Marci Velseri Rerum Boicarum libri quinque. Historiam a gentis origine, ad Carolum M. complexi

발행: 1602년

분량: 362페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

81쪽

mille quingenti se se transfugio Romanis credere, Lia. lib. ss. Alij quam armati vim repellere maluere. Flagitium inter ea crudelitate & libidine foedum atque immareth -Zq.; -a Quinctio perpetratum est, quod censeriam M. Catonis notam post nouem inde annos meruit. Philippum Poenum puerum a se adamatum, ab Roma in prouinciam, spe ingentium donorum perduxerat: is per lasciuiam cum cauillaretur, exprobrare

Quinctio persaepe talitus, quod sub ipsum spect

culum gladiatorum abductus ab Roma esset, ut obsequium amatori iactaret. Forte epulantibus illis, cum iam vino incaluissent, nuntiatum in conuiuio, nobilem Boium cum liberis transfugam venisse, c6- uenire Consulem volle, ut ab eo fidem praesens acciperet. Introduistus in tabernaculum, per interpretem alloqui Consulem coepit, inter cuius sermone,

Quinctius puero, Vis tu, inquit, quoniam gladia torum spectaculum reliquisti, iam hunc Gallum morientem aspicere Et cum is vixdum serib annu- isset, ad nutum pueri Quinctius, stricto gladio, qui super caput pendebat, loquenti Boio caput primum percussit, deinde fugienti, fidemq; Pop. Rom.atque

eorum qui aderant imploranti, latus transfodit. Atrox haud dubie, & barbarum facinus, animos Boriorum, ad omnem iam pacis patientiam compositos, auertit. Itaque P. Cornelio Nasica, M. cilio Glabrione Cosse. bellum, quanta ante eam dia em maxima contentione recruduit,exitu neque prosequitate

82쪽

aequitate caussae, neque pro Boiorum virtute, sed pro una omnium gentium victoris populi fortuna. Nasicae demandatum est, qui legionidus in hostilem agrum inductis, Boios obvios, signis collatis,

ingenti victoria saperauit. Antias Valerius retulit, duo de triginta millia Boiorum caesa, capta tria millia Si quadringentos, signa militaria centum vigintiquatuor, equos mille ducentos triginta, carpenta ducenta quadraginta septem, ex Romanis mille quadringentos octoginta quatuor cecidisse. Nasica, in hanc fere sententiam, oratione quam pro triumpho habuit, plus partem dimidiam ex quinquaginta millibus hostium caesam, neque cum tot millibus Boiorum quenquam ante se imperatorem pugnauisse, multa millia capta, senes puerosq; superessim dixit. Castra etiam in Romanorum potestatemvonere. Borum tot continentibus cladibus attriti, nullis reliquis quas victori obhcerent viribus, se post aduersam pugnam coacti extemplo dedere,im peratis obsidibus, dimidia fere agri parte mulctati sunt, quo si vellet Pop. Rom. colonias posset mittere. In triumpho, Gallicis carpentis arma signaq; & spolia omnis generis transuecta, & vasa aenea Gallica, &cum captiuis nobilibus, equorum captorum quoque greges traducti, aurei torques translati mille

quadringenti septuaginta, ad haec auri pondo ducenta quadraginta quinque, argenti intecti factibin Gallicis vasis, non infabrc more gentis factis, duo I mil-

83쪽

iuillia trecenta quadraginta pondo, bigatoruni nummorum ducenta triginta quatuor, militibus qui currum secuti sunt, diuisi triceni viceni quini asses, duplex centurioni, triplex equiti. Plau- tus, Latinorum poetarum festiuissimus, siue Nasicae triumphum, siue superiora bella Boica spectans,

Captetueis comoedia Stalagnum Boium seruum induxit, & in ambiguo Boiae nomine iocatus est. Gnarus scilicet popularis artifex, animos assicere & delectare validius, ea quae in prqsenti usu & quodammodo conspectu sunt, itaque fabulis suis non tantum Boios, sed & Poenos, & Reges Philippum, Attalum, atque Antiochum, alias eius temporis aspersit. L. Cornelio Scipione, C. Laelio Consulibus, Laelio Gallia prouincia decreta. Placentinorum &Cre- monensium legati in senatu questi inopiam col norum, alijs belli casibus, alijs morbo absumptis, quosdam, quod & antea contigerat, taedio accolarum Gallorum reliquisse colonias, supplementum impetrauere. Laelius Consul ex Gallia Romam reuersus, non solum colonos in id supplementum scripsit, sed ut nouae coloniae duae in agrum qui Boiorum fuisset deducerentur, retulit, atque eo due ore senatus censuit. Anno proxime sequenti im- m TZ perium cum exercitu in Gallia prorogatum. Ante diem tertium calendas Ianuarias Bononiam Latina

colonia deducta est, deduxerunt L. Valerius Fla cus, M. Attilius Serranus, L. Valerius Tappus, Trimumuiri,

84쪽

umuiri, tria millia hominum sunt deducha, equitibus septuagena iugera, ceteris colonis quinquagena sunt data, ager captus de Gallis Boijs fuerat, Galli

