Herodotos : für den Schulgebrauch Erklärt, nebst Einleitung und Übersicht über den Dialekt

61쪽

εωυτῶν, οἰκέει δε την ἀλλοτριην. τα δε λοιπὰ εθνεα των επτὰ τεσσερα επηλυδά ἐστι, Λωριέες τε καὶ Αἰτωλοὶ καὶ Αρυοπες και Λημνιοι. Λωριεων μεν πολλαί τε δόκιμοι πολιες, Αἰτωλῶν δε υλις μουνη, Βρυόπων δε Ἐρμιόνη τε και Ασινη ηd πρὸς Καρδαμυλη τn Λακωνικy, Λημνίων δε Παρωρεηται παντες. οι δε Κυνουριοι αυτόχθονες ἐόντες δοκέουσι μουνοι ει- ναι 'γωνες, εκδεδωρίευνται δε υπό τε υργειων ἀρχόμενοι και

Ai tot er vgi. Strabo VIII p. 354 Αἰτωλοὶ γὰρ συγ κατελθόντες τοις Ηρακλείδαις μετ' Dξυλου καὶ συν

7. εκδεδωρίευνται Von dem nur hier Vorkommenden ἐκδωριευω

62쪽

του χρόνου, εόντες υρνεηται και περίοικοι. τουτων ων τωνεπτα εθνεων αι λοιπαὶ πόλιες, παρεξ των κατελεξα, εκ του μέσου κατέατο εἰ δε ελευθέρως εξεστι εἰπεῖν, εκ του μεσου κατημενοι εμηδιζον.

I4 Οι μεν δη εν τω 'Iσθμω τοιουτω πόνω συνεστασαν , ατε bπερὶ του παντος η δη δρόμον θέοντες και τησι νηυσὶ ουκ ἐλπίζοντες ελλάμψεσθαι οι δε ευ Σαλαμῖνι δμως ταυτα πυνθανόμενοι ἀρρώδεον, ουκ ουτω περὶ σφίσι αυτοῖσι δειμαινοντες,

ως περὶ τη ΙΠελοποννησω. τεως μεν δη αυτῶν ἀνηρ ἀνδρὶ παραστὰς σιγη λόγον ἐποιέετο,

2. εκ του μέσου κατέατο. S. E. C. 22. 4. 5. οι μεν - συνέστασαν

schlies gi an c. 72 an οὐτοι μεν ησανοι βωθησαντες καὶ υπεραρρωδησαντες τῆ Ελλάδι κινδυνευουση).

συνίστασαν. συνιστάναι eig.

συστάντες και καμάτρο.

θῶμα ποιευμενοι την Eυρυβιά- 10

περὶ του παντος ηδηθέοντες de summa rerum iam periclitantes. Vgi. c. 102 πολλους αγῶνας δραμέονται περὶ σφέων αυ-

θῶμα ποιεύμενοι ab , das als ein

63쪽

δεω ἀβουλίην, τελος δε εξερράγη ἐς το μεσον. συλλογός τε δη θινετο, καὶ πολλὰ ἐλεγετο περὶ των αυτῶν , οἱ μεν, ώς ἐς

την Πελοπόνννησον χρεὼν εἴη ἀποπλώειν καὶ περὶ εκείνης κινδυνευειν , μηδε προ χώρης δοριαλωτου μενοντας μάχεσθαι,5 'Aθηναίοι δε καὶ Αἰγινηται και Μεγαρέες αυτου μενοντας αμύ νασθαι. Ἐνθαπια Θεμιστοκλεης ώς εσσουτο τη γνώμη ὁπο 75των Πελοποννησιων, λαθων εξερχεται εκ του συνεδρίου, εξελ θὼν δε πέμπει ες το στρατόπεδον το Μηδων ανδρα πλοίω, εντειλάμενος τα λέγειν χρεὼν , τω οὐνομα μεν ὴν Σίκιννος,10 οἰκέτης δε και παιδαγωγος ην των Θεμιστοκλεος παίδων, τονδη υστερον τούτων των πρηγμάτων Θεμιστοκλεης Θεσπιέα τε εποίησε, ἐπεδεκοντο οι Θεσπιεες πολιητας, καὶ χρήμασι ολβιον. ος τότε πλοίω απικόμενος ελεγε πρὸς τοὐς στρατηγοὐς

