Sancti Thomæ Aquinatis ... Expositio aurea in Danielem, Libros Macchabaeorum, Singulas Apostolorum Iacobi, Petri, Ioannis & Iudæ, Canonicas Epistolas, Apocalypsim B. Ioannis Apostoli, Quinque Libros Boetij de Consolatione Philosophiae &Tratactum eius

발행: 1641년

분량: 225페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

191쪽

tum mentis: ira Filius manifestauit hominibus

Patrem prius eis ignotum. Ioann. I . Manifestaui nomen tuum &c. Haec duplex ratio ex parte verbi exterioris tangitur in Glos. Ad obiecta iam patet, quod non tantum sumitur nomen Verbi ad diuina, quantum ad ui efficaciam vel transitum & huiusmodi , Greenitus , silc ostenditur Christi potestas quantum . 1 ubiectum exerci tum , scilicet fidelium, qui sit obeduint, dc ipsum imitantur. Hunc autim exercitum describit. Pii mo quantum ad pugnandi strenuitatem subno.

ne exercitus. Secundo quantum ad Ecelesi

sticam unitatem, sine qua nihil Deo placet. Qii

sunt in caelis. Tertio quantum ad imitationis co-sormitatem sequebantur cum Quarto,quantum

ad imitantium idonestatem, In equis. Vbi describitur eorum idoneitas, tum ex parte corporis, tum ex parte animae vestiti. Ex parte eorporis dupliciter, Primo quantum a J aptitudinem , respectit operis. ideo corpora dicuntur equi; quia apta ad currendum per opera bona. secundo quantum ad: munditiam ipsius corporis, Albis. Similiter ex parte animae dupliciter. Primo quantum ad de eorem meritorum in generali, Vestiti bysso. Secundo quantum ad decorem sinceritatis in speciali, Albo de mundo. Si nectitas autem dimplex est necessaria, sei licet quantum ag intellectum a nigredine erroris. Vnde dicit Albo de quantum ad effectum a solqe affectionis,ues concupiscentiae,unde sequitur.Et mundo. Dicit Igitur , Grexercitus, id est coetus sue multitudo fidelium contra diabolum, carnem de mundum pignantium ad modum meteilus: quia militia est vita hominis super terram. Iob. 7.sui seni numero & merito, quia alibi non fit veta &salubris pugna, etiam si mortem quis sustineat. Vnde Gregorius in Gregoriano. Quisquis extra Eccles et unitatem patitur, poenas pati potest,mar tyr fieri non potest, vel . In caelo, per Osderium de intentionem. Philipp. 3. Nostra conuersatio in aetiis cst, sinu bantur, id est sequuntur eum , scilicet Christum, sevi servi Dominum, sevi milibtes principem. sequuntur inquam imitando de obediendo. Matthaei io. Qui non aeceperit crucem suam &e. -- id est in corporibus in qui-bns currunt, quas cum equis,per viam boni oporis, quos amor Dei stimulat ad bonum. Zacnariae io. Posuit eos quasi equum gloriae suae in bello, id est mundis , qui ab illicitis cohibentur, sapia . Dealbaverunt stolas suas sid est eor-

Iora) in sanguine agni, i siti, id est ornati os, . id est veste byssina hoe est ornatu meritorum ἡecorantium ad modum vestis br sinae, quia ira rita eum magno labore acquiruntur, sicut byssi ia, cum magno labore ad eandorem gucitur. Pro uerbiorum ultimo. Byssus & purpura indumentum, dcc. alia, ex parte intellectus contra deformitatem erroris, supra eodem : Datum est illi ut

cooperiat se brsiino splendido de candido, munda, ex parte affectus contra sordem concupiscentiae vel affectionis. Matth. s. Beati mundo corde

quon am ipsDeum videbunt. Brssus b)sii, genus est lini mollissimi&eandidissimi & est generis seminini: tamen hic ponitur in masculino; quia saeta seriptura noti est subiecta regulis grammaticae. Aliqui tamen libri habent syssino, Ee est idem sensus , L .re, hie ostenditur eius po

tinas, quantum ad virtuosum verbum: quia vis

tu isse praedicauit comminando panam iudicii , quam virtuose inseri malis ἱ sicut prius annun-

i clauit. Vnde dieit, o de ora, id est Ee praedicatione, mur, scilicet Christi, note iis, loquitur pro statu Christi in earne mortali quando praedIca bat, & quia idem modo predicat per suos piae dicatores, soriaste ideo loquitur, quasi de praesenti. Aliqui tamen libri habent. Procedebat , Ilain

diu , id est sententia diuini iudieij , qui incidit

illicitos cogitatus & motus malos. Diuidet etiam malos a Deo & a sanctorum contortio, acutas. quia virtuose separat hominem a vitiis sententia iudicii considerata tamen cum adiutorio gratiae. ite essea citer separabit malos a bonis in iudicio supra primo. Et de ore eius gladius, &c. tin usu, id est cum ipso per praedicationem annun

ciato, percutias, perdendo, amnes senses, id est om-' nes gentiliter viventes, etiam sicut ludat genere, percutiat inquam, quosdam ad vitam: qui scit. conuertebantur, quosdam ad mortem ; qui

scilicet peiores fiebant. Et quod dicit, Omnes gentes potest intelligi de ipso praedicante per sedc par illos praedicatores, uer, hic dei cribit Chiistum quantum ad potestativum a etiam, de Primo, quantum ad actum regengi respessii bonorum & malorum communiter. secundo,quaritum ad actum reparandi respectu bonorum iste-cialiter, Et ipse. Dicit igitur, in regre omne , scilicet homines, tam conuersos quam alios dum sunt in statu vir, in iugase, rea, id est in potestate - inuincibili .eliustitia ua flexibili. Bonos enim Iegit dum sunt in statu vi ipsos eonseruando, nutriendo spiritualiter & promouendo. Malos ve ro regit puniendo vel eoirigendo. Psalm. Reges cos in virga ferrea, σου e, quia alia creatura non poterat, talia , id tu ealcauit, hoc est sup

peditauit, pressit 5 destruxit, ni licet per passo'nem de resurrectionem, torcolar, adcii mortem aeternam, quae sciat toreular habet pressuram detorturam magni cruciatus. Dicitur autem TOGcular , - , propter acerbitatem poenae quae ine briat replendo ι de deiiciendo damnatos. Ieremiae 1 I. inebriabo eos ut sopiantur, &e. Vini inquam, Doris ira Dei, id est vehementis irae , id est cuiusmogi inebriatio erat inserenda, ex diuina i a stitia grauiter puniente. Ideo ergo diuina iustitia dicitur furor irae ; quia ea grauiter de actualiter puniente, vigetur Deus iratus, ad modum suti ii. Ad significandum ergo magnitudinem panae quae debebatur hominibus,niti Deus pro eis passus esset, de ponitur non tantuni nomen Irae, sed etiam dicitur furor irae, ex hae similiter ratione dieitur supra i s. Date illi calicem vini indignationis irae eius, Dei amuso emis, se ille et Patris vel

Tiinitatis, de ex hoe patet quod n s Filius nos

reparasset per clementiam, poterat nos punire

per iust tiam de inuictam potentiam. Ex hoe etiam patet, quia poterit Antichristum & suo damnare, de quibus infra sequitur Ecelesiastieir. Vnus est altissimus creator omnium Omnipotens, vir hasti de selibit Christum quantum ad uniuersale dominium, ad quod significandum , vidit scriptum in vestimento de semorecius, Rex regum. Hoe dicitur specialiter quantum ad dominium super maiores dominatores, scilicet reges δe huiusmodi multi potentes , G Dο

nus elaminamitim , hoc dieitur quantum ad omnes dominatores communiter, de per hoe ostenditur esse Dominus omnium rerum uniuersaliter a

quia si est Dominantium, est de Dominus rebus quibus dominatur. Item quod est Dominus dominantium est signum certum maiestatis infi-

192쪽

EXPOSITIO AVRE A S. THOMAE

nitae, quae omnibus rebus uniuersalitet domina. . tur, vel moraliter vi tangit Glos Nota quod umii Uitum dieitur humanitas assumpta, qua suit Druinitas quas vestita. Plulippen. 1. Et habitui uentus ut nomo. Femur est idem sed differenti ratione: Vestimentum eram dicitur, inquantum

assumpta. Femur inquantum est propagata a parentibus, ideo enim dicitur Femur secundum Clos vi denotetur de vera progenie parentum fuisse. per Femur enim propago carnis accipitur. Vnde Genes 1 . Pone manum tuam sub femore meo, ut adiurem te per Dominum Deum. Ece. praevidit enim Dominum de suo semore nascitu- Ium, per quem adiurauit seruum. Per hoe autem quod dicitur Scriptum, notatur perpetuitas Domini eat Dominationis. psas. Et dominati , eiu1 in omni generatione degenerationem. Est autem sensus praedictorum verborum, ac si diceretur Christus etiam ex parte humanitatis unatae diuinitati; Dominatur omnium uniuersaliter impere tuum. Vel secundum beatum Gregorium superunc locum: Vnde mundo innotuit, ibi de se ultionis sententiam infixit. supra I . Dominus Dominorum est de Reae regum, i di, Descripta excellentia Christi , hae ponitur monitio ad adhaerendum ipsi. Vnde inducit Angulum,clamantem hominibus ut veniant , & congregentur ad ipsum Christum , qui dabit eis aeternum conuiuium. Per quem Angelum signantur praelicato Ies,qui monent homines adhaerere Deo christo. Priino ergo tangitur ipse admonitor. secundo

ipsa moniti Et clamauit. Tatio, admoniti, Dicens omnibus. Quarto modus siue materia admonitionis , Venite. Dieit igitur, o maei in Angelum, id est cretum piaedicatotum qui dicuntur Angeli; quia hominibus annunciant quae sunt salutis. Intelligitur in nomine Angeli petentia, quae debet esse in praedicatore. I A. ir. Ite Angeli veloces, dec. Dicit autem unum Angelum propter uniformitatem doctrinae i quia omnes docui fidem de bonos mores, eadem ratione dicit supra

X. Et audivi voeem unius aquilae, dec. I3. nrem,per vitae rectitudinem, in eontempta terrenorum, in desiderio aeternorum. Tobiae s. inuenit iuuenem

flantem splendidum de e. an si , id est in magna

claritate exempli. Matth. s. Vos estis lux mundi.

