Francisci Vallesii ... Commentaria, in libros Hippocratis de ratione victus in morbis acutis. Diligentissima cura ab omnibus mendis, & erroribus vindicata

발행: 1590년

분량: 323페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

191쪽

1 ratione victis

erit causa,qua dicti moibi, ita curari non possint. Dicit itaqu*expurgationem in principio factam, nihil de-quod intentu inflammatu est adimereopassio illa cruda cust,no caedit.

Nimirum succus ille est inculcatus , atque intrusust quare non extrahetur, euenietque quod solet ubi succus,cuius gratia datuest pharmacum non cedit, liquescent scilicet sanae partes, sacci utiles,quo fiet ut debilitato corpore, morbo nihil imminuto, morbus superior euadat. Quod vero tale est Choc est cum morbus longe superat corporis naturam curationem

non admittit. Similis etiam est ratio qua neque citra phlegmonasi quanquam profecto de solis inflammationibus sermo est nunc Hippod in febribus putridis expurgatio fieri debet,autequam succus concoctus sit. Nimirum succus crudus,quem natura retinet,dissicile extrahitur, extrahuntur vero pro eo boni

succi δε spiritus, di quantur parte Sed de expurgatione,quatenusque expectanda concoctio sit,aut noti sit in controuersijs apEorismorum commentari s dictuna est satis ino lucta-matis partibus dicit, venit nunc perpendendum. Mirum enim si Hippotrates prohibet,in infamationis omnis principio, e

purgatione uti,cum ipsemet alitea,visus scin quadam pleuritibde, promissione sanguinis expurgatione uti, atque adeo cum paulo post dicturus sit, oportere quosdam ita affectorum,ante diem quintum expurgare, atque adeo,cum ni hi tam certurirmumq; apud medicos sit, quam non esse localia remedia admouenda,antequam toti corpori prospiciatur, missione sanguinis multitudine, expurgatione secacochymia laboretur, fiat vero multae inflamationes ob cacochymiam, pleuriti des,perineumoniaeque,biliosae,4 pituitos . Neque enim satis esse videtur,

ne expurgatione utamur, inflammationibus incipientibus,nihil eius quod intelia inflamatumque est expurgatione adimi posse, nam neq; viceris quid pia expurgatione tollitur,nihil auteni

magis necessarium,ubi ulceratum corpus, est cochymu. Certe non in omnibus inflammationibus aeque vitanda est expurgatio, cum non in omnibus eadem,parique causa dicatur esse noxia. Sed iiijs quae in ventre,mesenterio,aut hypochondrijs

consistunt,peculiaris quaedam, eaq; maxima causa est,quam diximu , propterea in eis nunquam xpurgandum est ante inclinatio

192쪽

In morbis acutis s

nationem neque quidem medicamento sorti ante integram so lutionem. Inflammationibus etia cerebri in pientibu ei P et

innanian, Hanc ob cam, ego in lethaiges, aut phrenitude, uexpurgandi nec estitatem, si quae apparet clystcribus aut saltem es indicamentiscis calfacientibus, suppleri velimratq; si qua sunt aliae inflamationes peculiares habentes ex pharmacis noxas. In aliis vero, nunc solum est abstinendum ab expurgationibus, cuid incomodu quod Rippo.timet, potest incidere, puta visa sanae,succiqueboni colliquestant, aut corrumpantur: id verono incidit,nis cusana sunt corpora,vt in aphorisno di,qul male sciunt medicationes Cu igitur homo inflamatione quapi est correptus,alioqui no cacochymus fieri vero id mi ob multitudinem,cu partis cuiuspiam labore aut debilitate expurgaadum in principio non est,nihil enim fiet aliud, quam sinctammati oni detrahetur nihil,corpus autem colliquescetsed aut naquam, aut postea quam succus in parte ob oppilationem, cincorpore ob febrem receperit aliquam insectionem. Alioqui multae occasiones sunt expurgandi in inflammationum principi is:cum scilicet corpora cacochyma sunt, atque ex mali succi Rixione inflammatio accipit initium praecipue si nondum cessivit Buxio: In talibus praeseruationis,& reuulsionis gratia, incipitur ab expurgatione,quin etiam,sine hac male proc*ditur ad localia,quorum tamen a principio esse debet.

