장음표시 사용
181쪽
Nimirum ut lignum ci dente uritur,nulla flamma in cineris paulatim abit,si vero celerius uratur, flammam ex se producit conspicuam,ita est quidam putrescentia len ais tuitae,quq nutilam febrem mouens, eana facit crassior lallam , ct 'umdamisti obilis quae citra febrem etia bis facit terream atram .Qua causa, non semper, quae salsa fit,mouet febrem,dictum est. Sed cur quae febrem mouet pituita , non semper salsa fit,nondum est dictum. Ligna enim etiam cum magna flammausta, abeunt in cineres Certe huius causa est in materiariuaedaenim pituita est ad aquam solam pertinens, aerrae minime particeps, quaeque etsi putrescat falsa non it,ut plurimae quae lacunares: quaedam eli etiam terreae exhalationis particeps,&proinde facile alsescens,ut marina. Pituita itaque,non quaecunque,sed talis, putrescentia salsa ficiputrescentiam vero esse, vel ex ij quae in nostris corporibus, cum Disiis abundant experimur, licet agnoscere: pessima enim cacochymia est ex falsa pituita, capilorum decidentias pessimos lichenas,ulcera cacoethe, multa alia galico morbo similia. facit: super putrescens vero ut radixerim acutius,causos assert, habentes quae diximus.
Hie nisi sanguis ex naribuasuxerit, aut abscesus circa collum fiat: aut crurum dolor o 'uat sputa crasia haeautem adstricta albo fiunt aut coxae dolor, aut pudendi
liuor,non iudicatur, testiculus intentus,iudicat oratis. Solutiones spontaneas huius caiis secundi, commemorat
Hippocrates:Considera aute, plurium euacuationum in
nam isse in superiori causo, in hoc vero plurium abscessuum. Nimirum quo morbus ex calidioribus, renuioribus pendet, eo ad euacuationes est paratiotiquo ex contrarijs,eo ad abs esse sus. Hic proinde fluxus sanguinis solum meminit, quanquam alui fluxus possit opitulari, ac fortasse etia sudor.quanquam sudor in hoc minusquam in priori:alui fi ixus non minus,qui n
182쪽
vi ego arbitror, aliquanto plus,quia crassa ad euacuatione quae per inferna agitur, sum magis accomodata. Quin etiam hinc colliges alui fluxionem posse liberare ab hac febre, praeseruare ab abscessibus. Nam dicit aut abscessus circa collum fiat,aut cruru dolor, si usi sputa crassa Haec aute adstricta aluo fui,
Ergo aluus soluta,faciet,ut haec non fiant. Sed qua ratione certe non alia,quam euacuando succos, qui in ea partes erant abscessuri:illi vero erat,qui febrem fecerant alioqui abscessus illi febrem non soluerent)ergo fluxus alui potest febrem illam sol uere. De reliquis abscessibus, quomodo fiant,dictum nuper est. Livor pudendi fit, pituitosis succis in illud incumbentibus: Atqui profecto nonnunquam liuor verus fit, isque sigilificat partis mortificationem, quae nonnuquam euenit ob succi malignitatem, atque ita nonnunquam a malignis febribus partium amissiones fiunt: Nonnunquam vero ex pituita fit color quida albidus, quodam modo in liuorem, inclinans:atq; qu busdam hic succus absumitur, quibusdam inde in testiculia derivatus, eum in tumorem attollit quin etiam quibusdam illaeso puden, do,tumescit testiculus.
Sorbitiones tractatorias da. CAlenus valde haeret non intelligens, quas possit vocara
Hippocrates sorbitiones tractatorias. Nam sorbitiones vocavit toto lucopere,eas solum quae nutrimenti gratia capiatur liae vero tractatoriae quae sint ptractorium enim medicam ti esse vi, sorbitio vero alimentum. Mihi non videtur absurdu, sorbitiones etiam vocari medicamenta quae sorbendo accipiutur,etiam si hactenus de cibis sorbilibus id nomen dictum sit: medicamenta vero tractoria sunt, quae vim habent expurgandi:itaque consulit ita affectos expurgare.Quid ergoλmox est expurgandum hos,ardente adhuc plurimum febre, succis non antea extenuatis, neque laxatis vi s non certe. Sed eis Hippocrates nihil aliud dicat, quam sorbitioncs tractorias da, tu debes intelligere seruatis omnibus praeceptis, quae ad recte peragen dam expurgationem pertinent Hippocrates xeiotagnificu
183쪽
tibi, in hac febre plura agenda esse propter causam, quam Iapriori ut propter intemperiem, pauciora Itaqtie vacuandum plus,attemperandum minus ac proinde expurgationis maior
usus est quam in priori,pharmaca vero ait phlegmagoga.
