장음표시 사용
161쪽
Deo repetiatur voluntas essicax dein-essicax. Respondeo cum Lorca, quod non collegerunt ex hoc praeci SE, sed ex eo quod Christus ad Patre dixit,nen mea υbluntri , sed tua D: . ubi distinguntur
duae voluntates. Secundo collegerunt , quia Christus oravit, Se Orate non potest naturae diuinae competere, sed creatae.
CAPUT UNDECIMUM. De gratia christi, xt est quidam
Virum in anima Christi fueris gratia habitualis.
tiam habitualem a primo conce-tionis instanti,ac per consequens ha-itum charitatis, qui tantum 1 gratia formaliter distinguitur, ut dixi tractatu de gratia. Dices omnia quae conueniunt humanitati conueniunt Clitis , nam dicitur quod Christus moritur , Christus est zubus, dcc. ergo cum gratia constituat subiectum Deum per participationem, ergo Christus dicitur Deus perpartici- Ixionem, quod videtur inconueniens. e spondeo negando ultimam consequentiam, nam hoc denotat Christum non es le verum Deum. Vnde sicut licet. Christus secundum quod homo sit Filius Dei adoptiuus, tamen absolute non est dicendum, Christus est Filius Dei adoptiuus ita absolute non ei dicendum Christus est Deus perparticipationem,sed Christus secundum humanitate est Deus per participationem, α hibet ius ad vitam aeternain.
Dissicultas est, utrum sit de fide laChristo fuisse gratiam habitualem
Assirmant Suareet, disp. i8. sect.2. R usa disp. 6 7. quia ita traditur a Patrius de Scholaiticis tanquam de fide. Vasq. disp. I, cap. I. negat dicens, nihil habitualis gratiae Christi reperiti
apud Patres, est et tamen inquit, temerarium, grxtiam habitualem negare in Christo, & hoc t a tum propter Schol si cos. Pro auo suppono, ut dixi tractatu de Iustificatione , de fide esse, homines puros iustificati aliquo dono
creato permanenti de inhaerenti, de quod negare esse habitum , tantum
erit remerarium contra torrentem
Dico primo de fide est, in Christo
Domino praeter unionem hypostaticam este aliquod donum creatum permanens, pertinens ad eius sanctitatem, quod nos gratiam appellaumus. Ita Lorca disp. 37. Montes s. dcc. Probatur Psal. 132. ficus unguentum in capite, quod descendit in barbam , barbam Aaron, quod a cendii in oram *estimenii eius; V bi idem unguentum ait suisse in capite, & in membris; ergo non loquitur de unione hypostatica, sed de gratia iustificante. Et Io. i. super quem videritis Diris sanctum descendentem , . manentem in j-ssi, Et confirmatur, Ioan. i. de plenitu
dine eius nos omnes accepimus, s aliam pr.
Iratia. Qui loci de gratia explicantur a Hiero. Cyrillo, Ambroso, Chrysost.&c. a Lorca relatis, ex quo reiicitur Vas , Dico secundo negare esse habitum,
tantum erit temerarium, est contra Lorcam dicentem esse conclusiionem
Theologicam, & contra Monte T. ita tenet Hurtado disput. 7. dissiculi. 3. Probatur, nam omnes loci, & alu similes sit is cienter explicantur de relatione extrinsecus adueniente, vel de actu permanente , nam in Qui io
162쪽
semper suit actus charitatis. l gia ia disp. io. diib. i. Rapta a disp. 6 . Obiicies tertio ad Ephec sor reminentem sese vite charitatem christi Rei- pondeo tantum hoc probari est e donum permanens creatum , non vero
habitum. Neque Trid. aliquid habet contra hoc , nam primo loquitur de puris hominibus, non de Christo t. nunquam definit gratiam esse habitum adhuc in puris hominibus, ut dixi loco citato.