Fieri autem alique repente me voce, venarum interce aptiones faciunt, beneualcti hoc accidat sine occasonι cur aliasorti causa Vena ui ecare oportet in brachio dextro interna, detrahere sanguinem hecundit habitii insta it p inita ratione plus aut minus coincidunt aute plurimis ipsorum hac, rubores faciei,oculorum immobilitates, manusi disentiones, dentium Iridores,pulsationes naxillarum adductio eati emorum refrigeratio piritu per Nenas intem

193쪽

1 De ratione victus

ceptiones cum dolores rivis fuerint facti, nigrae bilis Oerium fluxionum, insuxum unt, dolet autem interiora squi mordetur, mors autem o valde siccaes ictae veliri intenduntur: phlegmone occupata trabunt quae instuunt. Vnde corγupto tanguine, spiritibus nequeuntibus peruadere vias qi in ipsosecundum naturamfunt,rsigeratio nec tiam fiunt ab flatione, vertigines, aphonia, capitisgrauitas, conuulseones, si iam incor aut hepar aut enam peruenerit,inde epileptici unt,aut para lecticis inco lineste locos inciderintfluxiones, ab spiritibus non potentibu s exiresiccata sintsVerum oportet ta-ilibus prius fouendo, Ilatim in principi s secare venam P dum adhuc eleuati sunt,omnes qui affligunt spiritua, con 'fluxus:opportuniora enim sunt auxiliij. Et reficientem iudicationes contemplantem, expurgare, nisi leuiasi sium fiant:inferna autem aluo, nisi subducatur distere , asinatae coinum da in bibat, non minus quam duodecim.

DE multis pasiioniblis nunc unico capitulo agit, quas omnes uno phonia nomine, ab accidenti communi accepto,comprehendit.Nimirum phoni id est voce destituti repete,sunt 3 apoplectici , cataleptici calo affecti, multi vertiginolorum,¶ plecticolum qui persti copem cadunciati iam extremo langore tenentur,itaque ad aliquod ho-nti tu sinet,affecti eius,qui voce destitutus repente sit vitia instrumentorum respirationis vocis,aut sermonis, miciliat,vte aligina aut vulnere magno thoracis, aut neruorurecurrentium laesone, aut siquid aliud est huiusmodi Uerum de angina acturus est paulo post, nunc de prioribus illis passionibus agit,quarum generationem causam videtur mihi, iuxta antiquissimum dogma,ad spirituum immobilitatem,&4enarum int ceptionem resterre. Neque veto proinde quidpia

194쪽

In morbis acutis s

dicit quod aperte falsum sit, aut quod medici arti obsit , sed quae explicare liceat magis,ex ijsqii a Galenus, posterum alii

inuenerunt,&inuentis addiderunt. Non enim iis Hippocrates Omnium bonorum nobis autor fuit, proinde sperandum estinuenire apud illum omnia, a primis ad postremas usque causas deducta, placitis , quae longa seccula, multorum labores vera esse indicauerunt, Omnino consermia Scripta enim ab illo,ut ab aliis omnibus autoribus,necesse est esse multa iuxta coduione tῖ: s. St. n. tu tyis philosophia ipsa erati incunabulis vix dua vulgi sermonibus S confussphilosophare Inciflentiu 71 Iinitis, recesserat qui poterat de morborum ebsciuia&causis, tam constans certa esse opinio quam nunc est 3lhaec dixerim propter eos, qui videntes ab Hippocrate hic aut alio quopiam suorum operum scriptum quidquam , quod ab iis quae nunc in scolis circunferuntur, discrepet, etiamsi rectae aegrotantium curationi nihil detrahat mox dubitant fine Hippocratis liber,quin etiam aperi negant,atque, si cuid discrepare videtur a Galeno,perturbantur nullam rationem habentes temporis, quo quisque scripserit. Gal.certe non ita facit, qui vel in huius loci commentatione iubet nil mitari tantum

