장음표시 사용
411쪽
DISCIPLINA L IB. NX I I: 3 sligneis insculptae. Unde Liuius extenuatas sorteis inter prodigia numerat:quoniam litterae illae fatales alicubi consum/Ptae Luderentur. Imperante autem Augusto Domitiano se iis laetam,felicem q; seriem Praenestina fortuna per nouennium dedit:in sequenti anno tristissima reddidit, ne* sine sanguinis mentione ut est author Tranquillus. Nel me latet alium quom fuisse morem Romanis imperatoribus in au cupanda per sorteis fortuna,versibus ad ea metem composi/tis, uel ex aliquo poemate translatis,ut illud uulgatu de cat/sare Hadriano :cumVergilianas sorteis colleret:
mis procul iste autem ramis insignis oliuae lSacra strens nosco criners, incanais menta Regis Romani, primam qui legibus urbem Fundauit,curibus parvis, I paupere terra Nisia in imperium magnum.
De sol titione aute iudicii & sertilegi's siuo Ioco scripsimus.c A P v T in I. Quanta prudelia M.tato iudic uerit no esse publice audiendos in Romana ciuitate treis Atheniensium oratores ad est,carneadem, it lau,ta Diogenem,ac de istorum mirabili ingenio G facundia.
Uanta prudentia & cosilio in moderanda ciuita/te,quata iu doctrina fuerit M. Cato, qui Censerius dicitur, ueterii comentarii explicant. Sed hoc inter caetera eius uiri mirificum uideri dehesiliis praesertim hominibus, qui inobeundis reipub. ossicijs uerasantur, quod ab eo dicitiim,atq; iudicatu est de Atheniensia nobili illa ac celebri legatione ad senatu populul Romanain qua tres ingenio di eruditioecIarissimi extiteriit,hoc est, Carneades academicus, Critholatis peripateticus,Dioge nes stoicus. Nam cum hi facundia imprimis uque oratio/ne pollerent,facile Romano populo persuasissent, quaecunque peterent. Sed hanc rem cum Marcus Cato mature conside
412쪽
D I s c I P L I N A L I B. XXII. cum uaticiniis exitio futuram ci ciuitati, in qua deseri etiar. Itaq; Sessapiam tum florentissimam deportata est,nel citra illius ui bis exitiu.Sed θc Liuius item deportata nonnunquamonstra in aliam regionem tradit. Posteriores uero qui lintoninis &Costantiis imperatoribus scripserunt, deportatos in exilium aut in insulas accipiunt pro his. qui descripti ac relegati fuerint Quod in Lampridio, Volcatio, Ammiano ac
Hieronymo frequens reperitur. Hinc illud in oratioeM. Aotonini caesaris cum suam clementiam αδ pietatem in Cassiana defectione Romanis patribus probaret Nemo inquit senatorum puniatur, proscripti bona recipiat,deportati in patriam redeant.Quin re Antoninus Caracalla relegatis ac deportatis reditum in patriam restituit, ut abAelio Spartianosci iptum est. c A P v T VII I. De quadragensrio numero,π eius potestate in puerperis cir infantibus: tum defesto diciquem Graeci tegaram ton appellarant. Vide numeris,eorumi potestate scribui, diligeti cura uidetur ea omnia obseruasse, quae ad qua dratos perfectost numeros di impersedios per tinent.ut cum septenarium humanae uitae uehicuum uocent, quaternarium uim iustiti denarium S quina rium conubii, in quibus academici ipsi maximum studium impenderunt.De numero aut quadragenario illud hoc loco reserendum existimavi,quod ad ipsura partus ratione facit. Nam tel Lir i calcon,tempus a Graecis authoribus appellatur, ob eam causam celebratur, quod illis maxime diebus mirifica quaedam intelligani Ital praegnates etiam foeminae. qua draginta olim dies ante foeturam nefas habueriit ad sacra accedere, ac totidem quoq; diebus post partu grauiori morbo Iolent connictari,ut aegre possint sanguinem continere. Scd Uu eodem
413쪽
P E T. cR INITI DE HONES. eodem praeterea tepore, infantes morbidi sunt, ac risum citinent. Quo circa ut ad Cerellu tradit Censotinus cum is dies qua3ragesimus praeterit, consueuerunt ueteres festum agitare,quod tessaraco ston appellarent. c A P v T UII.