Et se tanguntur quatuor quae debetat esse in prae dicatoribus, se ille et ossicii auctoritas Doctrinae uniformitas, Vitae sanctitas, Exempli claritas, vel. In sole, id est ardore tribulationum, in quo debent state lecti de stabile, sine combustione. Ionae 1. Exortus est Sol cum ardore, vellia sole, secundum Glos id est veritatem in manifesto

proponentes. Simile. I. Reg. ix. Ego saeiam hanerem in conspectu solis huius, Gelamaail, praedicando, de notatur in hoc relus animarum , Men agna. vox praedicationis est magna, quando habet adiunctum desiderium magnum iuuandi animas. Item quando consrmatur auctoritate scii.pturae. Matth. i 3. Ideo omnis seriba doctus intes muri caelorum, similis est homini patrisfamilias, qui profert de thesauro suo noua de vetera. Item quando roboratur exemplo vitae. Vnde Is dorus 3. lib. de summo bono. Qui non vivit scut docet , ipsam quam pradicat veritatem contemptibilem iacit. Acra, omni , atillus , id est i

sti a terrenitate eleuatis, de agilibus in prosectu

boni operis, alis contemplationis, da medium cas, id est per bona caelestia cum men

sua de discretione, pes hoe en quod dicit et

Medium notatur mensura contemplationis, vise ilicet non nimis asceradat. per temeritatem:nec

nimis de se dat per pus uanimitatem , vel. Permedium eaeli, sed . empyrei discurrcndo, scit. per

ordines Angelorum considerando, cum intimo

sapore, quantum sit ardor Seraphin, quanta lux

Cnerabiti, quanta giscretio Thronorum . quanta prae eminentia Dominationum , qui Pi incipa- tibii, de Potestatibus praesint,quanto moderami ne omnis terrena potestas constituitur per principatus, quanta virtute potestates contrariae per potestates coercentur, quantia est donumVmutum a quibus prodigia de ligna fiunt: quantum est

donum Archangelorum de Angelorum, a quibus secreta Dei hominibus manifestantur. Item de bent disturrere per cuneos Prophetarum, Conis uentus Praedi eatorum , Choros Apostolorum. Exercitus Martrium , Collegia Consessorem,

Consortia monachorum , de Anachoritarum, Choreas virginum, Contubernia matronarum.

Deinde transeundum ad sontem qui est in medio par ad Vs , id est beatam Virginem, quae inundat plenissime Euminibus gratiae de gloriae. Deinde

ad virgultum in quo omnes recreantur in gloria, scilicet ad Dominum , Iiam, inde colligitur vinum dilectionis summae, quo b c nepotantur ad ebrietatem , de inde etiam emanat sapor vini inebrians iustos spirituales in via rusque ad terrenorum obliuionem. Item ficus dule edinis dul- colantis bonos in patria, de etiam iussos in via, ut suspirent ad aeterna. Item mala granata, ordinatae conuersationis , de mentis seruidae qua parati stit pio Domino in careerem de in mortem ire. sunt autem alae sex eontemplationis. Prima est 3esiderii expectatio. Secunda circunspectio. Tertia intuitio. Quarta admiratio, Quinta exultatio. sexta dilectio. Ad longam enim des derii expedhatione sequitur circunspectio , circunspectioni intuitio de sede aliis intire, hi costenditur modus siue tenor admonitionis de Primo ponitur ipsa monitio. secusso allectiva ratio, Ad coenim. Ratio autem ponitur duplex, scit . duplex resee io, quet dabitur in patria, eis oui Christo adhς- seiunt in via. Vna resectio erit ae Diuina fruitio ne. Vnde dicitur Ad coenam magnam, Alia de malorum damnatione. Vnde sequitur. Vt man- dueetis dee. Dicit igitur, mortite, per gesiderium mentis. Iacob. 4. ApPropino uate Deo , de e.

caurigamim . scilicet spiritualitet per desdeiij

unitatem vel per unitatem caritatis. I. Esdrae 3.

Coneregatus est populus quas vir unus,aiaca iam metuam. id est ad Deum qui nobis erit plena resectio. Unde B. Bere ardus in lib. de Diligendo Deo: Se de/it in meritum, se seruat in pramium se apponit in resectionem animarum sanctarum. Vnde autem dicit magnam; quia persectussima

de plenissima erit illa resectio, de 'quicquid des

delabitus, totum habebitur in fruitione beatiss-- Trinitatis. Psalm. satiabor cum apparuerit

gloria tua, s. scilicet in patria, carnea regum carnes tribunorum, id est ut delectemini in cruciatu reproborum, tam maiorum quam minorum. Plal. Laetabitur iussus eum viderit vin.

dictam , hoc autem intelligendum de cruciatu malorum, non inquantum in cruciatus sue assii Cato absolute, sed secundum quod in ea mani se- statur Diuma militia , in cuius consideratione Beati delectabuntur, quia ordinat peccatum di peccatores in poena. unde Au quilinus in lib. de

Natura boni: Peccatues in suppliciis ordinantur.

193쪽

Distinguuntur autem hic reprobi multipliciter, A qua sciι An id est miracula, tis ara is, id fit ad

α. n4 44 v, beneplacitum de iussum Antichristi. Matth. x

distribuuntur autem secundum statum multiplicein: Primo, secundum statum potestatis secularis, de hoc Tum maioris, unde dicit, regum, Tum

mediocris. Vnde sequitur , cI curnes mἴκnorum. Tribunus dieitur qui praeest uni tribui. Graece auiatem dieitur Chiliarchus, Latine millenarius. Tum minoris, de tales dicuntur: sortes, non solum perpotellatem illam quam habent sed per peruersitatem ad male agendum, quia multi qui non sunt

magnae potestatis,magiras malitias exercent. secundo quantum ad statum regiminis spiritualis, quod in in Ecclesia, de tanguntur subditi, cum dicitur, equoram, quia debent regia praelatis scutSurgent Pseudochristi de Pseudoprophetae, &c. quibus, s licet fgnis.seduin. id eis sevistim a fide

catholica duxit, eos qui accepertini characterem se si

id est fidem Anti ebriui in mente. sdes enim Antichristi erit character ipsius in mentibus infidelium licet inuisibilis, sicut fides Cluisti, est 1ignum Christi ih eordibus fidelium, qui a loraue

νMm, corpore, ima rem eius , unum ergo pertinet

ad meritum, aliud ad eorpus, vel, Character, id est signum Antiehristi per potestatis eius consese

sonem ex parte oris. Et qui adorauerunt &c. per pravitatis eius imitationem, sue conformitatem,

equu, a sessore. item praelati,cum subditur,sub - 1upra i3. Si quis adorauerit dee. Gregorius inGr

nam iis id est praesidentium eis per ei etiam a - r

regendi, licet mali regunt eos. Tertio quantum ad statum conditionis corporalis. Tum libertatis , unde dicit: tiberaram. Tum seruitutis. Vnde sequitur: seruorum. Potest tamen intelligi spiritualiter utrumqi ut tangit Glos in arto quantum ag statum sortunae temporalis, quae est duplex, scilicet indigentiae.Vnde dieitur, portistiis.1olle et secundum temporalem facultatem. Item opulentiae. Vnde sequitur, O magorum . sciliere magnitudinem mundanae opulentia. De his Eet chiel. 3 9. Dic omni volucri & uniuersis auibus: goriano : Antichristus cum omnibus sequentinus suis interueniente mundi fine damnabitur, Gui. hie ostenditur modus damnationis Antichristi,& pseudoapostolorum;quia scilicet acerbissime staminis sulphureis discetentibus cruciabuntur. Vnde dicit. A auri sellie et hestia de P seuduropheta ; quia suerunt copulati in culpa, ses im πιι per noc notatur acerbitas poenae,qua

si dicat, Acerbissime punientur Ze grauius quam

alii ad similitudinem eius, quia vivi comburen tui de hoe est quia grauius offenderunt,insagnum, id est in abundantiam , ignis, scilicet infernalis, conuenite properate, dec. da b stam. Post- c ardem sol ure, id est ardentis cum foetore, sicut

quam descriptit ipsum Christum hic ostendit ira

pietatem Antichristi & suorum, propter quam digni erunt damnatione; quia se licet totis vitibus impugnabunt Christum de eius cultores. Vnde dicit. Et vidi.interno aspectu. Bestiam.id est Antichristum . Et retes terra, id est pseudo eius A postolos. qui videbuntur reges aliorum per doctrinam, de etiam per potentiam; quia magnam potestatem temporalem habebunt ; quia principes ob talent eis. Et dicit Terrae, quia non quaerent nisi terram .vel. Tertae, ia est hominum terreno iarum, qui eis bedient, recitas eorum, scilicri