Tuscos expulerant, uti a nobis suis locis memor tum, Boici nomen tenuit, etiam postquam in Romanorum potestatem venit,quod Sextus Pompeius ex Verrio Flacco retulit. Bononiam,olim Felsinam, Etruriae quondam principenti Plinius appellat. . M. Valerio Messalla, C. Livio Salinatore Cosi. Boij, cum Romana arma annos supra ducentos ab urbe capta exercuissent, multis proelijs victores, pluribus fortasse victi, bello demum inferiores, quae omnium populorum aduersus Romanos fortuna fuit, anno circiter quadringentesimo postquam in Italiam commigrarunt, ea excesserunt. Sive sponte id ipsi sua, qui ea carere mallent, quam obnoxiam pacem, reliquarum Italicarum gentium exemplo, atque seruitutem foederis specie colere : siue, quae Strabonis sententia,vi pulsi. Iulius Obsequens sine proelio eiectos esse scripsit: Boios Gallorum nomine complexus, nec enim ceterae Gallicae gentes Italiam tum reliquere. Sed utrovis modo res gesta, est ad gloriam eximium, &ncscio an exempli unici,aut tam constantem in uniuersia gente fuisse libertatis respectum, aut populum Romanum, tantis iam tunc opibus, ut maximi quique Reges, & florentissimae orbis terrarum ciuitates, obsequium certatim deferrent. Italiae sibi tamen nunquam satis certam

Strabo lib. s. Cuius rei vel illud argumenta est, quod i eque

libuet statim Cos . Gallia

prouincia M. Furio Plaetori decreta Liuis lib. s.

85쪽

& fixam possessionem destinasse, quamdiu Boius cisalpes consisteret. Notae haec&expertae fortitudianis confessio. Cuius a nobis hoc omni libro documenta prodita, sed ea haud dubie pauciora & exiliora quam pro re, quod nullis domesticis monumentis adiuti, testimonia a Romanis,propalam ho stibus, & a Graecis, qui Romanis vixere obnoxij, habuimus necesse emendicare. Mutina post- haec& Parma coloniae ciuium Romanorum, in reliquum agri Boici sunt deductae, bina millia hominum octona iugera Parmae, quina Mutinae acceperunt, M. Aemilio Lepido, T.Ebutio Caro, L.Qui chio Crispino triumuiris.

86쪽

MARCI VEL SERI

LIBER SECUNDUS.

Etate qua Boios in Italiam transgresis diximus, Hercyniam ab ijs quoque syb

uam insessam, supra demonstratum est. Libi. pag. t. Haec Eratostheni & Graecis fere ceteris Caecub c de

mne cognita, increuibili tunc tempo

ris magnitudine erat & vastitate. Caesari tanto posti roditum, latitudinem nouem dierum iter patere,ongitudinem incompertam esse, cum ad sexaginta dierum iter quidam processerint, neque tamen ad eius exitum adierint, certe orari ab Helvetiorum S: Nemetum & Rauracorum finibus, rectas fluminis Danubij regione pertingere ad fines Dacorum MAnartium, ninc se flectere sinistrorsus,diuersis a Rumine regionibus, multarumq; gentium fines propter magnitudinem attingere. Borum in medioialtu ad Albis fontes, loco aperto, uberes agros, mansuro Boiohemi nomine tenuere. Elati inde siccessibus, porro per sylvam pergentes,plurium populorum armis consociatis imperium protendere. Nam quod Trogus memorat, ex trecentis ho ire lib.,

I 3 minum

87쪽

minum millibus, quae Galli, veluti ver sacrum, ad sedes nouas quaerendas misere, partem in Italia consedisse, quae urbem postea Romam captam incenderit partem Illyricos sinus penetrasse, quae in Illyricum venit, illa fuerit oportet, cui Liuius Hercynios in Germania saltus, Sigo uela imperatore, det inatos scripsit, unde traice o Danubio breuissimus est in Illyricum transitus. Hanc auibus ducibus iterfecisse creditum, perq; barbarorum strages in terram Pannoniam peruenisse. Principes Bob, monumentum in aduersa ripa, ad ipsum statim Danubij . traiectum posuere, Boiodurum, qua Oenus Vindelicos &Noricos interiluit, Germaniae magnae obiectos utrosque: magnus praeterea circa agri modus, a Vindelicorum quippe finibus ad Pannoniam, Norici longitudine fusus, genti attributus est, quem ob

eas quae postea rerum varietates consequutar, Boiositabo libet. rum delerta Strabo & Plinius appellauere. Do-

mandis Pannonijs varia cum finitimis populis bella a Gallis gesta, permultos annos,&resederit forte actBoici nominis vestigium in Bijs, Pannoniae populo,

Edi sopore. . aut Boeis, ut Latini quidam Ptolemaei codices praeferunt, quos ex Boijs Graecorum natos,manifestum.

