Apparatus eruditionis ad jurisprudentiam, praesertim ecclesiasticam, in quo reviso, auctoque Praeter Juris Uniuersalis Principia, Jus naturae, Gentium, Divinum, Apostolicum, & Pontificium, Jus Synodale Oecumenicum, Nationale Ac Provinciale, Unacum Pr

발행: 1767년

분량: 155페이지

출처: archive.org

분류:

131쪽

iustium Quis dare possit pra i m. Quia ac Fere 3

Αa excomae manicatus

Pars I. Caput VI.

eivilis, ae publieam promulgationem vim legis nactis. Sedus vero sua quidem illi rescriptum affert, cui datur: non autem parit jus commune. Sicut autem consuetudo alia est contra jus, alia praeter jus, alia secundum jus , sic etiam rescriptum. Praecipua tamen ejus divisio est in Rescriptum gratiae, & Rescriptum justitiae. Rescripta gratiae dantur ex libe.ralitate Principum, quibus nempe favor aliquis, beneficium, privilegium, dispensatio, exemptio, vel indulgentiae conceduntur. Resicripta jussitis ; si ve ad lites vocantur, quae dantur in ordine ad declarandum jus dubium, aut justitiam adminii randam, e. g. quando Princeps causae alicujus ad se delatae cognitionem delegat alteri. Inter haec assignant aliqui quasi medium seu mixtum, quando simul gratiam ct justitiam complectitur. In dubio autem praesumitur potius esse Rescriptum justitiae: nam gratia tanquam donatio aliqua debet probari.

s. II. De causa essiciente Rescripti.

eseriptum dare potest Princeps, praesertim supremus, ut Papa, Imperator, Rex, aliique superiorem non agnoscentes, ut respublicae independentes: cum enim polleant suprema potestate legislativa, ac do. minio alto, rescripta gratiae & justitiae possunt concedere contra jus humanum, praeter jus, & secundum jus. Imo inferiores etiam Principes ac legislatores, in quantum eorum potestas se extendit; quamvis horum litterae non ita proprie vocentur rescripta, sed potius resiponsa, littera commissisnu Fc. Ad causam effetentem reseripti reduci etiam potest orator, seu is, qui petit & obtinet illud. Omnis autem est capax obtinendi pro se Re. scriptum, qui non specialiter prohibetur. Prohibentur autem a sede Apostolica rescriptum petere haeretiei,

item excommunicati, excommunicatione majore , etiam tolerati, ita qui. dem, ut rescriptum, a tali impetratum regulariter sit omnino invalidum,& ipso jure nullum. c. I. b. t. in 6. quia regulariter excommunicatio facit omnino inhabilem. Hodie autem de stylo Curiae Romanae plerisque reis scriptis solet inseri absolutio a censuris, quoad effetium illius rescript duntaxat consequendum. Dixi autem regulariter, nempe extra casus, a jure exceptos. Sier. valet rescriptum, obtentum ab aliquo in ipsa causa suae excommunicationis: alias non haberet medium ad sui defensionem, & impetrandam absolutionem. c. I. cit.

a. Si

132쪽

- . De Rescriptis. ae. sI Papa sciens excommunicationem rescribit: nam tune praesu Initur dispensasse. Et liliae, ut dictum, curia Romana rescriptis ordina rie inserit absolutionem a censuris, ut rescripta sint valida, & esse ctum sortiantur. c3. Si ex communitatio sit lata sub conditione necdum impleta, aut primum post acce, tum reseriptum justitiae incidat in excommunicatio. nem: tunc enim valeret, licet impetrans per exceptionem repelli posset. . Si rescriptum sit concessum ab Episcopo, vel alio ordinario Pa- , pa in seriore, quia non est adeo proprie reseriptum, aut si concelsum sita Principe taeulari, quia dispositio juris Canonici ad hoc non est ex te a

denda. utpote odiosa.

Caeterum potest quis etiam pro allo impetrare rescriptum gratiae, si, ne speciali mandato: imo etiam justitiae personis conjunctis, e. g. con sanguineis vel affinibus. tq. lil. .

De causa formali Releripit.

