장음표시 사용
261쪽
macuna dare iubet quarto die. Sed cur quarto, potius quam tertio, secundo,aut primo Certe, ut possis tribus primis diebus uti clysteribus, eadem ratione, serapijs, quia fortassehcc erunt satis, ut corpus expurgetur, possisque ita pharm cum deuitare:sin minus , saltem corpus pr parauerint, secerintque fluidum . Quarto igitur iubet, non quod nece sis sit eo die semper dari , sed quod si res citius dare non cogat: satius sit tribus primis corpus praeparari&fatius si dar ante quintum C ter pertinent ad victus rationem,quam tenere debet, is qui pharmacum acceperat. Dixit secudo libro,mox esse sorbenda mitissanam ab accepto pharmaco,neque insigniter minori quantitate quam consuetum est, hoc nunc repetit,
ad ij citqtie quod illic dictum est, in medio purgationis nihil essedandum, post purgationem vero dandum esse Oxymeli pro medicamentoso scilicet alimento vitatillum nutriat,vsq; dum liceat cibis firmioribus uti,d reliquos succos qui expurgationi non cesseruntiexcreari faciat Custodia inquit sit deinde usq; dum sine febre fiat,& septima dies sit. Hic custodia qua dicit, ad victum spectat.estq; quod iubet , ut custodias aegrum sine ullo alio cibo, bdum septima sit, &fiat homo sine febre: Nimiru ponit haec fieri in pleuritide acutissima, cuius costitutio sit septem dierum, alioqui crassiori cibo sit opus ut aeger sufficiat. Quanqua ,sq; ad septimu traducere aegru solo oxymelite,censet Aurelianus esse nimiu, parum humanum,qua in re nonnihil illi concesserim,& nonihil iustuli,aut etiam fortasse pulli exigui dari aegroto, permiserim,sed neque Hippocrates hoc praecipit quasi omnibus perinde faciendum. Non enimis erat,qui una aliqua victus rationem omnibus pleuriticis co-gruere, existimaret,nulla neq; naturae neque consuctudinis ratione habita:sed neq; adeo multi fortasse sint quibus solu oxymel gustare conueniat, per exiguum tamen sit siquid ultra detur usque ad septi m. Deinde si in tuto inquit esse videatur, soluta scilicet febre primum cremorem exiguu4 tenuem mel Ie conditum quia pectoralibus omnibus mel utiliter admiscetur praebe, atque si facile reuocetur, Hoc est conualescentia ut
oportet procedat,qa inde agnosces quod facile spiret, & sine dolore sint Luera, paulatim dabis crassius&plus, bis in die
262쪽
Si vero non facile liberetur, potionis minus, sorbitianem exiguam, cremoremq; tenuem, semel, qua hora melius degit. Cognosces antem extrinis, conuenit aut sorbiationem offerre bis. Ex morbis non antea quam rinas, Data concocta videris facta Si eropugatus multa deiecerit aecesse est dare, minimum autem O tenuismum,no enim poterit dormire per Nasorum inanitionem, neque dimiliter coquere neque indicationes expectare. Verum ubi crudorum colliquationes factaefuerint, o qua renituntur
reiecerit,nihil obstabit Cocta autem fm puta , cum sunt ilia puri, urins autem subsidentias habentes subrubras
velut grana orsbι. CVm purgatus a sit homo templis constitiitionis mo bi praeterierit, velut in hoc morbo diem septimam, si quideren a indicatione recte habeat, it oportet conualescat, licet, Cibum paulatim augendo dare usque dum ad consuetuperbonam valetudinem victum reducaturri si vero non facile liberetur, sed ut fit nonnunquam malum ultra suam constitutionem producatur, aut cum videatur iudicatus, denuo crudescat, oportet rursum ad tenuem victum hominem reducere , dareque potionis minus, Iorbitionem exiguam, cremoremque tenuem, idque semel in die, ea hora qua melius habet. Sane hoc commune est morbis omnibus, circuitus aliquos exacerbationum habentibus, quia in paroxysimis cibum dare noxium est, ut in aphorismo dicitur: illud vero esti tatu dignum, quod Hippocrates, docet ex concoctione urinae, sputi horam leuissimam, velut inclinationis paroxysmi, cognoscere Dignosci enim totius inorbi tempora signis coi