quid fueris xtilis, necessaria gratia habitualis in anima Christi. O MMv Ni TER conueniunt Thom istae gratiam habitualem esse in Christo , ut esset sanctus sanctitate accidentali, licet alias esset sanctus lubstantialiter per unionem: conueniunt etiam fuisse necessarium , ut esset principium connaturale operationum supernaturalium , quoa non placet Lorcς disp. 37. dc merito, quia hoc tantum charitati , & virtutibus operativis conuenit. non Vero gratia , quae secundum Thomistas non est operativa. Dissicultas non parua est,
utrum gratia habitualis sit in Christo necessaria , ut absolute sit sanctus &potens meritorie operari. Recentioles Thomistae communi-Becanus cap. 8. quaest. i. Hurtado disp. 7. dissiculi. 2. Montes i. tribuunt Deitati. Valentia '. parte qu*st. 7. punctos. Lorcadisp 36. tribuunt persona
litati verbi. Suare et disp.r8. sest. i. de alij tribuunt unioni , quae est modus substantialis secundum ipsos, nam impossibile iudicant talem effectum ponte prouenire a forma extrinseca, ut est Diuinitas & personalitas. Alij tribuunt omnibus scilicet Deitati, personalitatri & unioni. Nobis dicendum est Christum non esse sanctum ex vi unionis, sed ad hoc necessariam esse gratiam habitualem. Q am sententiam Antiqui deffendebant, nam nullam si actitatem moralem in ordine ad vitam aeternam cognouerunt in Christo ex vi unionis, ita Scotus in 3. dist. 2 quast. i. g. contra istam itinionem, de dist. I a. f. ad primum,&disi. i9. g. contra huncinodum. Omnes Scotistae, Rada. I. parte contro. . art. 3. Faber disp. 38. tenet, sanctus Thomas '. parte quaest. 7. art.l. ad imum, Durandus dist. in quaest 2. Capreolus dis .i . quaest. a. art. LMedina, Paludanus. Marsilius, dc Diuus Bon.
qui in 3. dis .is. quaest. .ait gratiam h bitualem esse nece Cariam in Christo ad merendum. Probatur quarto hu- minitatem non fuisse fata ctam per Deitatem, nam humanitas fuit formaliter ter negant dicentes Christum tantum sancta; sed hoc nequit fieri a Deitate, fuisse sanctum, & potentem meritori Eoperari ratione unionis hypostatici;&ita veram iudicant hanc sententiam, ut Vas'. dicat oppositum cile expresse contra Patres de Concilia: Et Vincentius , quod neque cum probabilitate assirmari possit oppositum. Differunt Auctores in afugnando cui, Vt formae, tribuendus est effectus formali, sanctitatis. Vas' disp. I. cap. ω Toties de
ergo Deitas non est sorma sanctificans. Probatur tumor , quia Deitas, aut aliquid diuinum, nequit esse se ma: ergo neque sanctitas formalis. Et confirmatur, quia sicut humanitati unitur Deitas, unitur omnipotetia,immensitas, de sapientia ; sed humanitas. non est formaliter dea, neque omnipotens, neque sapiens ab his attributis, ,
ergo neque formaliter sancta L Dei
163쪽
Respontent Vas a. Monteir & Horata do hanc sanctificationem non esse physicam , sed moralem & extrinse- cana , nam Deitas non est forma sed quasi sorma. sed contra primo, ergo non est sanctitas, sed quasi sanctitas. Secundo, quia debet assignati forma, perquam intrinsece & phy sich humanitas sit sancta. Nam loquimur de sanctitate propria iustorum , quae secundum Tridentinum sesi . 6. cap. 7. &Can. ii. fit per sormam inhaerentem,&licet Concilium expresse non loquatur de Christo, tamen loquitur de omni . bus iustis quorum Christus est caput,& a quo caeteii habent sanctitatem de riuatam, ac per consequens debet este sanctus, ut nos per formam physeam& inhaerentem.
Tertio , quia sanctitas moralis ut ait Lorca inaudita est : Rursus cum diuinitas non sit sanctitas physica, sed
moralis , tantum erit in humanitate extrinseca denominatio proueniens a Deitate, ac per consequens Hos persectius sumus sancti quam Christus,
quia forma supernaturali intrinseca sanctificamur, Chiistus vero extrinseca denominatione, proueniente a Dei.
