Cornelii Jansenii ... Systema de gratia Christi methodice expositum, & theologice confutatum secundis curis R.P. fr. Fortunati a Brixia ... Opus posthumum

101쪽

nulla datur gratia ex se , seu ex natura , ct virtutasntrinseca victrix, ct efficax, sed vis, di efficaciatiae juxta 'amentum non tam ex interna lusus virtute pendet , quam ex minori oppositae concursentiae re-

si entia. Di es prosequitur Cl. Auctbrin quod is hoe DUenii , ct Jassenisarum sistemate eadem gratiae .e

Litas , citra ulium xovum ex parte Dei auxilium , in

uno ct eodem homise varie disposito sit modo victrix, modo non victrix nempe modo eoicax , modo ines' cax prout major , vel minor fuerit oppositae concupiscensiae actualis resis entia io8 . S C H O L I O N I 676. Aliquam gratiam De Pacem etiam ab Jansenio millia modo admittam , videtur a nemine in dubium verti posse. C'nliderandum est enim , inquit ille, multiplices esse divisae iratiae aefectus , quemadmodumst voluntatis. Es enim velle persectum , quod Augu- sinus posse vocat; es σ' imperfectum , quod vellet tatem appellare solent, re hoc. usum diveryos gradus h bet , donee ad ipsam Irimam tenuissimamque boni complacentiam veniatur. Haec es ergo primus ille corosissius roris efectus, quem ut minimum in omnibus ope ratur , quibus eam is nit Deus. Nam quemadmodum inundatio divinae gratiae nenine gratia efficax totam hominis voluntatem secum instar i eius cu-j, sdam torrentis rapit sic, ut omnia hum ii cordis retinacula, quibus terrenis rebus irretitur velut violenta

quadam te sate disrumpit; ita lenis ille, velut aurae tenuis , a atur scilicet gratia inefficax compla -

102쪽

J λ N s v N A N 3. Ρ. I. yeentiam quamdam voluntatis teηussimam rei tam pu crae , quae simul objicitur contemplanda , contempera-- tam juamiser impetrat , di celerrime quasi furtim posse rapit. Haec igitur gratia cinefficax scilicet quamvis nullo modo jufficiat , ut homo Dei mandatam tu retur , ut Deum super omnia diligat , ut seret , ut oret, ut credat , ad hoc tamen facit aliquid , ut is

rum , vel alterius cujusdam non voluntates , vellei tates, vel complacentias excitet , quas , nisi divinitus

infundantur , obtinere humana potesate nemo potes. Non enim quaevis gratia ad quo is essectus inferendosi ficit , ut quidam imaginati Iunt , jed potesates operationum difficultati attemperandae sunt Sic via mus plurimos , qui necdum ab immunditiis carnis scontinere possuηt , vehementer tamen per gratiam in- cfficacem optare continentiam : cujusmodi vota divinae gratiae cutique inefficacis fuηt munera , re majoris ratiae nempe efficacis provocativa , quamvis nullo modo verae perfectaeque continentiae comparanda Ant

77. Gratia efficax , nempe coelestis delectatio, quae gradibus suis major sit terrena cupiditatis delectati ne , cum qua in voluntate pugnat , metua dici solet a Jansentanis ; parva autem ex adverso gratia in sycax , coelestis nempe' delectatio , quae a delectatione ter

103쪽

3. Physice imposibile es , ut inligamus justia

tiam , quodque jusum es, operemur , nisi tanta in nobis fuerit caelohs ilectatio gratiae , - quae delectati nem carnalis cupiditatis , qua tunc voluntas urgetur, atque ad operandum malam sollicitatur , intensive superet. Si enim tanta in nobis non fuerit coelestis dei ctatio gratiae , ut gradibus suis superior ipsa sit ca nati cupiditate , qua voluntas secundum Jan senium ii, desinenter deorsum premitur , fieri , eodem Jansenio teste , physice non potest , ut illi delectationi voluntas ipsa contentiat. Impossibile quippe est , ut obsequatur delectationi debiliori, fortiore relicta. Voluntas autem nequit , ejusdem Jantenti judicio , iustitiam diligere, neque agere , quod justum est , nisi consentiat coelesti delectationi gratiae,& secundum illam Neretur. Ergo, nisi ejusmodi delectatio superior intensve fuerit carnali cupiditate , est physice impossibile , ut diligamus justitiam, δι quod justum est, operemur; atque hinc. - COROLLARIuM U. 79. Cum gratia spicax non distinguatur in hoc steinate a coelesti delectatione , quae gradibus suis ui-

perior sit carnali cupiditate, physice impossibile es Ma

104쪽

ratia efficaci secundum JaUenium, ut volnias Rostra quidquam lo=1i operetur.

