장음표시 사용
71쪽
rum dextra, & sinistra, fuerit tumor, tunc proprio nomine synanchei esse nuncupandam: quod si in altera parte tantum, nimirum aut dextra,. aut sinistra, sed simul extrinsecus, de intrinsecus, parasynanchem. Haec
Caelius ex Valente illo Physco. Fere timeo importunus haberi, rbsque ipsas despectui habete existimari posse, quod superius ex Caleno obn-ciebam, qui circa harum vocum ad curationem minime laccestiriarum minutam explicationem adeo sim curiosus sed quando non curationem, sed librorum intelligentiam spectern hoc loco, haud importunum studium existimetur, si adhuc ex Arctaeo quaedam proponam, qui
nanche , dc syna nche non ita ut alij usus eue videatur, nec rem de hisce duobus nominibus sine offensione aliqua explicuisse. Is igitur libro primo capite septimo, quum initio statim proponeret synanchem tanquam 8enus , quam esse diceret spiritus oppressionem, duas eius constituit species, alteram vitio spiritus solius in se ipso caussam habentis, alteramex inflammatione; hanc eosteriorem tum synanchem, quomodo appellauerat genus tum etiam alio nomine cynanchem appellari scribit, de reddit nomenclaturae huius rationem ei vel quia talis passio occupet ecapprehendat canes ., vel quia etiam per sanitatem ea animalia linguam metant, quod faciunt qui hoc morbo alliciuntur: tum vero de altera specie agens,quae sit vitio spiritus,eani similiter appellari dicit eis sidixta, synanchem, quae generis fuerit appellatio, nominisque rationem reddit cam, quia i utus vergat atque intus suffocet, ut videatur particula e , ea coinpostione interiorcs, 3c magis abditas , partes respicere, iuxta cor, de pulmonem sitas, lias enim in hoc genere maxime laborare tradit, indeque motbi csse initium; hanc vero appellari posse Cynanchem, iuxta hanc Aretaei doctri ni non appareat. Igitur synanche est nomen tum commune generis, tum proprium istuc, Sc illi speciei, quarum tamea quae est vitio spiritus, proprium alterum habet, nimirum Cynanchem. Ita accipit haec duo nomina Aretaeus loco proposito, at libro quinto , ubi earundem passionum curationem riactat, cum easdem duas species synanches nomine comprehendisset, cynanchem nullam appellat,nec Cius nominis amplius meminit. . Finem faciam huiusce disquisitionis de illis vocibus, si unum adhuc adnotauero ad verba, quae de eodem motabo in libro, cui titulus est Introductio, aut Mcdicus, cap. xiij. Latine leguntur in hunc modum , O Tina est circa ceruicem inflammatio: eius *e- cum Unam G ara appe etsi quae in interam ipsius arte orta Abim ' --
gula' et at exam e et haec in exteriorem partim incumbit, eoque minuet
stranguli,mi assue peri Asa et viale avico fecisse interpretem existimo; ibis verbis anginam genus constituerit cynanches, & synanches,quae 'Lon est. Latina enim ea vox est,nec apud Graecos ulla est superior, quae de duobus hisce tanqua genus dicatur,nec eam rem exprimunt auctoris verba Graeca, quae ita sonant: huc a I iisi cur P Ucre et p. Tetr ns et .aD 3 et i is di is a T. ri veta. - et in i cis
72쪽
1oco R. DE MEDICINA SELECT. LIBER . ci
rein verbum verbo ita fere reddas: Duunche aurim O si re incis , inflammationes sunt circa ceruicem, altera ceu dem citra partes sius interni uel sulfacim , On.inch : nancis autem ad exteriores migis tier gens , O ob id m,
xussus cum minus periculosa Inflammatio ' modo gignatur. Repellentium et sus in angina, O qualibet inflammatione, quoque tempore repetetentia adhibenda. Varia Galeni loca addi tacta, dr si fata.
