De diuini verbi incarnatione tractatus singularis ad mentem doctoris subtilis. Curâ ac diligentiâ P. ac F. Aegidii Nuble' addictissimi auctoris discipuli, prodit in lucem

발행: 1641년

분량: 322페이지

출처: archive.org

분류: 철학

221쪽

aya Tractatu

ris, &solum possunt repraesentare extrema complexionis contingentis, novero ipsam complexionem, vel suturitionem contingentem: primo quia cust repraesentatio naturalis, repraesentaret suturum quod est praesens, & ita ens ct salsi, quod non est dicenda. i. quia nulla ellet ratio, quare si darentur Dpecies suturorum, Angeli non cognoscorent talia futura cum sint entia naturalia,ac per consequens cognitio illorum esset Angelis debita. quod rc spondent ad hoc, lath reieci Tractatu de Angelis. Auctores i. sententiae obiiciunt pri-mb Ioan. 17. b c dixi mollis ris, quam sat, it cumsectum fuerit credatis. ubi ostendit Christus se cognouisse sutura,& esse Prophetam; sed Prophetae per scientia infusa cognoscunt sutura, ergo&Christus. Respondeo ex hoc tantum proba -xur Chri ista cognouille sutura, ad quod si scit scientia beata alij vero Prophotae cognouerunt per reuelationem,

quae non est concedenda Christo. Dices, ergo modb Christus in patria

3. Obite. Christum cognoscere haec sutura per scientiam per se insusim est persectio, ergo illi concedenda. Res lion deo quod cst persectio impossibiis, si talis species est permanens er notransiens, 5. ita illam non ncedimus. . Obi futui ucsi tingens est ens crgo cognoscibile, ergo datur species illius, ergo per talem speciem cognoscetur 1 Chi illo. Respondeo primo, eodcm argumento contra omnes,probari Ange los cognoscere talia sutura, nam illis debitae sunt species omnium rerum na turalium, imo secundum Thom istas, illas habcnt ab initio congenitas. MRespondeo esse cognoscibile per visionem beatam, vel per reuelationem , non tamen per speciem permanentem, .na esset falsis quando obicctu existeret. 1: Vbiic. na sequeretur quod in sculentia Scoti non daretur scientia porse infusa de obicctis actu existentibus, nanon daretur species qua cognoscerentur talia obiecta, ac per consequen dio'.

cognosceret Christus secreta cordi finest Propheta, nam modo habet scientis quae actu existebant, quod est plusquabeatam. Respondeo primo negando falsum. RespOdeo quod Scotus Itera, consequentiam, nam ad prophetia re- B, antecedens concedit, netna ait quod quiritur, ut dixi cap. n. diff. . quod per scientiam infusam tantium cognos- Propheta communie et in statu viae cu cuntur quidditates, ut abstrahunt ab

illis quibus aliqua praedicit,&Christu siexistentia actuali, quod intelligo dein patria hoc non habet. 2. Respondeo scientia quae eadem manet,siue obiecta retorquendo argumentum, Christus sit praesens, siue absens; nam ibi Scotus modo in patria habet sci hiatiam per se docet non dari cognitionem intuitii et infusam, ergo est Propheta. l per Deciem, sed quod omnis cognitio a. Obi. in Christo fuit stim a prim per speciem est abstractiva, quod est delia, ergo debebat cognoscere omnia probabile in sententia Scoti docui Tra- futura contingentia vi pers iste esset elatu de Angelis: in qua sententia dicε- prudens. Respondeo cumLorca,&Fa- dum est Christum non cognouille co-bro, ad hoc scilicere cognoscere futu- gitat: ones cordium existentes ta praera per scientiam beatam, nam haec scie- selites per species per se infusas, ted ta- iii practica est, ut dixi Tractatu devi-itum per scientiam beatam; at vero ira sone: de licet esset speculativa non ob-: alia sententia in qua potest dari cognis abit; nam cognitio agibilium requi- l tio intuitiua per species, dicendum est sta ad prudentiam , praesupponitur ad quod illas coenitiones cognouit per

Irud mi mi &potcst esse speculativa. scientiam per te ipsusam: ἰn quo casu

222쪽

de In rnatione.

necessa sum est quod species harii cogitationu quas Christus habuit ab initanti conceptionis, ha beant modo aliqua variatione cum terminetur ad obit cha praesentia quae antea no repraesen tabat, ut praesentia, sed tantu repraesentabat quid ditates illa ru cogitationum.

