Cornelii Jansenii ... Systema de gratia Christi methodice expositum, & theologice confutatum secundis curis R.P. fr. Fortunati a Brixia ... Opus posthumum

81쪽

,8 susTEMATIs elis , vel σθη velle 63 . Igitur vel nulla in volu tate datur necessitas obsequendi vividiori delectationi, qua percellitur , vel si datur , quemadmodum Janse-nius contendit , aperteque docet , non consequens illa est, sed antecedens , utpote scilicet a tali inipressione Proveniens , quae antevertit ipsius voluntatis conse i um , & a qua voluntas ipsa ad assensum determi

natur.

SCHOLION.

Antecedentem esse necessitatem , qua humana voluntas , Jansenti iudicio , vividiori delectationi o sequitur, & secundum illam operatur ; id que ideo quia illa delectatio , sive impressio, , in voluntate facta , aqua necessitas ipsa provenit, indeliberata est, tradunt quamplures Viri doctissimi. In primis namque persuasum habet Cl. Diroysius , Jansenium de indeliberatarum delectationum vi ad determinandam voluntatem,

ut sequatur propensionem ab illis sibi impressam , idem

docere , quod olim docuerunt Asbologi de vi in eati rum , quod Ph ognomici de temperamento corporis, quod tandem de necessitatibus, quibus voluntatem ful-debant, omnes illi docuerunt, qui libertatem impu a se accusati sunt 6 . Inter omnes siquidem convenit, eodem teste, voluntatem determinari ad electionem fui finis aliqua impressione, quae illius determinationem asetecedat 63 . Certe , inquit idem Vir doctissimus , si suavitatem , reluctationem isam indeliberat .n scit

cap. 3. num. I.

82쪽

J AN p a Ni AN . P. I. Is eet Jansensi) ρω-πι loco is mi a strum, im rem peramenti , fati , aliorumque similium priscipiorum, quibus haeresi usi sunt ad liberum arbitrium de uem.

dum, ausia sane reperietur disser tia quoad volunt iis determinationem attinet , π ad resistentiam , qu

ab eadem voluntate illi fleri potes in qMovis flatu

inter illorum doctrinam, oe Jansenti dogma , quaηtum ad eandem determinationem , ct facultatem ei resi eariis satu naturae corruptae 6M. Jam vero certa Omnibus , explorataque res est, non consequentem , sed antecedotem esse necessitatem illam , quam Astrologi, Physiognomici , Fatalistae, ceterique demum liberi arbitrii hostes imponebant voluntati obsequendi impressioni , a qua , ut illi falso arbitrabantur , ad operandum determinabatur. Ergo antecedens quoque ex Diarnsii sententia est ηecessitas, qua voluntas secundum

ansenium vividiori indeliberatae delectationi obsequitur , & secundum Illam operatur, Diroysio palam ape teque hac super re consentiunt Lescius Crondermus, re Ab. Migii vacea. Ille siquidem prannisso, Jamerium d cere , qMod in satu naturae corruptae concupiνcentia ge-xeraliter sumta , ut es Dueliberata delectatis mali hominum voluntatibus anta consensis earum d minatur , iliasque ineluctabiliter determinat ad electi ηem mali, ac semper in ea, detinet, nisi major delectatio boni itidem iηHIiberata , eis infundatur : hoc, in-

ouam , praemisso quid, ait ille, de hujusemi sententia statueη m sit, re quantum ipse affinitatis habeat cum erroribus illorum , qui ut liberi arbitrii d structores ab Ecclesia damuati uri , quamvis fatis clare pers in valeat apud Diro um , aliis tamen juicandum relinqui-

83쪽

o SYsTEMAT Ismur 6 j . Hic vero , nempe Ab. MIHIavacca , POMquam dixit, inducta semel Φictrice indesiserata delectistisaee , induci necessitatem antecedentem , qua libertas voluntati rationali, quatenus electiva es arbitrium vocatur , extinguitur 68 , animadvertendum esse ait,