N anginae curatione repellentibus auxillis utendum esse satis constat, tum ex iis quae de inflammatione generatim a Galerio scripta sunt, tum ex illis pcitratim quae de anginae curatione ille idem proponit commentario A. in librum de ratione victus in acutis . tem xxx. Adhibent ut autem illa non extrinsecus collo , ne ad locum interius affectum, qna transit spiritus, aut cibus, repellant morbum effcientes materias, quae ad exteriora potius trahendae sunt. sed interius saucibus per gargarismata, aut illinitiones. Quaeramen eorundem repellentium sic propria in hoc morbo auxiliaris actio, quemue usum illa peculiariter praestent, dum ita adhibentur, non itamcdicorum vulgo fortasse obuium ; quare ea de re nonnulla adnotare libuit. Existimarit enim fortasse quispiam, illius tantum materiae gratia, quae motu cietur, & fluit, adhiberi repellentia auxilia, ut illi obviam facta, fluere eam non permittam ad putem laesam , sed ut pars laesa eorumdem usu adstricta, & roborata ne recipiat; quem usum scuti repellentia praestant, ita alium eia: mueropristant eo non minus necessarium, qui pertinet ad materiam, qui iam fluxit ad locum laesum, ibique haeret, re inflammationem facit. Haec enim materia usu repellentium ex eo loco educitur , locusque inanitur, cuius inanitionis modum ut liquidius Ostendam , explicandum antea est , quomodo generetur inflammatio; est enim par repletionis , & inanitionis modus. Non possum autem Eam rem metu sostendere, quam ipsis Galeni verbis, quae non uno loco laguntur. In ptimis igitur haec sunt in libro de inaequali intemperie, chri te quarto : ut e calidas xio tibi in musculam procubuit, primum mai
rei a te te runai opplentur , ac distendumvr , ab iis minores, atque ita res
procedit donec ad minimas sit perueretum seniis tibi Ohmerimpressas xia est,
nec amplius contineri potest, partim eius per ipsarum ora, parata per Imnias m
73쪽
tor rea saviave uiur. Apud eundem Galenum haec itidem haberae,
libro artis medicinalis capite lxx xxv. Surponatur igitur c V am partiri amasitudinem sareuiuis insurae, adeo tit dirin mi r que in eo sunt casa , t in maiora tantum, sed etiam parua, que pri Sm bavi, nunc die, quia phea sunt dii sis comprehcuduntur, sicuti plerumque in oculis ob tunicae age craniani si mi patet: Par autem certe est, quod est alia diasa, que latent sic m, ivim plena distendantur, nondum ea ipse obpam ratem sensui mam sta, ctiam
periculum imminet , ne quod ex vasis exudat, ad patia vatua, qua tu medidistit
undatur , aut ne tum parum a quod ' est usum. Ex his igitur patet tunc inflammationem fieri, cum ob at quam causam siue illa plenitudo sit, siue alia ex venis maioribus ad minores delabitur sanguis, ab iis rursus ad minimas,taimque demum ex iis ad spatia inania,quae in medio posita sunt dicuntur autem inania haec spatia, atque hae regiones, non quod nullum omnino in eis corpus sit, sed quoniam nullum adsit solidum. quod visu , aut tactu comprehendatur: sed aer tantum , aut spiritus. Igitur ubi inflammatae parti adhibentur ea quae repellunt, quae sunt frigida , & adstringentia , ut habet Galenus eo lcm capite nonagesimo quinto artis medicinalis , & quinto de simplicium medicamentorum facultatibus, capite decimo septimo, sanguis, qui in loco instamna ,
continetur, vi adstringentium expressus , eandem quam iuit viam et meando , retro pellitur unde venerat, a venis nimirum minimis ad in
