장음표시 사용
521쪽
Gntentio fidei in Etraque martyrio. 4 97
ritatis, & alterius cuiuscunque virtutis indeclinabili citra culpam obligatione , per fidem praesagientes aeterna bona tantae virtuti reposita , vltrbincurrunt in discrimina longh grauissima, de mo tis metum conculcant. Constat igitur quam utrunque presse dictum martyrium, sit nobile fidei virtute, quae ut et tapud Salvianum epist. I. omnibus semper omatibus, orna ento Hi, quia sine hac nihiιram ornatum est quod ornare possit.
Fidei expromptio se testificatio utrobique.
s. Neutrobique porct ita interius abditur fi-
is des , ut ad externam professionem , & contestati nem non prodeat. Quin potius utrunque martyrium quod componimus , luculentam continet doctrinae reuelatae testificationem. Et martyrium
quidem in causa fidei , non est dubium quin fidei attestetur. Modum vero attestandi S: Cyprianus sub initium libri de laude martyrij his verbis exposuit, agens de martyrio. Per hoc & testimo. Unium nomini redditur, & maietas nominis redam pliatur. Non quod per seipsa minui possit, vel de ''scelere tractantis ς magnitudo eius infringi; sed 'quod redundet ad gloriae cumulum , dum circum- strepentis populi terror, impavidos animos dat do- lori, & minis frendentis inuidiae addit ad titulum, ''quod tantum sibi mens crescat in pugna, quantum '' se ille putauerit vincere, per quem Christus ho. 'minem Voluerit coronare. Tunc ergo omne fidei Vrobur expanditur, tune credulitas comprobatur.J Plenius item Cle nens Alexandrinus A. strom. c. a.
se scribens de homine recte ad martyrium compa
522쪽
498 Pars IV. Cap. I. irato , per philosophicam , imo Christianam coriaporis ab anima separationem , quae est prolusio de praeexercitatio ad conleptionem exsolutionis phyre sicae a vinculis corporis. Is feret testimo- ει nium , si tibi quidem quod si in Deum sincerus dera germanus fidelis ; Tentatori autem , quod stustrata sit aemulatione percitus in eum qui est fidelis perre dilectionem ; Domino autem quod a Deo sit inspi-
rata doctrinae Persuasio , a qua non deficiet inetura mortis.Quin etiam facto confirmat veritatem prae-- dicationis, potentem eum esse ostendens ad quem es contendit. Mireris eius dilectionem, quam docet ς euidenter, ei quod est cognatum & unius generis, grato animo unitus: quinetiam pretiolo sanguine,
infideles pudore assiciens. J6. Haec omnis attestatio fidei 3c doctrinae reuel tae, aeque proditur in martyrio charitatis. Nam eos qui seris sunt pudore assicit, in quibus tanta chariistas non flagrat, ut vitam post quam nihil habent in spe repositum, pro aliis prodigant. Eos tamen defixos admiratione, in saltinum quendam stuporem vertit , cum considerant quam aliter pij Chri-
stiani erga a filictos se gerant, quam faciant qui ab eis sunt alieni. Id quod in Alexadrina peste, & aliis
notatum ab Eusebio est l. 7. histor. cap. i7. & lib. 9. cap. 7. Obseruat enim , cum Ethnici vel in coniunctissimos quosque essent inhumanissimi ;e. comtra Christianos erga quoslibet, etiam si a fide e traneos , omnem Charitatem exprompsisIe, idque illis in maxima laude positum etiam ab inimicis fuisse. Idem charitatis martyr , sibi testimonium fert, quod Deum syncere quaerat eiusque gloriam. Quae enim alia esca, horrendae mortis illex essir
523쪽
ontenti dei in utroque martyrio. 499
possit i Insuper Deo testimonium seri, quod sit vera eius doctrina de fluxis mundi rebus , de aetern rum bonorum veritate ac magnitudine, de non .