Antichristi de suorum seruientes Antichristo, de ignis ardens in sulphure foetorem habet adiunctura, infra ro. Diabolus missus est in stagnum,dee.c careri, hie agitur de damnatione minorum, quae minor erit ; quia minus peccauerunt quam

illi per quos seducti sunt, describitur autem horum damnatio, Primo per respemim ad Christum cuius fidem contempserunt, de ideo ab ipso damnabuntur. Sec do per respectum ad unctos, quorum vitam neglexerunt de ideo erunt in opprobrium coram eis, de ipsi delectabuntur in consideratione poenae ex diuina iustitia eis insi-ctae, Et omnes. Dicit ergo,qtarem, scilicet qui secuti sunt Antichristum de Pseudoapostolos, de Pieudoapostoli g, c. Ire asos, per cordium unani- seducti sunt per eos, sicut ante praemissum est, umitatem, adfac. e et lupralum, per blasphemias,per D essem, morte aeterna, in gladia . id est in iudiciali doctrinas erroneas. Der miracula alia multa,qui- sententia, quae quasi gladio sepaiabit malos a Deo de a sanctis , sedenti, δεμν/quum. Christi pirsidentis suae humanitati, quasi dicat quia min

res sunt in culpa, punientur communi poena r

proborum quae gladio intelligitur. Iob. is. Fugite a 'saeie gladii&e. qui procedit, id est procesiit. Δ ore, id est praedieatione eius ; quia sicut praedicauit se implebitur, vel . Procedit , etiam nunc. Ex ore eius, &e. . omnes aues caeci, id est iusti, volantes per contemplationem, vel des derium ad caelestia Gai urat asini ιιra rum, id est delectati sunt videndo poenam eorum, considerando diuinam iustitiaiti in ea. Isa. vlt. Et erunt usque ad , studebunt fidem Christi extinguere, enm ilia. id est contra illum , qua sedes in equo, id est contra Christum de quo supra eodem Ecce equus albus, de qui sedebat.&c .s cum exectis ratis, id est contra fideles, qui sunt exercitus Christi, contra quos pugnabunt modis praetactis, de etiam disputationibus , promissis ae donis, minis ae flagellis, de alias modis. Dan. s. Consurget rex impudens sa eie, de interficiet robustos de populum sanctor depost sequitur, Et contra principerrincipu consurget cApprehens, te ostendit ipsam damnatio

nem Antichristi de suorum, de Piimo damnati nem Antichristi & Pseudoapostolorum. secundo E facietatem visonis omni carni.

damnationem aliorum per eos seductorem. Et cateri. Circa primum. Primo ostendit damnationem ipsorum. secundo damnationis modum,

Vim missi sunt. Dicit igitur, T appres a es sesia,

id est captiuatus est in aeterna poena Antichristus. Loquitur autem pro statu damnationis eius , oianitia Istias .pse a. id est coetus Pseudoaposto. lorum, qui videbantur veri praedicatores, cum

essent pleudo, id est salsi. Propheta enim quandoque idem est quod praedicator, de gicit in singulari, propter uniformitate in intentione de ma litia. illli enim erunt vulpeculae Sampsonas, habentes caudas eolligatas cum Acibus. Iudic. is.

CAP. XX.

ET Vidi Angelum descendentem de cae

lo, habentem clauem abyssi,& cathenam magnam in manu sua. Et apprehendit draconem serpentem antiquum,qui est Dia. bolus, di Sathanas, de ligauit eum per annos mille, de misi eum in abyssum, de clausit Ee

sgnauit super illum ut non seducat amplius

194쪽

gentes, donec consummentur mille anni: A igitur idi, quasi dicat, ita per reuelationem

& post hoc oportet illum solui modico tem pore. Et vidi sedes, &sederunt super eas, Seiudicium datum est illis'. Sc animas decolla torum propter testimonium Iesu,&propter verbum Dei: δc qui non adorauerunt bestiam, neque imaginem eius, nec acce. perunt characterem eius in frontibus, aut in manibus suis, dc vixerunt, Bc regnauerunt cum Christo mille annis. Caeteri mortuorum non vixerunt, donec consummentur mille anni. Haec est resurrectio prima Bea intellexi damnationem Babylonis Ac Antichristi ac suorum. Intellexi etiam damnationem diaboli fi endam per Christum , qui ipsum in primo aduentu ligauit, de hoc est, in missi An sum, id est Christ m. distendentem decati, id est de sita altitu dine se humiliantem, per carnis assiunptionem. Psil. Inclinauit caelos de destendit, de hoc magis dictum est supra io. Et vidi Angelum de e. ha hemem . .em abbi, id est potestatem elaudendi abyssum, id est corda impiorum tenesrosa, ne scilicet diabolus per eos quantum vellet procedat ad peruertendum alios actu exteriori , vel . Abyssu, id est ipse Diabolus tenebrosus , quem

tus, εc sanctus, qui habet partem in resurrea d Christu potest claudere, id est eius malitiae elictione prima, in his secunda mors non habet potestatem: sed erunt sacerdotes Dei, de Christi: de regnabunt cum illo mille annis. Et cum consummati fuerint mille anni, soluetur Sathanas de carcere suo, 3c exibit, de seducet gentes, quae sunt superquatuor angulos terrae, Gog, dc Magog,&congregabit eos in praelium , quorum numerus est sicut arena maris. Et ascenderunt super latitudinem terrae, &circumierimi castra sanctorum, de ciuitatem dilectam. Et descentus ad aetii , . - magnin , id est potestatem magnam ingerudi poenam de omnes impios. Per clauem ergo de cathenam potestas Christi signatur, sed per clauem inquan cum claudit exitum nocumento, per cathenam inquantum constringit supplicio. Primum respectu culpae. Secundum res nectu poenae. Sed contra, supra '.dicitur. Vidi stellam, id est diabolum de caelo ce cidisse, de data est illi clauis putei abyssi. Quo

modo ergo diabolus &Christus in eadem pol e- state conueniunt Respond. Non est eadem potestas. Diabolus enim dicitur habere clauem putei ab1 sit; quia ex permissione diuina potestatem dit ignis a Deo de caelo, de deuorabiit eo, , C dum mpituβ impios, quos delita

. cit m ampliora peccata. Christus autem dicitur

habere clauem abyssi. quin potestate habet claudedi diabolo S impiis egresum ad opera praua,

vino tantum aliis noceant, quantum vellent hoc aute est bonum, primum vero malum, m niam , id

est in operatione passionis & resurrectionis, locundum Glosquia per virtutem passionis de gloriam resurrectionis, per quam factus est potens super daemones etiam inquantum homo cohibere potest eos, vel . In manu, scilicet inlibito in se cultate suae voluntatis; quia illa facultate potest quando vult uti, cr apprehendis, hic ostenditur ipia ligatio diaboli, de quia est nune ligatus, quod tandem soluetur. ideo Primo ostenditur eius ligatio facta per Christi passionem. Secundo eius solutio futura ante mundi consummationem, Et post hoc. Circa primum. Primo ostenditur necessitas, quia scilicet diabolus est totus sitibundus ad animarum seductionem. secundo, Tempus, scilicet quo durabit ligatio, Et ligauit. Tertio locus ubi eum scilicet ligauit, Et misit. Quarto modus, Et clausit. Dicit igitur, c apprehendi , scilicet Angelus, id est Christus, hoe est malitiam tenuit, ne in actum procederet quan tum vellet, sicut post exprimit in verbo ligandi, vel . Apprehendit, id est diabolum peccasse, in procuratione mortis siuae manifestauit collisendo ipsum, dracanem, id est diabolum, quem se vocat propter violentiam ι quia draco est genus se

dc diabolus qui sed ueebat eos, missus est in stagnum ignis de sulphuris: ubi de bestia te

Pseudoprophetae cruciabunt ut die ae nocte in secula seculorum. Et vidi thronum ma .gnum candidum, de sedentem super eum, , cuius conspectu sugit terra de caelum, Sc locus non est inuentus eis, Et vidi mortuos

magnos de pusillos stantes in conspectu throni, Sc libri aperti sunt: Sc alius libera pertus est, qui est vitae de iudicati sunt mortui ex his quae scripta erant in libris secun . Ddum opera ipsorum: Zc dedit mare mortuos , qui in eo erant: de mors, dc infernus, dederunt mortuos suos, qui in ipsis erant: de

iudicatum est de singulis secundum opera ipsorum. Et in sernus, Be mors missi sunt in stagnum ignis. Haec est mors secunda. Et qui non inuentus est in libro vitae iscriptus, mis

sus est in stagnum ignis. C A P. XX. ET GAEAmta'. Hie agitur de damnatione L

diaboli Se daemonum. Dediabolo tamen ex pressius agitur: & in eius damnatione, damnati ad monum si nul intelligitur. Christus autem eum

damnabit, de poterit ipsum damnare sicut potuit eum in primo aduentu ligare, sicut dicit Glos. Primo ergo ostenditur ligatio diaboli facta per

Ciuillum in aduentu primo. Secundo eius damnatio facienda per ipsum in aduentu secundo. Et cum consummati suerint. Circa ligationem. Primo ostenditur. primus aduentus Christi. Secundo ostenditur in eo potestas ligandi, Habentem.