nores , ex minoribus ad maiores, & inde ad maximas, iuxta Galeni sententiam: ex spatiis enim & regionibus inanibus ac in medio positis, remeare in venas dc vasa sanguinem, ni gat Galenus loco addulio libri artis medicinalis . sed qui in illis continetur . eum egere dispergentibus, aut resoluentibus : at si nullus dum per ea ea spatia ut eis ascis ex inflammatione sanguis, hac via euacuata materia, morbii tolli. Atqui ex Aristotelis opinione Problematum sectione nona, problemate nono, fieri ossit ille regressus ex spatiis inanibus ad venas. ibi enim ratioriem redens, quam ob rem cyathus artis statim appositus, vibices discuteret, id fieri dicebat, quia sanguinem effusum a concretione prohiberet, eam
autem prohibere, quia retineret calorem in sanguine, quo abeunte concresceret, ubi autem in cute non concresceret, rursus diffundi, dc redire eo unde discesserat,atque ita prohiberi cutima liuore: At cum ex venis discesserit sanguis (suus enim hic locus es ) enimuero ad venas ec Aristotelis opinione eundem remeare, dieendum est. Id vero mihi in Aristotelis Problemata commentarios scribenti, qui deinde editi sunt,
cum durum videretur nec tamen hic Galeni locus eo tempore memoriar occurreret, rem esse dixi consideratione dignam, qumtamen ex Aristotelis opinione est indubitata; de certe etiam veritati maxim8 consonarsed nos quae de sanguinis recursu ex venis minoribus ad maiores, dequet parte ius ammata ad vicinas, de Galeni sententia proposuimus, eius viri testimocuo pluribus confirmemus. Ille igitur proposito capite nonn-. gesimo
74쪽
Coco R, DE MEDICINA SELECT. I BER. c,
sino quinto libri artis medicinalis, quum in multi .udine sanguinis qui in aliquam partem influxisset auferenda, proposui lici nobis curandum esse , ut euacuato prius toto corpore materia retrocederet, repellentibus ad eam rem utendum elle dicit, quae astringunt ec retrigerant. Duplici autem modo retrocessionem, aut refluxum materiae repellen- lentia iuuant. Primum enim reprimunt humores occurrentes. re proximos et hoc enim repercutientium aut repellentium proprium est munus, ut in altum , ta ad corporis partes profundiores proximos succos repellant, ut habemus apud Galenum libro quinto de simplicium medicamentorum facultatibus, capite decimo septimo ; tum vero naturales actiones ex illis adiuuari cotingit nimirum & attractione, & expulsione; attractione, luia vasa magna,& latiora,quae antea exinanita sunt uniueruum enim corpus antea purgandum esse dixit trahunt ad se quaecunque repelluntur; expulsionem, quia minimae venae, dc arteriae partis inflammatae, in quibus morbosa materia potissimum continetur, vigore aucto ex medicaminibus adstringentibus , molestum excrementum 1 se ad xlias partes regerunt; ita tum propria medicamentorum virtute propulsa materia, tum a naturali facultate illinc attracta, hinc abacta remeat , dc retrocedit ad laxiores partes a quibus defluxerat. Eundem te-pellcntium vitan habemus etiam libro quinto de sinplicium inc dicamentorum facultatibus , capit. quinto, cum de mcdcla eorum ageret, quae indurata ex repletione sunt talia autem erat inanitio, seu euacuatio. Tria enim auxiliorum proponebat generx, refrigerantia, excalfacientia, re quae proprie vocamur siccantia; ab his enim omnibus inaniri artes de supernuu euacuat i humore, sed sua ac peculiari a quoq; ratione: iiigida igitur ca rem duobus modis cilicere, nimira tum repellendo, tumelia una cum calore multa educentia humi itatem. Prior igitur modus, quo refrigerantia exinaniunt parte repellendo,& quo durata iuuantur a repellentibus , non est alius , quain modo propositus, quod sat illius humoris eductio; qui in parte indurata continetur, is enim repcllei tium usu refluit, re retrocedit 1 locis angustis ad spatia laxiora. Partem aute duratam meminerimus dixisse Galenum ex repletione, quae renitenmagis proprie appellatu ut Paulo ante ipse admonuit: si .n .sit pars dura, quia materia in ea contenta sit dura,& terrestris,aut vehemeter impacta, sic ut obduruerit iam repellentia renuuntur, ut etia libro artis medicae,&xlibi scribit Galenus Libro etiadecimo tertio methodi medendi, cap.r s. maius est illime de repellentibus eadem liabetur sententia Ibi enim,ad i cinoris inflammationcm docens medicamenta nunquam sine repellcn- tibus , indicatione a parte simpla ei se adhibenda, repellentium vitan rspicue proponat eum este, ut id educatur , quod in laborante particula continetur. Ait enim inflammato iecinore, mixto utenduin ei ic medicamine, nimirum non absque repellenti aliquo, idque non so-
