장음표시 사용
611쪽
fas ' De Ente,di eis; p prietatibus.
plici rerum apprelieissione, sed in compos tione, & diuitione esse constitutam. Arist. ienim ita illud profitetur In praefatione libri de interpretatio ite, 6.lib. Metaph. cap. vltimo,& 3. de anima cap. 6. Et D. Tho,
ita etiam nobis conscriptum reliquit. I.p. q. I 6.art. a. quaestio I. de verit. art. 3. & I . contra Gent. cap. 39. ergo veritas non erit lconstituta in simplici rerum apprehensione, ut docuimus. Resp. Arist. & D. Tho .intel- ligendos esse de veritate tamque in cognoscen te,vel formaliter,aut in actu lignato , ita enim tantum est in intellectu componente,& : diuidente. Non tamen sunt intelligendi, de Veritate materialiter, vel tamquam in subieicto, qua ratione docuimus in simplici rerum apprehensione,constituendam esse veritate. Secundum. Si in simplaca rerum apprehesione daretur veritas,in eadem quoq; dare tur sal sitas quia verum,& falsum, suist contraria,& contrar1 a nata sunt fieri circa idesubiectum; i d in 1lla milia potest reperiri falsitas,ut tesatur Arist. 3. de anima cap. Inquiens apprehensibinem iii diuisbili uinin iis consistere,circa quae falsitas non in est, ergo in prima operations intellectus, nulla Veritas continebitur. Resp. Inprimis. in prima operatione intellectus,perie nullam contineri falsitatem, per accidens tamen Possς contineri. Cuntinebitur autem, aut quan '
612쪽
Iiber marias- . sa Ido partes diffinitionis no sumuntur,quae su imendae erarit; ut si in diffinitione hominis
pro participe rationis,& mortali, sumamus expers rationis,& immortale. Vel quado illae quae sumendae erant,non accommodatur rei diffinitar,ut si eandem hominis diffinitio nem,accommodaremus sibstantijs separatis Arist. igitur constituens in prima operatione intellectus nullam inesse falsitatem. intelligi debet per se, non autem per accIdens,& ea ratione qua in ipsa per misceri poettest, aliqua copositio. Praeterea Resp. Ne-gando propositionem,ad cuius confirmationem dicimus,falsum tantum opponi Vero, quod est in secunda operatione intellectus non autem vero quod continetur in prima et cui tantum opponitur simplex quaedam iginorantia rerum,aut nescientia; quia simplicia in quibus intelligendis versatur prima
operatio intellectus,) aut tota sciuntur , aut tota ignorantur,ut docuit Arist. p. lib. Me. taph. cap. 12. Tertium. Argumentum. In vocibus sim .plicibus nulla reperitur veritas, vel falsitas; v t in his vocibus homo,caelum, elementa,Vt auctor est Arist.in praefatione lib. de inter praetatione; ergo neque in ea operatione i tellectus,quae exprimitur per illas, reperietur veritas,vel falsitas; sed prima speratio ilitellectus exprimitur peridas, ergo in pri
613쪽
ma operatione nulla reperietur Ieritas. Resp. salsam esse propositio. Quia in vocis in bus simplicibus, reperitur quoque Vcrix simplex,tamquam in signo,non minus quam reperiatur in prima operatione secundum formam,& essentiam . Mod autem inquit Arist. inuocibus simplicibus nullam inesseveritatem,intsiligi debet de Veritate eo m- posita,& indicante, quae rem exprimat esse, vel non esse; nam haec in sola enuntiatione . reperitur,quae diffinitur,oratio indicans verum,uel falsum. 4. Argia. inartum. Argumentum. Si veritas tamquam incognoscente tantum esset in compositione,& diuisione intellectus, sequeretur,
neq; inritatem;quia neque in Deo,neque in angelis datur copositio,vel diuisio, sed sola simplex rerum apprehensio ; at qui hoc est omnino
falsum,& absurdum,igitur veritas non critin huiusmodi operatione intellectus confli- tuta. Resp.intellii eda esse quς nos diximus, de intellectu humano non autem de ange '
tione,& diuisione,erit veritas constituenda, in diuino autem, & angelico, nequaquam. od vi facilius intelligamus,animaduerte dum cst, incompositione,& diuisione , contincriperse veritatem,ut scilicet sunt copositio,& diuisio; sed e ratione qua 1nim
614쪽
