Iacobi Lodoici Strebaei Rhemensis De electione, & oratoria collocatione uerborum, libri duo, ad Ioan. Venatorem cardinalem

발행: 1541년

분량: 262페이지

출처: archive.org

분류: 연설

201쪽

las DE ELEc T. ET ORA T. gitanti succurrent. Si volabilitari studebis, excipies de

inultu celeriora ἰ modo bona erunt,ac propria.Et quouniam duae cosonates antecedente uocalem etia in orati ne producunt, eo collocabis ordine, ut quae sunt natura breues, in eade maneant quantitate. Quo secto, pauciis longis interpositis,Cr daeolas,Cr trochaeo CT anapuerasos,Cp paeanus in oratione tua ultro reperies. modsi

scribis in octo, quid ue t inspicere que piam uelis este

frequentiore,eπ eum paucis interiectu sepius collocares ad sicies rudis. Vbi colluetudine scribe li,et exercitatione dicedi consecutus eras multare,ciam cursus metieris,hanc numerandi molestiam relinques. Omnia tibi prompte suppeditabit usus. Ut igitur iuuenes optinus usucscant, caetera pers qzamur. Dignita tem inesse ductatis onendit heroica maiems . Ex iis namerum quidam iudicant esse grandiorem, quam desideret soluta oratis,ut Aristoteles. Herous inquit) grauis est,ac magniloquetiae accomodatatus cicero in oratore,Iambus,inquit, stequentisimus est iu ijs quae denaso atque humili sermone dicuntur. Paedit autem in amplioribere in utros dact Ius. In in uaria σperpetua oratione hi sunt inter se miscendi ex temperanis di. Hoc autore damium misceamus, Cr magnitudinem quae citra uersium est, ne repudiemus. Miscet istum steriquenter. linarum alterum testimonium adduc us. Inae

tolligo quam scopulosio docilis in loco uerser. Num

quum omnia arrogantia odiosa est,tam illa inviiij atque eloquetis multo molestifima: I nueterauit enim iam opianio perniciosa reipub uobiis periculasa, quὰ non modo Moinae, sed Cr apud exteras nationes omnium formone percrebuit,his iudicijs quae nunc sunt,pecuniosum botrita non quatiui fit no iis,nenanem pose damnari creticus

202쪽

aluc OLLOCAT VER P. LIB. II. yyynes nolentibus nobis se multus obtrudit. Id accidi creta do,quod bona pars verboru literas breues Cr Iongas bais ber. quae ratio ualet Cr in iambis,er in choreis,qui utriscreticis quodammodo uidentur incladi. Creticis maior ejidignitas,etsi neq; iambos,nes duos choreos proxtra me adiungere posta,quin esciatur creticus. Creticorum est usus adeo frequens, ut uia in periodo non longii ima undeviginti reperianti r. Ego,qui,sicut omnes sciunt instro,in indicijsq; ita uerser,ut eius de aetatis aut nono aut

pauci plures caussas destriderint,et qui omne lepus,quod mihi ab a corra negotJs datur,in his stud s laboribusq; cofumi,quo paratior ad ν - prebem, promptiors esti: p in tame ita deos mihi uelim propitios, ut quum illius

teporis mihi uenit in mente,quo die citato reo mihi diceredum sit,non solum comoveor animosed etia toto corporare perhorresco,Anapaestus in cursu, ut in oratione proxiama uidere est,non hi instequens. Nam si longa praecedit, in dactγIum restimi potest.atsi continuaueris anapaestos, resilient quo restaei atq; ompanoru sonu imitablitur. Istudsenties,si breues breuiter,longas longe protrucies. Firmior est spondeus,Cr in graVitate rerum praestantiori quod idem de bacchio Cr moloso iudicandum t. Nemo quenquam tam audacem,tam amente, tam impudente yre arbitrabatur, qui tam ne Srijs criminibus, tam multis temstibus euictus,ora iudicum aspicere, aut os suum Populo Romano Onedere auderet. Est idem Verres,qui fuit simo perint ad audendu proiectus, sic paratus ad audiendum.