Tertio ipia tisatio diaboli. Et apprehedit. Quarto fructus ipsius ligationis, Et vidi sedes. Dicit

rimis violenter opprimens ,serpentem, per astutiam. Genes. . Serpens erat calliator&c.mur Gn, per coiisuetam nequitiam, qui es GL A per deiicientem se perbiam , quia propter superbiam

cecidit. Diabolus autem interpretatur deorsiam fluens, CT Sarbaras, per incitantem malitiam. Sathanas enim interpretatur aduersarius. I. P ct r. s. Aduersaruis vester diabolus circuit quaerens que deuoret, cT IUuit eum, id est potestatem eius coercuit ne noceat et diis, quantum ante eius aduentum. Gregorius sit per hunc locum: Pote

tia Diuinae dispensationis astringitur, ne inquan

195쪽

IN AP o CALYP

tum noeere valetectenetur, , t anu ,id est, Aner uniuertum tempus a tempore passionis Chritia, usque ad tempus Antichristi. Numerus enim millenarius est persectus; quia terminat numetos praecedente, , nec ultra eum est alius numerus,riis per iesumptionem. vnge recte lignat vita. uersitatem, sic exponit Augustinus dici. Lb.de Civitate Dei inducens illud exemplum. Vertium quod mandauit in mille generationes, id est in

omnes, vel secundum Glos Tempus a passione Christi, usque ad tempus Antichi uti signatur per

mille annos , quia illud tempus hominibus conceditur, ut praemium acquirant per meritorum persectionem, Ombraeum, permissiue, in abessem, id eli in eorda tenebrosa impiorum. Glos eiectiis sὶ fidelibus. Et bene dieit, Misit quia nihil potest,

ius permissus. Matth. s. si eucis nos,&c. Gregorius iuper hune locum. Antiquus hostis in abys. sum mittitur a quia relegatu, a bonorum cordibus, apud reproborum mentes reclivius eis atro.

cius dominatur, O ctiosi, hic ostenditur modus ligationis. Ligauit autem eum dupliciter. Tum ipsi sortitet cohibendo, scilicet ut non possit procedera. r classi . scilicet eum insta limitationem suae potestatis, vel in cordibus impiorum, rasi dieat ei testatem subtraxit nocendi qua isoque tamen permittit cie culto & iusto iudicio. Iob. 33. s conclusit ostiis mare id est diaba - Ium; scilicet chrtilus. Primum ostium suit incar

natio. aliud Passio, aliud Resurrectio, aliud Asneenso . Tum fideles firmiter muniendo, scilicet sigillo passionis tr no Urim eum, id est fgillum posuit super ipsum se clausim. Quod autem dicitur super. notat detentionem & cohibitionem suae malitiae. Posuit in qua sigillum ad est signucruci citius virtute fideles eum repulerunt. Erechiel. s. Omnem siper quem videritis Thau . ne Occrgatis, is nisse Aca ita tentationes interiores vel exteriores. per se vel per alios grati , id est electos de diuersi, gentibus, ganee eo ,,mmemurn Ileami. id est donee compleatur uniuersum tempus

a passione usque ad tempus Antichristi. sed contra. Nonne modo seducit 3 Respond. Sic eos qui nnolunt bene uti armis sibi a Christo datis vel queriremur ii vellent, ante passionem autem non habebatit homines tanta adiut Iria; quia tunc nosuit tanta gratia. item nee tam esseacia sacrameta. Item nee exemplum Christi. item nee passio sua adhue suetat. Item ante aduentum christi, omnes trahebantur ad limbum. Modo aperta est ianua. Vnde modo ligatus est respectu temporis quod praecesserit eius aduentum ac passionem,s,' b.e.hie ostenditur sutura solutio iam ligati, s seMιν 1 r. necessitate immutabilitatis a quia 'Deux se disposuit. vel . Oportet, id est necesse est necessitate magnae virtutis , scilicet ad examinationem electorum,iliam bim . id est laxari, quan- Etum ad potestatem prius ligatam . moauo tempore, scilicet tribus annis ac dimidio, scilicet tempore Antiet tisti. Matth. 1 . Et ius breuiati sui sient, die. Gregorius in Gregoriano, Tunc antiquus .hostis suis membris traditus, pauco quidem in tempore; sta multa contra nos laxabitur virtute, G i di, hi e ostenditur fructus ligationis, qui est plex, seid. opportunitas merendi in via, & pe ceptio praemii in patria.& ad utrumq; horum debent fideles attingi. Primo ergo tangitur regulatio status. Secundo perceptio aeternae gloriae, Et animas. Tertio subditur excitatio humanae desidiae. Haec est tesurrectio. Circa primum, Primo

s I M. C A P. XX.

ostenditur obedientia lubditorum mim vocantur Sedes. Secudo regimen prae atorum. Et sederunt. Tertio, quia necessitas ossicis ad hoc cogit,ostem datur auctoritas ipsorum. Et iudicium. Dicit istitur . cr i a feris, id est subditos paratos subesse praelatis obediendo, iuxta illud Pialmistae: v Oumentum factus sum apud te, tr sederum, scilicet praelati superistus, i edent Praelati iubditis cum eos recte regunt, supra . Et in circuitu tedis, lec. sedilia dicuntur ibi sibditi. N eautem sint torpidistimulat eos auctoritat osseti iniuncti. unde sequitur, O rudicium. id est potesta, iudicandi,idest regendi subditos, fatum silicae illacet a Deo; quia specialiter bonos pastores instituit Dominus, supra s. Faciam illum columnam &c. Posset etiam uitelligi pro statu soluto, Et vidi sedes, id est au-cholitatem multiplie em persectorum, crammas, hic tangitur perceptio gloriae quae habetur ex meritis. Vnde primo ostenditur meritum. Secundo praemium Et vixerunt. Tertio per oppositum ostenditur damRatio malorum, Et caten. Circa primum, Primo ostendit mentum Martyrum .s cundo Consessoriam,Et qui non adorauerunt, vel meritum iustorum ostenditur. Primo quantum ad operationem boni. Secundo quantum ad decimationem mali. Dicit igitur, cr ammas, scilicet

vidi, decor o m. id est Martyrum, qui decollati fuerunt,& hoe pro re,otin .m,m Iesu, id ein quod exhibuerunt Christi humanitati, in qua, de petquam saluat nos, Iesu enim interpretatur salut iis, de est nomen si ij iii humanitate assumpta. Lucae a. Vocatum est nomen eius letis, dcc. propter ver Dci.idest propter testimonium quod dederunt Christo, quantum ad Diuinitatem. r. Ioan. i. Quod stat ab initio &e. Ἀδ, smiliter,

tichristum in ieipso, neruo inutim eius, id ein statuam , ad litera , vel imaginem. id est Apostolos falsos ipsius, in quibus eius consormitas apparet, nec acceperum charae erem, id est smum, ditis

insioni Ias . scilicet in manifesta confessione, ausis miniau sis, id est in impia oper1tione, & scdescribit conseilores,quantum ad declinationem duplicis mali, seil. Nel angae adorationis Tum in se, tum sua imitatione, sue imago intelligatue corporaliter sue spiritualiter pro Pseudoatostolis. Item umpta consignationis, supra i . Si quis adorauerit bestiam & imaginem eius, &c. τι-xuun , hic ostenditur praemium de hoc quantum ad primam stolam. & tangitur duo bona gloriae. Vnum est vitulo emtudo .secundum honoris celsitudo. Vnde sequitur.Et regnauerunt. Dicit igi- ur, . retron , quas dicat. Non solum vivent in futuro post iudicium, sed etiam iam vixerunt, id

est iam vitam receperunt, qua vivent, haec autem

vita est ex coniunctione ad vitam increatam, haec autem vita habet plenam selicitatem. unde Au sustinus 6. lib. de Ciuitate Ddi. Eam quippe vitam ubi est siue sue felicitas, O regna μοι, per regiam dignitatem, cum Christo, qui in aeternum regnat, unde similiter de ips. hae e duo bona sunt

contra duplex malum poenale vir. scilicet conta miseriam mortis, de contra vilitatem vitae, aut ipsam mortem, subiacet enim homo hie multiplicivilitati. Propter hoc bona gloriae ait Apostolus: Desiderium habens distatui,& esse cum Christo.

