Iacobi Lodoici Strebaei Rhemensis De electione, & oratoria collocatione uerborum, libri duo, ad Ioan. Venatorem cardinalem

191쪽

1ra DE ELEc T. ET ORAT. sui iuris sententiis cognosceret. Infitim sunt apud eunαdem exemplas postrema breuis, ut in uer bus,habetur ut langa. Plurima sunt Cr illa,ct meo iudicio mollisima,quaestondeum cium trochaeo,hoc est, tribus breuibus jtituunt in sine. Diu multumis Brute dubitaui. Esse videatur. Norina quaestio coninitueretar. Maximul epfructus iucundiatus sapienti. Visnu aliquando iudicialiae controuersiae c.stitueretur. De hoc numero Quintilianus in nono: Mimnus grauis erit stondeus praecedete Parrhichio,ut, I udic Iuniani. CT adhuc peius priore paeane, ut,Brute dubitavi. an alia opinione uise ciceronem, exemplora multitudo declarat. Eius autoritatem in hoc genere componendi qui

parui ycit,quid inclius sequatur,non intelligo. Q nid harubent viiij stondeus et paean s Habet stondeus stibilcm

quendi, r no expertem dignitatis gradum, inquit ciceraro:qui er haec de paeane: Qui paeana praetereunt,no xi emollifiniui sese numeram eundems amplifim prae teriris Aristea, maxime probat: ρ ρl et v

. Sumendus est paean,maxime enim latet, eo quod ex dictis numeris unus est unde non conficitur uersus. T ardior est stondeus iteratus, sed grauitate plenus choreo priore. In monimentis maiorum suorum sit inter fictus. Etenim polam dictidibat, costulatu Niloni cripi no posciusti posse. Atq; etii sub ciui se hominci imperio alterius et potemti pluribus de causis. saepius multo duobus stolides tamabus incaenibit.Sed etia gloriam per diles uiros instingemidum. Gloriam libens agnouisset. Me consulam declarauit. consides adiuuerunt. Sed enarrare C. Caesar res tuas geostas posit. Repcriuntur in fine tres stondei. Victorijs illus ratae sunt.Trcheris aba:Hodierno die te ipse in uicia

192쪽

pi hic forte quistium onaeresin dixerit. Interda quatuor.

Sed etiam laudatorem uidinis. Haec tardiora sunt, quam quae debeant frequentari. Nec bene Videbit ductatus. Domo est egressus non modo nullum ad bessum, sed ne ad minimam quidem fusticionem belli. Finis est heroici Graminis,eius quod temporim tarditate, rerum grauitatem ponderat,quale hoc est, chara deum soboles,magnum Iouis incrementum. Quod si stondeus erit unum in fine, Cr dactγlus ei proxiis me iungetur,tanto deterior erit huiusmodi clausula, quanto heroicim uersius cuius extrema sequitur, est notior. c. cicerone iungitur. Haec tanta uirtus ex hac urbe expeti

tur, exterminabitur, eqcietur s Obscurius est uitium proopter moram interiectam. Namsingulatim tria postrema uerba pronunciuntur,et interrogatio sustinet orationem. Apertius est inud: Omnes in me meos que redundant ex illo sonte dolores. Qitam etsi stero essesil im, nunquam tamen uerbis extenuabo. si tertius est a sine iambus, illa minus est uitiosi compositio. Imperatorum penuriam commemorabit. Damius in extrema sede plarimus est praeueniente cretico . Nec ad consilit culi is admittitur.

