장음표시 사용
401쪽
lis, cum Prophetis, coelestis regni possessione Imre tari Θ Has cogitationes quae persecutio potest vin-- cere , quae portunt tormenta superarei Durat so
G tis & stabilis religiolis meditationibus sundat
o mens ; & aduersus omnes Diaboli terrores & mlam nas mundi, animus immoblis perstat, quem fu- turorum fides certa &solida corroborat. Claudun- tur oculi in persecutionibus terraeiud patet coelum: bimatur Antichristus, sed Christus tuetur : mors infertur, sed immortalitas sequitur: occiso mun- 'dus eripitur,sed restituto paradisus exhibetur: vi- ta temporalis extinguitur, sed aeterna reparatur. Quanta est dignitas , & quanta securitas , exire hinc laetum, exire inter pressuras &angustias glo- riosein, claudere in momento oculos , quibus ho- mines videbantur & mundus, & aperire eosdem statim, ut Dcus videatur & Christus 3 Tam selici-m ter migrandi , quanta velocitas λ Terris repente subtraheris , ut in regnis inelestibus reponaris JHoc item incentivo SS. Martyres in tot aerumnis & cruciatibus, seipsos ad constantiam &generosam mortem animabant. Res est ubiuis
obuia. Sed insigne est exemplum S Gordij, quem Basilius ostentatis a Praeside horrendis suppliciis nivi a fide deficeret, inducit sic respondentem. Corri-M pite corpus, membra frustratim caedantur. Deniquem quodcunque de me supplicium volueritis, sumite. . Nolite mihi beatam spem inuidere. Quanto enim
- mihi plus tormentorum accelserit, tanto plus reta ram praemiorum. Res enim in hac vita aduersae, nobis apud Deum perpetuam pariunt voluptatem. Si vulnera mille ac cicatrices patimur, in resurre- ctione splendido induemur amictu. Pro contume
402쪽
De Munyris gratia se gloria. 383
lia, atque ignominia, palmas atque coronas alle- queinur. Pro vinculis & carcere per ampla paradis mspatia laeti vagabimur. Pro accusatione det naum, at- mque iniqua codemnatione, gloriam ex Deo& An- gelis referemus. Minae vestrae,semina mihi sunt diuina,vnde immortalitate, per petuaque gaudia metam. J Illustre item praeter coeteros est, exemplum SS Conses rum martyrum de lignatorum, quos Hunerici crudelitas in Africa immaniter vexavit Quatuor millia insuperque nongenti sexaginta sex. e clero Africano, prriter laicos captiui tenebantur fidei causi. Sanctus hic exercitus, quata in ea captiui . late pateretur. & quo munimine pectus roboraret, reex his paucis verbis Victoris Uticensis testis oculati rel. 2. 'rsectat. Vandal. audire licet. Grauiter assit - reguntur, iactantur ConsesIores Christi superim i - αcem angustia coarctante unus super alium vi agmi- α
ha locustarum ,&vt proprie dicatur, ut grana prC tiosissima frumentorum. In qua constipatione, se- cedendi ad naturale ossicium , nulla ratio sinebat loci, sed stercora & mnam uretente necessitate ibi-
dem faciebant, ut ille tunc foetor de horror , uni- uersa panarum genera superaret. Ad quos ali- quando dantes ingenria munera Mauris. dormientibus Vandalis, vix clam admissi sumus intraro.Qui introeuntes veluti in gurgite luti, usque ad genua coepimus mergi, illud tunc Hieremiae videntes suis
se completum, qui nutriti sunt in cD ceis, amplexati sui stercora sua. Quid multa Zpr.ecepti sunt undique perstrepentibus M iuris , ad iter ubi destinati sunt praeparari.Exeuntes it . que die Domini di nita ha- bentes stercoribus vestimenta, facie; simul &capi- ta,a Mauris tamen crudeliter minabantur, hym-
403쪽
Dum cum exultatione Domino decantantes, hareest gloria omnibus sanctis eius. Quod erat dicere, se libenter paedorem illum ac putorem, vel potius mephitim teterrima , sustinere;quod probe nossentillae iri ad astra, illhac incessiste anteriores omnes martyres,& Christum ipsum. Eum callem per hoc leue ac momentaneum tribulationis nostrae , ad aeterna de immensa gloriae pondera scelicissime obtinenda deducere. Itaque procul esse oportere moerorem omnem, ab iis quos post tantulam turbationem, tanta apud Deum gloria maneat , Quibusqnod de S. Stephano Arator Diaconus iam olim cecinit, gloria poena in,
Et cadere ea ortus, iugulisque parentibus, suum. . Nascitur, aeternae complectens munera vitae. J
Sitne aliquod praeterea martyrium presie dictum sue utri ex duobus martyriis hactenus expositis, late inquam an presse dicto, accensenda sit mors, in aditione discriminis ad proximum ex charitate subleuandum oppetita,concluditurque esse presse dico adiungendam.
