장음표시 사용
111쪽
DE MORA Is LIBER III. 99peris, sed signis jam in lingua existentibus , sinere oportet, dum judicationes pr2cterierint, linguaeque signa mitiora ex asserint ; D neque medicamentum, neque per clysterem infusum, priusquam judicationes prcaeterierint, exhibueris
pulm9 ex cal0re trimens s eirisqNe dign0ti0 , pr. notio, G curati0. J Ulmo ex calore tumen S. QUUna pulmo Caloris plenus intumuerit, Vehemens duraque ullis detinet, spiritus erecta cervice ducitur, Confertim respirat, crebro anhelat, tumescit, nares expandit ut equus eX cursu, & linguam irequenter exserit, pectuS ei sonum edere videtur ,& gravitas melle : quapropter hanc) pectus capere nequit, sed disrumpitur, & eit impotens, ac dolor acutus occupat ; dorsum , pectus de latera Velut acu S pungunt, eaque ardent, Ut ejus qui ad ignem sedeat ; in pectore & dorso' rubores tanqualia eX flamma eXOriun ur , ac adeo Va-hemens morsus & anxietas' invadit, ut neque si a
re, neque sedere, neque decumbere qu is sed ita aestuans sui pluin juctat, & jamjam mori videtur. Moritur utem, maXime quarto aut septi, o die, quo S ii enugerit, plerumque haud perit. Hune li curabis, alvum inferiorem quam citissime per clysterem probe purgare Oporica , & e cubitis , nare, lingua, & qua Vis corporis parte sanguinem mittere ; S potiones refrigerantes, sorbitionesque ejusdem facultatis caehibere : urinam etiam cientia, sed quae non calefaciant , s epe
112쪽
I HIPPOCRATE danda. Et ad dolores quidem ipsos, quum Veli ' menter irruunt, tepefacientibus levibus & humidis adhibitis, locum ubicumque dolor fuerit, calefacere L humectare oportet ; reliquis Vero par tibias, admotis refrigerantibus, ea quidem modo auferre, modo Vero adponere; λ quacunque parte ardere videbitur, frigus inducere, & in totura vino abstinere.
De acuto capitis dolore cum vocis interceptione , ejusque dign0ti0ne, pr 0tione G curatione.
CApitis dolor Quum autem n capite eXOrtus dolor acutus derepente Vocem interce
perit , tum alias, tum Ubi eX ebrietate contigerit, sic adfectus septimo die moritur. Minus tamen tute quid ex ebrietate perpessi, & voce capti
permanenteS moriuntur : eodem enim die , aut postero, aut tertio ii VOX eruperit, convalescunt: hoc autem ex temulentia nonnulli faciunt , neutrique pereUUt.
His vehementes sternutationes inducito , nclysterem injicito, qui Vehementer bilem educat: quod si sensum recuperaVerit, thapsiae succum ex multa aqua calida, quo quam citissime revomat, exhibeto. Deinde extenuato, & per septem diesta vino prohibeto : sanguis etiam e lingua detrahendus ; si venam prehendere possis.
113쪽
De phrenitidum duu0ti0ne , ξ' clirati0ue. Hrenitides. Phrenitis etiam ex aliis morbis x contingit ; haec autem patiuntur phrenitici).
Neptum transversum adeo dolet, Ut ne contingere quidem sinant, febriS detinet, mente alie- Mantur, intentis oculis adspiciunt, aliaque si milia ossiciunt his, qui peripneumonia laborant, quia in hi in peripiacumonia mente moVUntur. Hunc tepefacientibus humidis fovere oportet,& potionibus, praeterquam Vino. Et sit quidem fieri poterit, per superiora purgare, & per tus sim etiam & sputum , quemadmodum in peri- pneumonia, educere oportet: sin minus, ut Uus inferior, ut dejiciat, praeparanda , & potionibus humectanda; hoc enim conducit. Hic autem morbus lethalis eiri tertio namque die, aut quinto , aut septimo moriuntur : si vero leviter corripuerit, ut peripneumonia judicatur.
