장음표시 사용
121쪽
l DLeuritis. Quum pleuritis corripuerit, haeci contingunt. Dolor latus occupat) febris nhorror detinet, crebra est respiratio, & erecta cervice fit, subbiliosa velut mali punici putamen per tussim rejicit, nili ruptiones habuerit; si vexo habuerit, etiam sanguinem a ruptionibus. Et fautem & cruenta: in qua sanguinea exspuit. Et biliosa quidem mitior est, nisi aeger ruptiones habuerit: sin minus, molestior quidem; sed nota
adeo lethalis: cruenta autem Vehemens , R laboriosa, & lethalis est. Quum igitur addit etiam una singultus, simulque cum sputo sanguinis grumos nigros extussit , hic septimo die mori tur : si vero decem dies effugerit, a pleuritido convalescit; sed vigesimo suppuratur, & pus per
tussim rejicit : tandem Vero e UOmit, neque ud
j facile curntur. Ρleuritides siccae. Sunt autem & siccae pleuritides sine sputo; verum hae molestie sunt : judit cationes aliis similes sunt; at copiosiore in potu humectatione, quam aliae, opus habent. Biliosael autem & cruentae nono & undecimo diu deceri nunt, iique magis sanescunt. Quod si per initiat quidam leves dolores detinuerint, post quintuml vero & sextum diem acuti, ii ad duodecimum l usque protrahuntur , neque fere effugiunt : periculum autem eis maxime ad HS que septimum, limo etiam ad duodecimum , poli haec autem su-
122쪽
septimuna autem & octavum acu tae , ad decimum quartum decernunt & sanescunt.
Ρleuritis dorsalis. Ρleuritis ad dorsum hoc ab aliis dissert. Dorsum velut eX plaga dolor occupat , ingemiscit, confertim respirat , statim autem pauca spuit, & corpus lassum succumbit : tertio autem vel quarto die subcruentam saniem mejit ;maxime vero quinto die moritur, alioquin, septimo ; hos si effugerit, vivit: hic morbus mitis est, minusque lethalis. Observandus tamen ad Usque decimum quartum, postea Vero sanescit. Quibusdam autem pleuritici S purum sputum, sed urina cruenta est , qualis succus serosus excarnibus affatis dequens ; dolores vero acuti per spina iam ad pectus, & inguina per Veniunt. Hic, si septimum diem eiiugerit, suius redditur. Quum vero harum pleuritidum aliqua laboranti dorsum rubescere contigerit, & humeros incale-icere, dumque desidet, pondere gravari, si venter perturbatus ex Virore pallida, & grave olentia admodum demittat ; hic ob ventris dejectionem primo & vigesimo die moritur ; quem si effuge-xit , convalescit. At quibus statim eXspuitiones cujusvis sunt generis, Si dolores admodum acuti, tertio die moriuntur; quem si effugerint, convalescunt: qui vero septimo, RUt nono , Rut Undecimo die sanus non fuerit, suppurari incipit: praestat autem suppurari s minus enim lethale est, quamvis laboriosum sit.
Ρ eter autem Commemorata sigian, in Unaquaque pleuriti de haec in lingua spectare oportet :bulla enim sublivida in lingua sub orta, qualis ferramento in oleum intincto , si quidem per initia aspera fuerit, difficilior morbi liberatio conia tingit ; & diebu8, quibus oportet, sanguinem
123쪽
DE MORBIs LIBER III. III tussi rejicere necesse est : at si progresso etiam morbo id contingat, judicationes quidem ad de
cimum quartum diem procedent sed sanguinem exspuere necesse et L
De liberatione autem sic se res habet. Si tertio quidem die maturescere, & exspui cooperit, celeriores sunt liberationes: si vero posterius maturescat, posterius etiam judicationes contingunt, quemadmodum in capitis signis. In omni autem pleuritide dolores plerumque magis interdiu, quam noctu, leviores sunt. Sic autem pleuritides curandze sunt ; plerumque velut phrenitis & peripneumonia, praeterquam
