장음표시 사용
91쪽
s1 DE ELEc T. ET ORAT. vadij cis,id est,ne iratam excites. Cr Ηγperbole .ut, uolaabat cantilla. Pauca de alienis hic esse dicenda iudicaui, quoniam figurae per ques in locurm propriora: m transferirantur,Cr ante dictae; erunt,Gr a grammaticis ac rhetoribui peti possunt. Cicero in Oratore inter aliena ponit translatum,erfctim aliude ut mutuo, er actu ab ipso, er nou ,σ priscum,Cr inusini :in Partitionibus ea quae transfrruntur,quae immutantur,ea quibws tanqui abantimur, quae obscuramus, quae incredibiliter tollimus, quaes mirabilius quam sermotus con uetudo patitur, oratvmi K. Nova, prisca , im irata, propria sunt, nisi quod
sunt rura, Cr usu paucorum recepta:quae ciceroni causa fuit cur illa referret in aliena. Translut sue quod tris 1irtutis με opp. h. actim aliunde ut mutuo,Cr id quomi quam abutimur, Umχρsιη , immutatur Dpa auge obscurantur aenigmatica,eT allegorica. In dibiliter t.llimia Dperbolica. Praeter sermonis con uetudinem ora
mus periphrastica. In his omnibus tropis est quod in proo h locum si citur alienum.
tem docendi gratia inter uetera ac prisca disterentiam atque discrimen esse stituendum iudico. Vt enim omnia prisca sunt uetera, non tamen contra. omnia vetera fiunt prista: Cr ut priscis, Cr antiquatis, Cr in olentibus perraro utimur: ita 'e semper nouis
reiectis, veteris uerbis loquimur. Nam quemadmodum noua aliquando consenescent, ex vetera dicentur e Creu quibus utebatur seculum illud Ciceronianam , caecDe uerbis ueteribus,&
i prisca de quibus diximus, spe vetera appellan
92쪽
coLLOC VERB. LIB. I. is reris in laquendo Delicius consenuerunt quodammodo:
quae tametsi nunc quasi uiridi senectute foret, omniumque
multo optima putantur, tamen uetera er antiqua nobis posunt uideri. Ab urbe condita ad tempora L. crufi crN. Antonij nihil mi in lingua Romana expolitum σα stam. Subolebant priscum quiddam Liuius Androniacus, Caecilia Actius,Pacuuius, Ennius, Plautus,Gr in hias loria ceto,Pictor,Piso,er in oratione permulti quos ciccro conna erat in Bruto. Isti igitur erant ciceroni uerit Anobis alitem debent esse pristi, er prope antiquati A temporibus Ulla dictatoriis ad imperium Domitiani sermo Latinus in integritate mansi nisi quod posteriores iam propiores crat uitis,quam sanitati. Qui tam script res floruerunt,eos ex ueteres ex imitandos esse censemus. I uniores omnes habemus inter nouos,er impurius esselacutos arbitramur. Ut igitur tempore Ciceronis qui proubari uolebant,maiorvsquallorem serit rems glabat, ex omnibus eorum verbis nitidiora suavioraq; seligebat: sic Cr nos cotra iuniora e raenam audacia licentiam fugitare,ex ijs pauca necessaria assi ere. Caeterum vetersimodulationem ex puritatem in loquendo sequi debemus. Quae Terentius,CaesariCicero,sallustius, Liuias,Vergiarius,Horatius, Ovidius,cornelius celsus,Persius, Quintialianus, Iuvenalis, Martialis admisi, omni praeter pa
ea iam obliterata,er quasi uetustite collaps qualia sunt suase iudicustit,prosapi sine ulla dubitatiue recipiuntur in sermonem. Antiquioribus Cr iunioribus temπe ne odas. Non fura tame in ea opinione,in qua recentioruquidam ridicule suprenitissi cet fiunt cr luerunt: Nullum
omnino uerbam usurpandam ese putant, nisi quod apud cicerone invenituri mos er ipse cicero,cui tantum deo
93쪽
, DE ELEcT.' ET ORAT.'unt bonorem,duabs sentet s damnat. Noua enim verba aut similitudine, aut iminuone,aut inflexione, t aduiunctione uerbor fieri posse iudicat:Cr is perinulta βαcit. In Academiciri censet rebus nouis noua nomina in ovnenda. Hor- ncut in iiii sinunt. Adde quod de omni bus robus er diliciplinis non est locutus,nec habuit cur dicerct quC Varro in Agricultura, cornelius Cedus in Arte medendi, qus Vitruvius in Architectura, quae Minius in Historia naturali. Quid quod eius opera inulta desiderani urser plura scriptum erat,ns mors immatura praeli nisset in cruso, in Antonio, in Hortensio nullum verbunt insolens et putidian non quos certum est suis usos e senectis. Pauca reprehendit in M. Antonio,Cr