장음표시 사용
331쪽
la sit haec responsio , & ab Augustini mente aliena; et levi adhibita consideratione videtur perspicuum. Primo etenim in statu innocentiae non duo , sed unus tantum homo fuit, qui unius corporis scilicet freminei in pulchritudinem videre potuerit. Secundo : loquitur S. Doctor de statu , in quo visione nemineae pulchritudinis potest homo ad illicitam voluntatem excitari. Hunc autem non fuisse statum innocentiae , perspicuum argumentum es, ipsomet docente Jansenio, quod cum octilis corpus eorum nudum quotidie subjiceretur , nullo inquieto simulo, vel ardore flve in animo, sive in corpore coxcitati sint. 7 . Quomodo ergo, si de statu innocentiae loqueretur , dicere poterat S. Augustinus : quaoi foeminae pulchritudine) unus eorum ad illicite per fruendum moveatur , alter in volvatate pudica sabilis perseveret Tertio : loquitur Augustinus de statu , in quo homo carnali concupiscentiae obnoxius, est. Aie enim: aa caro intuentis in causa es , quamobrem al- ter peccet Nullam autem in statu innocentiae fuisse carnalem cupiditatam , qua homo ad malum excitaretur , non inficiabitur nec ipse Jansenius ; quippe qui aperte docet, peccatum primi hominius Me deleis tione praecedeate perpetratum esse ; idcirco quia delectatio prima scuta sit perversam voluntatem , non voluntas delectationem 7s . Demum de eo statu i quitur S. Augustinus , in quo per internam demonis suggestionem homo tentaretur. - , 'inquit , H- 'cendum es, alterum eorum occulta mali iniritus fug- gestione fuisse tentatum Ηunc autem tentandi modum non habuisse locum in statu innocentiae, testatur idem
Lib. de Gratia primi hominis cap. 3.
332쪽
S. Doctor ; neque Jansenius ipse diffitetur. Ille quippe docet , non sin permissιm diabolo tentare farminam, nisi per serpentem ; nec virum , nisi per foeminam 76 .
Hic vero tentationem eam primam appellat extrisfe-eus solo verbo pulsantem textationem 77 . 1 Adeo abi da est igitur illa responsio, ut ne ipse quidem Janse nius adoptare eam possit, quin non solum S. Augustino, verum & sibimetipsi apertissime contradicat. i
a I 3.. Sexto : Memorata S. Augustini verba de ea δε- Ie patione intelligenda sunt, quae necessitatem infert ope randi, quin libertas arbitrii vel minimum laedatur. Et nim, sit secus, dicendum foret,.S. Augustinum eo loci senisere contra veritatem catholicae fidei, & secum ipse pugnare, dum sexcentis aliis in locis, ut patebit, arbitrii libertatem contra Manichaeos adstruit, invicteque defendit. Constat autem, cum necessitate operandi secundum id, quod magis delectat, non stare libertatem arbitrii, sed eam la di, penitusque convelli, si de indeliberata dele Iutione dictuin illud intelligatur. Contra vero libertatem ipsam cum necessitate componi, si intelligatur de delectatione d liberata , utpote quae consequentem dumtaxat necessitatem insert. Ergo de delectatione deliberata , non autem de delectatione indeliberata , quemadmodum Jansenius falso contendit , dictum illud S. Augustini est a nobis
6 Lib. II. super Graiosm n. alias cap. x 774 Lib. de Gratia primi hominis cap. a
333쪽
ar . Certum postremo est, laudatum S. AligustinItestimonium de deliberata delectatione. posse, intelligi. 4 electare quippe dicitur, non solum quod indelibera e nobis suave se prodit, verum etiam quod nobis libere placet , & deliberate diligitur. Velle igitur nequeunt Jansentani, ut potius de indeliberata, quam de deliberata delectatione testimonium illud intelligatur, nisi rationem afferant, cur de una potius, quam de alia δε- ectatione illud sit intelligendum. Neque enim sufficit, .lsos id esse , ut ab omnibus admittatur tamquam vemim , ipsi quod dicunt. Adhuc autem desideratur ratio, qua illi evincant , laudatum S. Augustini testimonium non de deliberata , licet possit, indeliserata δε- lectatione intelligi oportere. Ergo non adeo necet sario de delectatione indeliberata intelligendum illud est , ut de deliberata lintelligi jure non possit. Jam vero si hoc, inertio dici nequit, Jansenti systema habere fundamentum in S. Augustino. . in enim fronte .id dici potest, vi plane incerta res sit , S. Ααgustini esse principium , Qui illud potissimum innititur, imo si valide coniectu-- non desunt, quibus oppositum suadeatur λ Stat igitur , Jansenti systema non habere fundamentum in S. Augustino.
