Opera omnia

291쪽

DE EO,

QUOD METERIUS POTIORI

INSIDIARI SOLEAT.

animis, in mea Cainus Abelum vanis hoelatur, estsἱmurn contentionum boni et mali I et 2 , qua sunt ornpescendae, ut et fratres Ioseph Meges cogentes asount 3 , et 1onesta potius discenda et exercenda, quomin fons est anens Hettitis mulina. Huic cogitation a sacra divinitus inmittuntur 4 et 5 , dummodo, ut Iosephus, recedit B valla tenebrosa son-snuam, quaan simi sicat 1ebron o . Illa tamen arto sunt ediscenda, non inscienter et obiter tractanda aliter errabilitas ut Iosephus Arsola log o ad Virtutem via declinant, itan rebus tantun asoetiola virtutein ipsaIn et pietate1n raexunt 7 . alea sunt cohortandi, ut sanam ration In sequantur. Isti vero etiarna consoletitia monentur, a in salsas opiniones delabantur 8 si s). Contentio Abel et Cain est pugna opinionum contra-xiarnan, Maraim altera, PiR, uneta Teleret ad dena , auera, imma omnia repetit a semet ipsa Io). Sed ii male agunt,mai vincia sis, Momun Ieman e summa est calliditas , con-Disitias ibν Coos le

292쪽

26M QUOD DET POTIORI IMII . l. 1.

tender conantur, quam ob sua Moyses lini Aeramio illos a phistas sibi conoertinores dari recusavit II et Ia); id enim soli Pio disserondi facultate vene exercitato licet, velut Aaroni Is), alio Mita pius rectius agit, si tacet, et ut Iacobus oco cedit, doneo adversaris rabies extris erit I Nain etsi ius, Abel, Ma npio , Caino niterfici se Patituri, visero lamΘn in eo, et interfecto Cain noti It xiiin, sed ipsum se intereavisae puta dus est, quia a Deo propter anale actuan punitur Is Io . Cave Putes, te deuin eistro osse, quae scis VP liabes, ut cainna detis enit cuncta videt I 7 18); eo are contra deoet, ne exercitatione ac*1isivian id quod peri oetns Inisqαε cit; suam ob rein ect Catana quo e Deiss t si Abelnan I. vi tutem custoclivisset is . experat igitur potiori Abelo Cainus deherior insidias struxit; vano io*xo lihore id quilibet eius aianilis facit 20 nni deus anale iacta in benedictionera convertit 2I . Aniin, , 1ae ars at nurninis supremi 22 24 ,

olainant ad deuinci elevatio inentia ad cognoscendas et dic. das res divinas innuitar as): aedis stetia Caino , MEmiam Oaθε ΘIn atravit, Inalectitasse audianias, cio oeantie, cogitationMetiam inentis pravas poenas reas esse 26 . Cohibenda igitur sunt offa sensun n, ne ni terra sanguinoa Abel suscipiant 27 ;id ii non facit terrae, ut Cainxis, Peratur i. e. sol rem αTerum terrestriuin nran habet 28 -al , iae Poenuentiam et timorem poenae emoti contra ii aeterna amat , ut Abel, sΡem antino conciΡit, quae est itinentriin animarum virtutis amantini. 32), qua e terra in Oetrix tollian ir, ut nudi a terno replemur 33 - 38 . 0 11 Vero malefactoruin ausi conscius est, reqetur deuin, ut riniatur melius enix hoc, Maminatae eonsolontias cruciatibus obnoxinan esse 3 s. εοὶ eis inodi nisi Minini infelicissiano nuaquam Iocus satet, quo Te- scere possit, cui neque ex hac terra liorsum ' conferae, neque deuin sugere 4 Iet 2), neque nininui iussio an ira aBeeticeat; innas enirn etiar Soluti corpore terreno, in de eo spes tum venieantia 43 - 45 . naan ob ean Ρt an irrationiain. 46 , Da insunt animae nostrae, ratione noe uva servem in 7 , et potius, quando nos excitant ad mala facienda, sescindamus, ne nos a Tecta vae ducit ad virtutem via dea