emia imiterialia 3PRiMA sententia assii maliud renpodet;ita S. Thoms . parte q. u. art. 1.Ibi Thomistae, Suar d. 27. Vas l. d. ys. c.2. dc quida ex nostris citans Scotuin 3. diist. I . quaest. I. g. ad qu/ s. sed immerito, ut vidimus & vidcbimus. Secunda sententia & communis inter Seotistas, docet Christum cognosceretixe obiecta tantum per scientiam per accidens infusam, ita Scotus citatus f. Mntra conclusionem, ubi docet quod non

datur scietia infusa & acquisita de eodeobiecto, nam cssent in eode intellectu duo accidentia tantum numero distincta. Respondet Scotista quod Scotus arguit ex dictis opinantis, idest Diui Thomae, dicentis quod amis specificatur ex obiectis,& negantis duo accide-tia numero distincta posse esse in eodesubiccto,quod in sententia illius euide- ter colligitur, si circa idcm obicctu es set scientia infusa & acquisita; nam tuesolum numero esset distit ina. Sed contra quia licet hoc verum sit, etiamS c tus arguit contra conclusione in se se,

mul esse in eo te intellectu . non tamen duaepem scia ei dem ebiccti, cir secunda eandem rationem, quia virque iliarum coetu cit obiectarer se iὸ otiantum est e nos ibile, tunc altera 'perfluit, aut ora, tunc nemra es pres i. tenet Pitig. art. I. Faber disp. 36. ca.

3. Durandus quaest. . & probabile re putat Lorca disp. 9.&so. Probatur a scoto, eiusde obiecti ma--rialis no potest dari duplex species di

ucisse, ergo ncque et plex sc ἴtia in proepriogcnere spicie diu r a. Aniccedes probatur, primo in sentetia D. Thomae ubi species 5 scientia penes obiecta distinguntur, si ergo obiectum est idem, ergo di scientia, & species illius obi cti. 2. in omni sentzntia, quias specie distingutur tales species. maximὶ qui x una est infusa a Deo,& altera acquisita; sed hoc non est sussiciens,inquitScotus, alias homo genitus di homo creatusi specie distinguertcur, quod est salsum: ergo sicut homincs isti, tantum numero& accidentaliter distinguntur, ita istae species ,& infusa, tantum erit per accideus infusa & supernaturalis quoad modum, sicut cst restitutio visus.

Probatur a. Nam circa obiectum materiale potest Christus acqui iere spe- ei es, ergo quae a Deo illi datur est per accidens infusa, nam quae acquii itur,&quae a neo datur, in essentia & substantia non distinguntur. Respondet Sc tista quod licet alia species talis obiecti possit acquiri a Christo, non tamen quae a oeo illi insunditur, na hac petit a Deo, ut agente su pernatu rati, prod ci, & ita specie distinguitur ab acqui-dita, quia secundi: m Scotum in . dist.

tiae circa idem obicctum per ordinent ad iniciens distinguntur, quae essicientia in nostro casu sunt specie diuersa. Sed contra,idem dica de ii omine creato qui specie distinguetur a genito, ns licet alius homo sicut ille possit pene

rari, non tamen homo creatus, ni petit Deum supernaturaliter producente,

quod totum est falsum. deindὸ Scotus loquitur quando substatia scientiae petit ages supernaturale, non tamen qua-do modus, ut in praesenti casu, in quo solii modus est supernaturalis, neq; est unde colligatur substantia talis speciei esse specie ditici sani, etias talis species infusa habeat aliquam major in pei e

223쪽

ctionem indiuiduale, quam acquisita. sed confirmatio valdὸ torquet aduer

sarios Thomistas , & variὲ explicant quomodo species per se infusa distinguatur specie,ab specie acquisita eiusde obiecti va'. est quod per specie insu- Lam obiecti materialis habetur scientia. q uiddita liua rei in se, at vero per specie

acquisitam tantum habetur scicti a per extrinseca,& per effectus, & ita specie distingutur. Sed contra primo ex Lorca, quia licet homines pro hoc statu, propter dependouam ab organis, paucarum rerum quid litates cognoscant; tamen aliquas cognoscunt, scilicet ensentias rerumper se sensibilium,& hoc per proprias & particulares specie e rum, & similiter cognoscunt ellentias rerum,per accidens sensibilium secunia lilii rationes conati nes, in quibus eii sen-bilibus per se uni uocὸ con ueniunt, ut dixis. de anima, & ita cognoscere, cO-

naturale cst hominibus. 2 quia in Ada& salomone suit scientia horti obiecto xii per accidens insuci ci eius de speciei cu a cq uisita, ergo similiter nostrae scieti et erunt eiusdem speciei 3. quia Angeli & anima sic parata pollunt quid ditatiue horum obiectorum quid ditat naturaliter cognoscere, ergo species

insus a & species acquisita iti illis no distingueretur specie, quod intendimus. . Secundo, Alii respondent, quod istae species distingutur specie, quia species

infusae sui uniuersales, & repraesentant naturas; at vero acquisitae tantu una naturam repraesentanta sed cotra quia, ut

dixi Tractatu de Angelis cunici colo in a. d. ἶ- quaest. io . species uniuersat sim possibiles sunt, nam quaelibet natu tapetit suam speciem.