DUraii, ac se elli errorem , quoad caput di summam rei milatenus infidere ab eorum perfidia , qκitamquam sileri arbitrii ho es ab Ecclesia proscripti fuere , cuis ossi fot Gnosita , Manichaei , Prycilii ηisa, Protesantes. Si quid lateres dferiminis , id unis

ad illorum principiorum qualitatem , non ad e cacitatem revocatur , quod complura confinxerint diverse i ter se , quibus tameη eodem modo infallibiliter item minaretur voluntas, priusquam ipsa se determinet. tum , oba , temperamentum, lucem , tenebras, aliaque alii excogitarunt. ya exius demum delectationem indeliberatam in voluntate nos a victricem commentus es,

cui subscripsit que ellus 69 . Alibi quoque , prisc

pium , inquit, Calvinianum, humaηae libertati is sum, in eo situm es , ut voluntas cum ad bon- , tum ad malum credatur ad se determinorim antecedenter compulsa bono , vel malo insis , quem illi Deus immis rit; quemadmodum yanfenius contendit, voluntatem in vim ad bonum malumve determinari praevia delectatione indeliberata eidem impressa. Uterque , Calvinus scilicet , ac DUerius , necessitatem antecedentem iseverit et uterque Ecclesiae fulmine precussus es , ut liberi arbitrii eversor , ct Gnosicorum , Manissaeorumque ase

- 6 Elucidat. Augusis. de tavina Gratia domin

lib. a. cap. s.

84쪽

f. Q. Hisce porro addatur primo Q. P. Graveum. Et is enim aperte fatetur , hoc doctriηae 'amenti Eri eipium de indesilerata flve carissi , sive terrena dei

ctatione , qua relative victrix es, exterminare omnino liberum hominis arbitrium, re inmehere inevitabilem ημeesitatem I , utique antecedentem ; neque . enim, fisecus , liberum arbitrium , ut ipse ait , & omnes no-Tunt , exterminaret. Hinc alio loco idem Vir docti iamus ; sinus, inquit, haereticus 'a enii, sic explica iis illud S. Augofisi emtum v Quod nos amplius deIectat, ides, interprete 'amento , delectatione indeliberata, ct objemva , quaeque rationis advertentiam, divolistatis comensum antevertit , secundum illud operemur necesse est, hoc es , interprete eodem Jamenis, necessitate antecedente , ' quae rapit , ac secum triait consensum voluntatis sumanae , ea adimenis veram potentiam ad oppositum, hic, inquit ille, 'a exii semus

haereticus, ct a mente S. Augusisi omnino alienus , eri odi debet et . Addatur secundo Illustrissimus Archiepiscopus Viennensis in Gallia , Auctor nempe operis, cui titulus i Baj ismus , di yaxfexismus redivivus die. In altera siquidem hujus operis appe0dice pag. 6. scribit , Jansenistas contendere , desediatione gradibus f periori voluntatem infallibiliter, di inviscibiliter iste minari ad operandam absque ullo respectu adfuturami us voluntaris determisationem , ac proinde per illam limponi necessitatem non solam hypotheticam , sed ab Milutam , non solum consequentem , sed antecedentem. suo quoque documento Pastorali, quod, ut opus illud suum

85쪽

suum vindicaret, publici jutis nuperrime fecit , eum, inquit, necessitas i a obsequendi scilicet delebationi relative victrici ex delectatione isdeliberata , ct pro graduum superioritate victrici proveniat , quocumi

demum nomiae donetur , esse nequit aut necessitas h pothetica, aut necessitas consequens ς es enim , ut ostentamus, vere, re proprie dicta necessitas 73 ; dc infra, ividimus, inquit, necessitatem, cui .per Jayenium subes voluntas, gratiae delectationem sequendi, quando isa eu- , piditatem gradibus fuerat, consequentem esse ηon pos ife ; cum enim , ait ille, ex sua graduum operinitate

proveniat , nulis modo supponit Merivm voluntatis coη-fensem, quem in corde humaηo Dei omnipotentia opere- , tur 7M. Addatur postremo, ut praeteream alios, utique brevitatis causa, Cl. P; Berti. . Ait Pippe , aedus hae ipsi . de re a Nec isducta, is JaUexi is necVritar,

dici istes necessitas consequens ; quum enim soli eo dictioni opponatur , ac sit ejusdem g eris , ac necessitas illa, qua omnes voluηt esse beatos , qua Dru/ susum diligit di qua Saneorum spiritus in ea lis 4 arent

summo Bono , es .necessitas antecedens, oe quae liberta- ιυm 'inifrentia: omnino exeludit 7s . Manet it que , , tot doctissimorum Vir una consensu , Messitatem , cui secundum Jansenium subest voluntas obsequendi vividiori indeliberatae dele rationi, qua pereellitur , conseqWηtem non esse , sud aηtecedentem, ea,

que ideo esse huiusmodi, quia indeliberata est delectatio, a qua nec sita in procedit.