Πorma reseripit eonsistit in legitima illius expeditione, ad quod requir, Dtur I. Ut observetur stylus curiae: nempe. ut praeponatur nomen Serv.Πdus

Pontificis vel Imperatoris, annus Christi, Pontis eatus vel Imperii, dies, i yiu ς' u Iocus: atque ut Papa Episcopos nominet Venerabitis Fratres, Reges au tem, Principes & alios Dilectos Ellas. Item ut rescripta gratiae ornentur filo serico rubri coloris: justitiae vero filo cannabino, a quo dependet plumbum. a. Ut habeat tres partes, nempe i. Narrationem supplicantis, velut speciem saet'. 3. Petitionem. g. Conclusonem Principis seu disposito. nem, cum consuetis clausulis. Semper tamen subinthi liguntur istae: Sabm iure tertii: si preces viritate nitantur. Imo L D. C. de divers. restri t. eri presse requiritur haec clausula ad rescripta imperialia. 3. Ut exprimatur ius tertii, rescriptum jam prius in eodem negotio μobtentum, & quidquid moveret ad rescriptum non dandum, vel non Quaen m ra

dandum hoc modo. Speciali er vero in rescripto justitiae exprimi debet, pum 4 'an lis jam pendeat, & coram quo judice , judicis petiti distantia ultra diaetam, seu decem horas a Diaeeesi ad verarit: non enim praesumitur. Pontifex in tam distantem locum velle vocare partes, nisi id exprimat. Exprimi etiam debet, si jam lata sit sententia, aut interposita appellatio vel deserta, tacta transactio, laudum &c. In rescripto autem Beneficiast exprimi debet bene sietum, quod iam possidetur: item illud, quod petitur: item jus ad illud, qualitas eiusdem, - Pars I. R - modus Disj j od by COOste

133쪽

Igo Pars I. Caput VI.

modus, quo vacat, quis sit in illius possessione, vel detentione, reditus illius, nomen Sancti Ecclefiae, in qua vacat, aut petitur, nisi sit Ecclesia

cathedralis. Notandum tamen, Canonicatus omnes Germaniae & Hispaniae a Romana curia taxari tantum ad a . aureos. Adeoque etiam quoad rescripta hi tantum reditus sunt significandi. Porro, si rescriptum petatur in forma pauperum, seu informa communi, quando nempe petitur beneficium a Clerico paupere, ipsique confertur, debet fieri mentio illius patrimonii. 7. Datur autem rescriptum aliud motu propris, aliud ad instantiam. Monatum motu tu proprio dicitur concedi gratia, quando illa non est petita, aut quan P QP iv do quidem est petita, princeps tamen in rescripto addit, se motu pro prio illam concedere. Haec autem verba sanant vitium subreptionis, si non sit contra jus tertii jam quaesitum, aut persona sit inhabilis, e. g i regularis, aut laborans impedimento, aut taceatur qualitas intrinseca beneficii, e. g. quod sit curatum. In his enim tribus casibus per clausulam motu proprio non tollitur sus tertii, inhabilitas, impedimentum, nisi id exprimatur. Ad inlun instantiam rescriptum concedi dicitur, quando Princeps inductusti m est precibus impetrantis, & ita concessum praesumitur, quoties in litteris non exprimitur, id concedi motu proprio. c. 23. de praebend. in 6. Aliae insuper rescriptis addi solent clausulae, vel saltem subintelligi: quales sunt I. Si preces veritate nitantur. L. 7. C. de diuersis rescriptis. Nam haec clausula invalidum reddit rescriptum, si res non ita se habeat in puncto aliquo substantiali, quia Princeps censetur alligare suam voluntatem narrationis veritati, praesertim in rescriptis gratiae & quoad subis

stantialia.

g. a. Additur, vel subintelligitur clausula salso jure tertiit quia Prin. Variae elau' ceps non censetur derogare juri alterius, nisi id exprimat. Unde rescri. sulae, pium est ipso jure nullum, quod cedit in damnum tertii. 3. In rescripto beneficiali clausula: Si is, cui conssertur, dignus sit, hoc est, si non laboret impedimento canonico, facit rescriptum invalidum, si sit indignus. Clausulis derogatoriis, quibus e. g. dicitur: Non obstantibus quibus in que privilegiis, rub quacunque forma conclis, non censetur derogatum privi legiis in corpore juris clausis, bene tamen aliis privilegiis ac prioribus dispositionibus, quae non sunt in corpore juris; nisi essent munitae clausula praegnante, seu derogatoriarum derogatoria, hoc est tali, qua privilegia

adeo firmiter conceduntur, ut per nullam constitutionem revocata censeri debeant, nisi expressa & specifica mentione iis derogetur. Nam talia Di sitiet foste

134쪽

De Relcriptis. I 3I

talia ex mente coneedentis non ineluduntur in generali revoeatlone. Idem dicendum de privilegiis, concessar per modum pacti, e. g. in com pensationem meritorum s nam ut istia derogetur, requiritur eorum Ue

s. IV.

