Artis medicae principes, Hippocrates, Aretaeus, Alexander, Aurelianus, Celsus, Rhazeus

발행: 1769년

분량: 467페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

91쪽

DE MORBIS LIBER I. 79

heminae parte, coqUito. quoad tertia pars relicta fuerit : deinde ubi hominem exercueris, Raqua tepida laveris , hoc calidum bibendum exhibeto ; lenticulae etiam decoctum , melle & aceto admixtis, dum impleatur, propinato; deinde Vomat, eoque die, polenta eX aqua epota, jejunus permaneat: ad Vesperum Vero betam & ma-29e parum comedat, & Vinum aquosum bibat. Reliquo tempore a lenticulpe decocto & a cibis vomat. Quod ii sub scapulus dolor secesserit, cucurbitulam astigito , & manuum venas pertundito : cibis autem utatur non saliis, Heque ungulanosis, neque pinguibus; Vescatur Vero acribus,& acidis, frigidisque omnibus , ac deambulationibus utatur. His factis, optima victus ratione usus fuerit, morbusque in multum tempuS protrahetur : est autem non lethalis, sed consenescentes deserit. Si vero juniorem aliquem citius a morbo liberare voles , ubi ipsum purgaVeris,& pectus & dorsum inurito.

Dorsalis morbi, tuberculi pulmonis signa

Dorsalis morbus. B Ior, febris, tussis , Ω spirandi dissicultas prehendit, & sputuni

cum Virore pallidum , inter xumque subcruentum exspuit; dolor maxime dorsum & inguina vexat; tertio aut quarto die urinam cruentam mei it, iaseptimo die moritur; ubi vero quatuordecim dies effugerit, sanus evadit; quos sere non effugit. Huic aquam mulsam in olla nova serVefactam,

92쪽

8o HIPPOCRAΤES& refrigeratam , in qua apii, aut sceniculi cortex maceratus fuerit, bibendam dato ; dato Aptisanete succum bis in die, Vinumque album aquosum superbibendum: qua vero dolor institerit, tepentes fotus adhibeto, nisi multa febris detineat , calida lavato. Postquam vero quatuorde cim dies praeterierint, milium in prandio quidem sumat; ad vesperum autem carneS Catulinas,

aut Volucrium coctas edat, & de jusculo sorbeat; sed cibis quam paucissimis primis diebus utatur Pulmonis tuberculum. Quum in pulmone tuberculum fuerit, tussis detinet , erecti e cervicis spiratio, dolor acutus pectus A latera occupat;& ad usque quatuordecim dies ita afficitur : plerisque enim tuberculi affectio tot potissimum diebus inflammatur: sed & caput , & palpebras do-Jor VeXat, Videre nequit, corpus subfulvum evadit, & pustulis rubentibus impletur. Hunc calida multa lavato, aquam mulsam aqUO-sam propinato, & ptisanae succum sorbendiaria, vinumque aquosum superbibendum dato. Quod si dolor Urgeat, tepentes fotus admoveto; ubi vero sedatus fuerit, cibis quam mollissimis utatur. Quod si morbo liberatum , dum ad locum accitivem vergit, aut alias festinat, difficultas spirandi invadat, medicamentiam dato, a quo alVus inserior minime moveatur : & si una cum Vomi tu pus sequatur, si sane pus fuerit album, Si in eo fibrae subcruentae fuerint, effugit; si vero liuvidum, cum Virore pallidum, & graveolenS, moritur: repurgantur autem in quadraginta diebus,eX quo ruptio facta est, multis etiam annuus sit morbus : huic eadem quae suppurato, facito.

Quod si non eruperit quibusdam enim procedente tempore ad lutus abscedit, R extumescit , ubi hoc contigerit, unc) secato , aut inurito.

