Republic of Plato

91쪽

ῶς αθλιοι οἱ κακοί, διδόντες ἡ δίκην φελουντο πο ου θεοὐ, εατέοπι κακῶν δε αἴτιον φάναι θεόν τινι γίγνεσθαι αγαθὸν οντα, διαμαχετεον παντὶ τρόπω μητε τινὰ λεγειν ταὐτα εν τη αὐτο πολει ει μελλε ευνομησεσθαι, μήτε τινὰ ἀκούειν μητε νεώτερον μητε πρεσβυτερον, μητε εν cμετρω μήτε νευ μέτρου μυθολογοῖντα ῶς ἴτε σι αν λεγόμενα ει λεγοιτο, οὐτε ξυμφορα ἡμῖν ἴτε σύμφωνα αυτ αυτοῖς Σύμψηφός σοί εἰμι, φη, τούτου του νομον, καί μοι ρεσκει. οἶτος μεν τοίνυν, ν δ εγώ, εἷς ἄν εἴη

των περ θεοῖς νόμων τε και τυπων εὐ δεθσει τους λεγοντας λέγειν και τους ποιοῖντας ποιεῖν, μὴ πάντων

Τί δε δὴ o δεύτερος δε ἄρα γόητα τον θεο οἴει εἶναι Dκαὶ οἷον ξ επιβουλῆς φαντάζεσθαι ἄλλοτε εν ἁλλαις

ιδέαις, τοτε μεν αὐτον γιγνόμενον και αλλαττοντα τοαυτου εἶδος εἰς πολλὰς μορφάς, τοτ δε ημὰς πατῶντα και ποιοsντα περ αυτο τοιαῖτα δοκεῖν η πλοῖν τε ειναι καὶ πάντων κιστα της εαυτο ιδεας εκβαίνειν;

ἀνάγκη, εἴπερ τι εξίσταιτο της αὐτο ιδεας η αυτὸ φ 'εαυτοῖ μεθιστασθαι η et ἄλλου 'Aνάγκη ου κοὐν π Ε μεν ἁ λου τα ριστα εχοντα κιστα ἀλλοιοῖταί τε και

κινεῖται οἷον σῶμα πὰ σιτίων τε και ποτῶν και πόνων, καὶ πὰν φυτον πο ειλήσεών τε και ἀνεμων κα των τοιουτων παθηματων, ου ο γιεστατον και ἰσχυρότατονηκιστα l ἀλλοιοὐται ΓΙῶς δ' υ Ψυ χὴν δε ου την 381ανδρειοτατην καὶ φρονιμωτάτην κιστ ἄν τι εξωθεν πάθος ταράξειεν τε καὶ ἀλλοιώσειενς αι. Και μην που και τά γε ξύνθετα πάντα σκεύη τε και οικοδομήματα καὶ Gμφιεσματα κατα πον αυτον λόγον τὰ 4υ εἰργασμένα

92쪽

αλλοιοῖ Δῆλον, φη, τι, εἴπερ ἀλλοιοῖται. Ioτερονοῖν επι το βέλτιόν τε και κάλλιον μεταβάλλει εαυτόν, επὶ τὸ χεῖρον και τὸ αἴσχιον αυτοῖς 'Aνάγκη, φη, επὶ στὸ χεῖρον, εἴπερ ἀλλοιοῖται. ου γήρ που ενδε γε φῆσομεν τον θεὸν κάλλους η ρετης ειναι 'Oρθότατα, ην δ εγώ, λεγεις και οἴτως χοντος δοκεῖ ἄν τις σοι, 'Aδείμαντε, κων αυτὸν χείρω ποιεῖν ὀπyοὐν η θεῶν ἀνθρώπων 'Aδύνατον, φη. 'Aδύνατον ἄρα, φην, και θεῶ θελειν αυτον ἀλλοι οὐν ἀλλ ώς εοικε, κάλλιστος και ἄριστος ἄν εις τὸ δυνατὸν καστος αυτῶν μενει ἀεὶ ἁπλῶς ν τῆ αυτολμορφy Aπασα, φη, ανάγκη μοι γε

