장음표시 사용
421쪽
3 1 P E T. CRINITI D E Η o M E Llongior ne uidear mgis habuisse rationem alienae inscitiae. quam nostrae in Iludi s d ligentiae, permulti quidem sint,q m ut maiore audacia, qua iudicio iudicant.Ita inuident potius alienis laboribus, quam ipsi aliquid in comunem usum
moliantur. C A P v T VII. Iudicium a poeta Marullosectum de Latinis poetis,o quo uitio notati fiunt, aut quo ordine habendi.
Actum est iudiciu nuper a nostro Marullo de poetis Latinis egregie profecto θc prudeter.Nacum forte incid. fiet metio de ueteiu disciplinis, ac de poetis maxime Latinis: Poetice inquit apud Romanos plureis habuit uersificatores qua poctas : si paulo diligentius id expcdatur quod exigendum sit in illis, ouidus. qui iure debeant poetae appellati.In P. inquit Ouidiore prehendi potest lasciuiens,ac nimiu sibi indulgens ingenii . quod oc Fabius in omi antiquitate Romanus Aristarchus
Statius, aiIeruit. In Statio dura nimis carmen sc anxiu, propterea li4: M, supra modum tumidum. Silium uero Italicis inquit forum redolere ac uulgare, profluentel uenam carminis,qua ele/rlaecus Vale. gante di probam. Flaccu Valeriti, oc Lucanti cocitatos esse, Lu anus. sed audaciores i nterdum, qua grauiores. Itaq; diligendi quidem sunt omnes inquit, sed hi maxime probandi pro suo quisiss genere, Tibullus, Horatius, Catullus. Et in comoe/dia,Teretius.Vergiliu uero&Lucretiuediscedos asserebat,qcripsium, ut posteris etia*baret, hisce uersiculis expressit:
Amor Tibu o,Mars tibi Maro debet. Terentio sectas lanis. cothurnus olim nemni fatis multum. Horat o satyra, Cr Chelis.
422쪽
Lepore Musaeo illitis. . Epigramma cultis tella Rhado adhuc nuta Docto catullo Bllabae. . Nos siqvis inter ceteros locat rates: onerat quam honorat uerius. .c A P v T VIII. De Iuliorue π Antoniorum famili s, er quod in hominbus improbbumis uis monstrolis deficerint.
Ec illud omittetidum est quod a probis authori hus notatur de Iuliorum, atq; Antoninorii famili js.Quae ut uiros maximos atq; insigneis coplu/-l ris habucrut: ita in eiusmodi hominibus desieis runt, qui ob nimia scelera atque R igitia impurissimi habiti sunt Nam Iulioru quide ultimus fuit Domitius Nero, quo Domiti nullum unqua animal crudelius, saeuius,immanius fuit.Un ro. de notum illud: Progenies casaru in Nerone defecit. In Antoninis Augia. Uarius Heliogabalus,cuius flagitia,& ins, nae libidines prodigium fuisse non hominem asserunt.
dam Macrobiws,qui cicuta v pro aconito audacius quam verius in eius saturnalibus reponunt.
Aulo improbius atq; etia indoctius quidam socerunt, qui apud authorem macrobiu cicutam pro aconito reponunt: quo loco de uiribus ac po l testate uini disputar,asserentes ea in re, uel ipsum Macrobiu errasse, uel cicuta seu conion Pro aconito legen/dum: quoniam uinum ut aiunt contra eius uenenum prae cipuum remedium creditur,quod Alexander medicus, Plu
tarchusi di alii ςomplures testamur. Ego autem non puto Nae 3 stati in
423쪽
non conuiti js tantum in Christianos tauiendum putauit, sed θc Petrum apostolum magicae disciplinae insimulans,e. doctum illum asseruit a Christo, ut in ea sicut impudentissime uocat) deceptione.quasi princeps ac signifer foret. Tum no amplius eam duratura scripsit,qua pertrecctos ecsexaginta annos. Quod ipsum qua iniquo animo aiss peraturbato dictum fuerit, referendum no est. Augustinus certe re inscitiae & iniquitatis Porplayrium accusa , qui tam audaci ilIecebra, uanissimolcomento crcdiderit multot uanimos decipere ,atque ab ipsia ueritate depellere, quod de Petrarcha scribit, eo maxime opere, cui de religiosorum octo titulum fecit. Is autem Porphyrius Tyrius fuit, prat/ceptoremΦ audiuit Plotinum, de cuius uita & moribus multa rettulit,eiusq; opera corrcxit, re in nouenai ios digessit. Ne demerui qui Porphyrianis iurgiis atin insectatiothus in Christianos ferula refert et: siquide ab Eusebio, A. pollinare, Laodiceo, di Methodio copiose responsum est. Ex his Apollinaris xxx libros contra Porphyriu exarauit, Dicthodius autem usin ad decem millia uersuum,quod ita epistolicis diligenter disseruimus.