Tertib Alii respondent quod Angelidi animae separatae no v tutur speciebus infusi cu conuersione ad phantasmata, mos vero speciebus acquisitis utimur

Sia conuersione ad phantasinata, &ita specie distinguntur. Sed contra, quis tales species hoc non petiit, sede per

accides,quia Angeli & animae separataeno habent phantasmata: unde S. Thomas ι, parte q. 39. art. 3.& 6. ait anim g separatam habere easdem species non ero, & eosdem habitus scientiarum quos habuit conlucta,& tamen separata non utitur illis cum eonversione ad

phanta sima ta: unde frustra laborant qui volunt specie has scientias distinguere. S ed prima sentutia obiicit primo, cim ca idem obiectu est actus intellectus,&actus sensus qui specie distinguntur, ergo circa idem obiectum materiale est scientia per se acquisita, & scientia per se infusa distincta. Respondeo concedendo antecedens,negando conseque

tram, disparitas est, nam principia, scilicet intellcctus & sensus, specie distin gutur,o ita etia actus specie distingu-tur: ut vero scientia acquisita & insuta circa ide obiecti u non distinguntur sp cie,ac per consequens neq; actus illarsi a. Obiicit uares, na sequeretur scietiam Christi in proprio genere, impersectiorem esse scientia Angelorii circa idem obicctum,sieut scientia aequisita Christi est imperfectior scientia aequi. sta Angelorum, quia intellεctus Christi imperfectior est intellectu Angeliaco, & species per accidens infusae dan tur in illa persectione in qua possimi acquiri,unde intellcctus persectior persectiores acquirit species : unde Sua res ait Scotu inconstante esse & reprahensione dignu, siquide non admittit circa entia materialia in Christo scientia per se infusam, & ex alia parte in s. diu i .q φ. quaerit an Christus in proprio genere persectius cognouerit entia materialia, quam Angeli, nam certu est, ait,

quod scientia per se acquisita ,& per accidens ιnsula imperinctior est in Christo quam in Angelis. Respondio negando sequelim, nam licet intes G

224쪽

de Incarnatione.

Au, Christi imperfectior sit Angeli

eo, tamen species Christo datae, licet sint per accidens insulta & eius de sp ciei cum speciebus Angelis concessis, sunt persectiores, & tanto, quanto ii tellectus Angeli persectior est intellectu Christi : & ita Scotus non fuit limconstans, ut Suare et, illum non intellia gens,inconsideranter illi imposuit. Sed optimὶ qu tit quae scietia sit persectior an Christi, vel Angeli. Nam intra latitudinem persectionis specierum acquisitaru, persectiores datae sunt Christo , sei licet summὸ persectae , & ita scientia illius persectior est de quo statim. Addo quod habitus Christo datus

est persectior, qua Angelis concessus. Tertio obiicit Scotista, circa idem obiectum dantur scientiae specie diue se, ut est scientia matutina & vespertiana, ergo etiam dantur circa idem obiectum materiale, scientia per se acquisita, de per se infusa. Respondet Scotus negando consequentiam, nam hic Scoti ia arguit pro te, quod scotus contra se; nam istae scientiae sollim penes causas e meientes distinguntur,sicut homogenitus & homo creatus, & secundum Augustinum & Ambrosium, dispalitas ocius non sacit distinctionem naturae, ut patet de Adam Sc nobis: vespertina cognitio respicit obiectum ut in se rasen , matutina vi prasens in Vero, & ita sunt.cognitiones specie diuersae.

, DIFFICULTAS SEXTA.

De numera obiectorum , quae cini ius eο-gumit per hanc sitantiam. ΡR o intelligentia nota, cum Scoto in Duali, i . quae si . . g. ad praest. quod duplex est cognitio, una abstra uua quae per se non icspicit existen tiam obiecti, se domum quidditatem illius, altera intuitiua quae per se respi' cit existentiam, dc praesentiam obiecti quae adhuc duplex est, una persccta quae terminatur ad obiectum praesentialiter existens in suo esse reali, altera impersecta, qualis est in memoria, cognitio obiecti praetcriti, α qualis est opinio suturi. Loquendo de cognitione abstracti ua, prima sententia dicit Christum per

hanc scientiam non cognouisse omnes

possibiles quidditates, ita Suarea dic put. 27. sect. . Lorca disp. 1 o. Mon

Secunda sententia docet Christum cognouisse omnia possibilia. Die optimo , Christus cognouit per hanc scientiam omnes quidditates possi bi les ; Ita Scotus citatus littera, A; Rada