-BInetur iudicium cbriformitatis rhrum i ad intellectum, res; quiain solo iudiciti, persei verita scontinetur. Vnde si extiterie aliqvis intellectus,in quo reperiatur huius modi iudicium, sine compositione, & diuisione in illo quoq; reperietur Veritas , sine compositione di diuissione.Etsi iudiciu uulla ratione esse potuecit sine compositione& diuissione,neq; veritas poterit esse sine his.Cum i*tur in intellectu diusno, & angelico,possit esse hoc iudicium,per simplicem apprehensionem,absque ulla compositione es diuissione,inius intellectibus,sisque ulla compositione, &dibissione, veritas, rcperie tur. Verum quia in intellectu humano ob eius imp exsectionein,in intelligendo)n5 po test tale iudicium Me cpmpositione esse. nebque veritas esse poterit, sine compositione,
Quintuiti Argumenturi . Intellemi sis: primareius operatione , non minns po-ttest se ipsum refle iero in suam actionem, quam positi in secunda; sed exco veritas taequam in cognoscente est in secunda opera iatione,quia intellectus in secunda potest hahere actiones rcflcXas, ergo. Veritas tamquain cognoscente,non solum in secunda, vera etiam dein prima operatione intellectus, poterit reperiri. Confir. Argumentum. haec
615쪽
De Ente, limitibus alicuius , comprehen
si quidquid potest diffiniri potest appre
di ab intellectu cin prima erus operatione,er go haec contarmuas apprehendi poterit ab intellectu. in prinis eius sanctione,& ex consequenti veritas erit insta xamquam incoPinoscente.Resp.JAdae quatione Ti. vel confor initaterni tellectus affresi, stima posse , aut
sub ratioris cuiusdari res,aiit sub ratione cylax talis,& adaequiuionis. Si primo modo sum Mur cognoscitur ab intellectu in prima ςius functione qui es, liba α dicitiae adaequatio,id est,actio illi intellectus , qui adaequatur rebus, apprehEdhur ab hac prima operatione. Si vero alter4 modo surpetur,non potest ab illa cognosci; quia cognoscere conformitatem,utcohsermitas est,iine comparatione intellectusa' reru ad intellectum fieri non potest, at comparatio non fit iri prima operatione, sed in secutida, in qua sola compositio δο diuiso: reperiuntur . Cognoscit 1git intellectus in prima operatione Rem adaequatam ,i adaequatione Verd,& e serinitatem non cognoscit . Ex ob hane caussam poterit dissitationibuscons
praehendere ada hattanem quia ut aniatur,sat est ut cognoscatur adaequatio sub ratione cui da fel & vi,eoncepta isti auctvt e erellaec sub ratione comparati nis alres adaequgias, ea ratione F xet
616쪽
eet munus, ossicium, comparationis. vel
Sextum,si vestras esset in prima, di simplici apprehensione intellectus, esset quoq; inter speciem intellectilem,& ipsas res,quia
eadem ratione adaequatur intellectus rebus
per speciem intellectilem ,ac ada quatur per simplicem apprehelisonem ε atqui hoc dici nullo modo potest;eo quod veritas es posterior natura intellectione,cum ex cogniti' ne Consequatur,species. autem intellactilis est prior natura,uno aliquando est priortempore ipsa intellemone,ergo veritas non egit in prima operatione intelles us cpntituta. . Resp. duplicem esse veritatem, 'nam in Rc'vione,aut in actu secundo; & alteram in ha
bitu vel in actu primo. Est igitur veritas in adaequatione intellectus ad res, ct in speciebus intellectilibus, & in cognitione secundum actum,quamuis magis iit in c0g'it1'ris,quam in specie b iis . I n specieb v s quidem est secundu in habitu m, iri a ciu pxi o, incognitione vero est in aeu secundo. Quam .uis igitur veritas quae est in actione intelle- , ctus sit natura posteriux intellections gh-ra tamen quae estin habitu,nqn est polieristrimo est e prior; priu* enim. ς stadaequari inhabitu,beneficist i ς ςr μ m. polrebus,quam apsas c*gno Q te ' :
617쪽
Monpς xxx -& definitis temporibus, illis scilicet, si alteriti, quibu, naturae significatae existent . Multi instituti, enim ex recentioribus arbitrantur , nullam sed tantu dati enuntiationem actu veram ab aeterno, tem enun- ta illarum existent. Et quidem fide contin-tiationum gentibus enuntiationibus loquamur,ut sunt ploratum est illas non esse ab aeterno veras; sed de his enuntiationibus in quibus attributum est de essentia subiecti, ut sunt hae, homo est animal,rosa est flos,& circulus est figura,est tota controuersa de quibus pro fitentur hauthores hanc suam opinionem, nimirum,illas esse veras potestate, vel exbΥ- millest,ita ut haec pro sitio sit . vera , rosi