mille anni t. id est per uniuersum tempus,quo paulatim colligitur numerus electorum vi que ad fi- hem mundi: quia usque tune animae regnant ex

vita sine corporibus eum Christo : postea vero

196쪽

resument eorpora: & in eis sine sire regnabunt. Per millenarium ergo. signatur totum tenasus, quo animae cum Christo iegnant in patria donee impletus sit numerus electorum de accipiatur lai, e tempus, ut cum di ur: Lux perpetua lucebit panctis tuis, de aeternitas temporum. sed obiiciunt Iudaei. Quod s verum dicit Ioannes, ergo post mille annos terminabitur regnum Christi. Responsio iam patet; quia per mille annos nonsgnatur numerus mille annorum cum de numeto loqii aut B. Ioannes in hoc libro ratione mysterii ut patet supral; . in fine & i . in fine. Igitur per mille nox signatur totum tempus, quo colligitur de iucca sue impletur numeliis electorum , post vero animae simul cum corporibus re- agnabunt m caro quasi dicat, ita mortui propter Christum vel in Christo vivent, ita gloriae , de econtrario, caeteri marin rom, id est alii uiter mot- tuos morte naturae. Alii, scilicet aptae dicti, vel secundum Glos. Caeteri mortuoium, id in caeteri a praedictis in anima mortui, κ,niis Histicissi cet vita immortalitatis, quas dieat, in mortem

aeternam ceciderunt . .nec cii Ammemsu malle anni,

id est donec compleatur tempus quo colligitur. numerus electorum, tunc enim simul iii anima de corpore morientur. Matth. 13. Ibunt hi in supplicium aeternum,isti autem in vitam aeterna. Ex

praemissῖs patet fructus ligationis diaboli; quia per hoe fideles melius proficient in via di iterum Iiberius ae facilius percipiunt praemium in Ia

tria; quia pereius tentationes non se impediuntur consentiendo , cum potius vincat de quia non potest eos trahere ad limbum eo modo quo prius eum sit aperta ianua. sed quomodo dicitur, Non vixerunt cum anima semper vivat, onia immortalis 3 Respond. Est vita animae multiplex, scilicet uita qua iii se vivit naturaliter,hanc Dunquam perdit, de hac non agitur hac. item est vita quam ii ibuit corpori sine qua vivit in corpore, hane nolesemper habet. item est vir a quam recipit , scilieet supra vitam naturae, & haec est duplex : scilicet vita gratia in via, de gloriae in pa- tria. Quod ergo dieitur. Non vixerunt potest intelligi de vita animae secudum quod vivit in corpore, A se ly. Donee accipitur exclusue, Donec

consummentu; mille anni. id est donec consummetur tempus quo paulatim completur numerus electonini. Post enim recipient corpora.. item

potest intelliti principalius de vita gloria S ly. Donec potest aecipi inclusue; quia nune ante, nunc pos . Potest etiam hoc modo accipi exclusue, scut prius expositum est secundum Glos Non vixerunt, id est mortui sunt in anima petpriuationem vitae gloriae. Donec, de c. id est donec compleatur numerus electorum . quia tunc

non ilitum in anima erunt mortui; sed etiam in E corpore per priuationem aetetnae vitae S acerbitatem poenae perpetuae, sub strionem , hie ponitur excitatio humanae ignauiae ad quam excitan dam. primo utitur commendatione in gcia erali secundo descriptione in speetali In his circa primum. Primo commedat statum bonorum ante tu licium. secundo istos beatos habentes hune natum . peatus. Dicit igitur. hae estponnectis εν nra,ccilicet quod ligatus est Ei ab dus de quod homines resurgentes a peccatis proficiunt in meritis,& quod animae exutae statim nili habeant aliquid purgabile. transeunt a i statum beatitudinis. Nota Clos haee in resurrectio, &e. Dicitur autem prima, ad difforentiam secundae , quae erit resurrectio generalis eoi porum,de qua l. Cor. s. Omnes quidem resurgemus,&e. Darvis, quia bea titudinem consequitur, G cI M, quia in ipsi beatitudine si matur, ut nunquam perdat. sanctus enim vno modo idem est quod firmus, vel confirmatus, qui habes pariem, scilicet cum alii a electis, in , fur redi, ene rima, quae in tribus est se

cundum Glos. Diaboli ligatio, Exitus a peccato cum prosectu in bono, Primae stolae perceptio,

quantum autem ad hoc tertium, videtur principaliter hic accipi, unde semiitur, in his. dec. Supra 6. Datae sunt illis singulae stolae,&e .isIm,hievtitur dannuatione in speciali. Describit autem resurrectionem primam quantum ad gloriam animarum in patria dupliciter. Primo quantum ad absentiam mali quasi dicat ; vere bea. tus est; quia in his, qui scilicet partem habent iii resurrectione prima per primae stolae perceptionem secun L mora, scilicet mors gehennae,non L. In tot fatem, scis. ut absorbeat eum. Prima mors est culpae,& est in anima. Psal. Illumina oculos meos ne unquam obdormiam in morte. Secunda

est gehennae,quae sequitur ex stima de est simul in corpore & anima vi dicit Glci supra L. Qui vicerit non laedetur a morte secunda. Secundo quantum ad praesentiam boni, quod tangitu: duplex, ille et Dignitas saxeidotalis in Dei honorin catione. Item dignitas regalis in honoris partici patione , Et regnabunt. Dicit igitur uiae, is- , Arri Dei, se ilicet patris, s G. i id est filii, qui est Christus patiis quia ab eo secundum humanitatem unctus, de quia singulariter ab eo dilectus, quasi dicat, laudes aternas dabunt diui. nitati & humanitati. Psal. In saecula saeculorum

laudabunt te, r gnatum, in aeternis bonoribus, cum illo, scit. cum Patre de Filio incarnato. idem

intelligendum est de spiritu sancto, quia ci erunt

coni uicti, mille annis . id est per uniuersum tem

pus a passione Christi usque ad finem mundi. post

enim regnabunt, non tantum anima, sed anima simul de corpore, O cum consumma j, hic ostenditur diaboli damnatio facienda per Christum in

aduentu secundo. Primo autem osten ditur m

tum supplicii. Secundo ipsum supplicium diaboli. Et descendet. Tettio ostenditur forma itidici Linquo scilicet damnabitur, si vidi thronum. Circa primum notandum, quod ita damnabitur diabolusu quia abutetur potestate sibi a Deo re missa, sub Antichristo praeter illa peccata quibus prius Deum offendit. P imo ergo 1stenditur

laxatio diabolicae potestatis. Secundo abusus potestatis laxatae, & exibit, ubi ostendit ut abusus potestatis. Primo, quantum ad seductionem malorum. secundo quantum ad impugnationem bonorum, de congregabit, ubi primo tangitur aggregatio adiutorum. Secundo malitia congregatorum,& ascenderunt: Tum in generali,Tum in speciali eum sequitur. Et circuierunt. Dicit igitur, o itim tonsi,mmasi, quasi dicat, ita signauit Dominus diabolum, donee consummentur mille anni, scut diistum est supra post principium

capituli. Et cum consummati fuerint, mille anm,

id est templi, a Passione Christi usque ad aduentum Antichristi .f.liariti se sanas, id est laxabitur

ei potestas, soluetur, inquam , de trionesu. , id est , de cordibus reproborum in quibus ligatus est, quas in carcere, ne ab eis de per eos irrumpat ad nocendum quantum vellet. Vnde Gregorius in Cregoriano. Tempore Antichristi de iniquorum cordibus nunc occulte saeuient bus eductus pro

197쪽

iN APO CALYPSIM, CAP. XX.

.eges.& tune accepta potestata contra Eccle- A tatem quantum ad stremittatis unanimitatem, sam , in vim apertae persequutioim crumpet, crsolutus xumi, scilicet in apextam de crudescio per secutionem. res ducti, id est seorium ducendo a christo gecipietum G, gentiliter de impie viventes quasvntsuper ra mitis serrae, idest in quatuor partib mundi& nominat has Gentes Gog σι De huiusmodi .Erech. ,s. Fili honianis,&c. De his sunt opiniones diuersis. Dicunt Crim quidam iudaei, quod sunt quaedam Gentes, qua habitam in oriente, quae in fine seculi venient vi expugnent Hierusalem sed vincent ut a suo Messia,

Stune aedisse abut Hierusalem auream ciuitatem, quantum ad diuinam caritatem ψὰ sendi , hic

ostenditur supplicium diaboli cum quo mali da nabuntur, de Antichristus de eius Psseudoapostoli. Primo ergo osteditur damnatio implorum .se

cundo damnatio diaboli seductoris eorum , Et diabolus. Tertio ostenditur associatio Antichristi de pseudoapostolorum, Ubi bestia. Dicit igitur. dsenta, id est descendet, enti, scilicet

rhennalis, derati, id est a sublimitate Diuinae i

itiae S potentiae, quasi dicat, Deus ex sua iustitia altissima inscit eis pcenam ignis aterni. Per hoc autem quod dicitur. Dascendit intelligitur illud Tob. i3. Portae Hierusalem ex sapphi- pondus opprimens. Non enim intelligitur des- . e. Alii dicunt has gentes esse aquilonare ,& s census localis a QM, t, id est deuorabit, .s,id

Iuxta

ro,&c. Alij dicunt has sentes quod Alexander inelutit eas in montibus Macedoniae, de tune exibunt, de per eas Antichristu; procedet ad alias superandas, sed quicqvid de hae secunda opinione sit, ad minus in hoc loco non videtur agi de Gos de Magog, sub liuellectu sentium specialium , sed generaliter, per hoc signatur uniuersitas malorum, qui adiutores erunt

Antichristi ad persequutionem fidelium. Additur enim. Quae sunt super quatuor angulos terrae.