86쪽

J ANfENI AN I. P. I. MANIMADVERs Io m. 46o. Qiaemadmodum antecedens , non vero co=θquens , ut modo vidimus, ita vera, realis, de phy sica, non autem tantum moralis secundum Jansenium nece sitas illa est, qua, ut ipse ait , humana voluntas secundum id operatur , quod ipsam , indeliberata dei ctatione , magis delectat. Primo etenim docet Jans ni us , voluntatem a vividiori indeliberata delectatione, qua percellitur, non moraliter , sed vere , realiter , &pissice ad operandum praedeterminari. Ait quippe, VLvidiorem delectationem efficere, ut voluntas secum in fluat, eam inclinando , applicando , determinando , di quia praevenit Vfam voluntatis determinationem , etiam

prae determinando , non solum , inquit ille , morali , sed vera , reali, di phsica determinatione. Siquidem cita ille prosequitur moralis praedeterminatio illa dicitur, quae tantum se habet ex parte objecti , quemadmodum facit ille, qui consulit, suadet, praecipit, rogat, blanditur , s e extrinsecus , sive intrinsecus ; sed haec se habet in i a potentia voluntatis , quam propriae δε suavitatis munitudine ad Oolendum applicat, ct appi

cando determinat, utpote causans in ea hoc ipsum, ut se determinet , ideoque praedeterminat 76 . Jam Verosi indeliberata delectatio , quae gradibus supexior est, non morali, sed vera, reali, & phsica determinatione

secundum Jansenium ita praedetermit at voluntatem ad operandum , ut necesse sit , voluntatem ipsam secundum illam delectationem , quemadmodum Jansenius ipse ait, operati, quis non videt, hinc necessario di

Lib. 8. de Gratia Christi cap. 3.

87쪽

cendum sore , non moralem , sed veram , realem , physicam eam quoque esse necesitatem, quam praedeterminans illa delectatio voluntati imponit Θ Certe repugnat, mea quidem sententia, ut a causa vere , re Iiter . & ph ce ad operandum praedeterminante no nisi moralis operandi necessitas derivari legitime pota. sit. Constat secundo , eos ab Jansenio irrideri , qui ajunt, tam vehementes quandoque ellia motus coelestis

delectationis , ut moraliter fit impossibile illis re e- .re , nempe ut qui motibus illis percelluntur , di cile resipere posiηι , sed tamen pVsint sive ut moraliter resisere non possint, etsi physice posiηt. Egregia fana Philosophia , inquit ille , 'aeclara gratia Laus , mira defensio humoae libertatis , recoudita utriusque concili tio. Tum paulo post: Paradoxa funt haec , antiquitati, ct Ecclesia inaudita 7 . Nihil itaque certius in d drina Jansenti est , nihil apertius , quam humanam voluntatem psy ce non posse indeliberatae illi delectationi resistere, qua ad volendum operandumque veli mentius excitatur. Igitur necesse est, illius iudicio, non morali dumtaxat , sed υ ra, reali, & physica neces tate , ut secundum id operedar humana voluntas , quod indeliberate ipsam magis delectat.