coctionis, passim legas Iγud Hippocratem Galenum, sed tempora singulorum paroxysmorum,nescio an alibi ut hic. Est vero ec verissima quotidiano experimento confirmatiLsma, velut toto morbo excrementa mutationem quandam recipiunt motum alterationis totius materia reserentem, ita re
sngulis circuitibus quandam aliam recipere illi similem Ni- mirum
263쪽
mirum in initio lauasionis excrementa retinentur, torpora densantur , atque portio materiae, quae eius diei febrem accendere aut augere incipit,cruda inuictaque est, procedente paro xysmo alterationem suscipit,& funditur,&laxantur sensim corpora usque dum in inclinatione iudicatio quaedam particularis fit. Itaq; tempora singularum accestonu valde similia lunt temporibus totius morbi. Hinc it,ut urina, quq rigente adhuc. aut horrente corpore colligitur , dissicile reddatur,4 tenuior Crudiorq, appareat,qua pro totius morbi flatu,quae vero in inclinatione, ea iam redditur facile Mindicat cococtionem quatam praesens morbi status serre potest:ita etiam si quae spura redduntur aegro, in initio inuasionis supprimuntur,& thorax constringitur,S passio recrudescit, tussisque premit arida in inclinatione rursum redduntur facile& concocta, itaq; pr ter mutationem quae refert totum morbi motum,singulis paroxysmis circuitum quedam facit ipsa materia,quem resterunt excremeta. Sed iraeter paroxysmos etiam ex ipso victu nascitur,quotidie quidam alia excrementorum mutatio,nimirum quae summo mane exeunt concoctoria solent apparere, quod longius a
cibo absint honesines M, se nanus nuperrime antecesserit qua vesperi crudiora contrarias ob causas: hinc fit ut malint medidici contemplari matutinas urinas qua vespertinas, eas quae initio inuasionis colliguntur eontemplari recusent, nisi in hoc ipsum,ut typum ipsum agnoscant,inde enim agnoscitur frigoris, rigoris, aut horroris hora, quod tenuior inminus insecta Colore exeat, quam alijs horis. Ex contrari j igit agnoscet hora inclinationis Velut & in pleuriticis aut perineumonicis passionibus quaticillima sentietur esse inclinatio,ea putabit inclinationis hora, quae ad cibum capiendum est accommodatissima. Hic igitur dari voles dicit,qua hora melius degit,cognosces autem ex urinis. Conuenit autem sorbitionem osterre his ex morbis non antea qua urinas sisputa concocta videris,quatum scilicet ea die apparere possunt. Itaque idem prorsus docet nunc, dicens non ante dandam sorbitionem qua concocta haec videris, & libro primo cum diceret non antequam calor ad pedes descenderit. Hacesta legitimam huius loci enarrationem,
intelliges primum in verbis, dςinde: ex re ipsa Dicit enim
264쪽
ἐνοκοτ η υρηβέλτιον δευάγη videtur autemia vi de annitem pore, die hora dici posse,de morbi tempore non posse. PrPterea dicit non esse dandam sorbitionem usque dum concoctqvideantur urinae , quod si de ea concoctione quae uniuersalia morbi tempora significat, intelligatur, falsium profecto sit. Nasorbitionem augere,cum madescitos iusserat, dare tamen exim quam tenuem demerante id tempus non prohibuerat. Intes'
ligit ergo de ea concoctione urinae: sputi,quam quotidie astat inclinatio.
Si vero purgatus multa deiecerit, necesse 'dare mimmum autem tenuissimum non enim poterit dormire per. Ῥasorum inanitionem, nequesimilite eoquere, neque iussi' eationes expectare ine=um Ῥbi colliquationes crudorum
facta uermi qua renitebantu, rejcerit , nihil obnubit.