tate, sicut valor in operibus Christi est infinitus, nam ita loquuntur hi Auctores. Probatur sequela, nam sicut est effectus sormalis, ita est forma, sed humanitatem esse sanctam , est quid morale, ergo non prouenit a Deitate, quae est entitas physica, sed ab extrinseca denominatione morali a Deitate prouenienti. .Quarto reiicitur, quia si Deit1s sanctificat,ergo si humanitas haberet peccatum ab illo emundaretur ex vi unio
nis , quod est contra hos Auctores Va'. prima secundae, disp. zor. Montes L prima secundae, disp. 33. dicentes maculam peccati non 'posse remitti sine intainscca &rbIsica mutatione peccatoris , &in nostro casu tantum esset extrinseca I denominatione morali; de hoc habet maiorem vim contra Hurta-do, dicentem quod si humanitas uni retur cum libet attributo verbi gratia in voluntati Dei, rcdderetur per illam sancta. Respondent Torres , & Monte C. quod humanitas per unionem mutatur. Sed contra primo, quia viaio non est forma sanctilicans, ut statim probabo. Secundo, ergo non per Deitatem, sed per unionem sanctificatur , quod est contra hos Auctore r. Dices quod unioni debetu talia habitualis, qua expellitur macula peccavi. Sed contra. quia possct Deus denegare lalem gratiam, ut communiter fatemur plures. Deinde et ii non denegetur, iam peccatum cI pelleretur per gratiam,& non per Deitatem, de ita Deitas non est et latina sanctificans sed gra
Fere eiciem rationibus probatur subsistentiam Verbi non polle sancti ficare humanitatem contra Valem tiam & Lorcam. Primo probatur,nam
vel subsistentia sancti ficat, quia sub-s stentia, vel quia diuina; non primum, alias quaelibet subsistentia creata esset
sanctitas. Deinde effectus primarius subs stentiae, est reddere naturam incommunicabilem , ergo non est sancti- ficare. Non quia diuina , alias quodlibet attributum, vel ipsa Deitas sanctificaret, quod plures Thom istae negant, &ipse Lorca. Secundo probatur, nam quod non est sanctitas in se non potest sanctificare, sed personalitas non est in se sanctitas, cum per illam Deus non constituatur sanctus, ergo neque potest humanitatem sanctificare. Probatur minor, nam Deus in illo priori antequam comunicetur personis, est beatus & sanctus, ergo
164쪽
. de ab illis est magis sanctus, ergo
personalitas non est sanctitas. Quod unio non sanctificet probatur, quia unio se habet sicut via &conditio, ut Deitas Dei scet & vngat, sicut unio gratiae habitualis ad subiectum ; sed lanctitas debet este in facto esse, & in esse quieto, ut est gratia habitualis, ergo virio non est sanctitas. .secundo , quia unio secundum Tli mistas, est modus substantialis , ergo nequit esse forma intrinseca sancti ti-cans. Tertio, quia si reeurrendum est ad aliquid creatum ut sanctificet, multo melius recurrendum est ad gratiam, quae secundum omnes, de facto est sorma sanctificans, siue ex natura rei, sue ex pacto, ut tanquam Scoticues defensa ui tractatu de linificatione, nam se cundum ipsum, etiam unione poterat Christus sanctificari, ut colligitur ex I. dist. a . quaest. I. art. 2. Quarto licetvnio sit accidens & intrinsece inhaereat humanitati, ut dixi capidistic. s. effectus eius primarius est unire, ergo non est sanctificare, quia una folina nequit habere duos effectus formales primarios . ergo non sanctificat.
Ultimo , quia sanctificare est effectus formalis gratiae, & primarius secundum Thom istas, ergo nequit suppleri a Deo, ergo neque per Deitatem, nam effectus primarius non potest suppleri a Deo. Respondet Monteu. quod effectus sormalis gratiae, est reddere subiectum sanctum accidentaliter per formam inhettentem quod Deus non supplet, sed reddit humanitatem substantialit et sanctam. Sed contra, ergo etiam poterit reddere substantialiter patietem album, quod est inauditum.
Prima sententia obiicit plura ex sacra scriptura, Ps. . vinis te vexa Devit ini, α alia similia. Sed respondeo,
quod omnes isti loci tantum probant Christum fuisse sanctum, non tamen d terminant per quam formam. Obiic. secundo Augustinum in hune locum , Ansel. & Bedam dicentes oleum, quo uncta est humanitas Cristit elle diuinitatem ipsam. Respondeol cum Lorea , hos Patres falso citati,
nam potius loquuntur de dono crearo. Tertio obiic. Concilium Francso
diense in Epistola ad Episcopos Hispa
niae, Dionysiurn, Hieronymum, idelphonsum, & alios Patres a Lorca, &l Recentioribus relatos, dicentes Cliristum fuisse sanctum &vnctum per naturam, de sanctitatem futile illi naturalem , & non acquisitam per Opera, D
que gratis collatam , nec externam.