De Pal. Homussi ingemo,π eiusdem dictis contra II .Amoninum imperatorem e s constimiam.
Otatum est a ueteribus Φ elegans Sc urbanus suerit Ual. Homullus, quibus . dictis atm lepori
bus sit usus,ut nec Romanis etia principibus par cerei,cuiusmodi illud qua lepidi lsmu traditur in m Antoninu August. Nam cum forte imperator eiusdem Homulli domum uiseret,columnasQ ibidem e porphyretico lapide insignis atq; egregias miraret, rogauit Homulla unde eas habuisset: Tum ille imperator inquit cu in aliena domu uenerisA mutus,et surdus esto ade quotlpat ilice tia
424쪽
3 ε PET. CRINITI DEHONE Atiaeum Lucillam Antonini matrem qui Pio imperatori suecessit uenerantem Apollinis simulacrum uidisse in aurem Augusti insiusurrans: Et illa inquit nunc rogat pro tuo obitu ut filius imperet.Quae tamen ipsum imperatorem nihil o/mnino mouerunt, sicuti a Iulio Capitolino memoratur.Tanta erat Macri probitas, insignis mcdestia, ut no modo ur. hane dicta, sed importunam praeterea dicacitate atquissimo
animo tulerit. C A P v Τ XII. De disciplina Arabum in Astronomicitier quod ipse hominum aetas certisi tempo. ibus ad planetas referatur.
Erelegater multa ac erudite scripta sunt in Arabu comentat ijs : tum ea maxime quae ad cad .si/derumq; potestate,ac disciplinas pertinet.Ne
uidetur apud alios quide populos fuisse studiuacri uS aut maior solertia in a m onomicis speculadis, etsi magna eX parte Grscorti quo O ingenia imitati sunt.Illud autem iri ficu existimo, ac memoria dignum, in quo mathematici Oc ipsi Caldaei uniuersam laominu aetate ad planetaS resci ut, ut quaecunq; in uita agutur,ea quidem statis,certisq' temporibus planetae ipsi propemodu cffician l. Luna inquiunt ab Dpso natali, usq; ad quintum a talis annum moderatur,atq; disponit. Sequens Mercurius per decenniu.Ucnus per annos octo. Sol undeviginti. Nars quindecim.Iuppiter duodecim Saturnus reliquu uitae tempus. Ita em digesta ato diuisa ui/tae mortalium tempora traduntur,ut nuper cum lano Theolopho astronomiae peritissimo disseruimus.Nem illud ignoramus alia fieri diuisone ab alijs authoribus de hominum aetate.Nostri essi Lunae infantia,pueritiam Sti Ihoni seu Mercurio;dolescentiam eneriouuentam Sol uirilitatem Narti, senectutem Ioui,senium Saturno ascripserunt:adeo ut singulis sua quoq; ossicia dc affectus tribuant.
425쪽
Lucili' carmine,ae de imaginibus' etiam cum rutro.
Cripsit aetate nostra J ovianus Pontanus inter alia suae diligentiae monimenta,de aspiratioe libros in quibus studiose coplura & accurate obseru uit:secutus ueterum grammaticorum exemplis, qui di m minimis etiam perscrutandis maxima solertia incuhuerunt:utFabius, Varro, Martianus, Nigidius,&Messala, qui de littera S librum composuit.Quo autem loco a Pontano traditur hostilios lareis, hostiaso hostire cum aspiratione scribenda esse: Hostorium quom inquit) ab hostiedo id est xquando dictum est.Nam sic vocamus inquit lignu aequatorium, ac teretem bacillum, quo in dimetiendo tritico mo/dij aequantur. Quibus apparet hostoriis pro rutro illo ac ha cillo accipiendis, quo in mensuris frumenti cumuli exaequatur. Tametsi haud sat is memini an apud ueterum quenqua de hostorio legerim. Lucilius aut poeta rutellum uocat in Lauris eiuscemodi instrumentu, ut ex eius carmine colligitur: Frumentarius cst, modium hic siccum atq; rutcdum una a Fri.