Angivi duplex, nanche , M para nanche ,r Nutriusque 'Aa V curatio. AF gina. Ab angina appellata homo suffocatur, R in faucibus magis urgeri Videtur,x neque salivam, neque aliud quidquam adtrahit, oculi adfecti sunt, ac ves ut strangulatis prominent, & per eos contente intuetur, neque eo convertere potesti crebro singultit, Rexsilit, si cies & fauces incenduntur , imo etiam collum:
114쪽
l Oa ΗΙΡΡOCRATE sintuentibus vero nihil mali habere videtur, Rcernit, & audit obtusius , R proe suffocatione non intelligit, neque quid dicat, aut audiat, nudi aciut , sed jacet ore hiante salivam effundens HEec quum faciat, quinto, aut septimo , aut
nono die moritui . Paracynanche. uiam vero horum signorum aliquod abfuerit, leviorem morbum indicat, eumque para nanchela Appellant. Huic Vena, praesertim quidem sub mamma, secanda est; hac enim spiritus ex pulmone calidus concomitatur Quin & medicamento aut clystere deorsum pill gare Oportet , fistulῖeque in fauces ad maxillas in trudendie, quo spiritus in pulmonem trahatur, etficiendumque, ut quam citissime spuat , pulmoque attenuandus : sumtus quoque ex hyssopo Cilicio , sulphure, & bitumine parandus, & per fistulas adtrahendus , perque nares, Ut pituita exeat : fauces & lingua, his quae pituitam ducant , infricanda; Vemeque sub lingua secand2e sanguis etiam ex cubitis mittendus , si Vire S Valeant. Vino abstine adum, L ptisanae succus liquidus sorbendus. Postquam autem mOΓhUS rent i serit , cibosque gustaverit, elaterio recenti, ne in aliud malum incidat, purgandum.
est, Sc cito enecat. Color totus malicorium maXime refert, ex viridi pallescens, quales
sunt lacerti virides , simileque fere corpuS est:
115쪽
vestes ferre non sustinet, sed ab iis) mordetur
ac raditur : jejuno mane Viscera plerumque lacerantur ,, Ω si quis 'eum e Xcitet, aut adloquatur , non patitur. Hic fere intra dies quatuordecim moritur ; hos si effugerit, convalescit. Calida lavare oportet, & aquam mulsam bibere, cum nucibus Thasiis decorticatis, & absinthii coma, pari portione, & anili cribrati dimidio, ita ut triobolum ex his jejunus bibat; rursusque quum cubile petit, hanc aquam mulsum, Vinumque vetus tenue assumato, & sorbitiones, neque cibis abstineat.
ti0ne, praeu0ti0ue G ctirati0Me. Elanus. Quum invaserint tetani, maxilliae velut ligna rigent, & os aperire nequeunt oculi illacrymantur ac distorquentur , dorsum Iiget, Crura Contrahere non pollunt, similiter ne que manus; facies rubescit, y vehementer dolet, quumque moriturus est, potionum, sorbitione n , & pituitum per nares revomit. Hic tUrtio, aut quinto, aut septimo , aut decimo quarto die perit; hos si effugerit, convalescit. Huic potionem ex pipere & Veratro nigro C
hibeto , & jusculum gallinaceum pingue, & calidum , sternutamentaque vehementia & multu excitato , & fotus adhibeto : ubi vero non fovebitur, tepefactoria humida & pinguia in vesicis Rutriculis undique, pr affertimque ad dolente S par-
116쪽
Ioψ HIPPOCRAΤΕ stes admoveto, & calido oleo ) copioso, crebro que illinito.
