Progymnasmata logices puriori sermone conscripta auctore Augustino Hunaeo ... Additus est libellus de disputatione inter disceptantes dialectice instituenda ab eodem auctore editus

21쪽

ex uaria acceptione Coniunitionis copulatine,quodo Graminatici paucis indicant circa cρnfructionis

. . De disti ione Copulati pr0 uaria aesceptione comunci ionis copulatiuae. ἱ

ω, capitur Divisim Copulatim accipitur de Moties attribuitura herum extremum toti copulato,

22쪽

FUNDAMENTvM non autem singulis copulati partibus seorsum acceptis, ' Verbigratia, Septem O tria sunt decem, Iniscatur numerus denarius, non partibu, sed tot

ri conuenire,

Diuisim, &, accipitur, eum alterum eXstremum ad singulas Copulati partes refertur, separatim ac singulatim acceptas, ut Horatius er Virgiliusfuit poeta, O proinde propossitio uera euadit, pro utrave partem seorsum sumpta, quando hic est sensus, Horatius fuit Poeta

Virgiliusfuit Poeta . . . . . '- Hoc autem utroque modo dicunt, ipsam coniun tionem copulativam accipi categorice, hoc est, vi partes copulet in Categorica propositione. PorrompOcbetice eadem accipitur quoties non Terminos sed propositiones integras connectit constituene Hypotheticam copulatiuam , de qua in primo libro Peri hermenias circa tractatum de enunciationibus

est latius disserendum. uero ad priores duas acceptiones pertinet, boo inter eas es discriminis, Mod O copulastim acceptum pars manetpropositionis, , in veriscatione copulati non es reiiciendum. inare nec mythetica propultiρ ex tali cates Iorica inferri potest , quoniam ut uera sit Categos ri a , plerunque tamen proposuis impotheticasatis erit, suem admodum ex prolosto i ο exempla

B iiii

23쪽

pothetic1 intuleris, falsa erit, quod haec osteηdit. Septem sunt decem , tria sunt decem E contrario copula se sumpta diuisim noni magis parserit Propostionis Categoricae quam quaelibet timuersalis nota. A L i. Abiicienda quoque idcireo en in iniscati ne eos putati , atque in eis locum coniisnctis uel γ sub roganda. Nimirum ut partes aliquo uinculo cohaerentes propos nem neque ineptam , neque pi res ut Meu Aristotelis, sciant. Illud ergo copulatum , virgilius , Ouidius ἰde utrolibet Onenso uerifcabitur , bae ratione, bices Virgilius, aut ouuius .QΡmobrem , O mpotbeticam propostionem ex huiusmodi Categorica re te intuleris, salua utriusque interim ueritate, ut uerbi gratia: Exsuperiori propositione Vergilius Θ Horatiusfusit poeta, inferas hane, Virgilius fuit poeta , erHoratius fuit poeta. νAduertant bie non moto Lorres , sed lites raturae politioris O Grammatices nudis ... Qi a copulato , in quo ἐν copulatim susmitur , probati autores fere dent uerbum plus η ,-hic , septem O tria sunt decem , non autem s. Dixi fere γ tiamsingulari quoque uerbo cst tentum ea nonnunquim huiusmodi creulatum . .

24쪽

FUNDAMENTUM sqqSi , nimium identitas sut Grammatici loquuntur ister partes copulati fuerit , quale boe en rinnima rationalis er earo unus est homo; quanquam θ bie plurali numero non inepte utarisaut ex superiori exemplo manifestum ea, ubi perinde identitassignificatur. Septem enim e . tria unius denar, sunt partes, ut anumab caro unis

i si autem divisim , ροὶ capiatur, fere tuns uni copulata uerbum numeri singularis ut Ari toteles 9 Plato fuit philosophus. Et quae plus m Grammatici adferunt circa zeugmam rationem. At .e hoe quoque non esse perpetuum ex eo tauet auia adhincto pluralis

exa te pertipiatur , tac opu3 en distin tione . , Quotiex uerbum singulare aZiungitur copulato

dam identitatem copulatim usurpetur ut modo en Oile um in illo, Anima b caro unus en hos, mo . Qisties contra uerbum es plurale, corus latum utroque potes accipi modo. Copulatim accipitur hie , duo O tria sunt quaηque. Diuisim hie , Leones O cunieuli

sua habent latibula in diluis , Agnificatur enimo leonibus sua esse stetra , b . kμlii 'M .

uidem esse caueas.