Respondeo quod Christus dicitur sanctus a natura, vel naturaliter, non quia sit sanctus a natura Diuina , sed quia fuit sanctus ab instanti concestisnis, sicut dicimur natiira sit irae , quia in instanti conceptionis habuimus originale . Dicitur sanctitatem non esse illi gratis collatam, quia Christo debita erat, saltem ex congruentia . Diciis tui quod eius unctio non est externa,
ad distinctionem unctionis sensibilis, qua olim Reges & Sacerdotes ungebantur in cornu. Alii Patres qui diacunt Christum esse in conceptione sarmctificatum, nihil contra nos,nam Christus gratiam habuit ab instanti conceptionis. Quarto obiic. Nazianzenum oratio. ne secunda Paschatis, Damasc. Athanasium dicentes Christum suille sanctum diuinitate ipsa. Respondeo verum esse causatiue , non formali er; nam unio cum diuinitate, causa suit ut humanitas esset sancta, sicut dicitur, quod Christus est Sanctificatio, Iu&tia, & Redemptio nostra, quia in nobis caulat Iustitiam & sanctificationem.
Sed quia hi Patres videntur loqui ua
165쪽
in selisu somiali, scilicet humanitatem suisse Deitate unctam, & diuinitate delibutam,debent intelligi de sanctitate,
quae praestat cultum dc reuerentiam, &cui debetur adoratio latriae, non de sanctitate propria iustorum: quam duplicem sanctitatem in Cliristo distin xerunt Cytillus in Epistola ad solitariam vitam , quae habetur in Ephesino to. i. cap. I. Hier. in illud Abacuc Nessu est in s .ilutem, & c. Et hoc etiamugnificat human; tatem esse quasi serrum ignitum, ut loquuntur aliqui Patres, i cilicet quod ignis est in potis ser ri, non tamen quod illud informet, ita diuinitas est cum humanitate, non tamen illam informat. Ratione probant, humanitas per vitionem est a Deo dilecta , & non
tantum per extrinsecaria Dei voluntatem, sed pet aliquid intrinsecum, scilicet vivonem ad Verbum, ergo per illam est sancta. Et confirmatur, quia per illam est ordinata ad gloriam, de illi debetur beatitudo, ergo per illam est sancta sanct tale iustorum. Respondeo concedendo unionem reddere humanitatem dilectam formaliter, in ordine ad cultum & reuerentiam, &causaliter ad supernaturalem operationem & beatitudinem : Nam humanitati vultae saltem de congruo debetur beatitudo, de alia dona, ut impecca. b: litas, ta Secundo obiic. secundum nos Tractatu de Iustificatione Deus est sanctus per Deitatem, ergo si haec Deitis huma nitati unitur , et it sancta per illam.
Respondeo quod ad hoc, quod daureliactus sanctitatis, debet esse forma
intrinsece inta aerens , quae nequit essea ita si de sicut humanitas sormaliterra'n constituitur Omnipotens , neque sapiens per ista attributa ; sed tantiam itidui niuatur per communicati num idiomatum, neque suacta, Tertio obiic. per gratiam enici mutconsortes Diuinae naturae secundum Patrum testimonia, ac per consequens
sancti, sed per unionem humanitas e ficitur particeps, de cosors diuinae naturae. ergo & sancta. Respondeo quod ex eo quod quis participet esse diuinum, non colligitur esse sanctum simctitate iustorum, nam si Veibum Vniretur equo,equus participaret diuinum esse, & tamen nonessct sanctus , vila
de unum est separabile ab alio. Ex his colligitur, quod ad hoc quod Christus mereatur, indiget tanquam principio gratia habituali ; Nam licet
ex verbi personalitate maximam dignitatem habeat, non tamen erat dignitas sanctitatem tribuens , quae est principium meriti.
Virum patia habitualis Christi furini am infinita. NO N est sermo de infinitate morali , sed de infini rate di inten
tione phy sica. Circa quod est prima
sentetula Mayor. in b. dist. 33. quaest. s. dicentis fuisse infinitam actu. Prob bile reputat Almainus, quaest. l. dicens suis te sententiam communem suo tempore in schola Parisiensi. Fauet Diuus Thomas, secunda secundae, quaest. a art. I. dicens gratiam posse crescere in infinitum.