In acutis autem passionibus sanemnem mittes,si fortis appareat morbus, qui habent, vigenti sint aetate. robur ipsis ad uerit.
CVm sanguinis missionis in neutro causo Hippocrates
memini siet.quia a neutro expetitur per se,cum uterque ex cacochymia fiat,alter biliosa,alter pituitosa, fieri tamen de-heat in utroq; ante expurgatione, si vires ferant,vel ut expurgatio agat melius dictis iis auxiliis quae peculiaria utriusq; causi esse videbant,nunc de missione sanguinis,qu coe omni lim magnorum est, agit. Quas diceret,etsi in neutrius caiis curatione meminimus missionis sanguinis, tamen agenda ea est in utroq; quia in omni acuto oportet sanguinem mittere,si morbus appareat sortis,&qui eum habent,sint in vigenti aetate, robur i sis assuetit. Hos vocat scopos mittendi sanguinem Gal. de quia bus a me etiam, est susiirs seriptum. 7. lib. coni. indicatum vere atque utiliter admodu dici hos scopos, non solui quod sine his missio sanguinis agi u quam debeat,sed etiam quod his psentibus agi semper debeat. Huius vero summa causa est,quod omnis magnus morbus,desiderat magnum aliquod auxiliu , nulluaute est auxiliu magnia,quod no agat multo melius misso prius' sanguine quam nomis o Nam siue expurgandum est,fiue diu- reticis tendum,siue sortiter fricandum, siue in partem tam-piam revelendum sue calfaciendum,refrigerandum,se dum aut rendum,vacuatis venis agetur mellius,quam plenis. Quod
si quiando dimittitur sanguinis missios aliud quidpiam agitur id certe fit vel quia euenit corpus satis vacuum ess aut quia times ne facultas non possit sustinere, Ministionem sanguinis circliqua auxilia:perinde autem est vacuum satis esse corpus, aut s non est adeo sanguinem mitti Non enim negabis cacochy
184쪽
miam petere expurgationem:etiam si ea uti desinas, quod diae rhaea anteuerterit. Ita si cui per morbum magnum venierasset harus, ex naribus fuete anticipauit, aut aliter vacuum fieri corpus,non mittes sanguinem , missum tamen putabis, neque negabis proinde sanguinem mitti in omni morbo magno.Certe ad ipsam de scopis doctii nam , non opus fuisset dicere in omni morbo acuto,non enim in acutis selum,sed 4n diuturnis molli debet,s vires ferunt,' morbus vehemens est. Dicitur enim vehemens qui aut ob magnitudinem essentiae propriae, aut partis naturam , aut ob malignitatem infert periculum, constat vero id in diuturnis etiam accidere, cum ex illis moriantur multi.Verum Hippocrates dixit, in acutis passionibus,quia de iis erat sermo institutus . Cum tamen dixisset in pastionibus acutis,haud erat opus addere, si vehemes appareae morbusmam a morbo acuto non potest abesse vehementia, cuin ratione acuti sit, ob celeritate inferre periculum sed voluit Hippocrates etsi de acutis solum esset sermo,communes omnibus morbis scopos mittedi sanguinem docere. De quibus, haec me dixisse nunc sit satis, si quis ea coniungat cum iis quae loco citato ex controuersis,diximus.