δοκεῖ. ηδεὶς ἄρα, ν δ εγώ, Ἀριστε, λεγετω μῖν των

ποιητῶν, ςθεοι ξείνοισιν εοικότες ἀλλοδαποῖσι παντοῖοι τελέθοντες επιστρωφῶσι πόληας' μηδε ΙΠρωτέως και Θετιδος καταφευδέσθω μηδείς, μηδ' εν τραγωδίαις μη εν τοῖς ἄλλοις ποιημασιν εισαγετω'ΓΙρα ηλλοιωμένην es ἱερειαν ἀγείρουσαν 'Iνύχου Αργείου ποταμο παισὶν βιοδώροις ' και ἄλλα τοιαῖτα πολλα μη μῖν ψευδεσθων μηδ' υύπὸ τούτων ἀναπειθομεναι αἱ μητέρες τὰ παιδια εκδειματούντων λεγουσαι τους μύθους κακῶς, Δ ἄρα θεοί τινες περιέρχονται νύκτωρ πολλοῖς ξένοις και παντοδαποῖς

93쪽

ἰνδα λόμενοι, να μη μα μεν εἰς θεους βλασφημωσιν, αμα δε του παῖδας ἀπεργάζωνται, δειλοτερους. η γάρ, εφη. Ἀλλ' ἄρα, ν δ εγώ, αὐτοὶ μεν οἱ θεοί εἰσιν οἷοι μημεταβαλλειν, μῖν δε ποιοῖσιν δοκεῖν σφὰς παντοδαπους φαίνεσθαι, ἐξαπατῶντες καὶ γοητεύοντες; Ισως, φη Τι

φάντασμα προτείνων; υκ οἶδα, η δ' ς Οὐκ οισθα, νδ' ἐγώ, τι τό γε ς ληθῶς εὐδος, εἰ οἷόν τε τοὐτοεἰπεῖν, πάντες θεοί τε καὶ Ανθρωποι μισουσιν Πῶς, φη, λεγεις Ουτως η δ' ἐγώ, τι τω κυριωτάτω που αυτῶν ψεύδεσθαι καὶ περὶ τα κυριώτατα ουδεὶς κων θέλει, ἀYλὰ πάντων μάλιστα φοβεῖται, κεῖ υτο κεκτησθαι.

Ουδ νυν πω, η δ' ς μανθάνω. οἴει γαρ τί με, φην, Β σεμνον λεγειμ' γὼ δὲ λέγω, τι η υχη περὶ τὰ δντα ψεύδεσθαί τε καὶ φεῖσθαι καὶ ἀμαθη εἶναι καὶ νταυθαεχειν τε καὶ κεκτησθαι, το εὐδος πάντες κιστα νδεξαιντο καὶ μισοῖσι μάλιστα αὐτο ν τω τοιούτω Πολυγε, φη. λλα μην ρ Oτατα γ ν ο νυν η λεγον,

του ψευσμενου ' πεὶ τό γε εν τοῖς λόγοις μίμημά τι τουεν τ ψυχ 9 εστιν παθηματος, και στερον γεγονός, c

aλλα καὶ π ἀνθρώπων μισεῖται Δοκεῖ μοι Τί δὲ δη;

τὸ εν τοι λόγοις ψευδος πότε και - χρησιμον ἄστε μηύξιον εἶναι μίσους; ρ' υ πρός τε τους πολεμίους, καιτων καλουμενων φίλων, ταν διὰ μανίαν η τινα ἄνοιαν κακόν τι επιχειρῶσιν πράττειν, τότε ποτροπῆς νεκα ς φάρμακον χρησιμον γίγνεται και ν αις νυν δη λεγομεν Dταις μυθολογιαις, διὰ τὸ μη εἰδεναι πη τἀληθες ἔχει περιτων παλαιῶν, ἀφομοιοῖντες τω ἀληθεῖ τὸ εὐδος ὁ τι μάλιστα, Ῥύτω χρήσιμον ποιοῖμεν, Καὶ μάλα η δ' ς,

94쪽

oύτως ἔχει Κατα τί δ' ουν τούτων τ θε το ρευδος χρησιμον πότερον δια το μη εἰδεναι τα παλαια ἀφομοιῶνδε φεύδοιτο Γελοῖον μεντ αν εἴη εφη. Ιοιητης μεν ἄρα 'λευδης ν θεω υκ ενι Ου μοι δοκεῖ Ἀλλὰ δεδιὼς τοὐς εχθρούς φεύδοιτο Πολλοῖ γε δεῖ Ἀλλα δι οἰκειων ἄνοιαν η μανίαν Ἀλλ' οὐδείς, φη, των νοητων καὶ μαινομενων θεοφιλης. υκ ἄρα εστιν ου νεκα δε θεος 'λεύδοιτο. υκ εστιν. Iάντη ἄρα ἀψευδες το δαιμονιον τε καὶ το θεῖον. Iaντάπασι μεν ουν, φη Κομιδ ἄρα θεος πλοῖ καὶ ἀληθες εν τε εργω καὶ ε λόγω, καὶ Ουτ αυτος μεθίσταται οἴτε ἄλλους ξαπατα, οἴτε κατὰ φαντασίας οἴτε κατὰ λόγους ἴτε κατὰ σημείων πομπὰς 3834παρ οὐδ' ναρ' liύτως, φη, μοιγε καὶ αὐτω φαίνεται σου λεγοντος. Συγχωρεῖς ἄρα, εφην, οὐτον δεύτερον τύπον εἶναι, ν ω δεῖ περὶ θεῶν καὶ λεγειν καὶ ποιεῖν, ς μητε αυτοῖς γόητας οντα τω μεταβάλλειν αυτοῖς μήτε μἀς