ea quide magis accusatorie quam lic reciqui si posteriorsi quos ante nonrinan scripta lcgistbe credo no reprehendi ei. Ne igitur nostra culpa languescamurs inopia, uetera quos doctifimi quis magno conscissu probauerunt, autoritate nitamur. Eoram uerba,quu licebit,praestramm nouis.Si non erunt idonea,tum recetiora animo Cr aurium iudicio ponder mus, Cr audeamus aliquid doctis iitris autoribus. Noua traxerunt in usum Chraeiani, cuius generis fiunt hα christus,fides,baptismus,sa amentis,euchari,ia luristus sanctus,ecde a catholic Gangestu,apostolus, anα geli ti,euangelizare,baptim, baptidare,paradictus,purragatoriium,exconrunicatis.Sunt alia usu omnim iam recepm,quibus me indice litare Iicet,Cr maxime si magis idois nec reperire non posis. Non dico rimen deintem pro diis uinitate, pietatem pro mi oricordia, humilitatem pro motadectis, exaltationem pro superbia, confrisit pro firmovit, CT alia sexcenta, quae barbaries cς ignorantia sine ulla nec inte inuexit is linguam Latinam. Quae qui pergica
94쪽
coLLOC VERB. LIB. I. set pervicaciter tuentur,summa iniuria arguunt Hebraeos crGraecos omnes qui philosophiam sanctifimam hae Iinguae foeditate consturcare noluerunt, nisi forte Deus optimus in imus Latinos a vero sermone deuirre,reliis quos omnes emendate recte que loqui uelit. Quod qui susticatur, ibisomnium ingit. Religio, credo,in barbararie positi non est. In hac nouitate uerborum quae tolerariposint,optime iudicabit is, qui nec itati cr decori parirendum esse norit. Dicamus ecclesiam, quia necesse est: nullum enim aliud est eius rei uerbum: nec magis inter Latina indecorum est ecclesiae quam philosophiae voca, bulum. Quando sinulis ratio suberit,in noua cum aliis
audeamus. I ntiderat etiam noua Dialectici,ut subiectam, praedicatum, praedicatur, praedicabile, praedicamenta , categoricum, Dpotheticum, aequiuocum, liniuo , subjuntiam, pastonem, terminum: quorum pleraque ut necessaria videantur,non decent tamen, Cr asensim d elorum uix sibi conciliare possunt. Ausim dicere termiam ut hor Graecisubiectumsubstintiam, tegoricam,hγpotheticum, individuum, ut O. P. caeterum dico pro praedicato enunciatum, pro maiore Cr minore prianiam er secundam partem assumptionis, pro praedicabis libus quinque uoces, pro praedicamentis categorius, aut elementa decem, aut genera uerborum , pro squilioco homon mam, pro univoco Hrionγmum . Nam quid Graecis uti uent, quibus usi sunt Grammatici s Pro uerbo praedicatur,dicitur aut pronunciatur: pro affirmativa ernegativa propositione, pronunciatum a 'mans aut neogans, aiens aut inficians: pro derrentibus in eo quod
quid est,aut quale quid est i strentia si ecis,aut numero: in explicida substinti aut subsuntiae qualitette designan
95쪽
DE ELEG ET ORAT.ds,pro risibit rictus potetem:pro generali, imo, si mi genus: pro sterie speculijsima lyecicin in imanti pro ente, id quod est,aut subsilics:pro insecabili Cr indivisibili,inis
diuidum,ut sit epithetam: pro alterato,dilbur aut dipimile pro principaliter,maxime: pro a se inuice, inter se pro inco pleris simplicia cicero, pro complexu collocata diescit Reclamet qui une malo improprie loqui, quam barisbare. Alia fiunt in dialectica multa, quibus no omnino mala uerba accommodari possimi: scd non est hoc praesentis instituti. Nam et incidimus in moIU hominum genus, qui ne artu scelas existimant, spinosam balbutiem et proridi iossem sermonem relinquere: quam opinionem si deporinereti continuo Latine dialectica sequeret r. sed haerent obstinati et pertinaces. inium inulta dixere p siccabiochmathematici,grammatici, I uris prudentes,quo inducerire non audeas in emendatam orationem,quam multa frceri
runt iminania Cr era,quibus uteris inuitus Voces inesubstititiua, adiecilia relativa,indicatia imperatia frequentativas aeminin ades ueste dures sonant,ut teretes
aureis grauisime ladant. Item sensibile,uisibile,posibile,
rotunditas,triangulare,quadrangulare, bicubitum,trimabit: ,repressilia. Naesi ustra laborarem, si inniserabis