Vnde dieit B. Augustinus 1 o. de Ciuitate Dei: Gentes istae quas appellat Ioannes Gog de Magog non ita sum accipiendae, tanquam sint ali quae in aliqua' parte terrarum , barbari eon. stituti, toto namque terrarum orbe signis eati sunt isti ei te cum diluum est:Quae sant in quatuor angulis terrae. Nota igitur quoci Cogintepareta tui tectum, Magog de tecto:quasi dicat, seducet omnes impios quos poterit, in quibus nune quas in tecto latet ipse diabolus unde nune sunt tectudiaboli, sed iuue erumpet quasi detecto,id est de

occulto sue malitiae in apertam persequutionein. Vnde Augustinus exponens haec verba in eodem ait: Tectum Gentes sunt; quia in eis nunc quodam modo tegitur inimicus antiquus:& detecto ipsa erunt quando in apertum odium de operto eruptae sunt,s onP iras scilicet impios. Glos.

N on localitet sed niente, quia scilicet faciet eos

unanimes .

siones, commitiationes. promissa, dona,n agella, Ee aliis modis, vortim. scilicet malorum . numerus est sicut in na maris. id est ita innumerabiles 3e steriles, supra i s. procedunt ad reges,dec.c rasen δε--nt id est asceri lent hoc est per superbiam eleu bunt se iure laritudin m una, id est in omni orbe

exercebunt malitiam suam. loel . . Et gens ascen, det super terram meam fortis de innumerabilis, O circu exsul, id est circuibunt, per hoc notatur, quod intus non intrabunt pereste iriminalitia; quia nunquam omnino Ecclesia deiicietur. iste irrcuitus erit diligens perstructio & conatus adest ubique occupabit de exurez. Iob. 2C. Devorabit eum ignis, dec. G d, Mim qui fiduc sat eos j

ses s. id est mittetur, scilieet in die iudicii, Uagnum gati sulphuris id est in abundantiam ardo iis, de littoris eum submergentem. Ezechiel. 38.

Ignem de sulphur pluam super eum & super exeracitum eius, ibi, id est in quo stagno, ex sesia. id est Antielit istus Ueudo . heis, id est pseudoeius Apostoli, restialami. duae mese, id est eontiniae, in secula, consequutiua ,se iasm, hoe est in aeternum supra i . Nec habent requiem die aenocte, &e. ubi de hoc dictum est. Nota etiam

- Glos. Respecti1 gloriae, &c. Aranu , hie ostenditui forma iudicii, quas dieat ; se iudicabunt homines & daemones, secundum opera sua, ita quod quilibet cognoscet merita sua. Primo

autem tangit quaedam, quae erunt circa iudicium,

de hoe siue ante, hue post secundo ostendit ipsum iugietum, Et iudicati simi. Tertio iudieii exequutionem sue effectum, de infernus de morantisti. In prima rie. Primo tangit iudiciariam potestatem persectorum. Secundo immutatio. nem electorum, A cuius conspectu. Tertio prae-1entiam iudicandorum. Et vidi mortuos. Quarto manifestationem meritorum, Et libri. Dicit igitur π mia frenum, id est Ecclesiam qu est thronus Dei; quia sedet & quiestit in ea, de in ea qua- ag persequendum fideles, unde sequi ' D tum ad persectos sedebit iudicans mundum in iu-ium. scille et contra fideles, perIeriua- dicio, magnum, dignitate. 1. Reg. t o. Fecit salo- moti thronum de ebore grandem, vel . Magnum, multitudine fidelium, candidum, sinceritate, vclcandidum immortalitate, & vidi, dotem fuerom, id est Christum qui in die iudieii sedebitur viris persectis de per uos iudieabit de iaciet destructionem praemiae m. i. Corint. 6. An nescitie quoniam sancti taliae mundo iudicabunt in conoema est praesentia qua tune omnia conspiciet ag disponendum, Misita est iugi et, quantum ad stiorem statum terrae quam caleamus, calum, id est aer in quo respiramus. Matth. 1

peruerten3um fideles ad instar capitis sui. De L Mmus, . id est non inuenietur , as eis, scilicet terra quo l. Pet. s. Circuit quaerens quem deuoteis Lla sanct rum, id est iustos seniper ad resistendum vitiis natatos. Vnde de Eeelesing icitur Cant. . Terribdis ut castrorum acies ordinata, sciuitarem.

id est Eeelesam. quam vocat ciuitatem, propter vilitatem iustorum ad resistendum , secundum Glos. Gregorius. Omnis pugna viam niter aggressa, victoriam parit, MI L . scilicet a Deo, foe dicit ad consolationem iusto tum, o uos nutrit & protegit . quia diligit eos. Piouesb. s. Ego diligentesmo dilino. Ze segescribit iustos perlecutionem sustinentes tempore Antichristi,quantum ad uia, scilicet quantum ad pugnae strenui de caelo , videlicet quantum ad priorem speciem, quas dicat. Non remanebunt ii statu vetustatis, de deformitatii vi prius. Psal. Mutabit eos & mua

tabuntur, c Udimor uos, morte naturae, de se intelligitur de bonis, tamen imperfectis propter illud , quod sequitur: Et de magnis vel . Mortuos. Glos malos, olim secundum fortunam id potestatem seeuli cr fili. , diuitiis de potestate, stantes id est corporaliter praesentes in eorporibus resumptis, in conssem ibi t. id est in conspectu fici sectorum, qui tunc conspieient merita linguisorum, qui erunt thronus Dei; quia Christus sedebit in eis, id est pet eos iudicabit ι quia eos

198쪽

lys EXPOSITIO A

ciet iudieti. sapient. 3 Iudicabunt nationes,dec.

ι , scilieri conseientiarum : veri sunt, id est aperti erunt. quilibet enim in conscientia frua, quas in libro aperto, cognoscet bona sua vel mala. Dan. r. Iudicium sedit de libri aperti sunt, O iti, M K se ilicet Christus in quo scut in libro legent nis iusti se recte secisse, samulando ei quetam excelsum videbunt potestate , & mali se male sectile, cum eum sibi iratum de tam poten tem aspicient,is ritis Hi, id est potens de magnus apparebit, qus es tua, quia dat vitam suis vel lubri aperti sunt, id est diuina praee epta manifesta

erunt, quae modo multi nolunt cognoscere, tunc enim cognoscent,quantae virtutis de auctoritatis

sint Diuina praecepta, de scient se propter eorum contemptum condemnandos. Et alius liber, scilicet Draestientiae, in qua qui videt omnia, videt quali in libro. Apertus est, id est tunc erit apertus, cum nunc sit clausus: quia mali scient se noli esse praedestinatos ad vitam. boni vero scient serae destinatos suisse. Qiti est vitae, quia in hoe li-ro vivunt omnium reru rationes. Ioan . l. Quod

iactum est in ipso vita erat,vel quia in libro praseientiae electi sunt praeordinati ad vitam, Gratidicati , hie ostendit ipsum iudicium. Et primo per

comparationem ad serapturam praemissorum si biorum. Secundo per comparationem ad integritatem ipsorum iudicati donam; quia in corpore de anima iudicabuntur quantumcumque cor Ἀpora suerint dispersa de dilaeerata vela mari .el 'ab alio elemento absorpta , Et dedit mare. Vbi Primo ostendit Diuinam potestatem in hominis

reformatione , quoniam adhuc unietur anima corpori, v bacumque utrumque suetit. secundo

iudicii aequitatem iniusta retributione, Et iudicatum est. Dicit igitur, O mssica isent, id est iudi- ea butur a Christo de a viris pci sectis, risi, inor te eulpae, seeundum Glos. ex his, scilicet peecatis, rasom eram in libris, scilicet conseientiatum, vel praeceptorum, in quibus legent ilia peccata, hoe est scripta erunt. ludicabuntur inquam te cundum opera i sortim, quasi dicat, illud iudicium erit secundum magis es minus, secundum quod imagis vel minus peccauerunt, supra a. Dabo viii - λcuique vestium lecundum opera sua , δ δε - ν adest dabit, inti Ums, id est corp ira mortuo ,rum quae quandoque detinuit, quali dicat illi qui mortui sunt in mari, resurgent cum corporibus suis. De his autem minus videtur, unde per locum a Minoti omnes alii resurgent, hoc autem dicit ut ostendat, quod omnia corpora mortuorum hominum resurgent quantumcumque videantur absorpta. Nota Glos vult aperte, dec. qui in eo eram, se ilicet submersi vel proiecti quantum ad corpora. Et dicuntur hie mortui tam boni quam mali in mari submersi. Deinde loquitur rde animabus ; quia homo ex anima de corpore constituetur de reformabitur in resurrectione, σνηιν , id est Diabolus, qui causa in mortis, tam piritualis quani corporalis. Sap. I. Inuidia Diaboli mors , &e. G ιη', .sei licet locus infernalis, dea ram, id est dabunt, mortuos sos, scilicet

animas mortuorum morte naturae quos detinent,pM m a s eram, ante resurrectionem. Diabolus enim detinet animas reproborum in inferno de

ita diabolus tenet eas simul de infernus, de bene iungit hae duo, quia qui subiicitur diabolo per

culpam,incidit in inscinalem poenam q. d. Etiam animae reproborum redibunt ad sua corpora nepeas actuatae pulcrit ab unione, Diabolus nec in