et I s. oleum operamque perdit, quisquis alia qua rit S. Augustini testimonia , ut evincat de indeliberata delectatium illum l. loqui , cum merassarium -e e dixit,
334쪽
J A N RE NI AN I R H. in μ dum id leperemin , a V am ut nox dis tia Cum enim Iulianius ipse , qui decies re a ive fia exa Aurinsini attraticine acri , adnotatione di νηtis libros vero contra Pelagianos faciis nigesies a ea de Mericem ma Osee dicitur 78 , fateatur M , ut adio etiam loco monuimus, laudatum S. Augustini testimo niam esse clarissimum , di praeclarissimum, ex illo lis nissime capi Augustini mentem , ex eoque demum ma nifestissima & resolutissima ejusdem avitiaritale de niri , quod, tamquam ab eo exi imatum , ct trassitum, hac super re ipse Jansenius docet, sperandum sane non est, id ex aliis S. Augustini testimoniis evidentius posse demonstrari. Quod quidem animadvertere sedulo, ii quoque debent, qui duarum delectationum sysisma tue tur ; si enim S. Doctor de indeliberata delectatione in
illo testimonio nequaquam. est intelligendus , non est cur Augustinianorum sibi nomen ad Ptent. - . .
PROPOSITI o m. Jansenti systema nequit esse systema S.Augustini. , Probatur r Plura traduntur in sytimate Jansentano, quibus S. Augustinus manifeste adversatur.
xi s. In illo siquidem docetur primo , humanam voluntatem neque circa bonum , neque circa malum liberam esse libertate indifreatiae , seu exercitii , sed
78 In synopsi illius vitae , quae eius Operi Roth
magi edito anno I 632. praefixa est.
335쪽
u88 .I: S v s T v M A T rs εtantum libertate, quam. Vocant a eoactione. 'Contra viam S. Augustini aperta sententia, est , i voluntatem -- istram immunem esse in operando ab omni vinculo non hantum coacti is , verum etiam indvitabilis necessita- .
tis. Datum es enim , inquit, animae liberum arbitrium, iquod qui augatoriis ratiocinationibus Iabefactare conan- , tur, usque adeo coeci sunt , ut ne sa ima quidem Oana, atque sacrilega, propria voluntate se iucere intelligant 8o . Et alio loco et voluntas nostra nec voluntas
esset, nisi esset is η'stra potestate. Porro quia est in no rapotestate , libera est nobis. Non enim est nobis liberum, quod in potestate non habemus aut potest non esse, quod habemus ,
8i . Exterminandum quoque esse ait de hominum numero, quisquis existimat, monendum non esse hominem , ut, in- iferioribus , seu terrenis neglectis , aeterna ,ellet' adi-- Tpisci , atque ut male nollet vivere , vellet autem be-xe. ἐύ . Sentit ergo S. Augustinus , posse hominem & bene, & male operari, si velit; ac proinde ad neutram partem ita ei se necessario determinatum, ut contrarium velle non possit. Etenim, ut scribit Evodius, quem. eo loci alloquitur . SQ Doctor , quis non clamet,
sustum esse , praecepta dare et , cui liberu non esto quod praecipitur. facere . Disterens quoque contra Felicem Manichaeum , veritas dicit , inquit S. Doctor, omnia ista , qua videmus , ct quae non videmus , quae naturaliter subsistunt, a Deo facta esse: in quibus rationalem treaturam esiam si am faciam, , stoe is, A
. 8o Lib. de quantitate animae n. go. glias cap. 36. . t 81 Lib. 3. de libero arbitrio n. 8. alias cap. 3. - 8a Lib. 3. arbitrio n. alias 83 Ut . de Fide contra Manichaeos, S. Augustino olimal dicato. caP. I PQ - . ' I
336쪽