Quod & Nonius ponit. Rutra uero ab eruendo dictum est. non a radendo ut quidam uolunt. In Capitolio praeterea effigies fuit Ephebi rutrii tenentis,arenamq; erpentis,causa eraercitationis, pro more Graecorum, quod signum ex Bithinia Romam depol tauit Pompeius Bithinicus sicuti ex Festi collectaneis ab Hermolao etiam notatum est. Nam ec Uar. Terentius inter rustica instrumenta rutrum enumerat. in libris de origine uerborum ad M. Ciceronem,ut aratrum, sarculu,
rastrum,& alia generis eiusdem. Neq; omittedum est, quod abEusebio refertur: Remum fuisse a Fabio Romuli duce occisium rutro pastorali.Sed di rutabulu hinc dictu, quo ad era
426쪽
p E T. c R I N I T I D Ε Η Ο N E s.coquendos panes rustici fere uterent in proruedo igne: ptereaq' poetae ueteres allegoricos hoc uerbum pro uirili membro acceperunt,ut poeta Nevius, qui reditum rutabulum,lepidissimo uersi uocauit:
Semle tractet retritum rutabulum. c A P v T Nin I. unum esse homine inter omnis animantia, qui calidis in potu utatur, erad uenerem pro libidine quocunq; anni tepore accedat.
Elatum est ab his, qui scribunt historia de animalibus,unu esse homine in omni animantiu gene re, qui calidis in potu utatur. Nam caetera quideanimantia in totu abstinent.Sicuti etia de ueneretillud seruatu a philosephis,homines ipsos, quocunq; a nni tempore, pro libidine ad uenere accedere,& in coitu esse, ca' alia fere animantia,custodiant seu tepus, &sprios coitus certis teporibus habeat,quos uocat statos. Sed haec an uera sint, haud equidem prorsus asseruerim, in tanta natum ira rietate, tametsi optimis auilaoribus comprobantur.
o s Magi et a Platoni Molaruippter absolutu novies notienaria numera.
Eceptu uulgo est Platone academis principe fuisse a discipulo Aristotele in tradedis disciplinis negle 'u,aut altem minus comendatis,cum re ab eo libere dissentisat, ac ignoratiae alicubi ut quida opinantur arguat. Quod ego aliter accipienda existimo
427쪽
existimo, sicuti Macrobius, Zc alij ueteres exponunt. Ne enim uiginti annos duntaxat in academia Platonem audiauit,sed eidem tantum tribu Lati pescessit,ut eius quoq; no/mini aram in templo construxerit,statuamq; consecrati in qua descriptum cIlla,hunc esse illum,que probi omnes me/tito debeant ec imitari oc commendare.Quod dc nos in parthenicis nostris attsgimus his uersibus:
Haec iPol draforibus redimita suave olantibus, Qvam gratiti bcnemerentistituit disic pulus sene Titulos hoc testitus animaem suum cis oscium: Platonem probandam probe a probis,ab alijs Mys. ala se princeps er author egregiussapicnme:
Tam diuturnae disciplinae ersam muncris tulit . . Dignum pro meritis tantis ab alumno suo praemium.1dem praeterea Aristoteles Platonis nomen sanctum atq; diuinum uocitabat,egi egia in in orationem de Platonis laude compositis,ut ab Olympiodoro proditum est.Mitto autem nuc illud, quod Anneus Seneca de magis Persarum tradit: quod hi quidem Platoni defuncto immolarunt, quoniam suo natali decessisset,annumcp unum supra oeutagesimum absoluisset, sine ulla prorstis additione uel deductione. Asserunt enim inter alia tuae disciplinae dogmata eum esse omnisum perfectissimu numerum quem novieS nouenummulplicant, quae aetate PIatonis philo phi fuisse interitum constat. Hinc Labeo Roma inus theologus eundem Platone inter semideos,ut Hercule iac Romulum referen dum putauit.
428쪽
De cultu quorundam animantium auarijs populis , G deSγria dca,ciusse*gie relatum.