S C Η O L I O N L8o. Imposiliu es , inquit Janserius , ut volumias justitiam diligat , nisi ante ab illo delectabili a sectu peccati , quo mens impeditur , di deorsum premitur , liberetur IIo . Tunc autem , eodem docente, homo a peccato liberatur , ct opus bonum e citur, eum caelestis illa suavitas de caelo venerit , atque a versariam suam carnalem scilicet cupiditatem ) δε- peraverit III , nempe cum illa fuerit tanta , ut gradibus suis carnalem ipsam cupiditatcm excesserit; etenim , ut ille ipse docet , ni coelestis delectatio major fuerit , quam terrena , qua nosser meritus δε-tisetur , fieri non potes , quin propriae voluntatis infimmitate viscamur. Major exim delectatio numquam fa- ne delectatione minore superabitur ii 1 . Alibi quo que docet , ote gratiam victricem cupiditatum , Videlicet ante delectationem coelestem relative victricem , nullam supere e in voluntate libertatem ad bonum , nullam potesatem , ut re si at concupiscenti rum carnalium desideriis , sed illis plexo jure dom nantibus miserabili servitute subjacere captivum a13 : quod infra quoque confirmat, dicens, toto tempore , quo ηondum es homo per gratiam scilicet per delectationem

tio Lib. 7. de Gratia Chrisi cap. 3. iii) Lib. q. ejusdem cap. q. ita Ibidem cap. 6.

105쪽

coelestem relative victricem a conciniscentiarum suarum dominatione liberatus nullo mo is arbitrium , seu voluntatem esse liberam , ut operetur bonum , sed sublatis funditus boni faciendi , seu ues faciendi libertate , sub concupiscentie fervitute esse captivam ii vi; atque hinc pugnare quidem , sed vinci , scientem , renitentemque pondere cupiditatis trahi , peccati desideriis mehementioribus rapi , consuetudinr superari , v lendo surgere , a sti gravius , peccare vehementius, insur ρraecipitati sine ui cultate venire in pro dum, etsi nolit , atque oderis i Is . Ac demum alio loco, cum , inquit , potesas illa proxima beneυolendi hoeilis amissa sit, quod illud voluntas i scium a nutus, quo si am solebat voluηtas cum gratia sine qua non ad bonum , prout ei videtur , eripere , re non de iere, per intro uelae concupiscentiae delectationem captivum sit , re miserabili servitute depres in , ita ut nihil ei libeat , nisi terrenis ilectationibus titillantibus consentire, non aliter tuoque redditur, nisi ex illa captivitate per victricis uructationis cael sis infusionem sibi confessum vindicautii , eruatur , qua sicut hoci o bona voluntas, ita etiam potesas bene ageηdi redditur si 16 . Et infra, haec, inquit , firmitas , aram que voluntatis malae , vehementi delectatione eoncupiscentiarum adjuta , ct incitata , parit bene facieηdi impotentiam, quam sola voluntas nempe voluntas destituta delectatione coelesti relative victrice superarema potes , idque iudν quia fortiter , sabiliterque non

vulti

106쪽

vult e cum qua tamen quia manet facultas illa liberi arbitrii interna , ct exilisis benefaciendi , mala voluntas propter causam jam dictam rea est , quamvis nulla ei detur gratia , cr habet quamdam ad coutraria indistierentiam , quamdiu in hac vita vivitur , raetione cujus si Spiritus Sanectus aspiraet erit sonam oriuntatem, seu velle quod petuIanter amissum est , iterum fuscipere potest Ii 7 - ImpossibiIitas ergo operandi bonum, quam habet voluntas, destituta ea delectatione gratiis, quae sit superior carnali cupiditate , nempe destitata iratia e scaci , non soluin sequituτ ex principiis, quibus in suo syste te stabiliendo Iansenius innititur , verum etiam cIare ab eo alteritur , aperteque sustinerar-S C Η O L I O N II. Fieri porro nulIatenus posse Jan senium si a diamus , ut homo destitutus gratia e Paci , nempe

delectatione coelesti , quae gradibus suis superiox sit terrena , bonum velit , illudque operetur , testatur etiam Cl. P. Grave nia Ait enim , Jamentum docere,

hominem siue gratia per se e Paci , cujus naturam, seu e ratiam reponit in caesoli indeliberata deleritatione gradibus terrenae cupiditatis superiori , non habere potentiam bene agendi ; ipsumque alsevere , solam

gratiam per se efficacem , seu solam illam indeliberaram carissem delectationem xeIative vi Iricem smpertiari homisi posse agere scilicet bene I re velle et re I 18 Et alio Ioco , docet itidem Jansentas, inquie ,1 Ibidem 18j Clas. i. Epist. s. pag. 89

107쪽

quit ille quod terreaa concupiscentia delectatis, quania is relative victrix est , re major ac superior opposita gratiae desectatione caelesti , parit bene faciendi impo- textiam , quam vo tar superare πω potes ris .