Secunda sententia est. Victoriae de Soti, dicentium gratiam Christi inesse qualitatis esse finitam, at vero in essent aliae , esse infinitam , quia reddit Clitisium infinite gratum , & ut sit
principium merens pro ui finitis: quod exemplo monetae explicat, quae quan tam ad materiale, est aurea vel argentea,quantum autem ad formale, valor
eius a decreto Pi incipis pendui, i
166쪽
gratia quantam ad materialc , scilicete ite qualitatis, eli finita; quantum adsormale, scilicet este gratiae, est italia
Tettia & communis sententia docet gratiam non est infinitam actu, ita
Valentia, Hurtado , &c. sed diuerso modo illam probant a Nam Valentia prima parte, quaest. 7. art. J. &SuareZ, probant, quia in per se subordinatis, ut sunt gradus qualitatis, non est processus in infinitum ex Aristotele a. Met. cap. 2. ergo assignandus est primus &vltimus gradus intensionis. Rursus, quia data quacumque qua' litate, poteti Deus auferre Vnum gradum, quod impossibile est si sint sub
ordinati; nam auferendo unum, necesse est ut auferantur omnes superiores qui in illo nituntur,ergo dandus est vltimus gradus, quod infinito repugnat. Sed contra,quia ut docuit Scotus in I.
dist. a. quaest.1. litara H. Aristoteles lo- suitur de causs per se subordinatis, tam actualibus, quam possibilibus, ex quo probauit Aristoteles dari unam rimam causam, & Valentia&suaretatentur qualitatem infinitam de possi bili ; & ita si haec responso Aristotelis est efiicax, contra ipsos probat. Secundb aliter probat Suareet,
quia si gratia Christi actu suit infinita; ergo & lumen gloriae, quod fuit in intellectu Christi, quod impossibile est, nam visio Christi beata fuisset infinita, ac per consequens Deum com-
praehenderet, quod est absurdum. Sed contra, quia etiam si lumen esset infinitum , non tamen visio , cum haec etiam dependeat ab intellectu finito, etiam partialiter concurrente ad visionem, ut dixi Tractata de Visone, de causa infinita limitetur I finita. Ruc- sus gratia prout a charitate distincta,
non est principium operationis, ac per consequens dari poterat, etiam si non daretur lumen infinitum, quod nazura sua est activum.
Tertio probat Va'. quia si gratia
esset infinita non posset augeri,& repu gnat dari gratiam, quae bonis operibus non augeatur. Sed contra prirnd, quia de ratione infiniti solum est non habere principium , neque finem, cum quo stat, ut habeat augmentum materiale& inde terminatum. Secundb , qui nulla est repugnantia, quod gratia in Multa no augeatur operibus bonis. susitacit, suod eadem debeatur duplici titulo, iacui gloria debetur titulo haereditatis, & titulo mercedis, & illa gratiae Iset debita duobus meritis. Terra cum gratia augeatur Dei voluntate Mineritorie , ut ἀixi contra Vas'. Tractatu de Merito,poterit Deus ordinare,
ut non augeatur nouis ineritis. Addo quod si merita ex natura rei augent
gratiam , ergo gratia Christi de facto fuit aucta , vel fuit infinita , quod
Vtrumque negat Vas'. Quarto probat Lorca. quia nullumens creatum est infinitum, nam gebita proportio rerum postulat, ut omnia finita sint, ac per consequens gratia habitualis Christi, &praecipue chira capacitas animae Christi sit finiti soci Enon poterit recipere gratiam infinitam. Sed contra prim o, quia hoc voluntarie dicitur. Secundo, quia sicut humanitas est capax unionis ad Verbum infinitum, ita erit capax grat iae infinitae. Tertio, qbia saltem gratia a subiecto separata, poterit esse infinita,
detur gratia Christi infinita, quia exhauriretur potentia Dei ad exti a, quod videtur inconueniens. Sed contra I.
167쪽
quia cum hoc non oriatur ex ni poten
asis lira Dei; sed quia non est possibilis pe
sectior qualitas, non est iliconueniens. Secundo, quia exhausta suit potentia Dei in unione hypostatica, cum nulla possit esse perfectior, & hoc non est in conueniens, ergo neque quod detur gratia infinita.