quaerendis quae sua sunt, sed quae I E s v Christi,
de committendis Deo sortibus nostris,& vitae temporibus : quod non faciunt pretiosae in oculis suis animae ; quae ingruente peste, in fuga ac pedibus salutem locant: intuto sane perfugio ni Deus fa-Deat, ut disputat Anastasius Sinaita quaest. Ii , dc Athanasus q. Io 2.& Ios. ad Antiochum ,& l te Gabriel Biel. in q. de fuga pestis, De aliis denseque permultis eiusdem rationis , testificationem Deo exhibet martyr de quo agimus : & quidem ii culentam & eximiam, quandoquidem vel in aper
to mortis periculo , non exhorret testificari. Tandem tentatori quoque, siue extrinseco, hoc est Satanae, siue intrinseco, hoc est suggestionibus af- . . sectuum remurmurantium ,& a Deo , ac destin ta charitate avocare tentantium, testimonium perhibet , quod frustra sudet annitens quatere firmiatatem animi Deo desponsim. Perhibet verb hoc testimonium, Distis potius dc in actu exercito, quam verbis & in actu signato: qui est sane potentior de expressior testificandi modus , ad quem omnes aeque pro Christo obstringi, egregie exponit S. Chrysostomus hom. 47. in acta
in morali, agens de martyribus, omnesque adlio
tans ut dignos se praebeant, qui similiter sint idonei testes Christi Igitur i uu)testificibimur Christo ; Etenim non illi soli, martyres, sed etiam nos. Ea propter illi dicuntur martyres, quia quum iube- .ientur confiteri, omnia sustinuerunt ut veritatem dicerem: Et nos quando aisectiones nostrae iubent
524쪽
yoo Pars IV. Cap. II. - confiteri , succumbimus. Aurum dicit ; dic quod
.e Christus non est Deus. Ne igitur audi tu, quasi Deum, sed contemne illius praecepta. Concupio. centiae malae idem dicunt, sed tu ne persuadeare. M Sta fortiter, ne etiam de nobis dicatur ; Deum con- fitentur stite, operibus autem negant. Hoc enim vi non est testium , sed aduersiriorum. J Qui igitur ad Satanae ,& domesticae factionis sibilos obsurdescit, perstatque in concepta obsequendi Deo, & proximo subueniendi voluntate ; hie diuinae doctrinae, potenter, id est factis attestatur, eiusque veritatem Iuculento testimonio confirmat. Quod enim bene obseruauit Turrecremata in qq. Euang. q. I. ad kstum decollat. S. Ioannis, protestatio veritatum fidei, non fit solum per verba, quibus quis fidem confitetur, sed etiam per facta,quibus fides interna proditur,iuxta illud, Et ego ostendam tibi ex operibiusdem meam. Et illud Pauli factu autem negam. Et
idcirco omnium virtutum opera prout in Deum reseruntur sunt contestationes & testificationes qua dam , quibus innotestit, D E v M illa a nobis deposcere, & repositurum pro illis iustam mercedem. Hausit Turrecremata eam doctrinam ex S. Thoma 1. a. q. I 24. artic. s. de suffragatur Martinus de Magistris q. s. de martyrio ad argumenta contra ni m.
525쪽
Spesse charitas virorumquemvirtyrum. Io I
De misi a ct charitas'grantissima, momum in praximi sub dio ex charitate obitam, aeque ac pro de eueceptam,f iunt in constem Dei pretio-Himam.
r. Rdior Antiochi verbis, homil. 1. fA fide is Idigressi, ad eam progrediamur quae secun- das obtinet, spem : quae iane fidei roscida aspergi- ne perfusa, fructum assert unum quidem trigesi-
mum, alterum sexagesimum, alium rursus cen- stesimum. Spe enim constabilita, vix ulla alia virtus, aeque seblimis. De charitate autem , quae tertiam msortitur in classe virtutum nomenclaturam , primi- .ceria licet sit, caeteras omnes anteuertens, digni- mtate, posteriore loco disseremus. J
Decora dei in martyribus pro fide cadentibus.
