장음표시 사용
51쪽
ab ordine & natura Iudicii abhorret,idque evertit,illud a Iudice non potest permitti, multo minus imperarii Atqui Duel- Ium,de quo jam disseruimus, ab ordine & natura Iudicii ab- . horret,E. tale Duellum Iudice non potest permitti, multo minus imperari. Maiorem nemo in dubium vocabit,cui notum est,quodnam sit ossicium Iudicis. Minorem supra jam declaravi: quibus tamen mantissam aliquam adjiciam. Quicunque actus justitiam causae per se detegendi minime idoneus . sed .' aequξ innocentem damnare, quam nocentem absolvere potis est,ille ab ordine & natura Iudicii abhorret: Atqui Duellum, de quo quaestio est, est talis actus, E. illud Duellum ab ordinesse natura Iudicii abhorret.Hinc cum duo, quorum unus alterum furti accusabat,probationis causa inter sepugnarent, justior cecidit & surtiva res postea inventa fuit apud alium : ut resertur in c.significantib. a. x.de purgat.zi g. Imo ipsi Veterea nonnul. Ii hoc probe viderunt. Cum enim pessimum illum morem se cum in Italiam pertraxissent Langobardi, ibiq; illum frequentassent, Rex illorum Rotharis ingenue fassus hunc in modum ua. LL.Langobard. tits.c.2;.Co Lindenti N. incerti se m dejudicio Dei,oe multos audivimus per pugnam,i ejusta cau- Aiam causam perdere. Se ropter antiquam consiue inempnis, nostrae legem impiam vetare nonposumuri Fridericus quoque II. Imp. Constit. Sicul. lib. a. tis.st. ait, Ri cndos potis s quam corrigendos qui naturalem candentis ferri calorem tepe cere , imo quod fultius, fescere, no a justa causa perveniente, considant o Et, cum etiam Duellum, de quo agimus, damnasset, ejus rei hanc ad seri causam tit. H sa. o non iam ver robatio, quam ἀ-
et inatio quaedam dici posse , quae naturae non consonansa jure com seni Heset, aequitatis rationibuι non consentiat. Vix enim aut nunquam duos gios inveni sic quales, ut vel in totum non talter
altero fortior, vel in aliqua parte sui majore vigore o potiori virtute,
atrem ingentas alter alterum non excedat.
XXXVII. Sed caliae sunt rati'nes, quibus ab ejusmodi Duellis
52쪽
Duellis cum Judices tum dimicantes debuissent deterreri. Ex multis has duas modo ad seram. Quicunq; actus directo adver, satur uri divino&Naturae,illum nec ultro quisquam suscipere, nec Iudices aut Magistratus licite in illum possunt consentire: Atqui Duellum, te quo hactenus actum est talis est actus, E.hoc duellum nec ultro suscipere quisquam,nec inillud Iudices aut Magistratus licite consentire possunt. Quod attinet Minorem, nota sunt illa praecepta , NON OCCIDES: Quicunq; sanguinem humanum effuderit, ejus sanguis vicissim effundetur: Nemo injuria est laedendus. Quandocunq; enim Iudicii auto. ritas vim suam eXercere potest & debet,ad bella &caedes huma nas nullo modo viam Leges hae aperiunt, sed praecludunt. Altera ratio haec est: Quocunq; a ctu Deus tentatur, is sua natura ac simpliciter est illicitus: Duellum hoc, de quo impraesentiarum disputamus, est talis actus. E. Duellum hoc sua natura ac simpliciter est illicitum. Minorem confirmat, c. monomachiam. 22. Causa. qu. 3. S c. Eile A X. depurgat. vulgari. Add. l. un. C. de gladiator A. a P ad illam Brunnemannum. Per . ad Z Lms. Quam inanis Ac vana haec sit veritatis explorandae ratio, vel unico liceat declarare memorabili exemplo, quod Alphonsi Castiliae Regis imperio contigisse refert Scriptor quidam Gallus in libro, qui in scribitur,ces Hversis o οπι &c. uidam Rupas de Uidim nobilitate rebus best esse clarus alium nobilem Rodigem de Ariuapo Regem proditioni afὸ insimulaverat, quod ultu paret in gnia Lusitaniae, cum esset vasaltas CastiliaeRegis, id e armorum concursu
confirmaturumjactaverat. Aberat eo tempore Rodyges de Billis,qui
cum calumniam hanc rescivisset, Regi pari fide rescripsit, nihil opus se surgatione, γο Rupas in ipsium conlis; et Regem, de eo j medio
tostendo consilia inii ferri id, duc ose probaturum adfrma it. Rex animipendens copiam tandem iis fecit Duesti, quὸ de tantis criminibus tiqvida testaretur eteritas. Concurrunt illi magno furoret ' impetu , totoque decertant die aequis misitas , fortuna aem
53쪽
tamen,paribusque animis exiturasum es, in neutra ines an e parte cirruna.Congressietiam tertio di eo animo j conatu,ut tandem alterutro succumbente explisaretur veritas. Cum itaque dinpertinacissime contendissent, cilm alii sectatores tum Rex in ad . rationem smisericordiam rapti sint, virosque tam acresse mutuo conficere debere inio putaverunt. Rex itaque autoritate Azaim
terposita sinem dueuo imposivi es utrumque ad se arcessitu criminis imsimulat ab olvit. En Duelli utrinque a calumnia conflati eventui
