장음표시 사용
161쪽
Occupatos pertinent sed in commune dicuntur. Soluit scilicet lassitudines nam emolit articulos: cutem extrema laxat. Quare siue spontaneis siue non spontaneis lassitudinQusquis teneatur,nulla ratione mellius sibi prospiciet,quam ballaeo, nisi tanta multitudine aut cati hymia teneatur, ut opus sit prius mittere sanguinem aut expurgare. Velut siquis ex longo itinere lassatus veniat , si multitudine se sentiat laborare, bene fecerit mittens sanguinem prius dedide balneo utens, aut si simul bilis aliquid quod notatu dignum sit collegerit,aliquid etiam ante balneum accipiens; ibi leuioris, qui aluum lauiter subducat,ut casiae fistularis. Si autem nihil horum habeat,balneo recreabitur: quod si neque tantam ira ultitudinem cacochymiamve sentiat, ut illis euacuationibus cogatur uti, neque tam exiguam, ut in balneum audeat ingredi in ea hi sitatione, tius sit abstinere ab utrisq;&a victu attemperate&quiete sola, remedium petere.
Ita de qui spote lassatum se sentit,acitoinde morbum timet nisi multitudinem aut Vagna cachochymiam sentiat,4 alioqui
lauari consueuerit,balneo se post: praeseruare: alioqui manis stis euacuatiombus debri uti, praecautionis gratia:vterq, tames multitudine aut magna cacochymia labolas balneu ingrediatur, morbos ind: sibi fecerit in quos fortasse alioqui no incidisset:plenus fluxiones multa',atq, ita fortasse periculosas inflammationes:cacochymus rigores mox, deinde Febres putridas. Vnde fit , ut cum lassitudine phlegmonos nunquam sit in balneum eundum, sed secandum venam prius, cum tensilia aliqua do cum ulcerosa autem saepius,semper aut quibus dictorum nihil magnopere subsit,& consuetudo sit lauandi. Addit Hippo. urinam ciet:quae verba aut seorsum accipi possunt aut quasi ea verba antea dictorii cana contineat . a balneu urina cieremt, v ciens,lassitudines soluit. Na ut aphorismo. 7 .se α .dicitur,urina multa& crassa in febribus quas lassitudines remitatur fieri solet,& liberare ab abscessu in articulos.Eadem rati me soluet lassitudines,& faciet plurimu ad articuloru emol-
Iitionem.Ciet vero balneum urinam laxans vias,&liquans succosatqueata faciens exire, siquid obturat. Eadem ratione prodest etiam mulieribus quibus menstrua non fluunt. obviarum
angustiam, uterorum densitatemn succorum crastiem,at adeo
162쪽
adeo multas quae his causis non concipiunt, ad conceptiones reddunt idoneas Capitis etiam grauitatem soluit Mnares humectat.Constat vero narium humectationem desiderari: in iis selum, quibus siccae sunt plurimum quibus si caput doleat consentaneum est,narium humectatione solutum iri. Nam euacuabitur doloris causa. Humectantur vero qui sccae erant nares , cum quod crudum erat coquitur, quod concretum liquatur . uod siccum humectatur quod adstrictum laxatur. Haec vero acere natum est balneum. Ut ergo pectoris dolore soluit, educens sputum, ita tollit dolorem capitis, humectans nares. Haec omnia bona praestat balneum, verum est periculosum auxilium ut antea etiam dictum est, siquid eorum quae ad apparatu pertinent,desideretur.