Spes martyrum in fidei causa excedentium,tan ta est, ut S. Augustinus in Psal. 12 . fidenter striabat, martyres ratione spei qua pollebant, & hic aeterna gaudia praegustasse, & ad plena bona quae hic sperauerant pertigisse: sicque a gaudiis ad gaudia , a talicitate ad talicitatem translatos esse. Se-c li homines siquis,) infeliciter felices sunt; martyres autem feliciter infelices erant. Erant enim ad tempus infelices, sed in aeternum felices , & in eo ipso quod erant ad tempus infelices , putabantur maris
526쪽
magis infelices quam erant: id enim dicit Ap in stolus 3 quasi tristes semper autem gaudentes. Quam re semper 3 Et hic, & ibi. Prorsus & hic, & ibi. Hic enim unde gaudemus De spe. Ibi unde gaudemus De re. Magnum gaudium habet spes gaudentis. Et si spe gaudentes,videte quid sequitur : in tribulatio-
ne patientes.Martyres ergo ideo in tribulatione pa- tientes erant, quia spe gaudebant. Sed quia non-
dum erat illud quod promittitur , quod dicit Ap
stolus , spes enim quae videtur , non est spes: si au- tem quod non videmus, speramus, per patientiam
expectamus. Ecce quare omnia martyres pertule-
' runt, quia quod non videbant, per patientiam ex-V pectabant. Illi qui eos occidebant, quae videbant amabant. Illi qui occidebantur, ad ea quae non vi- debant suspirabant, & ea quae non videbant appre- hendere festinabant, & qudd tardius occideban- tur, moras sibi fieri arbitrabantur. J1. Non dissimiliter disserit serm .de S. Lauream
tio , inter. sermones de diuersa aptans SS. martylibus illud Salomonis. Spes illorum immortalitate plona eLE, atque demonstrans , magnam plane fuisse oportere spem illam,quae inter tormenta & cruci tus despectione superborum ciamulatos, surrigeretur ad scolicitatem ac posteriores glorias: nominatamque ad corporis tam misere&atrociter habiti plenam quandoque instaurarionem , & rediuiuam
incolumitatem. Ut possit sane de quouis martyre in fidei causa mortem oppetente , pronunciali, quod de unius S. Georgij spe a Petro Damiatu: ductum est sermone de eo, postquam egregie ostendit Deum martyribus secreti ille mare ab arida : id est temperasse procellas impiorum, ne excresce-
527쪽
rent ultra quam ferebat opportunitas fructificandi; quo consilio arida a mari secreta est,in prima mundi molitione. Subdit ergo Damiani,cum hoc diuino moderamine saeuille fluctus in martyres , sed Mspe fundatos, atque adeo irrito nisu. DEtsi cinquis usque ad littus carnis, persecutionis fluctus csser- mbuit, selidissimam tamen animae eius terram, Pro- cella tempestuosi turbinis non inuoluit: nec eum vorago pelagi furentis absorbuit; qui spei suae an- choram non in putris arenae subsicivio, sed in soli- ditate petrae, quae Christus est , fixit. Hinc est pro- feetb, quod veritas ait: qui audit verba mea, & ςς facit ea, smilabo eum viro prudenti , qui aedific uit domum suam supra petram. Venerunt flumina; 'flaverunt venti, & impegerunt in domum illam, & non cecidit: fundata enim erat supra petram. Vere insignis hic miles Christi supra petram fidei suae fundamenta constituit, qui praemii coelest is in- tuitu , minas principum spreuit, male blandien- tium promissiones irrisit , carnificum tormenta contempsit, ferrum, ignes , gladios , ac diuersa suppliciorum genera inuictae patientiae maiestate Ucalcauit. JΑποδοσις ad nomos pugiles. 3. Laborare battologia videar , si haec & alia quae circa spem martyrum pro religione ac fide obeuntium , proposui, circa misericordiae martyres iterem , doceamue iterari posse , cum perspicue eadem se prodat utrobique spei alacritas &firmitas. Vnde vero his Christi athletis, in diuturna ista agonia, inconcuiliis animi vigor, nisi ex frefirmis
528쪽
firmissima, qua praegustant rependendam laboriabus in coelo quietem 3 Inde is existit delibutae gaudio voluntatis suauissimus sensus , prae quo bona quaecunque sensibilia,& quae in eis primas faxile ferunt, sanitas, ac vita ipla, quibus nihil carii lium hominum palato dulcius sapit, non desipiunt
modo, sed etiam amarescunt : nec tantum absque dolore, verum etiam cum gaudio conculcantur. Mentior si non homines noui ac charol habui, quidum sanctum hoc ministerium ambirent, verEeandidati aeternitatis, cuius stipendiis tandem per hanc militiam ditati sunt, dilatam sibi certas ob causas occasonem, vitae pro Christo & proximorum bono, expendendae di scrimini, serebant aegerrime , & quantum per virtutem, & recte compositam voluntatem licebat, impatientissime: Nullum enim sibi bonum occurrere profitebantur, dignius in quod inuolarent uniuerso voluntatis impetu , quam quod cum diuinae gloriae tanto fi uctu, dc cum aeternorum bonorum certa consecutione, nexum complicatuinque statuebant. Hoc erectissimae in illis spei argumentum locuples, vel indicasse, celebrasse est.