Praesto est,restondet,dsnditur. Ne hoc quide sibi relioqui licit, ut in rebus turpifimis quiι mani sto teneatur,p reticeat cr absit,tame impudentiae suae pudentem existum qu sisse videatur. caeteros ordine reprae nihil citn 4 inecesc

203쪽

eo DE ELEc T. ET ORAT. necesse. Nullus est omnium, qui non aliquando intemiasceatur. Sed optimisiunt paeanes,cretici,dochimi, Doli, bacchi ,spondei,molafi:non dico si continuentur, ut in uersu, sedit liberalius albergantur. Pγrrhichii uero Criambi trochaeis, si stequetes erunt,minutis numeris exterativasunt oratione. Sin pauciore obscure Crsurde audia entur. Miscedi unt igitur Cr teperandi, non modo prompter uarietate, i plurimum studet omnis eloquentia, sed etiam propter expeditam ac celerem dicendi Aculiarem. Nihil est cur in numerandis pedibus homo consenescat. hoc artis,quicquid est, experiatur adolescens: Iudicium praeceptis in f eLOmnia trabat in usum. Quam planomum scribendo dicedos profeceri tum laxare numeros

pro sententi Cr liberius spariari poterit. Pronius est ac scilius orationem quasi laxis habenis effundere, quam

certo numeroru uincula,CT componedi moderatione steriare.Qui non cohibet sciens,negligentia laborat:qui cohibere non potest, ignorantia. hoc autem multo foedius est,Cr turpius. Nequis igitur auidus eloquendi, recuset illum in discendo numero molestiam, quam homines do et imi cr in obstruando ex in tradendo subluerunt. Quae uitiosa numeri textura. CAP. I.

Vi pedes orationis, er artificio amissoru collocaratione tenet, bium exerceat, optinis dicendi in

gistrum. Principio culinorocinio quodam se numeris inringat,non minutis illis er quasi mutilatu, quibus in tenuitate rerum gracilas utuntur,sed optimis quibusq; ct amplifimis,a quibus procliuor erit ad ima descesius,quamas imis ad summa. Ut eo multis pateret accessus,expoliviamus qui laudatisimi pecti haberetur quo quilis loco

stitui

204쪽

'tui ab eloquenti fimo solitus esset. Dicen u mihi postea

de uitiis quae uulgus imperitorum committit, ut illor suga uirtus eluceat. Cnod in principijs cr in sinibus inuoxime numerus, Cr illa sonorum temperantia dominatur, in illis fugienda literarum dura concursio, Cr vocalium grauis hiatu corrumpit enim quicquid est in apta numerorum copula suauitatu. Istic Cicero uocales insisse inibi uidetur,Cr aliter extulisse lingua, quam abusus iste proununciationis obseruet. Res erat minin ἰ obscura, pro Imnime obscura. Restricti nullo modo esse debemus , sed in deligendis idoneis iudicium cir diligenti' adhibere, Ioco illius,diligentiam adhibere. Ist' homo Iiberalis negatsequenquam retinere eorum qui Petilio uellent a se. Non

uroro dixi iam superiore libro collisones huiusmodi

feri solitis in oratione totusta iteram dico,ne quis arbiatretur his locis abruptos est e numeros,ac hiantes,qui seribeant maxime componi, uti in hoc genere sint parcioα .res,quicunq; cupiat haberi compositi,Cr elegates. Muruta sunt quae no oportet elidi,ut quae cocisa inita edi uia claudunt,Cr quae integra nulla pariunt audieti sonorum foeditatem. Necsatis scio tempus*e patiatur in usum uoα curi,quod prava loquetium cssuetudine exoleuit. Alterauit genus est is et die pedis cotinuatione. Aut enim versum jaci aut parte uersus, aut tardius remoratur cursum sumens dicedi,aut celer nimia mobilitate corripitur,aut temperatus ingenerat taedius ilitudinis, aut certe inutissum quada ostent afectatione. Aliud est, ne strepitu plusi