DIxerat libro secundo sorbitione in media cibos dareno
conducit,at ubi purgatio desierit, tunc sorbitio detur , sed consueta minor, deinde liberalius perpetuo exibeatiar, si &dolor cessauerit, nihil aliud obstiterit. Hoc idem est quod praesenti loco docet. Nimirum non esse dandam sorbitionem copiosam mox a purgatione ut medici Cnidij faciebat,ac vulgares medici nunc faciunt, quasi vaserum inanitionem copiosa resectione volentes rependere, it illi dicebant exaeqtrare, sed dandum tunc tenuissimum minimum, quia aegrotus minus sustinere poterit:considerandum vero,non quanto quisque indigeat sed quantum ferat. Reddit nunc pulcherrimam causam,qua cibum nisi paucissimum, ferre non poterit , quia cum somnus humectationem quandam cerebri desideret, per vas
rum inanitionem dormire non poterit, ac proinde neque similiter ac priusquam inaniretur, coquere, neque iudicationes hoc es integras solutiones morborum,S concoctiones,ex L sonesque succorum qui in corpore restiterunt,expectare Dices videri hoc quod dicitur abliirdum, cibus enim datur ut possit homo durare donec moibus concoquatur,quo pacto e
265쪽
go faciet,ut non positi iudicationes expectareῖCerte nisi detur
necessarius cibus, durare non potest, sed neque si cibo obruatur.addidit,deinde liberalius perpetuo exhibeatur,si& dolor cessauerit, nihil aliud obstiterit,nunc explicat, quando nihil obstabit,dicens, ubi colliquationes crudorum factae fuerint,ia quae retinebantur reiecerit,nihil obstabit cibos scilicet augere. Vocat colliquationes crudorum concoctiones effusiones cum scilicet quae cruda retinebantur, neque reiici poterant cococta iam reiiciuntur. Ita vocat, quia cruda sunt lenta velut cuncretionem habentia, cum coquuutur lentorem deponunt, di ideo magis fluunt.
cocta autem sunt, sputa quidem eum fiunt similia puri urinae aut labentes absidentias subrubras, velut gra
na Orobi. SPutum eoncoctum pii ris habet conditiones, quia album
lene est. non valde lentum,non tame iam esse verum pus debet.citra suppurationes enim,coquitur saepe perineumonii pleuritis Urinae optime coctae albas potius subsidentias habent quam subnubra sed&quae subrubras habent, modo habeant lenei cum bono substantiae modo infiisura, conco- sunt, secundo post illas loco. Nam4 in aphorismis cinprognostico ponit tales Hippocrates in bonis: concoctis: inaphorism. quidem dicens,quibus septima hiturum est iudiciu, nubecula m rubeam quarto die apparere: in prognostico dices subrubras cum subrubris sedimentis diuturniores esse quam quibus subsidentia alba sint,sed eas etiam valde salutares:Quare cum Hippocrates orobo dicit similes esse subsidentias colore solum intelligit,qubd scilicet subrubrae sivit, nam si substantiae etiam modo intelligeret,ut subsiderent quaedam velut spherulae subrubrae, nihil significaret minus,quam coctionem esset
enim stinanguinis,aut corros renis Verum colore solo reserens orobum,est concoctionis,etsi non persectae. Quare suspi
cor cum Galen.in commen.apho. 76.sectionis quartae diciis
dimenta similia orobis fieri sanguiniusto, no admodum usum
266쪽
nomine robo similis iuxta Hippocratis consuetudinem sed secundum imaginationem propriam.
dbi autem probibetis ad alios laterum dolυres tepe
factoria ast onere, ceromata, inungere autem crura
lumbos calido, pinguedine inungere super': ochondriis autem in semen cata lalmari forma imponens disque ad
Lios laterum dolores vocat,eos qui ex flatu aut frigida intemperie fiunt, ad qtios dicit utendum tepefactoriis in nonis ad veras pleuritides no sit utendum etia talibus,se quod non solis ut in his, sed missione etiam sanguinis, aut expurgatione. Porro videri possint haec remissa esse medicamela,si quidem ad has ipsas passiones.saculis ex millo tale utebantur antea Certe intensione diuersis medicamentis uti iubere quae tamen ad ide genus pertineant longe praestantius est, quam uno aut intentione aequalibus, scientibus nobis ut plus aut minus urget malum,augendas aut minuendas eoru vires, raroque aeque urgere vel duo. Inungere crura&lumbos in laterum doloribus,videtur aliquibus ineptum inungendum enim aut sola latera,aut totum corpus. Sed Hippocrates hac in parte respexit selere refrigerationes pitrunque ab his partibus incipere, Minde in viscerari ventres transmittere, quam ob causam optima cautio est,m ventris aut laterum frigidis morbis, pedesvi crura pannis calfacere.