lac is ab Hippocrate aegroto tribu , id enim suisse vetustissimis consuetu. Mihi videor melius facturus, si hic tibi ubi alibi,iuxta quae dogmata dicantur singula explicem, squid distinctius attulerunt tempora,addam. De sede facultatis animalis non arbitror erat tam certa ac firma medicis sentetia,quam nunc est,quamquam eam in cerebro esse, ex Hippocratis sentiutia contendat Galenus. Video.tamen illum,lib. de morbis vii etinum, fatuitaternati cor Srre. Porro lib. de fatibus dicit. NNhil eorum quae incolpore sunt, magis conferre ad prudentiam quam sanguinem atque cum is in habitu naturali coniffiit, consistere trudentiam languine vero permutato prudentiam cocidere .Qui vero ad sanguinis corruptionem refert dementist, potiusquan ad cox bri intemperiena,certe in corde potiti latitvena caua aut septo trasuerso in his enim omnibus, atque aliis

quam muli is praeterea partibus fuerunt philosophi qui ponerent sensus&sapientiae principiunt collocabit, quam incerebro.Ue sanguinis quoque naturaian si calidus pase,an a corda

195쪽

os De ratione victus

calorem accipiat, ex Hippocratis sententia non satis constat Nam etsi lib.de natura humana,calidama humidam eius na turam esse dicit, tamen lib. de corde dicit, sanguis enim non est natura calidus, sed calescit:multis autem videtur natura cadus esse. Porse de spiritibus,antiquissimorum plurimi,eam habuerunt opinionem , ut ipsissimam animam esse opinarentur quod videretur spiritus esse, quod in animantibus moueatur perse,N per quod reliqua moueantur: quam plurimi veterum animae dcfinitionem statuebant Galenus si quam de anima sententiam sequi fuisset ausus videtur mihi in hanc fuisse venturus: verum quia ausus non est, spiritum instrumentum praecipuum animae esse affirmat.Haec quorsum nunc commemorauerim,statim intelliges. Agit,ut dicere caeperam, Hippo de repotinis illis casibus,quibus homines voce destituti cadunt dicitque eas passiones fieri ob venarum interceptionem Uenarum

nomine intelligit venas arterias Yt plerunque antiquissimi Quid vocet venarum interceptionem mox explicat,dicens, cudolores prius suerint facti nigra bilis Maccium fluxionum inflfluxus fiunt. dolet autem interiora is qui mordetur, morsae aute valde siccae factae venae, intenduntur, ilii egmone occu-Patae,trahunt quae influunt:vnde corrupto sanguine, S: spirit,bus nequeuntibus peruadere vias, quae in ipso secundum natu ram sunt,refrigerationes etiam fiunt ab statione Stationem spirituum intelligit: hoc est, ipsum,no peruadere spiritus, per vias quae secundum naturam sunt in sanguino hoc est,per ipsum sanguinem,qui naturaliter peruius est spiritibusadesinit vero pervadere corrupto sanguine, hoc est concreto coagulatoque, utiolet extra iussis, aut in corporibus demortuis ubi coagulatur quia non penetratur ab spiritu sinit penetrari, quia multitudine obturantur viae, L ipse inculcatus densescit. Itaque interces, ptio venarum,est interclusio earum,tanta,ut prohibeatur spiri, tu per sanguinem delatio, quae necessaria est , ad ipsius sanguinis,aut calorem omnino faciendum, aut augendum ad deserendam per corpus iacultatem vitalem, naturalem calo-tem tametsi enim vitalis facultas, illustratione potius communicatur,quam spiritu nunquam tamen sine spiritu atque proinde di ad Oaὶnes adtiones quae nobis sunt secundum naturam . Cum