V c spectauit omnis anterior de martyrio tractatio, ut in argumento proposui. Ex principiis enim quae in duabus partibus prioribus sui iacta,erVendum
404쪽
Stat tu controuersae se in ea pars negans. 3 hdum erit , quid in praesenti controuersa sit statuendum , si prius ipsum controuersiae statum,& qui, ac quorsum in diuersa abierint, CX potuero.
Status controuersiae de martyrio in causa proposi-Da. Statuitur es altem late di sum. Non esse presse acceptum, quae suadere
ΡErceptis illis quae hactenus de duplici martyrio sunt tradita , liquido constabit, non pos Iehoe loco elle dubium de martyrio late accepto. Multo enim potiore iure,ambitu illius coerccda est aditio haec voluntaria sumi discriminis,& mortis in eo oppetitio,quam pleraque alia, minoris ut ita dicam impensae longeque leuiora,ac etiam infructuosiora opera,quibus martyrij laxius sumpti nomen a, grauissimis Patribus adlcriptum vidimus parte I. Itaque hoc ratum & fixum esto. Sed disticultas est de martyrio presse accepto , quod proximo partea. in vulgari & indubitato exemplo descripsimus:& vidimus consummari voluntaria& honesta mortis perpessione, ad verit tis reuelatae testificati nem firmandam: unde gratiae sanctificantis infusio, supra mensuram operi operantis rependendam exbstit:itemque specialis gloriae ellentialis, gratiae sanctificanti speciali, ret pondentis , ac aureolae communicatio. Hanc enim martyrii presse accepti notionem , non cadere in opus de quo agimus, multa sunt quae euincere videntur.
405쪽
ortem ex proximi charitate oppetitam, non esse martyrium,argumenta ab auctoritate.
2. In primis ut iuxta D. Augustini sententiam rationi aperiat auctoritas ianuam, nemo Theol gus Scholasticus ante hoc tempus, inter tam multos qui de martyrio dilIeruerunt; siue exponentes supernaturalem virtutem sortitudinis, siue baptismum, eamque analogiam cum martyrio ex qua
ducta suit appellatio baptismi sanguinis;nemo item
morabum Theologorum , siue summistarumquorum de martyrio sententiae prostant ;SS. denique Patrum nemo , aliud vere ac proprie dictum mar-syrium agnouit, quam quod proxime exposuimus parte 2. nempe quod ab alio irrogatur in fidei odium:siue fidem spectemus ut cognoscentem,quae est eius funchio primaria siue ut operantem: A qua martylii notione , dc ratione, mors quae ex aditione voluntaria propositi discriminis incurritur, abest quam longissime. Hoc porro argumentandi genus, tametsi quia a silentio duntaxat Scriptorum dicitur, non sit plerunque magnae essicacitatis ; tamen in materia tam multorum tantorumque studiis ac seriptis protrita, non poterit non mouere prudentem aestimatorem ; qui exploratam habuerit , Scriptorum, praesertim recentiorum diligentiam. Haec enim, eum modos omnes quibus subiti ab aliquω potest martyrium , tam accuratCdigesserit, nusquam tamen istius meminit: haud dubie quia nec agnouit. Fortius etiam ac validius sententiam propositam
quatit, quod diserte aliqui, opus de quo controue fia
406쪽
Status controuersiae se in ea pars negans. 387
uersia mouetur attingentes , tametsi a charitate plurimum commendant, ab hoc tamen martyrii decore non laudant, quod tamen minime omnium
dimittendum fuit Iet, aliis eius praerogatiuis tam studiose digestis: ut videre est apud Ioannem Briaret quodlib. sinem & apud Gabrielem Biel in q. de fuga per pestis tempus, conclus 9. s habetur
inter Gabrielis sermones, post sermonem Domin. a . post Pentec.) itemque apud Claudium Espen- carum l. 3. digressionum cap. I 9. Apertius Gabriel vasques s. p. d. IS 3 .cap. 3. conceptis verbis docet f si quis ex charitate se offerat morti, ut liberet θ α
morte aliquem, vel ab aegritudine, non erit mar- tyr, quamiris ex charitate moriatur , sed debet pati .