των βαρβάρων τάδε Eπεμψε με στρατηγὸς ὁ 'Aθηναίων λάθρη 15 των ἄλλων 'Ελληνων τυγχάνει γὰρ φρονεων τὰ βασιλεος καὶ βουλόμενος μῆλλον τὰ ἡμετερα κατύπερθε γίνεσθαι η τὰ των Ἐλληνων πρηγματα) φράσοντα, ὁτι οι Ελληνες δρησμὸν βουλεύονται καταρρωδηκότες, καὶ νυν παρέχει κάλλιστον ὁμεας εργον ἁπάντων ε εργάσασθαι, ην μη περιίδητε διαδράντας 20 αυτούς. οἴτε γὰρ ἀλληλοισι ὁμοφρονέουσι οἴτ ετι ἀντιστη- σονται υμιν, προς έωυτούς τε σφεας ὁ φεσθε ἱναυμαχεοντας τοὐς τὰ ἡμετερα φρονεοντας καὶ τοὐς μη. 'μεν ταὐτά σφι 76

. Σίκιννος. In der Wendungουνομά τινί εστι stelit der Νame ingleichem Casus mit οἴνομα.

Θεσπιέες πολιητας). So erhieltauch der durch Themistokles Harmempsolitone Sihinnos in Thespiae Wolinsitκ und Burgerrectit. 15. φρονεων τὰ βασιλέος. S. g. c. 34 φρονέοντες τὰ Μηδων).

16. κατυπερθε γ ίνεο θαι. S. E. C. 19.

18. παρέχει. Ueber παρέχει μοὶ) s. Z. c. 8.19. περιίδητε διαδράντας. Ueber die Bedeuiung von περιορῶν mit Ρarticipium s. Eu IX 6. 22. τὰ υμέτερα φρονέοντες.

64쪽

σημηνας ἐκποδὼν ἀπαλλάσσετο , τοισι δε ως πιστὰ ἐγινετο ταἀγγελθέντα, τουτο μεν ἐς την νησῖδα την νυττάλειαν, μεταξυ Σαλαμῖνός τε κειμενην και ηπείρου, πολλους των Περσεων ἀπεβίβασαν, τουτο δε, επειδη εγίνοντο μέσαι νυκτες, ἀνηγον μεν το ἀπ εσπέρης κερας κυκλουμενοι προς την Σαλαμῖνα, 5 ἀνηγον δε οι ἀμφὶ την Κεον τε και την Κυνόσουραν τεταγμενοι, κατεῖχόν τε μεχρι Μουνυχίης πάντα τον πορθμὸν τησι νηυσί. τῶνδε δε εῖνεκεν ἀνηγον τὰς νέας, ῖνα δη τοῖσι Ελλησι

μηδε φυγειν ἐξη, ἀλλ' ἀπολαμφθέντες εν τη Σαλαμῖνι δοῖεν

τίσιν των επ' 'Αρτεμισίω ἀγωνισμάτων. ἐς δε την νησῖδα την 10

76. 2. τουτο μεν - τουτο δέ.

65쪽

LIB. VIIL CAP. 76. 77.

υττάλίειαν καλεομενην ἀπεβίβαζον των Περσεων τῶνδε ει νεκεν, ώς ἐπεὰν γένη αι ναυμαχιχὶ, ενδ αυτα μάλιστα εξοισομε- νων των τε ἀνδρῶν καὶ των ναυμαχίων εν γὰρ δη π0ρω της ναυμαχίης της μελλουσης ε σεσθαι ἐκεετο η νησος), ῖνα τους 5 μεν περιποιέωσι, τ0υς δε διαφθείρωσι. ἐποίευν σιγη ταέτα,

ως μη πυνθανοίατο οι εναντίοι. οἱ μεν δη ταsτα της νυκτος ου δεν ἀποκοιμηθέντες παραρτεοντο.

ησμοῖσι δε οὐκ εχω ἀντιλέγειν ως οὐκ εἰσὶ αληθέες, 77ου βουλόμενος εναργεως λεγοντας πειρασθαι καταβάλλειν, ες 10 τοιάδε πρηγματα ἐσβλέψας 'Aλλ' otαν 'Αρτεμιδος χρυσαόρου ἱερον ακτην νηυσὶ γεφυρώσωσι και εἰναλίην Κυνόσουραν,ελπίδι μαινομένη λιπαρας πέρσαντες 'Aθηνας,2. εξοισομένων. Fut. med. in passiver Bedeutung. S. Z. c. 49. 3. ἐν - πόρω. Vgl. Plui. Arist. c. 9 την φυττάλειαν, η προ της - λαμῖνος εν τω πόρω κεῖται. Dieser

5. περιποιεωσι. περιποιέειν

erret ten eig. machen, dasZ einer

7. παραρτέοντο - παρεσκευά

allen Aristophanes. Vgl. AVes 963. Equit. 995. Oester. 9. καταβάλλειν deicere. Auchmir gebrauchen mit demselben Bilde

ιερὸς ἀκτη der Artemis s. 2. c. 76

12. Κυνόσουρα. S. E. C. 76.