Si igitur angina sit, limatis purga, siue aliud quodpia c
pleuriticorum se autem debiliores videantur plus sanguinis detraxeris,cl ter xii per aluum tertio quoque dies, que dum tu tuto seu aegrotua, fame indigeat. Non erat hic locus agendi de pleuritide neque de angina,vtpote propria loca alibi habentibus. Na de illa aetata satis est: te hac , agetur postea proprio capite interposuit
tame ea,vtexepta acutoru in quibus naittendus est sanguis: transigi essionem,addicenda mox,seciens,addit,ut sit in eis saguinis missione expurgandum . Nimirucatalogum est factu rus mox,acutoru in quibus utraq; euacuatione opus est, dictu rusq; quo ordine sint facienda. Nunc itaque dicit si angina st, siue aliquod aliud pleuriticorum, mittendum esse sanguinem
185쪽
dum:si vero plus sanguinis detraxeris, quam ut eo detrami stinere possint expurgationem.quod debiliores esse videantur abstinebis ab expurgatione, terisque clystere per aluum, tertio quoque die,aut .rtasse singulis diebus,aut aliter,ut res exiget. Hoc enim exempli gratia dicitur Durabit autem haec alui subductio, usque dum in tuto sit grotus,&fame indigeat: hoc est, usque dum aegrotus in morbi inclinatione sit. Nam constat
eodem tempore eum dicere aegrotum in tuto esse,& fame indigere. At vero in tuto nullus aegrotus est,usque dum morbus manifeste inclinati in omnibus enim aliis temporibus mori potest in eodem ergo tempore dicitur fame indigere: certe quia
tunc primum indiget cibis nam prius sorbitionibus aut potionibus agendum est atque ad cibos capiendos indiget fame, id
est ciborum appetentia. Nimirum quibus cibo non est opus,neque fame opus est. Quare ego iis quos tenuiter cibari volo, noadmodum curo appetentiam prouocare Sipe enim talibus noxia est,quod in cibi quantitate delinquant. Itaque iubet Hippocrates perseuerare in clysmatum sis,ulque ad morbi remissionem manifestam. Dices,videri,quod nilnc dicitur pertinere ad errata quia dicit, si debiliores sint quia plus sanguinis detraxeris,in his vero morbis qui ad spiritalia membra pertinent,no debetisque ad debilitatem magnam missio sanguinis produci, quia oportet ad thoracem perpurgandum seruari facultatem,etiam animalem haec vero labascit multo citius,quam naturalis. Certe hoc ita est,neque tamen deerratis nunc agit: Naetsi minio languinis usque ad deliquium animi duci no debeat, potest tamen duci usque dum expurgationem non possit sustinere,ne scilicet ab expurgatione, poli misso onem sanguinis facta, in deliquium agatur,in quod missione sanguinis actus nons: Timeri enim debet deliquium in his a quacunque euacuatione,magis quam ab expurgatione. Dixit Hippo.obiter, si angina sit eligmatis purga, qua uex ipso angin pleuritidis nomine, in memoriam venerit quiddam eis morbis peculiare Eligina vocatur quod linctu est aptum , ut serapium crassius culum,neque dilutum. Ad hepar enim,& totas venas,ac arterias,
ad caput lenes,ac denique partes alias longe ab ore positas, dilutis utimur,ut penetrent:non dilutis, solum utimur ad ven-
186쪽
tris affectiones, asperiar teris,ac pulmonis verum neque ad hic eodem modo sed ad ventrem affatim deglutiendo ad arteriam ingendo,ut gula qua cum arteria unita est, delinatur, Maliquid etiam defluat ita acceptum in arteriam itaque maxime eligma vocetur, ab accipiendi modo , quod ob arteriam
Instammatas pochandria non stirituum interceptioned epti transiues intentiones, aut birituumprotensiones, orth omneascea, quibus non subest iuded ab spirituum uterceptione passiones ba fiunt. Maximὰ autem hepatis dolores, O Olenis grauitates, ct ali ardores, Osupra Ieptum transuersum dolores, di morborum collectiones, non posimi solui, si quis primum tentet expurgare. Sed ena
sectio in talibus principalis en Deinde autem clysteribus agendum nise magnus fortis morbus sit,alioqui postea opus es, uigatione. Indiget autem securi; at is mediocritate, eapurgatioHei missonem sanguinii.
O Vandoquidem in omni morbo magno constantibus vi
ribus state,mitti debet sanguis,' expurgatio quet leuis non sit, magnum auxilium est ac proinde nisi in magnis non faciendum,constat cum expurgatione est opus, mittedum quoque esse sanguinem, si possit lacultas utrumque bene ferre cum autem non potest utrunque,sed alterum solum faciendum est,tunc ideo morbi succi cosideranda, quiperse in hoc aut illud magis inducat. Nam etsi omnibus magnis, quibus expurgatio est necessaria,utilis etiam est missio sanguinis , tamen nῶ omnibus est missio sanguinis principalis, sed quibusdam ea,2 busdam expurgatio nimirum morbis qui ex multitudine pendent missio sanguinis,qui ex cacochymia expurgatio principalis est:remedium scilicet,quod per se a tali morbo expetitur,&quod maxime illius causam potest extirpare: ita quoque si morbi partim ex multitudine partim ex cacochymia pendent utraquc uacuatione iudigeat, principalis autem est hic aut illa,