propter Christum a Tyranno. J 3. Quid quod S. Cyprianus l.de mortalit.quo p
uefactos, lue in omnes aeque grassante , fidelium quorundam eneruium molles animos firmat; cum
inter alia quibus nonnulli meticulostati suae in eo discrimine abblandiebantur, illud esset, quod ma Wiij spem praeripi sibi ea morte viderent , S Antitas inon eo recurrit quod fui stet expeditissimum, maximam martyrii segetem per tempus pestis pra beri , opitulando ex charitate, iis qui subuentione egerent, ut semper egent in huiusmodi calamitat bus quam plurimi: sed respondet , martyrii decus quod homini Deo decernente obtingit aeternae prouidentiae scitis permittendum esse, dc quodcunque alla tulerint,patienter & aequanimiter este excipiendum. Fortasse inquit)aliquis opponet & dicat, hoc me ergo in praesenti mortalitate contristat, quod quod qui paratus ad confessionem fueram , & ad qς tolerantiam passionis toto me corde & plena vi Bb a tute
407쪽
. tute deuoueram , martyrio meo privor, dum morte praeuenior. JHoc segnitiei , & iusto auctioris erga vitam amoris munimentum , ita disicit S. Cyprianus. 's Primo loco, non est in tua potestate , ted in Dei
dignatione martyrium : nec potes te dicere pei di-'' diise, quod nescis an merearis accipere.Tunc delim de Deus scrutator renis & cordis,& occulto ium. contemplator & cognitor , videt te, & laudat, de' comprobat :& qui pers picit apud te paratam sui si e
virtutem, reddet pro virtute mercedem. Nunquid' Cain, cum Deo munus offerret,iam peremerat fra- trem Et tamen parricidium mente conceptum, ' Deus prouidus ante damnauit.Vt illic cogitatio ma-
la , & perniciosa conceptio, Deo prouidente prin ' specta est ; ita & in Dei seruis . apud quos consessio
'' cogitatur ,& martyrium mente concipitur,animus' ad bonum deditus Deo iudice coronatur. A liud est ' enim martyrio animum deelle, aliud animo de sui L se martyriu. J Et post nonnulla quibus hoc illustrat,
stram , sed Dei facere ebere ; secundum quod nos Dominus quotidie iussit orare.Quod monitum diffuse ac potenter urget. At liquet, responsionem hanc uniuersam , ad disticultatem nantam, tametsi idonea sit ; tamen prae illa alia quae duci potest ex sententia quam excutimus, vix quadrare. Ideoque hac praetermissa , proferendam omnino a S. Cypriano fuisse illam aliam , si eam nici veritate ex stimasset. . idem S. Cyprianus grassantis perstilentiae co- modum ingens ad ineticulos ,rum gustum, profert immunitatem a martyriis , quibus infirmi plerique concutie
408쪽
Status controuersiae ct in ea pars negans. 389
concutiebantur. Itaque eos qui diuinam in suos be- nignitate concello illo molliore excessiis genere no iaagnoscebant,acriter his verbis castigat. Improuidi ia& ingrati sumus, fratres dilectissimi, ad diuina beri
neficia,nec quid nobis conferatur agnoscimus. EX- ..cedunt ecce in pace tuta, cum gloria sua virgines, ta venientis Antichristi minas, & corruptelas, & l panaria non timentes.Pueli periculum lubricae aeta- iatis evadunt, ad continentiae atque innocentiae praeo iamium, feliciter perueniunt. Tormenta iam non timet delicata matrona, metum persecutionis & ma- nus , cruciatusque carnificis, moriendi celeritate
lucrata. J Hic quis non videt plurimum momenti accessurum ad S. Cypriani ratiocinationem , si asderet , huiusnodi tranquillum excessum, & incruentum ad coelos abitum, non idcirco obsolesce re apud eos oportere, quod sit etiam verum absque Tyranno martyrium , cui emercando, generosa ca lamitatis aditio viam sternatὶNihil huiusmodi viget S. Cyprianus: sed mollitiei infirmorum attemperans Orationem , ait in lucro eos ponere debere, quod hoc diuino flagello correpti, immunes futuri sint a cruciatibus pro fide inferendis, quorum plerosque, tantus non metus modo ,sed & horror per cellebat , ut nullum satis remotum latibulum, nul-huri recestiam satis celerem arbitrarentur. Tandem recensens idem S. Pater, fructus, qui bus diuina charitas de spinis uuas & de tribulis ficus colligens , pestilentiae immissione tacundatum agrum Ecesesae conuestit, multos magnosque recenset : caeterum omnes ab eo quem excutimus