25쪽

a 6 LOGICES' Verum quoniam anceps er arbitraria esse inatioris signi tio uidetur , a d perfectam huius rei, discret φ cognitionem hoc pro cenissima regula

copidatim dictio ser) accipitur quoties verbisui istiGoti competere non partibus definiatur . Diui

sim capitur ,s in suular per se partea uerbi signi

scatioferri putatur : utroci, modo pro fine sumitur quoties uerbum b im totum copulatum , erinyrtea eius absiua discrimine. quadrat pro arbitri

.: sed de disiunctiva quoque coniunctione quae consmilem acceptionum diuersitatem subit, bie Mens dum esse eommodum locus admonet, quoniam dissunctisuprafecimus nuntionem. Disiunctam a

Disiunctimaeapit uelὶ quoties rotiment alterum extremum attribuiriniscatur, in iustitis uel temeritas en uirius , quae s uniuersavist, falsa eii , cum b c praeseserat sententiam , Omnis re quae en Iunitique. temeritas, ef uirtus, quia Onensa temeritate falsum euadit , hae enim est ius siti uel temeritas senon autem virtus est, tamets. in hunc senctum apud erudites uix unquam usurpastam reperias hanc ceniunctionem, nisi a parte priae dicati , ut contingit apud Arifotelim hi generali diuisione Eradicmentorum. Eoru suae secuηdum

26쪽

extremur' cons

. βed huius noniam late Ptet usus, quam quida praeceperunt , fere enim ex ratibus conflat partibus disiunctura qu rjurimum intersedissent , .s liquet sc Boetio, Trapezuntia, O alys eruditis uri naturam, O ropositionis exesquμmur . Atque his duobus modis categorice partitulam ueh aiapi volunt, hoc tamen discrimine; stine* poseriori accepi isne inferri post Imposthetica disiunmua, non autem ex priori. Impothetice vero capit , quoties h potbetis eam disiunmuam escit , Olegoricas inter se cons

i Atque tae basimus pro sngulari termino exactius a communi discementi Gidiasint, nunc qua

variis modis terminosium singulare tum commusnes in diuersis Propoqitionibus accipi contingat,prout nune bane, nunc illam, nunc nullam certa lege significandi,adiuncta uox eis tribuit, exronemus. CAPUT QVINTVM.

De uariis modis , quibus terminos cum

27쪽

28 LOGICEs . singulares , communes aespi constingit in 'primis de acceptione Tee,

Terminus Cistego ematieus non modo' commus nis , sed byingularis tribus acceptionum Itheri, bus in Propogitione deprehenditur acceptus , et ori nunquam materialiteisseu teebnicos,alias1implicister, frequenter personaliter . 'Technicos accipitur terminus, quando pro uoc' vel scriptura ponitur, modo adhaae significanda non sit institutus ;ut dum dico leo est nomen , homo est Zilh abum

subiecta capiuntur materialiter. Adjecimus desnitioni i modo ad baec significas Dor caeci ad exeludendum Terminos , qui prouocibus quidem, e stripturis capiuntur, sed ex probpria segniscati ne,D impostione, unde cum dico Vox auditu percipitur: Scriptura in locum uocis substituitur, subiecta dictarum propositionum non ' materialiterssed personaliter accipi censendasvrit Vari' autem modi solent assgnari , quibus ter milius en materialis.

Primo pro se, cum uidelicet reddit propositionem veram , non pro alia vocoed proseipsa . Exempli, in hac propintione , Leo eii uox dio aba. Terminus leo materialiter pro fe capitur : sc subie sta in bis, Cato en uox tertia: ὀeclinationis , Amo. primae coniugamiris.