nun in ipsi Phlegmones generatione, quo tempore nimirum, id aliarum
75쪽
etiam pusium instaminationi est commune ; sed etiam cum nee 1illum
quicquain amplius, nec repelli, quod in laborante particula continetur
possit ; quibus postremis verbis , hunc de quo loquimur repellentium usum significat, sicuti prioribus alterum, quo aduersus illa, quae quunt
valent repellcntia. Duplici igitur nomine repellentibus vitiatur, tum prohibeatur ne quid amplius fluat , tum ut retrocedere & remigrare C satur quod fluxit, ac in particula continetur. Alius adhuc addatur locus, priuatim quidem de angina, sed qui communiter cuique etiam ala inflammationi conueniat, scriptus commentario quarto in librum de resone victus in acutis, particula trigesima Ibi enim totius corporis euacuatione, quae primum omnium est procuranda , proposita, manifesto
duplicem reppellentium usum, quae postea sunt adhibenda, his verbis
commemorat: Corpus tritur totum die nasci Ia Uacuare oportet, O purgatione , ct cli cribus ; terum asses aspartes medicamentis ad ringentibus . quae prsura tes retrudunt humores, atque ex firmatis eos qui ncn admotam ii simu sunt, O
glutinos, est crast. Sed ec manifestissimis verbis idem patet libro undecimo methodi medendi, capite decimo quinto , ubi scribitur a Galeno, repellentia, quae adstringendi vim obtinent, duplici ratione in initiis fluxionum conuenire,& quod robur affectis particulis inferant, unde minus prompte recipiunt, re quod eorum quae in viis iam contenta, tenuissimum extrorsum exprimunt. Nec minus idem apparet ex decimo tertio methodi capite octauo hisce verbis: Quod die o ex eo quo in laborante membro oontinetur, em iam in proximas partes repellit, hoc phlegmenes tam
genitae medela est. Possimus enim vero eandem rem aliis etiam Galeni locis confirmare, sed haec sufficere arbitramur. Quamquam autem hic sit repellentium usus quem ostendimus, ut ex inflami nato loco, eorum beneficio euacuari possit vitiosa materia, non tamen existimandum es hid ita esse perpetuum, ut quolibet morbi tempore, re qualibet materiae conditione, eorum usu illa evacuetur: ex quo fieri contingit, ut in eorundem usu non sit semper perseuerandum. Id enim tunc solum licet , quum principium est morbi, re materia est tenuis , nec vehementer impacta de vasa robore praedita , quae in idem sere recidunt 8, initio enim morbi , tenuis est materia , neque dum aut cras.sescere,aut vehementer figi potuit.Id vero ex me non dico, sed ex Galeno , qui .eodem libro decimo tertio Methodi capite decimo sexto, cum in iccinoris instaminatione proposuisset utendum esse repellcntibus , non solum in initio , re generatione phlegmones ( quibus solis eo tempore in aliarum partium inflammatione uti liceati sed indicatione sumpta a parte, mixtim cum aliis etiam in vigore, quo tempore in ali
rum paritum inflammatione , in quibus haec indicatio non attenditur, eorum nullus sit usus, cum repelli, aut cogi ut refluat eo tempore non possit materia; totam hanc rem nos docet, &causas proponit, ob quas
non possit uia vigore ad alias partea re ti, de repelli: sic autem scribita
76쪽
LOC OR. DE MEDICINA SELECT. LIRER. cc
se crassi: enim hac multis de casa sane in principio, tum parum est quod assuit.