Minime autem te emium est lauare quibus aluus humidior II quam conueniat, vexum neque quibus hi lituis magis quam conmenit. di non essoluta prius,neque eos qui sus,ires languent,lauare oportet, neque fastidiosos, aut nauseabundos, neque eructantes biliosum neque quibus ex raribus sanguis fuit,nisi fuat minus quam oportet nosti autem opportunitates se vero minus quam expedit fuat, lauare Siue totum corpus plusquam alia iuuet suesolum
CA intelligit non oportere lauari, eos quibus aluus humidior sit quam conueniat, quia excrementa rapientur in corpus,&sistentur deiectiones.Ego vero non ob hoc solum 'pe enim hanc ob causam lauare oporteret,eos quibus est diarrhsa, ut cessaret scilicet se quia si laccolum vitiosorum plas est,quam ut a balneo reuelli versus cutem possit magis seluetur aluus liquatione succorum, S laxatione humectationeque intestinorum, vasorumque ad illa pertinent sin autem tam exiguum excrementorum iam restativi a balneo distrahi possit satius sit iamiam sponte cessaturam diarrhiam dimittere, qua ob rem minime necessariam,corpus totum vitiare . Sed neque quibus sistitur magis quam couuenit balneum concedit:addeε
163쪽
vero Et non est soluta prius causam apperiti Nimirum quibusdam est alui adstrictio que succedit copios' aliti solutioni, ut
platrunque expurgationi ex pharmaco. Tunc nihil est incommodi, siquis balneo utatur,sin autem non praegressa euacuati O- ne adstricta sit plurimum ecum,& sordium continuerit.Diximus autem antea pleno alimentis ventre lauandum non esse, quanto minus pleno excrementis Latiare igitur tales non oportet,nisi aluus sit soluta prius. Nimirum si illos ad balneum ducere aliqua ratione cogamur,debemus clystere prius excrementa subducere ut ad mittendum finguinem tolemus facere. Neque cos inquit quibus vires languent,lauare oportet. Nilnirum auxilium hoc euacuatori u est non instrenue quapropter vires desiderat quibus feratur. Non est autem ut medicus contemnat, eam euacuationem quae balneo agitur, quasi exiguam,&minime dignam mentione, mihi enim contigit videre ex una longiuscula,&cum vehententioribus superfusionibus facti, toti
ne, in balnei aqua,sordium dentae pituitae: crassae, quae novideri solum,sed in longum etiam trahi digitis: palo poterat plus eo quod per copiosissimam missionem sanguinis duci solet, haud absimile ei quod in pelvi, ex venae sectione in talo,apparere consueuit. Itaque vi tum rationem habere oportet. 5tamen proinde hecticos a balneis arcebitnaes, sed pro virili ratione lauabimus, plus aut minus.blandius aut durius,atque aliquos quidem nullatenus. Neque fastidiosos, inquit nec nauseabundos nec eructantes biliosam, ni miris hae notae sunt cacochymiae magnae per qua negauimus lauari oportere. Neq; sibus in q;ait ex naribus sanguis fluit nisi fiuat minusqua oportet si vero minusquam expedit quat,lauare expedit:siue totum corpus utilitatem capiat a sanguinis fluxu,plusquam ab alio quopiam auxilio vi qui multitudine toto corpore laborata siue caput solu,
ut quibus id Dium plenum est. Huius causa haud dubie est, phalneu promouet fluxionem sanguinis liquans illum,& laxansvenarum oscula.Con stat vero hoc intelligi de balneo aqv calidae aut tepidat. Immersio enim in frigida, sistit sanguinis fluxiones.quod mulieres quotidano experimet didicerut,ac proinde frigidae occursum , cum menstrua illis fluunt, resormidanti
Nos quoq; frigidae infusione, hartibus quibusvis corporis ia
164쪽
derit,praeterquam si ex interna parte suat ac praecipue siti iuri Rgyβxς undet. Verum calidii balneum omnes
euacuatio est opportuna,n , tamen procedit satis pro indiu
licet quibiis de crisibus agitur,& bonae ac mala iudicationis co
es 'μπ qmμl δ ih nc rem pertinentia, sparsim si igitur a paratus simi renuenientes, O agrotus bera
receptumsse balneum, lauare oportet quacunq; die, eos Mutem qui balnea mani et bis in die lauans,nihil errabis Uti autem balneis,qui totis piissanis utantur,multo magis contingit, quam quisuccosolum utuntur conringit aut Om aliquando. minime autem y qui utuntur sol, potu est autem cum his contingit coniectare autem oportet, iis qua antea scripta sunt quibus in singulis victus modis, Dalneum fi ιrum tite, O quibus, non Eos enim qui magnopere indigent aliqu horuni bonori , quae alae m cisio in quibuscunque balneamprodest, lauare,quib autem nullitis horum es necessitas,ηeque Mum e ripsss-gnorum a quibα lauari confert,non oportet lauare.