quod balneis calidis, & vino dulci utendum. Si igitur primo aut postero ab invasione die aegrum susceperis, si stercus quidem prodiit purum, aut leviter biliosum & paucum , ex infuso thapsiae
alvus subluenda : quod si alvus commota, ΠΟ- stu quidem relaxet, postridie vero & dolor, &tormina detineant, rursus subluenda. Si vero aeger natura biliosus fuerit, & minime purgatus morbo correptus sit, priusquam biliosum sputum exspuat, medicamento etiam bilem probe purgato : jam vero biliosa exspuenti, medicamentum
ne dederis: si enim dederis, sputum per superiora prodire minime poterit; sed septimo aut nono die suffocabitur, idque magis si hypochondria doleant. At si praeter laterum dolores etiam hypochondria doleant, alvum subluere oportet ; & jejuno potui exhibere aristolochiam, hyssopum, chl-minum , laserpitium, peplum album, aeris florem , & mel, & acetum , & aquam. Per medicamenta quidem primas curationes ita moliri oportet : reliqua Vero sic se habent. Caliada multa pro aegri Viriblis, praeterquam caput, lavato; quumque judicationes existulat, partes
124쪽
Da HIPPOCRATES dolentes humidis fomentis tepefacito , & oleo illinito. Dum Vero impetu morbi feruntur, tum 2egrum, tum Medicum a curationibus quiescere Oportet, ut ne quid mali inducatur. Ρtissense autem succus coetus exhibendus, paulo crassior admixto melle redditus : post halnea, vinum dulce λ aquosum potui exhibendum, minime frigidum, paucum, ex angusti Oris poculo ,1 quumque tus ses invaserint, superbibendum & quam maxime exscreandum, & potu humectandum, quo pulmo humidior factus facilius ac citius sputum reddat, R iussis minus vexet. Et mali punici dulcis vino si succum , cum lacte caprino pauco & melle mixtum noctu, & interdiu paulatim Lepe exhibeto , somnumque quam maxime prohibeto, quo celerior, ac copiosior purgatio contingat. At cruentam pleuritidem ita curare oportet :post iudicationes , Vires levibus cibis reficiendae,& quiescendum; praetereaque Vitandi sole S , Venti, plenitudines, acida, salsa, pinguia, fumus, ventris fatus, labor, Venus: si enim reverterit morbus, mors sequetur. In exspuitionibus autem, si dolor detineat, neque exspuere possit, jejuno peris florem baccae olivae magnitudine, succi silphii ejus dimidium , seminis trifolii parum,
ex melle delingenda exhibeto : aut piperis grana quinque, & succi laserpitii fabae quantitate, mel, acetum, & aquam, jejuno tepida propinato: hoc etiam dolores sedat. Quod si pro ratione spuere
nequeat, sed in ipso sputum ) retineatur, & in
pectore steriorem edat, radicis dracunculi magni concham majorem, & oleum cum mella admisce-to , & acetum aqua temperatum insuper sorbet dum dato. Aliud vehemens. Tris florem fabae quantita
te , nitrum assatum dupla portione, hyssopi
125쪽
DE MORBIS LIBER III. II 3 quantum tribus digitis capitur, melle admixto , aqua, & olei modico instillato, tepefacta per
concham majorem, ne sui cetur, infundito: id, etiam in pulmonis instaminatione, sit non purgetur, faciendum. Si Vero neque stertat, neque ut decet, spuat, capparis fructus quantum tribus digitis capitur, piper, nitri modicum, cum melle, aceto & aqua admiXta, hoc tepidum sorbendum dato: postridie vero id ex aceto, melle, SCaqua fervefactum sorbendum; quod & stertentibus, & iis qui expurgari nequeunt, exhibendum At si valentius facere volueris, hyssopi, sinapeos, R nasturtii concham majorem in melle & aqua tritam, fervefaciam, & colatam , tepidam sorbendam pr Ebeto.