tum maema ex parte tenuius, inm partis j ius qua recipit, dii imus nonnuetquam calimior , ut te nondum lassata, tum quia in assidia continetur parte ncndum
ejicienter impactum ; At cum phlegmine in distare sua iam cen i lit, tum maliuin ea sanguis continetur , cra arsebinde, ac di ementer impasius, tum tarius partis iam ci sic lior, quam alioquin dialentem requirimus , quo scilicet assu eruacua amoliatur, Pandequidem haud satis potens est a Fh ingentium ' sp .uorum viis, qua sis ratum esciat; quippe porc Phac cogendis, ac conistringe dis , O tillati Ansandis, O reprimend is corporabui, qua tenuiora consitem a sunt, ad circumpositas partes ex cere ; caeterum nis etiam laborantis particula virtus aliquid auxilietur, nihil a eo magnum esciat. Haec Galcnus. Quam doctrinam habemus similiter capite nonagesimo quinto artis medicin i is: hic enim cum repellentia auxilia proposuisset adhibenda, ut eorum beneficio a parte assecta repelleretur morbifica materia ,& ad proximas remeare cogeretur, quae nos paulo sapra adduximus & explicuimus , haec subiicit: Si igitur hac tila superfluum omne retrocesserit, is est res habet: At si aliquid fuerit in arte retentum, ut fiandum erit, id lentii, ac crasum existire atque ea ratione iam coactum,atque ad lectum, ut m di cultate extra, possit. Fieri autepost etiamsi non eius naturae sit, tit a patia qua in media sunt, sit est sum: in
quo casus tunc ad id veniendum esse tempus suadet, tit hoc ipsum quod reliquum est per patientem locum euacuemus, imponendo superiacentibus partibus ea quae inisuentem humorem repedendi vim habent. Igitur si tenuis est materia quae inuit, non crassa, coacta, & adflicta; si non est ad spatia quae in medio iunt effusa, ut hic scribitur; si vasa sunt robusta, quod habemus libro decimo tertio Methodi, quae omnia in principio inflammationis contingunt, liceat usu solius repellentis medicamenti, purgato antea toto corpore, curare inflammationem ; nec ad resoluentia , aut aliter eu
cuantia necesse est progredi.Si autem copi osa est quae iam fluxit materia, crassa,ibique vehementer impacta, vasaq; debilia laut si in spatiis, quae in medio sunt effusa, quod in vigore accidere sole ion iam nobis illud liceat, sed ad alia inflammationum praesidia veniendum ; eo enim tempore, quod decubuit, & quantitate plus ,& violentips adeo impactum est, seu per spatia vacua effusum, vasaque ita delassata, ut repellentium usu educi materia non possit;vnde ab eorum usu abstinendum est: quod enim antea Paratum magis vinci lixud est victum, qui speremus viribus auctum posse a debilioribus superari 3 sed & aduersa eo tcmpore repellentia mobo sunt,materiam enim reddunt crudiorem , & minus apta, ut
concoquatur, ob quam rationem scribebat Galenus libro sexto de compositione medicamentorum secundum loca capite primo: suo que quicquam infuit, id ipsum repellire conuenit, tibi vero constiterit, concoctoria asstri e deinde cons emer discussoria. Non quo repellentia solius materiae
gratia suae fluit adhibeantur, sed quia dum fluit materia, quod est initio inflammationis , illa quae iam riuit, re continetur in parte infam-
77쪽
mata, est exigua, ac tenuis, non impacta,nec ad spatia vacua eguia, vasaque sunt valida, unde licet illam repcllere; quum autem consilit, im redimenta illa adsunt omnia, vel magna ex parte; unde a repellentibus abstinendum est, positumque illud tanquam signum est a Galeno Igitur quamquam ad euacuandam materiam , quae iam fluxit, re in inflammato loco continetur, adhibeantur repellentia, non tamen omnibus moentemporibus( omitto nunc indicationem a parte a nobis usurpari sine magno detrimento possint; materiam enim magis incrusiant, durant, exsiccant, dc coctioni reddunt magis ineptam, nec inde eam expellunt; quare si initio non videmus inflammationem cedere repellentibus , nec inde regeri materiam, ad alia evacuantium praesidiorum genera nobis transeundum est. Solo igitur initio morbi adhibebuntur in eum quidem usum quendi dixi; In vigore aureum s omitto & hae indicationem a. parte ut in iecinore)quo tempore circa affectam particulam, uti eam exinaniamus, resoluciatibus. utimur , aut scalpello incidimus , ut per ipsam evacuemus. Dicit Galenus ad repellendum quae influere fortasset ossent, & prohibendum quominus ad eandem partem labantur , repel-ntia etiam eo tempore adhibenda, non tamen parti ipsi affectae, quae resoluentia pura requirit, & prae duritie humoris renuit repellentia, sed partibus proximis . Sc superiacentibus: ita enim possunt illud praestare quod quaerimus: initio autem inflammationis ad finem eum quem din, mus,inflammatae parti, non superiacentibus,apponi dubent.