. parte coiitrou. 9. art. . conclusione

a. Faber disput. λ 6. num. M. Pytu. ait. . Probatur, nam species & quidditates sunt numero finitae ac per consu-quens deueniendum est ad ultimam, ut probat scotus, 2. Meta. quaest. Α-

de s. & alias est persectio Christi omnes illas eognoscere, in qua sunt omne; ib auri scientiae Dei; ergo, &c. Deinde hoc est possibile,ut satetur ipse Suarc z,, quia cum haec cognitio, sit abstractiva

non est Dei compraehensiua,nam lateret Deus ut in se est, ergo non est cur Christo non concedat ut talis cognitio. Obiicit M otess. quod obiectum omnipotentae Dei compraehenderetur,. quod est inconueniens. Respondeo nullum est inconueniens cum hoc o lectum sit finitum, sicut neque est in- conueniens Christum cognoscere omnia possibilia per scientiam beatam, ut dixi cap. I Dieo secundo, Christus non cos uit distinctὸ omnia uidit idua poni bilia, ita probabilius sentit Scotus ante litteram, V; Rada citatus, Faber disp-

tus, quod aliqua singularia postibilis cognouit pir proprias species, scili et Cc illi

225쪽

Tractatus

quae Deo pIaeuerlint, & eonueniebant ad Christi dignitatem, reliqua vero singulatia, si crant actu praesentia, cognouit abstrahendo species, & tales species conseruabat amentibus singularibus, ut dixi Tractatu de Angelis

cum Scoro in et dist. 3. quaest. vlt. Pr batur, quia infinitae cognitiones infini pro quavis temporis disserentia. De scientia intuitiua persecta probatur, nam haec terminatur ad obiectum piae sentialiter existens, sed omnia singulalia non fuerunt Christo praesentia secundum suu ni esse reale, ergo omnia illa non cognouit per scientiam intuiti-uam perfectam, & ita, ut ait Scotus, Christus secundum hanc scientiam

totum obiectorum, re in sinitae species I

in intellectu arguunt in illo inlinitum p ofecit, iuxta illud Lucae ri. Iesio pra- lumen, & infinitam persectionem, Debat sapientis aetate, Se ad Heb. 1. quod est impossibile in intellectu cre dicit ex bis q/- ρὰ us est .sedientiam, to Christi, ut scotus docuit in s. dist.

a . quaest. z. F. potia dici, littera, M, di cens esse contra sanctos & philosti pilos, ponere infinitas entitates in intellectu finito. Obiicitur primo non sequi intellectum, vel lumen esse infinitum, nam ista proportionantur, cum cognitione, quae est finita, non vero debent proportionari cum obiecto, nam Deus infinitus videtur intellectu & lumine si nito. Respondeo verum esse quando cognitio est tantum vnica dc finita, determinatur ad obiecta finita ; quando vero sunt infinitae cognitiones requiritui in agente virtus infinita , propter quod secundum Scotum adhuc in Vetabo non possunt cognosci omnia possibilia infinitis cognitionibus , alia cruae Suareet obiicit, ex dictis soluta

suo .

Secundum dubium esse potest, quae cognouerit Christus per cognitionem intuit tuam : Prima suntentia docet Christum per hanc scientiam cognouisse omnia singularia e istentia proquauis temporis differentia , ita sanctus Thomas 3. parte quaest. H. art. L.

ibi Thomistae, Suareet, disp. 27. scct. r. Vasqueet disp. 3s. Montest. &c. Nobis dicendum est cum scoto citato, Lorca, Fabro, Pylig. Christum non cognouisse hac scientia, siue perfecta, siue imperfecta omnia ungularia,

nam decursu temporis diuersa obὶecta suerunt Christopiaesentia , tam ex has quae per scientiam acquis tam cognoscuntur, quam ex his quς per scientiam per se infusam agnouito De intuitiua hersecta probatur, nam haec est memoria praeteriti, & cogniti scientia intuitiua pei secta, sed, ut probaui, o nia singularia non fuerunt persectae. scientia intuit tua a Christo cognita, ergo neque de omnibus habuit memoriam. De suturis probaui di scultate Prima sententia obiicit , nam se Christus profecit in hac scientia, er- go habuit ignorantiam aliquorum ob Iectorum , quae non est Christo tribuenda. Respondeo negando sequelam , nam ignorantia est de his quae quis potest & tenetur scire,& non scit per aliquam scientiam; Christus omni sciebat per scientiam beatam , deinde per scientiam infusam non poterat omnia ista singularia agnoscere, alia qLα

obieci ex dictis sunt soluta.