XXXVIII. Quia igitur hujusmodi Duella legitima Judiciorum subsidia veritatisque explorandae aut confirmandae remedia non sunt,sed omni bene constituto juri prorsus repugnant, & Iudiciorum ordinem evertunt & pessumdant: ideo maledicuntur Iudicialia; cum non spectandum sit, quid aquibusdamIudicibus permissum,aut quid in male constitutis quihusdam Iudiciis factum& decretum sit, qua quid jure fieri ac decerni debuerit. Pro more igitur aevi hoc est, male hactenus iudicat iticii indus, Othonis Idecretum , de quo supta egimus,liis laudans verbis: Rexm lari usius con io, voluit viro n f ses essen populi bonesu re rari, ct magis rem inter gladiatores disice, mjussit. Vicit igitur pars, visibos filiorum computabam inter
os,sDrmatum e Mut aequaliter cum patruis here itatem divide νω actost ite s. Cuam igitur constet, quod non solii in veteres Germani, sed & Galli, Hispani, Angli altici: populi crebro
his Duellis fuerint usi, superstitiosa opininione persuasi, non sine numine & arbitrio divino hac ratione vel innocentiam, vel veritatem ac justitiam causae explorari posse; ideo hoc Duellorum genus superstitiosum appellabimus. Atq; ideo Ianc Purgationem Vulgarem Iure Canonico dici, & Canonicae,quae sit per juramentum, contra distingui nonnulli putant, non tantum,quod vulgati fuerit usus Purgatio per duellum, sed quod vulgarium & superstitiosorum hominum hoc fuerit inventum adeoqi nuἰlam probationis vim habeant vetara- tione vela divina autoritate aut voluntate nobis patefacta, sed
54쪽
a superstitiosi vulgi praecipiti judicio. GreMeis. t svr. M.
XXXIX. Quia vero vitia eo gradu, quo oriuntur, non solent subsister ed ali ac crescere tempore ac consuetudine; ita in Germania quidem tandem ii invaluerunt mores, ut superioribus seculis Iudiciorum autoritas prope omnis conciderit. Cum enim Regia autoritas variis artibus esset pessu in data, Dinces Comitesq; provincias hereditario jam jure administrarent arces&opida munirent,viribus suis milite luesubnixi,jur cum aliis aequo uti noluerunt.Et licet controveritae Principum& Nobilium in Iudicium essent dedu etae, iudicatum tamen vix quisquam lvebat, nisi vi armata compulsus: vel etiam plane judiciis repudiatis bello & armis lites suas dirimebant. Superstitio igitur Duellorum in judiciis olim usitatorum tandem peperit barbariem,videlicet ut quisque sibi jus diceret vindiciasque praestaret armis & Bello,quod Germanica appellatione insigniri solet δaust oder Lolliture ut. Audiri de hoc disie,
rens meretur Caspera in Distura. de Ordine Equestra Gem
durch hcisterg-ρου pro juris sui conservatione bose
55쪽
gulis Ddig iv Icheg jure bellico primaevo, Teutonicisque
militiae moribus assiduis, indepulsionem aut vindicationem alienae violentiat, aut personalis realisque injuriae ini 1 mang
iudntu. tale dantidaxaugeatup ungeniundiu billen judiciat pro-
XL. Quanta rerum omnium perturbatio hinc non potuerit non sequi, perpetuisq; motibus concuti Imperium mPortuerit, nemo non videt. Caeterum Duella illa probationi
aut purgationi quae olim inserviebant, in usuapud nos esse peresi . Dei gratiam desierunt. I id. Dd. v audatos. Illa quoque χειροῖκ' saluberrimis constitutionibus suit sufflaminata &coescita. Bene cumprimis de Germania metitus est MaXimiulianua
56쪽
lianus I.qui in humanis istis moribus primo quidem Regimen. tum, deinde Camerae Spirensis Iudicium, deniq;&ipse&ὶ cessores ejus gloriosissimi Pacis publicae leges ac ianctione, pragmaticas opposuerunt. Hinc in Recessu Imperii Spirensi
de Anno 1119. recte dicitur, dandas si hi susimcnt itio
XLI. Ista rerum perturbatio , robur cumprimis nacta tempore interregnorum , occasionem etiam videtur dedisse Austregis, quae dicuntur. Cum enim nonnullis Principibus violentia aevi illius displicere coepisset, aut mutuo metu dete rerentur, nonnunquam ancipitem belli exitum vererentur, aut nervis belli gerendi destituerentur, coeperunt sibi arbitroria Iudicia constituere, Regum autoritate cum aliis rebus tum Pontificum importunissima ambitione & fastu proculcata, adeoque eorum sententia minime exspectata quae hodieqQu'
tragi vel gemiImbr.e Uufir tappellantur. Quinimo cum
rara essent eo tempore Comitia,nulla Iudicia publica, dignitas Caesarea vel nulla, vel inter competitores ambigua, etiam Ct vitates multae in similia judicia & pactiones consenserunt. Etsi enim meliori modo Austregas constitueri maximilianus Imp 'non tamen huic autori illae sunt tribuendae ; ceu a nonnullis perperam fit. Nam in Constitutione Camerali d. Anno 1 9s.