Opis holonus. Quum opisthotonus tenUerit, reliqua quidem plerumque eadem surit; Verum in posteriora convellitur, interdumque Vociferatur ; Vehementes doloreS occupant; neque interdum Crura adducere , neque manus extendere sinit: inflexi enim sunt cubiti, digitos in pugnum contractos habet, & pollicem ut plurimum aliis digitis continet, Vociferatur, & quandoque nugatur; neque se continere potest, sed quum dolor detinet, interdum sursum orosilit; ubi vero dolor remiserit, quietem habet. Interdum vero simul ut morbo corripiuntur , muti fiunt, aut insuma, & melancholia tentantur. Hi voce soluta, tertio die moriuntur, & per nares reVΟ-munt : si vero contigerit, ut decimum quartum diem effugerint, con Valescunt. Ut superiorem , curato, & si voles ita facito. Ρost adfusam aquam frigidam plurimum , Vestimenta tenuia, pura, & calida superinjicito; tuncque ignem ne adhibeto. Hoc modo & tetani Ropisthotoni curandi.
VOlvuli. Oriuntur volvuli, quum incalescit
Venter superior, inferior vero refrigescit: reliccatur enim simul intestinum, & constipatur ex inflammatione, ita ut neque flatUS , neque alimenta pertranseant, sed venter durus sit, AVOmat interdum, in primis quidem pituitosa ;
117쪽
D E MORBIS LIBER III. Iosdeinde vero biliosa, postremo etiam stercus ; sitim patitur, ac dolorem, muXime circa hypOchondria, totus etiam Venter dolet, ' instatur, R sese jactat; febres invadunt, fiuntque maxime septimo die. Hos sic curare oportet. Venter sta perior quam citissime purgandus; sanguis e capit 3 L cubicia de rahendus, ut alvus su peri ,r calescere desinat: partes supra scptum tranSVeri Um , cXCepto Cor- de , refrigerandiae ; inferiores autem homine in aquae calidae solio collocato, & oleo sena per illito , calefacienda , & tepent s fotus humidi admo Vendi: glans ex solo melle decum digitorum longitudinis constituenda, summa ejus parte anteriore felle taurino illita, bis aut ter subjicienda, quoad exusta omnia circa rectum intestinum stercora educas. Quod si sic paruerit, postea clusterinjiciendus: sin minus, solle fabrili indito, inventrem flatus immittendus, ut tum Ventrem ,
tum intestinum contractum distendas. Deinde extracto solle, clyster injiciendus. Sit autem statim paratus clyiter, ex non admodum calefacientibus , sed itercora diliolventibus ac emolliuntibus : deinde obturata sede spongia, in aqua calida desideat, clysma continens. Quod ii clysma receperit, rursusque demiserit, convalescit. Priore autem tempore mel quam optimum delingat, Vinum que Vernaculum bene meracum bibat. At si remisso volvulo, febris cum prehenderit, sine spe est: sortalsis enim etiam soluta alvus inferior interficiet.
