장음표시 사용
71쪽
dentalis plagae incolas ex Septentrionibus in Thrascias, Corosim Favonios (Septentrio nans Favonius est com uere, incipientes ab ursa, desinentes autem in eos, qui Iove absunt. Apud Orientaleis , ad Subsolanum usque ambire sent. Sed de uentis primaria eorum generatiaone,' essenti ais aFctibus tam priuatis,quam comm. nifus,hactenus.. De Tememotu opiniones tres. 'Me p. vir.
vides, fies. --hrumirum qi ctioni causa,huic eidem generi haeret Quae autem de eo ad hoc usq; temporis tradita sunt, tria numero sunt,et a totidem . utoribus proditariam Anaxagoras Claetomenius, et an te eum Anaximenes Milesius, et post utrunq, Democritus Abderita, de terrae motu disseruere naxagoras igitur aethere,quisursisFrrei aptissimus est,Amst in unu et cauernas terae condit motitare terram affirmat.Namsuperas telluris partes,coalescere
imbri beneficio, perinquandoquidem,natura totam fiamiliter fungosam, Iaxanis esse terram praedicat. perinde quasi totius pilae pars altera supera, altera instra sit: ae
vera n qua habitamu3: instra. Iter a. Verum adversus hanc causam tanquam parum admodum confiderare draetim, nihil dicere fortasse congruit. Nam stultum est ambitrari sursu ac Meorsum ita habere,vinon corpora gravia ad terram undis strantur:et talia, ac ignis, in sup rum concedant Iocum: ias, cum cernamus circulum,quo pars orbis terrarum habitata, quanta nobis cognita est, desinitur,nobis locum ex Ioco mutantibus diuersum subinde cri,quia terra gibbo aft,et in Maeraeficiem conglahcturum. Dicere quos ratione magnitudinis subles in librari med
72쪽
LIBER II. Timedio feris tellurem,quati uero cum ab imo sursum uersus
ui percusionis,quae per totam inret,impellitur. Praeterea, nihil meminerunt eomum, quae circa terrae motus conting resolent non enim regiones quxu aut tepora,id sentiuntermonis. Democritus autem,terram A m aqua restret esura multam insuper pluuialem equari recipit,ab ea moueri dicit .nam ut quae amplior aduenit uim amendo,propte ea quod cavernis capi non potest, terram quatere: ita quae secum deinurit, atq; alio transfertur, irrumpendo terram agitare,quae ciccetur,ais e locis plenioribus in uacua trahat, serit. Anaximenes uero, terra tam tam madet,quam
resiccatur rumpi , et ab hiscesi agmentis ingentibus, quae incidere solant, quati dicit. I deosisterrae motus per squalores,et rursum tempore pluuio fieri: nam telluremtuti diximus persequatores:siccentem rumpi,' per imbrehs ab usuis praeterea madefctam incidere almist.Atsi hoc accida humu refugere in s se pleristi in locis cerni oportuit. Praeterea quam ob causam haec a ectio quibusdam in Iocis sepenumeroseri solet,quae ab alijs nullo tali excessu disia denis Atqui,ea disidere oportuit. Denis necesse e ,ut qui ire existimant semper minus terrae motufer tandemq; al, quando terram quasi desituram dieant quod enim decutiatur,talem obtinet naturam. Quare si id fieri nequeat: pe Ibicuum est ri non passe, ut terrae motus causa. eiusmodi
Terraemotus causae & generatio.Et quoa ab exhalatione pro dat,signa decem. C A P v T v it r.
