Meteorologicorum Aristotelis libri quatuor. Francisco Vatablo interprete

발행: 1546년

분량: 134페이지

출처: archive.org

분류: 화학

51쪽

D ARIST. METE OROL. ra cum humore miscetur, salsitudinis causa est. Verum lacorpore talis est pars ea cibi,quae subsidet,propter concoctionis vacvitatem. At in terra quonam pacto hoc ipsum insit icenem erat: atq; omnino qui feripotuit,ut tanta aquarum copia e terra dum sicceret, cale reis, excreta sit s eam enim, partem quandam esse exiguam retectu

eiuste,quae in terra relisti est,cdvenit. Praeterea cur non etiam nunc terra,siue maioris e minor,sudare si in resi

eatur soleat : humiditas enim et sudo romara sunt. Nam si tunc,' nunc quos oportebat. Ad id nequaquam accis

dere videmus: immo terra,cum humida est,resiccatur:cum

uero sicca,nihil tale pati solet. Q ni igitur feri potuit, ut

terra cum circa primam sui generationem humecti esset, sudorem obarestendo emiserit Quin potius par est, sicuti nonnulli aiunt, hinore plurieto abeunte, et solis beneficio in coelumstandente,quod reliquu fuit esse mare. Num feri non potest, ut tellus cum humem est,sudet. inre igitursallitudinis cause narrantur, rationem videntur Afugere. Nos autem eodem quo et prius sumpto inbs tiridicamus. cum enim halitum esse duplicem, alterum humidem, alterumsiccum positumsit, eum eiusnodi aj

etuum principium esse arbitrari oportere constat. Quinimo et de quo quaesisse prius necesse est, utrum etiam ni re permaneat, sempereisdem numero partibus constans, an Diecie,et quantitate subinde inuritu, perinde ut aer, aqua potabilis,ignis horum enim quodq; aliud, et aliud sub inde euadit,multitudinis tamen eoruθecies haud alia ter ac flammae, et profluentium aquarum fluxus,manet. Hoc iras apertum, ais probabile existit, feri inquam non posse, ut non eandem haec omnia habeant rationem: et mutationis celiritate, tarditates inter se dictent, g, Man

52쪽

LIBER ILanant res,ac intereantquod ramen non illi creto D dam ordine, hiscebomnibus eueniat. Quae cum iri habeat, Z a X desalsore quoq; causam reddere enitendum est. Iris eius modisaporem ob commictionem quadam prouenire multis constat indic s. Q pod enim in corpore minime concoctum est dsalsum, amarumlhaberi solet quod ide etiam

prius diximus Nam cibi humidi excrementu,minime concoctu est.Eiusmodi sunt sedimem omnia,sed praecipve ibiud, quod in uesica delabitur. cuius rei indicium e quod tenuistinusit:que aute concoctionem admisere, constitit, cras assunt. De indesudor, in quibus idem illud corpus, quod hunc sapore parit,uni cu superuacaneo humore emcernitum.Pari modo et in hisce,quae exuratur, res habet: quod enim calor non evicerit, id omne in corporibus excrementu fit,in exustis cinis. Quamobre et mare e terra

perus actu esse, nonnulli Hreut caeteruiet quide dic re,obsurdu est esse Vme ex tali actu, a uertate nequaqua abhorret. Nam ut in hisce, quae diximus, ita in ipso quos uniuerso,quod ex ijs,quae nascuntur,atq; per natum fui, non aliter qua ex iis,quae igne sentitit, relinqui solet,esse terra talem anulladuertendim semper est. Quinimo Cromne aridae telluris halitu esse eiusmodi, putandum est:ea enim hanc ingentem halituum copia suppedidit. cum autem hesitus uapidus cum arido permistus (ut diximus in nubem, et aquam cogitur, necessario accidit ut semper

quaedi non parua huiusce facultatis portio intercipiatur: et rursum pariter cum pluuia de orsum ratur, ias stimper fiat,ordine quodi, quantum feri potest, ut quae apud nos sunt ordine participet. Vnde igitur in aqua salsitudo

proueniat,dictum est. Ob ods imbres,lam quos A ustereret, sumqui autunalium primi sunt, salsiusculi sunt. D s Auster

