Lamindi Pritanii De ingeniorum moderatione in religionis negotio : libri tres, ubi quae iura, quae fraena futura sint homini christiano in inquirenda, & tradenda veritate, ostenditur ..

발행: 1716년

분량: 637페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

sio DE INGENIORUM MODERATIONE

Ex his autem, quae hactenus commemorata sunt, nonnulla deducuntur perquam necessaria documenta. Et prwmdRum oporteat, Ecclesiae Catholicae iudicia, ut certissimum veritatis argumentum praestent, revelatione divinas per inniti, consequens est , ubi impleri ista conditio non possit, illic minimε habere locum datam a Deo Ecclesiae auctoritatem. Secundo, non omnia, quae ab Ecclesia, Conciliis Et Patribus constituta aut probata , sive etiam improbata ocreje videntur, eociem obmuti vener tionisque genere suscipienda esse. enim per intei pretationem, ac argumentationem iri sacris Literis Et

postolica Traditione haberi, Melesia palam edixit , ea divinam Fidem a nobis postulant, fideique dogmata jin

re nuncupantur. At quae nullo alio fundamento consistunt , quam humanis rationibus , humanssve experi. tinentis, humanam quidem exigere interdum fidem posisunt, at nunquam divinam . neque fidei dogmatis a censenda veniunt. Quare si quis ejushemodi postremis rebusadjungere fidem nolit, itultus quidem interdum,

interdum temerarius reputabitur : addam etiam, in eum

quandoque Haeresis suspicio conveniet,& quandoque grava castigatione coercendus erit 1 sed nunquam Haeret, cus merito dicetur , neque iisdem prorsus ac Haeretici damnabitur poenis. Verum de his suo loeo rearundum fusus erit.

Tertio, sunt Maliae quaestiones ad dogma spectantes , luvas absque errandi periculo dirimere Eceletu potest , lsed tamen ab iis dirimendis temperare prudenter debeti l Non modica istarum copia , di praecipue apud Scholast, lcos, occurrit, ct enormem adhuc in numerum excrescere iposset. Dirimere autem Ecclesiae fas esse diximus, quia leontroversiae hujusmodi aliquatenus contingunt revela. ltionem divinam, S ex ista earum decisio peti dedueique potest. Non solet dirimere, quia sive in unum, sive in auterum sensum, tametsi contrarium, inclinet Christiano. rum sententia , nihil viscitur scientiae morum a Christo traditae, nemo a virtutibus idcirco revocatur , aut ad vitia tacitε allicitur , dc praecipuis, expressis, ac receptis Scripturarum TraditionIsque documentis, atque princi liis, nulla vis insertur , nullaque eX parte repugnatur. ltique si Ecclesia in animum induceret, quibuscumauenatis ac nascituris quaestionibus finem irrevocabili uici decreto imponere , di sibi supervacaneam incredibilimque crearet molestiam , dc exisuum insentis immoderat.

142쪽

IN RELIGIONIS NEGOTIO. Lib. I. a r

euriosis beneficium deferret. Ecquando enim tantum opus illa absolveret quorsum tantos labores devorare, re in immensum proferre decreta fidei Ambitionis , penε dixerim, aut saltem intemperantiae hoc esset , non necessitatis. Neque sic deterreret ab excitandis novis quaestionibus gentem litibus de disputationibus unich addis, iisque aetemum pasrendam. Ad haec non pauca sunt tam levis momenti in disputationem adducta, ali que etiam tam dissicith referri possunt aut ad apertam Scrupturarum mentem, aut ad Traditionis antiquitatem , ut praestςt verisimilia relinquere, quis vera aut falsa decemnere. Sed illud in primis attendendum est, uti dicebamus, nimirum an disputantium sententiae aut palam, α aperto bello, aut tacite ac per Iatus, in perniciem vergant alicujus jam statuti dogniatis, ct expressae in uir 'ue T stamento veritatis, quae ad hominum salutem, fici que siluberrimam spectet. Ubi vero, dc quando, dc quae cens ram aut sus gium sinὲ mora postulent ; quaeve permitte re, aut negligere, aut damnare, Christianae Reipublicae imterfit , ad Ecclesiae Maximorumque Pontificum prudentiam pertinet dignoscere.