V i iiii cum constet necessurum esse, ut ab humido,oea sicco halitus prodeat,id quod antea diximus,neces
furiosit,ut hisce in rerum natura exaeentibus terra intro iremi eo mist t. Nam terr er se quidem, arida existit: atra- halaiionis ignae E I tione sectum
73쪽
. - ARI s T. METE OROL. tione imbrium, multum in se continet humoririadia ut cunet ipsa tam struore Solis,quamsito incalescit,multum spiritus intra,extras gignatur. Ais is interdum quidem extra totus continenter est,iranterdum autem intro inspuit: nonnunquam uero et in partem di ribui solet. Iris si hocaeiter habere nequeat,quod conseqriens est,considerandum
fuerit, nempe qualemnam ex omni corporum n2mero vim
mouendi praecipuam obtineat. Necesse est enim, ut id, quod longissime progredi natum est,at uehementis mexistit, potis imum tale sit. Quod igitur celerrime fretur, id necessario uehementisimum existit: quippe cum prae celiritate maxime percutiat. Quod vero transire per totum
maxime potest,id langius progredi aptum est ejusmodi autem est,quod tenuit imum est. vare si naturas tritin Hissit omnium corporum maxime stiritus scultatem obtinet moliendi. Etenim ignis, ubi stiritui adiniscetur it flamma,
atq; celeriter fertur. Igitur nes aqua,nes terra,causa tr moris esse potest,sed stiritus, ubi scilicet,quod extra exh Iat,intro influit. Vndest,ut plurimi maximiq; terrae motus, coelo tra quillosiant, nam exhalatio,quae contineris,ac perpetua existit, ut plurimum initrum motum sectari solet. Quare tota sevirui aut intro, aut extra contendit. Quod autem es iii terrae motus stante etiam uento fant, nihil ab is dumoram interdum plureis uentos simul flare videmus, quorum ubi alter terram subierit,terrae motus spirante uento accidet minores tamen evadunt hi, propterea quod eorum causa,ais principium diuisum,distractumq; fit Pomro noctu saepius,ualidiusq; terra quatitur. cum autem imcirca meridiem accidere solet: nam ut plurimum
inridies partium diei tranquilifima existit: quippe Sorcum maxime eam Lexhalationem in terram di olucres litus
74쪽
L I B E R IL et litus est: euincit autem maxime circa meridiem. Item noctes , tranquilliores, propter S olis absentiam, exbstunt. mare rursum, intros iritus influit: quomodo quarum influxus in contrariam atq; effluxus partem feri solet. Et propinqua luce creberrime: etenim stiritus tunc incipere flare nati sunt. Si ergo flatuum initium in tro Euripi more commigret, propter copiam, ualidisimum excidit teme motum. Praeterea ualid imi terrae motus circa ea loca Funt,ubi mares uidu est,aut regio fingosa est,ais subterraneis cauernis abundat. Quamobhcm et circa Hellei ontum, Achaiam, Siciliam,Cr Euboeeam te Ius uehementis Me quatitur: nam circa ea loca, mare rem . ram fistulis ueluti quibusdam subire uidetur.Quocirca crcasDe balae quae circa Aedessem positae sunt,a tali ca siprouenere. circa praedicta autem loca,terrae motus maxime fiunt ob angustiam. Nam stiritus uehementiremus, qui proficto e terra ustare natus erat, in terram rursum propellcob occurrentis muris copiam; olet. Atq; regi nes omnes, quae subterraneas partem inaneu, atq, Fctui fas obtinent: cum magnam spiritus copiam admirant,et brius moventur. Et aut no,ac uere maxime: item per inilaris,et squalores haud alia de causa sunt. Haec enim imur anni temporactatuos ima sunt. Nam aestas,di taenis, aeris immobilitatem(haec rigoris causa, illa aestu adu hunt: etenim Denis, per quam algida est: aestas impendio - arida. Ais per squalores, aerspiralitior est: nam tum demum squalor est, cum siccus tererae anhelitu3 hrmido co- - pio or exultat. Tempore autem pluuio terra quatitur, tum quia exhalatio in terra amplior reddi solet, tum quia . . talis secretio ut laco angustiore capitur,ita minorem in locum protrudi, repletu nimi in aqua terrae calleritis, lec
75쪽
sA RI S T. M E TE OROL. Iet. Cum enim vincere coeperit, propterea quod licet alimpla sit,in exiguum tamen locum impam est. tum ventus Illa eris, ac terraesest applicans, eam ualide motitat. Nosse enim oportet,ut nostro in corpore flatu inclusi uis tam tete