Itra conuenientem apparatum lauandii non esse, etiam. res alioqui balneu poscat, consuetudinem ovainis, in hac contultatione maximum habere momentit, dictu ia antea non semel est. Illud nunc addit, multo ma is audedumelle lauare eos quibus demus totamitissanam, quam quibus cremorem, quibus hunc, quam quibus solum pocu.Quod ut
165쪽
sispicor,eadem causa dicitur, qua prius iusserat eauere abalneo,eos quibus vires languent lili mirum ut debilitatos timemus euacuare,ita etiam eos qui tenuissimo utuntur victu, quia inetus es ne non possint utrumque ferre, euacuationem&inediam,atque hac causa nonniinquam venam secturi, vel etiain ipsa sectione, pycrocholis cibi aliquid damus, alioqui non daturi, melius censentes, ut certe est , in iis quibus inedia sola non est futura satis ad persanandum morbum di metus est ne non possint utrunque tollerare, inediam propter euacuatione, quam euacuationem propter inediam dimittere . Rarius it que ferre poterunt balnea , tentes solo potu , quam succo, &hoe,quam qui piissana Atque aliquando ob balneum dabitur sttaecus,cui alioqui daretur solus potus, piissana, cui daretur solus succus. Fieri nihilominus potest, ut is etiam qui solo potu utatur balneo indigeat,&sistinere possit ob robur virtu, morbi breuitatem. Itaque in omni victus modo , est qui babaeo uti debeat, qui secus,
distinguetur au tem ex iis quae ducta sunt.
166쪽
AU SVS aut fit, cumsiccatae venula in aesti tempore trahunt in si ipsas serosas crbitiosa humiditates ct febris multa detinet,
m Z - αλ corpis ab Ossaria lassitudine detentum,delasiatur, ac dolet Fit autemplarunque ex longo itin re, stilonga, cum resiccata venula serosas calidas fluxiones trahunt. MAgnopere dubitabat Galanus,sit hic liber quartus.Hippocratis an non,quia sunt in eo multa quae . senten-lijs&verbis illius viri esse videantur consona, multa etia quae nullatenus. Mihi in hac haesitatione certum est, ut soleo, libri enarrationem aggredi,quas Hippocratis sit, I quid omnino indidium occurrit,admonere.Incipit nune Hippocrates praestare tractationem,quam pluries antea policitus est, de singulis morbis acutis&eorum curationibus, atque omnium primo agit de febre ardentes, dicens imprimis essentiam&modum quo gignitur,deinde eius signi; postremo curationem . Nosse autem oportet nonien causi, siue ardentis febris, non ob pa tem aliquam affectam inditum esse, neque ob speciem aliquam succi,sed ob magnitudinem qualitatem ipsius caloris, quod scilicet si multus, mordaxque toto corpore. Itaque febris ardens est,per quam totus homo uri videtur. Fieri potest ob in-fammationem aliquam internam .ut hepatis,pulmonis, ventriculi septi transuersi, mesenterij,aut alicuius intestinorum: vel citra affectum ullius partis. Quae ex partis inflammatione est, nomen aliud habet quam ardentis febris, nam ab inflammatione potius dicitur quam a febri, ut perineumonia hepatitis, aut pleuritis:Quae citra omnem partis assectum,fit urens sebris,causus proprissime appellatur Constat vero talem continuam esset Nam intermittens, non potest adeo urere,cum intermissionesorpora recreentur Neque sane taliae ciuibuscunque succu
167쪽
nata si fieri, sed ex ij solum, qui uri plurimura urere posiint, ij sunt bilis flaua imprimis,post hanc vero Ialia pituita. Itaq;
exquisitissima febris ex bile syncera fuerit. Est vero ea febris nosemper aeqtie acuta, nam neque ipsa bilis syncera, aeque acris, sed ut haec& plus minus acris, ita illa&plus minus acu.ta , ut quadam vel usque ad quatuordecimum prorrogentur, quaedam non vltra primum quaternarium .Porro quaedam harum ex procaciἱticis causis nascuntur, ut longa mora in sole logo itinere, aut exercitatione nimia,siti quam pertinaciter toleraverit:quaedam sine his, interius incipiente putretudine cientur, ut scilicet aliae omnes febres putridae Constat hic Hippocrate praecipue agere de causo acutissimo exacte, qui a causis externis incipiat. Ex iis vero quae dicit, praestabitur nobis ansa,quae de alijs causis,aut aliter genitis desideratur,addendi. Fit
