De iuris civilis docendi

51쪽

initimis meruli eumn non habuisse Decem ista nam contrarium evincit Tabulae Loti inita et IlI ai gunientum , uti commmmo concin tuinexstat cimo hauda verisimilitudine abhorret, ex iisdem nonnulla in Lege desumta suisse ex more Decemviris longe antiquiori. Itaque hoe iantum contendo, in Lege XII Tabularii multa placita occurrere, quibus tanquaminincipiis superatruxerunt et veluti laminibus intexueriint postea onme illud artificium legis actionum Me judice adeo fundamenta sunt potita in Lege Decemvirali, operis perfectio et consummatio tribuendaelcusabi, Postea quidem nonnullis plebiscitis acti

num numerus auctus est, ut novi in certis causis

litig ndi modi, sive minus molesti, sive promtiores. introducerentur: verum, dum in foro vigebat ea agendi ratio, omnes sui donunt sicere non destiterunt Patricii. In quo quidem negotio quin iis insigniter prosuerit summa ipsarum legum observantia ac reverentia, non est quod dubitemus nunc certe in rem adhibitum esse , actionesque legum verbis prorsus accommodatas fuisse, docet res, et ideo immutabiales ait, o proinde atque leges obsera abautur unde eum, qui de vitibus succisis ita egisset, ut in actione iure nominaret, responsum est, rem perdidisse, quia debuisset arbores nominare eo quod Lex XII et h(5 tamen Maoare, Nereio, d bis horis Verevehe

52쪽

larum , ex qua de vitibus succisis actio competeret, generaliter de arboribus succisis loqueretur.' quinque igitur illae diversae legis actiones viris recen set GAIUS , quae nomen sortitae videntur ah eo quod in illis praecipuum obtinebat, certe a nota aliquas qua discernebantur a meteris 58 , iure merito pro insigni iuris antiqui partes Iahentur, quocirca ah eodem Pomomo cum ipsis XII Tabulis , et interpretatione quae inde manavit, ad iuris reseruntur cunal, , sive ea doctIinae iuridicae litinaorilia . quae thro Ilai partitis insignito complexus sit rex res Mas Catus Ss,

si dis

Ilia talia m. Aesae rerum . Pon i ora Plebeii. Itaque non tantum in ludendarii cura principibus in republiea viris, imium repositum suisse praesidium ad litisti alid 'lehleiorum collatus, magis magisque se variis publici regimiuis partibus immiscentium , verum legis actiones effetassim etiam suisse instrumentata quihus illi suam propugnarunt potentiam atque auctoritatem in laxo, superiora, ni fallor, e, dentis me demonstranti ista magis i se ne ita re si ui co e M. IV. Lil eon. I M. f. - cum, v. l. p. ias. 5'L L. 2 3 33 coli. I S. v. d. o. I.

53쪽

in Stan de Patridier, in meselisi si damalibi ne geh ten, dansit ubereinstinimis. Was abernu ebentio naturlichie esen mare, da die Tribu- ne dareus iarvngen alim, disse Abhangit est ei Ende, machen, ein Minoen, desse Diui j haum lautis seiam honnen, clavo findenula gar nichis. Verum enim , in cum illorum temporum opsenionibus congruere videntur, quae vir c. serrimus porro disputat de populari reverentia et honore Pontificibus habito, tanquam sim mcerdotibus , proptering centes tamen inter utrumque ordinem contentiones equidein dubitaverim, an plebeii omnes ita proram in illorum auctoritate acquieverint, ut ab omni abstinuerint conatu horum arbitrium iu diei elabefactandi quid enim Z nonne Canuleium Tribu-xum plebis pro legibus suis de eominia communicando caeterisque adversus patres ita in conesone di serentem inducit Mnlis 6 I) n Ecquid sentitis, inquanto contemtu vivatis Lucis vobis huius partem, aceat, adunant quod spiratis quod vocem mittitis quod formas hominum habetis, indignantur.(6oi suo , l. l. p. las. Si Lis., M. IV. 2.

54쪽

quin etiani bi diis placetj, Desiis aiunt esse, consulem plebeium fieri obsecro vos, Si nonrad Dares, ncm, Commenta My muscum admittimur, me ea quidem scimus, quae omnes peremni etiam scilint. Probe quidem sentio, quid regeri possit: nempe sunt Livii veris Tribuno talem tribuentis orationem, quae recentiorem rediam aetatem, rix vero conveniat in legis Canuleiae haud ita diu post XII Tabulas perlatae tempora; attaniae eiusmodi sunt, qualia eredibile sit in ore habuisse Ples,eios iis eristemnoribus, vel paulo ante, quibus a I avio pelta fuit via ad iuris Civilis arcana quid vero huius rei sit, egi egi certe; arant studia, quaeretium de his

Patrum artibus Plebeiorum animos occuPaMe eventus

docuit. Itaque veteres illi, ' ut ait cicho(6M,' qui huic scientiae praefuerunt, obtinendae atque augendae potentiae suae causa, pervulgari artem suam noluerunt; deinde posteaquam ius est editum, expositis a Cn. Flavio primum actioinbus, nulli fuerunt, qui illa artificiose digesta gener Stim componerenti' qua de expotitione cum minime constet inter eruditos, cumque ad nostri opusculi argumentum per tineat ea disquisitio, age in ea aliquantulum im

moremur.