De cicinentia M. Antonini imperatoris, ex quibus nuxime uerbis contra seipswm constirantibus purccnin
Eius dictum celebratur Nullum esse certius te stimonium probitatis atq; innocentiae, quam ipriam uitae conscientiam. In qua sapientissimus . A quis iu uirtutis bonum coIlocauit: nam & acade/mici ipli hoc abunde fatentur, quod etiam Antonini Au/gusti uerba qui stoicorum disciplinis incubuit uerissima tuffragatione probant:in quibus non modo suam uitae innocentiam sed aequissimum ingenium,ac maxime probadum asseruit.&am cum forte Avidius Cassilis, alij complures contra Antoninu imperatore conspirassent ac detecta coniuratio esset, parcendum omnibus censuit Antoninus, nec Avidium quidem imperandi auidissimum iussit occidi, sed passius est ut a Volcatio traditur Cumq; tam egregia, sin gularemi eius clementiam ac lenitatem plures accusarent, eundemΦ ut sunt uaria hominum ingenia) passim argu rent, quod tam mitis in suos etiam hosteis foret simul in adderent: Aliter se res haberet,si Auidius uicisset. Grauissime responsum est ab imperatore Antonino Non sic deos collamus aut uiuimus,ut ille nos uinceret. Tantu adeo anteactae uitae conscietia, v innatae probitatis testimonium potest, ut nihil insidias hostiis metuat, nihil alienas uireis resormidet.
Idem quoq; Augu. sic in epistola ad uxorem Faustinam de Ω scribit, Horatianam sententiam mutuatus .Qalieto animo sim
414쪽
catius historiae author ad imperatorem Diocletianu rettulit,
cum ben inter eaesarem G Pompeium astuarent. .
Emoria dignum est, quantum Catonis uirtus. atq; constantia ueteres permoverit, praesertim*philo phos stoicos,ut eius uiri animum at*di
scietinam cum Socrate, Possidonio,& Chrysippo conferant.bed inter alia hoc praecipue admirantur,quod in ea Romanae ciuitatis tempestate, cum ciuiIia bella inter Caesai e N Pompeium streperent, uariisq; fortunis respub. Premeretur, eum ipsum de animi statu nihil esse immutat Nam cum utruo Cato improbaret,asm exarmare cuperer, utriiu etiam uirtute sua ex animo ingenti occurrit. Dixit enim de cxlare,si uicerit se motiturum sin Pompeius,exuIaturum: quonia Pompeius quidem cui est author Tacitus occultior fuit,no melior. Et hae sunt illae uoces ut Picus noster dicebat quas familiae stoicorum laetis animis agnoscut, quae omnibus suffragiis probantur. 8c in porticu apathiam confirmant. Sed enim idem Cato nullis un qua casibus mutatus est, nullis affectibus cocessit,aut calamitati succubuit, sed eundem semper se in tam uaria rerum fortuna praestitit, in praetura, in accusiatione, in prouincia, in urbe,exercitu,repulsa,atq; interitu,sicuti ab Anneo Seneca relatum est.
415쪽
lE, uatum est ab his qui de ueterum religione scri pseriit, Prosiam Postverta fuisse apua Roma/l nos pro diis acceptas,atq; illis aras di sacra etiam conuituta ob ipsas pariendi ratioes atq; discrimina. Nam Prosiae numen et potestas ab his foeminis maxime colebatur, qus rectu ac legitimum partua derent. Postverta aut ab aegris atq; infirmis, cuiusmodi habent fere hi partus, cum in ipso nixu no caput primu ex aluo,sed ipsi pedes exostunt. Proindeo ab authoribus Agrippae appellati sunt.. Quam rem C. Plinius ac Gellius ut alios mittam diligenter prosequuntur. Stata Postverta deam at* Anteuerta in aliam parte acceperui, ut a Uectio Pra textato in coenis Macrobii relatum est.Hac enim ratioe illas colueriit ac templa dicarui, quod ea omnia intelligi oportere existimaret, quae Prsterita ac futura essent.Ex quo diuinitatis comites aptissimas appellarui,no secus at*consilium di prouidentia, quihus humana omnia 5c diuina expedi,ac prsuideri possunt. Quod a nobis alibi commodius expositu est.