CAPUT

93쪽

Palmonis tum repleti , tum iu latris pr0ctimbeutis

gua , by citratio. ΡUlmo repletus. Si pulmo repletus sit, tussis

detinet, erecta cervice spiratio, & anhelatio ; linguam exserit , pustulis rubentibus impletur , pruritus occupatidolor acutus pectus & scapulaS VeXat, neque sedere, neque recumbere,

neque stare potest, sed animo angitur. Hic quarto fere die moritur ; quem si superaverit, spes plerumque datur; faepe tumen etiam septimo die periclitatur; quem si effusterit, convalescit. Hunc, quum lic habuerit, calida multa bis die lavato ; quumque dolor detinuerit, tepentes . solus admoveto; & mel cum aceto coctum bibendum, & ptisanae succum sorbendum , viliumque superbibendum praebeto. Quod si balneo, & s mentiS tepentibus vexetur, neque ea ferat; ipii refrigeratorium apponito , & favum aqua mdcc- ratum quam maxime frigidum bibendum dato ,& loco frigido decumbat. Haec faciat; morbus autem gravis & lethalis est. Pulmo in latus decumbens. Si pulmo in latus prociderit, iustis, & erecta cervice spiratio detinet, sputum album tussi exspuitur, dolor peetus, R dorsum occupat, & incumbens pulmo impellit, & pondus quoddam lateri incumbere Videtur,& dolores acuti pungunt ; cutis Velut corium stridet, & respirationem iRhibet; in latus quid om affectum decubitum suffinet; in sanum vero minime; verum ei ponduS quoddam ex latere pendere, & per pecti S transpirare uidetur. Princ. Art. Med. Tom. III. F

94쪽

HIPPOCRATES Himc calida multa his in die lavato, & aquam mulsam propinato: a balneo vinum ali Um, pauco admixto melle, in quo dauci & centaureae tritum semen maduerit, tepidum sorbendesin dato ;& ad latus aquam tepidam in utriculum, Aut vesicam bubulam infusam admoveto, & fascia pectus alligato; ac in latus sanum decumbat, pii junaeque succum tepidum, & vinum aquosum sis

perhibendum dato. Quod si ex vulnere istud Bat, aut purulento secto fieri anamque hoc solet vesicam fistulae alligatam & fatu impleram huic intro immittito , & penicillum stanneum solidum

indito, & ulterius protrudito. Hae curatione ii stituta, voti maxime compos fies.

L Ateris tuberculum. Quum tuberculum in

latere oboritur, tussis dura detinet, & do lor, & febris ; pondus in latus incumbit , dolor acutus eumdem locum semper occupat, sitis Vehemens vexat) , & calidum potum eructat, R de cubitum in latus affectum non sustinet; sed insaniam : verum ubi decumbit, velut saxum illi suspensum esse videtur; intumescit, ac rubet, pedesque tument. Hunc secato aut urito , deinde pias ad decimum usque diem emittito, & penicillum ex lino crudo imponito: post decimum diem, ubi totum pus exierit, Vinum & oleiam, ne de- . repente siccescat, tepida injicito, & linamento ex linteolo obducito : ubi, quod infuderis, emissum

95쪽

D p Μ Ο g 1 s L 1 g E R II. 83 uerit, aliud infundito, istaque per dies quinque a

facito. Quum autem pus album velut ptisan se Cremor defluxerit , & ad manus contactum viscosum fuerit, penicillum stanneum immittito : aliaque ubi prorsus reiiccatum fuerit, paulatim re secto penicillo, ulcus ad linamentum semper, ut 'coalescat, sinito.

Hydrops pulmonis. Si hydrops in pulmone factus fuerit, febris & tussis detinet, confertim

respirat, pede S tument, UngueS omneS Contra

huntur, & iisdem, quibus suppuratus, asscitur; verum remissius ac diutius. Quod ii infusum , ut fomentum, aut sui itum adhibeas, pUS non Iequitur; indeque cogno Veris, non pus, sed aquam intus csse : si quoque diutius aure ad latera ad

mota auscultaveris, intrinsecus velut acetum Olet.

Et aliquamdiu his assicitur; sed postea in ventrem

erumpit, confestimque sanuς & morbo liberatus esse videtur ; verum procedente tempore venter incenditur , eademque illa & ampliora patitur. Quibusdam etiam venter, R scrotum, ac sapies intumescit : & nonnulli isti id ab inscriore alvo provenire eXiitimant, quum ventrem magnum ,& pedes tumere videant: hsec enim intumescunt, si sectionis tempus praeterieris. HUnc quidem , si exterius intumuerit, inter costas sectione facta curare oportet: si vero minime intumuerit, multa calida lotum, velut purulentos in sella collocato, & qua parte strepitum edet, ea sucrito 3 Votitumque sit, quo sine facile effluat, Ut quam infimo loco id fiat. Pol f seetionem autem linamentum ex lino crudo imponito; linamentum