ψεύδεσι παράγειν εὐλόγω λεν εργω Συγχωρῶ. Πολλα

Αἰσχύλου, ταν φῆ ἡ Θετις τον Ἀπόλλω ν τοῖς αυτῆς γάμοις ἄδοντα

ενδατεῖσθαι τὰς εὰς εὐπαιδίας, νοσων τ' ἀπείρους καὶ μακραίωνας βίους. ξύμπαντ εἰπών, θεοφιλεῖς μὰς τύχας

κἀγω o Φοίβου θεῖον ἀψευδες στόμα

ηλπιζον εἶναι, μαντικη βρύον τε χν β' δ αὐτος μνων, αὐτος εὐθοίν παρων, αυτὸς τάδ' εἰπών, αυτός εστιν ὁ κτανὼν

95쪽

Oταν τις τοιαὐτα λεγη περὶ θεῶν, χαλεπανουμεν τε καὶ cχορον ου δώσομεν ουδε του διδασκάμους ἐάσομεν ἐπὶ παιδεία χρησθα των νέων, εἰ με λουσιν μῖν οι φύλακες θεοσεβεῖς τε καὶ θεῖοι γιγνεσθαι, καθ' ὁσον ἀνθρώπω επὶ πλεῖστον ἶόν τε ΙΠαντάπασιν, φη, ἔγωγε του τυπους τούτους συγχωρῶ καὶ ως νόμοις αν χρωμην.

96쪽

εοικεν, ἀκουστέον τε καὶ ου ἀκουστεον ευθὶ ς ε παίδων τοῖς θεούς τε τιμησουσιν καὶ γονεας την τε ἀλφηλων

φιλίαν μη περὶ σμικρου ποιησομενοις Καὶ οἶμαί, ἰφη, ορθῶς μῖν φαίνεσθαι Τί δε η ει μελλουσιν εἶναι ἀνδρεῖοι, ἄρα ου ταυτά τε λεκτεον καὶ ἴα αυτούς ποιησαι νηκιστα τον θάνατον δεδιεναι ἡ ἡγεῖ τινά ποτ ν γενεσθαιανδρεῖον, χροντα εν αυτ τοὐτο τ δεῖμα Μὰ Δία, η

καὶ δεινὰ εἶναι οἴει τινὰ θανάτου ἀδεῆ εσεσθαι καὶ ν'aῖς μάχαις αἱρησεσθαι προ ηττης τε καὶ δουλείας θάνατον; Οὐδαμῶς. Δεῖ δη, ς εοικεν, ημὼς επιστατεῖν καὶ περὶ τούτων των μύθων τοις επιχειροὐσιν λεγειν, καὶ δεῖσθαι μη λοιδορεῖν πλῶς ἴτω τὰ εὐχιδου, ἀλλὰ μῶλλου σεπαινεῖν, ς ἴτε ἀληθῆ λεγοντας ἴτε φέλιμα τοι μέλλουσιν μαχίμοις σεσθαι Δεῖ μεντοι, φη 'Eξαλείψομεναρα, ν δ εγώ, πὸ τουδε του που ἀρξώμενοι πάντα τὰ

βουλοίμην ς ε πάρουρος ὼν θητευεμεν ἄλλω ἀνδρὶ παρ' ἀκληρω, - βίοτος πολυς εἴη ', πῶσιν νεκύεσσι καταφθιμεν οισιν ἀνάσσει μ' καὶ το

97쪽

ψwχὴ δε κατὰ χθονός, δεύτε καπνος,

ωχετο τετριγυῖα

καὶ ῶς δ' τε νυκτερίδες μυ χω ἄντρου θεσπεσιοιοτρίζουσαι ποτέονται, Ἀπεί κε τις ἀποπέσησιν ορμαθου εκ πετρης, νά- ἀ ληλησιν εχ ονται, ω αὶ τετριγυῖαι δμ Πεσαν. ταυτα καὶ τὰ τοιαυτα πάντα παραιτησόμεθα Dμηρόν τε Bκαὶ τους- λους ποιητὰς μη χαλεπαίνειν ἄν διαγράφωμεν, οὐχ A ου ποιητικὰ καὶ ἡδέα τοῖς πολλοῖς ἀκουειν, λλ' ὁσω ποιητικώτερα, τοσούτω ηττον ἀκουστεον παισὶ καὶ

