장음표시 사용
561쪽
Diodor fortitudinsae in viri que mari. 337
designatis retro aspicientibus, ita philosophatur, ut aliquos dicat, lingua tantum deficere ,& ideo
postmodum redire ad cor , Deo tormenta ex parte iam excepta, obseruante & remunerante: alios autem qui in peccato suo moriuntur, non lingua tam tum , sed oc animo abiecisse fidem. Et in bello sin- quit) victor quoque vulneratur, nec ob id non co- ronatur , quod vulneratus est: sed vulneratus est v plurimum, dum operi bellico incumberet. Vnum-
ne malum reputat Deus, multa vero bona non re
putat in Quot martyres primum quidem Christum abnegarunt, post verbia pugnam redierunt, sed '
qui lingua tantum , non animo abnegarant. Caro enim infirmaest.Qui negat excidit,qui rursus con- ' fitetur,pugnam repetit No enim ita Deus quae ma- la sunt obseruat, ut quae bona sunt reprobet.Et fit ' plerumq; ut in tortura costitutus aliquis non seren- do cedat,non animi proposito,sed dolore superatus: is ubi demistias ab equuleo,ac respirationem nactus ' fuerit,ad pugnam redit. Modicum ne dictum obser- ' uabitur a Deo , tormenta verδ non recensebuntur Verum Deus iudicabit, non hominum audacia,
Audes Deo leges praescribere, qui & infirmitatem ' humanam nouit,& auxilium suppeditat , & victo- riam largieturὶJHare Basilis doctrina,neque uniuer- ' saliter vera videtur quoad redeuntes ad cor, neque quoad cadentes absque spe. Quare magis arridet, quod de lapsis praedioes ex Cypriano referebam: humanam scilicet fragilitatem , & tormentorum
atrocitatem,non satis cohaesille,& idcirco a cognoscentibus figmentum nostrum, commiserationem exigere.
6. Nec aliter de iis statuendum , quos cum sor-M m mido
562쪽
midolosa carnificum pompa non territisset. nec diuisi lateris sulcus infregisset, nec ardentes laminae atriumphalis sortitudinis rigore abducere potu illent diaboli tamen illecebrae. cr viae ad Peum ferentis impedimenta, ut loquitur Nazianrenus orat. I 8. num. a r.emolliverunt:Qu's inquam vis amoris in suos, inflexit ; & molli quadam ac conciliatricula uxori e sedulitatis assectione traduxit, vel tenerae soboli gratia,ut dulci ad amorem ita facili ad lapsum,au cauit a lecto. Dedi sere S. Ambrosij verba serm. i s. in Psal. 1 1 8. ad v. i. mollitiem illam deplorantis: Cui alieti pietatis declinando S. Hilarius in Psal. Ii 8.ad literam Samech, annotat indictum a Domino odi uia1 parentin&sanguine iunctorum. f Scit
enim sin it) esse Dominus plures tam inconsulti amolis , ut si persistere in martyrij gloria filios
suos videant, ut tempori cedant,rogent ut sente tiam mutent, precentur; dc pietatis impiae erga eos utantur asseehu;cum anus mater,& pater senex miserabiles canos filiis in ipso martyrij certamine cum inuidia praedurae voluntatis eorum,ostendant. Hinc& uxor adsit, filiorum ambitiosa comitatu , oret ut potius sibi illisque vivat: Hinc statres & sorores blandis nominum suorum familiaritatibus deprecentur. Ipsa quoque anima , illecebris iampridem capta uiuendi,tacitis quibusΗarre consiliis, ad conniuentiam deflectendae voluntatis irrepat. Hoc igitur in tempore odisse nos patrem, matrem, uxorem, Qtios,fratres,sorores,& ipsam quoque animam Dominus praecepit.Nam hunc eundem sermonem ita clausit, post odium uniuersorum dicens; & si quis non portat crucem suam,& venit post me, non poterit meus discipulus esse. Ergo tune odio habendi sunta
563쪽
Splendor fortitudinis in utririque mari. I 3 9
sint,cum portare nos martyrij crucem nolint; cum sequi Deum,exemplo passionis dehortemur.Hon stulti hoc odium & utile est, eos qui ab amore Christi abducere conratur, odii Ie. J Qui autem amore suorum emolliri se sineret, damnati meritSsunt ignauiae Sc elumbis mollitiei: luam nego aster- ae hactenus martyrum consummatorum sortitu- dilai, quicquam derogare: cum potius in eorum decus cedat, eorumque extollat robur, quos nulla inimica vis dimouere, nullus contrarius impetus extrudere a recto valuit, siue validus & ferox hostium , siue mollis & blandus domesticorum atque
