장음표시 사용
81쪽
De Ente er esus proprietatibus.
auctoritate uidem Arast,confit inamus, qui 4. lib. Mota. cap. 2- docet obiectum primae .
Philosopbiae, quod in ens in communi,eise
illud fabra negationes , ct priuationes, sed
nzgationes,& priuationes ex consensu o m-nium Philosophorum, praesertimque Tho-
stariun ,sunt entia rationis , ergo obiectu primae Philosophiae continebit aetiam entia rationis 'aeterea, biectum cuiuslibet potentiὰ, dc set esse unum aliqua unitate ; in re cedit enim inter potentiam , & obiectu, aliqua similitudo,& facultates desumtitit naturam,& essentiam a suis obieetis,&exco sequenti unitatem ; sed bbiectum adaequ/tulat Aleistus est cris commune enti rei,&rationis; intellectus enim non selum apprehenditens rei, Verum etia & ens rationis, ergo eiis commune enti rei, & rationi erit unum aliqua o1tateG'uae clim noli sitsyridnymiae s. Argum. erit analogiae. Adbaec magis differunt ens finitum,&1Dfinitum , ut Delis , Et xi craturae. quam ens rei,& rationis;quia itater haec duci
posteriora ,est dis antia finita. , inter alia vero priora in infinita; sed ens cornmune cnti sinito, S: infinito , dicitur de illis secundum analogiam ori ostendentias deinde; ergo en . . quod effertur de ente rei,& ratiesiis dicetur . Argum secundum analogiam. Tandem illud ens de quo cψncluduntur proprietatis vitiani v aliqua
82쪽
Vno,& ad Guin, diuidit illud in subst min
quantitatem . qualitem,negationes, ire uationes; sed deg tioines,& priuarrone, sintentia rationis , ergo 'ens erit homonymu ali' no,& ad unum,addas xei, &τliritius. 'D a nuc, Odem modo alitui competit xmo subiecti,quo cina ue niunt illi proprietatςs ab eo Gi manante , sed proprietates ensis conue mut enti rationis pcr attribi itiones , Rams
83쪽
nitenti rationis per attributionem ad eris rei: est n. ens rationis, intelligibile per ens rei. Quemadmodum negatio cognoscitur per affirmatione , & priuatio per habitum;
ergo ens erit analogum secundam attribu 3. Arreum . ad ens rei,& rationi f., Praeterea D. D Tnoui. Tvo .in locis superioribus profitetur, ens licitur de ente rei,& rationis, esse eo modo
analogum, quo sanum quod dicitur de animali,& de urina salia,sed sanum est analoga secundum attr1butionem,ergo & ens quoq; erit analogum secundiim attributionem. 3. Agerato. Tertia assertio. Eius iton solum secunda attributionem,uerum etiam sceimddm pro portionem est analogum ad ens rei,&rati, nisMaiiciassertionem ita ostendimus, Si ens
soldmesset analogum secandum attributionem ad ens rei, dc rationis sequeretur,ut selum ens rei, quod est membrum praecipua huius analogiae, essetiens intrinsece, & secudum essen iam; hoc enim commuia est omnibus' analogis solius attributionis, VtcX-- posuimus in capite sexto , sed ens rationis noti est extrinseca denominatione,sed in trinseea de neudum essentium; quemadmo- euhi etiam est unum secundum essentiamή
ergo ens comnmne enti rei,& rationis, er1tia i analogian secundum Proporrionemo Pra
si terea . Dcmadmodum se habet ens rei ad sinimoge , ita quo Ful& ens rationis se ha-
84쪽
Liber prima. Dad suum; queadmodum n.ens fieri dici 'aur em perstrum esse,ita em rationis dici turem per suum esse, sed haec est analogi, secundum proportionem, ergo enς erit anii0Mm proportionis ad ens rei,& tationis.
m quo dispoluuntur rationes Soncinatis,in aliorum.