A semus: multo magis autem constat de animabui sanctis. Reformati autem per rc surrectionem iudicabuntur seeundum merita sua. Vnde sequa tur, π udii afums, id est iudicabitur, HI PM . scilicet bonis de malis, sine acceptione pelion secundum opera ipsorum. Psal. Tu reddes uni cuique seeungum opera sua. insem . Hic ostendit iudicii exequutionem, vel esse nn qilia scutfudicatum erit per Christum de per sancto, se implebitur. Mittet enim Deus reprobos tam daemones quam homines in infernum, . inse,ntis id est daemones, quibus grauissima poena est in inferno, er mors. id est diabolus, qui est causa mottis, mis,sent, id est mittentur diuina virtute, cui resisti non potest, insu m. id est in abundamin B simam de profundissimam scenam , Cm, Gregorius in Gregorianor Apostatam stilitum a conspectu districti iudicis ad aeterea supplicia rapiet tempestas pauenda, de qua scriptum est; In circuitu tempestas valida. Deinde describit illami mam ut timeatur, hac infecunda mora, de qua sua pia eodem, In his secunda mors, dcc. quasi dicat. Cauete a morte prima, ut euiteris secundam, deinde loquitur de hominibus reprobis, o qm non 1 emtis es, in edi tremo iudicio beri os in I, i t quantum ad paginam pa aedestinationis. Vnde Glol. id est ad vitam praedestinatus , missos es, id est mittetur, in gnum ors , ministerio Angelo-- rum. Matth. is. Exibunt Angeli. Sic ergo per In -- sernum intelliguntur daemones , per Mortem Diabolus, per eos qui non sunt scripti in Libro vitae, reprobi homines. Aliter per Insonum secundum Clol. signantur homines reprobi a quia sunt profundi in vitiis, de quia debetur ei; in 1 nus, per Mortem diabolus ut prius. Deinde vi magis terreat, dat quas regulam, qui damnabuntur , scilicet illi qui non sunt pt destinati ad vitam. Vnde subditur. Et qui non est inuentus,5 c. Terminatur autem hic viso sexta.

C Λ P. XXI. ET Vidi caelum nouum , 3c terram nouam. Primum enim caelum , & prima terra abiit,& mare iam non est. Et ego loan. nes vidi sanctam ciuitatem Hierusalem nouam descendentem de caelo,aDeo paratam, scut sponsam ornatam vito suo. Et audiui vocem magnam de throno dicentem: Ecce tabernaculum Dei cum hominibus, de ha bitabit cum eis: Nips populus eius erunt, de ipse Deus cum eis erit eorum Deus: εί absterget Deus omnem lachrymam ab oculis eorum, de mors ultra non erit, neque luctus, neque clamor. neque dolor erit ultra, quae prima abierunt. Et dixit qui sedebat in throno, Ecce nova iacio omnia. Et dixit mi

hi: Scribe . quia haec verba sidelissima sunt de vera. Et dixit mihi: Factum est. Ego sum Alpha de vi, initium de finis. Ego silenti da. bo de sonte aquae vivae gratis. Qui vicerit, possidebit haec: de ero illi Deus, vi ille erit mihi filius. Timidis autem & incredulis, ecexectatis, de homicidis, 5c fornicatoribus, de veneficis , dc idololatiis, de omnibus

199쪽

inendacibus, pars illorum erit in stagno ardenti igne se sulphure,quod est mors secunda. Et venit unus de septem Angelis haben tibus phialas plenas sepi e plagis nouissimi, & locutus est mecum dicens: Veni, id ostendam tibi sponsam, uxorem igni. Et sustulit me in spiritu in montem magnum de altu,&ostedit mihi ciuitatem sanctam Hierusalem, descendentem de caelo a Deo, habente claritatem Dei Ie lumen eius simile lapidi pre. ticis o , tanquam lapidi iaspidis, sicut crystallti. Et habebat murum magnum Sc altum, habente portas duodecim. 3c in portis, An- ggelos duodecim, de nomina inscripta, quae ζint nomina duodecim ttibuum filiorum Israel. Ab Oriente portae tres:& ab Aquilo.

ne, portae tres: Sc ab Austro, porta tres: Ad ab Cccasu,portae tres. Et murus ciuitatis habes

fundameta duodecim, de in ipsis duoderim, nomina duodecim Apostolorum agni Itqui loquebatur mecum habebat mensuram arundineam auream, ut metiretur ciuitatem&portas eius, di murum. Et ciuitas in quadroposita est,& longitudo eius tanta est, quanta cti latitudo:& mensus est ciuitatem de arun. dine aurea per stadia duodecim millia, de

longitudo, de altitudo, 3e latitudo eius aequalia sunt. Et mensus est murum eius centum quadraginta quatuor cubitorum , mensula

hominis quae est Angeli. Et erat structura muti eius ex lapide Iaspide, ipsa vero curuas

aurum Inudum. smile vitro mundo. Et sundamenta muri ciuitatis, omni lapide pretioso ornata. Fundamentum primum,Iaspis: secundu in , Sapphirus e tertium,Calcedonius: quartum smaragdus: quintum, Sardonyx: D sextum, Sardius: septimum, Chrysolitus . o ctauum, Betillus. nonum. Toparius: decimum. Chryso palus: undecimum, Hyacinthus: duodecimum, Amethystus. Et duo de. cim portae, duodecim margaritae sunt, perfnsulas de singulae portae, erant ex sngulis margaritis: 5e platea ciuitatis aurum mundum, tanquam vitrum pellucidum. Et templum non vidi in ea. Dominus enim Deus Omnipotens templum illius est, x agnus. Et ciuitas non eget Sole, neque Luna, ut luceat gin ea I nam claritas Dei illuminabit eam, deducerna eius est agnus. Et ambulabunt gentes in lumine eius, de reges terrae asserent gloriam suam de honorem in illam. Et portae eius non claudentur per diem, nox enim non erit illic. Et afferent gloriam ec hono rem gentium in illam. Non initabit in eam aliquod coinquinatum aut abominationem

CAP. XXI.

ti, sex risonibus supradictis, hic incipit Septima de ultima visio, in qua specialiter agitur de hiemetorum innovatione, de de iustorum glorificatione. Vnde scut in visione sexta, sub nomine Babylonis iubuersae, descripta est impiorum de structio: In hac visione septima describitur consequenter sub nomine sanctae ciuitatis Hierusa lem bonorum glorificatio. Vnde si quis visoni huius sitiem diligenter attenderet, cor suum ad

tantae gloriar desiderium excitaret Ac tam glorio. sae ciuitatis habitator fieri, votis omnibus mo-ptaret praesens autem visio partes duas continet

principales. In pruna quidem insinuatur Eleme totum innovatio. in secvnga iustorum glorifiea tio,ibi, Et vidi ciuitatem sancta. Pars illa secunda in Duax partes diuiditur. Primo enim describuntur ea quae ad ciuitatis sanetae Hierusale spectant. ter quam iustorum gloriosa collectio deligaratur,lpectant enim maxime quantum ad esse. In secunda vero deseribuntur ea quae spectant adir-sam quantum ad bene est e, ibi. Et ostendit mihi fluvium See. Cire a partem primam. Primo describitur ciuitas supradicta in generali. Secundo in speciali, ibi. Et habebat murum magnum. Pars autem prima duas habet partes. Primo enim agitur de eius glorifieatione, quantum ad omne bonum. Secundo de ipsus ostensione, sub nomine sponsae facta Ioannis et Angelum, ibi. Et venit unus de has Angelis. Citea nartem primam in di etae glorifieationis manifestatione, triplex adducitur testimonium. Primu quidem teriimonium Ioannis. secundo sanctorum patrum, testamenti Noui de veteris, ibi. Et audivi vocem magnam. Tertio testimonium Dei omnipotentis,ibi .Et dixit qui sedebat in throno. Dicit igitur. Primo, σευ a calam n tiam, hoe est aetem innovatum sicut dicit Glos nam nauum, hoc est ab omni corruptione & sergitate purgatam. 1. Pet r. vltim. Caeli ardentes soluentur, Ac elementa ignis ardore tabescent. Et Isa. 61. Ecce enim ego ereo caelos nouos 3c terram nouam. sequitur deinde,