Charitas in Deum, quam succensa in mo
4. Iam de charitate SS.Martyrum , cruore suo consessionem fidei obsignantium, tam multa ubique apud Patres prostant, ut sere superflua videri possit eius expressio.Itaque delibabo duntaxat nonnulla magno adhibito delectu ; & quo affectu in Deum, quo in proximum fuerint, hi enim duo
529쪽
Spes o claritra virorumque martyrum. Joy
rami, ex viso charitatis veluti trunco progermianant ,) breuiter edocebo. S. Gregorius in c. 8.Cantici ad illud aqua multa, &c. locum illum aptans ad SS. Martyrum charitatem, ita seribit. Charita- α te martyres sancti vivaciter ardebant, quia in Dei ia& proximi dilectione mirabiliter flagrabant. Hanc tacharitatem, aquae multae extinguere non poterant, quia quantaecunque tribulationes eis fierent, ad .. odium eos itansmutare non valebant. Hoc nimia inrum seret charitatem extinguere, si in tribulationi- αbus quas inferebant,ad Dei aut proximi odium eos mhumiliare potuissent.Sed clim aquae dictae sint,quid linrursum per flumina, nisi aquarum ipsarum incre- cumenta , & vivacitas intelligitur λ flumina quippe, vivas aquas solere dici cognostimus. Flumina ergo, φmaximas tribulationes accipimus : quae dum per qutotum orbem super martyres ebullierunt, ad e tinguendum charitatis ignem, grandi impetu con- suxerunti Sed quia inter flumina, aded charitatis εο vigor vixit, ut potius flumina consumeret, quam se ab illis extingui permitteret, ideb multi etiam persecutorum, ad eandem charitatem se conuerte- bant, ita ut dimitterent quicquid in mundo possi- debant,& seipsos morti darent, quam prius pa- μtientibus crudeliter inserebant. J En fructum , in- mfractae ad tantam horrendorum malorum molem, . SS. martyrum charitatis. Ex eodem capite, se perati timoris cruciatuum, δc ingruentium tribulationum , charitatem S S. martyrum petit S. Ambrosius serm. 9. in Psal. I IS. in praesudio ad illum octonarium, expendens mysticum sensum litterae Teth , eidem praefixae. Nam praefatus , Teth Latine dici excissionem , subdit.
530쪽
- Generaliter quidem charitas excludit timorem. in Ut miles qui Imperatorem diligit, bella pro Im-
peratore suscepta non metuit. Ut seruus amans Dominum , quamui3 pex dubia, & praerupta mi tatur, tamen omnia pericula Domini amore comm temnit; ac si quis Dominum petat , seipsuin oster' re non trepidat: Vt qui trans mare positos filios vi ες de re desiderat, non metuit naufragia, liberorum ς' charitate : ingreditur maris fluctus, subit incerta
nauigij: sed metum discriminis leuant desideria filiorum. Quam pulchie etiam de martyribus dic
tur, qui vere militant Christo , qui persecutione , . ungulas, gladios, incendia non timentes , infestis i se Regibus obtulerunt ὶ Timorem etenim quem i ' poterant . habere pinnarum , excluserunt amore
s. Quanto autem maiores sum turbines asso ictuum,di fluctuo per haec flabr/ concitati id anima i incomposita, tanto potentior & sortior proditur vis charitatis eos comprimentis: ut prae tanta affectuum ferocia in eo genere, ob aestu in quo quisquem turaliter in vitae suae custodi in & prorogati nem fertur;ausit dicere Clemens Alexand. .strom. cap. a. hancelle charitatis consummationem. Sic enim scribit de martyre. Propter tuam in Domi- num dilectionem, lubentillime ab hac villa libe- ς' ra itur, habens fortasse glatiam, &ei qui causam ' praebuit ut hinc exiret, eu ei qui molitus est in G dias : honesta accepta occasione , quam ipse non
praebuit, seipsum ostendendi quisnam sit, illi qui-
dem per tolerantiam Domino verb,per charitatem per quam ostendebatur Domino, quietia nante- quam nascatur , nouit institutum & liberam ani-