Vigente autem perineumonia , auxilium non habetis expurgetur. tque prauum se dissiculier respiret. Hina tenues sutis aeres, sudores circa ceruicem ct caput sint. Hi enim fudore praui ab aestuo roboreo violentiamrborum . si ina multae ct crassae prodierint, spurta concocta venerint,quodcunque autem borum sponte einerit, soluit morbum
267쪽
PErmeumonia quae quod adessentiam impria accidentia attinet,vigere videtur,non e purgatur autem excre
tione,lethalis est, & remedium non habet , nisi urinae multae de crasset prodierint,'sputa concocta venerint:nimirum expuris gari contingit pulmonem per renes, per arterias quibus pendent ab arteria magna, ut docet Galenus. 6. de locis affectis. Si igitur puta venerint concoctai copiosa, per euacuationem visceri propriam soluitur morbus sed etsi non veniant adeo copiose , per urinam solui potest . Interponit Hippocrates notas Perineumoniae in pernitiem tendentes,dicens, prauum si diim culter spiret, trinae tenues sintdi acres, quia urinis tenuiabus non expectatur remedium a mictione si ludores circa ceruicem, caput sint. Hi enim inquit sudores praui sunt, ab aestu,& vi morborum facti. De his ludoribus hoc idem scriptureperies in prognostico, in quod edita iam sunt nostra com
Perineumonia eclegma nutem pineam galbanum in elle atico.Abrotonum in os mesileepiper:helebornm grum feruefactum etiam pleuritico in princi do dolenti porrida. Bonum autem etiam anacem in OxymeliteIeruefactam inpercolatam potu dare. Et hepatis septo tran- uerso circundolentes. quaecunque oportet in aluum, aut in rinam in vini melle:qua autem in alvum cum aqua
D meliorato potandum copiUeprebe
DIximus nuper eclegma quod ex nuce pinea A Galbano
paratur,per ineumonicis aut suppuratis utile esse imprimiti quamquam Hippocrates singultu laborantibus dari iubearet.Abrotonum, piper, S ianax in eodem genere medica-Ineutonim sunt,&eodem modo prodesse possunt,quia scilicet calida sicca & tenuium partium ac proinde discutientia, mouentiaque,aut sudores, aut urinas. Abrotoni semen orthopnicis conferre, ianacis succum pleurit idibus, dio corides
268쪽
potu data,& hepaticis, septo transuerso circundolentibus, quibus scilicet in hepate aut septo phlegmones, aut alia succorum collectiones sunt: nimirum diggerendo potenter,atque sudores aut urinas aut utrunq mouendo:haec ratio curandi placiet ilicos potionibus vehementer discutientibus, non admodum
est in usu nostris medicis,quippe qui post missionem sanguinis
Sinunctiones , mouentia sputa quae ad has intentiones pertinentinisi excreent aegroti,desperant seruari posse, adiutilam aliam transeuntes curationem Scio tamen quendam , cui homo quidam vulgaris nescio quid huiusmodi in potu dedit, copiosissimo sudore excitato eruatum esse breui,&thoracena laxatum, sputum redditum facile,cum septima iam esset dies nihil coepisset excreare,&pene iam strangulari pri respiradi dissicultate,periclitaretur. Idiotae etiam qui empyrice quorunda curatione aggrediuntur,exsudatoriis curant pleuriti des saepe cu optimo successu.Atqui prosecto ratione nω care Quare cum misso sanguine: appositis fomentis,4 datis eclegmaticis,parum cedit pleuritis, uti suaserim succi panacis aut seminis abrotoni dragma, ex mulsa aut etiam vino, ut discutiatur Helleborum etiam nigrum seruefactum iubet potu dare pleuritico in principio: hoc sane ad expurgandum, si expurgatione opus sit:quod antea dixerat, si sub thorace dolor sit dare helisborum idq; quarto die,aut omnino ante quintum. Cu iusserit dare qu da ad mouendam aluum,qusdam ad urina docet quo liquore quocunq; dari debeat: quq ad mouendum urina ex vinos melle: qui ad aluum,ex mulsa copiose diluta. Quia vianum deducit in urin vias mulsa aluum mouet Tenendan bis in mistionibus aquarum cum serapijs haec regula est, ut similium facultatum aqua ad quodvis serapium deligatur, nisi quid aliud eorum quae de ratione componendi medicamenta nobis scripta sunt,maioris videatur esse momenti.
senteria quae cessauit, abscessum vel tuberculsi ali lfaciet, nisi in Iebres aut sudores, irinae crassio alba
leues apparuerint, vel in tertianas,vel in varices,ver fintesimis,vel dolores in crura, vel in coxa confirmet dolor.