196쪽

In Orbis acutis. 77

Cum enim omnes facultates qui singulis partibus insunt , communi influxu a corde,velut a quodam mundi huius exigui sole fouentur:necesse est spiritu vitaliu per venas impetu inter cepto, sensum: motum celsare,no perse, sed compatiente cerebro. Fit interceptio venatu, aliquando ob redundantiam Ela in toto corpore, ut nihil aliud esse videatur affectio quam non posse iam tantusanguinis a venis capi.na etsi congestio illa repente non fit tame cu ad summu si quod tame esse summu

potest peruentu est,quaecunq, leuis causa exagitet, commoueat aut turgere faciat velut certe fiatus effert in caput,facitq; in eo venas henyngiu sinus intumescere adeo, ut compressum cerebrit,mouere sese intra craneum non possit,4 eius ventriculi compressione obstruantur. Nam nominus quod exterius incia dens comprimit,quam quod interius conclusu obturat,obstructione facit hunc modum generationis poplecticarum passionum docet Hippocrates lib.defatibus,fit etiam aliqua dote. naru interceptio, ob sanguinis corruptionem in parte quapiam commota fluxione,velut praecipue atrabiliario, aut bitiose admodu sanguine abundante, partes inter hypochondriari cor

mordentur:fit.n.aliquando,ut morsus flux:onem, fluxio morsum augeat,v idu venis non capietibus,interceptio fiat,&4nde si in continentes locos inciderint fluxiones, hoc est in proximas partes, ad sympathia ciliis paratas, reisusae sint fluxiones

ut in cerebru,fut vertigines epilepsis poplexiae aut si in quos dam neruos inciderint,paraplexiae:hunt itaque haec ita a&ctis

ex hepate, aut caua vena aut locis circa cor aut etiam aliis hypochondriis, non aliter ac mulieribus quibus menstrua defecerunt,fieri solere,ex tero, in cor seu praecordia,regurgitante iulo sanguine,qui venis iuxta uterum non capiatur constat vero quod inde in cerebrum aut neruos, passionem transmittere

oporteat si epilepsia,aut poplexia,aut catochus,aut alia his cogeneriamo fistura est. Vbi dicitur &ab spiritibus penetrare non potentibus fuerint siccatae, in codicibus antiquissimis sineo: ioc est ab legebatur. Nam Gal.velut corrigens dicit, satius

ille censet melius sui sic ut ita legeretur, non legi ita in suo codic sed deinde librarios sequutos Gai censura illam particulam

197쪽

1 me ratione ictus

interposuisse Ego vero censeo,inelius esse lectionem hanc,qua nunc habemus, emedari secundum lectionem antiquissimam, legique non ab spiritibus, sed spiritibus penetrare non potentibus suerint siccatae. Nam nomen hoc siccatae, duobus Odis dicitur in hac ipsa oratione, primo loco, ubi ita est scriptum moris autem invalde siccae faeti venae dicitur de venis, significatque crudis inflammationibus occupatas, velut antea siccam pleuritidem vocari dicebamus, eam quae cruda est. Secundo loco ibi dicitur, spiritibus non potentibus extresccatae sint,dicitur de fluxionibus,hoc est cum sanguis ipsa quo per fluxionem venae repletae sunt, siccatus fuerit: siccatur vero sanguis cum concrescit fluxilitatem amittit coagulaturi ro non ab spiritibus qui non penetrant sed per se obque suas fi bras, ut dicit Arist.cum spiritus non penetrant. Itaque ab spiritibus penetrantibus funditur,coagulatur vero perse,illis no penetrantibus. Porro constat ubi dicit Hippo. cum dolores prius fuerint facti, nigrae bilis,&acrium fluxionii influxus fiunt,non eo dic semper fluxiones,quas dolor comouet,incipiant a nigra bile,aut acribus fluxionibus , sed in js qui ad dictas pabsones, ob tales naturas parati sunt. na quibus contrariissent apparatus, contrariae fluxiones indictas partes sunt, ut pituiti, aut aquae, hydropes', apepsiae fieri olent potius qua dicitia. sus.na etsi apoplex ia&epi plepsias emiplexia, vertago,expituita et fierisolenta non soluex mesancholia, in fiunt ex pituitai ps is prςhr tiararat, γ Acir potiustex asini-Ieῖut sunt saepe aer consentum cum Ochusictis, velut mela- Golia passio cu hypocho driis sa Alvsim vi Gal. semper referre ad Pituita .inia iugo picae lato fieri a melancholia,ut celete potest, cur non 'rella alapa quod si haec cur non E cuiusque particulaeTeloIucioὸProinde ego auac Alexandri se iam potius probauerim, paralrlimeas fierinocti. Nam etsi in elacholiae crassa pars ad terra ui l:ei tine tanta in nraccus valde serosus unde contingit ab ea neruos multos partim obstrui, facultateque priuari, partim einoliri. Sed de ellentiara generatione horum haec sunt satis Signa dicamus iurationem, sermonem resumentes Eorum qui fiunt aptioni ex venarum interceptione, quam nihil aliud quam multitudo sanguinis ad vasa