inquit causus,cum siccatae venulat,aestiuo tempore,trahunt in seipsas serosas.& biliosa humidatalea. V nulas vocat capilares venas: arterias, quae in carnibus toto corporis habitu sunt. Haec ante alias exhauriuntur Iccantur,cu quis aut logu iter agit,aut longa trahit mora in sole aestiuo, siccatae vero suggiant ex aliis,suggunt vero ante alia ichores,seu tenues acri u succorupartes nam extrahentur hae facilius, ut tenuiores: demittetur ficilius ab aliis,ut mordatiores gignentur vero multi ut hac quoq; causa facile trahantur irendo corpore. Sunt vero biliosae, serosae humiditates in venis, quod in ulceribus sanies autichor excrementitius succus, tenuis bilis seri particeps. His tractis ad exiguas venulas, incipit totus corporis habitus atque ardere. Constat vero non ex his,quae ad carnes tracta sunt,solis,
pendere febrem alioqui esset intermittens sed ardere simul incipiente toto corpore, comburitur bilis in magnis arterijs, a detq; pariter totus homo interius exterius, idq; maxime ac proprissime causus est. Fit vero hoc stivo tempore, tunc enim exuri maxime euenit:non quidem eo solum Epore quo ortis iapleyadis non dum ortus est arcturus, sed si antea et aut post ea, et emat magnu esse calore. Na quod ad cosiderationes medicas attinet,teperie definiuntur tepora,melius qua mensu numero,airtastrorum exortu Sed neq; ita necesse est causum sub aestiuo
diste feri cis tunc temporis plerunque fiat.non sunt enim sem-
168쪽
pe congruentes tempori morbi, neqi solus aer nostra corpora asscit,possuntqi alijs causis fieri, ut causus ex vini meri potu,α acrium ela, etiam tempore frigido Verum Hippocrates eius meminit generationis causi, qu sfrequentissima,&talium causarum, strui scilicet temporis, itineris longi, ditis long . Narrans qui accidui ita affecto, dicit,4 febris mulia detinet. Videtur autem hoc frustra dictum. Quid enim aliud est , causus, quam ebris multa Calor ipsa febris est , verum quia tangibile quiddam Uensui occurrens est , induit rationem signi, agnosciturque febris tacti, quam dignotionem vocamus ex euentia propria Calor itaque qua pr ter naturam asscit grotantem , febris est, qua tactum medici, signum. Cum ergo dicit febris multa detinet iubet uti calore ut signo. Et corpus inquit ab ossaria lassitudine detentum, delassatur. Galenus lassitudine ulcerosa commentatur teneri hominem, sequutus quod consentaneum videtur , autoris verba disinit Iante prsteriens nisi forte aliam habuit in suo codice lecti
nem , qu nunc non extet imihi vero ea, qui mox addit, d
clarant , Hippocratem hoc signum scribere monit causi per se non enim est sed vi ita geniti ex longo scilicet itinere, aut nimia erercitatione nam eadem est ratio qui enim his causis defatigat , in causum incident, ostocopon,seu ossium lassitudinem , necessario patientur quia ossium ligamenta ad articulos capita musculorum , ob insignem laborem alliacient ad sese ichorei, plus quam alis partes, undes in ipsas menabranullas, quibus vestiuntur osti, quibus periosti nomen est , imbibentur.Hinc vero fiet merito ollocopos Igitur quasi declaret, in quibus ardentibu1 febribus ea lassitudo sit, addita fit autem plerunque ex longo itinere Addit rursum,& stylo ga Sitim nunc ponit in causis, paulo post ponet in symptom
tis,neque mirum,utrunque enim est. Multi enim febre sunt correpti , quia sitim plus satis sustinuerunt , moxque orta febris, sitim facit,Velut metus sinaestitia diu durantia,melancholiam afferuntiquam orta deinde sequuntur. Nosse vero oportet,quet huiuisodi sunt in morbis, symptomata inquam causi simul: ut quo ad fieri possit, illis occurramus. Qui enim causa nondum ortum malum potuit sacere, onum iam augere poteriti
169쪽
Vt ergo curamus melancholicosa metu Hestitia semper ar rere,ita febricitantes ardente febre,nsi admodum debemus permittere sitim pati.