De vitiis Rescripti.

Iitiosum eensetur rescriptum, quando forma praedicta luxta stylum eu- riae non observatur, ac necessaria non expriMuntur, e. g. si sit con- vitiatur ra. tra jus commune, sine clausula ejusdem derogatoria c. I S. et s. quali. et ibi scriptum. Restripta, contra jus elicita, ab omnibus judicibus praecipimus refutari: nisi forte si sit contra est, quod non Iadat alium, S prosit petensi, vel crimen Aupplicantibus indulgeat. - 89 fu Ratio est: quia praesumitur Princeps non velle uno rescripto tollere jus, Littam maturo iudicio in serium corpori juris, nisi id exprimat. Sicut eti- ibis am non censetur derogare consuetudini legitime praescriptae, nisi ex primat. Sie etiam eensetur vitiosum, si non exprimat ius tertii: si impetre- Aut eonstatur post transactionem jam initam, aut post appellationem desertam : s j totis. delegetur judex incertus, ad arbitrium petentis eligendus, aut in prae judicium judicis ordinarii delegetur judex pro omnibus causis & nego ilis, aut fi committatur aliquid insolitum ac nimis durum, aut contrahonum publicum. Item si contineat manifestos errores, rasuram, lituram, cancellationem in loco suspecto, aut parte stabstantiali, praesertim in conclusione, quam non sit credibile in curia Principis irrepsisse, aut contigisse. Saepius tamen ejusmodi naevi praesumi possunt in curia eon. tigisse, si litterae adhuc clause S sigillatae offerantur. Praecipue autem vitiatur rescriptum per ob'subreptionem. Obre to. ptio contingit, quando exprimitur salsum: subreptio vero, quando reti lyerob. dicetur verum. Et tune dicitur rescriptum ob . vel subreptilie obtentum, ae sebreptio merito praesumitur deesse consensum in concedente; cum in rescriptis 'ς addatur vel subintelligatur haec clausula: Si preces veritate nitantur, & eon. sensui nihil magis sit contrarium quam error.

CONTROUERSIA. D F quomodo per ob - vel subreptionem Rescriptum fiat invalidum Τ

Π esp. I. Rescriptum tam justitiae, quam gratiae est ipso jure nullum, xt quando est obtentum per ob . vel subreptionem dolosam ae malitissem. yp ' ,- η colligitur ex c. t s. & 16. h. in quibus dicitur, quod fraus S destis alicui μ'μ- 'patrocinari non debeat : quod mendax precator careat penitus impetratis. cap. vero zo. dicitur: per fraudem vel malitiam sapum exprimunt, vel supprimunt.

135쪽

Iaa Pars I. Caput VI. .