J AN s E N I A N I. P. H. . Me in hominibus , accepi e liberum arbitriumr. quo libero arbitrio si Deo fervire vellet fecundum v Iuntatem ac legem Dei , haberet apud eum aeternam elisitatem ; si autem legi ejus subdi misisset, sed potestate fraussa contra ejus fecisset imperium, fecuηdum ejus jussetiam poenae debitae subjaceret. . . . . Ecce autem liberum armbitrium , atque inde peccare q*emque , sivelit, non peccare , si nolit, nonsolum in divinis Scripturis, quas non intelligitis ,sed etiam in verbis ipsius Manichaei ves/i probo..... Audi ergo de libero arbitrio primo usum Dominum, ubi duas arbores commemorat , quarum mentionem V fecisi s audi dicentem ; aut facite arborem bonam, di fructum eius bonum , aut facite arborem malam , 8c Auctam ejus malum. Cum ergo dicit et aut hoc facite. aut illud facile , potestatein indicat, non naturam. Nemo enim , nisi Deus, facere arborem potes; sed habet unusquirique in voluntate , aut eligere , quae bona sunt, re esse arbor bona ; aut eligere , quae mala sunt , ego arbor mala ; non quia mala 'sa , quae eliguntur,
aliquam habeant in seipsis sub antiam a sed quia Deus
omnia , quae coxaedis , graduus suis condidit , generia sque istinxit, carissia, atque terrena, immortalia, atque mortalia, ct omata bona in suo genere condidit: aximam habentem liberum arbitrium sub se ipso , seper cetera collocavit , ut sic serviret superiori , δε- minaretur infriori ; si autem os xderet superiorem, poenam ex inferiore saetiret. Hoc ergo Dominus dicense ut facite hoc , aut facite illud , senit esse in potestate , quid facerent Audi ergo jam quemadmodum Manichaeus ipse tam perversus , tam superbus . co Usus sit, esse liberum arbitrium. In the auro vestro , cui tale nomen ad decipiendos homines indi-
337쪽
distis , certe sic loquitur , quod di tu ipse cognosiis. Hi,
vero , qui negligentia sua a labe praedictorum spiria tuum purgari se minime permiserint , mandatisque di- .vinis ex integro parum obtemperaverint, legemque si-ihi a suo liberatore datam plenius servare noluerint, neque, ut docebat , sese gubernaverint &c. Vides , in. his verbis confirmatum esse etiam a nesciente, quid loqueretur, liberum arbitrium. Qui enim servare legem
non vult , in potesate ejus es , si velit. Non enim dixit : non potuerint, seu noluerint. Hoc certe quod η lunt. servare legem , non a gente tenebrarum coguntur;
si enim coguntur , ηon volunt , sed non possunt ; si autem nolunt , non utique coguntur , ut non faciant , sed voluntate sua nolunt. Hoc ergo quod in eorum voluntate es , ut nolint , peccatum es certe sine aliqua neces tate gentis tenebrarum 8ε . Non est autem, cur albquis opponat , ut validissimi argumenti vim declinet, S. Augustinum hoc loco argumentari ad homiηem , ut dicitur, nempe ex datis ab Adversario. Etenim Mania chaei non admittebant liberum arbitrium , sed negabant, ut Augustinus ipse testatur 83 . Praeterea vel persa isum erat S. Augustino , dari in homine liberum arbia trium , nempe in libera illius esse potesate agere & b ne , & male , vel non. Si id persuasum habebat S. D ctor, iam vicimus ; nec enim aliud hoc loco ostende re, nobis in animo est , nisi liberum arbitrium ab S. Augustino fuisse admissium. Si non: eccur S. Doctor nititur, ex ipsa etiam divina Scriptura liberum arsitrium, quod non admittebat, demonstrare λ Nam, si quod ille affert 8 Lib. a. de Aritis cum Felice Manicho cap. 3. , ε.