Potest verδ ad utrumque caput reuocari,illud in quo exerendam uniuersam martyrum fortitudinem censuit S. Cyprianus l. de laude martyrii, nempe insultus verborum. Nam & verba quaedam sunt perpessu aspera,vi sannae, & maledicta, ac coni melim,& quaedam super oleum mollita .quamuis&ipsa sint iacula:& in utrisque retundendis, non paruemicuit Christiana sortitudo. S.Cypriani sententia est lib.illo de laude martyrij num. Io. Tunc omne re fidei rubur expandi tui, tunc credulitas comproba- retur,clim in sermones vulgi atque in opprobrium reveneris : cumque te contra illas popularcs insanias rereligiosa mente firmaueris , conuincens scilicet ac is repugnans,quidquid seper persona tua in iniuriam GChristi profanus sermo iactauerit: ut cum aduerso mmari moles opposita reluctatur,feriant licet fluctus, & reuolutum aequor idemtidem pulset; tamen har- ςς ret immobilis virtus,nec undis circum spumantibus 'vadoperta succumbit, donec per scopulos vis digesta
se stipprimat,& superiacens saxis, in aperta littoris M in a spatia
564쪽
is y o Pars I V. Cap. I M. spatia vimina aequor euadat. Quid enim est in illis
' aliud quam sermo vacuus,& inane colloquium , Minanium voluptas praua verborum)JExcitatio ignauiae mollium Christianorum , ex tanta martyrum fortituame.
. De martyrum fidei,summa sortitudine,ape te liquet. Eam sane D. Augustinus cum alibi tum pulcherrime serm. i 6 8.de tempore obiicit delicatis
' christianis,ut eos scite nominat Tertullianus c. 28. ' de speeh.ic.iis inquam qui voluptates captant,cum eas a SS.martyribus tam generose abiectas audiant; ' qui ob inane conuicium , aut miseri cuiuspiam o, loquium , a charitate Dei separantur , cum tamen non ignorent SS. Martyres nec atrocissimis tor- ' meiatrs potuille a charitate Dei, atque adeb etiam proximi diuelli , contestante Apostolo inter martyres eminenti itimo ac in omnium martyrum, quip- pe eodem spiritu astrium, persona:Quis nos sepa-' - rabit a charitate Deiὶ& negante ullam id posse cre- aturam.Expressisse autem. B.Pauli in iis verbis spiritum,omnes martyres,S.Ephrem autor est in calce prioris en comij SS. Martyrum .Qui etiam in posteriore eorundem laudatione, proposita martyrum
heroica sortitudine, egregie & sortissime castigat segnitiem mollium Christianorum. Eandem martyrum fidei summam sortitudinem ad dilbutiem dum Christianorum torporem, & roborandam imbecillitatem,ab Ecclesia perpetuo ingeri, tanquam ad id accominodatissimam , optime obseruauit Laurentius Iustin.l.de casto connubio verbi dc ani- mae c. 8.verbis illis. Quid est aliud sanctorum vita quam
565쪽
Splendor fortitudinis in utririque mari. 3 4 r
quam infirmorum exhortatio , Sc pugnantium vigor In theatro quippe Christianae militiae, omnes et constituti sunt. Singuli sua quaeque proponunt sor- tia gesta.In ipso pueri,puellae,iuuenes,Virgines, viri, senes, de decrepiti. Omnes fidei oculo inspiciendi
sunt , de quanta virtute certauerint considerandi. Prae caeteris tamen,agones martyrum multum fide-
les quosque aedificant ad certandum.Vnde ipsa Dei sapientia, ut eorundem gloriosissimum exercitum stproferret in exemplum pusillis, voluit in ecclesia palsoties illorum iugitet recitari, inter quos ex- titere nonnulli utriusque sexus , qui ultra hominis
naturam pugnauerunt acerrime. Quis etenim non confundetur tepore dormitans Aut quem non -
cendet pugnantem pro Christo& tribulationibus laborantem ad tolerantiam , si audierit, qualitet beata Agatha laetissime de glorianter ibat ad carce- rem,& quasi ad epulas inuitata,suum agonem ple- cibus Domino commendabat,ipsaque quam sertis in mammillarum tortura. in mortis perpessione ex- titeritὶCaeciliam quoque quum carnem cilicio do- mutile, quum organis cantantibus, ipsam in corde Domino; vi corpus ipsiusferet immaculatum de- cantaste,quum plurima tormentorum genera supe ralse cognitum fuerit, nonne & ipsa suo multisna prouocabit exemplo Θ Cuncta beatissimorum marci Utyrum Vulnera, vincula, carceres,aculeorum cruci, '
tus lampadum adustiones, membrorum sectiones, excoriationes , persecutiones, verbera, opprobria, exquisita Sc auditu horrenda tormenta,suis vocibus' clamant ,ut sortiici din1icetvt. J
566쪽