66쪽

δεινὸν μαιμώοντα, δοκευντ' ἀνα πάντα πιθθέσθαι.

Xαλκὸς γὰρ χαλκῶ συμμίξεται, α ατι δ' 'Αρης πόντον φοινίξει. τότ ἐλευθερον Ἐλλάδος ημαρ

ευρυοπα Κρονίδης επάγει καὶ πότνια Νίκη. 5ες τοιαυτα μεν και ουτω ἐναργεως λέγοντι Βάκιδι ἀντιλογίης χρησμῶν περι Ουτε αυτὸς λέγειν τολμεω ουτε παρ' ἄλλων ἐνδέκομαι.

78 Tων δε εν Σαλαμινι στρατηγῶν ἐγίνετο ἁλσμὸς λόγων πολλός. ηδεσαν δε οἴκω, ὁτι σφεας περιεκυκλεοντο τησι νηυσὶ 10οι βάρβαροι, ἀλλ' ωσπερ της ημερης ωρεον αυτους τεταγμέ

79 νους, εδόκεον κατὰ χωρην εἰναι. Συνεστηκότων των στρα

τηγῶν Αἰγίνης διέβη 'Αριστείδης ὁ Λυσιμάχου, ἀνηρ υθηναῖος μεν, εξωστρακισμενος δε υπὸ του δημου, τὸν εγὼ νενό-

-1. σβεσσει. Vgl. die Orahel- Verse V 77 παῖδες 'Aθηναίων ἔργμασιν εν πολέμου

δεομ* εν ἀχλυόεντι σιδηρέφεσβησαν υβριν.

78. 9. ἁ σμος λόγων, eben SOIX 26. Aeliniich c. 81 λόγων ἀμφισβασίη. Vgi. c. 64 ἔπεσι ἀκροβολισάμενοι und ΙΙΙ 76 ώθιζομένων δε αυτῶν ἐφάνη ἰρηκων επτὰ γυ-

12. κατὰ χωρην. S. Z. c. 73.79. συνεστηκότων. συνιστά

brauchi. S. E. c. 74.

67쪽

μικα, πυνθανόμενος αὐτοs τον τρόπον, αριστον ανδρα γενεσθαιεν 'Amiνησι καὶ δικαιότατον. ουτος ἁνηρ στας επὶ το συνέδριονεξεκαλεετο Θεμιστοκλεα, εόντα μεν εωυτω ου φίλον, ἐχθρὸν δε τα μάλιστα υπὸ δε μεγάθεος των παρεόντων κακῶν ληθην 5 εκείνων ποιευμενος εξεκαλεετο, ἐθελων αυτω συμμῖξαι. προακη

κόεε δε, ὁτι σπευδοιεν οἱ απὸ Πελοποννήσου ἀνάγειν τας νεας προς τον 'Ισθμόν. ώς δε εξηλθε οἱ Θεμιστοκλεης, ελεγε υριστείδης τάδε Η μεας στασιάζειν χρεών ἐστι εν τε τῶ ἄλλ' καιρῶ και δη και εν τωδε περὶ του ὁκότερος ημεων πλεω 10 ἀγαθὰ την πατρίδα ἐργάσεται. λέγω δε τοι, ὁτι ἴσον εστὶ πολλά τε και ολίγα λέγειν περὶ ἀποπλόου του ενδ εὐτεν Πελοποννησίοισι. εγὼ γὰρ αυτόπτης τοι λέγω γενόμενος, ὁτι νυν ουδ' ην ἐθέλωσι Κορίνειοί τε και αυτὸς ρυβιάδης οἱοί τε ἔσονται ἐκπλῶσαι περιεχόμεθα γὰρ υπὸ των πολεμίων κυκλω. ἀλλ' 15 εσελθών σφι ταυτα σημηνον. δ' ἀμείβετο τοισίδε κάρτα 80 τε χρηστὰ διακελευεαι και ευ ηγγειλας τα γὰρ εγὼ ἐδεόμην γενέσθαι, αυτὸς αυτόπτης γενόμενος ηκεις. ἴσει γὰρ εξ εμέο τὰ ποιεύμενα υπὸ Μηδων. ἔδεε γὰρ, ὀτε Ουκ ἐκόντες ηθελον