338쪽
J A N s a NI AN r. P. II. astrassert de arbore bona , & mala Evangelicum testimonium evincit, dari in homine arbitrii libertatem hanc negare non debuit , ne peccaret contra cognitam veritatem. Si vero non evincit: illo uti, utpote Vir ingenuus , non debuerat, ne Adversarios suos fallere diceretur. Non me latet, quod respondet Calvinus, nempe S. Augustinum tunc loqui de arbitrio hominis non lapsi , sed innocentis. Verum , ut egregie 'arguit doctissimus Bellarminus , haec jam es intolerabilis impudentia a cum Augusinus dicat, esse liberum arbitrium,o' unumquemque non solum igitur Adamum) inde pe care, si velit, non peccare , si sit ; re id probet ex tesimonio Evangelii, quod non .ad Adamum, sed a Ju-
.deos a Domino dictum erat; di denique , cum Augu- sinus asiersus Manichaeos di putet, non de Adami peccato , sed de nosris, quae illi negantes, liberum arbitrium excusare ii, re in principem quendam tenebrarum referre solebant 86 . Ceterum quod scripserat S. Doctor, contra Manichaeos rem agens, repetit confirmatque disserens contra Pelagianos. Etenim , quid illud, inquit, quod tam multis locis omnia mandata Dacu
in i di fieri jubet Deus, quomodo jubet, si non es li- beluin arbitrium p Quid beatus ille , de quo Psalmi
, dicit, quod in lege Domini fuit voluntas eius , nonne fatis indicat, voluntate sua hominem in lege Dei consiserep Deinde tam multa mandata , quae imam quodammodo nominatim coaeveniunt voluntatem, sicut G : noli vinci a malo di innumerabilia talia in veteriabus luris divinorum eloquiorum , quid osten uat , nisi liberum arbitrium voluntatis humanae In libris etiam
vis Evangelicis , di Apsolicis , quid aliud. osendi-
339쪽
terra Nolite diligere Mundum, re cetera hujusemodi , nempe ubi dicitur : Noli hoc , noli illud, ct ubi ad aliquid faciendum, vel non faciendum in diaetinis monitis opus voluntatis exigitur , satis liberum demo ratur arbitrium. Nemo ergo Deum calfetur in
corde suo , sed s ibi imputet quisque , cum peccat 8 7.
Caecutiat itaque oportet, quisquis haec considerans, d cere cum Jansenio minime vereatur, non aliam ab S. Augustino admissam in nobis elle libertatem , nisi a coactione , omnemque omnino voluntatem quantum νη-que ad unum determinatam, ηalia tali xecessitate, qua dicitur , κecesse esse , ut velit , desinere esse liberum 88 ; ac proinde libero humanae voluntatis arbitrio sola nec sitatem c ictionis esse contrariam 89 .. --
' ias Hisce tamen , ceterisque omnibus quae pro libertate a necessitate simplici afferri possunt ex S. A gustino, testimoniis , respondens Jansenius, est , enor miter illos omnes aberrare , qui ex ipsis probant ad ' libertatem axbitrii requiri indi=erentiam , ct abesse debere ηetessitatem ; cum scillaei pergit ille tantum ex usu vocis necessitas, apud Augusinum, di veteres Scriptores habet , sed ex ipsa contextus evidentia, perspicuum sit, eum de necessitate coactionis Mur 9ήλε ipsum- 8 Lib. de Gratia re libero arbitrio num. q. alias,
340쪽
J A N s v N I A N I. P. II. 293 Ipsumque perpetuo constanterque sentire, omum omnia ηδ υoluntatem quantumcunque ad unum dete natam, nullia tali necessitate, qua dicitur , itecesse ei Ie , ut velit, is aere esse liberam , quia non desinit esse vola.zias si . verum enimvero tantum abest , eos errare, qui putant contenduntque , non tantum necessitatem coactionis , sed etiam necessitatem simplicem secundum S. Augustinum repugnare libertati; ut ipse potius Jan- senius turpissime , contra sentiendo , ab Augustini mente deflexerit. In primis namque , certum ac pro sus perspicuum puto , S. Augustinum eam in humana voluntate admisiile & propugnasse libertatem , quam Manichaei eidem denegabant. Patet ex libris omnious, quos ille contra Manichaeos scripserat. Manichaei a tem non negabant in homine libertatem a coactione, sed tantum , quae dicitur a simplici necessitate. Ut enim egregie , ac verissime contra Calvinum scripsit doctissimus Tapperus , hanc vololatir libertatem , quae coactionem excludit, di externum motum , quo violenter trahitur votantas , nec Manichaei , nec Valla , nec alii Leretici negaυerunt. Noverunt enim, inseparabilem esse a voluntate. Non enim docebat Manichaeus , quod voluntas . violenter externo motu invita trahitur ad so-acim , vel malum ; sed quod homo ex parte , quam a malo habeat principio , ponte sua , di voluntate fere batur in malum; parte vero alia, quae a Deo es , in bonum; sed vecessario , ita ut fecundum iliam bonum es gere non ossit, nec malum fecundum is,m 91 . Er