Sic curati hi morbi sinantur; nisi sputi alia quid in pulmone relictum pus fiat, a quo tu lis
arida excitatur, febris, & horror detinet, erecta cervice spiratio vexat , frequenter & consertim respirat, VOX paulo gravior cli, A saturus rubor
cum calore vultum occupat : procedente Vero
tempore etiam magis aperte hic morbus declara tur. Hunc si intra decem dies curandum susceperis, poliquam victu & balneo calido calefeta ceris, medicamentum, quod pus educat, in pulmonem infundito, & aliis pus ducentibus utitor , Victumque ut suppurato pi scribito , c caput, ne quid infitiat, resiccato. At si per infusum pus minime putrescat, educatur, id eX pulmone in thoracem erumpit; postque ruptionem sanus esse videtur, quod pus ex angustia in um-pliorem locum venerit, & spiritus, quem respiramus, in pulmone sedem habeat : sed procedente tempore, pure pectus impletur, tu stes Afebres , aliique dolores Omnes mugis ipsum ve-
Prin c. Art. Me . Tom. III. Hunc quindecim
126쪽
o4 HIPPOCRATES post eruptionem diebus sinere oportet, qUO pus
rursus inaturescat; quum nimirum in ampliorem locum pUS Veniens, tum refrixerit, tum adducto
ad se eo, quod in thorace erat, humido, ipsum semiputridum esse necesse sit. Si igitur per hoc tempus sua sponte exspui incipiat, bene habet ;sin minus, medicamentis aut potionibus succurrendum , ultimis quindecim diebus, ad virium corpori' instaurationem , antequam nangi S diteratur , festinando , Ut caput purum propter assu-Yiones tuearis. Si vero non spuatur, sed ad lata tera sui significationem exhibeat, secato aut in uiarito. At si neque spuatur, neque de se in costis significationem praebeat, jejunum copiosa calida lotum, & minime potu usuin, in sella firma
collocato ; quumque alter eum ex humeris 2pprehenderit , tu ipse eum conCUtito, RUrem CO-stis admoVens, Ut noscas , Utra ex parte sui significationem praebeat : Votum autem est, Ut id ad sinistra magis contingat; nam deXtra Urere ,
aut secare lethale magis est : quanto enim dextrae partes robustiores sunt, tanto etiam in ipsis vehementiores morbi fiunt. Quod si propter cras situdinem pus non fluctuet, neque strepitus edatur in pectore , crebrum autem spiritum trahat,
pedes intumescant, & iusticula quaedam adiit,n0 decipiaris; sed probe scias thoracem pure plenum esse. Linteo itaque) tenui in rubrica terra liquida, admodum trita, & tepida intincto, thoracem in orbem obtegito : quaque parte primum resiccatum fuerit, ea sectionem aut ustionem facere Oportet, qUam proxime ad septUm tranS
versum, cavendo ne) ipsum septum attingas .
Quod si voles, ubi rubricam illeVeri S , per que vel ut in linteo, spectato : multi autem simul illinant, ne, qupe parteS primum illinuntur. resi
127쪽
D E MORBIS LIBER III. II scentur : post sectionem Vero, aut ustionem , penicillo ex lino crudo utere, & paulatim pus emitte. Quum vero secare aut Urere Voles, nota
impressa, fac ut eandem figuram serves inter secandum Aut Urendum, ne te cutis figurae immutatione sursum aut deorsum vergens decipiat. Tusses quoque ex Victu Vitand9e , ne rursus in pulmonem quod malum est) pus revellant; sed sinendum, ut ad sectionem citistime re siccetur. Posteaquam vero duodecimum attigerit diem, pus reliquum totum emittito, & penicillum ex linteo imponito, ac bis die pus educito, superioremque
Ventrem Victus ratione quam maxime resiccato
Ita suppurationes, quze tum eX VUlneribu S, tum ex peripneumonia, ' ex magnis defluxionibus, R incumbente in latera pulmone contingunt, spectare & curare oportet.
Refrigeratrices p0ti0nes in ardentibus febribus.
H As autem potiones refrigerantes in febribus
ardentibuS, UUm Voles , hibeZ ius dato. Multos autem edunt effectus; alipe si itiidem mi etionem provocant, alipe alvi dejecti nem , aliae Utrumque, ali e neutrum; sed tantiam refrigerant, ut siquis in vas aquae ferventis frigidum aquam infundat, aut Vento frigido Vas ipsum cxponat. Alia vero aliis dato: neque enim omnibus dulcia conferunt, neque acerba, ne ille eadem bibere possim t. I. Favorum siccorum heminas duas aqua maceratus, & contereia S gustato, dum aqua subdul
128쪽
II 6 HIPPOCRATEScis reddatur , deinde excolatas, injecto apio, hibendus dato. II. Seminis lini acetabulum aquae decem heminis affusis , in olla nova prunis imposita CO quilo ; fervefacito , Ut transpiret, quoad succus tactui pingui S evdddi.
IIL Aquam mulsam aquosam ad dimidias decoquito , deinde apium injicito, hoc frigidum
paulatim eXhibeto. IV. Hordeum Achilleum plenum & magnum , re siccatum , & dempti S aristis, ad heminae mensuram, & bene lotum, aquae congio affuso, ad dimidias coquito, refrigeratum potui exhibeto.