ANIMADVERsIO. ga. Dubitandum non est autem , quominus vera,

realis , & p sica secundum Jan senium sit illa bene

agendi impotentia, cui homo obnoxius est, gratia es.ficaci , sive coelesti relative victrice delectatione destitutus. It enim praeteream , ex illius principiis ad evidentiam consequi, physice ei se impossibile , ut in duarum inaequalium delectationum conflictu voluntas nostra debiliori , vividiore relicta , obsequatur , & cundum illam operetur , habemus ex ipsemet Jans

nio , nisi medicinali gratia , ct adjutorio vires pris voluntatis resaurentur quod certe non fit, illo docente , nisi per delectationem coelestem relative viactricem tam esse impossibile voluηtati, ut Mue velit, σ operetur, quam homini caeco, ut videat , vel surdo, i audiat , vel tibiis fracto , ut redis gradiatur iro .cirtum est autem , haec omnia esse physice impossibi lia. Ergo&c, COROLLARIUM m. - 83. Urgente tentasione . neeessario isdeclisabili uecessitate peecabimus , nisi lauta in nobis tune fuerit crisis delectatio gratia, quae terreηam dele latioηem, Ma

108쪽

IΛ s a NI AN I P. I. qua voluntas ad malum is tentasiolle fi liatur , ia- eens e superet. Nisi enim delectatio coelestis superior tunc fuerit terrena, huic voluntas nostra tunc necessario indeclinabili necessitate consentiet. Itaque . , COROLLARIO M IU '

8 . Cum gratia e wax secundum Jansenium sit delectatio coelestis relative victrix , sine gratia e cari necessario indeclisabili necessitate , urgente tentatione

8s. Docet Jansenius , tantopere esse ηecessariam Aleisationis divinis gratiam , quodo cum t rrenarum - rerum tentatioκibus , ac deiectationibus disicamus , ut nisi major fuerit , quam terrena , qua noser a ectus detinetur , fieri ηon possit i quiun propriae volantatis i firmitate vincamur Iet I . Et alio loco , dico , in--quit, idcirco in i a cum testationibus imicatione m g in , adeoque majorem , ac victricem delectationem caessem esse necessariam , ut delectatio terrena , superetur; quia alioquin voluntas tam magnas volos vires adhibere non potes , seu ut Schola loquitur , tam

istens , ac fortiter velle non potes , quantum nece es , ut tentatio , seu delectatio opposita superetur iza . Alibi quoque ait , vigente delectatisme ' carnali, impossibile esse , ut virtutis , ac bone tis consideratio praevaleat , nisi quemadmodum Augustaui loquitur,

109쪽

ου s Ys T E N AT I squit ille . quod terrena concupiscentia delectatio, quamis relative victrix es , ct major ac superior opposita gratiae delectatione coelesti , parit bene faciendi impo- eatiam , quam voluntas superare noη potes ris .

ANIMADVERSIO.ga. Dubitandum non est autem , quominus vera,

realis , & p sica secundum Jan senium sit illa bene

agendi impotentia , cui homo obnoxius est , gratia efficaci , sive coelesti relative victrice delectatione destitutus. It enim praeteream , ex illius principiis ad evidentiam consequi, physice eise impossibile , ut in dii rum inaequalium delectationum conflictu voluntas nostra debiliori , vividiore relicta , obsequatur , & cundum illam operetur , habemus ex ipsomet Jansenio , nisi medicinali gratia , di adjutorio vires pris voluntatis resaurentur quod certe non fit, illo docente , nisi per delectationem coelestem relative victricem tam esse impossibile voluntati, ut beηe velit, O' operetur, quam homini caco, ut videat , vel surdo, ut audiat , ' vel tibiis fracto, ut rem gradiatur iro . Certum est autem , haec omnia esse physice impossibialia. Ergo&c, COROLLARIuM m. - 83. Urgente tentatione . neeessario isdeclinabili προ- ssitata tereabimus , nisi lauta in nobis tune fuerit caelestis delectatio gratia, quae terreηam delectatioηem, qua iis Clais a. Epist. 6. pag. IV. lao Lib. i. de Gratia Chrisi cap. I. - . .

110쪽

ΙΛ Μ s a NT A Nn P. I. . voluntas ad malum is textasiolle follisatur , i .eensve superet. Nisi enim desectatio coelestis superior tunc fuerit terrena, huic voluntas nostra tunc necessario indeclinabili necessitate consentiet. . Itaque . a COROLLARIO M IU. '

8 . Cum gratia e cax secundum Jansenium sit delectatio coelestis relative victrix , sine gratia efficari necessario indeclisabili necessitate , urgente tentatione

83. Docet Jansenius , tantopere esse necessariam Aleisationis divina gratiam , quodo cum terrenarum rerum tentatioibus , ac deiectationibus iamicamus , at nisi major fuerit , quam terrena , qua noser aefectus detinetur , fieri ηon possit i quin propriae voluntatis i firmitate vincamur Ietet . Et alio loco , dico , in quit, idcirco in sa cum t*tationibus dimicatione m g gm , adeoque majorem , ac victricem delectationem caessem esse necessariam , ut delectatio terrena x sup retur; quia alioquin voluntas tam magnas volens vires adhibere non potes , seu ut Schola loquitur , tam intens , ac fortiter velle non potes , quantum nece e