ginam dari ab rue inflammatione. Galeni ea de re interse contraria loca conciliata. Particularis quaedam angisna Aretaei explicata.
N o i N A inctaminationis genere comprehenditur vulgo .
de per eam dclinitur , veluti ab ea nunquam sit disiuncta; ia Galeno etiam ita alicubi, ut cominentatio in libi um qita tum de ratione victus in acutis, textu vigesimo per hac verba : a divus ias, o, , id est, Aegina est in Ni-m Uio p ratum , qua punt circa guttur; atque etiam libro secundo ad Clari- conem capite primo, ubi pharyngis esse inflammationem scripsit. Abest se tamen ahquando ab angina inflammationem, ex eiusdcm Calcni scri piis colligitur , libro enim quarto de locis affectis,capite tertio, quintum genus anginae aliis medicis intactum, ex vertebrarum peruerit ne
ad interna fieri proponit, adducta etiam Hippocratis sciatentia ex librosccundo Epi miorum, non ita paucis verbia conscripta. Tale autum
78쪽
Loco R. DE MEDICINA SELECT. LIBER. O
anginae genus absque insammatione contingere non dicit eo loco ex presse Galenus , sed quinto eo genere adinvento , cum refellat medic ruin sententiam , qui quatuor illis tantum ex inflammatione obortis, synaneste, parasynanche, cynanche, & paracynanche propositas , qua
tum aliud genus ex vertebrarum luxatione relinquerent intactum , eam rem enimuero signis t. Vnde magis uniuerse aii ectionem eo loco definiens , adducta etiam aliaHippocratis sententia ex tertio libro Prognosticorum, finginae nomine appellat omnes affectiones, quaecunque ceruici accidunt, ubi spirationem quoquo modo reddant deteriorem, nomine ceruicis comprehendens quaecunque interius , aut exterius ad fauces, vel guttur pertinentia, eam dissicultatem inducere possunt. Fitent in respicandi etiam difficultas per morbos thoracis , pleurit idem, petis neumoniam, & alios, sed illaesis ceruicis partibus et verum si ceruix al: ter etiam quam per in lammationem assici potest, sic ut respirandi
: sicultatem aliquain inducat, necessariam esse inflammationem non video: potest autem; angustia enim gutturis abunde est, at angusta nosenaper & necessario ex inflammatione, scd aliter cliam, ex luxatione vertebrarum proposita in tractione , tensione , dc euersone partium neruosarum ad verrebras pertinentium, quae absque inflammatione ab excedenti etiam siccitate, aut humiditate contingere pollunt, ex cod Caleno libro quarto Aphorismorum, commentario ad Apholismum tria
gesimum quintum; unde de eodem loco quarti de locis atactis , cum doceret, quam ob rem Hippocrates eos qui ita afficti sunt, anginosos appellasset, discrimenque proponeret inter anginosum concursum , ecpleuriticum , atque peripneumonicum . duo in medium adducebat; ab terum , quod in affectione ab Hippocrate proposita, corum quos anginosos appellauerat, nullum adsuisset in pcctore, vel in pulmone vitium, ex quibus etiam dissicultas respirandi oritur; alterum , quod angustiae sensus in pectore eisdem adfuisset. Dicit igitur Galenus angustiae sen- um , non inflammationem: sed ex Hippocratis quoque vcrbis a Caleno recitatis, inflammationem illis minime adfuisse manifeste liquet, quae