moru,quam pulsuum causa existit et et in illi quos te ra flatum similes praestire elyctus, ais e terrae motibus, alium esse ueluti tremorem,alium uelutipulsum. Et qualia per corpus sepe contingere reddita urina solent cit enim ueluti tremor quidam, nimirum uniuerso stiritu extrins cu3 intro sese condente talia etiam circa terram fieri. Sed quantas stiritus ustris habeat, non solum ex hisce, quae in aere funi, contemplari oportet (nam hic stiritum sua magnitudine talia committere posse, existimauerit quistiam
uerum etiam ex hisce, quae in corporibus animantium ferifolint. Nam et convulsiones,et distentiones nervorim, stiritu motionessunt: tantum autem roboris habent, ut
etiam si multi semul conantur allata vi reprimere Sue
tantium motu tamen evincere nequeant. Idem in terra
quoq: ipsa fieri cui rem magnam paruae confirm) intelligendum est. Harum autem reru indicta,uel ad oculum pleriss in locis saeta fuere. Iam enim motus terrae quibusdam in locis Actus,non ante defit, quam uentus ille,qui perni uerat, Facta eruptione in locum terra sublimiorem aperta
procellia modo exierit.Id quod etiam circa Heraclea Ponti nuper accidit, et privi circa Hieran insulam, quae lina
sim est ex ijs,quas Aeolus insulas appellitantin hac enim pars r--- ae intumescebat, assurgebais cum sono in tumulist diem quo tandem di rupto multum stiritus prod siqui sic in
tillam,cinerems sustulit,ac Liparaeorum urbem,quae haud procul aberat, totam in cineres redegst, et ad quasdam lettia urbes accesti, dis isto etiamnum tempore, sti illa
76쪽
TI LIBER ILignium evomitio contingit apertum est. Etenim hane esse causam ignium,qui in terra fieri solentiarbitrandum est:
nempestiritus collisi incessonem, discerpto prius in exi . - 'Mastum aere. Quod autems tritus sub terram fluant, argumento uel id esse potest, quod circa hasce insutis feri
solet. cum enim flaturus est Auster,prius quam coeperit, denuntiat: nam loca ea, e quibus illia flammarum eruptiones fiunt, resonare solent: quod elonginquo propelli iam mare coeperit, et ab eo id quod e terra Oaturum est,m sum intro compellatur. Qua autem accedit,bae sonum sine motusicinium propter locorum amplitudineminam intro subiens in immensum diffunditur tam propter acris repulis exiguitatem.Praetcrea Solis caligo obscuritas sine nube proueniensiet uenti tranquillitas, atq; frigu3 acre,quae
nonnunquam ante matutinos terrae motin accidere solent:
causae praedictae indicio sunt. Nam et Solem caliginosum, obscvetares feri,' cum dies instit, atq; diluculum arum iit tranquillitatem, ais frigus oboriri, incipiente condi in uenas terrae stiritu, qui uim dissoluendi, discernendis aerem obtinet, necessum est. Quandoquidem tranquillitas parte plurima (quemadmodum etiam privi diximu3 acciadit : quiastiritus intro ueluti refluit. Et magis,ante maiusculos motus. Nam stiritu cum non partim intro,partim Dira distrabitur, sed uniuersus conditur: necessario accidit ut plus roboris,ac uiriu babeat. Frigus vero propterea
quod exhalatio, quae per se suapte natura calida est, intro
convertitur. Non uidentur aute uenti esse calidi perinde ut
pes stiritus isse, qui per os ejari solet: quoniam acrem
mouent,qui uapore 'igido,eoq; multo resertus est. Is enime propinquo quidem calidus est,qualis etiam est cum exhoi mu ,verum propter exiguitate non aeque percipi potest elong
77쪽
A R I s T. METE OROLe langinquo uero frigidim eadem qua uenti causa. De Deiente igitur in terram tali uirtute,uapida fluxio humiditatin ratione eoiens frigus importat,in quibus locis eiusmodi iijectum feri contingit. Haec eadem etiam causa est,et eius signi, quod nonnunquam praecedere motu futuro consueuit: aut enim interdiu, aut paulo post occasum sereno, ceu tenuis linea nubis in longium porrecta stactum uisitur, nimiriam languescente Diritu propter demgrationem. Nec ab hiulc in ipso quos mari circa Ilitora euenit: nam cum mare fluctuosum exundat fluctus qui littore frangi solent, admodum crasi et obliqui redduntur: cum uero sopitum
est,propter exigvam secretionem tenues ac recti. Quod igitur mare circa terram, id si alus circa caliginem,quae in aere est efficit: adeo sit cum coelum tranquillum fuerit,nubes quae ueluti fluctus acris existit, modis omnibu3 rem, tonlius relinquatur. Hac eadem etiam de cavsa nonni quamaeccidit,ut circa lunae defictus,terra quatiatur. cum enim iam terrae obiectus inint et nondum prorsus lamen dest-cit,nec calor a Sola prolectim ab acre reci sit,sed iam marcescere coepit,tranquillitet oboritur, commigrante in tre.