53쪽

ARIST. METE OROL. Auster enim ta uehemetia sua, qua flatu aestuo imus ue- . tus est,et calidis,ficciis locii spirat. Quare parumpseris sibi asciscit, et proinde 'ruidus extat. Nam et si elusemodi non sit ,sed unde stirare incipit 'igidus habeatur, nihilominus dum se longius protrahit, propterea quod . multu sicci halitus e uicinis locis secu rapit,calidus est. At aquilo,ut qui ab uliginosis flare locis soleat, uapidus est, ideoq; 'igidus Hic tamen, quod nubes propellat seremis est,in locis oppositis, pluuius: pari modo et auster Astis fidus est,nobis pluviam imponat. Talis igitur Acultas in

aqua,quae deorsum ruit,nonpara costra. Atq; per autum-nu salsi imbres fiunt:que enim plus ponderis obtinent,re priora destritur,necesse est. Quare quibus eiusmodi te rae copia inest j celerrime descendunt. Ob id spirare e Iidum est. Nam adusti omnia, potentia in se aliquid ha bent caliditatis,calcei cinerem,sedimenta animaliuma adimidum inquam, sumi et aridum intueri licet. Et anima-Iiu, quae uetres habent calidii imonsedimenta calidistina esse usu euenit. Igitur mare hac de causa subinde falsius reddi solet. Semper autem ipsius portio quaedam una cum parte dulci,attollitur:uctu tanto minor est,quanto in ipsi quos pluuia,pars dulcis falsam exuperat. Ex quo fit,ut semper aequale (quod in totum dixerim habeatur. Qxid

autem aqua matris,quae in vaporem conuertitur, potiae tu euadat, quodq; pars ea, quae naturam induit uaporis, cum rursis concreuerit,nequaquam in liquorem cogatur,. qui maris naturamretineat dicere conemr. Hoc idem in caeteris quoque alijs euenit. Nam et uinum, et caetera succorum genera, quotquot in vaporem mutari, in humorem rursum concrescere solent,aqua fiunt. AFctus enim caeteri aquae propter quandam commictionem, competsi et

54쪽

LIBER II. rara qualecunq; id fuerit, quod ei permiscetum, talem in ea parere saporem a solet. Sed de hisce altas , cum opportu- ,

nior dabitur occasio, erit considerandarer. Nunc eatenus dicamin oportet, nempe quod cum mare in rerum natura

fit, cidue quippiam ab eo in altum scandit, potus id neum,uc dulce redditur , quods per imbreis ex alto in imum labitur,tam aliud elimum,nec id praeterea existes quod uerat sublatum, quod denis mare potulentae parati ratione ponderis subsidet. Obias nee ipsum in Aramnium de cere,nisi locorum ratione solet: quod idem pari utrisq; modo accidere necessum est. Nec semper eaede

nec terrae,nec maris partes permanent: sed tota duntaxat moles. Etenim in hunc modum ae ipsa quos terra existimare par est. Nam pars alia ascendit,alia rursum descedit.Quinetiam loca commutant, quae per summa innatare, quae 3 in ima rursim defirrissolent. Porio falsitudinem m. iurei cui iam admistione consistere, palam esst, non ex reruntium,quae dicta sunt, uera m etiam si quis vas e cera firmatu in mare demittat, obturato prius re tali osculo, ut nihil interhiet,per quod mare introflualiquae enim sese xasi per caeteros parietes insinuat aqua potulcnet euadit: ut terrena portio ita et quod falsiitudinem sua admisti ne committit seque rari cum percolatur aqua assolet: id . enim tum pondetis (salsa enim quam dulcis grauior est

tum etiam cras ituditui causa extat. Etenim aquae crasitu do,corpulentias tantam alterae de rentia potest, ut nauigia aequo rerum,quae couehutur, onere pressa in amni- bus fere demergi uideatur,in mari modice sese,atq; ad na- -- uigandum peropportune habeant. Ovamobrem nonnulli eorum,qui in amnibu naucis onerarat, ob ea ipsam igno