293쪽

QUOD DET POTIORI INSm. l. 1. 2. res

τον δελφον αυτου, καὶ ἀπέκτεινεν αυτον. βουλεται Mis τοιοιτον ἐστιν, ἐκ προκλησας τον tam εἰς συζητησιν αγαγὼν, κοσι καὶ πιθανοῖς σο- φωμμσιν λεῖν ανὰ κράτος. - ο γαρ πεδίον εἰς προτρέπεται παραγενέσθαι,, μώιον αμιλλης καὶ διώ- μάχης ναί, αμεν, - των προφανῶν τεκμαιρο- μενοι περὶ τευ ἀδηλων. Ορῶμεν γαρ. τους πλείστους των αγώνων κατά τε πόλεμον και κατα ειε νην ἐν πεδιοι συνισταμενους. Ἐν εἰρηνη μεν ου'Oσοι τους γυμνικοδ αθλους διαθλουσι, στάδια καὶ λεωφόρα πεδία με διωκουσι ' κατὰ δὲ τον πολεμον τὰς πεζομαχιας και ἱππομαχίας ου ἐν γεωλοφοις εθος ἐστι ποιεῖσθαι Πλείους γαρ ε της ἀνεπιτηδειότητος των χωρῶ ν αἱ βλάβαι, ν ἀντεπιφερουσιν ἀλληλοι οἱ χθροὶ γένοι τ' αν. l. 2. Σημεῖον δε μέγιστον, ο ασκητὴς της ἐπιστήμης την ἐναντίαν διάθεσιν πολεμων μαθίαν,

βανον εστι προς σου, τι μετὰ σου ο θεὸς Ἐνη με γαρ ras το εκτος αἰσθητον ως μέγιστὸν ἀγα ν τετίμηται, ν ταυτη λογος στεῖος ου -ρι--εται et δ' εμπεριπατεῖ ὁ χος το ἐκτος αἰσθητονώς μέροπνον Ἀγαθον συπείληπια, καθ ο νενόη-

294쪽

27 QUOD DET POTIORI INSm. I. 2. 3.

τοι και προ γόρευται Αύβαν. και σοι δ' ἐν μι- ρει λόγου του προκοπτοντος κατὰ τον πατέρα - 156 νοννται, τὰς πης ἀλόγους φορὰς ιεταλδήσκου- P. σιν, ἐκλεξάμενοι ἐπιτηδειον τοπον το πεδίον --ται γὰρ τω 'M φ, υτ οι δελφοί σου ποιμυι- νουσον ἐν Συχέμ; σωρ ἀπο πείλω σε προ αττυρος.

ο δ εῖπεν, uo ἐγώ. υε ει αττω, πορευθεις Iδε, εἰ γιαίνουσιν o ἀδελφοί σου και τὰ πρόβατα, καὶ ἀνήγγειλόν μοι. καὶ ἀπέστειλεν αυτον is τῆς κοιλάδος της γε ἄν, και ηψεν εἰς Συχέμ καὶ

δυνάμεων ποιουνται την ἐπιστασίαν, δηλόν ἐστιν ἐκ των εἰρημένων. D in γωσὴφ πέμπεται προ αντον ἐπεὶ την - πατρος ἐπιστηρο αυστηροτώαν - νυδυνατεῖ φέρείν, να μάθη παρὰ τιθασσοτεροις -- πταῖς τὰ πρακτέα καὶ συνοίσοντα υρνται γὰρ δογματι ἐκ διαφερόντω συνυφασμένω, πάνυ ποικίλφκαι πολυπλόκω παρ' ο και χιτῶνα κατεσκευάσθοεποικίλον ' 'D φησὶν ο νομοθέτης αὐτω δηλονότι λαβυρινθώδους και δωςεκλύτου δόξης ἐστὶν εἰ ram Προς γὰρ πολιτείαν it αλλον η πρὸς ἀληθειαν φιλο- σο'ῶν, τὰ τρια γένη των ἀγαθῶν, τά τε ἐκτος,