Quarto, in iis etiam, quae per Ecclesiam statui certissimε

possunt, non selum, ut diximus , multa occurrunt nondum ab ipsa in censum dogmatum ad fidem attinentium relata , sed aliqua etiam occurrere possunt, quae quamquam in Coneiliis S Patrum scriptis inveniantur, postr mo tamen calculo probata aut rejecta fuisse continuo cem senda non sunt. Id autem evenit, cum Concilia Δ: Patres non ex professo hujusmodi sententias pertractant,sed obbter aliudque deliberando commemorant. Ex aliis Traditionis monumentis constare aliquando poterit, certissima esse, quae in aliqua Synodo , ct apud nonnullos Patres in transitu reseruntur. Esque tunc, etsi praeter propositum dicta, vim dogmatis aut obtinebunt, aut retinebunt. V rum quae non aliunde firma ac rata apparent, non propterea, quod ab ore aliud agentis exciderint, . vestigio naturam dogmatis induunt. Immo gravissimis ex adverso mulitantibus rationibus diversae opinioni adhaerere flagitium non erit.Nemo inter Catholicos negat, quin ad decemnendas fidei quaestiones,di efformanda ndei dogmata, ipsis quoque Conciliis necisse sit, Scripturas, ct Traditionem alligenter consulere. At quiliqueat,hujus conditionis rationem fuisse habitam, quando Patres obiter, atque aliis

intenti, hujusmodi sententias inserunt t

143쪽

sia DE INGENIORUM MODERATIONE

In VII. Synodo Oecumenica Act. V. Tarasius Constanti nopolitanus , unus h Concilii Praesidibus, Joannis Thessa-

ionicensis verba referens ,assirmat, Angelos corpora qUI

dam levia, aerea, vel ignea , sibi adjuncta habere. Abhii jusmodi opinione dissentire nequaquam videtfir Synocius universa; oc in eam , ne quid dissimi alem, non pauci ex antiquis Patribus inclinarunt Porro Innocentius III. in . Concilio Lateranenti Angelos creaturas spirituales appel- Iat, easque a corporeis mariisesu distinguit. visum ei h ι aliis Patribus, Angelos plane esse materiae expertes. At eX- pedita eli huiusinodi Antilogiae conciliandae ratio Neutra sententia a neutro Concilio definita revera fuit, aut Catholicae fidei dogmatis adscripta , obiter enim utrobique proposita est , cum de alia doctrina deliberatio foret. Ni mirum Nicaena Synodus id solum tunc intendebat,ut Angelos , sanctorumque animas pingi posse statueret. Aniamus autem non erat etiam statuere , iatrum e corpore Ari-

geli revera constent. Itidem in Concilio Lateranensi id unu agebatur, ut Manichaeorum Haeresis renata proscribe retur, cuius erat illud impium pIacitum, non omnia Deo auctore fuisse creata. Contrarium dogma recth sancia uni PP. Professionem Fidei probantes ab Innocentio III, P. M. conscriptam. Utrum vero Angeli omnino materiae sint expertes, nulla tum quaestio vertebatur , nullumque

statuendae hujus rei propositum Patribus fuit. Utraque igitur sententia, non dogmatis Christiani, sed opinionis

nomine in utraque Synodo locum habuit. Attamen unum hic praetereundum non videtur. Si qua in Conciliis oecumenicis vel obiter proferuntur , Neque ibidem repudiantur , quanquam non inde statim sequatur, iis documentis dogmatum firmitatem accedere,semper tamen sequitur, aut illa esse praeter fidem, aut non eri contra fidem. Scilicet aut ad eam doctrinae parte reserem da sunt, quam Ecclesia per sententiam certissimam sane, re non potest, cujusmodi sunt nonnulla iam commemorata , ct plura inferius indieanda. Alit si ad illam doctrinae Partem spectant, quae iudicio nunquam fallaci eoijstitui possunt ab Ecclesia, tunc Synodi silentium argumento est, hujusmodi opiniones fidei dogmatis non repugnare. Eas ex profesta S apertὸ non approbando, Ecclesia decretis fidei nondum intulit Et rursus non refellendo, tacith d 'cuit, eas ab ipsa doctrina fidei minimὲ absorrere. Dissi- mulare enim Conciliis licet, quae ad fidem non pertinent,