veritatem, in sua perversitatis poenam nullum ex litteris commodum constequamur. Adeoque irritatur totum rescriptum quoad omnea partes, si tendant ad eundem finem. Eliaci tra. Quamviε autem textus citati loquantur de rescriptis justitiae, extemtiae. duntur tamen etiam ex communi DD. & Interpretum ad rescripta gratiae, vel potius haec etiam in lege comprehensa censentur: cum ratio allata, nempe quod fraus nemini patrocinetur Sc. potius pugnet contra rescripta gratiae. Nam his, si valet, totum negotium est confectum: quoad rescripta autem justitiae, cum ordinarie tantum judex delegetur, subeundum adhue est fraudulento judicium, in quo contra dolosum rescriptum excipi potest, aut si non excipiatur, potest condemnari. a. Pro aedit haec responsio etiam in casu, quo dolosa expressio falsita. Licet dolus iis, aut suppressio veritatis non est causa concessionis: nam ut excita non iit LRu' tis Canonibus constat, indistincte vitiatur rescriptum per dolum. Α1;ud a Si tamen salsitas dolose expressa non versaretur circa subitantiam tantum eir. causae, sed tantum circa aliquid extrinsecum, aut accidentale, quod adca aeciden. causam vel negotium per se non pertineat, rescriptum valeret; quia re- rade. scriptum tantum vitiatur per reticentiam eorum, quae exprimi debent, aut per expressionem salsam eorum, quae per se ac intrinsece pertinent ad causam, aut secundum praxin & stylum curiae necessario requiruntur.' . Atque haec satis certa. Majus autem dubium est, an nullitas rescripti dolose impetrati oria. tur ante omnem sententiam judicis, etiam declaratoriam criminis seudoli commissi Ratio dubitandi est, quia c. 2O. de rescript. habetur, quod in perversiuatis suae poenam nullum ex litteris fluis commodum consequantur. Sed poenae non videntur incurri ante omnem sententiam. 13. Sed dicendum: Rescriptum gratiae ob - vel subreptitie per dolum Nullum est obtentum ante omnem sententiam esse nullum, saltem pro soro interno. ante seni ' Nam licet nullitas rescripti in poenam perversitatis sit statuta, haec ta- ym' men poena est mere negativa, non privans aliquo jure antecedenter jam quaesito, talis autem poena incurritur ante Omnem sententiam. Et cur gaudeat gratia aut privilegio , per dolos & fraudes impetrato p Sic enim mendax precator non careret penitus impetratis: cum concessio privilegii aegratiae ante sententiam iudicis valeret, quae saepe propter defectum a. Saltem pro ctoris, aut alias circumstantias non ferretur. Dixi autem: saltem pro D. soroiu ς 0 1 ro interno nam impetrans rescriptum dolose non potest bona conicientia eo uti: si tamen contra consuentiam suam illud executori gratiae o tulerit, debetis de veritate precum cognoscere, & an non dolose sit

obtentum, detecto autem dolo, debet rescriptum irritum declarare &precatorem dolosum repellere. Ex quo patet, rescriptum etiam vitio.. sum

136쪽

De Rescriptis. ' . . 33lum nisi dolus esset notorius) tantisper sustineri quoad potestatem

executori datam ad examinandum ipsum rescriptum, & cognoscendum, an preces veritate nitantur: ti se quoad sorum externum non esse oomnino nullum ante sententiam judicis delegati, aut executoris.

Idem probabilius etiam de rescriptis justitiae est dicendum: quod nempe etiam delegatio judicis dolose obtenta ante omnem sententiam judicis sit nulla: saltem de jure canonico & pro foro interno, quia mendax precator penitus debet carera impetratis. c. I s. b. Ergo etiam carere debet

judice delegato impetrato, ejusque actis, quia fraus S dolus alicui patroci.

νe non debet c. I 6. h. I. & c. ao. non tantum expresse dicitur, quod dolo. se obtinens rescripta nullum ex iis commodum consequatur: sed etiam addi.

tur: ita videlicet, quod delegatus Postquam Hi de hoc facta fuerit Hes nullate. mus de causa cognos ait. Quibus verbis judici delegato, postquam sum cienter agnoscit, litteras malitiose efIe impetratas, adimi videtur omnis potestas de causa ipsa cognoscendi & judicandi; nam ut paulo ante ductum de executore gratiae, de veritate rescripti, & an preces veritate nitantur, potest etiam judex delegatus cognoscere, imo debet, si dolus non sit notorius ac certus. Unde quoad hanc potostatem, judici delegato concessam, rescriptum non est Omnino nullum, licet per ob vel subreptionem dolosam sit obtentum. Cognito autem susscienter dolo, debet rescriptum irritum declarare, & ad cognitionem causae principalia non procedere. Hoc enim solum c. ao. cit. Videtur prohibitum. Dixi autem, sialtem de jure Canonico: nam aliud forte est de jure civili. Et emonIco. Dissicultatem movent quaedam leges: quia l. 2. C. si contra jus, habetur :Si prostriptione exceptione) mendaciorum opposita: sive in juris narratione . I 4. mendacium reperiasur: sive in facti, siue in tacendi fraude, pro tenore veritatis, non dς sum deprecantis a rinatione, datum 'dicem cognostere debere, F secundum Me ἐε cm. 'RYRsa convenit ferre Antentiam. Ubi plane judici datur potestas cognoscendit' ζ' η'S jud eandi de causa, etiam postquam exceptio de rescripto per menda. cium impetrato interposita, ac fraus detecta est. Neque dicas i. Hic non esse sermonem de jud est delegato; sed de ordinario, qui non habet potestatem judicandi vi rescripti, sed vi juris ordinarii: consequenter licet rescriptum si invalidum, eum tamen posse cognoscere & judicare. Hoe, inquam, dici non potest: nam quid opus per rescriptum judici ordinario dare potestatem judicandi, quam alium de vi sui ossieti habet deinde lex expresse loquitur de judice dator atqui per judicem datum leges designant judicem delegatum. Ergo hae te .ee Judiei delegato datur potestas judicandi de causa, etiam postquam ipsi compertum est, rescriptum malitiose esse obtentum.