crassum & in summo acutum facias , & quam paucissimum sanguinem parce emittas. Et si qui dem quinto vel sexto die tibi linamentum puro obductum fuerit, plerumque evadit; sin Vero

si a

96쪽

HIPPOCRATES minime obductum fuerit, postquam aquam eduxeris , sitis corripit, & tussis, ac moritur. Ρectus aut dorsum ruptum. Si pectus aut dorsum ruptum fuerit, dolores pectu S , ac dorsum per totum oblident, calor alias atque alias invadit, sputum subcruentum tussi rejicit, ac per sputum velut capilluS Cruentus intercurrit: atque haec maxime patitur, si manibus quid laborarit, aut in currum, aut equum conscenderit. Hunc anteriore & posteriore parte inurito, ita aequaliter utrinque, & sic convalescit : per annum du-tem a labore contineto, & ab ultione incrassato.

De febre tum ardente , tum singultisosa, earumqMAguis es curati P. Ebris ardens. Febris, & sitis vehemens deti di ' net, lingua est aspera, nigra, eX Virore

pallida, sicca, aut valde rubra, oculi ex Virore pallescunt, alvi eXcrementum dejicit rubrum &eX Virore pallidum, talemque urinam reddit, &multum spuit. Ρlerumque etiam in pulmonis inflammationem transmutatur, & delirat : ex eo

pulmonis fieri inflammationem cognoveris: hic siquidem fiat peripneumonicus , & quatuordecim dies superet, convalescit: si vero octodecim die bus factus fuerit peripneumonicus, si quidem

ImpurgatUS purulentUS evadat, hunc aquam, in qua farina hordeacea crassior macerata fuerit, hi here oportet, posteaque acetum album quam odoratissimum bibere, & ptisanae succum bis in die sorbere ; ter vero, si debilis sit, & Vinum gene-

97쪽

DE MORBIs LIBER II. 8srosum, album, dilutum superbibere, & quam

minimum lavare : 11 vero purulentu S fiat, ut pu-

Febris singultuosa. hebris vehemens detinet, rigor, tussis, & singultus; peger sanguinis grumos Una cum sputo tuis endo rejicit, ac septimo die moritur. Quod si decem dies eiiugerit, melius habet: vigesimo autem die suppuratur, primi S-que diebus pus paucum tussiendo rejicit ; deinde copiosius: sed intra quadragesimum diem CX purgatur. Huic primis quidem diebus acetum cum melle coctum propinato, postea acetum ' aquam admisceto, aquosiorem potionem reddenS : Verum piis an te succum pauco admixto melle sorbeat, & vinum album vinosum superbibat: ubi vero decem dies prseterierint, si febris cellet, sputumque purum fuerit, piis inam integram, aut milium sorbeat. Si vero vigesimo ille pUS eX-spuat, salvium, rutam, futureiam, Origanum, &hypericum, singula aequis portionibus admixta . tufa & cribrata, omnium quantum conchae parvae testia capit, bibat, & cum pari polentae modo , ex vino dulci temperato, jejuno bibenda pCaebeto. Sorbitionibus etiam utatur, si hiems ,

RUt autumnus, aut Ver fuerit; si vero aestas sit, minime ; Verum amygdalas contusaS, cucumeris semen torrefactum , sesamum , singula aequis portionibus, in totum Vero quantum conclNe testa capit, aqua heminae iuginaeae mensura affusa, adspersa farina & lavo; id post potionem sorbeat. Cihis autem utatur pinguibus, & saliis, & pisci-bUS marinis potius, quam carnibus ; & calida laVet, caput Vero minime. Haec si fecerit, morbo liberatur.

98쪽

CAPUT XXVI.