Ita recentiorum noua uerba numerare contenderem nulli
unquam fuere audaciores, nulli est natiores,nulli minua studiosisermonis emendati. Istos nesequi placet,qui omriantur perinde atque magnum sit barbaro cr inculto genere sermonis nescio quid de magnis artibus oblatrares sequamur eos potius,qui nec itate ducti,uerba noua feri liciter crearunt,qui que citra nec itatem uerbis apte n vutiis locupletarui orationem.Primum vetera eupefmus, deinde ubi cum arte iudicium accresserit,de nouis ea quae uetusta
96쪽
coLLO C. VERB. LIB. I. ssuetusti sunt eligamus maxime necessari ut haesitaris dinusis,Episcopus,Archidiaconus,Abbas, Monachus, Comes,Bombarda, Caligae. Ex hoc genere si quid erit horris dius ac durius,praestione moriendis erit,hoc modo,Monachorum pastor est,qui uocatur abba Ponti , t ut vulgo loquimuir episcopus. Fui innat tormentum belli,cui bomburce nomen est. Non erunt Romanis tegumenta crurum Cr fimorum, quae caligae appellantia . Q dam peαriphrasi describimus, ut, est machina belli, cui a colubro nomen est,Cr alia cui a sirpente strere nomen.Erem madrina,a grue nomen habe ingentia attollit fixa.Vt breis uiter absoluam, nouis uetera praemini: nouoram optima sunt maxime vetera, Cr ea quibus aut nec ins aut gramita locum iuuenit. si quid deest, explent ii lud uerbor: Murae. Nouu etiam dicuntur quae quisque hodie sibi exis
gint, ut quidam monachum tenebricolam,er molin riam bessiam,cr eustarium dixit.
HActeim uerbori naturas quae a subiectis rebus
oriuntur, explicauimus. Alter esὶ Iocus de uoci disterentiss, quae uerba sint sonantia exilia, prandia paran uolubilia tarda enia astera unde oratio dicitur iucunda trissis, plena tenuis, grandis minuta, lenta uolubilis, suauis horrida. sonitiora fiunt uerba, iliterarum uocaalium, aut consonantum planiore sono, aut certe statioer tempore Hildbarum. Ex quinque elementis quae pure sonant, primum Cr quartum, a, o, magna ac uasti funt: tertium Cr quinis ,hu,tenuia Cr exiliasecundum,e,inae
temta . Hunc sonorum uarientem deprehendes in ijs qui uen
97쪽
, DE : ELEC ET ORA qui uenalia magnis in ciuitatibus proclamitant: aut certe . referes ad aures,quae de sonis omnibus sua sponte vel opti me iudicant. A ,liter a quoniam stiritu Iongiore profertur . ab arteria eliquus omnelsimmanitate soni praestit ideos . sequentant eam qui grande aliquid Cr plenum resonanti Tragici Graeci libenter mutant κ, in a, ut sit hiantior .
asiast. Hic Cr pariat quanquam mono distaba saepe fiunt
causa tenuitatis non attenuant orationem. Argumento
silues cornix, qua Vergilius: Tum cornix plana pluuiam uocat improba voce. Pleniora fiunt uerba duarum Hllabarum, quas implet
par quadrans, ranga mala,ntra, iam uastit, altat, ra Hanc quos recipiunt triis aba, atque grauiter inso nant,ut amabam, anabat, caris,alfata, lapada,pallada, barbara,tarma,amara,parabant,captarat. Reperitur erin quatuor dictabis continuis,ut,acclamabat,adamabat, mandabant, apparabant. Raro peruenit ad quincit ut in hoc fictitio nomine Ganni a. Nihil hora non uehemenriter sonat, implet aurium sensura: tume in ductiore nuta
mero Bllabarura, ductior di ac plenior sonus. Robus Pius . autem frit quum recipit Δαε aut Deu Iiterus consonat . tes, aut etiam diphthongum, quod est omnium commuα . ne: ut trabs, stragula, brachium, stragor, stitura, augeo, claudo,niussi si modo recte pronunciaueris, ut quum dira ritur Gallice pax, Cr sed, Cr Actu . Ouin uegeta sune . que uocibus alijs quidem conitintsed Cr hanc interstrue. .
aut principio, ut medio ut extremo loco, ut fruginens, sonarc
98쪽
COLLOC VERB. LIB. I. sonare,ceperamim btilitatem titere mosam Nisuetagctior. quae si nou in omnibus Iocinem tamen in multis collocant,ut astaragus,umaracus, calcitrare,resonabant, Aeneas,fagitta,iactaui arenis,calcatur. Huius itaque soni magnitudinesonora fit oratio, ut haec, Ine quod argenti placui inuasit:quae mancipia uolui abduxit uin caeteriras quae tu Acta facit lime comparantur,quae ille reliqueaera, portauit reliqua uendidit locgnium exegit.