ανδράσιν, ους δε ελευθερους εἶναι δουλείαν θανάτου μὰ λον πεφοβημενους. IIaντάπασι μεν ἴν. ΙΙ. Οὐκοὐν τι καὶ τὰ περὶ αὐτα νόματα πάντα τὰ δεινά τε καὶ φοβερὰ ποβλητεα, κωκυτούς τε καὶ στύγας καὶ νερους καὶ λίβαντας, καὶ ψα ἶσα τούτου του τύπου νομαζόμενα φρίττειν δ' ποιεῖ πάντας τους ἀκούοντας. καὶ σως ε εχει προς ἄλλο τι ημεῖς δε περ των φυλάκων φοβούμεθα μη εκ της τοιαύτης φρίκης θερμότεροι καὶ μαλακώτεροι του δεοντος γενωνται ἡμῖν.

98쪽

To δε ἐναντίον τύπον τουτοις λεκτεον καὶ ποιητέον

D Δῆλα δή. Καὶ τους ὀδυρμοῖς ἄρα ἐξαιρησομεν καὶ τους

καὶ τα πρότερα Σκόπει δή, ν δ εγώ, εἰ oρθῶς ἐξαιρήσομεν η υ φαμεν δε δή, τι λεπιεικὴς ἀνὴρ τω πιεικεῖ, ουπερ καὶ ταῖρος εστιν, το τεθνάναι ου δεινον γήσεται. Φαμεν γάρ. υκ ἄρα περ γ' κείνου ς δεινόν τι πεπονθότος δύροι ἄν ου δῆτα 'Aλλὰ μὴν καὶ τοδε λεγομεν, Δ ὁ τοιοὐτος μάλιστα αὐτος αὐτω αυτάρκης προ τ ευ ζην, καὶ διαφερόντως τῶν ἄλλων ἡκιστα τερου προσδεῖται.

ἀδελφολὴ χρημάτων φύλλου του τῶν τοιουτων. Ικισταμεντοι 'PΙκιστ ἄρα και δύρεται, φέρει δε si πραότατα, οταν τις αυτον τοιαύτη ξυμφορὰ καταλάβy. Πολυ γε.'Oρθῶς αρ' ἄν - ξαιροῖμεν του θρήνους τῶν ονομαστῶν ἀνδρῶν, γυναιξι δε ἀποδιδοῖμεν, και οὐδε ταύταις σπου- 388 δαίαις, καὶ ἰσοι κακοι τῶν ἀνδρῶν, ἴνα μῖν δυσχεραίνωσινομοι τούτοις ποιεῖν ους δή φαμεν επὶ φυλακ της χωρας

τρεφειν 'Ορθῶς, φη. Ιάλιν δὴ μήρου τε δεησόμεθα

και τῶν ἄλλων ποιητῶν μη ποιεῖν Ἀχιλλέα, θεὰς παῖδα, ἄλλο Ἀπὶ πλευρὰς κατακείμενον, ἄλλοτε δ' αὐτεύπτιον, ἄλλοτε δε πρηνῆ, τοτε δ' ρθον ἀναστάντα πλω ἱζοντ' ἀλυον Ἀπι θῖν έλος ἀτρυγε τοιο, B μηδε ἀμφοτεραισιν χερσὶν ελοντα κόνιν αἰθαλόεσσαν χευάμενον κὰκ κεφαλῆς, μηδε ἄλλα κλαίοντά τε και δυρόμενον, σα και οἷ εκεινος ποίησε μηδε ΙΠρίαμον,εγγυς θεῶν γεγονότα, λιτανεύοντά τε καὶ κυλινδόμενον κατὰ κόπρον,