quendi vividiori indeliberatae delectationi , quam delectatio ipsa secundum Jansenium imponit voluntati, confirmatur luculentissime testimonio P. Graveson , &Archiepiscopi Viennensis , cuius superiori loco mentio

s nem

77 Lib. 7. de Gratia cirisi cap. I .

88쪽

J A N s E N I A N l. P. I. nem feci. Praemii lis namque, doceri a S. Thoma , hominem in satu naturae lapsae nulla necessitate absoluta, ct physica compelli ad peccandum , quamvis . tamen quandoque contingat, hominem, nisi per gratiam liberetur , necessitate aliqua morali trahi ad peccatum, hoe es, difficile ab inere a peccato , ait Cl. P. Graveson, ab hac communi re pervulgata necessitatis moralis notisaee

ac significatione desectere 'a enii discipulos , sui v

ram , se proprie dictam necessitatem ex desectatione relative superiore profectam, cui voluntas nunquam res sit, imo nee relative resistere potes, appellant necessitatem moralem , quae tamen juxta illorum priscipia es vere necessitas simplex , voluntaria , re relativa; quia, ut ipsemet docent, inquit ille, haec necessitas inducitur ex delectatione superiori , ac relativa sive ad bonum , sive ad malum, cui voluntas in his , in qu bus versatur circum stantiis , caret potentia, non quidem

absoluta , sed relativa re si redi. 4uo fit , ret haec necesitas in doctrina Jansenti, ejusque discipulorum, non

fit necessitas moralis , sed necessitas simplex , & Voluntaria , antecedens , invincibilis , ct insuperabilis, quae citra apertam haeresim admitti non potest 8 . Ita vero laudatus doctissimus Praesul : Sane dici nequit a Jansenistis, necessitatem hanc operandi scilicet secum dum indeliberatam vividiorem delectationem esse tan

tum moralem. Moralis enim necessitas ex communi,

inquit ille , Theolororum loquendi modo, ea es, cui resisti ποπη di cillime potes , sed poete s tamen ; nequit ei semper revisti, sed aliquando resi itur. Jam vero in Ja enii systemate nunquam delectationi vadibus superiori

89쪽

stiori re itur , quis ne rest i quid m potes 78. Ergo

necessitas huiusmodi moralis nequaquam est, sed vera, realis . & ph Pa. Quamobrem

61. In conflictu duarum inaequalium delectationum necesse es fecundum JaUenium, non consequente, sed antecedente , non morali tantum, sed vera , reali, re physica necessitate , ut ei voluntas obsequatur, σ δε- cundum illam operetur, quae gradibus suis alteram superat ; ac proinde COROLLARIUM II. 6 . M physice impossibile, ut in duarum inaequalium delectationum con ictu voluntas debiliori obsequatur , vividiore relicta. Id enim ph ce impossibile est, cujus oppositum est physice necessarium. COROLLARIuM m. Voluntas ob delectatioηe relative victrice non es libera libertate exereitii, sive is simplici necessitate. Repugnat enim, ut patet , voluntatem sub delectatione relative victrice hoc modo esse liberam, si ptis πηecessarium sit , ut illi delectationi voluntas ipsa obsequatur , & secundum illam operetur. δωμ 7o P. r. Documenti Pastoralis artic. . II. n. I.

90쪽

61. Ita porro Jansenium ipsum docere hoc uno illius testimoniq manifeste ostenditur. Sumta namque si sertate inusterentiae, sive exercitii pro libertate asen

di, di non agendi, seu faciendi , re non furisadi

ve ab inendi ab eo , quod facis , ait Jansenius , non minus carnalis concupiycentiae titillationes, quam spiria tuales delectationes cutique indeliberatas , & relative victrices Gyitalem, ac diametralem cum indifferentiae Iibertate hostilitatem exercere 8o . Certe , ut paulo antea dixerat, haec contradictio tanta es, ct tam praecisa, ut si , ait ille , perricta carissis gratiae delectatio voluntati tribuatur , indifferentiam illam Philosophicaelibertatis funditus interimat , sicut hoc in animabus

que secus , ipso teste, de terrena quoque delectatione, quae gradibus suis coelestem superat , dicendum est. Ait quippe , multo magis omnem concupiscentiae motum militer Hrectam habere repu nantiam cum libertate. Repugnat enim, inquit , ex diametro indisterentiae voluntatis ; eum soc efficiat blanditiis motus sui , ut qui ad a endum , di non agendum ante motum quoquo e et isdiferens , ipso motu libidinis in alteram partem, is r aequilibrii , cui pondus additur, impellatur 8a . Opponet fortasse nonnemo , eam hic indi=erentiae libertatem ab Iansenio intelligi , non quae necessitatem, sed quae propensionem excludit , ita nempe ut illius