L , vso l. l. p. 55 sqq. eoli tamen scinoris in eo . sura laud. Beme climgen , u. a. m. p. 12 sqq.

55쪽

Fuit n. Flavius Appii serita, patre libertino humili ortuna natus caeteriun callidus vir et iacandus ,

medio fere saeculo urbis quinto ad Aedilis Curissis et Tribuni Plebis dignitatem (63 evectiri 6 3. Contu-niacia autem adversus contetmientes limilitatem suarri

nobiles certans, minium quaesivisse dicitur, quo Pa triciorum an ac potestatem deprimeret. Duplici tu iraude usu ni esse, nonnulli Statuunt, fastorum evulgptione, et actionum expositione. Fimirum cum antea, ex Appii voluntate, dies satis aecurate descripsisset , vel eorundem callide sibi quoque exemplar concinnavisse existimandus est, es ipsius Appii hortatu hoc perfecisse (6b oves continuo usu et eo (6a rimatus Ixxivis l. IX. e. s. re a similiter de

Praetura ab illo gesta loqii illic, ubi vellemetitem nobiliorum ill lignationein commemorat, cuius meminere Livius et pia ius l. l. mox citandis.

f. Liv. m. i. IX. u. quod uirin laetum sit post

arcana divulgata , an vero antes non constat quidem ex hoc Livii loco, sit ueco l. l. p. si ina, not. . et Ama, seri l. i. p. lii H. ex aliis tamen illud probabiliter esei posse videtur. Vid seMmnu . I. l. p. I 2I sqq.llaec vero sententia vero similior videri Possit Pr Pter Linuritiis NM. XXXIII a. testimonium, qui scribit' ua hortatu exceperat eos dies, consultando assidue sagaci ingenio, promulgaveratque.' Ponror id quidem S T. l. i. 'aurbium' ait libram populo tradidit et sed vid, renim o , l. l. p. ire, qui reete, ut videtur, hoe ad uti ne refert ab Appio compositas. Disitired by Cooste

56쪽

sulentium frequentia exercitatus illos sthi in memoriam revocasse atque edidisse (6B. remique vero de sistis, sive consentiente Appio, sive invito, a Flavio evulgatis sentiamus, actiones certe ab illo compositas et inritialemcunque ordinem redactas, ut is sui similiaritate abusus , edidisse dicendus est, si fides PoMPONIO, Iibrui subreptum a Flavio populoque traditum ei, nil Itaque hi de legis actionibus commentarii ad Patries in areana pertinentes aperti essecomant, ut civile Ius , hucusque repositum in penet ibus Pontificum(6 ), evulgaretur, ac praeterea fasti circa forum 68 expinsiti quando lege agi posset, Populo universo palam deesararunt (6s).Ltri vero in hac de Cn. Flavio, Appii scriba,namtione, non omne dubium sublatum dici potest, quod nemini in re tam antiqua miruIn accidet, factum tamen ipsum, quo plura revidiunt Veterum testimonia, universe saltem ex veritate expressum esse,(- Moerisoaca ad xiv mat. IX. ad.

Animadue ad fastos Romanorum cros , Cur C. SAXIo. T.

57쪽

omnes satae adnuiterent, nisi gravistima oboriretur dubitandi ratio ex CICERONI aliqua ad Atticum epi

stola po); quam1m insigne inprivus historico pretium

statuit ORNELIO NEP ( l . Nempe notum est, A ticum diligenter Romanorum fastos scrutatum esse,

et antiquissimam inprimis urbis historiai ad disquisitionem criticam revocasset 2 . ni vero, quum dubium obortum esset de tempore, quoiasti Curio Flavio essent promulgati, Cham in hac de re percontatus esse videtur, enm ipsa M. Tullii scripta huiuquaestioni opportunitatem Praebuissent. Iam respondet cicho, ante nece ros non fuisse Cn. Flavium Cn. F., quippe qui Aedilis Curalis creatus legatur, et magistratu adeo functus sit diu post Decemvis os insti-(To Vid. Cie ad Auio Epist. I. I.(ii Nar tu Auio. e. Id. Ia Id enim haud obscure indieant cicho, in Ami. o. a , . , et repos, in Attio e id ne e Pomponium id

maxime suscepisse, ut quo tempore memorabilia Romanae gentis facta istinuissent, accurate cognosceret. Etenim ille omnia . quae requirebat, e licetiis Ordinthus ebo iam, uno in onspectu posita in illo opere se deprehelidisse ait; hic nullam assimat esse legem, neque Paeem , neque bellum, neque rem illustrem populi Romani, ita non in eo auo tempore sit notata. in facile suspicari licet undenam de Cnei aetate oborta sit inter utrumque commercitu literarum. Demereris huiusmodi Attici studiis conserri meretur doct. a. u. ue1 o, mire in T. Pom nium Attictim, T. a. R. idad p. 1 6--isa.