και περὶ σῶμα, και φυχὴν, λαις φύσεσιν ἀλληλων ληρτημένα, εἰς τὸ - αγει - συνείρει, - χροι- ἔκαστον κίστου καὶ πάντα πάντων ἀποφαίνειν ἀρμων, - καὶ - ἐξ αθρόων συντεθὲν αρτιον καὶ π

295쪽

την δ των στοιχ. - ῶς ταττον συνοδόν τε καὶ κρασιν τον αυτον τρόπον καὶ το ευδαιμον, μητε ἐν

ις ἐκ-: ἰδία, μητὰ ἐν τοῖς περὶ σῶμα, μητε κτοις περὶ φρον καθ' αυτα ξετάζεσθαι, - των ρορ ειρημένων ἔκαστον γερῶν τινα καὶ στοιχείων λόγον - - αλλὰ ματα το ἐκ πάντων θροισμα. f. l. αυτην - την δόξαν πέμπεται μεταδι--δαχθησόμενος προ ανδρας μόνον - καλον ἀγαθον νομίζοντας, ο φυρος ως φυχης ἐστιν οδιο τα δ' ἐκτος περὶ σῶμα λεγόμενα, πλεονεκτηματα γόνον,

NON 'ρ,' φησὶν, οι αδελφοί σου ποιμαίνουσι. ' 15 καὶ ἔρχουσι παντὸς λόγου μέρους των ἐν αυ- ΩΡ. - ἐν Συχέμ- o δ ιρμηνεύεται, τλητικον σημεῖον πόνου Βαστάζουσι γαρ χθος μέγιστον οἱ

φιλάρετοι, την προς σῶι α καὶ την σωματος δο- νην, καὶ πάλιν αυ την προς τα ἐκτος κω τὰς ἀπ' -τῶν γινομένας τέρψεις αντιπαράτάξιν. Λεητρο ν αποστείλω σε προ αυτιυς,' ' τουτέστι, μετα-

296쪽

προτρεατικος λόγος του πατρὸς ἀνάγκην ἐπιτίθησιν Oxδεμίαν, , ἐθελουργος καὶ αυ-κδε--ος ἐπιτ

σαι, κατανόησον, καὶ πάνυ ἀκρφῶς περίσκε is o πραγμα Εἰδέναι γάρ σε δεῖ περὶ χελλεις -- σθαι πρότερον, is ατθις ἐπὶ την ἐπωελειαν χωρεῖναυτου. ωαν μεντοι γε διακυνης καὶ περιαγαγὼν ομμα λον δι' ολων καταθεάση, προγυτα-ν καὶ

τοτ ἐπιθεμένους - κώ ἀσκητὰς -- γεγονότας, ῶ τουτο δρῶντες μυγιαινουσιν ' ἀλλα μη μεμηνυσι, καθάπερ οἱ φιλοδενοι διασύροντες καὶ επιχλευάζοντες νομ ζοτ- Μητε δε την θέαν του πράγματος,μητε την περ του ἐγιαίνειν τοτ ασκη τὰς διάγνω νβεβαιώση πυρὰ σεαυτω, πριν ' ἀναγγε λαι καὶ ἀνωνεγκεῖν Tω πατρί.' Γνωμαι γαρ α με των ἄρτι μανθάνειν νομενων στατοι και ἀνίδρυτοι πάγιοι 104 d. των προκεκοφότων, ωφ'. ων το ἀκλινες. ἐκείνους

Μ.λαμβάνειν ἀνογκαῖον. l. 5. Toυτον, ω διάνοια τον τρόπον ἐὰν ἐρ--νGς τους ἱεροφαντηθέντας λογισμον με θεου -- μους δ ἀνθρώπων θεοφιλῶν, Ουδεν ταπεινον ουδ' ἀνάξιον του μεγεθους αττων δναγκασθη ποραδε- σθαι -- γαρ τουτο περὶ τοῦ νυν ὁ λόγος εστι πῶς

