeditus,eo. sentanea inter se copone Cr rebus aptabit genera diceri. Est enim uenae ditioris, uerboru copiam frre: er iudici naturalis una in dirae indicare quae quibus optime hs reant.

SEARCH

MENU NAVIGATION