sexto Hurtado&alii probant, quia licet possibilis sit gratia infinita, non est de sacto in Christo admittenda,
quia non est nece staria. Primo non ad infinitatem meriti, quia haec sumitur a persona. Secundo, neque ex eo quod congruum est concedere Christo gratiam infinitam, est concedenda, quia
non est sussciens fundamentum. Sed contra, quia tant sim ponimus in Christo gloriam ab instanti conceptionis per scientim infusam, propter congruen tiam , ergo similiter propter illam poneremus gratiam infinitaem si possibili,eset, & propter eandem rationem illam poneremus , ut meritum Christi
alSeptimo quidam ex nostris probat, istotele s. Physic. motus alterationis non potest ite in infinitum, sicut potest motus circularis, sed gratia est terminus motus alterationis , ergo non est terminus infinitus : nam si potest intendi magis de magis, aeternitate mensuraretur, quae est mensura propria vel, quod est inconueniens. Probatur, nam ii succcssiue producatur, cum sit infinita coniu: net totam Dei aeternit rem. Sed contra primo, quia statia est qualitas permanens, nae simul pro ducitur, de non successive, & ita tota Eius infinitas poterat a Deo in no in Ranti produci Secundo, quia quanti- leas continua de permanens, ei diuisi-catuc, quod non erit inconueniens, nam tunc aeternitas esset mensura extrinseca illius. His reiectis ratio mihi est, quia eum gradus qualitatis dicant persebionem, siue specie, siue numero distinguantur, de quo dixi primo de generatione inam si secundus gradus addit pet sectionem apta primum, sequeretur quod daretur aliquid creatum infinit E persectum , quod non est concedendum, cum solus Deus sit infinit E persectus, quod non sequitur in quantitatibus, cum una quantitas supra alteram non addat distinctam pellectionem intensivam, ex quofundamento dissicultate sequenti probabo non posse gratiam in infinitum augeri. Dices, quod in numero infinito quantitatis, sunt infinitae species, ecvnx supra aliam addit nouam persectionem essentialem , sicut ternatiua addit perfectionem supra binarium;
ergo licui talis numerus infinitus, estroducibilis, ergo & gratia. Resp
ὶ eo quod proeter hoc non est possibiis numerus infinitus, ut dixi 3. physinam infinitum est sine numero. Rursu,& si possibilis esset infinitus numerus, non tamen qualitas infinita, nam numeri denario superiores, sunt repetitiones eiusdem denaim , de alterius unitatis verbi gratia in duodenarius denarii de binarii, & ita omnjs peis elio numeri includitur in denario,
quod non contingit in qualitate. . Ubiicit prima sententia Ioan. I. Non enim ad dri Deus tum, quod antelligitur de Christo, ergo datur illi gratia sine mensura, ac pcrd 'sicquens infinita. Respondc O pii O, quod intelligitur de Spiritu Sancto, quibilis iii in finitum, Z tamen aeternitate est in humanitate per concc miran-ri oram zniuratur, etsi aetern late men- tiam. Vel secundi, intelligitur de Dis utatur cum sit diuisibilis in infinitum, uinitate.'Vel ictito, fi de gratia in ivo gratia si successiuε roducatur, telligitur, dici ut sitie mensura, qui
168쪽
data est Christo in magna copia, scili
a. Obiic. gratia habitualis data fuit Christo ad illum exorna dum, propter unionem hypostaticam, sed haec est infinita ergo & gratia. Rc spondeo dato quod unio hypostatica est et infinita,
non sequitur gratiam esse infinitam, ex eo quod ordinetur ad unionem, nam etiam creaturae ordinantur in Deum ,
tanquam in finem qui est infinitus, & non sunt infinitae.
3. Obije. gratia Christi suit principium gratificandi infinitos homines si
fuissent. Deinde infinite costituit Christum Deo gratum, ergo est infinita. Respondeo negando Christum suisse
infinite gratum, Nam tantum erat summe gratus neque ad gratificandos infinitos homines requiritur infinita gratia physicὸ, susscit quod ex voluntate Dei ha beat valorem pro insinitis , de
sufficit quod persona Christi sit principium infinitum. Valde laborant Scholastici quom do tribuant gratiae Christi aliquam infinitatem , Nos vero dicimus quia est summa negatiuὸ , in quo sensu date dicitur infinita, sicut sol dicitur infinitus in ratione lucis, quia potest ibluminare tu finita obiecta si darentur, quo exemplo utitur Diuus Thomas,
α hoc haberet gratia ex Dei voluntate , &:hoc tantum vult.2. sententia utens illo exemplo monetae, neque alia
distininio gratiae in esse qua litatis, & inesse gratiae aliquid valet, Nam sicut albedo redit subiectum finito modo album, quia in esse qualitatis est finita, ita gratia reddit subiectum. snito. mo- ldo gratum , quia in esse qualitatis ests nita, Nam esse ratiae est gradus inserior respectu esse qualitatis ergo sicut quali s est suila ta praedicatum inse- lrius gratiae, erit scitum-:Π
Virum gratia habitualis Christi
CON VE N r v N et omnesTheologi gratiam Christi de facto no fui sieauctam, sed in intensione in qua primo infusa fuit, fixa permansite ita Scotus in 3. dist. 13. in responsione ad s. quaestionem,& Ratio est quia Christus ab instanti conceptionis fuit beatus, in
quo no augetur gratia, nam status beatitudinis est in uariabilis. Neque o stat illud Lucae.2.puer Iesus prosiciebat Ma tale, sapientia, G gratia apud Deum c homines, sed vere proiiciebat aetate, e go di gratia; Nam Respondeo quod sapientia & gratia non crescebant, nisi quod ad manifestationem, nam quotidie pcx verba ostendebat sapientiam,& per opera ita excellcntiora, gratiam ostendebat. Dices b apud Deum, videtur habere vim, cum Deo ab aeterno manifesta
fuerit gratia Christi. Respondeo quod
Iu apud Deum bomines, facit hunc sensum in his quae ad Deum G homines speἱD-bant, quotidie LIDIius magii ac magis se manifestabat. Difficultas tantum est de potentia absoluta, utrum gratia Christi potuerit augeri 3 prima sententi docet potuisse augeri, ac per cons*quens non fuisse sui rimam possibilem. Ita Suarea disp. 2ι. sectione a. VasqueZ disp. I.