Tandem perpetuis animati victorijs, diuisis agminibus, alij Macedoniam, Belgio aut Bolgio aliquo

P u. to duce, Thraces &Triballos alis, sub Cerethio,reliqui multo maxima manus, Graeciam sub Brenno & Aci- chorio Emano de Thessitoro, aut THEs Lo No, TR sa

88쪽

omnia serro proterendo, petiere. Brennum Prau sum natione fuisse Strabo auctor est, reliquorum patria silentio dissimulata: sed Thessaloni nomen, s1- quidem cum Thassilone idem est, gentile Boicum inde scias, quod hoc plerique Boiorum principes

usi,neque ulli quod constet,praeterea. Bellum varie gestum. In Macedonia Ptolemaeus Ceraunus captus occidit: Thraciae expeditionis memoria nubia luperest et Brenni exercitum Delphos aggressum, Graeci narrant, sacrilegu poenas luisse, per omnia humanae patientiae exempla. Interim satis constitit, si Brennus Thessaloni & Emani consilio usus, hostes imparatos aggredi maturasset, serum Apollinis &sororum fuisse futurum auxilium. Delphica autem clades annos centum totos post Romam captam contigit, quod tum Polybius indicat, tum a- potia. lias ostendere procliue est ; ut admodum absurde senserint, qui cum Camillo istum ipsum Brennum composuere. Sed magna vis hominum, viginti admodum millia, priusquam Brennus Graeciae solum contingeret, seditione in Dardanis orta, a reli- LiviuΚ,x quo exercitu abruperant, dc secessione facta, in Thraciam auerterant. Tolistobogij, Trocmi &Tectosages fuere: Lomnorius & Lutarius reguli memorantur, ut hic, quantum existimare licet, Tect ', . seges, ille Trocmos duxerit: primis, T OLIs Tu Manxotiis et in TOLISTONEM praefuisse, non dubia habentur indicia. Tolis obogiorum enim, longum contortum plic

89쪽

Strabo lib. IM

plicatumq; nomen, a ducis appellatione tractum, Strabo scriptum reliquit. Idem cum prodiderit,nullos in tota Gallia, citra ultraue alpes, Tolis obogios populos reperiri, unde Asiatici originem duxisse credendi sint, quam tamen hinc manifeste traxerint, facile fuit intelligere, primores syllabas ad ducem priuatim pertinere, reliquas populum respicere, Bogiorum nimirum & Boiorum tam nullo discrimine, ut unam eam eandem gentem esse, ne monendum quidem videatur. Non longe Appianus atque Stephanus abeunt, qui Tolis obios vocavere, aut Ptolemaeus, qui Tolis obogos, ut Stephanus tamen Tolis obogios ab Eratosthene dictos annotauerit. Sed quando nulla, in asserendo eximio gentis ornamento, auxilia spernanda, grauissimum testimonium, quantumuis nuperi scriptoris, non praeteribimus. Carolus Sigonius, homo nostrae aetatis inprimis certus & diligens, obseruauit veteres manuscriptos codices, quibus ille optimis usus, &quorum praecipua debet csse auctoritas, Tolis oboiorum vocabulum, totidem prorsus litteris plane &explicate exaratum praeferre. Nos Boios & Tectosages conterminos ad Hercyniam coluisse, superiori

libro ostendimus, quam simul proficiscendi, & copias coniungendi occasionem fuisse, credibile. Polybius, circa paludem Lychnidiam in Illyrico, Boiorum, ad iplam prope Dardaniam meminit, quos reliquias eorum qui longius progressi, gentile

nomen,

90쪽

nomen, ascita ducis appellatione adauxerunt, existimamus. Quamquam vernacula alia vocabuli origo excogitari poterat: cum enim Doli siue Toli ferocem,& prope furentem,Tollis & Tolliste, ferocissimum atque ferocissimos significet, me verum scribere sermonis periti sciunt, quantum abest ut ferocissimi Celtarum Boij, quod ex Appiano su- Lib.r.pagi . pra attulimus, Tollis o-Bob, & paullo inde mollius, Tolisto-Borum fuerint appellati Confido conie-

sturam amatores reperire posse : quae nobis tamen calida, illa altera, Strabonis fulta testimonio, visi potior. Sed utrovis modo, ad Boios profecto pertinent, nihilo minus quam aut Ostro-Gothi aut Veso-Gothi, quamuis compositis etiam nominiabus, Gothi censentur.

Tolist Bois ergo, ceterib foederati populi, cum resistentibus pugnando, pacem petentibus stipendium imponendo, cum ByZantium peruenissent, am liquamdiu oram Propontidis vectigalem habendo, regionis eius urbes obtinuerunt. Neque satis scio, quod toto propemodum itinere ab Hercinijs nemoribus in Asiam, Boici nominis vestigia per interualla sparsa esse videam, an Boion in Taurica Cher- Extat apudPmLsoneso oppidum, ad hanc quoque memoriam pertinere interpreter, scio in ea peninsula hodies gen- Lx 'Buinetitem vivere, quae sermone, moribus, ore denique i-Tpse & corporis habitu, originem Germanicam referat, quaeq; etiam nunc arcum Bogam nominet.

R inde

SEARCH

MENU NAVIGATION