Uaesitu nuper ab eruditis quid esset in Aureliani August. epistola qua de officio tribuni miliat J scribit: ferrameta semiata.Sic em resert de i/psis militibus: Arma omia tersa sint, iatrametasam lati calceameta fortia.Quo loco cudo 'iores etia dubitare soleant,eoiu qusioni occurrendu a nobis
416쪽
DIs CIPLINA LIB. XXII. 33sest. Samiata igit tela P his acceperiit ueteres, quae in spiculumucronata aissi acuminata foret Quod et Nonius Marces. probauit. Samiu em pro acuto occeptu est,ac semiare pro a cuere, quonia in Samo ut est auclior Nonius hoc artis ge/nus praecipue claruit. Qua uoce fc Lucilius poeta est uius in satyris. Sed&famia uaIa a multis celebrant,quibus Ro/mani potifices pro Numae regis instituto in sacris uteietur. Itaq; sic MCicero in libris de repub.Quae sunt inquit im/Peria pontificu diis immortalibus grata sine iam ijs Quae uasa capedines etia & capedunculos uocarui, ut apud a thores frequenter habet. Unde ic illud Persianum:
N i Ri dicvtur in oratore Isbcrate memoratu digna
inter alia accidisse eul in his pi sstandis non mis
ini nore iudicio qua fortuna ualu:M. Primu ut uege lito ac solido corporis robore, modestia singulari, Bc summa animi libet late praestaret. Na dc ad nonagesimuoc'auuci; annucuperuenisset, nunΦ adeo desecisse aut elanguille scribitur, quin suos quoq; discipulos pro ueteri instituto instrueret at* edoceret.In altero tam modestus et pro hus, ut ab omi ciuitatis administratione prorsus ahstineret Nei, de rebus item publicis cura ullam suscepit,in quo lis heru ab omni cupiditate animu,maximccp svnceiuFbauit. Qua rem ut alios mittam & Pausanias hiltoriae author in Atticis comemorat. Hic autem Isocrates ille est, cuius elegantia atq; iocunditate M. Cicero apud nos in diccdo egregie expressit, cum uim Demosthenis ac Platonis magnitudinem adiecisset.
417쪽
Drs cIPLINA LIB. XXIII. urunt, maximo illam honore ac ueneratione prosecuti sunt, ut Ancus Camillus ,& alij.Quod autem de Octauio Au. gusto tradit, hoc equidem non putaui alienum, aut indisgnum ut adnotarem: Octauius inquit caelaris filius qui primus Augusti nomen habuit cum quartum & quimquagesimum annum ageret, precatus a dijs est, Scipionis fortitudinem, beniuolentiam Pompei, Caesaris fortunam, qua quidem inquit Fortuna rerum esse omnium maximarum uiruicem. Haee enim M. Cicerons,Lepido Panss Hircio, atq3 Antonio plurimum aliquando induixit. Cum mhos omneis ad summum decus & gloriam extuli flet, de/mum deseruit,atque uni tantum Caesari seipsam seruauit, ut aperte cognosci posset, quibus ludis atque blandimen/tis humana omnia uersare, ec commiscere consueuerit. Sed haec apud authorem ipsum copiose referuntur, cum Romani ipsi ut constat uarijs quidem nominibus illani, ec colendam, appellandam duxerint, ut Fortem, Ut scatam, Muliebrem, Reducem ,Uictricem, Primigeniam, Obsequentem Oc Mammosam, de quibus in epistolicis scripsimus.
C A P U T II. De immodico luxu Antonini Heliotabuli imperatoris de de eloculcitris suis leporinis pilis, G perdicium plumis ibidems expositaem de acrubitis.
E Uario impatore qui Heliogabalus dictus estpmulta a Graecis N Latinis authoribus scribunt quo luxu busi libidinibus atm flagitiis imperium Resicru, ut naturae magis prodigiu ad omne
uits improbitate haberi posset, qua Roms urbis imperator Is igitur eo studio atq; ingenio suit, ut nihil auidius, qua de luxu, uarijsi uoluptatibus cogitaret,sicuti copiose a Lam
418쪽
333 FET cR INITI DE HO NEstidio traditum est ad Constintinum' imperatorem. Nam ut de prodigiosa illius mollicie breuiter agamus,primus triclinia lectos ac porticus omni florii genere straui t, IiIiis,uiolis,hiacynthis et narcissis,ac per eos ambulauit. Neq; in culcitris seu accubitis ut appellant facile cubuit, nisi quae leporinu pilum haberent,aut perdicum plumas subalaicis. Tanta inerat animo eius mollicies, quod idem Lampridius retatulit,ut ex his mirandum no st,si deinceps urgete fato,ec ataIi monstro sceleru poenas reposccte,in latrina occisius KOrit.Quod aut accubitas diximus,id quidem uerbum ah a cubando deductum es . Neq; in Lampridio tantum legitur sed apud ipsos etiam iurisiperitos, qui hac uoce procul clatris di toralibus utuntur, ut Varro appellat. Hinc de accubitalia pro ipsis sti alis seu stragulis accepta sunt,ut in episto/Ia Ualeriani imperatoris habetur ad Zosymionem Syriae Procuratorem. Nam cum Claudio legionis Martiae praefe/eto complura forent pro militiae instituto tribuenda, mi sit illi Valerianus imperator accubitalium Cypriorum ut uo/cti paria duo, interulas puras, togam, ec laticlauum, sigo, chlamydes ec subselicam albam.