198쪽

vasa facit hae sunt notae Repente fit inestales. Nam etsi multitudo paulatim colligitur , tamen breui momento, postquam iam capi vix potest vanatu aliquo agitata, distendit vasa,facitque interceptionem venarum . Porro accidit beneualanti, quia etiam cum videtur athletico esse habitu ad summum sani. tatis attigisse. Nam reliquae phoniae quae aut ex primaria cinrebri passione ob pituitosos succos, aut consensu cum hypochondrijs ob melancholicos cacochymis valetudinari; sque multo ante hominibus eueniunt. His ver cum optime, iere viderentur,&crasissimi nitri dissimique essent, fiunt apho niae sine occasione ulla quidam enim ex occasione obmutescunt, ut ex terrore, aut tristitia vehementi, quibus malum non incipit a venarum interceptione , sed ab ipso animi motu, per quem spiritus intra corde continentes, partes alias destituunt atque sine alia sorti causa , ut quidam fiunt aphon tepente,ex ictu aut casu , caro correpti , ob concusionem subsedentibus os esse ventriculis cerebri qui Wiulo post solent ad sese redire,nisi tamen occasio magnum inuenerit in corpore appara u. Itaq; enim saepe ab occasione incipiens, in poplexiam aut lyncopem incurabilem, finitur malum. Verum citra haec, cum sano,quiq; non soleat animo linqui repente accidit aphonia,ex venarii iuterceptione est ob sanguinis multitudine, coincidunt vero his unde apertius cognoscas rubores faciei,& visatione, maxumae scilicet ac conspicuae circa tempoia, cum malu adhuc incipit bculoru immobilitates, manuu distentiones denti ustridores, adductio maxillaru quae omnia conuulsionis ex reple tione sunt postremo vero et i efrigerationes extremoru, tuc

tendunt iam in apnea Mesphygiam) spirituum per venas in terceptiones. Sed dices quorsum cu in venarum interceptione ,

morbi essentiam posuisset, nuc rursus eius meminit inter signaὸ certe antea menam it interceptionis venaru, ut causae aphoniae, nunc ut causae refragerationis extremoru atque ita non est inutilis repetitio,qua noui aliquid docetur. A flectiones vero hq, cum per consensum cum hepate, vena caua,aut corde, aut etiacum totis hypochondrij fiunt,dignoscuntur signis passionis primariae quae antecessit,4 cacohymiae quae in corpore est, ut eu post diutina melancholia hypochondriaca aut morsus oris

199쪽

,8 De ratione victus

ventriculi,aut eardialgiam,aut alia huiusmodi sui. In curatione priorumconsulit Hippo. venam sectare, in brachio dextro internam, detrahere pluet aut minus seciuiu habitu citra te inita ratione: In alioru curatione dicit, seuere primu deinde sanguinem mittere,postea ad expurgatione per superna aut inferna,vi res exiget couerti. Quandoquide ad venarum interceptionem reserunt passiones utraeq; constat utrisq; opus esse, ut misso sanguine laxetur. Veru ad priores multo magis,q a multitudine oriuntur sola, qua ad posteriores,quae nascuntur etiam a mala qualitate In brachio dextro secare iubet, cuia ciu neutriusta eris est passio, sed comanis,satius est ex dextro quo vasa sunt secundiim naturam ampliora, sanguis abundantior, qua ex snistro vacuare inidam mittunt sanguine ex utroq, brachio simul. in magna totius corporis plet hora.meo iuditio, nihil