licata in sit periori capite nosti a opinione , eoseques est, ut argumbitis propositis acinate, & ab alijs satisfaciam'. A d primum respondemus, a- A d etionem nomine entis inhificatam; non esshhoc disiunctiim substantia vel aecidens; que admodum in alia quaesti e sibi persuaseris iacinas;sed esse ipsamimere abstrahensi a ratione stibstantiae , & aeeidentis,quod est, i men utrique commune seeundi mi aries giam. Ad secundum respondemus,ens ratib Ad L. inis Vtrunque obtinere essetitiam ex isten, tiam; quid tamen haecinio intrin ente rati9riis essentia;&existentia duo ij mi si illud possumus explicare'. Sidam Enim dicunt essentiam entis rationi, , iii l .liud esse qua posse denominare aliquod si ibiectum, ut est Ooznitum abilitellectu: existeritimis ver j en
85쪽
'nde quemadmodum essentia accidentis rei, est possὸ iubet re subiecto , existentia vero ςst actu lithaerere: pari ratione denominare in posse ens rei,em essentia entis rationis,actuti solutio. vero dens mi are erit illius existentia. Alij vero multo verius arbitrantur tam essens tiam quam existentiam entis rationis, petendam esse, i subsebo quod aenorhia,nt, sed ab intellςctu Vnde ea modo se habeb utentia rationis ad intellectum,quo accidentia
bitudinem ro sesina dum potestatem, ob-. Iinem essent almeadem ratibne, dinem.ad intollςst' a secundumactum , ut f ilicet M tu ill pprehenduntur ab intelle . ctu; entia r iripnis obtinebunt existentiam; si geris, i iiserum ilitellectum secu ipti 'Mine m, ut scili et pbssunt ab illo actu non apprehendani f. ur,mamy-xurames cssentiam Eobsinu Aa aur. Ad textium. espondemus. Interiens rei ravonis ,intercedere similitudinem non 1 nam emd mi pliciter, & synonyma
86쪽
. liber pri, impinouecum dicatur de pictis,ex eo st refert imaginem vitii. ὀd si Arist in Ante
categorus docet, hominem dicturii de vivo,& picto esse homonymum,ex eo est, quia caanaloga sub homonymis a consilio contineas lux pe fit, ut ea quae sitnt vere analoga,na cupetur homonyma; viide & haec dicta sunt homonyma,non quia oe ita sint, sed quia sub homonymis a consilio 'comprehenduntur,sub quibus omnia analoga continentur. Ad quisitum respondemus inprimis,in ana-Ilogis secundiim proportionem non esse quod ex membris analogatis eIsimium,vel caussam alterius,quemadnadduin pes anima
lis,neque est signum,ncque cassa pcdis montis, de quibus dicitur pes secundum analogiam proportionis .i Deinde salsum est, ens ratio S,neque ex sigirum , neque caussamentis rei; quia nomin3 verba, orationcs, deehuntiationes eeundiim essentiam,& nificatsenem sunt entia rationis,quae tamen significant entia rei,nori tanquam signa, ut di eunt formalia:sed tanquam signa instrumentalia; quae ex hominum4nstituto 6rium ha bent. Praeterea ens rationis est est dris entisrci,scilicet intellectus, non primo, dc per se. sed secundariό productus: quia primus effectu intelletius, est intellecti6 verum qui,
ad thtellectionem, sequitur in rchus as steries, subiecta, vel attributa. quae
87쪽
62- De Eme, e propi litisisma quae sqnt stitia rationis ; ob hanc causamens rationis secu ndario producetur ab inteIAg s. le . Ac fcxtum dicimus, ens rationis duo sis modis sumi posse,primo, ut habot naturam,& essentiam secundi ,ea ratione qua aedenominat entia rei ut notio generi casumi potest vel ea ratione qua est uniue in sum formale, & ens rationis Logicum;quesco tuentur; illi secundum essentiam ue vel caratiotic qua denominat anima vel arborem
enus: Cens rationis jumatur secundo mo- o,re1jci debet ab obiecto primae Philolaia
phiae, quia prima Philosop-non agit de