ram stiritu,qui ante lunae derctus motum terrae committit nam uenti quos saepe ante lanae defictus excitantur inbtio quidem noctis cum defictim medio incipit noctis, medio uero cum mane. Id autem euenire propterea solet,quod taclar lanae hebetatur, cum cursus iam proxime est quo demctus exustet. Remissi itis calore,quo retentus aere qui scit ursim mouer ac stiritus reddi pro defictionis tardiatate tardius incipit. Cum autem ualidus terrae extiterit motu3, nec illico,nec funditus quatere definit:quinimo non ante quadraginta dies Bituri Ieruns et tardius: utpote cum quidam annuo, et bienerum stacto circa eadem loca ubgcat,
78쪽
'LIBER II. geat umeras Porro spiritus multitudo, qua,nfirma
cauernarum,uel cliniculi per quem meat,magnitudinis te
rae mollis causa existit. Qua enim spiritus resultat,nec sic, Iepenetrare potest,et maxime quatit,et in specuum angustiis intercludatur aquae modo,quae pertra renon potest, necessarium existit. Quocirca ut in corpore pulsus non repente nec subito sedari,sed paulatim elanguescente ali etione solent,iri nec origo ipsa i qua exhalatio prod t. Quin in aperto quoq: UE , spiritus delationem non protinus omnem absumpsi e materiam, ex qua uentum illum
concreavit, quem mi e , hoc est terrae motum nuncupamus. Quod igitur quantum spirituum superest insumptum sit, terram quati, sed leuius, et eo usq; dum id quod
exhalat nilnus sit, is ut ingenue mouere queat, necesse est. Porro spiritus sonos eos icit,qui sub tetra fiunt,quiaque terrae motus praecedere solent. Quin et sine motu, iam alicubi sub terra Actus est sonus: nam ut aer cum ' gestatur uarios edit sonos, ita etiam Him ipse percutit, multiplices sonorum discrentia; aliret: nihil enim intem est, hoc, an isto afficiatur modo, quippe cum omne,quod percutit, simul et ipsum percuti soleat. Praecedit uero motum sonus, quoniam sublilii est, atq; penetrare melius, quam spiritus potest. cum autem minor esst, quam ut te ram mouere propter suam tenuitatem queat, quia Facile
percolatur, transmittiturs, mouere terram nequit: illitauero 'ruet contra solida, cavas corpora, et uarias ca- -- uernarum figuras, uarias edere uoces assolet, adeo ut
nonnunquam (id quod etiam portentorum scriptorcs
diunt terra mugire uictatur. Iam vero et aquae eruperunt, dum terra qualeretur. At nequaquam ob id aqua mo-
t ius causa exsit sed siue in summa telibris parte fit, siue
79쪽
so A R I s T. NE TE OROL. ab imo uis tritus esstratur stiritus id est,quod molle quomodo uenti, fluctuum et non fluctus, uentorum causae sunt:
quandoquide uel sic quispiam terram esse huiusce af, ctiora causam dicere posset. Siquidem terra dim quatitur, aquae modosubuerti Iet: animum nans fluxio,non nis subuersio quaedam existit. Verum ambo isthaec terra, inquam, et aqua,causae ut materies,ntpatiuntur enhu,non