118쪽
PUlmonis instaminatio. Peripneumonia Vero haec facit. Febris acuta detinet, spiritum crebrum & calidum respirat, anxietudo , impotentia, jactatio, dolor sub scapulis, ad claviculam,& mammam, & in pectore graVitas : interdum etiam delirium : nonnullis vero, donec tussire coeperint, sine dolore est; sed illa diuturnior est, R dissicilior. Ρrimum autem sputum album Aspumosum spuit ι lingua flava est ; procedente vero tempore nigrescit. Si igitur circa initia nigrescat, celeriores sutat liberationes; si Vero postea, tardiores. Ad extremum autem lingua dehiscit &, si digitum admoveris , adliperescit: morbi Vero liberationem , quemadmodum & inpleuritide, similiter lingua significat. H2ec autem contingunt diebus ut minimum quatuordecim , ad summum vero uno & viginti : & hoc tempore vehementer tussit, simulque cum tussi purgatur : primum quidem copiosum & spumosum sputum; septimo vero & octavo die, quum febris in vigore fuerit, humidaque peripneumonia exstiterit, crassiis procedit ; sin secus, minime: nono & decimo, aliquantum cum Virore palle scens & subcruentum : duodecimo ad decimumqUartum USqUe, copiosum & purulentum. In iis nempe, in quibus natur e & corporis aflectiones humidae sunt, quinetianai morbus vehementior est: at quibus natura & morbi constitutio sicca est, in his minus. Si quidem igitur ad decimum quartum diem resiccatus fuerit, neque purulVim
119쪽
tum amplius lusii rejecerit, sinus est; sin minus, decimum octavum, & primum ac vigesimum diem animadverte. Et, si quidem tunc quieVerit hujusmodi sputum , evadit; sin minus, an dulcius sputum sit, ipsum interroga : quod si affirmaverit , pulmonem ipsi purulentum este scito, morbumque annuum fore, nisi per quadraginta dies properans pus sursum eduxerit: at 1i
ingratum sputum esse diXerit, hic morbi status lethalis est. Uerum hi primis potiis muni diebus manifesti sunt: nam si putridum Si purulentum sputum duobus & viginti diebus exspuerit, neque
exulcstratus fuerit, evadit; sin minus, neutiquam. Haec peripneumonia nullum relinquit Vitiorum, quae in pulmone sunt: si igitur harum affectionum aliquid abfuerit, nolle oportet quaenam aegrosint necessaria, & quaenam Medico aggredienda sint : quod si pauca ex his signis habeat, non est quod decipiatur, quum haec peripneumonia minime exitialis sit, sed levis.
At peripneumoniam ita curare oportet: neque
tamen peccaverit, si quis etiam pleuritidem &phrenitidem hoc modo curare aggrediatur. Primum quidem caput levius reddito, ne quid ad pectus defluat. Primis autem diobus f rbitiones sint dulciores : sic enim maxime quod in se consedit & compactum est, dilueris & agitaveris: quarto , quinto & sexto die , ne amplius dulces sint; sed pingues : quum ad sputum per superiora eX screandusa conserant. Quod si pro ratione spuere nequeat, medicamenta, quae sursum educunt, exhibenda. Primis quidem quatuor aut quinque diebus , paulo magis alvum lubducere oportet, quo & febres obtutiores sint, & dolores leviores : quum autem Vacuatus fuerit & corpore debilis, tertio quoque diu alvus subducen-
120쪽
HIPPOCRATES da, ut tum corpus robustu in evadat, tum supea lora loca humoris expertia : nam si multus humor per inferiora secedat a quinto die, murtem adfert: secedente enim per inseriora humore, si
periora siccescunt, neque sputi purgatio per superiora prodit. Inferiorem igitur alvum nequo nimis sisti oportet, ut febres haud acutae sint ;neque nimis subduci, quo sputum sursum emitti possit, & aeger viribus valeat. At sexto , A septimo, ac nono die, jamque ulterius progresso
morbo, medicamenta quae sursum educRnt, nan-gis exhibeto : sit autem medicamentum, Vern-trum album, thapsia, elaterium recenS, cujUSque
par portio. od si sputum probe non repurgetur, & spiratio crebra fuerit, neque purgatio 1uperet, desperatam esse salutem praedicito ; nisi ad purgationem sufficere possit. Facienda vero etiam quae in peripneumonia fieri debent, si ulvus inferior probe suum munus obierit : aliter etiam curatio facienda. A primo die ducto exordio , dracunculi magni concham majorem exhibeto, dauci & urticae unam, sinapis & rutae,
quantum tribus digitis capere possis, & laserpitii
succum, fabae magnitudine: haec aceto dulci, Maqua temperata, & excolata , jejuno tepida potui praebeto. Ρostquam autem purum eXspuere coeperit, dracunculi concham majorem, & sesamum , & amygdalaS purgatas, aceto dulci, aqua diluto, propina : quod si magis educere Voles,