Hapanta. Opera omnia. Editionem curavit Carolus Gottlob Kühn

261쪽

δε γραμμὴν μῆκος ἀπλατες. επιφάνειαν ει τὰ μήκους καὶ πλάτους μετεχον. τουro δε, ὁπόταν βάθους προσλάβν,

σωμα νομέουσιν εἶναι. τινες δε τὰ περατα σώματα εἶναουπειλήφασιν.

s es illis isti l quadam unum eX alio genitum in aliud transire demon strant. Tertio ortum cum ex non entibus sit aliquid, intentum Vero qiuando ex ente ad non ens transit, ut Inanimalibi is quae corrumpuntur. Motum accretionis ut Cum e parvo ad aliquid majus transit. Denique motum diminutionis ut cum ex aliquid breve redditur et ad minus transmutatur. De corPore.

Nonnullis corpus esse dicentibus quodcunque sive agat sive patiatur. Alii corpus esse definiunt quod implici di-

naensione constat cum renixu. Punctum namiue esse cujus pars nulla: lineam vero longitudinem latitudinis expertem rhi perficiem longitudinis et latitudinis est particeps. Hanc vero eum prosunditatem assumpserat corpus esse existimant. Quidam etiam corporum extrema et terminos

iiij esse crediderunt.

262쪽

Figura corporis superficies, circumscrriptio et terna inus est. Figurar m Mero tiliae rotundae sunt, aliae angulares, quamιm in nit α Pene Dariatio es.

De idea seu forana.

Idea est substantia incorporea, sui si initium causa et naturalium substantiarum sub sensum cadenti iam exena plar, ipsa quide in ex se non subsistens, sed somnis carentes malorias sibi similes reddens earumiue constitutionis causa. Plato vero concedit quantuna sieri potest quaerendas esse ideas in mente et cogitatione dei. Aristoteles autem sor-anas quidem et ideas non abstulit, sed eas materiae con-Junctas esse voluit. Stoici nostras cogitationes ideas appellarunt.

263쪽

et ri

Caput VII.

De mundo. Stoici mundum ianuim esse dixerunt et hunc lotum esse et corporeuna. Empedocles Vero mundum quidem Unum esse concedit, non tamen universum esse, sed exiguam quandam universi particulam, reliquium Vero otiosam materiam. Plato mundurn unum esse et universumamurnensis conjectat, quia perfectus non esset, si omnia non contineret nec exemplam, id est mortali mundo, similis si unicus non esset, nec aeternus si quid eXtra se ita heret. Metrodorus praeceptor Epicuri ait absurdum esse an magno campo spicam unani produci et unum in infinito mundum. Quod autem sit infinitus eae eo patet, quod infinitae sint causae. Etenim si mundus sit finitus, causae vero illius infinitae ex quibus prodiit, necesse est mundos da1i infinitos. Siquidem ubi omnes causae, ibi etiam sunt essectus. Causae stutem sunt atomi et elementa.

264쪽

Quomodo consitit mundus. Constitit igitur muricius rotuli Ja 11gura soriniatus Iaoc pacto ut gravis lima corpora deorsum serantur, levia Vero sursu ira, carcirim denique et in orbem quae ex his sunt Composita.

Caput VIII.

De deo.Quao de deo inter initia orni simus, ea nunc mCemus. Nam ex antiquis pliadosophis quosdam inveni naus deos ignorarunt, ut Protagoram Eleum, Tlaeodomam Cyrenai Cunn, Euennemana Tegeatana, non enim deos esse asserere an si sunt. Videtur vero hujus opinionis fuisse Euripides, litam quatri id ipse non dicit ob metum Areopa itarum, sed Sisyptium id dicentoni introducit. Sed istos missos saciam iis et Anaxagoram potius audiamus, qui divinam iii

265쪽

του παντός. ὁθεν ἐστιν αἰθέριον σῶμα τὰ μέγιστον υπ' ciυro υ νομιζόμενον. διηρημένον κατὰ τἀς σφαίρας ιν μῖν φυσει συναφεῖς, et v, δε λόγω κεχωρισμένας ' ἄστ ει ναι ζῶον σύνθετον ἐκ σώματος και θεότητος, και τὼ μεν αἰθέριον

mentem asserrit res omnes a pranaordiis mundi Inter se confusas distinxisse ita res omnes procreasse. Plato Vero suppositit priuati corpora non constitisse, sed inordi nate mota a deo in ordinem fuisse coacta et ad quod

erat ConVeniens revocata. Tliales Vero mentem munia

deum esse putabat. Anaxi in ander autem mentes infinitas deos esse putat. Democritus autem mentem in igne spla ae-rrico animam mundi existimat. Pythagoras Vero ex principiis unitatem deum et bonium esse putavit, qiuae si unius natura ipsa naens est, indefinita in vero dualitatem daemonem et ira alium circa quam multilius est visibilis. Et Platoni lioc vi una est deum ab omni ira ateria separatum et nudis passionibus obnoxii iiD. Aristoteles Vero supremum deum soraiani esse des1nivit separatam, universi tamen circulo inhaerentenae: iurule et corpus eJusmodi ab ipso aethereum et magnum reputatum est, divisum in plures sphaeras natura coram notas, ratione vero separatas, ut ani-naal sit compositum ex corporo et divinitate et hoc ae-

