장음표시 사용
221쪽
nem in malo , Ob denegatum , quod tibi debetur obsequium , ac reverentiam , Ceteraque graviora crimina , quae nisi a pueritia statim reseces , reliquam corrumpunt aetatem , ac depravant . Sed quid fiet , urges , iis , qui nisi turpi.bus contumeliis , nisi multis & acei bissimis pla.gis , ad literarum studia comoelli nequeunt, &i quod Plautus dixit sunt merberabilissumi eQuid fiat λ rogas. A literarum studiis , ad quae
nati non sunt , me auctore repellantur . & vel iis praeceptis instituantur , quibus eruditi agrorum curam suscipere , remque familiarem administrare possint , vel in alio exercitationis genere occupentur , ad quam noveris eorum ingenium esse accommodatius, ac propensus. Ceterum pervulgatus est , ac gravissimus error , qui parentum , & magistrorum complurium mentes depravat , vel invita natura pueros ad literas comopellendi . Quamquam vero hactenus dictis faciis litatem ac mansuetudinem in parentibus & magistris erga pueros commendaVimus ; Volumus tamen huius comitatis prudentiam & gravitatem emesocias , ne pudorem k ac reverentiam eXcutiat , familiaritatis comes contemptus ; qualem fuisse praedicant Sarpedonem illum , qui Catoni Uricensi erudiendo traditus est ; is enim comitare morum summam gratiam , probitate Parem auctoritatem apud puerum sibi conciliarat nullo
Atque haec profecto sunt , quae viam mihi Homero sternente , dum paternam Ulyisis
222쪽
in subditos lenitatem laudae , de hoc argumento disputanda apud vos censui , auditores qu adccrte argumentum libentissime pertracta n dum suscepi , utpote Reipublicae bono maxime necessarium ; siquidem a recta puero Num institu i in ne non literarum tantummodo , sed totius humanae Reipublicae pendet felicitas . Iam vero candide fateor me aliquando aliter sensisse , neque hanc in regendis pueris satis probasse lenitatem . Sed dum rem subtilius expendo , glavissima rationum , quas explicavi , momenta , ut adversam sententiam amplecterer , Compulerunt. Quod autem hanc disputationem non minus arrectis animis , quam auribus , intentaque ora i nentes excepistis j eidem vos subscribere sententiae non male coniicio , optimi auditores ; simmulque gratias vobis ago longe maximas , quod tanta humanitate ad me audiendum accedere dignamini . Quam plane humanitatem enixe peto, Ut etiam deinceps exhibere mihi velitis , dum pamcis Homericis , quae supersunt , Dissertationibus expletis , aliam materiam pertractandam suscipiam . Vester siquidem favor vires mihi addit , ut supra humilitatem meam a IIurgam , ac Paeae
223쪽
De puellis hospites lavantibus , aliisque
mulierum exercitiis.sYNOPSIS. H Oθθα- iaetaeis inter bosipitii ineia non sisAmuis locum obtinebat . Puellae totum eorpurbospitibus Iavabant . Veruntur exempla . Nonnulla πιdentur nobis tarpia , quia a moribur aesserit suoraliena . Quantum puellarum bonefati , se pudici- ιιae caverent veteres. Non fine eerta Mnesatis ν gula munus illud paelιι demandasum . In GaIlia nune etiam semitiae aegrotos curant , omniaque ipsis exbAhent mimseria . Ubi nudo eorpore ineeri ut ine Ise . naὐωδ .ntuentiam pud citιae nou incere femtur . Atianaeus ex illa damatione magnum veterum νδ eitiae ducit argumentum . Pedes plerumque a Iu ant antelice metulae. Cur id factum , ut totum corpus puellae , pedes vetulae Iamarent . Plurata exempla e sacra Seriptura mulierum perie lavantrum . Munus eusoLendi ostia apud Hebraeos feminarum fuit . Atia exercitia mutierum ex Homero eoaeermantur . Sedulitas , ac labor meterum muli rum otio atque igπamiae nosrarum pravonendus .