Neque dicaa a. Hanc legem non loqui de mendacio doloso, sed per QuI p.test

137쪽

eausam eo. ignorantiam Uel errorem commisso. Nam quis unquam innocenter est noscere dc mentitus, aut per ignorantiam, cum mendacium sit locutio contra men

judicMe. tem & cur precator in petitione rescripti circa Jus vel factum mentiatur, nisi ut decipiat, & per fraudem obtineat reseriptum, quod sine men, dacio obtinere desperat Τ Deinde lex aperte dicit, judicem datum debere de causia cognoscere & judicare, licet rescriptum tacendi fraude sit obten. tum. Quod autem per hanc legem judici delegato non tantum detur potestas cognoscendi de veritate & valore rescripti, atque de eo ferendi sententiam, sed etiam cognoscendi de ipsa causa principali, ad quam judicandam est delegatus, atque de ea sententiam serendi, ratio est: quia lex

dicit quod delegatus etiam comperto mendacio aut fraude, pro tenore veritatis ad cognoscendam & definiendam per sententiam causam debeat procedere. Et plane de causa ferre sententiam non tantum est de rescri. pio serre sententiam. Neque tamen supplicans ex mendacio aut fraude fert commodum: quia judex delegatus secundum merita cauta origorem justitiae debet judicare, & si suspectus sit, potest pars altera contra eum excipere. Caeterum nihil est novi, quod priueeps aut respublica etiam it.

li, qui fraude adeptus est ossicium judicis, det jurisdictionem, ut acta illi. us valeant, ut patet in Barbario Philippo. Quando ergo magis poterit da .re jurisdidionem innocenti, quando tantum alius quispjam commisit

fraudem.

Lleet hinde Rursiis I. X li q. edd. dicitur .' Et si non cognitio causa, Ad executio mandatur,

si obten. de veritate precum inquiri oportet, ut, ' fraus interisnerit, de omni negotio cognosca.

sum. tur. Ubi iterum judici delegato datur potestas de tota causa cognoscendi, licet rescriptum per fraudem sit obtentum. Ergo quoad judicem datum seu delegatum videtur validum esse rescriptum ob . vel subreptitie Dau. dulenter obtentum, saltem ante sententiam judicis, qua aut irritet re. scriptum, aut rescindat, aut saltem declaret dolum commissum. Certe pro soro externo videtur omne rescriptum, etiam Pontificium, interim sustineri, donec judex delegatus de veritate precum cognoscat: hoc enim ipsi per rescriptum demandatur, ut examinet, an preces veritate nitantur, an non sub . vel obreptitie sit obtentum. Ergo saltem quoad hane cognitionem valida est potestas judici delegato per rescriptum data, licet postea

dolose obtentum deprehendatur. Unde jus Canonicum e. 2o. citi non iprohibet judici delegato de veritate precum, & an rescriptum dolose sit obtentum cognoscere; sed tantum vetatur, dolo detecto, de causa ipsa principali cognoscere: de jure civili autem neque hoc videtur ipsi esse pro. hibitum, sed potest ad ipsius etiam cause principalis disicussionem proce. dere, nisi Princeps, qui rescripsit, exceptioni alterius partis deserat, &rescriptum aut rescindat, aut irrItum esse declaret. Si autem pars altera