λέως χοντι περιουσίαν Ιακὼβ ώς υἱον επὶ τὴν ξενηνεκπέμπειν, διαγγελουντα περὶ τῶν αλλων παίδων, i, γιαίνοουσι καὶ προςετι τῶν η ρεμμάτων; O πάππος

νέα βοσιλεῖς καθελὼν ἀπηγαγεν, περ τριακοσίονς ενεην se ἐκότριβας μεμείωται δε ης οικίας τειν, 158. αλλὰ χρόνου προῖόντος πάντα δώ, πάντων λαβεν μυ-Ρ.ξησιν. υκ αν - ἀφθόνου εραπείας παρχούσης υἱον βίου πέμπειν, Ου μάλιστα ἐκηδετο, επὶ πραξιν, ην καὶ τῶν ἀτελωτώτων αν τις ραδέως κατώρθωσενς

297쪽

QUOD DET POTIORI INU . s. 6. . ara

l. 6. λχ ορας, ὁτι και - χωρίον λ αυτον ἐκπέμπει περι-ῶς αναγράφει, μόνον υ ἐνΠργῶς προτρέπων ἀφιστασθαι - ρητου Ἐκ γαρ της --δος της Αὐρῶν' ' συγγη δἐ καὶ συνεταιρὶς καλεῖται λεβρῶν, συμβολικῶς μῶν το σῶμα, τι συνέζωκται, καὶ ςπερ ταιρίαν καὶ φιλίαν προς φυχ' τέθειταὶ Κοιλ μ ει θει τα αἰσθη- ρια, μεγάλας δεξαμενὰς πάντων σα ἐκτος αἰσθητα. α τὰ πω πληθεῖς ποιότητας ἐπαντλουντα, καὶ διὰ των δεξαμενων πεκχεοντα τῆ διανοία, κατακλου καὶ βυθρον αυτην απεργάζηται. σιὰ τουτο νόμω της λέπρας--ταν μεν οἰκία κοιλάδες χλωρίζουσαι 'τρρέ του γνῶσι,'' διείρηται ' τους λίθους ἐν οἷς γεγόνασιν βελόντας, τέροπι ἀντιτιθέναι τουτέστιν, ταν διαφέρουσαι ποιότητες, ας ἐδημιουργησαν ἡδοναὶ καὶ ἐπιθυμίαι και τα ἀδελφὰ τουτων παθη, βαρυνασαι καὶ πιέσασαι τὴν ολην φυχρον, κοιλοτέραν και ταπεινοτέραν αυτην αυτης ἐργάσωνται, τους της ἀσθενείας ἐτίους λογους ανελεῖν, γιεινους ει δι' αγωγης νομίμου κά παιδευσεως ρο ς ἀντειςπαγesis. f. . To 'Mση οδ ολον εῖς τὰς του σωμα- τος καὶ των αἰσθήσεων κοιλότητας εἰςδεδυκότα ορῶν, προκαλεῖται τῶν φωλεῶν - προελθόντα, ἐλευθε - ρου σπῶσαι του καρτερίας πνεύματος, φοιτησαντα

προς--ους ἀλαι ἐν ἀσκητὰς νυνὶ δἐ διδασκάλους -της 'O δὲ προεληλυθέναι δο ας πλανώμενος -- ρίσκεται. χυρε γὰρ, ' φησιν ανθρωπος αυτων 95 πλανώμενον ἐν τω πεδίω, ' δηλῶν τι οὐκ Μ o πόνος καθ' ἐτὸν, αλλ' ο μετὰ τέχνης αγαθόν. Ω ερ γὰρ υτε μουσικην μουσως, ου γραμματικὴν γοαμμάτως, τει, συνόλως φράσαι, τεχνην τέκνως η κακοτεχνως, αλλὰ τεχνικῶς κάστην