at fidei repugnantia dissimulare non licet. Neque Ecclesiam

144쪽

IN RHIGIONIS NEGOTIO. Lib. I. o t

am sugere potest, quid doctrinae ab Apostolis se Patribuatraditae adversetur Sab Ecclesiae munere abhorret,sinere hane doctrinam,se audiente, ct dissimulante, violari.Yrror habetur 3 3 . Dist. c. Erromu res turin roba stir , nisi fora ejusmodi dissimulatio inde oriatur, quod ad

maturius examen controversia ipsa reservetur.

Qua pr ter proposita de Angelis controversia aut in sensum ut nonnullis placet illius doctrinae venit:quae noque ex Scripturis,neque ex Traditione componi potest. . proinde sentire fas est de illa quod veri videtur similius. Aut,si ad Ecclesiae iudicium spectat,neutrius Concilii judicio labiata est.Silentio tamen suo efficere ConciIta illa,ut neutra opinio dicenda sit fidei doctrinae contraria. Aequomodo, inquiat aliquis erum simul sit, Angelos ἡ m

Gia corporea constare, ct non eonstaret Respondendum, certh videri,eos omnino spirituales esse.Cum veto tentilia sima corpora interdum induant,ut Angelicum munus e Tum gratia exerceant, quibus se conspiciendos praebent rideo corporei per accidens, ut dicitur, appellari pingique postri Incertum autem est,an istam aettieream vestein illico deponant,an retineant,qua in quaestione prudentis est continere judicium.Denique praestat horumConciliorum verbis non admodum inniti. In Synodo Nieaena Tarasius h JoannisThessalonicensis oratione id unum arripuit cuici reliqui Patres adsentiuntur),nemph circumscriptos esse

Angelia ad diserentiam Dei incircumscripti,ipsssisque hin, mana specie fulse conspectos, atque ideo fas esse illos pinxere. cui de eorum corporibus. Immo ipsos Act. iv. imcorporeos appellaverat. In Lateranensi Concilio, cum ab Innocentio III angeli dicuntur spirituales,ea vox omnem. corporis societatem nequaquam excludit.Αngelos incon 'poreos,& spirituales alii ex Patribus dixerunt,quod ε cras 'sa materia non constarent.Nihilominus iidem Patres comstare ipsos eensebant 4 subtilissima atque aetherea materia.

sed de his iam satis.

Nune de rationibus, quibus dogmata probantur, agmmus ; ad earum quippe leges expendenda etiam venit propiata de Angelis controversia Certh non alia de eausa statuisse videntur Nicaeni Concilii Patres licere Angelos pictura exprimere, quam qudd Joannis Thessalonicensis rationes gravissimae apparuerant. Et quidem si in dogmatis sanciendis milli errori obnoxia est Ecclesia Catholica,neia

145쪽

damenta sunt rationes t Istis nutantibus,quomodo imposita moles non dehiscat, atque labatur Igitur argumentaxationesque adhibitae a Conciliis S Patribus ad dogmata comprobanda, erroresve rejiciendos, pari veneratione deside,perinde ac ipsa dogmata, suscipientiae erunt. Vertim hic majori,quam in reliquis, cautela est opus. Etenim in Conciliorum Patrumq; lectione planε sit nospes oportet, aut Logicae, Criticaeque oppido imperitus, qui eodem pede omnes ab iis adhibitas rationes dimetiatur, ct dimetiendas arbitretur. Quare primo clicimus, nullum liue usque ab Ecclesia constitutum fuisse dogma, quod ratione quapiam invicta non nitatur , ct propterea aliquam semper esse rationem dogmatum , quae ct ipsa adlidem non secus ac dogma pertineat. Secundo addimus, non so-