hotionibus Mecμndi 't denominant primas, eum hoc ad munu*,ac officium Dialectici attineat. si vero primo modo usurpetur, spe-oat ad primam Philosophiam agere de ea te rationisylli enim inubit ex proprio munere, de rerum .' - essentiis disputare Ad septimum a hondemus, maiorcm esse distantiam inici ens rei,& irationis, quam in
quod si 'dum erit finitum,d: alterum infimium es e conuerso cse habebit , quia maior erit distantia inter duo untia rei quis inter ens rei,strationis; maior squidem distatia est intre cris Miluni, d. infinitum , quam
inter quaelibet.alia duo entia finita.Respolidemus etiam ni im m esse i uindinem in eodem distinctiqnis , qui 2 quaedam
88쪽
magis de alia mit: us differunt, quemadmodum omnes ho mines solo numcro inter se disinguuntur, nihilominus tamcn magis diffexunt duo homi ncs, quorum unus sit medio-
cris,& alter vastae magnitudinis , quam ali, duo qui obtincnt qualem,&' parcm ma Mitudinem. Et ita intra genus analogiae erit latitudo secundum distinctioncm ; quare magis distinguetur siccundit m analogiam ,ens finitum ab 1nfinito,'t Deus a creaturis,quamens rei ab ente rationis. In di luetido vitimo argumento Bonetus I. lib.shq Metaphy acae cap.ς.& alii Scotistae existimant ens lia & seoti 'bere unicum conceptum, & esse syhonymuad cns rei,& rationis. Hi tamen auctores ma Retieiuno
xime decipiuntur ; quia ubi natura stiperior Rrius dicitur de uno ex inferioribus, quam
de altero,non potest unitas concertus. vel synonymiae interuenire, &ita cum ens prius dicatur de ente rei, quam de ente rationis,
i de affirmationibus, quam denegationi- dus,dc de habitibus,quam de priuationibus, non poterit illud dici synonyme de cnte rei. adcrationis. Reiecta igitur hac solutione Capreolus in I .disa.q. r. ad finem iti selutione Carre sextae rationis, pro secundo supposito aduet
stas nonam assertior e docet esse unicum co-ceptum,& unam rationem ad ens rei. dc ra
89쪽
ncque enim cias rei,neque rationis, sed est auulsa ab illis,& indifferens ad utrunque. Respondere t up e possumus, esse in ente,na ratio3rem,& conceptum: hanc.tame non es sep arcisam,& separatam ab ente rei,& xa' aionis; que' admodum natura animalis est praeciis a participe, & experte rationis, sed includere eam Vtrumque membrum, ea rasiose qua rςtinent silmilitudinem aliquam se fundum logiamin.entie cum hic conceptus,vel ratio entis,tapa rat1onem enr . is reliquam xationis includat, poterit de cntexes,& ra onis dici. Vςrum batic solutio item facisti s multo intelligemus inferius,
analogia entis, sequitur alter a de eadem analogia esulto difficilior disputanda . an scilicetens sit anal om croaturas,vel qua fatione fit astellum ad idia:& qitidem si veterum nid numenia deis e ter percurramus inueniernisfn istitillos i hi i. pelia existimasse ess pure
90쪽
possumus c9nfirnaarci primum est; In odiribus analos, intera uenire debet aliqua ipnxti ed inter De dc creatura; hulla est proportio j ergo inter Deum, de ereaturas nulla erit lima legi , sed rura homon1inia. Cdhfirmutut assumptio, inter is, Gitum & infinitium hulla est pro- ἰportio, sed Deus csi eris in sinitum, ercaturae ero sunt eluia snita, thgo iliter Deu- , β. . .ereatus as hulla frit pruportio secundum. Ualido aliquid egexturneg Lι reum diim ne meri, nbh secundum ratione, pr dicatur purε homohγ me,scd sapientia frά-
dificata per nomen:vt s amouetui substan ita,quq cst genus animalit,illico moueri derit animai sed sapientis i heritur iaereati iri ,est qualita, in ratione teneris,qu, amouetur assias ieritia diuina; quia sapientia in Deo hoci est qiussitas ergo nulla erit fatio eadei, quis cosueniit vi, i ite sapientiae;cu4gitur si eadem ratio eritis,ec sapientiae se uitiis ens diciture hismohyme de Deo, ac