Fit autῆ lingua aspera, sicca, nigra valde, et
ca ventrem mordetur dolet: ieiectionesque liquida,
pallidae fiunt, stessortes insunt, O vigiliae,quandoque
very mentis emotiones. HAEc sunt signa febris urentis, quorum omnium causi ad
exustionem,& bilem reseruntur,Vrens enim calor facit linguam liccam nigram,siccitas asperam. Merito vero febris
ardens in lingua maxime sese prodit, quia ea pars exposita est aeri,qui expiratur ardente febre calidus, irebro trahitur ac redditur. Vt enim febris maior est, ita respirandi usus maior, quarevi respiratio maiori celerior. crebrior, calidior,&quo haec magis habet,eo lingui magis siccat. Ita fit ut in lingua siccitas reserat febris vehementiam, praeterquam quod fuligines excipite pulmone, ventriculo, hepate, capite. Nigra etiarn lingua fit exustione,uta res alia quaecunque humoris alicuius particeps,nigressit fumo obducta quin it lingua arietinam aut bubulam, videmus igne exustam, nigram fieri Versi oportet scire aliquando nigritiem linguae non fieri exustione, sed nigri succi redundantia. Nam Hippocrates. .epid. dicit nigram linguam significare melancholiam constat vero in ardente febre non ob melancholiam esse linguam nigra sed oblinguae ipsius exustionem,tametsi omnibus flaua ustione in atra abit,ante tamen quam in melancholiam abierit,bile adhuc pleno homine,fit lingua nigra in ardente febre Duplicem itaque causam habere potest, linguae nigrities, humorem nigrum,uel
toto corpore redundatatem, vel in oris partes abscedentem:aut
ingentem ardorem. Distinguitur hoc ex adiunctis. Si simul est lingua sicca aspera, exuitionem ronificat:sin aute citra haec est nigra,succi speciem Sites fortes, vigilias,caloris&siccia talis esse, morsusis dolores oris ventricu i, di mentis en timnes, deiectiones liqui das, talidas, esse bilis,venaticulum, ut caput illigentis aut per iacestina regurgitatis,tes est notiGs as
170쪽
sma dicens vero mentis emotiones addidit quandoque quia in febre ardente, quae non ob cerebri infammationem aut septi transuersi fit, emotio cerebri non est perpetua, ut sitis &dinguae siccitas,asperitas ac ni orities, sed quandoq; accidensmimirum est paraphrenitis,in eoris exacerbationibus accidens, &in re missionibus conquiesces. Ubi dicit,deiectiones liquidas &pallidas , constat nomen illud obtae generatim accipi, ut &iusta&flaua eo nomine contineantur. Quia consentaneum est,deiectiones ardente febre laborantium esse intentioris caloris quaquae beneualentium Horum vero deiectiones esse rugas in prognostico dicit Hippo. Ergo ita assectorum fuerint flauae: haec de symptomatis signis dictae sebris Contingit autem dubitare,qualia sint haec signa. Nullum enim eorum esse videtur pathognomonicum, proprium, ut carere eo morbus non phost, sed omnia esse videntur e genere superuenientium, ut assudentium. Nam lingua sicca aspera: nigra valde, & jibiae&mentis emotiones, superuenientia esse videntur, quandoquidem non ab ipso primo febris insultu haec apparent, sed cum iam increuit. Morsus' dolor circa ventrem,sedeiectiones liquid G pallidrividentur esse assidentia nullo enim febris tempore fiunt necessario,&quocunque tempore possunt fieri. Iam vero sitis sortis, neque ipsa videtur a principio febri fieri , sed cum iam est magna sed neque postquam ad magnum incrematum febris venerit, ardentis nomen iam meruerit,necesse est scim adesse fortem Nam ut in aptior. ue .seel. dicitur quibus sicca tusses parum irritantes in febribus ardentibus , hi non ita valde siticulosi sunt. Porro sectione prima primi pidemion narratur constitutio quaedam, se una ardentium, per quas tipse narrat, non stiebant, quanquam prosecto non tussiebant, Porro quam plurima exempla occurrunt, illo opere febr icitatium sebi ibus acutis,qui non sitiebant.videtur tamen oportui Gst describi febrem signis proprijs patho gnomonicis exii enim quae abesse possunt, non potest teneri certa notitia.Certe Hipppocrates non tam distincte consueuit tradere morborum fgna Sc singula genera seorsum,ac Gal.& post illii ad ij. quia etsi omniis bonorii fuerit parens, omni u iecit vehit fandamenta. tanam non otauiuo eacoluit neque diggessit. Quid. n.facienda