quam heroicum,Cr uelati sonoram tempestitem Cr coiis fragosam ciere numerus iste conetur. Vehemeter errat qqui componendi fructu constitust in agresti vastis gran , diloquentix uoce,dextris dijs placeo er graues,tum cu

n I sonor

205쪽

DE ELE .c T. ET ORAT. sonorum munitudine rupere buccas,Cr horrcndu tonintrua concitarunt:ut quidam 'GObscoenitatem verborum etiam in fulminandis uiti s deuitaui. Quouis sublimis Crardua,hoc tamen immani fonitu presior atq; moderatior esse debet oratio. Aut certe Demosthe ita Cr cicero, quid esset alta uehemens,magniloquum, fulmineum, nescierarunt. Vterque certe fugit extumescentem istam quorunα dum poetarum ualitatem. Peccatur aliter in traiectio ne uerborum. Sunt enim qui studio componendi structuram implicant, Cr conlusione permiscent, uerba de loco suo longe summouent, Cr in alienum tra ciunt, quo melium aut cadat alit uoluatur oratio.hoc modo quidam, Platorinis in Protagora scritentia uidetur esse, eus artes quae ad victum pertinent humanum,prouidentiam humanam reae

perisci obliquus isse casus, Plutonis, Cr hoc epitheton, humanum,uitiose traiecti oh Quid A tenuiset hune

ordinenis Sententia Platonis est in Protagora, eu artes quae ad humanum uictum pertinent, humana prouidentatia repertas esses Tria uitia fugisseet, unum traiectiorini halterion constructionis ambiguae, tertium numeri catadentis in uersum. Tenendum est id quod diximus libro. superiore,in ordine vaturae manendum, quoad patietur ratio componendi. N ihil est ridiculum magis, quam inα opportunus elegantiu si modo ineptiarum sunt eleganinitae aflictare. His adde uitiam a M. Tullio notatum,quo' fruem concisis numeri in quoddam genus abiectum inaecidunt. Id autem ' quum caesim membratims dicitur, nulla interposita compreheWione. Num circuitu quasi repidine breuiores particulae uinciuntiar,et taedium πω brae percusiotus quam finis multus elidit, aufertur. Maragna res est amicitia. Amicus est alter ipseMi conuenit tem

206쪽

cOLLOc AT VERB. LIB. II. azyem. Pars est uti mae tuae. Gaudenti arridota Moerentem soluturi Sua communicat. Tua non expetit. Nonspoliat fortunatum. comitatur in dicem. Quod odisti,non amat.

Quod uinas, non odit. Quod cupis, i si cordi est. Quod reqcis ton admittit. Eiusimodi sensiculi crebro quatiunt auroexcir si continuantur,animum Cr memoria fatiganti Sunt illi quidem ueni Ioram persimiles, quibus neque dignitas inest,nes Voluptas. Id genus qui continuare noraret,interponet ambitio,nunc breuem, nunc longum,pro

cuiusque naturae stimetia. Sunt Cr qui inania verba instrciunt,quasit coplementa numeroram, ut ipse, sa, si , illa,qκidem,certe, ane,pro licto,hercle, loquitur dicitqscit Cr agit, taceret er fleret, prosequitur Cr sectatur, doctim eruditivis. Sunt alia generis huius x Ita,quibus rimas implent ij qui steriles elocutionis, inani uerboru compia redundant. Reperius qui una prope mensura sent αtias aequarit,eodem que modo terminant, Cr quisegni numero languestunt,m qlli claudicant inaequalitate, et qui capiti grandiori tenue corpus assivunt, qui que perpetua uerborum ferie persus uix tandem modum inueniant longsimae catenae. Sed omnium molestifimi uidentur, qui uerba ambitiost delecta contexunt numero quoia poemtico,in quo Me enatis illud a Quintiliano reprehendiis

tu Soleti aurora rubet plurima. Intersacra mouit aqua fraxinos. Ne exequias quidem unus inter miserrimos uia

derem meas. In hoc flagitium decidunt ij qui nescientes recturni genus eloquedi, frustra sese attol lere conatur. Ne sit litur hiatu Cr astora cocursione literam interseptus