Belli difidio distractus a fratribus. Hic magistratus a poαpulo summa ambitione contredituri si Iineas hie uitiariam Hllabam,pro dacilo creticus erit, pes in clausuustequentisimus,m sine controuersia dumis praefreducat tibilis est Demius cum paeane uel anapaesto. Nulli pietatis olycium defuit. Non minor pene ad omne quum ad illum uentura sit, latitia peruenerit. Ac primus aditus Cr postulatio Tuberonis, haec ut opinor luit, vellest de Q. Ligarij scelere dicere. Duo damsi mala nectuntur ad extremam. desinunt in asclepiadeum,quod ex sua stonte

193쪽

DO DE ELEC. ET ORAT. sub ultat. Omnis uoluptas prauriti pro nihilo est, quia

postea nulla futura sit. Post etiam studij fui quaerebit aliis

quem duce. Bacchius optime claudit orationem:quod etiadichoreo Fbari potest, cuius nouisimae tres Dilabae bacis ebium esticiunt,si nihil restri breuis an longa sit extrema. certe ad quantitatem nihil restri,ad sonu nonnihil. Narituram cr conditione,ut uinci possent,habebant. No enim

iam cosse sunt inter fiesed uictoriae comparandae. Dissori

lutum uideri. Si nectes hilabis quatuor, ditrochaeus erit: si tres modo,bacchius. Eodem modo comparandi fiunt mo. lossus et palimbacchius. Noli nostro periculo sapiens esse. Paean ab antiquis stituitur duplex,unim ex longa cr triabus productis,alter ex breuibus tribus Cr longa tuo reliae qui ad alios pedes reducuntur,ut secudus ad iambum dispγrrhichium,tertius ad pγrrhichium et choreum. Primus er ultimus quamuis dignitatem Cr amplitudinem habeae in medio curs*,insimi tame ex instibules sunt in extrema

inprehensione. Sed Cr in ea nonnunquam collocuntur.

Ego te in patria per eosdem retinere non potero S N ulla denis exictimantur esse iudicia. Atq; ille non mediocri cupiditate arripuit imperi . Si quid forte praetereo, dico intra domesticos parietes. Neque moleste furebant abesse a foro magictratum,non ius dici, non iudicia feri I n hoe exemplo duo paeanes fine grauitate cocurarunt. Quod troae ebaeus autem sit in paeane primo, subibit idem iudicium. Ino enim nomine illa adhuc caussa caruit. Contra Caesari rem bellum gerere. I taque si plures erunt breues in clauessul oratio vanescet: ut haec,Dabat se labori atque itineis ribus. Nec multum probandus anapaestus. assurgit enim, nee bene deponit orationem. Nisi ratio becti, nisi summa stilitas moueant. Iam qui pedes optime cadit,operaeproci

194쪽

COLLO C. VERB. LIB. II. reuun est in summam referre, ut eos cuique prompturn fit excipere. Hi sunt igitur principes, creticus er dichoreus choreus er molosus Doctimus creticus iteratus Creticus er da Ius Trochaeus er stondeus Iambus cr ADondeus Trochaeus Cr dctondeus gloriam comparauit. membra firmantur. ira uictoriae. urget atynitas.

consonant omnia. uitia damnant. virim condemnaranti eaedit armatos.

Alijs omnibus gratia uarietatis utendum. Saepius his praeis; tintioribus demulcet aures eloquens,atque grata uicisis tudine taedium uidit. Claudunt ambitum pedes omnes qui uel duabus, uel tribus stabis contincntur. Etenim pdirrhichius est in dactγla iambus in cretico, choreus in dichoreo, damius cr trochaeuη in paeane primo, anapaera

pus in secundo, molosus in distolideo. bacchius si nihil

restri breuis an longa sit nouisima, ad dichoreis,pari limbacchius ad molas pertinebit. Quamobrem pes omnis duabim aut tribus Hilabis constans, ambitum deis fuit. In texendis numeris haud satis est continuationis aprisse finem, sita ex incisiones er membra curam Asiae gentiumq; de rean: Hic tanti er quiescit orator, dum sententiae distinguuntur,er ad caetera pronunciandastis ritus a labore recreatur. Mebra quae κῖλα Acsitur a Graeaeris,alia sunt longior Z,Ut et ii filium fusi lectipisu adoleis stente foras ad propinquu βιι quenda mitteret ad coena. alia breuior ut,Hostes hortatur. I ii omnibus logioribus, qui93eriodon illam uidentur imitariseruanda est ea ratio pta ζquamsupra demonstrauimus er eo frie struandui magis