DIFFICULTAS SEPTIMA '

Virum in De I et Mia istis habitus

scientiae egimus: nunc de habitu illius disputandum est, in quo Q

226쪽

prima sententia dicens, praeter species lia quoris , littera. M, & inquar-

in si, dari in intellectu duplicem to, dist. 9. quaest. it. littera, G. habitum , virum ut illuminet poten- Dico primo secundum lianc sententiam, alterum ut illuminet obiectum, ' tiam, licet detur in Christo praeter spe.. vi fiat actu intelligibile, sicut intelle- cies , habitus scientiae infusae ad coactias agens facit obiecta sensibilia actu gnoscenda obiecta naturalia, tamen intelligibilia. Quae sententia commu- absolute non fuit necessatius talis ha niter reiicitur , nam ad hoc sussicit, bitus de facto. Probatur prima pars, vel species intelligibilis , vel susscit nam snetali habitu tales actus non es. habitus ; nam ex eo quod intellectus sent ita persecti, ergo ut ponatur actus agens producit speciem intelligibilem persecti, ponodus est habitus de facto. Obiecti materialis in intellectu possibili, facit obiectum intelligibile ; vel susscit habitus , nam quia essentia

diuina respectu intellectus creati secundum proprias vires eius , non est intelligibilis, proportionat: poni , tur babitus luminis gloriae, qui consor- omnibus obiectis naturalibus, de quitet intellectum,&faciat illam actu in- l bus acquirit species, Christus vero ia telligibilem de proportionatam, de in rem quoad spiritualia non habet prohoe sensu illam illuminet; ergo non est pinxionem adaequatam, di ita ut pro- nece Titius alius distinctus habitus ad portionetur, ponitur Labitus, sicut in obiicit Vasqueet , in Angelis non ponitur talis habitus distinctus ab speciebus , ergo neque est ponendus in Christo. Respondeo primo negando antecedem Secundo respondco quod Angelus de se est proportionatus curi obiecta illuminanda.

Secunda sententia , negat omnem habitum insusum te tenentem ex parte

intellectus , sed ait susscere species obiecti, siue illud sit naturale, Hue su-

ernaturale, ita Vas'. disp. 13. cap. r. urta dodii p. s. diri 2i. tenet Valentiaoquendo de obiectis naturalibus; pro abilem docent, Medina qu. II. art. 6. Et nostri Tartaretus in a. dist. 14. quaest.

3. propositione 7. &Smii ing de Deo

Vno, disp. 6. q. . num. 6'. tenent quidam ex nostris, qui citant Scotum, sed immerito, ut videbimus. Tertia sententia, quae conrnannis est, praeter species ponit habitum se tenentem ex parte potentiae. Ita Caietanus, de Aluare et quaest. 11 art. 6. Suarez disp. 29. se l. r. Lorca disp. ii. Ragus a disp. 2Qo. Becanus cap. ' quaest. . Monicis. Hcrice, G ranados, Arubal,&c.cst Scinti loquendo de lumini gloriae in i . dist. r , quaest a. ad desecim a Planobis ponitur habitus circa pinna principia per te nota, secundum sententiam Theologorum, & Aristotelis

c. Ethicorum. Quod talis habitus non sit necessarius, probatur, nam obiecta sunt naturalia, ergo sussicit intellectus cum speciebus. Dices actus circa talia obiecta est supernaturalis quoad modum, ergis est nec ellarius habitus. Respondeo negando antecedens , nam licec pro dii cito specierum sit supernaturalis,

non tamen actus, nam i peciebus pro

ductis , potest intellectus Christi ex

viribus naturae producere actum na

turalem cuca tale obiectum , sicut etiam datut visio naturalis Dei in sententia scoli, ut dixi Tractatu de vi

sione.

Dico secundo, adactus supernaturales citca obiecta supernaturalia ius scientiae, ponendus est l.ub: va di- ' a stinctus ab specichus, vel aurilium

227쪽

nam actus iste in Christo debet esse persectissimus , ergo supeFnaturalis quo ad substantiam , etiamsi positi esse supernaturalis quo admodum, ut probabiliter defendi Tiactatu de Gratia, sed requiritur habitus; ergo adactum loquendo de actibns fidei, spei, dcc. huius scientiae etiam necesiarius est ha-

potentiae.