nomerus primorum Cr extremora. Ne pes idemstequenistius iteretur. Ne turgida magnitudine numerus indium

scat. Ne molestiam paria traiecta constructio. Sed etiam

207쪽

DE E LEc T. ET ORAT in quo peccauit Thras machus,Cr Hegesias,Cr receti rum plurimi,numerum coci iam elumbems interiecta prariodo uitabimus. Addemus interdum particuis ad explendum numerum,sed utiles: detrahemus aliquado, sed ori sis. Incisiones metiemur imparessi plures eruntinec merabra omnia ex circuitus langitudinis eiusdem esse patierit r. Numerum pigrum Cr languentem incitabimus Metauiorum Hllabarum interpositione. Claudicantem aequatabilitate pedum corrigemus. Pedes aequabiles accipio, qui eodem prope tenore gradiuntur. Ad praescripta capitis

lineament partes corporis efformabimus,nec langos circunducemus ambitu ut neq; memoria teneri, neq; a

ditoris animo cocipi,nes cuiusquam spiritu transigi possint.De circuitu postea, nunc imitati eloquentiae Romaenae principem, moueamus quaestiones, quibus explicatis, numerorum uis omnis aperietur. Etsi quaestio primus baisbet in disciplinis,no tamen inutile fui neque ordine praera

posterum,eastituisbe principio, quibus dubitationu pars optima solueretur. Quae de numero quaeri

expediac CAP. X V.

IN hii quae numero e compositionis ignarus addubiis

tet,hoc omnium primum sis: Sitne omnino ulla nuru rosa oratio Ese in oratione numerum quendum testificaritur Aristoteles,Theodectes,atq; Theophrastus, qui scientia philosophiae praeclari de numeros cripta reliquerunt, Testis est locuples Dionsius Halicarnaseus cuius opus extat egregium tum de alijs uirtutibus orandi,tum de numeris oratorum. Testis grauisimus Cicero, qui plura denumero quam ueterum quisquam literis mandauit. Qiud Actitur

208쪽

coLLOcAT. VERB. LIB. II. αos furentur Cr orationis inimici esse nescio quid in oratione nuruerosa,quod molle Cr efforminatu, uti latrocinio quotadam,sic blada uoluptate cupiat aureis nesciorum. Ad haec ratio ostendit, quemadmodum numerus in uersupta collocutione perficitur, sic Cr eorum artificiosa construrictione citra uersum oratorium numerum comi posse. Sed primus autor est sensiusfigus inductionis ac rerum singularium magisteri sentiunt aures in oratione composita uoluptatem,quam in dissoluta reperire non possunt:quarum monitus qui restuunt, initium doctrinae mihi uidenturasternari. Aures igitur audiant orationes Isocratis, a diant Demosthenis, audiant ciceronis, er esiorum quia cunq; cloquentia floruerunt: in illis vim es e modulatam, quoddam musicae genus,unde recreentur ipse, costinter affirmabunt. QAod si quis arbitratur eam delectitisaenem a bonitate uerborum ac figurarum moueri, dissoluat

orationem apte conditam, rem omnem struet ac uerba riguras teneat easdem,ordinem paulam commute univcrrisus decor abscessierit. commutetur haec oratio, Nulla senim tanta vis,tanti copia,quae non 'ro de uiribus debilitui stangis posit. Ac sic,quae non 'ra ac uiribus posis fit debilitari stangique: uenustis omnis excidit. Quid iri s In locum dichorei succesit 1pondeus er palimbaconius. I d sentiunt aures, aut si ne Duunt quidem, asini

sunt ad bram,no hominis. Est igitur in oratione quidam numerus ex apta pedum compositione. Quis inuenit illus Thruismachus Chalcedonius, Isocrates expolivit. Nam quum Thraβmachus minui er ucsculam similia quaeis dam,nimiumque depim prodidisset,et id Isocrati no proobaretur, primus instituit dilatare uerbis, er mollioribus numeris explere sententus. Scribit haec cicero in oratori