187쪽
ut in hoc auialiud inclinat morbi causa Sanguinis missi, in quibus utraque euacuatione est opus, praeire debet, quia vidiximus, omnium quibus ad eam rem uti possib, optimum praeparat ad expurgationem Maxime autem id obseruandum, in quibus missio sanguinis est auxilium princeps. Quia cum in aliis utilis sit admodum missio sanguinis ante expurgationem: in quibus autem ipsa per se indicatur: non solunt utilis est sed, ut quis dixerit, solui non possunt, si quis primum tentet expurgare . Dico autem Diui non possunt,no quod necessest omnino immedicabilem fieri morbum quencunque talem , si quis per imperitiam primum purget sed quod magnopere erretur,
A non tantum non leuetur morbus, sed grauior fiat aliquandoquidem eatenus, ut hanc ipsam ob causam moriantur aegroti. Igitur secit Hippocrates nunc catalogum morborum acut
rum an quibus missio sanguinis principale auxilium est,escitq; mittendum esse sanguinem ante expurgationem deinde expurgandum si res exigat aut clysteribus agendum, si id videatur esse fatis. Interim utilissimam quandam animaduersionem tradit ad expurgationem post missionem sanguinis agendum.Continentur vero si quis recte consideret morbi omnes huius cata- Iogi,in inflammationum genere,aut multitudinum ad vasa. Naaut inflammationes sunt, aut conuulsiones angustiae ve quorumdam partium,ob multitudinem succorum ad quasdam partes collectorum quod omne genus vocat iΠοφάς seu collecti nes, concursus ve succorum Nam,inquit, inflammata hypo, chondria non spirituum interceptione, hoc est, hypochon-dria tumida: dolentia,non ex flatu ibi Concluso,sed ex phlegmone. Constat si proprie inflammata sint,non tumere ex flatu,
quare cum dixisset inflammata hypochondria, frustra videtur addidisse,non ex spirituum interceptione sed Hippo.loquitur saepe vulgariter,& ut rem magis explicet, non cura exacte loqlii Addit, Septi transuersi intentiones hoc est, distentum esse septum transuersum prae quadam conuulsione ex repletione. Addit, aut spirituum protentiones ortopnea sicca Galenus
intelligit dici hic morbos duos, spirituumque protentiones esse,quem solet vocare spiritum octendentem Mihi vero vid tur protentiones spirituunt, hic dici ipsam ortopneam qumniama
188쪽
riiam,autem ortophnea non semper fit ex repletione vasoruna, &partium circuncirca asperam arteriam, &pulmonem consistentium , sed aliqui multitudinem crudorum collectoru in ipsa aspera arteria aut obius in thorace que adeo desiderat s
euinis missione,explicans tortopnea intel ligat addidit,orthopiaraiicca quibus non subest pus sed ab spirituu interceptione
passiones hae fiunt Nimirum quae ex crudorum redundantia fit ortoptae , non est sicca omnino, sed succus versatur in aspera arteria,' aliquid educitur, suppuratio etiam difficultatem respirationis facit ut in prognostico di verum ea notas alias habet quibus dignoscatur, neq; omnino sicca est sed cum excre tide. Quae ergo sicca est,neqi ex puro fit, sed exspirituu intercaptione,id est respirationis angustiavi strictura fit, fiet ex multitudine partium inter thorace, tumore velut phlegmonoso, eoru circunstat pulmone, aspera arteria:nisi forte ex tuberculo aliquo crudo fit , id vero no breui,& in morbis acutis,sed lente multo 'pe incidit. Quae igitur in acutis morbis fit vidictu est,caminet qua diximus. Adducor vero vicensea,spirituuprotensionis orthopneae nomine,no duas,sed unica assecticine significari ipsis Hipp.verbis. Dicit. n; πνευματων προτασας
ορθοπνοι, Fim dixisset. n.ο θοπνοώ151μ casu nominandi .His ditiis,addit. Maxime aut hepatis dolores,& splenis grauitates,&ali ardores. Sed haec verba quid aliud significat,qua hypoch5drioru infamationesῖquae.n hypochondria, nisi heparvi lien quae aut eoru inflamationes,nisi quae doloribus grauitatibus,2 ardoribus significentur Muprsum ergo cu dixisset infamata hypochondria nunc dicit, maxime aut haepatis dolores, splenis grauitates, alij ardoresὸ an frustra repetitὸ non certe Sed ut significet, cu inflamationes oes, multitudines ad vasa ingrauescant,s quis curationem incipiat ab expurgatione, tu eas inflammationes quae in hypochondrijs consistunt omniu maxime laedi peculiari quadam causa, quia scilicet sunt in via ipsa
per quam eXcrementa quae expurgatione euacuantur, extrahu-tur. Hmc euenit, non tantum non auferri id quod intentum inflammatumque est, sed etiam augeri quam maxime, atque dehisi eadem autem ratio estin consillantium in ventriculo,
latestinis, Melanterio xpiaecipue, dixeris Me solui non
189쪽
posses si quis primum tentet expurgare: evadunt enim semper fere ab expurgatione intempestiua incurabiles Dolores etiam supra septum transuersum in hoc genere morboru ponit, plei.