ita Latine leguntur: fauces licet inflammatio non angeret, ipsa tamen molesta minime carebant. Non ignoro hunc locum aliter etiam legi , apparere que corruptum , non tamen sc , ut quacunque lectione intlamma tionem aliquando abesse non conuincatur necessario. Enimuero cum inflammatione quoque esse hoc vertebrarum vitium, ex eodem Galeno appareat ad extremum capitis tertij, ubi de eadem luxatione ad intcrnas partes itidem agens, dc accidentia ipsi euenientia percurrens, scribit; interdum ascendente inflammatione, & linguam, & fauces in tumorem attolli: mani fustissime etiam , dc apertissimis verbis itarem se lixbere explicat commentario primo ad librum prorrheticorum , particula undecima per haec verba : Non sici aurem in eo quemPcrcura, sermone mentionem rerum , qui angietam ex colli vertebris. I a in
79쪽
in auteri em partem laxaris perstrum , tum quod raro contingat asse Zio , tum quod gutturis musus, tum quoque simul in Ammari inihi dideamu= : non igitur videatur , ab hac anginae specie , quod propos urinas , ex leni quidem opinione bene confirmari posse. Nos horum locorum conciliationem meremus paulo post. Interim ex Hippocratis verbis rem putamus dilucide constare : sed de ex illis quae a Galeno scripta comm. ad Aphotismum trigesimum quintum libri quarti nos superius adduximus, quibus adiicio ab eodem Galeno deductam rationem : scribbit enim Galenus , hocce genus anginae ex luxatione vertebrarum ab Hippocrate propositum; raro etiam a se visuin accidisse nullo existente in gutture proprio affectu: igitur patitur guttur per consensum , qui ei cum luxata vertebra: at si musculi gutturis una inflammantur, tarn non minus eorum proprius affectus haec angina sit, quam Cynanche , aut paracynanche. Miam autem quibus patiatur c uix , quum ad interiora luxantur vertebrae, proponit eodem loco Galenus quinque,ut quinque sunt huiusce anginae genera , si ex diuersitate locorum , quae patiuntur , anginae species aut diiserentiae sunt constituendae, quoci sa-ciunt qui quatuor illa, synanchem, parasynanchem, cynarichem,& par: cynaenchem proponunt. Nouem igitur,non quatuor aut quinque vulgo iactata angina genera. Fit igitur angina, caque proprie dicta, etiamdum absente in ammatione, ut ex Hippocratis vel bis propositis xbsque controuersia, ex Galeno itidem,sed non absque offensione. Tollamus aut . Hi ensionem ii possumus,& conciliemus loca, quod antea diximus. Primum igitur fortas te non certe a firmat Galenus i. comm.ad prori hetica, luctaminari musculos guttatis , qui dicat cxprimi hi videntur enori etae. ridies, id est, apparent: tum,quod melius puto, in vertcbrae illius luxatione non ex necessitate, nec statim cum morbus incidit, iungitur innanimatio,
sed Laec accidit postea, cu illo vitio statim laesa: est igitur ibi absque in
Rammatione angina, sed ex accadenti iungitur inflammatio paulo post, Igitur adeste, de non adelse,iuxta sensum quo rem accipimus, & iuxta morbi tempora dicere possimus. Libro etiam tuario de ratione victus in acutis, pacticula vigesima,ubi anginam per in lammation defuit Galenus , non uniuerse quicquid hoc communi nomine comprehenditur, definit , sed particularc & potissianum anginae genus quodque medicis curandum occurrit vix eniin, licet ex se dari posui, ad illud aliud curandum accres tur medicus, quin iam sit iuncta iri staminatio. Haec ea de re sunt a nobis adducta ex Hippocratis&Galeni sciatentia. At vero cx Aretaei opinione, anginam absque inflammatione dati, licet alius gemneris, quam a Galeno propositam , maxime perspicue, de exprcssis vcr- bis constat libro primo cap. septimo : ibi enim duas anginae iacit species Aretaeus: alteram, quae sit inflammatio instrumentos una spiritualium, alterani quae sit affectus solius spiritus in se ipso causam habentis,& cum
ui illa situ in lammationea signa in sau bus , ta facie , quae peccantia. humoria.