V. Cumini JEthiopici heminae decimam paria tem , tribus aqUae semicongiiS affusis decoquito , luto piloso olla oblita; ad tertias fervefacito, &refrigeratum hoc ad omnem febrem ardentem , aliamque febrem eXhabeto.
VI. Aquam etiam pluViam per se solam praebe .
VII. 1 tisanae heminam , aquae congio affuso ,
ad dimidias coquito, deinde colatam , injecto apio frigidam potui dato.
VIII. Uina etiam alba ex UViS pastiS , aquosa. IX. Uvarum patiarum Elce S Vinaceae expresti , dilut .X. Uvae passi ' albae exemptis vinaceis heminam, radicum pantaphylli manipulum contusum,
affusis aquae heminis viginti, ad dimidias decoquito, frigidum paulatim exhibeto XI. F arinae hordei pleni crassiori ad 'choenicem
dimidiam, affuso a Jupe congio, quum crassiores farinpe partes jam intumuerint, eas mdnibus te rito, quoad aqua allia reddatur; & adianti pugillo injecto, nocturno sereno eXpositam praebeto. XII. Trium aut quatuor ovorum candidum in aquae congio subactum bibat. Hoc admodum re-
129쪽
DE MORBIS LIBER III. II 'frigerat, & aegrum ad alvum subducendam etiam
XIII. Hordei torrefacti probe toti choenicem dimidiam, in aquae congio biS aut ter fervef etam, frigidam exhibeto.
XIV. Ptisanae cremorem Coclum tenuem, Ruinum dulce dato. Hoc ZUtem non m OUet.
XU. Cucumeris peponis sine cortice pollinem ex aqua propinato). HOC Urinam movet, Rrefrigerat, R iitim sedat. XVI. Ervum in aqua praecoctum , deinde ol- I9e novae in majore olla aqui e plena inditum , alia ervo affusa aqua parum coquito; postea effusam tertiam partem, Ubi ervum coetum fuerit , refrigeratam praebeto , ad cyathos singulos insperso cucumeris, & ervi polline. Hoc eXplorate sitim sedat. XVII. Vinum Thasium vetus, aquae qUinque
R vigilati partibus ad unum vini partem. admiX-tis exhibeto.
XVIII. Trifolium, cucumeris pollinem, ex aqua, in qua crassiores hordeaceae farinae partes maduerint, pr2Cheto.
XIX. Apii manipulos tres, pulegii pugillos
duos, in aceti heminis decem , ad tertias coqui-to ; hoc melle & aqua dilutum aquosum bibat, adianti pugillo injeeto; hoc urinam ducit & utivum solvit. XX. Mala odorata dulcia contusa, & aqua
XXI. Mala cydonia eodem modo macerata, si alvus in febre ardente soluta fuerit. XXII. At si morbus regius insuper invaserit, uvae pasibe alboe sine vinaceis, cicerum alborum, Utrorumque heminam dimidiam, hordei Achillei tantundem, cnici tantundem , aquae heminas
130쪽
118 HIPPOCRATES decem, apium, melatham, Coriandrum, cujusque parum simul terito, quoad aquab leviter dulcescat ; postremo adianti pugillo injecto , nocturno sereno expositum exhibeto. His etiam similia imitari poteris. Omnia autem nocturno sereno eX- posita febricitanti exhibeto, his eΣceptis , quibuSal VUS plus aequo est fluida. XXIII. Fulegii pugillos tres, apii duphum, Vino aqua temperato coquito, & propinato. Hoc urinam movet, bilemque per alvum educit.
o liber multum a prioribus diversus, acuto U
ingeni0so rati0cinio impenditur. Origo morb0rum deducitur ex quali 0r hum0ribus, bile , sanguine, siti ita, aqua , 0rtis ex alimento. Ab e0s ju i 0 c0ti Uit s ad unitum fuerit, die tertio corpus trirbatur , U nis cibus ille nimius decadat, aegr0tar. De judiciis morborum : feri solis diebus impariabus , quibus iisdem humor de c0rpure exeat. Ita e reliqua subtiliter tra Panttir, V precari0. Submem accedunt solitarii libelli, de vermium in ipso Diu ortu : de calculo vesicae ex lacte litisitU0 ύυ-