At nunc horrentia Martis Ama,nisuras cano
At regina graui iamdudum saucia cura.
Advocat, T ramis uastiis molaribus instit. . Proprium est omnium vocum clarius audiri strati ne,accentu,productionsidiphibongo.clarior est in hamo quam in amento, in dato,quam in circundam, in palma, quum in palude,in 'aude,quam in 'axino. At discrimen hoc uix audiet qui astiratione non utitur,eT breues pera inde atq; longas moratur, aut bas Cr illas pari interuallo praecipint. Fama quoniam priorem producit,irratur acii geminet uocem,hoc modo, fama sic enim ueteres striabebunt, er ud longitudinum breuitarum s disnensiones sine quibus uocum disrentias intel ligere no pos ius plurimum ualet. o,profrrtur ore diducto Cr rotundo,litera ampla quidem, ueta quum prima uox Cr angu lior erobscurior. Hoc nimirum Vergilius sensit, qui quum platine sciret in sanciendis foederibus no porcum, sed porcum minari solitum,dixit, -Et caesa iungebant foedera porca. Obscurius er ingratius erat, - μ i nubant foedera porco.
99쪽
ys DE ELEc T. ET ORATHaluit igitur sono quam veritati confidere, sicut Hoaratius, - Lucllata canis.
Sunt qui putarunt in foeminino siexu plus ese cuiusdam
gratiae: ego ad sonitum, non ad rem inclinasse poetu existimo. In monos stabis productis os excipitur ea lis tera quae prima est insanitate,Cr natur er rosa, non est
vacua er inanis,ut in bis,stos,nos,bos. Amos, flos,cos, bos,tros,quos,non, LVotaior est si duo elementa contasona subsequantur, ut nox, mors, sors, fors, stolis, sons, mons,pons, fons. In fine Drdius auditur,eo, sto, fo,pro, pronomen hocseclusa obiratione,quia litera muta clauaditur,m ob,Cr os breue,nihil omnino superat. In his qua sunt plurium Hilabarum,usida est, nisi quum O, in uero
bis sedet extrema. Senties in his uocibus, flores, mores, hordeum, horreo, nostra, nobis,monstrum, omosus,doraiosius, colore honorem,odor,sapo orato corpora, doractoribus, contorinationes. Nec omnino iacet in f , quod uersus ostendit, Arma uirumis canο- Irim de coelo misit saturnia Iuno.
I ii gurgite uasto. sonantius uidetur alijs in sedibus: Tantae molis erat Romanam condere gentem. Luctantes ventos,tempe'ress sonoras. In uerbo horreo inflatur haec vox astiratisi te, er Itatera canina, Cr accentu, Cy quantitate, propterea veherimens est,er canorum. In monstris autem positione mutatarum consonantium, Cr tono personat. Ope precium
est im contemplari, si causam orte cognoscere uelis, cur idem alijs cx alijs locis vocalius esse videatur. Anceps ecto,qua
100쪽
coLLOCAT. VERB. LIB. I. st esto,apud nos a Graecis nomine σfigura distinguitur. Iongum dicitur ω MAH, breue ο ι προβ, utruns, apud eos frequentistat sed alterum altero, beneficio quantituis iurgios ut, ideoq; prae se stre geminam alterius figurant.. Ideo documento nobis esse debet, eundem literam nunc clariorem productione, nunc obscuriorem esse breuitate. In diphthongis o,producitur, 'Iis,poena, mortius,obrascanus, moenia, moereo, pinnitet. Nunc vitio pronunαriationis auditur essolum. Quod si efferamus α, quemladmodum Gallice regem dicimus, nihil minuetur illiu amplitudo. Habes synum duarum literarum, quae sequando stequenter concurrunt, piram esciunt pria
Improbe amoriquid non mortalia pectora cogis Anna uides toto properari littore circum. sola uiri molles aditus,Cr tempora noras.
I, Dror, dis hostem supplex assare superbum.
Neminem uestrum ignorare urbitror, Iudices, hunc per hosce dies sermonem uulgi,atque hanc opinionem pompuli Romani fuis, cuium Verrem altera actione reae sponsiuirim non es, neque ad iudicium afuturum. E, quod pro'tur ore parcius diducto, minor est utraque, contra duabus reliquis I,Cr 'maior. Iacet in ol olaba*la, praestrita breui Exilia fiunt enim, es,Cr,sed, teri det, stet, uel, per, er similia. Paulo uocatiora sunt longa, rex, lex, des, stes, res, si , ex, flens. Argutiori res diphthongi, aes, praes, faex, haec. In coniuncti breuia bim,estiuit,lege reget,tepe relege terer petere,regerare. quod non sentiunt qui brevem male producunt, ac si scriberetur ieege Neget.Ac celara,ut in hoc uersu, Pacaturus ruet patrijs uirtutibus orbem.