58쪽

ium. Quid ergo' ita pergit cregno , D profecit, quod protulit fastos occultatam putant quodam tempore istam tabulam, ut dies agendi peterentur a paucis 3 . Nec vero pauci sunt auctores Cn. Flavium scribam fastos protulisse actionesque ex auctae et ):

ne me hoc, vel potius Africanum is enim lo 'iiux

monentum putes. ' Aliis praeterea interiectis, cum graviorem etiam notavit errorem histoi icum, addit:

et sistis, si secus est, commune erratum est; et tu

helle inri)ησα , et nos publicam Prue opinionem secuti sumus.' Itaque mirum non est, quod Propter illa caeERONI totam hanc certissimcim historiam dicant nonnulli, quin et commentitiam paene Suspicari videanturi 5 . Cum vero regno no sigius- caverit in hac epistola, quaenam ilico suo minus Placuissent ex iis quae in sex de Rep lica libris de Cn. Flavio commemorasset, neque attulerit dubitandi rationes, equidem existimaverim, tumidae magis id eta Patriolia vel P mi octua, suspicatur,xco, l. l. Relata eum canonu, em limgen, p. 25. f.

59쪽

agere, ut re sumte liberet suspicione, quasi tradenda pervulgata hac de Cn. Flavio histoida si inui quoqueritam habuisset emuli opinioliem, qui in eius aetate constituenda gravissimo lapsi essent errore. Itaque hanc quidem a se avertere, de ipsius tamen facti veritate satis ei noni persuasum fuisse quidni igitur ruLinni secuti, narrationem acti quod et L. CALPURNID: PISO, GELLI teste, in Annalibus retulit, et de Mo consentimi universe tot veterum scriptorum resumonia, nos quoque retineamus inprimis cum nullam in se notam habeat absurdi, imo tempoItim ha-

bita ratione, in quae inviderit, haud a verisimilitudine

abhorreat.

Praesidia igitur essicacissima, quibus Patificii et inprimis Pontifices auctoritatem sibi partam hucusque tuiti erant , plebi prodita huic viam aperuerant ad Intis Civilia arcana; et ita Ius illud Flavianum quasi luceptum ac praeparatio dies possit operis,

quod perfecerit Coruncanius. Enimvero non est, quod existimemus, Plebeios sic statim Patificiorum experientia et calliditate serensi minus indiguisse. nempe instrumentis, quibus potiti erant, prudenter uti nesciebant imo cum illa minus caute adhibendo causae suae sicile nocere possent ac litem perdere, mirum sane non est, rerum forensium gubemationem ad Coruncanii saltem tempora penes Patricios magnam partem mansisse.

Accedebant nova legum placita, quibus agen-

60쪽

di ratio antiquior iudenter erat i CCommodanda neque proseqvi multin ei raveris, si dicas, Patrici rem arie sectui esse, ut tuus rei dissicultas et peliculum insigniter creverit. Illi quippe irati, quod sunt veriti, ne, dierum ratione penu gata et cognita, ine u vero lege posset agi, NO,S, Ssim cou uertint, ut ommoti rebus Ostitueressent *6 . ' De iisdem vero notis magna iterum inter emaeitos dissensio. Ad rem pertinere nonnullis videhatur FALERIB PROBBS de Inεremi.e cieris ommorum , ubi scribit B Apud veteres, quum usus notarum nullus esset ad scribendi saeuitatem , maxime in Senatu qui aderant scribendo, ut releriter dici comprehenderent, quaedam verba atque nomina ex eommuni consensu primis literis notabant. Et singulae, quid significarent, in promtu erat quod

in nominibus, praenominibusus minus publicis, Pontificumque monumentis Iurisque ciuilis libris etiam nunc manet a S); unde igitur huius loci Ciceroniani explicationem quaerendam putarunt. Alia vero

(TT quem Grammaticum inter suam aetatem Praestanti scientia fuisse dicit uxinies, Loet Ati. IV. T. init. s 8 VALEa Paullis , c. I init in Thea. ERERRANNI. t. I. P. I. f. quoque RENA ERNSTitis , in Ohaereat ei Et rend.