XLII. Imprimis ver uti dictum est Regimenti&Camerae spirensis constitutione illa morum atrocitas suit repressa. Caeterum cum inveteratum malum,in tanta Reip. impotentia & discordia, ex voto & quidem uno momento non potuerit exstirpari,multiq; Principum vires suas semper altero oculo respicerent,per sanctiones illas de Pace publica,toties r
petitas, bellicis motionibus obviam itum est, Cumq; antehac F α Retes
57쪽
Reges sese militaris Ordinis hominibus & illiteratis essent stipati, 1 Maximiliano autem ejusque successoribus Iuris Romani & Pontificii Doctores consiliis& judiciis admoti suissent, ferrei seculi asperitas horum humanitate & aequitate non parum mitigata esse videtur. Utinam quae tam salutari prudentio consilio constituta sunt, morigero animo facilio ab omnibus obsequio excipiantur & praestentur, nec partim vi aperta, partim cuniculis ductis his Imperii fulcris ruina quaeratur. Atque haec de Duellis superstitiosis. XLIII. Superest tertium Duellorum genus,omnium &olim & hodie usitati minum, iniquissimum ac perniciosissim ii, quo spreta Iudiciorum & magistratus autoritate multi suae irae, ambitioni,libidini&adfectibus frena laxant, &plerum qi pro honore adserendo, aliave injuria vel contumelia qualicunq; depellenda vel eradenda privato ausu ac temeritate iuriose decertant. Doctores,qui de hoc argumento scripserunt, Extra judiciale appellant, distinctum scilicet hoc a Judicia quod vocaret, a nobis'perstitiose appellato. Ego vero illud Cyco cum
nuncupo. Cujus notationis rationem, &ipsius argumenti naturam acqualitatem expositurus solenniter pro testor, me ad
nullius hominis,uitae generis vel ordinis injuriam aut despicientiam quidquam dicturum, sed veritati ac Justitiae unice litaturum. Sicuti enim Mathematici numeros & figuras suas a corporibus abstrahunt , ita me ab omni singulari facto animum avocasse,& non nisi ἐν θεσει, ut loqui solemus,hoc argum e tum versasse, juraq; ei accommoda si e profiteor, paratus etiam
rectiora monitus mea obelisco configere.
XLIV. Cyclopicam vitam in proverbium abiisse, vulgo cognitum est , ut tamen perquam diverso sensu etiam a docti
simis usurpatur. Erasmus enim insuis C si Dracp.M.7M. Cycloricam vitam interpretatur, vitam vehementer efferam ac basehara in quae neque legibus neque disciplina civili constet,nequς religione deorum gubernatur. Atq; hanc sententiam confirmat
58쪽
mat exemplo polyphemi, quem se loquentem inducit Hom rus οὐ si'. v. 273.s q. Stultuu es, o h sses, qu dono ad e, i,
ui me deos jubes ave timere,atque observare. Non enim Cyclopes Iovem a capra nutritum cur 'Neque deos beatos, quoniam musto praefantioressumus. Neque e Jovis inimicitias evitans parcam, Neque tibi neque sociis, me animus iubeat.
Homerum imitatus Euripides Cyclopem hoc pacto loquem
tem facit. A qui, hos es ego fulmen sevo non borreo, Neque me Iove rasantiorem habeo de mi adrianus vero Iunius in suo Chiliadum Erasini auctario contendit , Cyclopicam vitam pro beata & nullius rei indiga apud omnes autores usurpari: quem vide in Gil. Era M. ιυ. Exsivero autor sit Homerus, singulari terrae selicitate atq; ubertate Cyclopas usos suisse, plura tamen alia etiam commemorat m Us. v. 1 UpCyclopum ad terra veriorum ex legum Animus, visnὰ diis freti immortalibus,
que antam manibu planta neque arant. Sed bae in seminara in narrata omnia troveniunc Triticum, σhordeumus vites, aeqvide erunt V um ex magnis voco,, μ bonis imber in crementumdari Idis verones conciones Consiliariae Aunt, ne ejunus Sed sic prum montium inhabitant cacumina, spe iuncis carpis, s autem dat unusquisque Liberis atque uxoriuus: ne est invicem curant.