298쪽

274 QUOD DET POTIORI INMI . . . a.

ἐπιτηδεύειν προςηκεν ' ἴτως ω φρόνησιν πανουρογως, τει σωφροστνην φειδωλῶς - ἀνελεωθέρως, ουδἐ θρασέως ανδρίαν -δἐ δεισιδαιμόνως εοσέβειον,οωδ' ἄλλην τινὰ κατ αρετὴν ἐπιστημην, ἀνεπιστημο- νως 'Aνοδία γαρ ομολογυωμένως πάντα ταυτα ' παρ' o καὶ νόμος κεῖται ρ δικαίως ο δίκαιον διωκειν 'Dινα δικαιοσύκην καὶ πῶσαν ἀρετην τοις συγγενέσιν ἔργοις αυτης, αλλὰ μη τοῖς ἐναντίοις μετερχώμεθα. nὰν ουν τινα θεάση re καὶ ποτὰ μη ἐν καιρωπροςιγενον, η λουτρὰ καὶ ἀλείμματα παραιτο--5s νον η των περὶ σῶμα κροασμάτων ἀμέλουντα, P. καμωνίαις κώ δυςατλίως χρεόμενον et τ' ἐκ τουτων ἐπιμορφώζοντα ἐγκράτειαν, ουτον λαβὼν της περὶ αυτον πλάνης τ' αληθη της ἐγκρατείας οδον δελξον. υ γαρ ἐπ δωσεν, ἀνηρουτοι καὶ τρυτοι πόνοι λιμω καὶ ταῖς αλλαις κακώσεσι πη και σωμαἐκτραχηλίωντες Μηδ' εἴ τις περιῆραντηρίοις καθαρσίοι χρώμενος, διάνοιαν μεν ρυπταίνει τηνεαυτου, το δὲ σῶμα φαιδρονει μηδ' εἰ πάλιν ωποπεριουσίας νεῶν δρύεται λαμπροτάταις χορηγίαις κώδαπάναις χρώμενος, η κατόμβας ανάγει καὶ βουθυ-- ου παύεται, η πολυτελέσιν ἀναθημασι κοσμεῖτο ἱερον, ἀφθόνους μεν υλας, τέχνας δὲ παντος α γέρου καὶ χρυσον τιμιωτέρας εἰςάγων, μετ' ευσεβῶν ἀναγοράφθω Πεπλάνηται γὰρ και οντος της προς ἀσέβειαν δου θρησκείαν ἀντὶ σιότητος πο--μενος, καὶ δῶρα του ἀδεκάστω διδους, ουδε ποτε

ληψομένου τα τοιαυτα, καὶ κολακεω- τον ἀκολάκε τον, ς γνησίους μἐν θεραπεια ασπάζεται, - νη-mo δἐ εἰσιν αἱ φνης φιλην και μόνην θυσίαν φωρούσης ἀληθειαν , - τὰς δ νόθους ποστρέφειται νοθοι δε οσα διὰ των ἐκπος ἀφθονιῶν ἐπιδείξεις.

299쪽

QUOD DET POTIORI INSm. l. 8. s. ara

μα ἐπεπήρωντο, ἐγνωσαν αν, ου του προς ἀλγο ειαν ἀνθρώπου - ἰδιαίτατον καὶ - βολώτατον νομά ἐστιν αττο τουτ ανθρωπος, ηρθρωμένης καὶ λογικης διανοίας οἰκεωτάτη προςρησις. πιυτος -- 19- ωπος ἐν κάστου τη ψυχη κατοικῶν, τοτ μἐν Μ.αρχων και βασιλευς ευρίσκεται, αὐτὸ δ δικαστης

και βραβεττης των κατὰ ,ον βίον ἀγώνων. Eστι δε τε μάρτυρος καὶ κατηγόρου λαβὼν τα ιν ἀφανῶς μας ἐνδοθεν ἐλέπει, Ῥηδὲ διαραι τὸ στομαἐων , αναλαμβανομενος δ καὶ πιστομίζων ταῖς του συνειδοτος νέαις τον αυθώδη και μετὰ ἀφηνιασμοῖδρομον γλώττης ἐπέσχεν Ουτος ο ελεγχος ἐπυθετοπης φυχης, νίκα την πλάνην εῖδεν αυτης, m ζη