195쪽

DE ELEc T. ET ORAT magis,quo fiunt issa periodo curtiora.Animus haec tota conplectitur,cir illorum gaudet ornatu. Si uidet esse discincta,

abruptam er interpunctam elocutionem sernatur, Cr

grauiter molestes fert tantum stacij confretum fuisse sine

voluptate. Sin breuiora ponuntur, ex numeris eligendi tudiores,ut breuitatem grauitate compensient. Hic laudabis tur stondeus, bacchius, molosus, Cr diston us: nec erit in uitio creticus, Cr dichoreus. cuius rei sit hoc testimorinium: Tum ciues Romani qui Lampsaci negotiabantur, concurrunt, orant Lampsacenos, ut graui Mapud eos

nomen legationis, quum inigrialegati putaretur. sese inritelligere hominem illum esse impuru in ac nefarium, scd quoniam nec perstrissct quod conatus esset, nec futurus sci Lampsaci postea euius eorrum peccatum fore, si horamini scelerato pepercisent, quam si legato non pepero

essent. Haec periodus multis confecta membris. Sunt Crbreuiora quaedam ex isdem pedibus. N on enim potest diacere, quum seditionem sedare uellem, quaein frumentum imperarem,quum stipendium cogerem,quum aliquid deonique reipublIlicae causi gererem, quod acrius imperaui, quod animaduert quod minatus .Eadem est re incissorum compositio. Nam componi debent optime, ut oranet elegantia paruitatem. Domus tibi deerat s at habeae bu. Pecunia siuperabat ' at egebas Haec incise dicta, sunt quattuor, quaestondeo fustinentur. Incisa Cicero dicit, quae Graeci κομμο : cuius uerbi notatio uidetur india care particulam orationis stiritu pronunciantis intem ruptam, er sine alijs debilem Cr mancam, utpote quae nec plane sensum, nec numeram habeat perfictum. I ncta

sustituit in singulis uerbis.ut, Diximus. In binis, ut,Ipsi prodeant. In ternis,ut, Missos sciunt patronos. Possunt

196쪽

ese plura Membra re moneros fiunt perfictior quae mmen a corpore totias orationis auulsa,int ram uim noti

habent ut,Cur clandestinis consillijs nos oppugnanis Et haec quatuor, Cy callidos homines. G rem excogitata. Singenia metuessa. Testes dare uolimus.De incisis Qvii lilianus Cr membris,Inci ,inquit, erit strictus non e pleto numero cocluctu plerisq; pars membri. Nembrum autem est sensus immeris coclusim, sed a toto 'corpore abis

ruptus,per se nihil efficiens. Haec anxie dininguere, ad eam de qua loquimur numerora scientiam nihil est neos se. Dicamus inci esse impersissim, Cr quo dicto ad reliqua 'tinet orator membri ,perfiatu ac liberioris interlirationis. Inci sepe membri pars est, ut hi C. Si autoritates patronora in iudicijs uularentiis 4mplifimis uiris L. Cornelij causa defensa est si usus, a peritifimissi ingeni ab eloquet imis. si studi ab amissimis,Crcum

beneficiis cimi L. Cornelio,tim maxime familiaritate coaerunctis. Hic circuitus quinq; membris costit ligula binis incisionibus. Etenim quu partes orationis omnes aut inaecisa dicatur,aut mehu,aut circuitM:CT circuitm,hoc est

periodi,totam expleant sententiam, membra sensim breis uiores amplectantur: necesse est incisi nomen ad eas in taxime partes resere,quae per imperfictione iustim mentis brum coficere non positat,quin tamen interuallo Cr inmtestratione dininguatur,ut haec septem, Cui commilli' quo adiutore usus est quo socio quo conscios cui tantum scinus, cui se, cui salutem suam credidiis In uno uerbo, a meru quaerere non est opus,in duobus quaedam cocora diae uis ese potest. Melubra dicuntur haec nouc,Publicam dilapidabat pecuniam, aerarium exhauriebat, minuebat sectigalis,donabat ciuitates ex commentaris,dictaturam n gerebat,