num veteres,&recentiores, institata controuersia de veritate enuntiationum , num scilicet
Nae: Vin dentur aliquae enuntiatione Axinia est inter Philosophos
uersae in perpetuae,semperq; constantis veritatis,nec hoc loco ne: vel potius sint omnes illae verae certis rasrςown homo cst candidus,& leo inouetur, I
618쪽
ter alios recentiores qui huic sententiae ad-τent,sunt Ioannes Montorius, in disputationc de rebus uniuersis cap.Vltimo, Vincentius Montanesias, in commentarijs Porphi. q. I 3. Neq; ex veteribus demunt qui illam fuerint complexi,nani D. Bonaventura in s. dist. 22. q. r. referens tres gradus coutiationum,interse diuersos, inquit in se
cudo guadu c0tineri illas propositionesquet sui verς sola potestate,'x est b c propositio, rosa in f os,quq tatu est vera quada rosa e istit. Et Gabriel in epde. diri q Rica.Ηac
opinioneD Bonauet audat, amplectitur. Omnes tamen sere voteres,cotrariam sen tentiam amplectRntur,existimates illas ensitiationes i quibus attributum est de essentia subiecti, esse perennis :onstan's, firmissimae vexitatis,ita ut illae in re cxistanx, siue non ex istant,sint simpliςiter ,', ab sol tae,absq; vli hypoth si, semper νerae . Ita docent. . Tho. ε .p '. ita art. 3.ad I de verit .art. s. ad π. D. Albertus Mag. . post categorijs in escammentariis
in libellum de caussis,cap 8 cer na, Al g rei,& Alf rabius Arabes Virilosophi, tin eodem locot dit. D. Alberi Capreo.
619쪽
34 , . De Ente,crem propititatibia di .li. Sumularu capa.& io. M. Banes V sot'' I o art. . M. Vincentius 1 ustinianus,lia suis omni genere laudum ornatistimis institutio,iar bibus Dialacticis.lib. I. cap. 8. Ex his duabus opinionibus hanc secunda laudo tamquam veriorῆ,1li mq; amplector' libentissime, quam 't explicem non nullas subijciam assertiones sit. i. Illae fropositio A ς quibus attributum est de natur , essenti, subiecti,siue res existant , siue ninexistas sunt semper 'erae fueruntque ab aeterno veret .Hanc aliarticinem confirmo in pri-rmis testimonijs grauissimorum Philosep Ρ uma, August. D idnselmi, dc Porphirii, qui per ictius 'erhis iliam profitentur. Et ut a D: A iugust. exordiamur, illum ita seo-.D. August, sisse ex bi Useis costare pote tib io actitrio cap.8. 4. de Genesi ad littera Eapo Soliloquiorum cap s. In quo :: Ψum primό tacet, hali nuntiitionena tria, 'et septem sunt'decem,semper fuisse,&'ram es se veram. In secundo'rόfitetur, sena rium essenii inerum suis .pakibus absolutu, et lini mundus numquam futurus.
tertiis vero statuit,disi .asdam enuouὸ x' . nei ita vel ast ut etiam si totum uniuersum .
620쪽
t. est hinc Veruas est. Praeterea D. Anselmus in dialago de Veritate, & in Monologion cap. I. 8 inihil aliud ii,stituit D Ani imilocere,quam lici uni oriuntiationum verita esse ita constante, & perpetuam,'t ne' initiu aliquosid estne,sit unquam illa habitura. Ad sax Pόr i. in cap.de commur; Porphi. ratibus,&disserentijs,generis, & differeti , profitetur sublatis e medio omnibus partici pinus, Vertibus rationis,ut hominib',&hrutis,ad huc posse intelligi animal esse sub stantiam ab ore Lanimatam , sentientem; quamuis ergo res,on existant haec proposi- tio vera erit ita separabitur ab omni dis ferentii temporis,& ex consequenti, erit
ConM. Etiam haec nostra assertio effica eissimis ii;fallimur demonstrationibus. Pt iria. Hae enuntiationes homo est animat,bis i.Argu. tria,sunt sex linea est magnitudo , constansaongitudine sine latitudine,& aliae huius
neris,vel sunt b- temo verae,ves non verae, quia non datus inedium aliquodue inter v rum,&ἡOR verum,quemadmodum neq. inter duas voces contradicentes. Si fuerint verae dantur igitur aliquor enuntiationes aeter / mae veritatis, si vero non fuerint ver ,sed fuerint non verae velfalsae,iam ergo veru erit,
has enuntiationes esse falsas, & ita dabitue aliqua enuntiatio ucra ab aeterno,haec scilii . Ll 4 cet,