138쪽

. De Rescriptis. J3

non excipiat contra rescriptum, aut Princeps exceptioni non deserat, valida erit sententia judicis delegati, relicta parti condemnatae via appellationis, aliisque juris remediis. Resp. jam ad controversiam propositam ado; Quando ob - vel sub- is i reptio non contingit malitiose, sed per simplicitatem aut ignorantiam im Allud de ob. Culpabilem, tune pariter rescriptum est invalidum, s Princeps, exposita tento runsincere Veritate, non fuisset daturus rescriptum. Tunc autem censetur 40 ψsi

non fuisse daturus, quando non subsistit causa finalis, aut impulsiva seu motiva principalis, vel deficit forma substantialis. Ratio est: quia tune deest voluntas & eonsensus Principis, cui nihil tam est contrarium, quam

error.

Quando autem subsistit eausa finalis, aut motiva principalis, nee defi- Si vitiameit aliquid ad sormam substantialem pertinens, sed ob. vel subreptio tan-ΠQR dedit tum circa aliquid aliud ex simplicitate aut ignorantia eontingit, rescriptum ς - est validum: quia censetur Princeps daturus fuisse illud, licet obreptio Vel subreptio illa aceidentalis non contigisset. Unde poterit in tali casu iudex delegatus procedere etiam in causa principali, sibi commissa; non tamen secundum formam in rescripto praeseriptam, sed secundum ordi nariam: e. g. si quis in sua supplicatiove per ignorantiam salso narrasset, in sua patria esse consuetudinem, Omnes causas tractandisummarie, & ideo Papa delegasset cum clausula, procesus hummarii, X appellatione remota, tum a delegato non forma hujus rescripti sed processus juris ordi parius insti

tuendus esset. N.

Tota haee doctrina de impetratione rescripti dolosa & non dolosia, continetur cap. ao. h. t. ubi Pontifex addit, quod si expressa fideliter veritate Princeps non fuisset daturus rescriptum, a delegato non esse procedendum, nisi formn eatenus, ut partibus ad fluam praestrulam convocatis, de precum qualitate cognoscat.

Neque hoe locum tantum habet in rescriptis justitiae, sed etiam, de quo magis disputatur, in rescriptis gratiae, quia scilicet etiam tunc, deficiente aliquo ad rescripti formam ae substantiam ex praxi & stylo curiae rea quisito, deficit ipsum rescriptum: & quidem si malitiose est obtentum,

deficit totum quoad omnes partes in eo contentas; quia mendax precator penitus carere debet impetratis, nullumque ex eo commodum consequi. Si

vero per ob. vel subreptionem non malitiosam est obtentum, deficit secundum eas partes, quarum causa finalis deficit, vel respectu quarum datur desectus substantialis, subsistentibus partibus aliis, non vitiatis, cum vitiata non connexis: quia utile per inutile non debet vitiari. .

Et hinc etiam, quando supplicana in sua petitione assignat duas eam

139쪽

Pars I. caput Us.

sas, unam veram & alteram salsam, quarum tamen quaesibet est suffetens, valet rescriptum: saltem si falsa causa sine malitia est inserta. Caeterum error circa qualitatem, quae non redundat in personam aut rei substantiam, rescriptum non irritat ; ut v pro nomine Petri positum sit nomen Ioannis, si appelletur nobilis, gradu atus, Suevus Sc. qui non est talis.

. U. De Rescripti praesentatione, & Interpretatione.

r. iei, inescriptum ab impetrante praesentari debet judici delegato aut ex eeutoriantilio . gratiae tempore a rescribente praefixo. Alias vires suas amitati. Si autem a rescribente nullum tempus est praefixum, rescripta gratiae quo eunque tempore praesentari possitnt, etiam post mortem concedentis e. 9. de σc- Dd. Deleg. & hinc praeserendus est, qui priores litteras super beneficio e. g. obtinuit, licet alter posteriores litteras prius prae enta,rit: si ille absque dolo & negligentia notabili offerre ac praesentare distulerit. c. I a. b. t. in 6.

Rescriptum autem Iustitiae praesentari tamdin potest, quamdiu duratius agendi vel excipiendi, super quo impetratum est. Quia rescripta, etiam justiirae, regulariter sunt perpetua. Si tamen impetrans rescriptum

per annum praesentare n glexerit, alius Uero interim ob ineret aliud, prae valeret hoc secundum, lidet prioris non sit facta mentio. c. 23. O.