197쪽

rs DE ELEc T. ET ORAT. gerebat eges imponebat, robibebat dictatore creari Ierigibus,senatusconsultis ipsie repugnabat in senatu,promvincias unus omnes concupierat. Si quides' hoc genere pesctius,iiec tantie ambitus nomine dignu uocari, maiorare de caussa membru debebit appellari,etiam si pars cim cultus non sit. Est oratio membratim caesitas diuisa, qua dicere circunscriptionem non possumus: unde planum fiter incisiones Cr mebra a periodo separari polle. Sit hoc testimonium, Sed quid ego de dignitate istorum testium

loquor Virtutem eorum diligentianis cognoscite. In balneis desiluerunt. Testes egregios.Deinde temere prora sitierunt. Homines grauitati deditos. Arguit cicero Hem

gestim quendam qui fere semper hoc genere igne circuiritu utebatur. Idem de copositione inebri or incisi sic proripit, Nihil tam debet es e numerosium, quam hoc quod

minime apparet,er ualet plurimum.Cr paulo ORO: incillim aut membratim elleruntur,ea uel aptistae cadere debent. Non igitur uerendum est in horum casu optimos collocare pes , eosque maxime, qui suo pondere firmant orationem. Sic enim parua corpore paciorum stibilirite confvnnantur. Principia quae vacuus ingrediuntur aurρο , inumero uacare non debent. Non enim potest illud ptio cere, quod stitis quasi in vestibulo Ofindit . creticus principijs apti fimus est. Nominem uestrum ignorare ambitror I udices.Deinde paeanes duo. At beneficio sum usus . tuo. Leuia puni haec in hoc reo crimina. His ad ce dicho reum Cr baccbium ex palimbacchium. Non enim potestra natura,quae tantu facinus commiserit, hoc uno scelere esse cotenm. Vehebatur in essedo tribunus plebis. At quuαta merces rhetori data est capiunt eundem locum caeteria

Dactolus,omnia praeimbo quae Mihi turpia dictu ut scribuntur.

198쪽

COLLOCAT. v TR p. La P. a I. 133buntur. Anapaestus, Patior Iudices, Cr non moleste seo. Nolosus, Est idem Verres, qui uit semper. Amphibrarichγs,Tenes ne memoria praetextatum te decoxisse Troeschaeus, Ut igitur intelligeretis quale me die Consularem profiteretur, obqcit mihi consulatum meum. Dochmire, catenas habebat hostes tuus . Omnes igitur pedes s inplices duodecim numero principem lacum capiunt.PI rhichius est in Anapaesto er paenite quarto, iambus in Bacchio , chorem in Dactγla ex cretico, spondeus in Notofo cr Pulimbacchis.

Creticus. Paean primu s. Paean quartus.

Ex itis optimi sunt initio in Dochimus.

An aestu sunt ne quos boni qui cotinentur il liues N seir est necesse. Quum pedi aut acccsio aut decesse fit,illius natura inuistat in Nec si paean habet dignirite, propterea necesse saut pγrrhichium aut trochaeum eade autor inte praestiaere. Refert enim onga an breuis subsequatur. Idiciis mus illos omneu in principijs non quide probari, sita inoveniri. Cauendum ne multis breuibus exilia, ne ue Ionaegio, si continuatione Iunguescat ingressus. Maxime aniae r nuduertedum ne corinnentur ij pedes ex quibus efficiunintur triti uulgatis uersus,cui modi fiunt iambi,anapaesti, chorei, ducili, stondet. Nam uersus initum si ponitur initio coprehensionis,uitupcratur ut heroici, Promitto hoc vobis,e Reipstondeo. Construato igitur Reipub. Iudices ciue bonam arti . ut iambici,Tu conm