λων η τρίπος αγει. Ἀλλὰ ἀνδρων, Θρασύτης προς- έρκεται ταύτη χελλ' ωσέβειαν μετέπης Λεισιδαιμονίας η οδος Ἐὰν δὲ φάσκη ζητεῖν του ἐπιστη-μης λόγους, καὶ ποθεῖν ς τους ἐγγυτάτω γενους

αδελφονς, μη πάνυ πιστεύωμεν αυτηὶ ' οὐ ' ανεπυνθάνετο - βόσκουσεν, αλλὰ που ποιμαίνουπιν in 16ομὸν γαρ βόσκοντες, τροφὰς, τα αἰσθητα πάντα, P. παρέχουσι - των αἰσθήσεων λογω καὶ πληστω θρέμματι, δι' ας ἀκράτορες αυτῶν γενόμενοι καὶ κακοδαιμονο-εν. M ποιμαίνοντες, πινόντων καὶ γεμόνων κοντες δυναμιν, τα ἔζηγριωμενα με- ρουσι, στέλλοντες - των πιθυμιῶν μέγεθος. Εἴπερ -- ἐζητω τώ ς ωρετηοῦ πρὸς πιληθεμα - ἀσκητὰς, ἐσκέπτετ' re αυτους εν βασιλεωσιν, Ου ἐν οἰνοχόοις, σιτοποιοῖς, η μαγείροις. υτοι ἐν γαρ τὰ προς

300쪽

276 QUOD DET POTIORI INSII . . 8. s.

κνυσι ει - σωματικον ογκον δηλῶν τι πάντες οἷς τπἐ κτησεως αρετης πόνος διαθλεῖται τον περίγειον καταλελοιπότες χωρον, μετεωροπολεῖν ἐγνώκασιν, --

ικανή - παριστάντων, Ἀτι υ μέσως, tu' κρως απόλειφιν καὶ κλειψιν των α μη προς ἀρετην - εν γε μεμελετηκασι, καθως καὶ Σαφραετι γίγνεσθω

θη ων κλειψιν ἐπιτηδευτέον παρὰ τους αρρο ς των εὐπαθειῶν χαρακτηρας Oυκos ἐν πεδέω 'ποοτεστιν εν Uaλη λόγων , ευρίσκεται καὶ ο ποιαί--λο- δόγματος εἰ Ἀτης, προς πολιτείας Φαλλον προς ἀληθείας τυπον χρησίμου, πλανώμενος Σωσηφ. Hσὶ δέ τινες των ανταγωνιστῶν, mr δια σώματος ετευαν, ἀπειπόντων τῶν αντιπάλων, στεψανώθησαναμαηεὶ, μηδ' αυτο μόνον κονισάμενοι, συγκρίτου 197 sq. ἀράμενοι τα πρωτεῖα Toια-ν δυνάμει Μ κρησάμενος περὶ τὶ θειότατον τῶν επι μει, την διάνοιαν, 'Dαακ ἔνρχεται ἐν εῖς - πεδίον, 'l αμιλλησόμενος δὲ Ουδενι, πάντων κατεπτηχότων τῶναγωνιστῶν το μεγαλ. ν καὶ 4περβάλλον ἐν απαπε της φυσεως ἐτου ' μόνον δὲ διάσω βουλόμενος καὶ ἰδιολογησασθαι τε σωνοδοιπόρω καὶ γεμόνι της τε οδου καὶ της φυχης meo. Tεκμηριον δὲ ἐναργέστατον του μηδένα προ μιλοῖντα τω σαὰκ θνητὸν Lναι Ῥεβέκκα πομονη, πενσεται του παιδος, εν ορῶσα καὶ νος μόνου λαμβάνουσα φαντασίαν,