μέμνημαι, νενόμιστία u. a. αριστον - καὶ δικαιότα

Aristides hin Ρlui. Arist. c. 3 πάντες ανέβλεψαν εἰς 'Αριστείδην, ὼς εκε φ μάλιστα της αρετης ταυτης προσηκοώσης .

Ebenso ist επί etu fassen in IX 5 ὁ δε ἀπικόμενος επὶ την βουλην. 3. ἐχqρον τὰ μάλιστα. VgI. ΙΙ 141 εἶναί τε φίλους τὰ μάλιστα und V 63 ξεῖνοί σφι ἐόντες τὰ μάλιστα. Sonsi aucti mit ες Hie VI 89 φίλοι ἐς τὰ μάλιστα.

z. C. 1.

gen.

68쪽

HERODOTI ἐς μάχην κατίστασθαι οἱ Ελληνες , ἀεκοντας παραστησασθαι. συ δε επείπερ ηκεις χρηστὰ ἀπαγγελλων, αυτός σφι ἄγγειλον.

ην γὰρ εγώ αυτὰ λεγω, δόξω πλάσας λέγειν και ου πείσω ώς

ου ποιευντων τῶν βαρβάρων ταῶτα. αλλά σφι σημηνον αυτὸς παρελθὼν , ώς εχει. ἐπεὰν δε σημηνης, ην μεν πείθωνται, 6 ταυτα δη τα κάλλιστα, ην δε αυτοῖσι μη πιστὰ γένηται, ὁμοῖον ημιν ἔσται. ου γὰρ δει διαδρησονται, εἴπερ περιεχόμεθα παν-81 ταχόθεν, ώς συ λεγεις. Tαυτα ελεγε παρελθὼν ὁ 'Αριστείδης, φάμενος εξ Αἰγίνης τε ηκειν και μόγις εκπλῶσαι λαθων τους επορμέοντας περιεχεσθαι γὰρ παν το στρατόπεδον τὸ Ἐλλη- 10 νικὸν υπὸ τῶν νεῶν τῶν Ξερξεω παραρτεεσθαί τε συνεβου- λευε ώς ἀλεξησομενους. Και ό μεν ταυτα εἴπας μετεστηκεε, τῶν δε αυτις εγίνετο λόγων ἀμφισβασίη οι γὰρ πλευνες τῶν 82 στρατηγῶν ουκ επείθοντο τὰ εξαγγελθεντα. 'Aπιστεόντων δε τουτων ηκε τριηρης ἀνδρῶν Τηνίων αυτομολεουσα, της ηρχε 1b ἀνηρ Παναίτι0ς ο Σωσιμένεος, ηπερ δη ἔφερε την ἀληθειαν

πῆσαν. δια δε τουτο τὸ εργον ενεγράφησαν Tηνιοι εν Αελφοῖσι ες τον τρίποδα εν τοισι τον βάρβαρον κατελουσι. συνδε ων ταύτη τη νηῖ τn αυτομολησάσu ες Σαλαμῖνα και τu πρότερον επ' 'Αρτεμίσιον τη Λημνίη ἐξεπληρουτο τὸ ναυτικὸν 20 τοισι Ἐλλησι ες τὰς ὀγδώκοντα καὶ τριηκοσίας νεας δυο γὰρ δη νεῶν τότε κατέδεε ἐς τὸν ἀριθμόν.

1. παραστησα G M. παρίστα-

treten. 3. Aς ου ποιευντων - ταυτα

O εν Βελφοις, ον οἱ Ἐλληνες οι συμμαχησάμενοι την IΠλαταιασι μάχην καὶ την εν Σαλαμῖνι ναυμαχίαν ναυμαχησαντες κοινηποιησάμενοι ἀνεθηκαν ἀριστειον τψ

69쪽

ματα, παρεσκευάζοντο ως ναυμαχησοντες. ηως τε δη διέφαινε, καὶ οῖ σύλλογον των ἐπιβατεων ποιησάμενοι, προηγόρευε ευἔχοντα μεν εκ πάντων Θεμιστοκλεης , τα δε επεα ην πάντα 5 κρέσσω τοῖσι εσσοσι ἀντιτιθέμενα. οσα δε εν ἀνθρώπου φύσι και καταστάσι ἐγγίνεται, παραινέσας δη τούτων τα κρέσσω αἱ