8. Saluia omnino , & nullatenus imminutis tantae sertitudinis iuribus,in fidei martyribus,pergo ad . declarandam insignem sertitudinem, quam in alta Ecclesiae pace, produnt charitatis martyres. Quod ut perspiciatur , ope pretium est, atrocitati to mentorum & cruciamentorum circa quae mariΥ-rnm fidei strenuitas proditur , aliam nihilo miti Iem , plerunque etiam horribiliorem carnificinam componere.Eorum inquam symptomatum,& pes simorum corporis affectuum, quorum lues ferax est. Expatiatus in eo argumento est Lucretius e tremo libro 6. quem ex parte expressit Maro
8o.& apud Tragicum chorus I .Oedipi,qui pressum sinere funus, longuinque ad manes ordinem agminis moesti, cum descripsisset,exclamat. f O dira noui facies lethi, - . Grauior lethos Piger ignavos ligat artus languor, ira Rubor in vultu,maculaeque caput Sparsere leues.rim vapor Usam Corporis arcem flammeus urit, ultoque genasJanguine tingit, Ocusique rigent,st sacer ignis
Pascitur anus resonant aures, Stiliatque niger naris adunca Cruor ,2 venas rumpit hiantes.
567쪽
Splendor fortitudinis in utriis e mari. 3 I
Custodesinit,petitissentes, A . Alisurpie sitis latice ingesto.
Prostrata iac et turba per ara a , . . et Oiat se mori. J9. Verum quam misere ac diuersimode, per pestem assiciatur corpus contactum , & quomodo prout virulentia morbi grauior , & aptius ad lensum est corporis temperamentum , acerbior CX ea. existat doloo , non tam ex Poeticis descriptionibus, vel lectione librorum de lue , qui plurimi extant a Medicis conscripti, quam experimento contact0rum nuper didicimus: quorum aliqui vi morbi plane acti in rabiem , ut nisi validistinae constricti tutiassent , edituri stragem non modicam viderentur: Alii emota mente per fenestras acti praecipites, folia allisi egerunt animas:Quid a quod ille olim cecinit,
Ardebant, Us 'epuos iam morte subagrasT 3 meliora piis , erroremque h. Imbm illum, T iscissos nudis laniabant dentibus arius.J . Nuper hic pistor prae luis virulentia in furorem
actus, uxorem buxo oblongo ac tereti malia farinaria subigitur, cum aliquandiu contudi llet, Npene exanimasset, per vespillones constrictus mcontactorum diuersorium cum abduceretur, tammas queis ardebat temperaturus desiluit milumen quod praeteruehendus erat, & nnersus est. Quaesors aliis quimplurimis sui item prae interno ardore impotentibus suit communis. Faber serrarius firmiui- mo& praeualido corporis habitu, sui item factus impos, uxorem strangulare diu connisus, cum tua
post aliquam ciluctationem subduxillet sele , Oc
568쪽
subtus lectum se abdidisset puerum tenellum p
ne interemit. Correptum enim inislix pater , de secundae contignationis senestra praecipitem c in illico & ipse coniecutus : cumque non noua Diuis licitate euatillet indemnis, in fluuium non ita
procul positum concito cursu desiluit,& mersus est. In Patris Emonili Augerij carmine de Luod nensi lue anni i 1 6 lego mulierem de summo i cto filiam deiecisse, moxque ipsam quoque sebs
cutam , ambas eidem pauimento illitas sanguinem tuum miscuisse , & miserrime extinctas et Ie. Tantum in matre, vis morbi potuerat. Hari eo in proxima calamitate. Permulti , constante mentis ianiatate, intolerabilibus se doloribus vexari, professi, queis nunquam acerbiores persensis Ient;& quod plerisque castitatis amatoribus accidebat longe molestiuimuin,iis ad venerem motibus prurire,quam uis ingruere mortem , ac si lasciuiae habenas per
mitterent, aeternuin impendere exitium non dubia tarent , ut desperanda in eo cestro repressio videretur: quod plerisque de aeterna sua calute & peccatiiuga lollicitis, supra vim morbi Ceteroqui importabilis acerb: Tin in finite, non semel comperi per tempus calamitatis proximar. Accepi certis nunciis rem ruboris plenissimam. A pud Cauares,adeb cum . lue exarsit impuri amoris incendium, ut media in urbe sexus infirmior viros vitro raperet. E nostri, iduoaosephi exemplo renouato,diuiisiis palliis in hiles illas petulantia: pyras . aegre evaserunt. Heu pudoris cladem, omni per pestem corporum clade
569쪽
nias malorum, cui misericordia martyres, se riter se exponunt.