Tertio , ad actum supernaturalem voluntatis, non sollicit quod obiectum sit supernaturaliter cognitum, sed omnis actus supernaturalis quoad

substantiam, petit habitum vel auxilium ex parte potentiae luetibi gratia)aetus fidei, etiam si detur species, ergo& iste actus. Probatur minor, nam quaelibet cognitio naturalis, praeter concursum speciei, requirit activitatem completam potentiae, sed intellectus Christi, sino habitu vel auxilio

non h bet completam, porti natam potentiam, ergo pinendus est habitus. Patet,nam potentia est naturalis, actus qui est effectus est supernaturalis, de effectus nequit esse persectior sua causa. Respondet Vasqueet speciem gerere duo munera , & repraesentare obiectum , de eleuare potentiam, de ita si petituit habitus. sed contra primo, quia species natura sua supponit potentia susscietem in ratione potentiae, de eius ossicium est supplerere acti uita tem obiecti, ut docet Scotus in a. dist. 3. quaest. 8. ut ita solum in esse intentionali & repraesentativo potest poten-bitus. Neque obstat, quod in actu

voluntatis obiectum non concurrit cilicienter, sicut concurrit ad actum intellectus ; nam talis concursus etsi ciens non se tenet ex pabie potentiae,

sed obiecti, de ita potentia improportionata manet , siue obiectum es5cienter, siue finaliter concurrat. Secundo contra Scotistam probo: In sententia Scoti dantur actus fidei de visionis naturales de supernaturales, ocin utroque actu, tam naturali, quin supernaturali dantur species imprensae , ergo in hoc solum distinguitutactus supernaturalis a naturali, quod in naturali solum dantur species obiecti, in supernaturali datur etiam ex parte potentiae habitus vel auxilium, ergo in sententia scoli non suisicit spe

cies.

Tertib contra va'. obiicio, quia secundum ipsum prima parte disp. r.

num. 2I. ideo non datur lumen gloriae

distinctum 1 specie impresia Dei, dc datur habitus ii dei distinctus a speci tiam elevare cum hoc sit esse illius; sed bus, quia in fide, praeter appraehensio-

. - - Π - . π- nem obiecti ad quam damur species,

est allensus, & iudicium ad quod datur habitus vel auxilium , quia assensus non datur in visione; sed in scienti Christi insuta printer appraehensionem . obiecti, datur etiam allensius de iudis 'mum , ergo etiam datur habitus.

vel auxilium distinctum ab speciebus.

Quarid contra utrumque, nam in donis Spiritus Sancti, quae pertinent ad intellectum, de in prudentia infusa non

tantum dantur species infusae, sed habitu, distincti I Ueciebus , ergo etiam in hae

intellectus debet eleuari in efferet, &ita proportionari, cum ei scienter physicἡ dc non tantum intentionaliter con. currat ad actum supernaturalem, ergo

hoc nequit fieri a specie, sed ab habitu.

Secundo, in actu intellectus ordinis supernaturalis , species impressa non est tota ratio intelligendi, sed intellectus sua partiali virtute concurrit ad intellectionem, ergo in ordine su- peditatura iis species non est tota ratio, ut intellectio fit super naturalis , sed tequiti ut superiraturalitas ex parie

228쪽

de Incarnat: ne.

in hac scientia per se in susa. Obiicit pcima sententia, intellectus

pec species constituit ut in actu primo ad agendum, ergo non est necest,rius habitus. Respondeo quod ad actum supernaturalem non est adaequale in

actu primo, nisi potentia sit proportionata per habitum, sicut etiam si

aer tecipiat species intentionales, non tamen est in actu, pcirtio ad videndum ex defectu virtutis. Seeundb obiic. intellectus concurrit ad omnes intellectiones, tanquam causa uniuersalis Sc determinabilis, sed per species huius scientiae determinatur , ergo prςtet illas de intellectum non requiritur habitus. Respondeo,

determinatur ad cognitionem huius obiecti, concedo, ad cognitionem supernaturalem, nego, nam ad hoc requiritur principium ex parte potentiae. Tertio , non est ponendum aliquid ex parte causae ad agendum, nisi in ipsa actione aut effectu aliquid illi correspondeat, sed omne quod est in actu huius scientiae sessicienter correspondet intellectui de species, ergo non est

necessarius habitus. Probatur minor, nam vitalitas actus eorrespondet intellectui, supernaturalitas talis correspondet tali species, & nihil aliud est in , ergo superfluit habitus. Respondeo, quod in re totus effectus cota

respondit toti causae, & cuilibet p rti illius, nam supernatu ralitas actus estv alis, & vitalitas est supernaturalis;

men pec accommodationem dici

mus, quod vitalitas respondet intilla ctui, supernaturalitas veto in tali specie Ae specificans actum, tribuitur sp ciei : at vero supernaturalitas effectiva, dc ex parte potentiae eleuans illam,

non tribuitur speciei, sed habitui, qui ad hunc effectum est necessarius, de quo latius Tractatu de Visione. Sed replicat Scotista, quia si in actu c istin.

ruimus duas Cupernaturalitates, unam ex parte potentiae , alteram ex parte obiecti, ergo etiam distinguemus duas vitalitates , duas repraesentatione oe duas facilitates, unam ex parte potentiae, alteram ex parte obiecti. Recpondeo negando sequelam, nam non sunt duo principia vitalia, vel repraesentativa, &c. licui sunt principia supernaturalia, unum obiectivum, alterum ex parte potentiae effe ctivum.

quae principia omnes fatentiae vitali

tatem vero, vel repraesentationem duplicem, nullus.