Ium apud stactos Patres, oc in Scholis Theologorum, sed etiam in Conciliorum Aetis quasdam occurrere posse dogmatum rationes,quibus obsequium quidem fere semper amodestis hominibus debeatur, sed nunquam divina ndes. Primam conclusionem negabunt fortasse Heterodoxi. Aequae jus Ecclesiae probant, illiusque infallibilitatem in decidendis dogmatis , ea quoque manifestissimὲ produnt, nunquam sinε aliqua ratione ad fidem spectante,d: ε sacrarum Literarum , Traditionisque documentis minime fallacibus deducta, Ecclesiam devenire ad sententiam ferem dam. Istae autem appellari possunt fundamentales, ct potissimae dogmatum rationes. Altera conclusio,nempe ejusdem non esse ponderis omnes rationes ad probanda dogmata adhibitas, prima facie fortasse non arrideat imperitis jurium Eccletiasticorum aestimatoribus.Inter peritos autem Vereque dodios Theologos, non solum neminem contradictorem habeat , sed omnes habeat laudatores. Qui secus arbitretur,Braeter e perientiam sibi adversantem, rationes parum sibi faventes inveniet.Enimvero quid evidentius est,quam veritates cujuscumq; generis sint,sive Theologicae,sive Philosephicae, sive Morales, probari posse per argumenta, ut a junt, demonstrativa; pariterque per argumenta tantummodo probabilia, ct verisimilia i Proinde quanquam plurima certa sunt, vel ex revelatione divina, vel ex lumine rationis, tamen ista non refugiunt cietatem rationum pro babilium Et verisimilium .Harum quidem ope non inciiget veritas, ut sibi constet, sed earum seri semper subsidium amat, ut facilius persuadeatur : Deum esse, mundum ab ipso conditu animas rationales non interim cum corporea

146쪽

nixa s

statuat. Sed adhuc non ut dubi φη ''- ..ς ,-ώit,Aphobabilibus rari Π'u' interrogamur,- β R ' pego non aliahic

147쪽

s3ε DE INGENIORUM MODERATIONE

teria Ecclesia probatis concordi studio probarunt, aetanquam fundamenta dogmatum posuere. Quare si quis ex sanctissimis Patribus, si quis etiam ex Epistopis in Actis

Conciliorum Generalium suopte ingenio rationes adferat, atque ad eas non accedat Ecclesiae totius, hoc est totuus oecumenicae Synodi, aut Romani Pontificis, aliorumve Pari um consensus: tum cohibere judicium nostrum licebit,neque iis adjungere statim fidem nostram cogemur, incertum est enim, an per unum Episcopum, aut Gipt rem, Deus loquatur. Deinde animadvertendum est, tundamentales dogm tum rationes esse debere verba ipsa Scripturarum sacrarum,aut ipsius Traditionis indubia monumenta. Hum

nae,ct Philoisphicae rationes Ecclesiasticis sententiis pomderis quidem aliquid adferre possunt, at minimὲ primum ac praecipuum fundamentum,nisi de istae divinis Libris de

Traditione innitaritur.Immo ipsa Scripturarum loca,qui hus tum Concilia , tum Patres,caeterique Theologi utuntur in dogmatu comprobationem, pro fundamentalibus symper certissimisque rationibu inimi omnia sunt accipienda. Allegorica quaedam occurrere possunt,quaedam

etiam ex communi eruditorum voto ooscurissima. Pr

denter adjungimium ista clarissimis aliis divinoru Libr eum, de Traditionis legitimae testimoniis,non futura suidem dogmatibus constituendis fundamento,sed constitutis futura omamento,atque praesidio. Quod ad Traditionem attinet, modo ria ex antiquitate cocordi sit deducta, et secundum regulas a Theologis praescriptasadhibita,λ- idissimum semper Ecclesiasticis decretis fundamentum Praebet.Iesamet lacrarum Literam loca, Traditionis con- Iensione indigent, ut iis tuto incumbat clesiae iudicium. Otholicorum nempe Respublica probe novit,ea se teneri ege,ut nulla constitui de t,aut possint dogmata, qu eum veritas . Traditione, ct ἡ divinis Scripturarum ora-