55쪽

:ι ARI s T. METEo Rota piam ad tum sit, illud argumento esse potest, quod eius

. inoles erasuscula est: nam mare,prope quasi Iutu est-mn rei corpule, copiam continet si quid enim aquam imdito sale uehemeter salsam merit,in ea oua , etiamsi FGna sint,innatanti ocidem irca ipsa quos salsamenta molirisolent. Quod si in Patastina sit, ut quidam Frunt,ueus eiusmodi,in quem si a quoquam homo uinctus , aut i

metiam in ciatur,persemma natat, nec in aquis mergitur:

is proficto testimonio fuerit hisce, quaeiam ita sunt: iunt enim adeo amarium,falsums esse lacium it piscis nubIus innascatur, et uestimenta purget ,si quis madefictaeoncusserin QP omnia, eoru quae diximus signa sunt, nempe quod corpulentiam quiddam fulsitudinem parians in quod id quod inest,terrenum fit. Etenim in chaonia sns quidi aqua salsiuscuta, habetur, qui haud longe ab

ortu in amnem dulcem quidem,at piscibus uacante inflam, is, Nam,ut aiunt incolaefacta, ab Hercule optandi potestate, eum is ab Erithia uaccas abigens rediret,salem pro piscis

huc elegerat,qui ipsis e Fnte feri solet: huius enim aqua

portionem quandam postea quam decoxere, quiesceresinunt,quae fessistasibi una cum calore humor euapor uitiis falem non densum, grumosums ,sed niuis modo I m xumatq; subtilem vertisolet quod genussalis imbecilli rem,quam caetera, virtutem obtinet, largiuses adhibitum gustiam ingerit suaver colare item non aeque cadido,ex, ia stit. Aliud huic reiproximum,Vmbri moliuntur quemdam enim Iocium habent, in quo arundines, et iunci enascunturiqvorium cinerem decoquere aqua soliti sunt, d nec exiguusupersit humoris, qui ubi refiixit, in salis copiam euadere soleti Quicunq; aute airmiusntium est

xu sis sunt,eos maxima ex parte aliquando incaluisse, deinde

56쪽

LIBER II.

deinde ignis principium extinctum fisse, censendam est:

terram uero,per quam transmi icolantvmineris,' calim naturam actuc retinere. Sunt etiam pleri' in I ris tam 'ntes, quum amnium fluenta, quae uaria saporiam genera praemunt:quorum omniu causam esse igneam vi tatem,pue sicultare,quae in eis est,aut innascitur titue dum est. Nam terra diam ignem sentit, quod plus minus id pati soleat,uarias saporum, colorumq; mmas contrahit: quippe quae alumnii,calcis,et caeteroruam id genus virtutibus plena reddatur: per quae dum transmittitur aqua, quae dulcis est,permulari solet. Et quaedam acescit, quomodo in Sicilia agro Sicanico euenire demus. Inibi enim Oxalme(quam acidam muriam interpretor genitur, qua ut aceto in quibusdam epularium generibus utisolent. autem et circa L Mon iis quidam,cuius aqua acida et . circa Sothiam alius, qui amaras evomit aquas, qua uniuersiam amnemin quem incidunt amara reddunt. Horum destrensi ine apertae sunt. Sed qui sapores,ex quibus tVnperaturis exultent, seorsum per se alio loco dicta est. Igitur de aquis, et mari, quas ob causas ciaue sempersint,quae nam sit eoru natura,qua ratione,ac uia per mutentiantium etiam de plurimis allictibus,quos committere aut pati prenaturam ipsis accidit,prope diximus.

Ventorum causae,acieneratio, C A P. I i i r.