99쪽

ποιεῖν ὀδυρομενους κώ λεγοντας ω μοι εγὼ δειλη, μοι δυσαριστοτοκε ια' ει δ' υν θεούς, μήτοι τον γε μεγιστον των θεων τολμησαιούτως ἀνομοίως μιμησασθαι, ἄστε' ωποποι, φαναι, φίλον ανδρα διωκόμενον περ αστυοφθαλμοῖσιν ορῶμαι, ἐμον δ' ολοφυρεται τορ' καὶ αἱ εγών, ο τε μοι Σαρπηδυνα φίλτατον ἀνδρων μοῖρ , πο Ιατρόκλοιο ΛΜενοιτιάδαο δαμῆναι. ΙΙΙ. Εἰ γαρ ω φίλε 'Aδείμαντε, α τοιαυτα μῖν οἱ νέοι σπουδὴ ἀκουοιεν καὶ μη καταγελωεν ως ἀναξίως λεγομενων, σχολὴ ν εαυτόν γε τις ἄνθρωπον οντα ἀνάξιονηγησαιτο τούτων και επιπληξειεν, εἰ καὶ πίοι αυτ τοιουτον η λεγειν δε ποιεῖν, λλ' οὐδεν αἰσχυνόμενος οὐδεκαρτερων πολλούς επὶ σμικροῖσιν παθημασιν θρήνους αναδοι και δυρμούς. 'Aληθεστατα, φη, λεγεις Δεῖ δε γε Eoi χ ῶς ἄρτι ἡμῖν ὁ λόγος σήμαινεν φ πειστεον, ως ν τις μας ἄλλω καλλίονι πείσαν Ου γαρ οὐ δεῖ λλα

μὴν οὐδε φιλογελωτάς γε δει εἶναι σχεδον γαρ ταν τις

εφιῆ ἰσχυρω γελωτι, ἰσχυραν καὶ μεταβολὴν ζητεῖ τοτοιουτον Δοκεῖ μοι, φη. Ούτε ρα ἀνθρώπους ξίους λόγου κρατουμενον ὐπὸ γέλωτος αν τις ποιῆ ἀποδεκτεον 389πολωδεβττον, εὰν θεούς. Ιολ μεντοι δ' ς. οὐκοὐν μηρου οὐδε τα τοιαsτα ἀποδεξόμεθα περὶ θεων ἄσβεστος δ' ρ' νῶρτο γελως μακάρεσσι θεοῖσιν, Δ ἴδον Ηφαιστον διὰ δώματα που νύοντα οὐκ ἀποδεκτέον κατὰ τον ον λόγον. E. σύ, φη, βούλει

100쪽

Aλλα μην και λήθει ν γε περὶ ro λοὐ ποιητέον. εἰ γαρ ορθῶς λεγομεν ἄρτι, καὶ τω οντι θεοῖσι μεν ἄχρηστον γευδος, ἀνθρώποις δε χρησιμον ι ἐν φαρμάκου ειδει, δηλον, τι τό γε τοιουτον ἰατροῖς δοτέον, ἰδιώταις δε οὐχ ἁπτεον Δῆλον, φη. Τοῖς ρχουσιν δη της πόλεως, εἴπερ τισὶν λλοις, προσηκε ψεύδεσθαι ἡ πολεμίων ἡ πολιτῶν ενεκα ἐπ' φήλω της πολεως, τοῖς δε λλοις πβσιν υχσίπτεον του τοιούτου, λλὰ πρός γε δὴ τους τοιούτους αρ- χοντας ἰδιώτη ψεύσασθαι αὐτον και μεῖζον αμάρτημα φήσομεν η καμνοντι προς ἰατρον λασκουντι προς παιδοτρίβην περὶ των του αυτοῖ σώματος παθημάτων μη τἀληθῆ λέγειν,' προς κυβερνητην περὶ της νεώς τε καὶ τῶν ναυτῶν μη τὰ οντα λεγοντι πως η αὐτος η τις τῶν ξυνναυτῶν

μάντιν ἡ ἰητηρα κακῶν φ τεκτονα δούρων,

κολάσει ς' επιτήδευμα εισάγοντα πόλεως ὀσπερ νεὼς ἀνατρεπτικόν τε καὶ λεθριον άν γε, η δ' ς επί γε λόγω εργα τελῆται. Τί δε σωφροσύνης ἄρα ου δεήσει μῖν τοις νεανίαις; ΙΠῶς δ' υ Σωφροσύνης δε δε πλήθει ου τὰ τοιάδε μεγιστα, ἀρχοντων μεν πηκόους εἶναι, αυτοῖς δε ἄρχοντας τῶν περὶ πότους καὶ ἀφροδίσια και περὶ ἐδωδὰς δονῶν Eμοιγε δοκεῖ ara τοιάδε φησομεν, οἶμαι, καλῶς λεγεσθαι, Ἀ

καὶ μηρω Διομήδης λέγει,

τεττα, σιωπ ησο εμῶ δ' επιπείθεο μύθω, καὶ τὰ τούτων ἐχ 'μενα, τὰ ἴσαν μενεα πνείοντες Ἀχαιοί,σιγν, δειδιότες σημάντορας,

κολάσει os II : κολάσεως A.