224쪽
Um multa mulierum ministeria in H, merica antiquitate plerisque nota non sint , rem gratam me facturum arbitratus sum auditoribus meis. si ea studiose colligerem , ac sub unum aspectum darem . Tantoque magis id censui necessarium , quod cum aliquod eorum videatur absurdum , atque indecorum , nobis declarandum erat , atque a tu
pitudinis suspicione liberandum , quemadmodum& in ceteris smilibus quibuscumque singulatim
fecimus ne novitius lector , atque in Homero hospes eo impingens offenderetur . Hoc autem ad hospitum lavationem pertinet , de qua Pr inde verba facere primum omnium instituimus o Itaque docet Homerus non uno in loco hunc fuisse olim morem , ac veterem legem
hospitii , ut inter alia ossicia , quibus hospites ac peregrini exciperentur , lavatio esset vel totius corporis in balneo , vel saltem pedum e tra balneum . Id autem recte se habet. sed absurdum maxime videri possit , quod ad primum officium destinarentur plerumque puellae ancillae domus , & quandoque ipsae mei filiae heriles , quod pluribus apud ipsum Homerum testimoniis probatur . Cum iuvenis Telemachus de patre Ulysse sciscitaturus una cum Mentore se Pulum contulisset ad Nestorem , fuit ab illo Rege , prout par erat , omni benevolentiae , atque honoris significatione habitus , iussaeque puellae ut utrumque lavarent in balneo . Cum Ulysias a
225쪽
procella eiectus ad flumen Phaeaciae occurrisset filiae Regis Alcinoi Nausicaae , Nausicaa vicem eius dolens opem tulit , vestem , cibumque suppeditavit , praecepitque puellis, ut illum lavarent
in flumine . Cum idem Ulysses sub figura mendici hospitis latens , oris specie sibi a Minerva
tactu virgae commutata , domum suam post viginti annos reversus esset , gratiamque sibi Ρenelopes conciliasset ob ea , quae de Ulysse illi. narrabat , quem a se cognitum , domique suae in Creta hospitio exceptum confingebat , brevique pollicebatur rediturum , iussus est lavari in balneo , munusque similiter commissum puellis,
ut eum lavarent. Iam vero morem hunc ut maxime turpem vos reiicere , utque pudicitiae noxium , atque inimicum aversari mihi videmini, auditores . Equidem fateor mihi quoque aliquando visum esse foedum , atque indecorum , mecumque reputabam , ne ipsi quidem Homero a
risite ; quod ex eo coniectabam , quod Ulygem
inducit nec Nausicaae , nec Penelopae acquiescentem mandantibus ut lavaretur; aperte enim utrique testatus eii , se nullatenus Commissurum, ut corpus suum a puellis attrecta Ietur . Verum
rem attentius deinde consideranti plura mihi suppetunt , quae morem hunc a turpitudinis nota probe vindicare valeant . Illud enim toties a me repetitum , atque inculcatum inprimis afferre habeo , multa nobis videri turpia , quod amoribus nostris aliena sunt , non quod revera tui pia fuerint usus enim multa complanat, quae aspera
226쪽
193 aspera videantur . Praesertim cum potuerit usus ille ad honestatem facile conformari, quibusdam cautionibus adhibitis , quae omnem turpitudinem repellerent. Aliunde enim liquet puellarum honestati maxima cura fuisse cautum illis temporibus ; siquidem Ithacam reversus Ulysses cum
duodecim puellas ex earum numero , quae domi suae ancillabantur , clam cum procis concumbere
deprehendisset , suspendio multatas voluit , quod alia disputatione expendimus . Neque vero pu tandum Nestorem virum honestissimum , ac pindicum , si aliquod subesset peliculum foeditatis , puellas eli positurum , ut lavarent Telema,chum , sociumque ; aut Nausicaam , quae tam insignia dedit verecundiae , ac pudicitiae argumenta , obiecturam fuisse impudicitiae pericul famulas puellas , ut lavarent Ulyllam ; quod λmiliter dicendum de Penelope caltissima Regina, quae tamquam absolutissimum castimoniae exemplar ab Homero ubicumque describitur . Quanta insuper diligentia custodirentur feminae in suci gynaeceo constat similiter ex Homero , aliisque vetustissimis scriptoribus , ut verisimile neutiquam sit lavandorum hospitum ministerium λne certa honestatis regula ac praescriptione s quod superius aiebam illis esse demandatum . Deinde adest etiam modo mulierum exemplum in Gallia in publicis valetudinariis deservientium, omniaque ministeria non solum aegrotis feminis
ut apud nos sacrae faciunt puellae sed etiam
227쪽
mari s ministram tum , quos lavanti, & a se d1bus mundarit , A ramultariam curant ; quod certe si apud nos fieret utpote qui moris tui. iusce sumus insueti, turpe haberemus quammis Ni me, atque inhonestum . Neque enim, misi 4n qui iudices esse velimus, censere debemus mois rem huiuscemodi ita in ea regione fuisse indinctum , ut ab omni turpitudinis labe non esset immunis. Nam etsi specie tenus periculosus, ac moribus noxius usus quispiam videatur , si tamen bonae leges adsint , quae illum moderentur, &intra certos fines quibusdam veluti cancellis Coc ceant, iam bonus per se ipsum erit, innoxius, atque inculpatus . Ρraeterea in torridis regionibus , ubi nudo corpore incedunt viri , femina que, subligaculo tantummodo venendas paries immaturae lege uelantes, nihil aiunt nuditatem componum invicem sese intuentihus ossicere , iuel si Mibus inficit, Eo miam ossicere , quo is ct xuium apud mos Patentium uultuum . Rumd -- pudiae intuontibus oramini potius datur . quam ipsis ivultibus , mi innocenter conspiciendi eEhi Entaer. Similis isontasse ratio est eius usus lavam virum hospitum 1 pucidallum immisterio ,. Si id
seccatum sit nam numquam peccatum csse , qua homines sunt ad malum proclivitate , mn uidem in arim nolim continuo morem iulum habeas maximam turpitudinis dilacebram, ain humanae potius indigneris improbitati, quae
nulli parcit occasioni, quin ea pessime abutatur. Quid.