N commentarijs eoru qui de animantibus solapserunt) notatum est pleraq; animantia propter mirificum ii genium atw officia in uita mortali ta mum a Proprijs urbibus di popul s coli,&ueluti certa numina consecrari,ut colubas a Syrtis,ciconias aThessalis,apud quos capitale habitsi est ciconiam occidisse. An. seres a Romanis,quibus ob Capitolium seiuatum, publice a centoribus alimenta praebebantur. Quin di Sylii idem magna religione diu seruarunt,ut abstinerent apiscibus, quod cum alii plures scripserunt,tum Porphyrius philosbphus ad imperatorem Constantinum in libris de abstinendo ab an bmantibus.Qua in re Menandri poetae uersiculos affert, qui huic sententiae suffragantur. Abstinent autem ea potissimarae litis. ratione,quod Facelius Veneris filia in piscis formam comutata est: quam Syrii pro dea coIuerunt.Hinc argenteos pissces ut a Basso relatum est in templis consecrare consueuerunt. Non meptaeterit hoc loco, qus tradant de Syria Derceto seu Atargate, cuius templum insigne fuit iuxta Ascalonem. In quo imago eius muliebri facie, reliquii corpus ligura piscis haheretur. Porphyrius autem sic in libro desectit,chs: Rhadamanthus inquit) ac deinceps Socrates, per ani/malia iurare soliti sunt. Graeci quom imagini Iouis arietina cornua adiecerunt,&Dionyso tauri Sed & Panis effigiem ex capella di homine composuerunt: Iouem quoq; ips umin aquilam,taurum, cygnum aliquando se transmutasse. De Aegyptiis omittendum est, quorum prodigiosa superastitio, multiplices, uarias qj animantiu formas pro dijs maximo cultu habuit,ut seles, crocodillos, ischneumones, ibes,
429쪽
uultures,&alia eiusmodi,de quibus cis alii plures, tum Diodorus, Herodotus, Strabo, dc rippion in Hegyptiacis coin
uestigandis atq; intelligendis rebus diuinis, Grsci aut nores Latini copiose asserunt, qui hunc ipsum uelut disciplinarum omnium principem, atq3 conditorem existimant: adeo,ut ab hoc uno credat sci/entia illa rerum diuinarum,at humanarum diligenter su/iise meditata,optime percepta, egregiel explicola .Quodiosum locis multis probauit tum in ea disputatione, in qua de inso deo,de 3 spiritu di mundi materia elegater 8c docte disseruit.Sed hanc rem libitum est illius uerbis adnotare:Fait deus oc hyle inquit) qua Sc mundum dicimus mundo autem spiritus aderat. Sed non tanae,ut ipsi deo, neq; deus sunt
haec de quibus mundus est: idcirco neo erant cum nodum nata erant. Sed in eo iam tunc erant,unde nascendi potestate habuerunt. Non enim ea sola non nata dici debent, quae necdum nata sunr,sed ea quae carent stecunditate generandi,ita
ut ex his nilist nast potest. Quaecunq; igitur sunt, quibus in est generandi natuia, generabilia sunt, de quibus nasci po/test: ametsi ex se nata sint. Nech enim dubitatur ex his, quae ex se nata sunt,facile nasci poste,de quibus cuncta nascun/tur. Deus ergo sempiternus, quocirca,nec nasci potest, nec potuit, hic est,hic semst sui hic semperit. Haec itaqi est, quae ex se tota est natura dei. Hyle aut uel mundi natura, re spiri/tu, quavis nata uideantur, a pi incipio tamen ex se nascondi, pro reandit uim possident, atq; natura flaccuditatis: etenim
430쪽
3v. PET. CRINITI DE NON E s. initium in qualitate naturae est, quae conceptus Ac partus in sepossidet uim atq; materiam. Haec sine alieno conceptu est' sola generabilis. Quae autem uim soIam concipiendi habe ant,ex alterius connexione naturae ita discei nenda sunt, hic locus mundi,cum his quae in se sunt, uideatur esse no natus,qui utiss in se uim totius naturae habet, locum dico, in quo sunt omnia.Neq; enim haec omnia esse potuissent, si locus deesset, qui omnia sustineret,& capere potuisset. Omnibus nam iuiebus,quae fuerunt precauendum est loco, nec qualitvtes,nec qualitates,ncc possessiones, nec affectus db glaosci potuissent earum rerum, quae nusqua sunt. Sic ergoia mundus, quavis natus non sit,in se tamen omnium nai ram habet, utpote qui omnibus his ad concipiendum sinus praestat foecundissimos .Quocii catotum hoc est qualitatis, materiaecp vreabilis, quamuis creata non est: scut enim in ipsis natura materiae qualitas foecunda est, sic A malignita
tis eadem est,ael foecuda.Neq; ego o AscIepi & Hammon illud asiero, quod a multis dici foret: Non poterat deus incis
dere,atiu auerterea rerum natura malitiam. Quibus respondendum nihil omnino est,quae tamen causa fuerit, hoc pro sequar,Win eo rationem reddam,quod acceperam. Dicunt ipsi omnifariam deum liberasse mundum a malitia: nam ita in mundo est, quasi membrum ipsius uideatur esse.His eiri rebus quibus csteris antestamus animalibus,soli possumus malitiae fraudes ac dolos uitare. Ea enim qui antequa sit illis implicatus, exaspectu Nitarit, is homo est diuina intelligen/tia prudentia; munitus. Fundametum uero disciplina est, quod in summa bonitate consistit. Spiritu autem ministrantiat omniabati vegetantur in naudo,ct qua si organum, uel
machina summi dei, uoliintati subiectus cst. Itaq; hactenus intelligatur a nobis mente sola intelligibilis, summus qui dicitur deus, rector, gubernatori sensibilis dei eius,qui in se