cap. 3. Becanus cap. 8. quaest. q. Hui
ta do disput. I. dissiculi s. Gabriel, Capreolus, Medina, valentia, Monteis. &c. a. sententia docet gratiam de se in infinitum este augmentabilem, tamen propter dei etiam si ibi cti, non posse augeri, di ita in Christo non pos se augeri, quia mi capacitas est adimpleta, unde si Verbum ais merea na-
169쪽
taram Angelicam, haberet maiorem 'gratiam, quia capacior natura est. Ita I . Thomas in i . dist. 17. in . pineari. r. quaest. . Ricardus, Driedo deci Tertia sententia ait gratiam non habere terminum, sed polle augeri in in sinitum, actum vero Charitatis habe
re terminii, nam voluntas habet capa
citatem ad recipiendum infinitum, notamen ad illud producendum. Nobis dicendum est gratiam habere, maxinis in quodsic, Sc non polle augeri, & quod ita fuit in Christo Domino. 1 a Scotus citatus 9. ad priniam q-sita. nem, A f. ad lectindam si is eisti l bi Scotistae, Pyligianis, quaest. I. art. S. Faber disp. 2'. cap. 2. ex Thomistis,
bat Scotus, aecipiatur gratia ut quatuor, tunc inquiro an ascendendo de
ueniendum sit ad aliquem gradum, ultra quem non possit progredi, &tunc dabitur summa gratia; vel potest procedi in infinitum, α sequitur quod quanto illa gratia excedit gratiam, ut quatuor, tanto est persectior,& si e cedit in infinitu erit infinite persecta,& hanc gratiam cognoscit Deus ut
unum crcabile, ergo poterit una creatione creari, ac per consequens, daretur gratia actu infinita, quod negant aduersarii: patet, nam vel Deus videt gratiam initam, & creabilem, di est contra ipsos Auctores. Et confirmat Scotus ex Aristotele 3. Physic. textu 69. qi an tum constetit esse inpotentia, tantum contingit esse in astu, ergo si gratia potest magis ac magis augeri usque in infinitum, ergo poterit esse gratia actu infinita, quod communiter impossibile iudicatur, tantum
est notandum quod illa propositio Aristotelis intelligitur a Scoto in per m oentibus , non in successivis, quae
persi arentia vocat scotus cum Aueris roe, unius potentiae d. in Unitiatae, leti determinatae.
