Opera omnia, ex recensione A. J. Macleane

81쪽

Q. HORATII FLACCICARMINUM

LIBER IV.

INTERMISSA, Venus, diu Rursus bella moveS Parce, recor, rec0r. Non Sum qualis eram bonae

Sub regno Cinarae Desine, dulcium Mater saeva Cupidinum, Circa lustra decem flectere mollibus Jam durum imperiis abi Quo blanda juvenum te revocant reces. Tempestivius in domum Paulli purpureis ales oloribus I0 Commissabere Maximi, Si torrere jecur quaeris idoneum: Namque et nobilis et decens Et pro sollicitis non tacitus reis Et centum uer artium l5Late signa seret militiae tuae, Et quandoque potentior Largi muneribus riserit aemuli Albanos prope te lacus

Ponet marmoream Sub trabe citrea. 20

Illic plurima naribus Duces thura lyraeque et Berecyntiae Delectabere tibiae Mixti carminibus non sine fistula;

Illi bis pueri die 5

Numen cum teneris virginibus tuum Laudante pede candido In morem Salium ter quatient humum.

Me nec semina nec Her Jam nec Pes animi credula mutui, o

82쪽

Nec certare juvat mero Nec vincire novi tempora soribus. Sed cur heu, Ligurine, Cur Mana rara meas lacrima per gena lCur facunda parum decoro 35 Inter verba cadit lingua silentiolNocturnis ego Somniis Jam captum teneo, jam Oluerem Sequor Te per gramina Martii Campi, te per aquas, dure, Olubiles 401I. PINDARUM quisquis studet aemulari, Iule, cerati ope Daedalea Nititur pennis vitreo daturuS

Nomina ponto. Monte decurrens velut amnis imbres Quem super notas aluere risas, Fervet immensusque ruit profundo Pindarus Ore,

Laurea donandus Apollinari, Seu per audaces nova dithyrambos id Verba devolvit numerisque fertur Lege solutis; Seu deos regesve canit deorum Sanguinem Per quos cecidere justa Morte Centauri, cecidit tremendae 5 Flamma Chimaerae; Sive quos Elea domum reducit Palma caeleste pugilemve equumVODicit et centum potiore signis Munere donat; 20 Flobili sponsae juvenemVe raptum Plorat et vires animumque moreSque Aureos educit in astra nigroque Invidet Oreo. Multa Dircaeum levat aura cycnum 25

Tendit, Antoni, quotiens in altos Nubium tractus Ego apis Matiuae

More modoque

83쪽

CARMINUM IV. . IGrata carpentis thyma per laborem

Plurimum circa nemus uvidique 30 Tiburis ripas perOS ParvuSCarmina fingo. Concines majore poeta plectro CaeSarem quandoque trahet feroces Per Sacrum clivum merita decorus 34Fronde SigambrOS, Quo nihil majus meliusve terris Fata donavere bonique divi, Nec dabunt quamvis redeant in aumna

Tempora PriScum. 10

Concine laetosque dies et Urbis Publicum ludum super impetrato Fortis Augusti reditu forumque Litibus orbum. Tum meae si quid loquar audiendum 5 Vocis accedet bona pars et o Sol Pulcher o laudaude canam, recestu Caesare seliX. Teque dum procedis, io Triumphel Non semel dicemus, io Triumphel 50 Civitas omnis dabimusque divis Thura benigniS. Τ decem tauri totidemque Vaeene, Me tener solvet vitulus relicta Matre qui largis juvenescit herbis 55

In mea Vota,

Fronte curvatos imitatus ignes Tertium lunae reserenti Ortum, Qua notam duxit niveus videri Cetera fulvus. 60

III. QUEM tu, Melpomene, Semel Nascentem placido lumine videris, Illum non labor Isthmius Clarabit pugilem, non equus impiger Curru ducet Achaico Victorem, neque res bellica Doliis

84쪽

72 HORATII FLACCIOrnatum solii ducem, Qu0 regum tumidas contuderit minas, Ostendet Capitolio: Sed quae Tibur aquae sortito praefluunt is

Et spissae nemorum Comae

Fingent Aeolio carmine nobilem. Romae principis urbium Dignatur subole inter amabiles

Et jam dente minus mordeor invido. O testudinis aureaΟDulcem quae trepitum, Pieri, te eras, mutis quoque piscibus Donatura cycni, Si libeat, Onum, 20 Totum muneris hoc tui est: Quod monstro digito praetereuntium Romanae fidicen lyrae, Quod spiro et placeo, Si Placeo, tuum St. IV.QΠΑLEM ministrum fulminis alitem,

Cui rex deorum regnum in Ve Vagas

Permisit expertus fidelem duppiter in Ganymede flavo, Olim juventas et patrius Vigor Nido laborum propulit inSeium, Vernique jam nimbis remotis