28쪽

positionem similis terimini ratione , in alia proposistionerxpressi, quisi eiu sem numeri O casus, in bar oratione , homo praedicatur de Catosne' Terminus homo) pro simili capitur, nismirum 'in hac s quenti propositione expresso , Oto est homo. i Tertio pro dissimili, eam uera sit propositio, ratione alterius termini , positi in alia propossitione , qui fit, aut numeri diuersi, aut casus,

ut ablativus Catone in praedicta oratione, capis tur enim is pro nominatiuom oratioue , sic prolato, Cato est bomo .d . . Alios modos acceptionis materialis eonsulto praetermittimus nullum hodie usum hasbere uideantur. . Vt autem cognoscamus quando aliquis Ters minus dicatur accipi materialiter , unica haec sufffecerit regu la . Tune deitur Terminus aliquis accipi materias liter', quando accipitur comparatione proprietatis alicuius Grammaticae, Dialecticae uel Rbetoricae. Hae enim tres scientiae de sermone agunt, exsplicantes tantummodo uim ae proprietatem fers monis . Propterea uocabula, quibus peculiaris ter bae si retiae utuntur , accommodari debent uorisbi υτ sermoni. Poreb huiusmodi uocabula a uetes

vi s Dialecti eis dicuntur secundae intentionis ,

29쪽

3o V LOGICES . . Iseu impositionis . Prima eisim cur ac studium positoribus fuit, ut rebus ipsissignificandis indes

rent nomina. Postea uero quam huic primae intentisnuuit satisfactum, O uidenent 3dem necessarias

fore artes aliquas, per quas Lisiceremus recte vii lis nominitar impositis incissi uelati iam secundo laco intenderunt, alias insuper Ongere uoces , quae Asciflinis duntaxat inferairent, ἐπ uocis non rei proprietatem expliorrerit . . Deplices igitur

sunt Termini. , ἰ: o Intentionis.

Terminus secundae intentionis Terminus primae intentεonis, uocabis Ium est ex prima instituentium intentione

destinatum ad rem quampiam certam si e signandam, siue substantiam sue accidens, uisunt omnia uocatala rebus ipsis indita, quibus in familiari eongressu uulgus hominum pQM utitur, . ad exponenda sibi inuicem, mentis cogitata . Terminus secundae intentionis, aestuqeabulum ad disciplinae alicuius tra tiosnem destinatum, : ive in Grammaticis Nomen, Pronomeπ , ver bum , Decisatio, Coniugatio, re consimilia In Dialecticis , uniuersale , Suriscibile , Genus , Species, Indiuiduum,hiclenus alia, quaev naque uocabula Artium, vel nomina m ηηm p.

30쪽

pellantur. Ad Terminos iitur primae intentionis y eonferantur secundae intentionis , materialiter eapiuntiis primae intentionis Termihi , ut paulus est Genus . . Quanquam non desunt , qui subiecta ba, rum propositionumsigniscatiue , di suifatim dieetur simpliciter accipiant, pro rebus primosign ficatis, qui Logicam non designis, sed de rebus prineipaliter speculationem tabere eredunt, quamuis hoc priorem sententiam amplectentibus non plaeeae qui dicunt: Si hoc de Logica quis eredat, quare 'etiam de Grammati er Rhetorica idem non sensti siquidem hae ires disciplinae ins mone sitieuersantur ; si Grammaticam quoquis

torteam rebus praecipue tribuat ς Di terra subin,

ἐο bae tres diseiplinae uulsesermocinales haberi possunt, si principaliter de rebus fleeulautus ' Ἀ

Hos ad inulaem conciliars aut refellere in Ientia non est animus. Nos igitur prima b sinia intentionis Termisos absoluamus. Selendum bis est , quod Neoteri bruin si e r. . rem Orum Philosophorum hie loquendi Modus Tecminus prim authcunae intentionis ante Boetium incognitus uesta quia b,qui hodie Ludos ad tradens iam Lomam aperiunt in re docendum , freque ire talium Terminorumfaciunt menti neni,eorum ple M refacilem attulisse explicationem occasion. data, neque ingratum flariss , neque in uti bit ,