n., ea. Tangitur enim hie trium elementorum innovatio aeris cum diciti primum enim caelum, hoe est aer, quantu ad primum statum recessu.Eeptima terra, similiter. Et mare iam non eme dicitur, quantum ad rationem corruptionis. Sed modo potest hie quaeri eum fiat in hoe loco mentio, de tribus elementis Aqua videlicet terra, 5 aere: quare non fit mentio de quarto elemento de Igne videlie etὶ Quaeritur etiam de hoe quod dieit, Et mare ia non est, quia per hoc videtur quod aqua prorsus annihil etur & quantum ad substantiam, de etiam quantum ad qualitates, cum non egea

moueat rei egentiam. Qiaeritur tertio, vir u mun

dus Eebeat innovari 3 3c videtur quod non, quo'n a di factus est ad obsequium hominis ac pro etsi ominem sed post glorificationem , non indigebit homo elementorum obsequio . ergo non erit necesse innovari. Respond. Ad primum dicenduest, quod non si ge igne mentio in hoe loeo, eum parua aut nulla corruptione scedatu 1 st. 3e

illius virtute elementa caetera in conflagratione ultima debeant emendari, quoniam ipse maxime activus est minime habes de materia, maxime o

io de specie. Ad secunda dicendu est. quod aqua

200쪽

ijs EXPOSITIO AUREA

non intelligitur virtute ardoris illius consumi pe- Anitus, per hoc quod dicit. Mare iam non est, nec si ibi negatio ratione substantiae, sed ratione cor

ruptibilis qualitatis. Vnde per hoc subtiliter intuenti datur intelligi, quod purgabitur a corruptione omnimoda,& negitate,& salsa amaritudine. Ad tertium respondendum, quod mundus innovabitur, non ut homini seruiat, sed ut homo renouatori eius propter hoc gratias aeternaliter agat; quoniam mundum praemiari propter homi

s. THO MAE

nem,non est aliud quam homine praemiari in illo,& se patet solutio ad illud quod obiiciebatur,ein i,&e. bie consequentet agitur de iustorum glorificatione deseribens ipsam ut dictu est, subirpo Huitatis sanctae Hierusalem, deco grue. Primo ponit B. Ioannes innovationem elementotu, Udeinde si ibi ungit glorificationem iustorum,ut vi delicet de mundanis ascendanius ad caelestia de de visibilibus pertingamu, ad inuis bilia contem planda. Dicit igitur iidicisitat sanctam vidi, videlieet per spiritualem intelligentiam , olutate. hoe est uniuersam iustorum collectionem ab omni corruptione culpae & miseriae , defendent m aecati. dieitur enim de caelo'destendere; quia quod habuit boni in tepore praesentis vitae, quod se

liciter vivit in aeternitate, totum cognoscit se a Deo habere.Vidi inquam ciuitatem,a Drepararam sunt . am .mara i ros quoniam scut sponsa

lo plati P notatur Agilitas, sed per hoe quod sib-

dit,a Deo paratam, datur intelligi subtilitas, quia sevi res grossitudinem habens parari dicitur eusubtiliatur se corpus a Deo specialiter praeeara

bitur saetendo ipium valde subtile, di quasi spirituale. Per illud autem quod subiungit, Sicut

stonsam ornatam viro suo , Claritas demon stratur, quia scut ornamentum reddit pulchrius corpus ; sic Claritas reddet corpus glorificatum sotmosus. sic igitur per haec vel ba, septem do tes,vt patet,demonstrantur. De Prima dilectione videlicet plena, habetur Isa. 3 . Dixit Dominus cuius ignis est in ston & caminus est in Hieruia lem. De secuda. se.de eomprehensone persecta. habetur ad Philipp. 3. Sequor autem si quomodo comprehendam .in quo coprehensus sum i Chimso Iesu. De Tertia noc in de visone manitissa

dicitur a. Cor. 3. Videmus nunc per speculum in aenigmate, tunc autem facie ad iaciem. De qua-tour aliis quae spectant ad corpus dicit Apostolii,

I. ad Cor. Is . seminatur in corruptione surget in incorruptione, in quo notatur impassibilitas.seminatui in ignobilitate, surget in gloria, in quo ostenditur Claritas, seminatur in infimitate, surget in virtute, in quo denotatur Agilitas. seminatur corpus animale, surget corpus spirituale, ira quo in s nuatur Subtilitas, Aui rure mma iam, hie consequenter introducitur sancto

praeparatui ad thorum vir missis sibi a viro muta c rum patrum testificatio, de ostenduntur duo. de neribus: se praeparatur Ecclesa ad christi caelo stem copulam dati, sibi ab ipso donis eaelestibus S opem laus bonis. De huiusmodi ciuitate habetur

supra 3. Scribam super eam nomen Des mei, &nomen ciuitatis nouae Hierusalem, quae descendit

de caelo a Deo meo. Et de ipsus gloria habetur in Psal. ubi dicitur, Gloriosa dicta sunt de te Civitas Dei Vel aliter potest exponi se,uidi ciuitate,

hoc est sanctorum omnium collectionem, vi supra dictum est, quae Ciuitas dicitur per partici pationem diuinae potestatis. Ciuitas enim dieit

fortitudinem de potentiam. sanctam per participationem summae bonitatis. Hierusalem,quae pacis visio dieitur, per participationem aeternae veritatis. Novam, quia mundatam ab omni corruptela de miseria. Delaendentem de caelo,per qu-xum a ea a prima. A Deo paratam per gratiam. Ornatam vuo suo, per gi uiam . sicut sponsam, quia Christo coniunctam inserarabilitet, de sinerine. Huiusmodi vero delponsatio, quae est inter Christum de Ecclesiam, inchoatur saptismate, ratificatur in operibus iustitiae, eosummatur in adoptione gloriae. Os x. sponsabo te mihi in sempiternum & sposabo te mihi in iudicio de iustitia, &in misericordia. In his etiam verbis supradictis possunt septem dotes intelligi , quibus

quibus adducitur eorum testimonium, quae spe ctant specialiter ad beatitudinem sanctoium. Primum est iocunditas aeternet gloriae secundum essam otio omnis poenae,ibi Et abstergetDeus omne lachryma. Circa prima partem ostenditur gloriae iocunditas, quae prouenit ex eius praesentia, quan- tu ad diuinitatem Et ipse Deus ece. Dicit igitur,or Avis mate, hoe est annuneiatione sue promio sonem, , quia ge secretis magnis rebus loquitur , διhram , . centem, per thronum enim

sancti patres , qui rectores iunt aliorum, de in quibus Deu praesidendo regnat, intelliguntur. De quo Throno vox exire dicitur; quia promisiaso soni caelesti , , sue annuntiatio de sanctis patribus, usque ad annos venit. De huiusmodi Throno dicitur supra s. Vidi in dextera sedentis supra thronum librum lcriptum imus & soris, dein Psal. Tithronus eius. scut Sol in conspectu meo, de scut Luna persecta in diebus suis lucet.

Audiui, inquam, vocem dicentem, etterulei muti

lum Dei cum homimus, hoe est humanitas Christi praesens est beatis in patria. Tabernaculum quippe Dei cum hominibus et it quando se nobis , denos sbi quantum ad humanitatem sociabit. ΡALIn sole posuit tabernaculum suum, & supra is. Apertum est templum tabernaculi in caelo, de

post resurrectionem gaudebunt iusti. Tres videli- E quoniam illa eo habitatio non erit trans toria, sed

aeterna ideo recte subdit, G hali aerit cum tis,id est aeternaliter in eorum societate manebit. Zachar.

a. Lauda de laetare sita ston ; quia ecce ego v nio de habitabo in medio tui dicit Dominus, huius autem societatis vinculum, manifestat adhue cum subditur, ς' lus eius erunt, laudem eius unanimiter concinendo. Psalm. Nos autem populus eius , de oves pascuq esus, o e Deus retreum eis eorum Devis, per hoc innuitur iocunditas

gloriae quam habebunt ex praesentia Diuinitatis. quoniam diuinitas se eis associabit, de eos sibi Ezechielis 33. Et scient quia ego Dominus eorum Deus cum eis, de ipsi populus meus domus Israel. ait Dominus Deus. sed obiicitur de hoe quod cet animae Dilectio, Tentio sue Comprehensio, Viso:& quatuor eorporis videlicet, passi bibilitas,agilitas subtilitas, claritas. per Ciuitate intelligitur dilectio plena quoniam Civitas dicitur ciuium unitas, que si per dilectionem maxime. Per hoc quoA dieit sanctam, notatur persecta te . tio siue eoprehenso. Sanctus enim idem est quod

firmus beati vero simiter adhaerent Deo per coprehesionem. Per Hierusalem notatur vitio, quia Hierusalem viso paeis interpretatur. Per noc

quod dicit Nouam insinuatur passibilitas; quia

fier amotionem vetustae comiptionis &pambi-itatis. sent impassibiles de nouitatem habentes.

Iur-autem quod dicit descendentem de cae

SEARCH

MENU NAVIGATION