266쪽

Ed. Chart. Π.' 30. J . . Ed. Bas. IV. 428. 42 . κινουμενον κυκλοφορητικόν. την δε νυχην λογον ἀκίνητον. αἴτιον της κινησεως κατ ἐνεργειαν. Στωῖκοὶ τυν θεῖν πωρεντεχνον η πνευμα ν0μίζουσιν ὀδιν βαδίζον επὶ κόσμου γενεσιν, es Περιειληφὰς πάντας τους σπερματικους λόγους, καθ ους εκαστα καθ' εἱμαρμενην γίνεσθαι και διηκειν δι ὁλου του κόσμου, τὰς δε προσηγορίας μεταλαμβάνοντα κατὰ τὰς της Γλης δι ης κεχωρηκε παραλλάξεις. θεῖν δε και χον

δε, ἀνθρωποειδεῖς εἶναι τους θεους, λόγω δε πάνυ θεωρη- τοῖς διὰ rην λεπτομερειαν της των εἰδώλων φύσεως. ὀ δἐουτω ἄλλας τετταρας φύσεις κατά γε νος ἀφθάρτους τάσδε, τἀ ἄτομα, τυ κενόν, τὸ ἄπειρον, τὰς ομοιότητας. ciὐιαι δελεγον rαι Oμοιομερεῖς καὶ Gro ιχεῖα τω αὐτω.

. illa

rvii 'ς Ithereum motum et in circulum Volubile, an tiaram Verorationem immobilem, causam motus secundum operationem. Stoici deum esse ignem arte praeditum vel spiritum arbitrantur et Via procedentem ad mundi getierationem et omnes Omnium rem In rationes continentem, quibus ovania fato eveniunt lotum naululum pervadere ' ac appellationes sortitum p diversitate materiae in quam dissus iis est. Deum et mundum et stellas et terram esse censent. Id alitem quod Omnium supremum est mentem esse et de una. Epichariis Vero deos omnes lautia ana specie esse, sola vero ratione visibiles propter tenuitatem specierum eomam Naturae: llic vero sic alias naturas secundum genus incorruptibiles statuit atomosque, in sinit vim, Vacuum et similitudines, hae vero dicuntur partes similares et elementa. Unde deor m notitiam habemus.

Deum definiunt Stoici spiritum intelligibilena, soranam non habentem, qui se in id quod vult transformat. Dei

267쪽

Ed. Chari. II. 38. J . Ed. Bas. IV. 427. 429. Dνοιαν τούτου ἐκ του κάλλους καὶ μεγέθους των ὁρωμένων αὐτου δημιουργημάrων. si δεν γὰρ των καλων εικη γεγμ lνηται, ἀλλ' υπὰ δημιουργου σοφού. υθεν Eυριπίδης ειπεν, ἀστέρες δ' ἐν Ουρανω ποίκιλμα τέκτονος σοφοῖ, ἐλάβομεν δε ἐννοιαν ἐκ τού τυν ηλιον και την σεληνην συν τοῖς λοιποῖς των αστέρων την υπόγειον φορὰν ἐνεχθέντας ομοίως ανατέλλειν τοῖς χρωμασι και τοῖς σχημασιν. ισα δἐ και τοις ιιεγέθεσι και κατὰ τόπους τοῖς δευτοὐς και χρόνους.

429J IIερι ηρωων και δαιμόνων. Θαλης μἐν και Πλάτων καὶ Πυθαγόρας καὶ προς τούτοις οι Σιωῖκοὶ γιγνωσκουσιν ὀμοίους εἶναι και τούτους μἐν οὐσιας φυσικάς, τοῖς δ' ηρωος ψυχὰς κεχωρισμένας των σωμάτων τὰς μἐν ἀγαθῶς των τον βίον διαγόντων ἄριστα ἀνθρωπων, κακὰς ει των πονηρων. Ἐπίκουρος δὲ Ουδετέρους τούιων εἶναι συγκεχώρηκε. vero cognitionem liabenius ex pulchritudine et naagnitu dine operum illius quae conspiciuntur: nillil enim temere aut casu pulchrum oritur, sed opificis sapientis opera: quamobrem Euripides dixit: stellae in coelo sunt ornatus opificis sapientis. Devenimus autem in hujusmodi cognitionem cum ex aliis stellis, tum praecipue ex sole et luna, quae subterraneum iter emensa eodem colore, eadem figura, eadem magnitii line oriuntur eademque et tempora et loca servant. De berolibus et daemontibus. Thales, Plato, Pythagoras et cum his Stoici sentiunt eos esse similes ac Daemonas quidem substantias naturales, Heroas autem antinas e corporibus separatas et Itiarum bonas esse, quae homihum fuerant optime Vitam traducentium: malas autem male viventium. Epicurus tam Dae-inonas quam Heroas non concedit.