Iis,praestantibus veras fundamentales rationes, non eia

suae. Et Cum γε istis nullum reapse dogma Ecclesia un- curam sanciverit,d: sanciat, etiamsi regia, ut ita dicam,auctoritate interdum locuta fuerit ut loquatur, hoc est,eti- . sunsi dogmata, rationibus minim. propositis, credenda ponat : compertum tamen est, semi r ipsius decretis, Traditionem & Scripturas Gaseausam ct rationem de-αisse iisque positis, non est cur alias exigamus rationes. Celebre est in hane rem Stephani Romani Pontificis e

implum. Fervebat Africanaminter celei 4sti, orbis Ecclesias

148쪽

m RELIGIONIS NEGOTIO. Ub. I. ε ιν

Meontroversia de Haereticorum Baptismo. Cyprianua virali ui stactissimus pro iterando Sacramento pugnabat, riuulue novae opinioni, ut cum Vincentio Lirinensi

seM raias nMIs modo de uirisse videre1ur. Ait men Tradiationem 1 se stantem contra Stephanus proserebat , atque his armis fretus, tota demum consentiente dc plaudente Ecclesia, causam obtinuit. Longo polh intervallo fortissumus tholicorum pugil Augustinus Stephani sententiam ea rationum iriumentorumque vi tutatus est contra D natistas, ut nunc vel rudibus appareat , lono Cyprianum a veritate tunc abiisse. De rationibus igitur humano inissenio excogitatis, id tandem statuendum esse videtur; e videlicet, quantumlibet acutissimas, quantumlibet ingeniosissimas, nihil valere, ct aliquo semper vitio labora quoties militant adversus dosmata, Traditione, divini que Scripturis ab Ecclesia Dei firmata. Cum vero ρro istia faciunt , non uno eodem pede omnes esse dimetienda . Certissi r quaedam, quaedam probabiles tantum, verita milesque erunt , quaedam etiam nullius ponderis deprehendentur. Quocirca oc judicio in iis seligendis loeus erit, vi in quibusdam rejiciendis libertas.

CAPUT XIV.

IM Eccum in dogmatissabiliendis a Phervari objectiombis tiberatam. Fasum est ipsium a SAugustino negari. Μuia

titudo in Conciliis Catholicorum qua commoda pariat. Factionis nomen inique adscriptum legitiinis Conciliis Critholica Ecclem. Non crimen, sed laus ac nece ras ibi est Iussicare ex anticipatis opinionibus,hoc est, siecundum Traditionem. rindicatum nonnηllorum diseriis Concilium Tridentinum. Quae ivit Ecclesiae Catholicae , ingeniorumque jura iudoruinae salutaris negotio, sensim cognovimus. At ii, quibus iugum excutere placuit, ct unius Scripturae sacrae vocem,quemadmodum sibi fingunt, sed uti res docet uni ingenii sui voce auscultare constitutum est,it,inquam,

H 3 nullum

149쪽

118 'DE INGENIORUM MODERATIONE

nullum non movent lapidem, ut coelo auctore stabifitans auctoritatem Ecclesiae deiiciant,qua dejecta, procul dubio ingeniorum crescit auctoritas. Phereponus igitur &ipse in hoc identi argumentum saeph oc lubentissime invasit. Nunc opus est expendere , quid ille tandem huc afferat novi. In animadversione ad Augustini Lib. r. Cap. 3.de Bab. adversus Donatistas , haec habentur illius verba: a investim '

, qui congregansur , Tum dicere pergit , omnes omnino , exempli eausa, Africae Episcopos, uteote imperitissimos Hebraici Graecmue sermonis, fuisse ineptiores ad iudicium ferendum de sensu loci veteris aut nori Testamenti , quam vir unus utriusque Linguae peritus,cu 1usmodi S Hieronymus fuit Proinde Concilia,sive plena ria sint, ut Augustinus ait, sive minus plena ad spem inve- Nieridae veritatis, perinde nobis esse futura. Nec imperitae multitudini pro imperio aliquid definienti,&anathemata 'minitarit . nullasque rationes, aut eas pravas, sitae definitionis adferri, magis credendum,quam pauculiS, aut uni.