Obiicit Scotista, Scotum in s. dist.

I quaest. 2. f. ad primum argumentis,

versiculo ad tertium dic.. Respondeo quod Scotus solum vult non reta quiri lumen, ut obiectum illuminetur. quando obiectum de se est lumen, ve

Deus , non tamen negat lumen , ut consortet potentiam.

Secundo obiic. in . dist. p. quaest. II. F. Re deo ergν, versiculo ex hoc sequitur cor ianum. Respondeo Scotum negare: lumen ad recipiendum obiectum vel visionem. Secundb etiam dicit ibi Scotus, non e sse de fide dari lumen ad producendam visionem, sicut est de fide dari charitatem , nam quaestio in reportatis. ω. ad liud ; Gn- cedo quia habitus, oeci si autem to cur, quod intellectus λιιὸ se ba ist res dia actus

itudinis, tunc spanitur halmia concurrere. non concinet ut tota causa actus, fid γt causa partialis compotentia.

Tertio obiic. quia potentia in rati ne potentiae non est supernaturaliter eleuata per habitum, nam concursus particularis potentiae emanat a natiua virtute & naturali potentia, etiam si

requirat concursum alterius concau-

is , scilicet speciei vel habitus, quia

secundum scotum in x. dist. s. quaest. r. littera , D , versiculo ad sic ἀ- de xerficia. .d imis, , si habitus vii

229쪽

ia Io Tractatus

species non informiret potentiam, sed

tantum extrinsece assisteret, tamen ita supernaturalis euaderet actus ac si in-sormarent, nam quia sinat accidentia informant, ab illis enim potentia nullam recipit virtutem ad operandum; ergo habitus non requiritur propter supernaturalitatem potentiae.

Responi t primo, ibi Scotus nec vel bum habet de habitu, nec desupernaturalitate, tantum tuquitur de specie cui acndentarium est insormare potentiam , vi latius dixi Tractatu de Visione. 2. Licet verum sit, habitum

non augere virtutem naturalem potentiae ut potentia est, tamen illam eleuatae proportionat, & constituit principium in actu primo supernaturale ad

.perationem supernaturalem an ad hoc superflua sit informatio vel non, nunquam vidi in Scoto, i md existimo informationem esse necessariam in habitu non in specie nam habitus confortat potentiam : imo hic scotista ait, quod obiectum supernaturale mittit

lumen, hoc est speciem impresiam Ω-φzrnatural cm , quae confortat poten

tiam 3 quod si non informat, ut non est necesse secundum S cotum, consortare non potest , nam quod in me non est, non potest me confortare.

Quarto obiic. si ex eo quod potentia est naturali&, ponitur habitus supernaturalis ut eleuetur, ergo similiter in eiu supernaturali fidei, aut habetur per species naturales, debet poni ex parte specierum habitus supernaturalis, ut actus fidei evadat caperii atruralis, tam ex parte obiecti, quam ex parte potentiae; sed hoc est falsum; et do etiam sal sum est, quod ponatur habitus ex parte potentiae ut actus sit . pernaturalis. Respondeo disparitatem esto, nam ad supernaturalitatem actus, quod smpliciter est necessarium, est supernaturali-

tia Scoti datur visio, Charitas,&c. Naturalis circa obiectu supernaturale, de ex eo tantii in est naturalis, quia potentia non habet habitum, vel auxilium supernaturale. Rursus in sententia communi , circa obiecta naturalia dantur in Christo actus scientiae infusae supernaturalis, ex eo tantum quod

habitus scientiae infusae est supernatu

talis.