fructu alienissimos. Adscribo hanc quoque ex scriptore ornatissimo plagulam, quod oc ad institutum
409쪽
maxime faciat, & videam quae nuper hic experimeto ac sensu nostro discere licuit, perbelle expres
is se tanto ante. f Pavore mortalitatis ec temporis , ac- enduntur tepidi , constringuntur remissi , exci- M tantur ignaui: desertores compelluntur,ut tedeant: entiles coguntur, ut credant. Verus fidelium p pulus ad quietem vocatur; ad aciem recens dc - ις piosus exercitus robore fortiore colligitur: pugia ex turus sine metu mortis , cum praelium venerit, qui ad militiam tempore mortalitatis accedit. Quid deo inde illud fratres dilectissimi, quale est, quam per-
tinens, quam necestarium, quod pestis ista & lues, quae horribilis & feralis videtur, explorat iustitiam ringulorum I & mentes humani generis examinatλ An infirmis serviant seni; an propinqui cognatos piEdiligant,an misereantur seruorum languentium
domini; an deprecantes aegros non deserant medi- ci; an feroces violentiam suam comprimantian ra- paces , auaritiae furentis, insatiabilem semper ard rem , vel metu mortis extinguant ; an ceruicem fi
stant superbi', an audaciam leniant improbi; an pe- reuntibus charis, vel sic aliquid diuites largiantur, & donent,sine haerede morituri. Ut nihil aliud mo ' talitas ista contulerit, hoc Christianis & Dei seruis ' plurimum praestitit, quod martyrium coepimus li-
benter appetere, dum mortem discimus non time- re. Exercitia sunt nobis ista, non funera, dant ani- mo sortitudinis gloriam, contemptu mortis praepa-
ant ad coronam. J Expendenda praesertim in rem nostram haec clausula, qua S. Cyprianus summum pestilentiae decus statuit, qudd hominem rebus terrenis auulsum , & imminentis in horas singulas mortis horrorem, dedoctum, martIrio cruento ain
410쪽
Stutus controuersitae or in ea pars negans. 3 'I
tet: nop quod etiam martyrem faciat , si tempore usus bene, calamitatem alienam in heroicae charitatis exercitium vertat.
' Eiusdem partis negantis, rationes.
s. Accedunt rationum firmamenta, quae videri iure possint ineluctabilia. Primum esto,debere ma tyrium alienae violentiet opus es , nec cuiuscunque, sed illatae in odium fidei,aut veritatis reuelatae , Vt fert constans doctrina Scholasticorum, firmata abunde parte i Et aperte S.Optatus l. 3.temerarium esse ait,martyrem existimare,eum qui extra bellum Christianum ceciderit. Bellum autem Christianum interpretatur, persecutionem a Tyranno fidei hoste. At me etiam tacente, nemo non perspicit, eos qui voluntarie discrimini ad proximum ex charit te subleuandum se committunt, si pio illi operi immoriantur, aliena vi non cadere: & multo minus in vetitatis alicuius reuelatae odium subire mortem. Non est igitur in morte, opus illud, sanctum caeteroqui ac pium) consequente, praerogatiua martyri . Deinde iuxta principia quibus necesse est niti sententiam quam excutimus , fatendum ei it mortem in cuiuscunque boni operis exercitatione obitam, ad martyrium sufficere. v.G. religiosus qui ex pra: secti sui praescripto , suscipit iter aliquod,bene gnarus imminentis in eo itinere periculi vitae, siue ab aestu, aliisque incommodis tempestitis ad iter c, pellendum initaneae, sue a feris, vel serpentibus, sue ab aliqua eiusmodi causa naturali, aut etiam a causa libera, puta praedone, nihil tamen nisi de a serendo cum vita viatico, si quod viator habet,c