199쪽

DE ELEc T. ET ORAT.sul es renunciatu ut anapaestici,Veniunt ad eum sorij. ut

sapphici,si quid hic post , acii quod optas. Quae g

nera carminin sunt ignotiora,queadmodum minus depreo henduntur,ita mimis in oratione repebendumnEst tamen came si ciceroni credimus orationis uitium uel maxiis irrum. Diximus duae sit ratio pedum in principio cr in exitu sententiaim: superest ut de mediora collocatione diricamus. Quoniam media surdius audiuntur quam uel primnis,uel extrema,paulo negligetius instris solent. Tradi citur animus impetu diceti Cr dum rem uerborus boranitatem coluerat,er eoru uim manis complecti nitiatur,non ita uehementer numeris qui medio cursu rapiuntatur,intendit Sed est huic interuillo sum decora. Quin celeriter spacium corripit generosius equus, quam apte

singilla ponat ucstigia, costicere non posis. si sorte in Agniter aut claudicet,alit ostendat,aut moretur, aut tras liut,aut attollatur,aut declinet,continuo distarem cernis deformilitem. Haud secus quum volubiliter fertur oratio,

pedum singulam metiri positiones haudquaquam postmi rus. quam uero consentaneus sit omnis cursus, iudicare Acile possumus, Quamobrem media init s Cr clausulisupte res ondere debent. Respondent autem,si ad eundem

numeriι Cr ad eandem modulationem proxime accedunt.

Quod fit, si quo coepisti tenore, eodem progrediare ad trema. Medijs in partibus amplisimus est utres paean

primus er quotus Nec solum dignitate asteri cr ampliatudinem, ed etiam uolubilitatem atq; celeritate,qua aniα mi cocitui ast luente uoluptate recreantur. Quod ut plata nurufat,ex Cicerone proponemus exempla: Vincat alia quando cupiditas uoluptus rationem, dummodo illa in hoc genere procriptio moderatio que teneatur. In hac oratione

200쪽

cOLLOCAT. VERB. LIB. II. oratione breui sex paeanas primos accipere svis, ex quibus incitatior est cursu ais magnificentior amplituis do. De paeane quarto proferamus exemplum: Fim enim non potest,ut animus libidini deditus , amore desiderio, cupiditate pe nimia copi inopia etia nonnunqui inmpeditus,hoc, quicquid est, quod nos facimus in dicendo, non modo agendo,uerum etia cogitando sustinere positi Hic octo paeanas ex ternis breuibus Cr singulis longis dimetiri queas. Non ab re dicimus, dimetiri queas. Nerimo AEdithmicorum pedes enumerat in cursu, quot quive sint,cir qui debeant aut diuidi,aut nominari: sed occurarentibus uerbis expedit animo quata sint interualla stata

eius ollabam,hoc est,quini sit breuium longarus teis perire,ex quibus alii atq; alij sunt pedes. Si uesit stonis

deos,motofos,bacchios,palimbacchios, creticos,iu pluaeribus utitur longis. Si mulit daemlos,anapaestos, trochaeisos,paeanus,lum breues s dabas copiosius inducit. 1 am βquis obseruare uesct quid exciderit numeros expedenti, quoniam aut binus,aut ternus,ant plures ollabas aggreo gare coceditur,bos aut illos pro sentetid costituet pedes. Quae quum ita sint, nihil tamen vetat quo minus idimnes enumeret praecipuos, Cr ternus singulis,aut etiam plures hilabas quam binas alligare malint. hoc multo facilius et utilius ad coponendu.Et in tribus ollabis duae sunt,er ii quatuor er quinqout in prane ais dochimo.Hoc modo obstruantes sicligimus paeanus alios ue numeros, qui nerique cotinuari plumes,nec certa comprehendi siminu uois lunt,sed alijs permisiceri,et pro subiectm materia aut plura

res aut pauciores collocari. Dicam apertius. Habes rent verbis explicanda minimi, uiginti, non est opus ut ratiora

ncm subducas quot illum pedibus amplectare. Verba coran a ginnu