agunt: spiritus vero,ut principium. Vbi autem inundatio fimi, cu terrae motu accidit Firitus ex aduerso flantes inrausa sunt Id uero fit cum spiritus, qui terram quatit areab alios iritu delatum repellere nequit omnino, sed propellendo,ac in unum contrahendo,magnam vim maritu cobligit : tune enim hoc spiritu euicto, uniuersum a contrario Piritu pulsum erumpere,ac diluvium facere necesse est. Id rem quod circa ipsam quoq; A chaiam accidit. Extra nanq; β hat Auster,intra Aquilo:cum autem iam fuit tranquillitas, et ventu intro fluere coepit,una cum inundatione etiam terrae extitit moreret eo praesertim,quod mare nullam si h Divi sub terra debacchanti respiraculis,nullanis dissati ne concedebat,imo obstipabat,intersepiebatb: nam se mutuo oppugnando, spiritus motum terrae fecit, fluctus diluvium. Fiunt etiam particularcs quidam terrae motus,et plorulis non ultra parum procedentes tractum: uenti uerbnulli.Particulares,inquam,c im exhalationes propris,ulabitio, loci in unum coierint, quomodo squalores, imbreiss, particulatimi eri diximus. Et quidem terrae motus ad hunc fieri modum solent,uenti minime. Namsubterranea principatum obtinent,ut ad locum unum omnes contendant exhalationes. SoI vero non aeque sacere potest ut omnes, sed
magis tuae suspensae in aere sunt, cum iam principium sui cursus a Sola pro lacorum di irentia coeperint, in uitur i Dant.
80쪽
LIBER II. trfluant insoties igitur stiritu est multu terram in latum utremoris in Er movet. Fit aute et quibusda in Iocis terrae motus,sed raro, veluti pulsus: cum assurgens intumescit, ulternos motu residet. Quocirca e rariusculi ad hune quatit modum:haud enim Facile sit,ut adeo mestum coeat principium: quippe cum exbalatio in Iongum multo plus quam in crinitiem digeri soleat. Ubi autem motus terrae Fictas est ei modi,copia lapidu, eoru in more, qui in rebbris emergu per summa telluris iacet.Siquide trarae mo- ,
tu .d hanc moda ficto, Sipdilus uocatus Phlegraeus ageret
et regio Ligustica,euersa feri .Porro insulae procul in alto positae, minus quam quae cotinenti uicinae sunt quati solent. Nam maris copia exhalationes refrigerat: necnon suo podere obstitiquominus quatiantur,utas infert. Praeterea mare flatibus euictim fluit:non quatitur. Item quia mare Magnu occupat locum haud ad hoc, sed ex hoc ueniunt exhalationes,quas quae e terra oriuntur, comitari assolent. Insulae aute illae,quae continenti uicinae sunt,co sinentiis portio sunt,et proinde quasi soleat,quando m re,quod insulas illas,cotinentemis interiacet,prae sua ex nuitate uircis nullas habet. At quae sunt in medio mari positae,nequaquam absis toto mari, quo ambiuntur, moueri possunt. Igitur de terrae motibus, et quaenam sit eoru n tura,' quam ob causam fiantistem de caeteris, quae circa
i sos accidunt, sq; maximis,dictum L C
De Tonitru & Fulguratione geterum opiniones terum opimC A P. ix.
E Tonitru autem, et Fulgure, et insuperde Vom Me refretice, ut T phon uocatur,id est vibratu3, Turbia uetera ne accenso,quem Graeci praestera nuncupat,et denis de Fulminibus,dicamus oportet. nam hora omnium identes e uri. 'ri'