Dubium est, an hic habitus distinctus a speciebus, sit unus respectu Omnium obiectotum, vel plures habitus prima sententia dicit tot esse habitus, quot species. Sed reiicitur primo, nana licet verum sit, quod in scientiis acquisitis tot sunt liqvitus, quot sunt actus

specie distincti, ut dixi in prooemialib'Logicae,non tamen in scientia insusa; de dispar ratio est, quia habitus acqui siti causantur ab actibus, & nequeunt habitus specie diuersi continuati, ut ibi dixi at vero habitus insus a solo Deo creantur, α ita sufficiens est unus habitus,ut respiciat pluraqbiecta: 2. quia habitus uniuersilior est quam spccies, nam haec determinat potentiam & habitum, ad actum huius vel illius o lecti. Secunda sententia dicit esse unum habitum indistinctum ab habitu luminis , quam probabilem iudicat Suare: disput. 19. sect 3. licet absolute ad illam non se determinet. Sed reiicitui primo ei Augustato. qui scientiam IR tutinam distinguit a vespertina, sed ii

bitus matutinae est lumen gloriae, ergo vespertina est alius habitus distinctox Secundo, quia actus luminis gloriae est cognitio intuitiua , cu gnitio scientiae

infusae est abstractiva ; sed isti actus

adaequa te distinguntur, ergo&habi

tus.. Teiij b cientia insus a reperitur in viatoribus ., xymen gloria tantii in m

230쪽

de Acamatione. II T

nam licet Deus posset suspendere con-eoncursum, ut talas viator non videret Deum, tamen esset viator, in a ctu

primo ad videndum Deum, & etiam' i relinqueretur naturae suae, sequeretur visio beata . quod est contra statum

viatoris.

Obiicit suareet, idem habitus cliaritatis est ad dilige udum Deum & proximum ; ergo etiam idem habitus luminis gloriae erit ad cognitionem bea- tam de infusam. Respondeo negando consequentiam; nam tam Deus quam proximus comptaehenduntur suo una ratione obie cti charitatis, at vero cognitio beata & insessa non versatur circa idem obiectum formale. Tertia sententia ait tam circa obiecta naturalia quam supernaturalia huius scientiae esie tantum unicum habitum. Ita Suareet disp. 19. sect. 3. Mon tessi citantes Diuum T homam, Ricardum, de Marsilium. Antequam meam sententiam proponam , noto ut certum , quod scientia per accidens insusa

est distinctus habitus 1 scientia per se

infusa, & ita tantum in praesenti est sermo de scientia per se infusa. Noto secundo. quod scientia per accidens in si non est unus habitus sed plures, nam sicut diuersus est habitus acquis. tus Mathematicae ab habitu Metaphysicae, &ab habitu Philosophiae , itas militer habitus per accidens insusus. N obis dicendum est in hac scientia. ad minus distinguendos esse duos

habitus, unum circa obiecta supernaturalia, alterum circa obiecta naturalia. Sic Diuus Bonaventura in 3 dist. I . art. . quCst.2. Caiet. prima secundae,quaest 34. art. . Lorca reputat magis probabilem sententiam disp. si. num. 7. Probatur, actus quo Christus cognoscebat obiecta supernaturalia erat in substantia supernaturalis, at Vero actus quo cognoscebat. obiecta naturalia erat naturalis in sua sobstantia, ergo habitus insuli erant d: stin m.

si quidem unus est naturalis, alter supernaturalis. Probatdr, nam circa obiectu naturale frustra ponerentur actus& habitus supernaturales.

Dices, haec scientia est per se insit a. ergo supernaturalis in sua sui stantia sicut virtutes per se infusae, sunt in sua substantia supernaturales. Respondeo, quod haec scientia circa obiecta naturalia dicitur per se insusa, quia non poterat a Christo acquiri saltem ante resurrectionem , poterat tamen post resurrectionem , & etam poterat ab Angelis, & anima separata acquiri, in quo casu denominaretur per accidens infusa, α ita in substantia est naturalis, de quo distic. 3. virtutes vero per se infusae, nullo modo possunt a creatutis acquiri. Obiicit Suareet, lumen superius P test attingere obiectum luminis inserioris , nam intellectus attingit sensibilia, ergo lumen supernaturale, quod est superius , pctest attingere obiccta naturalia quae sunt obiecta lκ minis inferioris. Respondeo concedendo totum, si attingat attingentia superiori. scilicet si intellectus intellectione attingat obiecta sensus, non vero si attingat attingentia inferiori, scilicet intellectus sensatione. ita similiter habitus supernaturalis, a ctu lupernaturalip test attingere obiecta naturalia , non vero a ctu naturali. Ea quo confirmo nostram sententiam , licet intellectus possit attingere intellectione obiecta sensus, tamen ponitur senius, viscnsatione attingat silom obic ctum; erga licet habitus scientiae insulis supernaturalis in substantia , possit a ctu in substantia supernaturali attingere obiecta naturalia, tamen ponendus est habitus per se insusus in substantia naturalis, ut actu natutali attingat suum obiecti tu

SEARCH

MENU NAVIGATION