. Quare3 I. An rescripta seu litterae valeant a die datae expeditionis Q 'R' 'Q in quo videlicet Romae sunt expeditae, an vero a die promtatae, quo Rempujudici delegato vel executori gratiae sunt praesentatae Resp. Rescripta gratiae regulari re valent a die datae : justitiae vero a die praesentatae. Quamvis ea, quae pertinent ad valorem, debeant subsistere a die datae quia iurisdictio non datur complete nili scienti& ac ceptanti. Si autem post praesentationem rescribens moriatur, re adhuc integra, extinguitur jurisdictio delegati, non vero, si per citationem, aut saltem, ut alii volunt, per litis contestationem) lis jam sit inchoata ;tunc enim ei perpetuatur iurisdictio. e. gratum ao. de ossis. S potest. Pud. dι

. 33, 2. Quaeres 2. Quomodo reseripta sint interpretantia P Resp. i. Debent. QS0 'do sumi secundum mentem rescribentis, in sensu proprio, & clausulaa adje- η ς Pyς dis specialiter vero rescripta justitiae oportet stricte interpretari, &quantum fieri potest secundum jus commune, ut jurisdictioni ordinarii& juri tertii quam minime praejudicentur. Unde nullatenus sunt extendenda ad personas&causas non expressas. Hinc nomine Clericorum non intelligitur in his Episcopus, neque Religiosus, neque nomine civitatis uburbia, nisi ex circumstantiis aliud colligatur.

Resp.

140쪽

De Rescriptis.

Resp. a. Ellam rescripta ad bent scia fricte sunt surrenda: nam horum petitio stepe censetur esse an bilicia: nisi ccncisa s ni in compensationem. Sic etiam dispensationes sunt frictae intersrctationis, utpote restrictivae juris communis. Aliud taπen scrct, si dos pinsatio daretur motu proprio intuitu publicae utilitatis, aut priva ligia data est ri toti alicui Regioni, aut ea, ac quae ex tene tintur, sint Ecces Orda aut conis

Quando autem dicitur, beneficia Principum esse arritae interpretationis, de illis tantum id intelligendum est , quae sunt in prajudicium privatum Principis . non autem de iis, quae sunt in prajudicium tertii aut boni publici. Quo casu, cui concessum est id, quod cst plus, non hoc ipso concessum ei intelligitur id, quod est minus : nis minus staccessorium majoris, aut connexum cum majore, aut in lo comprehensum.

Ipsa tamen potestas dispensandi, ut alias πonuimus, tam ordinaria, quam legata est latae interpretationis, si nemini praejudicet, nisi tantum concedenti. Ratio est, quia interest toni publici, illos, qui

hus lex est justo gravior, ab illa eximi posse. g. VI. De executione & exspiratione Rescriptorum. D eseripta justitiae Sedis Apostolica regulariter committenda sunt perso 1ν.

nis tr dignitate aliqua eccles astica constitutis, vel Canonicis cathe. Quibus coae. dralibus, aut luperioribus Regularium; praesertim si causae cognitionem mittendati jurisdictionem eccles allicam exercendam demandent. executio.

Dixi autem regulariter: nam si Papa conmitteret simpliei Clerico, commissio soret valida : praesertim si apponat clausulam, se id ex certa scientia saCere. Et qujdem, si executio non sit commissa personae , sed dignitati, aut ossicio, e . g. Episcopo , Praeposito, De cano, Vicario Generali, Ab-hati, Priori conventuali ct c. corririsso transi etiam ad successores. Dignitas enim est perpetua , non tamen potest Episcopus executionem, sibi delatam, Vicario suo committere. Imo neque Episcopus potest suscipere executionem, commisiarn suo Vicario, quia dignitas in litteris expressa videtur esse conditio sine qua non e S quoad jurisdictionem tantum ordinariam, & delegationem ad universalitalcm causarum, idem est Episcopi S Vicarii tribunal: non autem quoad causas particulares , specialiter commissas. Tenetur autem executor praefixo tempore executionem suscipere:

SEARCH

MENU NAVIGATION