228쪽
.id quod Abhenaeus gravissimus auctor tantum abest , ut pudicitiae morem hunc offendicula fui sse concedat , ut hinc potius ducat magnum
veterum temperantiae algumentum , talemque
usum fuisse doeeat vetustissimum , quod illuit ra eaemplo Cocali gnatarum ,i quae Minoem in Siciliam advenientem lavarunt ρ Iam vero altera pars superest eaependenda , videlicet pedum ablinticii se quae similiter at feminas pertinebat ψ hoc tamen discnimine , quod lavatio totius, corporis a puellis, pedum vero abi incillis vetulis ferme perageretur. In cuius rei destimonium praedictum affero Ulystis exemplum , qui cum se , mandan. te Penelope , lavati a puellis in balneo abnuisisti , petiit ut ab Uiqua vetulat famula ipsi pedes tantummodo lavarentur ,i quod Euryclea praestitit , quae ubi pedes illius abluit , detersitque , oleo etiam perunxit. Hic vero meditanti mihi quamobrem lavatio totius corporis puellis , pedum autem an ibua committeretur , hoc unum sv urrit , quod potius hariolando quam assi mando vobis propono ; illam scilicet maioris esse operis , plusque roboris atque agilitatis p stulare , quam hanc ; quocirca ad illam exequemdam accommodatiores fuisse puellas , hanc vero anus etiam ministrare potuisse . Morem hunc, ut feminae passim pedes lavarent inris etiam apud Hebraeos viguisse, neminem vestium, EI
ditissimi auditores , late rei puto . Abigail enim , cum eam David coniugem sibi deposceret , demissius de se loquens, ait , Meo famulo ma sis in
229쪽
ancillam , ut lavet pedes servorum Domini mei. I. Reg. 23. gr. Non mirum igitur, si Maria Magdalena ad Christum Dominum in domo Simonis leprosi accumbentem accesserit, pedes eius laverit , & unguento, quod secum attulerat , Unxerit . In more siquidem positum erat, ut haec ossicia feminae praestarent ; nec Pharisaei , quis mul accumbebant, commurmurarunt, quod sineret Christus sibi pedes tangi a muliere , sed a tali muliere , quae pessime audiebat , & quam ipse , ut male secum putabant , non agnosceret. Paulus itidem inter Christianas virtutes , quas in proba vidua exigebat , quae ad ministeria in Ecclesa eligeretur, illud enumerat, si Sanctorum pedes laetit. Quamvis autem ita res habeat , &Sanctissimi Apostoli suffragium accedat, quo mos ille extra omnem culpam ponitur , & Christia. nis virtutibus annumeratur ; puto tamen plerosque nostrum offensum iri , siquas modo feminas pedes hominibus lavantes audiremus, non alia de causis , nisi , ut arbitror , quia res est moribus nostris insolens . Quod ideo animadverti , ut aliud quoque amplioris lavationis ossicium a puellis praestitum , quod primo loco declaravimus , pari ratione a crimine vindicem . Elegantissimi mihi succurrunt Catulli versiculi , quos recitare opportunum duco ; in iis enim Ariadne Perseum alloquitur eo paene modo , quo Abigail Davidem , ut supra Iecensuimus.
Attamen in mestas potuistis ducere sedes ,
230쪽
Quae tibi ineundo famularer streta labore fCandida permulcens liquidis me tia 6 bis,
. Purpureave tuum conseruens mese cubile .
Eorum , quae proxime disputavimus , aliud Hebraearum mulierum munus quasi appendix esto; quod nosse valde proderit ad locum Evangelicum intelligendum de ancilla ostiaria. Hoc autem addere mihi placuit in gratiam maxime sacri ordinis adolescentium , quorum non paucos me audientes video . Quae ista fuerit ancilla ostiaria , cuius meminit sacer Scriptor , aut cur ita appellaretur , non plane assequemini , ad lescentes , ni si teneatis munus fuisse feminarum apud Hebraeos custodiendi ostia . Sic prae foribus tabernaculi Domini feminas vigilasse , ex primo Regum libro discimus . e. II. v. 22.
Sic legimus ibidem Rechabum & Baanam , post- auam Isbosethum filium Saulis dormientem inrato suo percussum in inguine per proditionem interfecissent, transiluisse libere ostium , quia mulier ostiaria , quae ibi ante portam triticum purgabat. somno Correpta erat . Ut autem e X- tremam disputationis partem demum absolvamus,& cetera mulierum exercitia , quae Homerus habet , recenseamus , qualia illa fuerint , breviter accipite ex Felthio magis , quam ex me . Rem domesticam in primis curabant suo quaeque operi sedulo intentae . Commune omnium studium, reginis ipsis nequaquam esceptis, in versanda lana , texendaque tela impendebatur. Ita