Dices ergo in quantitate permanente, datur maximum quod sc, vel si non, infinita quantitas datur actu de potentia Dei, si vera est auctoritas Aristotelis. Respondeo negando dari
maximum in quantitate, nam ut ait Seotus primam practionem, secu dum Theologos, quantitas de poten
tia Dei, tantum est inlinica in pote tia, neque si esset in si ita actu, et sciidem inconueniens dari quantitatem insinitam permanentem, ac dari qualitatem actu infinitam: nam quilibet gradus qualitatis addit persectionem, secus quaelibet pars quantitatis. Quod haec summa gratia data suerit Christo probat Scotus f. qtiantum Iccundam trice bene , quia secundum Augustinum 3.de libero arbitrio, unia quid tibi, ra ratisne melivi occurrit, scias hoc Delon imgis fecisse, qudo non fecisse sed su minam gratiam esse Christo collatam est melius, ergb hanc illi Deus contulit. Addo quod hoc modo, melius explicatur, quomodo Christus
suis meritis non meruit augumentum
gratiae, siquidem si augmentabilis
erat,non esset cur non meruerit intensionem,praecipuὸ in sententia Vasqucet& aliorum, qui dicunt ad meritum non requiri pactum. Deinde si si alia Christi habet terminum dc natura sita gratia est augmentabilis , ergo poterit homo habere maiorem gratiam quam Christus, quod videtur incoa-
Prima sententia obiicit ex nullo e pite repugnat fratiam augeri, nam non ex parte Dei, quia in unite omni potens,non ex parte subiecti, quia in illo est potentia obedientialis. ad infinitam formam, non ex parte gratiae,
quia gratia est Dei participatio, ta
170쪽
heus est in sinite participabilis, ergo gratia augeri potest. Respondet ScotusF. ada meta versiculo ad tertium, quod ex parte Dei retugnat, quia operatur gratiam ex nihilo, ac per consequens limitatam, nam ad extra non potest
Deus agere infinitE: Etiam repugnat ex parte capacitatis, quia est creata &finita, & ita non est ad infinitum : &etiam repugnat ex parte formae, nam sicut calor qui est participatio Dei non est infinitus, ita neque gratia, quamuis sit specialis participatio. Secundo obiic. gratia augetur per opera meritoria, ergo si ista multiplicantur etiam gratia augebitur, alias operibus bonis non mereremur, quod damnatum est in Concilio Viennensi. Respondeo quod quando gratia est in
summo gradu, operibus meritoriis non augetur sicut neque Christus neque Beati modo merentur augmentum gratiae: nec mirum cum completiva ratio meriti, proueniat ex pacto
Dei, ut dixi Traetim de merito, in Viennensii damnantur, Bigardi & Be-guinae, dicentes homines in hae vita
posse venire ad statum in quo neque Peccare neque mereri possent, quia si semper possent mereri, peruenirent ad sanctitatem infinitam, & ita merito propter utrumque damnantur, quia unicuique praefixa est a Deo mensura gratiae minor gratia Christi. r. quia in quocumque gradu sanctitatis adhuc homo pecare potest.
Tertib Obile. quia si in Christo est
summa gratia, ergo non poterit Deus tribuere aequalem alicui creaturae.
Respondet Scotus negando sequelam, nam solum est glatia Christi sum.
ma negative, id est, quod a nulla exce. ditur. non tamen est summa postiuὰ,
id est quod non possit habere aequalem. Ex dictis Respondeo ad 3. senten
Dico a. contra secundam sententiam, augmentum gratiae non modificatur a ca p icitate subiecti, sed in quocunque sit biecto, capaci est aequalis
capacitas. ita Scotus *. ad primam qua-Himem, litera F. probat, nam ex eo albquae qualitates non possunt in aliqua intentione esse in aliquo subiecto quia petunt ad sui conseruationem, quare aqua & aer petunt moderatum calorem, nam si sit intensus ut sex, non manebit aer , sed ignis; sed humanitas ad sui conseruationem non petit gratiam, ergo cum sit capax illius, erit capax cuiusque gradus. 2.probat, nam quia gratia est eiusdem rationis in homine & Angelo, ita capacitas utriusque est eiusdem rationis; sicut quia albedo est eiusdem rationis in Iapide de ligno, ita ista sunt eiusdem rationis ad recipiendam al. bedinem sicut eiusdem capacitatis est
vas argenteum & vas aureum. Et totum hoc confirmatur, quia haec capacitas est potentia obedientialis, quae resipicit quidquid non ropugnat, ac per consequens aequalis est in omnibus, ex quibus soluuntur fundamenta huius a. sententiae, unde tanta gratia putuit esse in puro homine, ac suit in Christo domino, non tamen hoc potuit esse de potentia ordinaria, ut docuit Scotus f. citato in sine, quia in Ecclesia non est nisi unum caput, a quo sit insuentia gratiarum in mem bra: illud vero quod ait Diuus Bona ueni. quod, capacitas humanitatis Christi, fuit maior propter unionem non placet, quia per unionem non fuit
humanitatis natura mutata, ergo ne
que capaciae, & patet, nam etiam post unionem humanitas est minor Angelis& separata ab unione potuit habere ead in gratiam
Ex hiς facilὸ eonstat quomodo Christus Ioan. a. dicatur l exul Itali