Insolitos docuere niSUSVenti mentem, mox in ovilia Demisit hostem vividus impetus, Id Nunc in reluctantes dracones Egit amor dapis atque pugnae: Qualemve laetis caprea aSeuis Intenta fulvae matris ab ubero Jam lacte depulsum leonem II Dente novo eritura vidit:

Vidoro Raetis bella sub Alpibus

Drusum gerentem Vindelici;-quibus Mos unde deductus er omne Tempus Aurugonia securi θ

85쪽

CARMINUM IV. 4. 73

Dextras obarmet quaerere distuli, Nec scire fas est omnia; sed diu Lateque victrice catervaΟConsiliis juvenis revictae Sensero quid mens rite, quid indoles 25Nutrita faustis sub penetralibus Posset, quid Augusti paternus

In pueros animus NeroneS.issi Forte creantur sortibus et bonis Est in juvencis, est in equis patrum 30 Virtus, neque imbellem feroces Progenerant aquilae columbam; IDoctrina sed vim promovet insitam, Rectique cultu pectora roborant; Utcunque defecere more 35 Indecorant bene nata culpaΟ.

Quid debeas, o Roma Neronibus Testis Metaurum flumen et Hasdrubal Devictus et pulcher fugatis Illo dies Latio tenebris 10 Qui primus alma risit adore Dirus per urbes se ut Italas

Ceu flamma per taedas Vel Eurus Per Siculas equitavit undas. Post hoc secundis usque laboribus 45 Romana pubes crevit et impio Vastata Poenorum tumultu Fana deos habuere rectos;

Dixitque tandem perfidus Hannibal:

Cervi luporum praeda rapacium 50 Sectamur ultro quo Opimi Fallere et flugere est triumphus. Gens quae cremato fortis ab Ilio Jactata Tusci aequoribus aera Natosque maturosque patres ta Pertulit Ausonia ad urbeS,

Duris ut ilex tonsa bipennibus Nigra feraci frondis in Algido,

Per damna, Per caedes, ab iPSO Ducit opes animumque ferro. 60

86쪽

Non hydra secto corpore firmior Vindi dolentem crevit in Herculem, MOnStrumve submisere Colchi Maius Echioniaeve Thebae. MerSe profundo, pulchrior evenit: οLuctere, multa proruet integrum Cum laude Victorem geretquo Proselia conjugibus loquenda. Karthagini jam non ego nuntios Mittam superbos occidit, occidit θSpes Omnis et fortuna nostri Fominis Hasdrubale interempto. Nil Claudiae non perficient manu' Quas et benigno numine Juppiter Defendit et curae Sagace 75

Expediunt per acuta belli.

Din orte bonis optime Romulao CuStos gentis, abes jam nimium diu;Maturum reditum pollicitus atrum

Sancto concili redi Lucem redde tuae, dux bone, patriae Instar veris enim vultus ubi tuus

Assulsit populo, gratior it dies

Et soles melius nitent. Ut mater juvenem, quem Notus invido Flatu Carpathii trans maris aequora 10 Cunctantem spatio longius annuo Dulci distinet a domo, Votis ominibusque et precibus Oeat, Curvo nec faciem littore demovet:

Si desideriis icta fidelibus 5

Quaerit patria CaeSarem Tutus bos etenim rura perambulat, Nutrit rura Ceres almaque Faustitas, Pacatum volitant per mare nuVitu

Culpari metuit Fides, 'Nullis polluitur casta domus Stupris,

Mos et lex maculosum edomuit nefas,

87쪽

CARMINUM IV. G. 75 Laudantur simili prole uerserae,

Culpam poena remit OmOS.

Qui Parthum paveat, qui gelidum SeSthen, 25 Quis Germania quos horrida parturit Fetus, incolumi Caesar, quis serae Bellum curet Hiberiaul Condit quisque diem collibus in suis Et vitem viduas ducit ad arbores; 30 Hinc ad vina redit laetus et alteris Te mensis adhibet deum;

Te multa prece, te roSequitur mero Desus pateris et Laribus tuum Miscet numen, uti Graecia, Castoris 35 Et magni memor Herculis. Longas o utinam, du bone, ferias

Praestes Hesperiae dicimus integro Sicci mane die, dicimus uvidi Cum Sol Oceano SubeSt. 40VI. DIVE, quem proles Ni ea magnae

Vindicem linguae iu0sque raptor Sensit et Trojae prope victor altae Phthius Achilles, Ceteris major, tibi miles impar,

Filius quamvis Thetidis marinae Dardana turre quateret tremenda Cuspide V aX. Ille mordaci velut icta ferro Pinus aut impulsa cupreSSU Euro, 0

Procidit late posuitque collum in

Pulvere euero.