ρέεσθαι, καὶ καταπλέξας την ρησιν , ἐσβαίνειν εκέλευε ἐς τὰς νέας. Kαι ουτοι μεν δη ἐσέβαινον , καὶ ἡκε η απ' Αἰγίνης τριηρης, η κατὰ τους Αἰακίδας ἀπεδημησε. ἐνθαῶτα ἀνηγον 10 τὰς νέας ἀπάσας οι Ἐλληνες. υναγομένοισι δέ σφι αυτικα 84

ἐπεκέατο οι βάρβαροι. οι μεν δη ἄλλοι Ἐλληνες ἐπὶJ πρύμνην

γόρευε Θεμιστοκλεης. Μan er-wariete των siλληνων) συλλογον τ.L ποιησαμένων προηγόρευε Θεμιστοκλεης. Stati dessen ist οῖ ποιησάμενοι ais Gesamis ubjeci, das eigentlich eine Μehrgahl voti Red nerin erwarten lieset καὶ es σολ- λογον των επιβατεων ποιησάμενοι προηγόρευον, αλλοι τε πολλοὶ καὶ δὴ καὶ Θεμιστοκλεης Sc. π0οηγόρευε), appositiV an das in ilim ent haltene speciolle Subject Θεμιστοκλεης) anges chlossen; Herodotnen ut nur Themistοkles allein ais Redner, Heli, wie er selbst mit den

tet, die Reden der Uebrigen mit der

9. κατὰ τους Αἰακίδας. κατὰ causal Wie c. 84. επὶ τους Αἰακίδας Hurde aucti ges agi sein kδn

nen. S. Z. C. 64.

70쪽

ΗΕR0D0TIανεκρουοντο καὶ ωκελλον τας νέας, Ῥμεινίης δε Παλληνευς ἀνηρ 'Aθηναῖος ἐξαναχθεὶς νηὶ εμβάλλει. συμπλακείσης δὲ τῆς νεος και οὐ δυναμένων ἀπαλλαγῆναι, ουτω δὴ οι ἄλλοι εινίον βωθέοντες συνέμισγον. 'Aθηναῖοι μεν ουτω λέγουσι τῆς ναυμαχίης γενέσθαι την ἀρχὴν, Αἰγινῆται δε την κατὰ 5τους Αἰακίδας αποδημήσασαν ες Αιγιναν, ταυτην εἶναι τηναρξασαν. λέγεται δε και τάδε, ώς φάσμα σφι γυναικος εφάνη,

φανεισαν δε διακελευσασθαι ωστε και ἄπαν ἀκουσαι το των Ἐλλήνων στρατόπεδον ονειδίσασαν πρότερον τάδε -δαιμόνιοι, μέχρι κόσου ἔτι πρυμνην ἀνακρουσεσθε; Κατὰ μεν δὴ 10υθηναίους ἐτετάχατο Φοίνικες ουτοι γὰρ εἶχον το πρὸς Ἐλευσῖνός τε και εσπέρης κέρας) κατὰ δε Λακεδαιμονίους Ιωνες ουτοι δ' εἶχον το πρὸς την ὴῶ τε και τον Πειραιέα. ἡθελο-

2. ἐξαναχθείς. Beaclite ἐκ vor den ubrigen). Zur Sache VgI. Aesch. Pers. 408ευθυς δε ναυς εν νηὶ χαλκήρη στόλονεπαισεν ήρξε δ' εμβολης Ἐλλη-

νικηναυς κἀποθραυει πάντα Φοινίσ-

κόρυμβ', επ' ἄλλην δ' αλλος

συμπλακείσης της νεός ἄλ- λησι νηυσί). Vgl. III 79 συμπλακέντος δε Γωβρυεω τῶ μάγω.

5. κατά. S. Z. C. 83. 8. φ ανεῖσαν δε διακελευ- σασθαι. Wechfelder Construction.

στος αυτῶν τυραννευει πόλιος, τῆς δε Βαρείου δυνάμιος καταιρεθείσης ου τε αυτος Μιλησίων οἱός τε εσεσθαι ἄρχειν ουτε ἄλλον ουδένα ουδαμῶν. Derselbe Wechsel der