268쪽

De anima. Muliana quidem possunt iis invenire apud priores Pliι- log ophos de ani tria ortam controversiain, verum tarmen ne intro di ictionis modum excedere videatiaur, cum quae de ea ali omnibus dicta sunt enarraVeriurias, quaecunque ab illustrissimis viris de ea victa suisse arbitramur, breviter C immemorare Conemur. Animam igit tir existimant aliqui spiritu in esse toti corpori anneXum, non tarneu aequabiliter,

sed uni me uibro magis, alteri ininus: lioc Asclepiadis sectatores dicunt. Eanclem alia facultatein qua Vivimus arbitrantur. Quidam principiuna motus o innium quae fiunt et sunt. Epicuius autem aerem illuna quem respirando attrali linus ananaana esse credidit. Cujus substantiam alii incorpoream dixerunt, ut Plato, alia corpora 1novere , ut Zeno, quem secuti Stoici, itana spiritum ipsana esse opinati sunt. Item mortalem alii, ut Epicuriis et Dicaearctius.

269쪽

illin

si site alii elli uil

inalilietis Alsi immortalem, ut Plato et Stoici, ipsam existimarirnt: quamquam Plato suo se motu semper moventem nec lan quam intexi iuram ipsam asseveret, stoici contra tamdiu animam immortalem durare quoad munctus dissolvatur, tunc enim ipsana illa o quo corruimpi. Rursus alii sic an neXas Corporibus antinas ait int, iit ex eis ipsas sponte na' tas dicant: laocque in esse, ut corporis Voluptati bus tantopere delectentur. Alii vero antimam volunt dei particula in ullum eX stare elementum, quod otiosum sit quodque in compositarum rerum rationem non Veniat. Peccare vero atilinas inquiunt. Alii quia liberaeciam sint suopte arbitrio ad malum ferantur: Da III Cum Voluptates appetant ut eas assequantur, vitia persequi flagitiosum esse non jussicant. Alia cuncta fato evetii re putantea antinam quo lite nulla electione liabita delinquete posse concedunt. Poenas dare sceleratas animas ubi a corporibus solutae fuerint existimat Plato: bonOxuria auten1

270쪽

Ed. Cliari. II. s31-J , ναμεινον βεβιωκυῖας εις θεῖν ἀναπεμπεσθαι καὶ τοῖς αστροι ἐγκαταλεγεσθαι. αωῖκοὶ δε τούτων οὐδεν προσIενται , αλλ' ἐπειθῶν αΠοχωρισθῶσι των σωμάτων, φασι τῶς ἀκρατεστ 'ρας και των ηὐεων επιθυμητικός αυθις ημφιεσμενος των διὰ σωμάτων η ὁονῶν προσγιγνομενων εγκαταδύεσθαι πάλιν τ0ῖς σωμασιν εξ ἀρχης, και μηδεπυτε παυεσθαι τούτου περιπιπτούσ&ς, εως αν παιδεύσεως της προσηκούσης τυχωσι και των καλῶν εἰς γνῶσιν ἀφικόμεναι χρηστον ελωνται βίον.και μετὰ την διάλυσιν και την απαλλαγην τοῖ σώματος καθ' tiυτῶς διαφανεῖς σπουδαίων δεομενων ιδεας μετελθούσας τὰς ἀγαθὰς καὶ μετὰ ταῖτα διὰ παντὰς Οὐοας τὰς πάλιν Osrω διακειμενας. ειναι δε τὰ μερη της φυχης Πλάτων μεν τρία νενόμικε, λογικὸν, θυμικῖν, επιθυμητικόν. 'Αρι- Groτελης δε προσήγαγε και τὰ φυσικόν τε και τὸ ζωτικόν.αωῖκοὶ δε τεσσαρα μερη της μυχης εἶναι φασι, λογικὰ cilao Πικὸν, φωνητικὰν, σπερματικόν. τινες δε την φυχην ἄπλην καὶ ἀμερη τυγχάνειν. ουδεν γὰρ ἄλλο την ψυχην ἐπολαμβάνοισιν η φρόνησιν ὐπάρχειν, ην καὶ νουν και νούσινes a i

ad deum post mortem reverti et in astris habitare; Stoicin Hail la orii ni adiri iuunt, sed postquam, ajunt, sejunctae a

Corporibus fuerint quae intemperanter vixerunt et adlauo Voluptatum aVidae sunt, corpus aliud iterunt subeunt , de-sdemo voluptatum illectae, quas corpolis ministerio assequuntur: id autem eas tamdiu facere, quoad virtutem edoctae in cognitionem veri boni deveniant ac meliore in Vitam traducant: a qua stati in ubi solutae et jam ab im-Pedimentis co/poris liberae fuerint, ipsis per sese inet interlucentibus honesti ac decoris ideis uniuntur, a quibusso assectae nunquam postea divelluntur. Partes animae Plato tres fecit, 1ationem, aracundiam et concupiscentiam. Aristoteles quartana addidit naturalem et ves etantem. Stoici et ipsi partes animae quatuor enumerant, ratiocinandi, sentiendi, loquendi et gignoridi facultatem. Alii simplicem et partibus carere animam a1bitrantur: nisi ii enim aliud esse quam priuientiam, quam tum mentem tum in- leti tidii litte

라틴어 텍스트