80쪽
LOCO R. DE MEDICINA SELECT. LIBER . cs
humoris aflluxum,&abundantiam indicam, in bae, huinorii abundantit adeo non adeste signa, ut defectus potius, & in auitionis argumenta appareant , vitiatique spiritus notae, nimirum instrumentorum quae spiritui deseruiunt , collapuo , & pro singulorum natura macies maior, una cum vehementi strangulatione. In tali porro angina existimasse nonnullos adesse inflammationem, eamque abditam in pectore, latentioribusq; partibus circa cor atque pulmones, scribit Aretaeus eodem loco, de tepetit libri . capite . ubi eiusdem morbi curationem proponit; sed libroptimo , animi sui sensum manifeste exprimens subclit et Videtur autem mihi ipsius solius Viritim ratium esse . praua cimue ene ad caiiabsimum, in siccissimum conuersi , nusia corporis parte inflammatione laborante. Sequitur autem ad docendum, iam minime mirandum esse, citra infammationem , dc sola spiritus immutatione fieri affectum adeo acutum, quando absque ullo corporis vitio, in charo is , dc barathris, unica inspiratione priusquam corporis partes aliquod malum patiantur, homines intereant ; quod similiter illi contingat, in quem dum aerem attrahit,c nis rabidus inspirauerit, licet eum non momorderit; sicuti autem ab externa causa vitiatur spiritus qui in nobis est . ut iri exemplis propositis,
ita ab interno principio fieri posse scribit Aretaeus, & probat exemplis
aliarum rerum. Qua ratione autem spiritus hic , seu aer intro attractus,
ad calidissimum de siccissimum praua conuersone immutatus strangulationem pariat, non dicit Aretaeus , sed ex illis dignoscere lieet, quae tum alibi breuiter , tum longiori sermone poti inmum scribit Galenus in libro de usu respirationis docet enim eius libri capite
tertio , scuti flamma omnis, ut conseruetur, nec perat, indiget aere externo , qui moderate ventilet, sic institum calorem nostrum respiratiotae egere, perquam frigido aere attracto roboretur , de conseruetur , si autem eiusnodi refrigeratio non fiat , suffocari insitum calidum , de animal interire , sicuti illis contingit , qui in balneia diutius immorantur , Cc illis qui super lebetem aquae Olidae consostentes , progicdientem inde vaporem respirando hauriunt: fieri nim his sui cationem, propter caliditatem respirando attractam, non propter exolutioncm , probat Galenus adueritis Erasistratum eius libi i capite quarto. Vbi enim ex attracto aere non ventilatur calor de palmo . in quem usum est a natura instituta respiratio , fit perinde ac si non ital cretur , adstringiturque, dc densatur pulmo , tanquam si cohibita est et respiratio ; non ventilatur autem pulmo , cum tale virium quale proponit Arctaeus, concepit spiritus, id est , aer, qui per
inspirationem attractus intus continetur. Huiusce autem vitii causani intrinsec is spiritui este paratam , cuin suffocatis inter charonios specus. cxtrinsecus adueniat. proposuit ante Aretaeus. Enimuero hirruscemodi anginae speciem ex antiquis Auctoribus prater hunc Aretaeum memorata Quio,iPreq; Aetius, quum de angina ab Aretaeo desumpta quaeda etiam