re. Re

209쪽

xos DE ELEcΥ. ET ORAT.re. Repugnare sibi videtur in Bruto. Ante hunc, inquis,nerbori quasi structura,Cr quaedam ad numerum conraclusio nullia erat. Non repugnat mmen, quia Thraomaracti nineri neque persteti neque conclusi fuerunt. Quis edulla numerum escit id est, quo duce inuenit illi Thra5machus Natura,atque sensu. Illa parens ut in gro sine opera nostra,sic ex in animo mulci sponte fuiam

dit. Naturam imitatur res, Cr obstruatione praecepta gi gnit . Inque quum priores agirinte natura aliquid con clasὶ apteque dixistit, er homines aetatis eius aliquid etiam casu praeclare dicerent, id que auras Cr animum acerrimi uiri pelleret, paulatim genera nomuit, Cr obriseruando constrit artem. Eadem ratione , hoc est cogntatione aurium, obstruationeprudentia, iuuentus est amobilios, Cr usu notatum est, quae comprehensiones au λα

moderatius excurrerent, aut citius aequo terminarentur,

aut modice laberentur ad aequam dimensionem. Necensermathematica demons bratione , uel necesitate conclasi num, cognitus est numerus er circuitus, sed e seminarion iturae prostctus, rem titillauit amica uoluptate, Cr ista

lapsus in animum,quodammodo se iusit obstruari. Mens quam ueteres numeram dixero suavibus asem modis, quid cst quod tantopere dcle laret, propius init exit.eo

quod fortuito excido ut, unquam regula quadam aptorasto,rudem materiam in eandem rationem mensuram que direxit.Vns, altera, tertia que sic expoliri, quum haud

minus oblema et atque primi, signatus est lacus: cr haec suit origo praecepti. Quaerendum deinceps,quid sit nurimerus,qua que debeat ratione finiri. Numerus est orarilionis apri modulatio ex interuallorum breuium longi rumque uarietate. Inter ad dicimus,lit anted ,tempora

210쪽

COLLOCAT. VERB. LIB. II.

sellabarum,cr lacia quae in ellerendis uerborum partiabus transiguntur. Quae breuibus ex longis oratio temperi rut CT ad aurium mensuram terminari,iucunde progreαditur,m apte cudi ea dicitur esse numerosa. Quae vero breues Cr longus,sed intemperate Cr incomposite mixtas

habet Hllabas, quia nullius esi aptioris modi, carere num mers,Cr πτare uage fertur. Ex quibus intelligitur id esse numerum in oratione,quod est metrum in uersu eum que iistire pedibus non temere abiectis, sed pulchre Cr deincenter incedentibus, donec aurium imperio iubentur in sillare. Non est immo us ea fiententia de qua agitur, nonripsa uerba,non concinnitates Crfigurae,non qui tropinominantur, non pedes, Cr eorum tempora,non incisa,

aut membra, aut ambitus, sed pedum ordine poli torrunt quidam pulcher incessus, ueluti quaedam orationis σα politio,CT palaestra. Sit tanquam palaestra, quoniam demcenter mouet orationem. Sit expolitio, quia excolit elota

cutionem. Sit quidam modus, propterea quod mensuriae quadam continetur. Sit modulatio Cr quaedam musica, quandoquidem obscuro concentu delesta avrss. Sit uinaeculum uerborum, eo quod ligat atq; connectit dictionis partes. sit ornamentum, quo vestita siententi no expediatior modo ,et accincta magis, ed pulchrior dis ueliustior habeaturita ne numerus unus, an pluress plares quidem certe. Num si pedes sunt numeri, quo nomine non scincta Cicerone donantur, totidem erunt numeri, quot inceridunt pedes in oratione. Omnes autem simplices ingredi supra demonstrauimus. sin numeri compositi, multus dimensionibus apte quadrati fuerint,plares quos eru auequalitate aut qualitate aut alid ratione diistincti. Quantitante,lit breuis kgustar, impar,magnus pam scotinui

SEARCH

MENU NAVIGATION