Morbus qui lethargus vocatur. Tussis detinet , sphatum copios unia , & liquidum exspuit, & nugatur , quumque nugari desierit, cdntat , & alvi excrementum male olens dejicit. Huic aquam , in qua farina hordeacea crassior macerata fuerit, propinato; posteaque Vinum album vinosum bibendum exhibeto ptisanae succum etiam, mali punici succo admixto sorbeat, vinumque album vinosum superbibat; neque lavi

vet. Hic intra dies septem moritur ; si vero hos effugerit, sanus evadit. Alius morbus, qui solutorius seu tabificus dicitur. Non inediam , non cibum sumptum ferre potest; sed quum jejunus quidem est, Vis cera mussitant, R ventriculi os dolet, & alias alia vomit, bilem, salivam , spumam crassiam Racria; & postquam vomuit, aliquantisper melius habere videtur. Ubi autem cibum sumpserit,

ructus ei contingunt, cum rubore incenditur, Asemper se copiosum recrementum dejecturum eXistimat : quum vero desederit, flatus infra de mittitur; caput dolor VeXat, nc totidiam CorpUS alias alia parte velut acUS pungere videtur; crura

gravia sinat, ac debilia, tabescitque, ac imbecil- his evadit. Huic medicamentum, primum qui dem per inferiora purgans; deinde Vero per sil- periora , propinato, & caput purgato: cibis abstineat dulcibus , oleosis & pinguibus, & crapula. Vomat autem a succis, & a cibis , & pro

99쪽

mimi tempore post exhibitum lac aut serum asininum, medicamentum, Utro tibi magis opus esse videatur , insuper propinato. Frigida, aestate RVere laVet ; autumno Vero & hieme tinguento litatur, & deambulet, ac modice sese exerceat:

quod si dehilior sit, quam ut eXerceri queat, iter conficiat. Cibis frigidis ac dejicientibus utatur ; & si venter non subducatur, emollienti clystere subluito. Hic morbus diuturnus est, qui si dissedisurus sit, consenescentes deserit ; sin minus , ipsis commoritur.

Febris perimens dicta. Febris detinet, & rigor ; supercilia impendere videntur, caput dolet, salivam calidam, & bilem copiosam vomit, interdumque per inferiora dejicit; oculorum loca eos non capiunt, dolor ad cervicem & inguina irruit, infirmis est viribus, & nugatur. Hic septimo die aut etiam prius moritur : si vero hunc effugerit, plerumque convalescit : morbus autem lethalis est. Huic refrigerantia ad viscera,& caput admωVere oportet, & hordea torrefacta Una cum paleis confracta bibunda exhibere, Re X aqua, in qUa macerata fuerint, cXColata, mulsam conficere, eamque dilutam propinare. Haud cibus autem, neque sorbitio ad usque su-ptimum diem offercnda, nisi tibi debilis esse videatur: si vero sit dubilis, ptisanae succus frigiduS , ac tenuis, parce bis die exhibendus, Raqua superbibenda. At ubi septem dies praeterie rint, & febris dimiserit, milium delingendum. Sub vesperum cucurbita & belbe paucae adhibendae , Vinumque album aquosum superbibendum, quoad nonus accesserit dius : deinde quam paucissimo cibo utatur , milio in prandio sumpto. Balneo, quamdiu dolor & febris detinent, nuutatur: ubi vero cessaverint, haud multa lavet.

100쪽

clystere subluito , aut glandes subdito. At ubi

Vires valuerint, molli medicamento ad nares ad- ΟtD , at Viam per inferiora purgato : deinde lacasininum propinato.

LIvidus morbus. Febris sicca detinet, subiim

deque horror, caput dolet, Viscera dolor ψψψupat, bilem vomit; quumque dolor detinet, uisum tueri nequit ,1 sed graVntur , alVus dura color lividus, labra & oculorum candidali Vescunt, & aspectum praesesert ejus qui strangulatur; interdum etiam colorem mutat, & ex livido , cum virore aliquantulum pallescit. Huic medicamentum tum sursum, tum deorsum purgans propinato 3 alvum subluit & a capite purgato: calida quam minimum lavet; verum ubilaverit, apricetur ; serum L lac asininum pro anni tempore bibat; cibis quam mollissimis & frigidis utatur, acribus & salsis abstineat; unguinosa vero R dulcia pinguiaque adumat. Hic du-tem morbus cum aegro plerumque commoritur. Morbus ructuosus. Dolor acutus corripit, Vehementerque laborat, seipsum ipse jactat, Vociferatur, frequenter eructat, ac si eructaverit, melius habere videtur : spepe vero paucam bilem evomit, poculi parvi mensura ; ac dolor a visceribus ad imum ventrem, & laterum mollitudinem prehendit; quumque id contigerit, melius habere videtur, Venter inflatur , & durescit, stre-

SEARCH

MENU NAVIGATION