Illo non inclusus equo Minereae Sacra mentito male feriatos

Troas et laetam Priami choreis 15Falleret aulam; Sed palam captis gravis, heu nefas heu Nescios fari pueros Achivis reret flammisi, etiam latentem Matris in alvo, N

88쪽

M tuis victus Venerisque grata θVocibus divum pater annuiSSet Rebus Aeneae potiore ductos Alito murOS. Doctor argutae fidicen Thaliae, rPhoebe, qui Xantho lavis amne crines, Daunia defendo decu Ca1nena Lovis Agyieu. Spiritum Phoebus mihi, Phoebus artem Carminis nomenque dedit poetae. 20 Virginum rimae puerique claris Patribus orti, Dolia tutela deae fugaces Lyncas et cervos cohibentis arcu, Lesbium servate pedem meique 5 Pollicis ictum, Rite Latonae puerum canentes, Rite crescentem face Noctilucam, Prosperam frugum celeremque PronOS

Nupta jam dices: Ego dis amicum, Seculo festas reserente luceS, Reddidi carmen, docilis modorum Vatis Horati. VII.

DIFFUGERE nives, redeunt jam gramina campis Arboribusque comae; Mutat terra vicos et decrescentia ripas Flumina praetereunt; Gratia cum Nymphi geminisque sororibus audet 4

Ducere nuda chorOS. Immortalia ne speres monet annua et almum

Quae rapit hora diem. Frigora mitescunt Zephyris, Ver proterit aestas Interitura simul id Pomiser Auctumnus fruges effuderit, et mox

Bruma recurrit iners. Damna tamen celere reparant caelestia lunae:

Nos ubi decidimus

89쪽

CARMINUM IV. B. 77Quo plus Aeneas quo dives Tullus et Ancus Is

Pulvis et umbra Sumus.

Quis scit an adjiciant hodiernae crastina SummaOTempora di superil Cuncta manus avidas sugient heredis amico Quae dederis animo. 20 Cum semel occideris et de te splendida Minos Fecerit arbitria,NOΠ, Orquate, genus, non te facundia, non te Restituet pietas; Infernis neque enim tenebris Diana pudicum 25 Liberat Hipp0lytum, Nec Lethaea valet Theseus abrumpere caro Vincula Petrithoo.

VIII.

D0 REM pateras grataque commodUS, Censorine, meis aera Sodalibus, Donarem tripodas, praemia sortium Graiorum, neque tu peSSima munerum

Ferres, divite me scilicet artium Quas aut Parrhasius protulit aut Scopas, Hic saxo, liquidis ille coloribus

Sollers nunc hominem ponere, nune deum.

Sed non haec mihi vis, non tibi talium

Res est aut animus deliciarum egenS. 0 Gaudes carminibus carmina OSSumus Donare et pretium dicere muneri Non incisa notis marmora publiciS, Per quae Spiritus et vita redit bonis Post mortem ducibus, non celere fugae 5 Rejectaeque retrorsum Hannibalis minae,

Non incendia arthaginis impiae, Rus qui domita nomen ab Africa Lucratus rediit clarius indicant Laudes, quam Calabrae Pierides neque 20 Si chartae sileant quod bene feceris Mercedem tuleris. Quid foret Iliae Mavortisque puer A taciturnitas Obstaret meritis invida Romuli l

90쪽

78 HORATI FLACCIEropium Stygiis fluctibus Aeacum 23Virtus et favor et lingua potentium Vatum divitibus consecrat insulis. Dignum laude virum Musa vetat mori. Caelo Musa beat. Si Jovis interest Optatis epulis impiger Hercules; ro Clarum Tyndaridae sidus ab infimis Quassas eripiunt aequoribus rates; Ornatus viridi tempora ampino Liber vota bonos ducit ad exitus.1X. Nisorte credas interitura quae Longe sonantem natus ad Aufidum d on ante vulgatas per artes Verba loquor socianda chordis: Non si priores Maeonius tenet Sedes Homerus Pindaricae latent Ceaeque et Alcaei minaces Stesichorique graves Camenae: Nec si quid olim lusit Anacreon Dolevit aetas spirat adhuc amor I0 Vivuntquo commissi caloreS

A66lia fidibus puellae.

Non Sola comptos arsit adultori Crines, et aurum vestibus illitum Mirata regalesque cultus 5 Et comites Helene Lacaena, Primusve eucer tela Cydonio

Diroxit arcu non semel Ilios

Vexata non lignavit ingens Idomeneus Sthenelusve Olus 20 Dicenda Musis proelia non ferox

Hector vel acer Deiphobus graves Excepit ictu Pro pudicis Conjugibus ueri8que Primus. Vixero fortes ante Agamemnona 25 Multi sed omnes illacrimabiles Urgentur ignotique longa

Nocte carent quia Vate aero.