DE uentis autem initio,quod iam prius diximus, sempto Pamg. Duae enim sunt nostra quidem sente- ita halitus Decies:alter haemiam est, altersiccu3. I lle u

por nuncupatur:hst,in totu nomine caret: particulari tamen utentes, uniuersaliter eum veluti sinu vocemus necesse est. caeterum nec humidusine arido, nec aridium sine humido esse potest uerum haec omnia ita secundiam exiv d D a ration

57쪽

ss A RIS IT ME TE OROL. , rationem uocari solent.Itaque cum sol ippe orbito stratur,

et ubi propius accedit,humorem ui caloris subuchat: ubi . clute longius dimovet sese, vapor quisublatusfuerat a in aquam refrigerationis beneficio conmescat(qua de . . a , calis,imbres h eme potius, quam aestitefiunt:Cr nocte, stram interdiu:sed no videtur,propterea quod imbres nocturni magis,quam diurni lateano aqua autem illa, que ad ima destrei solet,tota in terram distribuatur, terra vero

ipsa multum ignis,utque caliditatis in sese habeat, atque sol non solum eum humorem,qui per summa telluris resiae det attra uerum etiam terram ipsam calefaciendo assiccet:cunis halitus ud quod iam dictum est duplex stit, Hi n. aeter uapidus,alter fumidus, utrunque prosecto halitum scri necessarium esst quorum qui humorem continet Ia glarem imbrium primordium, quemadmodum antea dictu est,existit:qui aridus estfatuum omnium principium, a

sue natura. Haec alitem ad hunc eveniant modum esse n

cesse,ex ipsis etiam aselibus certum est. Etenim halitum distirentiam recipere,necessum est. Atque solem,et te , caliditatem ea ipsa efficere,non modo pos ibile, uerum etiam necessarium existit. Cum autem species utriusque diuersa sit, patet quod inter se discrepant. Nec venti e

et i 2, - . dcm ac imbrium natura existit, perinde ut quidam aiunt: eundem enim aerem si moueatum, ventum , i concrescat, aquam esse volunt: uerum ex hisce aer (quemadmodum

antea diximus gigni solet. Vapor enim humidus, alab erum s fidam Facile terminos suscipit,ut humidus: at quia aquae est,suapte natura ut aquano calcfcta frigidus exsectit. Fbmus uero, calidus, et aridus. Quare ex hisce, tanquam ex Edimbolis,costituitur aer:qui humidus, caliduss

e'. Etenim absurdum fuerit, si aer iste, qui quemque ambit

58쪽

bit,sim motuc turdatussiat,' undeuis fuerit agiritus

mentiri exultet, et non ut amuis esse existimamus non

qualitercunque pro luente aqua etiam si mutet sit,scd. quod prorauit d a fonte ortum ducat oportet, sic de ipsis

quoque uentis res habere dicatur.Nam ab aliqua ingenti ruina,magna aeris copia,quae nec principium habeat,nec fontem moveri potest. Quae autem fieri assolent,e qua diximus Myrobant. Nam quia continue quidem,sed plus ac minus feri, et maior, minorue halitus assolet,semper nubes,ael iritius persingula anni tempora, ro cuiusque. natura Ociuntur. At quia interdum vapidis, interdum

siccus et fumidius altero longe amplior assueti liquando pluuibet humecti redduntur anni, aliquando fatuosi, O squalibundi. Quandoque igitur squalores, imbressi

multos, sinul et per magnum, continuum que tractant feri, quan que per parteis,euenit. Saepe enim regio, quae circunquaque adiacet, temporarios recipit imbres, .ut etiam plureis: at in hisce parte . aliqua squalor est. Quandoque ediuersores agitur: nam cum tota, quae in circuitu est regio, aut modicis potiatur aquis, aut potius

squalorestificat:una quaedam portio tamdam aquarum copiam recipit . cuius rei causa est,quod magna ex parte eandem asectionem longe,late que diffundi, ac serperet consentaneum css: quia uicina locasitum ad solem rellinent consimilem,nis peculiarem quandam sortiri sint dii, serentiam. At vero interdium hac in parte siccus anhelitus ii altera uapiam,uberior gigni solet:nonnunquam uice uersa accidit. Haias autem ipsius causa est,quod hal tus,utras in proximae, ibis ii continuae regionis halitu incidit. Verbi causa,siccius per suam fluit regione,hemectus sibi proximum invadit: uel etii ad locum quendam rem

a tiorem

59쪽

ιo ARIST. METE OROL. tiorem uiuentoru propulsus accedit. Interdum ille m net, T idem,qui ei cotrarius est,agit. Atque sepenumero illud euenit,nempe quod quemadmodum in corpore hominis,si aluus superior sicceat, inferior contrario habitu est:

ediuerso: si inferior sicca sit, superior humecta, frigidas est sic et in ipsis quoque locis antiperii s sit, et exha-