imperiti, e )ptu es Aris Viguntur; qui neque fluus, quid

verum, seque quarunt Oeae tantum quia i expediat, aus exste

Hre viaeeatur. Et quando quidem ex nis, immo-ex Augustini auctoritate conficere sibi videtur, Concilia errori ob noxia esse , subinde infert, eorum decretis non esse iii ἡpraevio examine credendum. Addit etiam,Conventus Eoclesiasticos ad Civilium normam esse formatos. Sed jure

in istis paueiora debere cedere pluribus sitffragiis; in iis

vero nequaqtiam debere. cibi enim caelesis Reritas agitur , quam xemo nisuἀο Θ auensisne adhibitis novit, qua nulli mutationi obnoxia s, cujus uesmo est dumiretis μ cujus AH menda majorem a Deo petestaremptares non acceperum, quam paucistres 2 nonsum numerandas rura , sed uul f earpeοήμ su fragiorem rariones. Ita ille.

sententia itaque Phereponi duo potissimum complectitur,nimirum Ecclesiam oc Concilia nihil amplius habero juris indoctrina Christi stabilienda ac proponenda qu&m pri Vatum quemlibet hominemaeui rationes invictas adferenti credendum sit ; abrosandam vero hdem , si sine rationi.

150쪽

IM RELIGIONIS NEGOTIO. Lib. I say

tionibus , aut cum pravis rationibus loquatur. Deinde reis ra non esse Conciliis hucusque peractis obtemperam

dum , quippe . gente saepe imperita, factiosa s percontassatis, ct in statuenda Christi doctrina asse um potius

eo illa quam veritatem spectantibus. Qua in re ipsum eum aliis Haereticis &Socinianispotissimum , consentire video qui Conciliis nullis, nulli Ecclesiae visibili in rebus fidei auctoritatem esse docent ; atq; adeo tacit. Dotarac nam ille Synodum earpit, ubi Maiores suos Calvinian rum factione oppretas Arminiani quotidiecoriquerun-tur. Sed Pheres nus contra Calviniana conciliabula his argumentis optimὲ utitur ue contra Ecclesiae Catholicae Concilia nihilum proficit, fit splendidi fallitur. Antequam tamen id ostendo, considerare juvat an Amgustinum recth in sententiam suam Phereponus induxerit. Scribit S. Doctor lib. a. cap. 3. de Bapt. contra Donatu stas , singulorum Episcoporum Literas a peritioribus . licere reprehendi, si quid foris in iis a veritate deviatum fuerit. Tum addit: I a Concina , qua per uuias Regiones

-IProismias unι , plenariorum Cono. rum auctoriιati , qua ι ex universo orbe christiano , sine ullis ambagibus ciam re, θέα eplenarias tris pesterioribus emendari, Si quis

quam contendat, hic Augustinum significare velle, gen risia Concilia , quanquam legitimὲ habita, in dogmatibus exponendis ab erroris periculo exempta non minis il eum ad Phereponi scholam continuo traham, ut Criaticam Artem edoctus subinde hMAugustini verba sagaeuus expendat. Nullus autem dubito, quin ipsi aliqua hic in . te oIationis suspicio statim suboriatur. Ita scribit Augustinus: .is usias . . aptenar Concilia af emistram- .sterioribus emoriri y Hic interrogandi modus tantae confidentiae plenus, rem significat vulgo notam, immo jam ex- .perientia claram atque testatam. Si quid innuere voluis . set Augustinus , quod nunquam fictum fuisset, ct fieri tantummodo in posterum posset, nequaquam dixisset. Qui, nescias. a cincilia emendariZmultoque minus quis nescias ope emendari At si rem , ut certh verba sonant , jam uti tritam significat: quandonam . quaeso, plenaria Concilia , ecque legitima, in fidei Dogmatibus posteri . tribus emendata DEre: Nicaenum I. Constantinopolitanum I. duo nempe tantum plenaria, seu generalia Concia. .lia ad Augustini usque aevum habita fuerant. Sardicente quoque iis addere per nos liceae, quanquam Augustino non latis notum ct Arelatense primum ipsi notissimum. H atquet

SEARCH

MENU NAVIGATION