deerrann.veru si ex altero, ex dextro certe mittendus est. Q iod interna vena iubet secare, est an et ni aduersione dignum videtur enim secanda potius secundum legem rectitudinis externat humeraria Certeis aphoniis quae per cosensu cu partibus circa septum transuersu fiui recte mittetur ex in erna. velut etiam in me cholia hypocho driaca mittitur,etiali me cholia morbus cerebri est: quia inpartem mitte te agnoscimus cimittentesi: a cu recipiente, tius est rectitudine seruare Uelut et, cue utero cotingit hae passiones, mittimus ex talis Verucinias. sonibus a poplecticis. quae ex fragiis ne to 'o corpore redii dante caput occupate,sunt,no, ex interna mittendus, nisi sorte,

quod possit etia obstructa esse arteria aorta circa cor, essequem alii *ncope potius qua amplexia aut utruq; neq; id satis costare posse,i:aut sertata gino caput solu sed totu corpus multitudine&venarii interceptione laborat. Ned neque ob has causas ex interna, sed coi mitti deberet, idq; nis talopere res vrgoret in capite, sed si urget certe ex externa sem,mittimus, nisi sorte cinea non est satis idonea secari,tunc. n.mittimus undecu-que quare illud interna, interiectu arbitror nisi mrte hic usqucivi alijssibusda locista ostendi, interna vena dicitur Hi p. quae magni sub cute latens quo significato,perinde erit iubere sicari interna,acs magna diceret.Quod vero iubet secundit habitunia aetatem mittere his sanguinem,recte facit, cu enim

venarum

200쪽

In morbis acutis. I gr

venarum interceptione laborent ape mittitur eis sanguis iacetibus,etiam cum asphygia, quare in tanta oppresione,non est Ppulsu velis metiri mittendi sanguinis quantitatem:hoc vero invitasq; obseruandum est,uelut illud etiam,quod de secundis dieit,in utrisque seruari oportet,vestalibus scilicet mittamus sanguine seuendo prius.Oportet enim seuere antequam venam ces calido laxate aliquo, putaut hypochondria, quacunqὴ maxime parte concretione sanguinis esse suspicatus steris, autetia toto corpore in balneu calidu demisso si liquatus meliussat. Statim ergo semento,aut inter Dufidum, sanguinem mittere. Id quod conseret,si agatur, du adhuc eleuati sunt, omnes qui affligunt spiritus reconfluxus:hoc est,dum adhuc sanguis, spiritu nondum destitutus,seiber, tumidusq; neq; iam concretus est.opportuniora .n. tunc sunt auxilijs, cum vero iam subsedit illa elatio, intumescentia succorum, sanguis iam cocretas est,non effluit, etiam si vena siccetur:nec ullo remedio locus est . Atque ita ni illum desperatae sanitatis maius inditium contingere in omnibus aphon ij potest,quam sectis venis san. guinem non effluere. Hactenus utrisque phoniis communia Iunt omnia:reliqua quae ad expurgationem pertinent earum solum quae ex fluxionibus atrabiliariis, acribus. Postquam inquit venam secueris,reficere oportet, iudicationes contemplantem expurgare. Reficere scilicet debes vires, ut poteris, si ad sese redierit satis aliquid cibi capere iubens si non satis , i sculi aliquid pergulam demittens:deinde contemplaberis iudicationes .hoc est evacuationes,si quae sunt quae sponte fiat,seu Ioca in qua humorcs sponte videntur inclinare. Dicit ergo, de contemplantem expurgare,nisi subleuent sui sum,hoc est pha macum dare alui subdutorium, nisi humores quasi leues facti sursum videatur repere uis ventriculi, tunc enim mouere potius vomitum erit ex usu,Obseruantibus nobis praeceptum ducedi quo vergit natura. Si vero inserna aluo expurgatro sit agenda. tentandum est,an clysteres iis evacuetur,d cum ei non videbitur cedere, dandum est medicamentum subductorium

Hippocrates dat lactis asinini corylas duodecim , aut sidonstat vires etiam decem&sex Mu'd lac, omnium prosecto est , in capitis affectioiabus inaaxime noxium, al,

SEARCH

MENU NAVIGATION