Iationum genera commutantur. Praeterea ut post imbrem

flatus magna ex parte oriri eo in locosoliti sunt,in quo ibium feri contigerit:ita superueniente imbre, consternuntur. Haec enim propter principia,quae dita sunt, euenis re necessim est. Nam ab imbribus terra dum calore msuo,quam superno resectatur, halitu profundit, qui nimirum uenti materies esse solet. Atq; ubi secretio eiusmodi in rerum natura ferit,obtinent uenti quibus ponentibus,

propterea quod pars calida seuocari, atq- superum in Io- cum ejerri semper assolet, uapor refrigerabs confictilistis cus,dis in humorem uertitur. Quinetiam ubi eumdem in locum pulsae nubes sunt,et frigus intro se colliges circunfuso calori obluctatur, oritur aqua, cuius benescio scus anhelitus refrigerari solet. Ergo ut imbribus ueti sopiuntur et ubi uenti desinui, imbres gigni propter has

causas assolent. Adde quod non aliud cause est, cur a solentrione,et meridie flatu, potissimum oriantur. Omni nans ventorum plurimi,Aquilones,et austris irare solant. Nam sol haec una loca non adit, sed ad ea sese appli-rat,ab eisq; dimovet:ad occasum vero, et exortu asidue fertur. Quamobrem nubes incursus solis lateribus conflipere solent: is sole accedente, humor exhalataduersam in partem abeunte,b ems imbress excitantur. Ita sobfolis lationem,qua solstitia petuntur eseruntvrs, oestu, hemissant : et aqua in altum rapi, rursum in nubem

cona

60쪽

LIB EAE II. Geonuerti solita est. At cum aquae plurimum in hisce lacu descendat, ad quae sol vergit, et a me, sese remouet, haec autem sunt quae septentriones uersus, s meridiem posita sunt: atque ubi tellus aquas recipit uberiores, am- splifimam inibi halituum copiam fieri necessumsit,peri de ut e uiridi ligno fumum depromi copio fimum uid

mus,halitus autem ipse ventussit,ratrone evenit optima,

ut inde fatuum plurimi, principalii ita que exoriantur. Qui autem a septentrionibus mittuntur, Aquilones: qui a meridie, Austri dici solent. Porro stiritus tramite serti obliquo solent nam circa terra spirant, cum tamen habitus ipse per directum stratur, quod totus circunfundens aerflatuum lationem consectetur. Quocirca quaeret quis G,utro ex loco, uperone,an instro flatibus inbuam sit Nam desuper uentorum motio est: et antestirent,illustitatur aer,si nubilus, caliginosus uehit, quippe cum nubis motio, flatus initium prius,quam apcrte ad nos venerit, portendat, ranquam status desuper originem habente. Cum aute uentus,qurdam sicci halitus, que teli ius pro undit, copia per terram currens sit, motionis inbini ab alto prouenire,materiei, et ortus ab imo, planum est. Nam qua parte quod ascendebat nclinarit:inde sui cursius causam sortitur. Nam latio eorum, quae a terra r motiora sunt,potioriac domina existit. Et insuper,exa halatio ab imo sursum uersus recta linea 'rtur, cunctas aplus roboris habent, cum in propinquo sunt. At ortus principium,ad terram referri debere,in aperto est. Porro flatuu initia multis exhalationibus sensim coeuntibus eo ultrare,quomodo amnium fontes terra humorem fundente sunt,expcrientia quos ipsa constit. Omnes enim venti,

ibi minimi sunt, unde Finguli Dirare coeperint. A t ubi longius

SEARCH

MENU NAVIGATION