io. Ex his rudi adumbratione pessimi status corporum , totiusque hominis per pestem, aestimari
debet fortitudo martyrum misericordiae.Hominem enim fano corpore & animo, propter Deum,& ad proximi commodum , vltrb , imo alacriter in eam dolorum immanitatem, & mentis emotionem miserabilem immittere sese, quantae quamque exi
mite sortitudinis specimen videri debet At hoe probabilissime in charitatis suae stipendia sibi obuenturum, sperare mox debet quisquis ad lue comtactorum ministerium accingitur: quod quanqtiani aliqui diuina benagnitate illaesi abeant, tamen iὰ ω infrequens admodum sit, & nemo inueniatur,qui illam sibi indemnitatem spondere certδ, vel etiam verisimiliter queat. Itaque comparatum esse animo oportet, ad omnem illam malorum iliadem, corpore suo excipiendam : E mque oculis aut animo
uersantem, despiciat necesse est,quisquis ad hoc aegrorum subsidium aggreditur. Qus quanta sit sor titudinis excellentia , non habeo quomodδ pro dignitate exponam, nisi si illa usurpem ex S. Cypriano libro de mortalit. num. 2 . Christianos confir- mante aduersus pestis horrorem. Hoc quod nunc in corporis vires, lolutus in fluxum venter euiscerat, mquod in faucium vulnera conceptus medullitus ig- nis exaestuat, quod assiduo vomitu intestina qua-
tiuntur ; quod oculi vi sanguinis inardescunt, quod quorundam vel pedes,vel aliquae membrorum par- ega contagio morbidae putredinis amputantur,quod
570쪽
per iacturas & damna corporum prorumpente lan- guore, vel debilitatur incessus, vel auditus obstrub ς tur , vel caecatur aspessiius,ad documentum proficit fidei. Contra tot impetus vastationis & mortis, in-- concussis animi virtutibus congredi, quanta pecto- ris magnitudo est Z Et quauta sublimitas, inter rui- nas generis humani, stare erectum ; nec cum eis quibus spes in Deum nulla est, iacere prostratu JII. Hoc vero , ut de Iobo,& quibusvis S S. Martyribus, propter eorum fortitudinem dixit S. M ximus centur. 4. ex variis cap. 78. hoe inquam,est, exhibere se lacernas praepotentes, quae reflantibus ventis validissimis , & tentationum flabris veherimentissimis, ex tanto incommodorum cumulo,inextinctum tamen seruent lumen salutis,nec animis
cadant. Et differtur quidem interdum pij ministria. morbo correptio. Revera tamen ea ad aliquod. tempus a contagio immunitas, longiorem exercendae fortitudinis materiam subministrat, & plerum. que maioris persectionis indigam, quam deposceret prompta vitae abreptio per immanem crucia- ..tum. Quod egregie expressit Nazianzenus Iambico. I 8. num. 8 i. supra ignes, enses, barathra, cruces, feras, famem, luxatos & pedibus suis vult os artus, oculos ruptos, frigus, tenebras , corpora in Praeceps data, supra omne denique carnificis in tormentis ingenium , extollens tormentum quo animus , per aliquod temporis interuallum , non vano . timore ingruentium grauium malorum percellitur. Huic acerbitati, nullum esse aequale tormentum affirmat.b rdor doloris, nam metrem mox eximit. ι o