ter alia diuinadi genera de quibus ueteres scri/bunt. illud etia in antiquoris monimetis notatur,
quod Graeci capnomantia, nostri per fumu diuis natione dicur m ipse uidelicet fumus,uel in orbe uoluit,vel in obliquu flectit,aut in re tua tenditur: quocirca meliore sbi fortuna quis pollicetur, uel aduersam prasis it, ut est animus mortalium omnium ad sutura praenoscena magno ambitu intentus. Italcapnomantiam Graece
419쪽
Disc IPLINA LIB. V XIII. appellata est. Et cap nomantes, qui diuinationum eiusmodi forent interpretes.Statius aut Papinius percleganti carmine id expressit in Thebaide,cum de Menecet caede ageret:
vincatur pietas inquit pone eia estaria virgo, Quaeramus supcros,facit illaincicssagaci Sangstineos flammarum apices,gem 'numsper avras Ignem,er clara tamen midiae astipa lacia orta docet, tunc inhpeciem serpentis inanem Ancipiti raro volui, rangis rubore Demonstrat dubio,patriusq; izuminat umbras.
In his enim uersibus 5c per ignem diuinatio,ac per sumum describitur:nam sicubi ex flamma geminus apex extitisset, dissidium indicari existimabant,ut M. Cicero tradit. De caγpnite autem uino & gemma commode diAsmus,quae inter ιectis ueluti spiris fumidum quiddam refertic APUT IIII. Quod imperante Tiberio uitrumflexile ac ductile redditum sit, o qua
poena tantae inuextro1xis author damnatus fuerit.
is Raditum est a C. Plinio inter alia multa, 5c hoc
maxime mirandum,ac memoria digia si de uitro,
quemadmodu uidelicet flexile, ais ductile redditum sit imperante Tiberio Augusto. Adeo nihil
in rerum natura intentatu, aut inexpertu reliquit antiquorusolertia,quod equidem non ali js uerbis asserendum est qua eiusdem authoris C. Plini j.Sic enim quo Ioco de uitri inuen. tione at origine scribit: Excogitatum sinquit est Tiberio principe uitri temperamentu. quo sexibile esset: scd eius officina abolita est, ne aeris,argenti,auri ue metallis precia detraherentur. Hoc idem&Isidorus recenset. Tum ad incit: Huic inuentioni principem Tiberium maxime iratum sic ut opificem ipsum necandum imperaret,ne aurum uilesceret, ac pro Xx luto
420쪽
Deos esse decipiendos tamseminino geraere,quam ma culino, ac de Luno etiam deo pro Luna,π quo cultu dis institutis apud
Cripsera paulo ante ut inter amicos sit epistola ad Colrnici on qua positu hoc fuit: Venere
quide,ac Cererem inter Romanos deos loca/uimus. Id autem ut relatum mihi est ueluti minus Latinum di imperite dictum reprehenditur,quod in genere aberrauerim. Non em deos asserui scribi oportere, sed deas. Qua in re micatus sum quorudam imperitia, qui dum caeteris se praeserui, quasi centres publicos in litteris constituunt,tam imprudeter,atiu inepte decipiunt. Nam quis est obsecro tam alienus a ueterum lectione, aut ita demum imperitus,qui nesciat ipsos deos pro staminis interdum ac/cipi, etiam si pronunciemus. Quod & Macrobius Aurelius, alijΦ copiose psobant, ut nihil sit istis homini bus impudentius,qui se criticos atq; Aristarchos indiscipIDnis nominant.Sane uero quod hoc permulti asserui, ut Uer gilius, Atherianus, Caluus,& Leuinius, ut Aristophanem mittam, qui Venerem aphroditon appellavit,quom suffra/gatio,& quidem honcstissima nostrae sententiae abunde pa/trocinat. a Varro Terentius Palem deu scripsit,sed di Lunum deum pro Luna quidam dixerunt,cuiuS temptu Car/ris uiseretur 'it ab Aelio Spartiano relatum est: Qui caes in/quit Antoninum Caracallam templum dei Luni accessisse, quem mirifica ueneratione Carrenus populus coluit, adeo ut mulieres uirili ueste, uiri autem muliebri sacra illi perficerent.Quod & Philochorus,& Spartianus tradunt, qua ira
tione Graeci quo ,& Aegyptii et si Lunam stamineo ge
nere habet) deum tamen appellat. Sed nolo esse in re aperta Xx 1 longior