ritides arbitror intelligens, quoniam vero non omnes inflammationes,neque alios ex mulcitudine morbos nominauit, ut tu
omnes intelligas,addidit, Minorborum collectiones, quas diximus Hippocrati vocari συς opis II inquit morbi solui non possunt,siquis primum tentet expurgare sed venae sectio in talibus principalis est quia hi morbi fiunt ex elli uente aut redua. dante sanguine, quapropter per se indicant mitti sanguinem, qui ex sola pendeant multitudine, nulla alia uacuatione addita,qui vero cum cacochymia quapiam,vt fit plerunque,a secta vena expurgatione uti plus aut minus ut res exiget. Quod ut explicet, dicit, deinde autem post missionem scilicet sanguinis clysteribus agendum , nisi magnus fortis morbus sit, alim iii hoc est si fortis' magnus morbus ityposteat quam
scilicet sit mis ius sanguis)opus est expurgatione. Duo vero in hac dictione difficultatem ingerunt. Primo, s sanguis non est mittendus nisi ob morbum magnum, qtromodo dicit, nisi magnus morbus sit, quasi posset non esse magnus in quo sanguis
mittatur. Deinde cur dicit si magnus&sortis sit,opus est expurgatione,cum ipsemet Hippocrates dicat.lib. de medicamentis Purgantibus, quicunque a sortibus febribus corripiuntur, his medicamenta purgantia dare non oportet. Haec ita componuntur. Non dicit nisi magnus morbus sit in quo sanguis mittatur, sed nisi magnus sit, postquam sit missus. Fit enim saepe ut morbus magnus prs eras,cuius gratia mittitur sanguis,extinguatur, aut obtrucet,vel futurus,intercipiat: Porro dicit expurgatione esse opus si morbus magnus sit aut fortis non eatenus ut purgationes fieri prohibeat, sed eatenus ut solis clysteribus non ca dat. Quod enim dicit nihil est aliud quam in morbis in quibus missio satagium est principale auxilium , indigent tamen aliquatenus expurgatione si facta expurgatione morbus maneat adhuc sortis , ut scilicet adhuc desideret auxilium in gnum expurgabisci sin autem maneat exiguus, ut auxilium tantum non petat,uteris clysteribus. Non tamen expurgandum
est incaute post misitonen sanguinis indiget enim mediocriatate
190쪽
tate&securitate. Hoc est,mediocriter facienda, ut secure fiat, detrahendumque magnitudini expurgationis, ob euacuati nem,quae antecessit. Cum enim aliquando aggrederis expurgare,non antea secta vena fit vero id cum iuxta morbi speciem videtur expurgatio esse principalis,di times ne non possit homo utrunque bene serreo certe largius vacuare poteris. Nam eis admittendum sanguinem maiori virtute opus est quam ad expurgandum , maiori tamen adhuc est opus ad utrunque,
quare dimisib adtero, licet alterum largius agere,& altero praegresso, oportet alterum agere parcius. Eadem autem ratione in ob id quod futurum, oportet priori auxilio modum ponere . Velut sit is qui mittit sanguinem, ex affectionis specie intelligat,non posse,post missionem sanguinis, expurgationem deuitari,ob hanc ipsam causa n,oportet sanguinem partius detrahere. Nimirum oporteth conania temperare ut ferri possint,& iudicationibus a caula,quo ad poterit satisfiat.
cuicunque a nem ea quae inflammata sunt, in principio
morborum, statim tentant Ioluere expurgatione eius quod intentum inflammatumque est,nihil adimunt,non enim cadit quae cruda est paso: ea vero qua repugnat morbo, sanitatemfaeiunt,colliquant.corpore autem facto debili,morbus incit. Cum autem morbus corpori praeualuerit, quod
tale est curationem non admittit. Dixit morbos scriptos antea,solui non posse,si quis in principio,non praegressa misione sanguinis expurget Cautim nunc reddit, indicans,plurimum errare eos qui inflammationes partium aliquarum, statim in principio conantur m dicamento expurgante soluere. Nimirum morbi priores omnes in inflammatione consistunt aut plenitudine ad vasa, cui lassitudo phlegmonosa acccedit, estque proinde ea etiam ut quaedam inflammatio. Cum ergo indicatum erit,inflammauon non posse expurgatione in principipsam ruiui,reddita