Mittamus, tuae desertilitate soli Cyclopum seruntur, &q ibus moribus fuerint,videamus. De his ita judicat scholiastes Graciis,Dydimus creditusJostos scisse Cyclopus propter Polyphemum:&quod Poeta illos superbos dixerit, ad magnam quodάκεριιστους eo refert, ac si propter vitae innocentiam
59쪽
se simplicitatem non opus ipsis fuerint leges pubi icae; neque
enim illos communione civili consociatos vivere, adeoq; nec
senatu nec judicio aut jure communi uti, sed quemque patre- familias suae praeesse se miliae, eu in buxoriatus liberis jus dicere nulla habita cura communionis civilis. Et vero in eandem sententiam de illis loqui videtur Aristoteles io. Nicomuit.Iobi ait publicae educationis passim nullam haberi curam, sed mare Cyclopia quemque sua tantum familiae curam gerere. Ataque ea propter id eph ilosophy, ij. t. ait,vixisseCyclopas O. ράδας . semiliis & domibus secretos, nulla civitate aut com- .muni civili jure conjunctos. Cum vero supra ex Homero in tellexerimus,Polyphemum etiam reliquos Cyclopas impie- 'atis insimulare, quod Iovem miγιοσχον non revereantur, Didymus , ut sibi consentanea loqueretur, ait, Polyphemum per c lumniam reli suis Cyclopibus inpietatem improperasse.
λοι-ς. Putatq; sua sententia confirmari i psius PoEtae au tori
tate,quis v. i/α .illam animi asperitatem in Polyphemo di- cit suisse morbum a Iove immissum& indeclinabilem. Esto er- go ita,uti vult schol stes, quod Polyphemus tantum omnem bonam mensem ejeraverit,numinis divini omnis ii juris coim temptorereliqui vero Cyclopes aliquam juris & disciplinae in familiis suis rationem habuerint non absurde tamen postremum Duellorum genus Cyclopicum a me dictum existimo. Nonnulli enim hujus generis duellatores benε etiam familiae, liberos &conjugibus praeesse videntur, ut tamen communi judice uti aut civilis vel superioris judicii autoritatem atque opem implorare,ejusq; arbitrio ac sententiae litigia & injurias, quas cura aliis exercent submittere nolint, sed perinde ac si d- huc extra civiles societatesct legitimum Iudiciorum ordinem
viverent,siras injurias manu serroii, decernere malint. Sunt
quoque inter hujus generis Duellator Polyphemi quidam divini
60쪽
vini humanique juris contemptores,imo Deo & hominibus timsultantes,qui jura negant sibi nata nihilque sibi hon arrogant armis qui pro infamibus habent duella detrectantes mensamq; ea part qua tales eum ipsis sorte accumbunt,sterni vetant, aut mappam inde removent: quorum haec sunt voces. Ocnivosu
qui metu numinis divini & reverentia legum a duel
& quae sunt ejus generis portenta verborum alia.Sed de notati ne horum Duellorum sorte plus satis. Relapsam videamus. XLV. Ut ergo tanto evidentius horum duellorum atrocitas Omnibus repraesentetur, primum quidem illos ipsos considerabimus,qui ejusmodi duella suscipiunt: quibus cum
duo committantur,alter horum Provocans, alter Provocatus
dici solet. Provocatio ad haec duella, si usum videas, videtur esse duplex,Proxima A Remota. Haec, est contumelia seu injuria iblata:Ista,ipsa duelli denuntiatio. A nonnullis is unice habetur Provocans,qui injuriam,& per hanc,quandam quasi necessitatem ad duellum provocandi,intuli Aqua sententia non videtur esse alienusAristoteles,qui ita scribit Nisom. DI a sit. -- propter recte,quaeper iram fiunt acta nonputant de indugrio. Non enim testam a tor sca a s is, qui iratus arit edis, qui lares iratque irritavit. ob injuriae enim oeciem animo objectam ira comm metur. a d. l.3. f. i. f. de injur. At si potius id spectes , quid fieri tali casu,aut non fieri, fas sit , injuria acceptus non ad duellum, pri atamque ultionem, sed ad Iudicis praesidium confugere debet: per ea quae supra tradidimus h. a. si . Neque enim iugulis concedendum,quo per Magi ratum post rei, ne occa o sit majoris