269쪽
Delliori debes dysenteriam magnam,qllae ex magno corporis apparatu, non ex procat hartica aliqua causa trahit ortum Alioqui,non mirussi soluatur absque ullo abscessit. IntelIige etiam,si cessauit repentes, paulatim enim longo tempore psemet dysenterica evacuatione potest mali succi copia cosummi.Verum cum magnus morbus repente cessat, permutationis in aliud malum est certa coniectura. Itas magna dysenteria repente soluetur, fiet permutatio in hoc aut illud uteriemali succi qui redundat species. Crassus enim tuberculum potius aut varices in cruribus vel in testiculo,quam vocant varicosam hemiam', vel firmatum in crura aut coram dolorem faciet,tenuis potius febres,maxime tertianas. Fieri etiam poterit permutatio non in alium morbum,sed in aliam euacuationem: velut dysentetiae in sudores ,rinas crassas Proinde dicit,sDturum tuberculuim aliquod, aut tubercula multa, nisi in sebres fiat mutatio,succis qui fluebant in intcstina, manentibus invenis: putrescentibus ibi, aut in sudores rinas crassas albas leues , quales scilicet liberare solere ab abscessu aphoris7 . quartae dicitur.
In febre biliosa ante septimum diem,cum rigore morbμ λα uti superueniens soluit febrem, sine rigore autems Iu '
perueniat prater occasiones ernitiosium. Non haec dicit' morbus regius chrigore superueniens non soluat febrem,nis fiat ante septim in sed qd post septimum fiens etia sine rigore potest esse bonus,nis hypocho
desa obduruerint,vi dicitur aphorism. 6 .sectionis quart . Itaque quia dictum est 64.eiusdem sectionis, quibus in febribus morbus regius ante diem septimum 3ccidit malum,quas exceptionem nunc cribens dicit, etia si ante septimum fiat in biliosa feb se si fiat cum rigore,posse utiliter fieri, morbum soluercisi veto si perueniat sine rigore praeter occasiones γε, των καιρον dei inrte opportuna tempora, hoc e intepestive. Sut Vero occasiones aut opportuna morbo regio tempora, si septi
270쪽
In phorismo profecto scripserat simpliciter malum hic vero augens significiuionem , dixit thale seu pernitiosum inig rem genus quoddam iudicationis ebri ardenti congruentis esse constat, siquidem. ditiae sectionis dicitur, quia febre
ardente tenetur rigore superueniente liberatur. Ergo regium morbum,cum rigore fieri,significat eum decretorie fieri, cum autem ita sit,utilis sit, Joluat morbum . Quoniam vero riugo non quacunque fiat est bonus neque regius morbuscum rigore bonus quacunque die sit,sed decret0rio. Si enim vi 2 iapho eiusdem sectionis dicitur , quibus in febribus sexto die rigores fiunt difficile iudicium sequitur, certe etsi cum rigore. morbus regiusfiat die sexto,morbum non soluet, sed si die decretorio. Ac ne tunc quidem necessario,nam nisi febris deficiae aut remittatur,&igrotus iam debilis sit, certe rigor ipse lethalis est, ut dicitur 6 atque erit nihilominiis morbus regius cum rigore. Sed si rigor sit qualis maxime solet esse decret rius, ut qui die decretorio aegro nondum debili fit, cui succedit euacita si qua idonea, ut sudor aut copiosa uaporatio,aut ornitus, cum hoc si morbus regius fiat, etiam si ante diem septimum soluet sebrem. Oportet igitur cum hac sententiola .alias omnesquq de ea re in aphorasmis scriptae sunt iungere, vera vis ,no est autem ineptum, aliarum ex alijs eiusdem autoris sensunt, degitimam enarrationem, .ccipere, nequet
quod alii alijs indigeant, fals aut futiles censeri debent. Lumbori tetanus, in melancholicis per enas pia adiuum interceptiones cum fuerint , sanghinis detracti nem soluuntur um autem obtendines Nehementeν in anteriorem partem revelluntur, O circa ceruicem, faciem sudores,dd Dre commorsis, siccatis, tendinibus qui adicaudam peηtinent, qua rosissimi spinam continuant,clua maximae enata copulae ad pedes usque utuntur, huic si neque febris neque Fumnus seuperuene it , Ibbsecutaque rina coction m habenter venerint, sudores decretori ,bibere vinum creticum vinosum, polentam cc tam edere, ct c rato,imi gere. contegere crura perluendo que ad pe-